ÜV1AAMD 2*G 14 ME! 1928
DERDE BLAD
PAGINA 3
UIT HET BUITENLAND.
O z PRESSA TE KEULEN
Heden weer aan het werk
ZELFMOORDEN-RAMPIN HONGARIJE
Een buitengewoon proces in Weenen
CHINA'S CONFLICT MET JAPAN
DE MISLUKTE LITAUSCHE
STAATSGREEP IN 1927
Dc uitspraak door den krijgsraad
KOWNO, 12 Mei. (W.B.) De krijgsraad te Ro-
sieny deed uitspraak tegen zeetien personen,
die in Juni 1927 een val van de Litausche re
geering hebben georganiseerd.
PETROLEUMBRANDEN in ROEMENIë
OOSTENRIJKS MEIFEESTEN
En liet naspel voor de soldaten
AMERIKA EN EUROPA
INDUSTRIEELE VREDE NOODIG
Het werk van het fascisme
HOUD MOED!
Over den Oceaan.
Eenige dagen voor herstel noodig
FRANS CHE COMMUNISTEN
VEROORDEELD
,S NDAG SNISSB".
Des Nimrods bijziende bewonderaar: „En waar liebt u dat geschoten?"
KHAilAH
TH£
set«
walk; ut
FUTORE-'Sm
■TEXAS RANGER'
Do helderziende, die toch niet blies zien kon.
DE FEESTELIJKE OPENING.
Met grooto plechtigheid en onder "buitenge
woon groote belangstelling is de groote Pressa-
tentoonstelling geopend. De tentoonstellingsge
bouwen en -terreinen en de omgeving daarvan
zijn feestelijk met vlaggen getooid. Een buiten
gewone drukte ging aan de opening vooTaf.
Honderden auto's brachten de gasten over de
Rijnbrug naar de tentoonstellingsterreinen,
waar fioli tegen 10 uur in de groote hal van het
Jaarbeursgebouw eenige honderden autoritei
ten hadden verzameld.
Uit Nederland waren behalve de regeerings-
commissaris voor do Pressa, de heer Graadt van
Roggen, aanwezig het dagelijbsch bestuur van
den Nederlandschen Journalistenkring, verte
genwoordigers van de vereeniging de Nedor-
landscho Dagbladpers en een aantal andere
Nederlandsche journalisten.
De plechtige opening werd ingeleid met het
,,Halk'Iuba" van Handel's „Messias".
In zijn begroetingsrede bracht de Ober-bur
gemeester van Keulen dr. Adenauer^ dank aan
do rijksregeering voor den ondervonden moree-
len steun, zonder welken deze tentoonstelling
niet mogelijk zou zijn geweest. Daarnaast dankte
hij de vele medewerkers, dio dit groote werk
mede hebhen helpen opbouwen.
Deze tentoonstelling, aldus dr. Adenauer, op
Duitschem bodem, moet bet karakter van dit
land dragen. Haar streven is echter verder ge
richt dan tot do landsgrenzen en geeft een blik
op de mogelijkheid en noodzakelijkheid van
internationale samenwerking. Moge zij «én
werktuig des vredes worden.
Dr. Esch gaf dan een overzicht van de in
deeling der tentoonstelling eu wees op het
feit, dat haar beteekenis voldoende daaruit
blijkt, dat de volkenbond en niet minder dan 43
staten deelnemen.
De rijksminister van arbeid dr. Brauns
verklaarde daarop de tentoonstelling voor
geopend.
Do plechtigheid werd met het ten gehoore
brengen van het Doutsciilau-dlied besloten.
DE STAKING IN DE DUITSCHE
METAAL-INDUSTRIE
BERLIJN, 12 Mei. (W.B.) Een door 1200
tot 1300 personen bezochte vergadering van
den metaalbewerkersbond te Leipzig heeft,
naar de „Voss. Ztg." meldt, besloten, dat het
werk a.s. Maandag algemeen hervat zal wor
den.
Een communistisch voorstel, waarin de
voortzetting van de staking verlangd werd,
werd zonder stemming terzijde gelegd.
HET PROCES TEGEN DE
DUITSCHE INGENIEURS.
Nieuw uitstel-
BERLIJN, 12 Mei. (H.N.) Uit Moskou wordt
gemeld, dat op verzoek van de verdediging
van de Duitsche ingenieurs het begin van het
Schachty-proeos van 15 tot IS Mei is ver
daagd.
