Woensdag 2 Mei 1928
Tweede Blad
Pagina 1
«Veen goed katholiek?
iifis
'-lOLK EN KUNST
ONZE „VEILIGE"
SPOORWEGEN
WAARAAN ZIJN ZOOVEEL ONGEVAL
LEN TE WIJTEN?
DE GASWERELD
In de Langeudijker gemeenten j
HET VERZOEK TOT ONDERZOEK
AFGEWEZEN
ids-
DE ST. RAPHAEL-FELGRIMS TE ROME
Door Z. II. den Paus in audiëntie
ontvangen
GROOTE FRAUDE IN INDIË
CORN. A. GALESLOOT
FR O F. IR. M. H. CAR ON
Ambtsaanvaarding aan de Tc-chnischc
IIoogeschooT
TIET PLAN BESTAAT BIJ HET GEMEEN TEBESTVVR VAN WOERDEN, om de door
vaart vanaf den Rijn tot Binnengracht nabij het Politiebureau te dempen, zoodat
het brugje in den Oostd am aldaar zal vervallen.
Eigenwijze mejisehen willen wel eens
beweren, dat het volk eigenlijk geen smaak
heeft' voor kunst en daar ook heeleinaal
ggenverstand van heeft. Indien men hen
mocht geloóven, zou men het best doen,
het Volk maar niet te vermoeien met ware
kunst: het zou paarlen voor de zwijnen
zijn' geworpen.
Gelukkig heeft de Kerk nooit meegedaan
ann dezen artistieken hoogmoed. Zij heeft
altijd zooveel mogelijk de ware.kunst onder
tilt bereik gebracht van het geheele volk,
dat er van genieten kon zooveel het wilde
Ilaar' kathedralen en kerken waren dik
wijls éfn verzameling van de kunstvolle
uitingen van velen.
K;i wie zou durven beweren dat de
middeleeuwers niets begrepen hebben van
(te verblindende pracht, die zij ons nalieten
ch waarvan wij, trots den misdadigen en
l(wnjon". visachtigcn beeldenstorm en ker-
k i-verknoeiing, toch nog veel hebben be
waard?
- Het. is wel typisch, dat de wereldberoem
de Katholieke kunstenaar dr. Willem
Mengelberg het op dit punt gehêel eens
blijkt te zijn met de Kerk.
Tegenover een socialistisch journalist
heeft Mengelberg zich, bij de viering van
het veertigjarig feest van het Amstei-
cktmsch Concertgebouw uitgelaten over de
hoodige uitbreiding van dit gebouw, opdat
er ook gDedkoopere plaatsen beschikbkaar
zouden kunnen worden gesteld.
Mengelberg weersprak de bewering, dat
de moderne muziek van Mahler niet door
hét, volk zou zij" te begrijpen. Kn hij
voegde er bij:
Hel is trouwens een sprookje, dat de
bezoekers der volksconcerten minder gauw
Iets bevatten zouden. Integendeel. Zij
zijn niet bevooroordeeld; zij hebben nog
geen muziek-cultuurtje dat liun ontvanke
lijkheid in -den weg staat. Ze laten de
muziek op zich inwerken, zonder zich
om een oppervlakkige zoogenaamde
theoretische kennis te bekommeren. Ze
luisteren niet met historische ooren, zij
- zijn de echte en beste toehoorders, Ze
zijn het onbeschreven blad, (lat. is het
- mooie. Dat is ook de reden geweest, dat
ik al die jaren hen doorgegaan nip
belangloos voor dit werk beschikbaar^ te
stollen. Niemand weet welke inspanning
(ku vaak vergt; eerst een concert in
Hen Haag op Zaterdagavond, dan het
Zondagmiddag-concert en ten slotte, al3
derde uitvoering binnen 24^ uur, het
volksconcert op Zondagavond.
Lip wel een zeer merkwaardige uit
lating van don grootsten concert-dirigent
der wereld Zij doet ons denken aan het
ivêérd van Mgr. Gallier zaliger, toen hij
in een der nieuwere Katholieke kerken
lang bleef staan voor een Heilig Hartbeeld
(lat door velen werd afgebroken omdat hef.
zoo ..raar" was.
Maar de oude bisschop, na aandachtig
te hébben gekeken, stelde den pastoor ge
rust en zei: Het is mooi maar nog niet
mooi genoeg; de kunstenaar is jong en
heeft zich nog niet geheel gegeven. Maar
de menschen zullen van het beeld meer
gaan houden, naarmate ze er meer mee
vertrouwd raken. Zij moeten rechtstreeks
worden opgevoed door de kunst.
Velen zouden van de woorden der beide
groole mannen iets kunnen leeren en
mogen aannemen, dat werken voor liet
volk nog niet de ondankbaarste arbeid is.
.De Bouwer" heeft onder de socialistisch-
georganiseerde timmerlieden een „goed
Katholiek" ontdekt. Hij is nog wei hot
oudste bondslid van de geheele socialisti-
stoip, vakbeweging en wordt op 1 Mei.
fif. jaar.
"Deze man vertelde, .,met trots niet aheon
dat hij nog steeds de „Bouwer van a rot z
leest,, maar „ook vertelde hij ons hoe men
steeds had. getracjit hem, als goed Katho
liek', uit onzen boiid te halen. Maar daar
voor heeft men nooit kans gehad. Hij had
steeds verklaard, trots alles, lid van C I.N.
te zuilen blijven,"
De zin 'van het, geschrevene is niet
duidelijk. Bedoelt men, dat er steeds ge
tracht was den -oud-gediende uit den
socialistischen bond te halen, „omdat" hij
zoo goed Katholiek was? En waaruit blijkt,
dat de man zoo góed Katholiek was en is?
Wat. beteekent dan, dat hij „trots alles" in
dén bond zal blijven; dat is dus ook trots
zijn geloof dat hem immers, evengoed als
allen anderen, verbiedt socialistisch ge
organiseerd te zijn?
Waar blijft clan de waarheid van de
bewering, dat hij zoo'n goed Katholiek is?
Het stukje is er natuurlijk op berekend de
Katholieke leden van den socialistischen
bond te steunen in hun verzet tegen het
gebod der Kerkelijke Overheid.
,,De Bouwer" schijnt niet te weten wan
neer iemand goed Katholiek is. Maar vast
staat, dat iemand, die in openlijke onge
hoorzaamheid aan de Bisschoppen leeft,
waar het om een ernstig gebod gaat, zeker
niet goed Katholiek is.
Baar veranderen alle praatjes van „De
Bouwer" niets aan.
MEN KENT DE VOORSCHRIFTEN NIET,
OF GEEFT ZICH GEEN SCHERPE
REKENSCHAP VAN HET GEVAL
WAARIN MEN VERKEERT
Een dienstorder aan het personeel over
opvolging van de voorschriften.
In verhand met de jongste s-paorwegongeval-
len -heeft de Directie der Nederlandsche Spoor
wegen -de volgende dienstorder tot het personeel
gericht:
„Een groot deel der onregelmatigheden en
ongevallen ontstaat doordat niet te rechter tijd
de voor d-e veiligheid gegeven voorschriften
worden toegepast, eensdeels omdat m-ee deze
niet voldoende kent, voor een grooter deel om
dat men zich niet dadelijk scherp rekenschap
geeft van het geval, waarin men verkeert.
Herhaaldelijk ook blijkt men wel te beseffen,
dat een ander handelt in strijd met de voor
schriften, doch blijft men in gebreke daarop
onmiddellijk te wijzen en wordt zelfs op de
gemaakte fout doorgewerkt, dee-ls omdat men
niet zekei' genoeg is van eigen kennis, deels
omdat men dikwijls den moed mist de aandacht
van een hooger geplaatste op de font te vesti
gen, hetgeen natuurlijk verkeerd is.
Aan een onjuiste handeling maken z-ioh o.a.
schuldig
1. De hoofdconducteur en de machinist, die
over verkeerd spoor vertrekken, zond-er daartoe
een schriftelijke lastgeving ontvangen te hen
ben.
2. De opzichter, die een trein doet vertrek
ken, op een veilig toonenden rood-witten uitrij-
seinpaal, zonder de zekerheid dat deze seinpaal
voor dat doel op veilig „s gesteld.
3. De wachter van een post, die op grond
van een door den treindienstleider gegeven
order een trein doet binnenkomen o-p een
van den sporenstaat afwijkend spoor, zonder
navraag of deze afwijking werkelijk bedoeld
wordt.