In do dagvaarding wordt o.a. beweerd, dat
de Siemens-Schuckert-fabrieken gelden beschik
baar hadden gesteld voor het omkoopen van
Russische ambtenaren. Met de leiding daar
van waren 3 Russen belast, die zich thans in
het buitenland ophouden.
HET PROCES-KOLOMAK
Een valsche getuige.
HET VOORONDERZOEK OPNIEUW HERVAT
BERLIJN, 12 Mei. In het Bremensche proces
tegen de schoenmakersvrouw Kolomnk, die in
eerste instantie wegens koppelarij tot acht
maanden gevangenisstraf was veroordeeld,
welk proces op 5 Juni in tweede instantie voor
de arrondissementsrechtbank te Bremen op
nieuw in behandeling zou komen, heeft een
voorname getuige il charge, vrouw Zeisner, die
naar Nederland wil vertrekken, thans ver
klaard, dat zij de belastende getuigenissen,
welke zij in eerste instantie tegen vrouw Kolo-
nak heeft gegeven, niet staande kan houden.
De rechtbank zal ook in deze richting het
vooronderzoek hervatten.
BRUTALE BANKROOF TE LEIPZIG
Wolff seint ons uit Berlijn d.d 12 Mei:
Toen gisterenmorgen in het rijksbankgo-
bouw te Leipzig de kassier van een groote
bank een bedrag van 10.000 Mark wilde af
geven, legde hij het geld even neer.
Toen hij zich een oogenblik omkeerde, werd
het bedrag door twee onbekende mannen weg
genomen, die onmiddellijk de vlucht namen.
Maatregelen dei' regeering
In heel Europa is een sterk toenemen der
zelfmoordgevallen waar te nemen, vooral in de
steden.
Hongarije werd in verhand met de zelf
moord-epidemie van de laatste jaren herhaal
delijk genoemd en het scheen, dat dit onge
lukkig land, wat het droevig verschijnsel be
treft, bezig was een record te slaan
De Hongaarsche minister van binnenland-
sche "Zaken heeft intusschen in de grootera
steden des lands bureaux doen oprichten ter
verleening van hulp aan hen, die op het laat
ste oogenblik nog van zelfmoord konden wor
den teruggehouden.
Het bureau houdt zich ook bezig met het
registreeren van zelfmoordgevallen, met het
vaststellen van de oorzaken van zelfmoorden,
de ondersteuning en verzorging van de onge-
lukkigen, die met zelfmoordneigingen behept
zijn, het bezorgen van betrekkingen aan deze
menschen en hun onderbrenging iu speciale
tehuizen, als dit noodzakelijk wordt geacht.
Het bureau leidt ook het strafproces in
tegen personen, die zelfmoord mogelijk maak
ten.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
tevens verboden, dat de dagbladen of tijdschrif
ten berichten over de zelfmoorden brengen,
vooral de persoonlijke en familie-redenen daar
van met sensatielust napluizen, nanïen publi-
ceeren, enz.
Overtredingen worden met arrest van ten
hoogste 15 dagen gestraft.
De behandeling van zelfmoord-gevallen is
alleen voor wetenschappelijke redenen in we
tenschappelijke tijdschriften, en voordrachten
toegestaan, zonder het bekend maken van
namen.
BE VERBRANDE ERFENIS.
Onze correspondent te Weenen schrijft ons:
In een niet alledaagsch proces heeft het
Oostenrijkseh Verfassungsgerichtshof uitspraak
te doen; do zaak is deze.
Een zekere Poter Piesmayer, een genatura
liseerd Amerikaan, stierf en liet aan zijn moe
der, een arme vrouw in Opper-Ooatenrijk, een
erfenis na van ongeveer 3000 Dollar.
De Weensche rechtbank die dat geld aan de
erfgename bad te zenden liet het, in een geld-
brief, afgeven op het postkantoor in het paleis
van justitie te Weenen.
Het was juist op den beruehten 15 Juli van
den vorigen zomer. Enkele uren later, stond
heel het gebouw in brand, ook het postkantoor
werd een prooi der vlammen en de geklbrief
verbrandde eveneens.
Daarop reclameerde de rechtbank den be-
wusten geldbrief bij de post, doch deze beriep
zich op force majeur en weigerdo de som uit
te betalen.