4. De rangeerder, die, zonder daartoe voor
af toestemming van den treindienstleider Is ver
kregen, naar een hoofdspoor rangeert, en de
wachter van den post, die hiertoe meewerkt
of dit niet belet.
5. De loods, die een trein voorbij een on
veilig toonenden seinpaal loodst, maar daarbij
er niet op let, dat de daarachter gelegen wissels
anders kunnen liggen dan bij veiligen stand
van den seinpaal het geval is.
6. De machinist, -die zonder begeleiding eeu
trein of rangeerdeel vervoert over een gedeelte
van een stationaterrein, waar hij onvoldoende
bekend is met de beteekenis van de vaste
seinen.
De telegrafist, die. een ireinteipgram niet
leest of zoo onnauwkeurig leest, dat hij uit het
nummer van den afgeseinden trein niet op
merkt, dat wijziging werd gebracht in de trein-
opvolging, welke niet door het daarvo-o-r voor
geschreven telegram werd aangekondigd.
S. Hij, die werkzaamheden opdraagt aan eenig
personeel, zonder dat hij de zekerheid heeft,
dat dit- personeel daartoe in staat is en dat het
daartoe de bevoegdheid bezit.
9. Hij, van welken rang ook, die tenzij
daardoor gevaar voorkomen moet wonden
een voorgeschreven gebruikelijke lastgeving
meent te kunnen vervangen door een monde
linge opdracht.
10. Hij, die de rejnproef niet of onvoldoende
neemt.
11. De hoofdconducteur, die niet regelmatig
let op -den door den manometer aangegeven
druk in de remleiding.
12. Hij, die opdracht geeft tot het boven het
toegestane aantal eenheden belasten van een
trein of dit (oogluikend) toestaat.
Teneinde onbekendheid met de voorschriften
veelal ontstaan door het langzamerhand
vergeten van hetgeen men bij voorgeschreven
onderzoek bleek te weten zooveel moge-lijk te
voorkomen, dragen1 wij alle met leiding belaste
ambten-aren op, telken-s wanneer zich daartoe
de gelegenheid voordoet, door korte onder
vraging op eeniig punt na te gaan, in hoeverre
het met do uitvoering hel-aste personeel de
voorschriften kent en deze goed weet toe te
passen.
Wij verweekten, dat deze ambtenaren aan e-lk
geva-l van gebleken onvoldoende kennis of be
grip van. de voorschriften de noodige aandacht
zullen schenken eh die maatregelen zullen'
flemen', welke tot verbetering bunnen leidien.
Indien bij herhaling eenzelfde persoon onvol
doende- onderlegd blijkt té 'zijn, dan is biervan
langs, den"gewoneh 1 weg mededeeling te doen
aan den. betrokken chej van den dienst, met
„vermelding van hetgeen' reeds lang terzake ge
daan is en onder bijvoeging van de noodige
voorstellen,
Onlangs besloot de gemeenteraad van Zuid-
Scharwoude G-ed Staten te verzoeken een onder
zoek in te stellen naar de beweerde corruptie
aan de Gemeenschappelijke Diebttoed-rijven voor
de 4 Langendij'ker gemeenten en St. Pancras,
op grond van de overwegingen dat het onder
zoek, dat door de Gascommissie was ingesteld,
niet op de juiste wijze was geschied. G-ed.
Stoten hebben den gemeenteraad nu bericht,
dat geen termen aanwezig zijn aan dit verzoek
te voldoen, omdat het den voorzitter van ge
noemd college in een onderhond methet be
stuur der gascommissie gebleken is, dat deze
commissie iu de 'betrokken kwestie diligent is.
Aanklacht tegen van der Stel.
WAAROM EEN GERECHTELIJKE
VERVOLGING INGESTELD WERD
In het dagblad „Het Volk" van 9 Augustus
1.1. kwam een artikel voor van de hand van
den heer A. van der Stel, den vrcegere'n di
recteur van de gasfabriek te Schoten. Het
stug was getiteld: „De corruptie in de ga&in-
dustrie". De heer van der Stel betrok in dit
artikel ook den naam van den beer M. Geesink,
den op wachtgeld gestelden directeur van de
voormalige gasfabriek te Sloten. Aan dezen
heer was de volgende passage gewijd: „Laat
de justitie ook eens informeeren bij den beer
G-eesink, den op wachtgeld gestelden directeur
van de gasfabriek van de geannexeerde ge
meente Sloten,' die de politie gemengd heef t in
een diiefst# va.n twee sigaren door een werk
man?"
Het artikel werd o.m. ook d-oor vrienden en
bekenden van den heer G-eesink gelezen en
het gevolg was, dat hij hen het vermoeden
postvatte dat oo-k laatstgenoemde heer, als
zoovele directeuren, bij de gascurrupt-ie be
trokken was. De heer G-eesink, die zich door de
bewuste passage in eer en goeden naam aan
getast zag, diende een klacht wegens smaad
in bij de hoofdstedelijke politie. De justitie
stelde toen tegen den heer van der Stel een
strafvervolging in en gisteren moest deze heer
terecht staan voor de Vierde Kamer der Am.
sterdamsche Rechtbank.
Daar de heer van der Stel niet verschenen
was, werd er verstek 'tegen hem verleend.
Als «enige getuige werd de heer Geesink
gehoord. Nadrukkelijk verklaarde get. nimmer
eenige retourcommissie aangenomen te heb
ben. Do kwestie van de sigaren bracht hij tot.
haar ware, onbelangrijke proporties terug.
H-et O.M:; mr. Overibosch br&ïht naar voren
dat hij den heer van der Stel hoofdzakelijk
vervolgd had,, opdat in het openbaar zou blij
ken, dat de beer Geeeink zich nimmer heeft
schuldig gemaakt aan het aannemen van r-e-
touroommissies. De officier eisóhte terzake een
voudige beleediging vérdordeel-mg van den
tieeT van der Stel tót 20" boete, subs. 10 da
gen hechtenis. Uitspraak ovpr„ 14 dagen.
Z. H. de Paus heeft, gistermiddag de onge
veer 200 leden van „St. Raphael" in audiëntie
ontvangen. In zijn toespraak betoogde de H.
Vader dat spoorwegmannen eeu vreedzame
militie vormen die zegen brengen en bescha
ving in alle landen. Z. H, roemde voorts de
groote verdiensten dei- katholieken van Ne
derland en gaf allen Zijn zegen.
Ook op bezoek bij kardinaal
van Ttossum
In den namiddag begaven de pelgrims zieli
naar den zetel van" de „Propaganda" om een
beizoek te brengen aan Z.Em. Kardinaalvan
Rossum, die hen zeer hartelijk ontving..
IIET VLIEGONGEVAL BIJ SOERABAJA
Het derde slachtoffer
SOEDABAJA, 1 Mei. (ANETA)i De officier
K. W. van der Veen, die bij bet ongeluk met
de vliegboot op 24 April ernstig gewond werd,
is aan de gevolgen overleden.
Het deinde slachtoffer van hiet ongeluk met
liet wialter vliegtuig, de maininie-iof-fiaieir K. W.
van der Veen, is ongeveer 44 jaar oud en af
komstig uitWinschoten. In Aaigmstms zou hij
melt verlof naai' Nederland koimen.
Ten nadeele van 's lands kas
HET GAAT OM EEN BEDRAG VAN
121000 GULDEN
Over de fraude ten madeale van 's lands kas,
waarover door Aneta reeds werd bericht, meldt
het „Soer. Hbl." nog het volgende:
De algemeen ontvanger van B-angkaian (Ma-
doera) S„ is met zijn echtgenoote in verzeker
de bewaring gesteld in verband met een kas
tekort van 121.000. Beiden zijn gevankelijk
maar So-srahaja overgebracht.
S„ een jonge man van omstreeks ?0 jaar, be
kleedde sinds rond anderhalf jaar den post van
algemeen ontvanger bij 's lands kas te Bamg-
balian. Vóórdien was hij bij 's lands kas te Soe
rabaja werkzaam.
Waardoor de aandacht getrokken werd
Medio November 1927 werd het B.B. te Bang-
kiail-an van Ohineescihe zijde gewaarschuwd, dat
de ontvanger Scaipiio zich veelvuldig overgaf
aan hazardspelen. Het B.B. vond in deze waar
schuwing aanleiding, om het dioen en laten van
S., met aandacht gade te slaan, en het bleek,
dat hij inderdaad enkele malen -deelnam aan de
speelavonden, d:ie door Ghiineesebe kongsies
van verschillende plaatoen tegen, elkander wer
den geerganiseerd, en op welke avonden hazard
spelen wenden uitgeoefend. Overigens wand op
grond van vërsoMItend-e inlichtingen in het
deelnemen van S. aan déze speelavonden geen
diinacte reden gezien om de ridhtigbeid van ziin
kasbeheer in twijfel te trekken.
Ook was het bekend, dat S. geregeld lederen
Zaterdag naar Soerabaja ging; maar aange
zien hij daar ter plaatse verschillende familie
leden heeft wonen, werd ook daarin geen di
recte reden tot achterdocht gevonden, alhoewel
mem zijn gangen bleef nagaan. Toen men ech
ter van bevriende zijde beniöbt ontving, dat.
Stópte te Soerabaja had deelgenomen aan do
gokpiartijen, die onder die auspiciën van de Soe-
rabaaiacihe Sportvereemiigiing werden georgani
seerd en daar vier mille verloren zou hebben,
achtte het B.B. den tijd gekomen om in te grij
pen. Dan daarop volgenden Maandagochtend
arriveerde dientengevolge de beer D. den Har-
toigh, adjunct-inspecteur van financiën te Soe
rabaja, te Bangkalan, en ving met een nauw
keurige kasinspeetie aan, die voor dien dag
liep over de aanwezige fondsen en tot des
avonds half acht duurde. Dinsdag d.a.v. wer
den de boeken geverifieerd, en daarbij bleek
het volgende:
Wat uit een onderzoek bleek
Gedurende de laatste 14 dagen had S. aan
's lands kas te Soerabaja enkele remises doen
toekomen, waarvan de betrekkelijke facturen
in orde waren, evenals de processen-verbaal
van ontvangst, die door de kas te Soerabaja
waren opgemaakt. De beer den Hartogli stuit
te echter op een post betreffende een remise
van 121.000, welke post eerst dien zeilden,
dag bleek te zijn ingeboekt. Op de vraag, wan
neer deze remise verzonden was, toonde S. een
factuur, gedateerd op den "22en Maart, terwijl
hij beweerde, dat bet proces-verbaal van ont
vangst nog niet door hem uit Soerabaja werd
ontvangen. Een en ander kwam den adjunct-
inspecteur van financiën vreemd voer, waar
om bij de kas te Soerabaja opbelde, vanwaar
men hem mededeelde, dat van een dergelijke
remise aldaar niets bekend was. Bij nader
onderzoek bleek ..tevens, dat de door S. getoon
de factuur een valsch stuk was; immers, de
handteekening van den stationschef te Bang
kalan, die de facturen voor ontvangst moet
afteekenëü, bleek te zijn nagemaakt, terwijl
bovendien aan liet licht kwam, dat hij bij den
commandant van de Barisans te Bangkalan
geen escorte voor de begeleiding der remise
had aangevraagd, zooals is voorgeschreven.
Om zijn bedrog aannemelijker te maken, was
hij zelfs zóó ver gegaan, twee zijner onder
geschikten, beiden lieden met weinig ontwik
keling, te gelasten hunne handteekeningen op
de factuur te plaatsen, daarmede den schijn
willende wekken, dat de remise, zooals behoort
te geschieden, door een commissie naar bet
station was begeleid.
De bovenomschreven feiten werden, na te
zijn geconstateerd, nadrukkelijk aan S. voor
gehouden, die, ziende dat met dergelijke dui
delijke bewijzen tegen zich, geen uitweg be
stond, erkende een remise van ƒ121.000 nooit
te hebben verzonden, en dit slechts zoo te heb
ben voorgesteld, daar bij dit bedrag te kort
in kas had.
In verhoor genomen
In verboor genomen omtrent de wijze, waar
op een dergelijk aanzienlijk tekoTt was ont
staan, gaf liij te kennen (lit. geheel met spelen
te hebben verloren.
De fictieve remise van 121.000 werd door
hem ingeboekt, nadat het door het kasboek
aangegeven saldo was vergeleken met de aan
wezige fondsen; toen echter de op de verschil
lende remises betrekking hebbende papieren
werden gecontroleerd, bleek van deze laatste
remise, geeh próces-vérbaai aanwezig te zijn,
waardoor het bedrog aan het licht kwam.
Zijn 60-jarig jubileum als toonkunstenaar.
Gisteren herdacht de beer Corn. A. Galesloot
te Utrecht den dag, op welken hij vóór 60 ja
ren werd benoemd tot directeur-organist der
St. Nicolaaskerk te Jutfaas.
Te 10 uur werd in de St. Domiuious-kerk
aan de Mariaplaats
een gezongen H- Mis
offer van dankbaarheid
opgedragen, op initia
tief van de R. K. Orga
nisten- en Directeuren-
Vereeniging, van welke
de diamanten jubilaris
nog steeds een trouw
lid is. Het versterkte
zangkoor der kerk
voerde de 3-stemmige
u. i,.. u.ii.iuöuuu'f Missa van Perosi uit.
Een groot aantal geloovigen vulde het kerk
gebouw. Tegenwoordig waren, mèt den hoog
bejaarden feesteling en zijn naaste familiele
den, verschillende R. K. organisten en direc
teuren uit Utrecht en omgeving, alsmede d<
lieeren 01. Koop en J. A. F. Vergroesen al»
bestuursleden der R. K. Organisten- en Direc-
teuren-Vereeniging.
Per auto werd de heer Galesloot naar zijn
woning gebracht door de leden der huldigings
commissie, bestaande uit de beeren Theo Smit
en 01. Koop. Laatstgenoemde deelde daar me
de, dat een officieele huldiging namens de R,
K. O. D. V. zou worden uitgesteld tot een meer
geschikter dag-, u.l, dien der jaarvergadering.
Te ongeveer 12 uur kwam Utrecbts's burge-
meester, mr. dr. Fockema Andreae, den fee3-
teling zijn benoeming tot Ridder in de Orde
van Oranje-Nassau mededeelen. Nadat de bur-
gemeester den .-mbilaris het eereteeken op de
borst bad gespeld, hieven de vele ter felicita
tie samengekomen R. IC toonkunstenaars
onder welke Anton Ponten en Willem Gale
sloot bet „Wilhelmus'' aan.
Naast vele particuliere geschenken, waren,
er prachtige bloemstukken aangeboden door
Orpheus", door R. K. Zangvereenigingen ta
Jutfaas en Maarseveen. Voorts talrijke tele
grammen en schriftelijke gelukwenschcn.
Heden aanvaardde prof. ir. M. H. Caron,
m. i., het ambt van hoogleeraar aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft met een rede,
getiteld: Over ijzer lem nikkel dn Ned.-Indië.
Met de gebruikelijke toespraken jegens bet
auditorium besloot spr. zijn oratie.
PROF. A. F. HOLLEMAN.
De opvolger van prof. Lorentz als seer^s
taris der Hollandsche Mij. der
Wetenschappen
Tot secretaris van de Hotlandsclie Maat
schappij der Wetenschappen te Haarleim is in
de Dinsdagmiddag gehouden vergadering be
noemd Prof. Dr. A. F. Holleman, oud-hoog-
leeraar in de ohemie aan de gemeentelijke
universiteit van Amsterdam.
Prof. Holle-mam word't hiermede opvolger
van wijlen Prof. Lorentz.
RAAD VAN STATE.
De ambtsaanvaarding van den nieraven j
vice-president.
Gistermiddag is de vergadering van den Raad
van State, die mede werd bijgewoond door den
Prins en Prinses Juliana, voor de eerste maal
gepresideerd door mr. dr. F. A. C. van Lynden
van Sandenburg, -die eeu korte toespraak hield,
waarin hij hulde bracht aan het werk van zijn
voorganger.
Het oudste lid van den Raad van State mr.
Harte van Teehienburg, beeft daarna den
nieuwen vice-president in zijn functie welkom
geke-eten, waarbij hij wees op diens schitteren
den staaf van dienst.
Bij de installatie- van den nieuwen yicei-
president van den Raad van State, mr. dr,
F. A. C. van Lynden, heeft eveneens Z. IC. II.
Prins Hendrik, zich aansluitende aan de woor
den van mr. Harte van Tecklen burg, den
nieuwen - vice-president xnej zijn benoeminf
gelukgewènscht.
JULIANAFEESTEN te Den Haag. De -muziekuitvoering In het Voorhout,
■4