Nu is er tegen de Oostenrijksche republiek
een eiscli tot schadevergoeding ingesteld, wijl
deze op bedoelden datum voor het geld aan
sprakelijk zou zijn; bovendien wordt in het
feit, dat de rechtbank bet geld met een ge
wonen, niet aangeteekenden brief aan de post
heeft toevertrouwd, een strafbare nalatigheid
gezien, en een motief te meer om schadeloos
stelling te geven.
Het ministerie van justitie beweert, dat alle
personen, die met het geld te doen hadden,
hun plicht hebben gedaan, dat ook de recht
bank niet verplicht was, het geld per aan
geteekenden brief te verzenden; dat dus de
erfenis der vrouw is verloren gegaan en de
schade door haar moet worden gedragen.
Wel is de regeering bereid, aan de vrouw de
som van 10.000 Sch. te betalen, niet, wijl zij
zich hiertoe verplicht voelt, doch uit mede
lijden met het arme slachtoffer van den brand.
De vrouw heeft dit aanbod echter van de hand
gewezen.
Zoo is dan, tot nog toe, de vrouw het onge
lukkig offer van de door niets te rechtvaardi
gen handelwijze der roode broederen; een vrouw
uit het proletariaat het offer der proletariërs!
Men begrijpt, dat deze rechtskwestie met
groote belangstelling wordt gevolgd.
KERKDIEFSTAL IN BADEN
Monstrans en andere kostbaarheden gestolen.
Uit Salem (Abt iiberlingen) in Baden wordt
gemeld
Uit de schatkamer van de Munsterkerk te
Salem-Stefansveld zijn verschillende kostbaar-
lieden gestolen, namelijk de groote waardevolle
monstrans, die een der kostbaarste sieraden der
kerk was en een hooge kunstwaarde bezit, als
mede andere voorwerpen van hooge waarde.
De gestolen monstrans werd in een oud kost
baar schrijn bewaard. Aan het oude kunstvol
bewerkte slot van dit schrijn waren geen spo
ren van geweld te vinden.
De Japansche maatregelen in Shanloeng
TOKIO, 11 Mei (R.O.) Het Japansche kabi
net heeft besloten, 5.390.000 yen te nemen uit
het reservefonds en verder onder regeerings-
aanaprakelijkheid een som van 13.310.000 yen
aan te wenden voor de onkosten der Japansche
troepenzendingen naar Shantoeng.
Uit Shanghai wordt gemeld, dat de vroegere
minister van buitenlandsehe zaken der Nan
king regeering zich naar de Vereenigde Staten
heeft ingescheept, waar hij de openbare mee
ning op de hoogte wil stellen van het optreden
der Japanners in China.
Verder wordt gemeld, dat de Japanners na
de bezetting van Tsinanfoe ook begonnen zijn,
een gedeelte van den Tientsin-Poekow-spoor-
weg onder hun controle te brengen. Te Shang
hai ziju 8 Japansche torpedojagers uit Sasebo
aangekomen.
TE TSINANFOE DE ORDE HERSTELD.
Regeling van het conflict langs
diplomatieken weg.
lOKIO, 12 Mel (R.O.). De premier Tanaka
heeit medegedeeld, dat elk onmiddellijk gevaar
te Tsinanfoe nu geweken is.
Hij heeft aan de bevoegde autoriteiten instruc
ties gezonden om van de diplomatieke middelen
gebruik te maken ten einde bet incident te
regelen.
SHANGHAI, 12 Mei (R.O.). Uit Tsingtao
wordt gemeld, dat Tsinanfoe nu geheel van
Zuidelijken gezuiverd is.
De Japanners hebben voorgesteld het bandie-
tenwezen door in burger gekleede agenten uit
te roeien.
De Japansche gezant verklaarde dat Japan
bereid is om den rol van bemiddelaar tusschen
het Zuiden en het Noorden op zich te nemen,
ten einde den burgeroorlog bij te leggen.
LONDEN, 12 Mei (H.N.). Uit Hongkong
wordt gemeld, dat de boycotbeweging tegen
Japan in de provincie Kwantoeng zich snel
uitbreidt.
De berichten over de verliezen der Zuid-Chi-
neeselie troepen te Tsinanfoe hebben de antl-
Japanscho stemming nog meer geprikkeld en
propagandisten trachten bet volk op te zweepen.
De regeering is echter meester over den toe
stand en heeft samenscholingen verboden.
LONDEN, 12 Mei. (H. N.) Volgens een be
richt uit New York heeft de consul der Ver
eenigde Staten te Tsinanfoe machtiging ont
vangen om zijn bemiddeling in het Japanscb-
Chineesclie conflict te verleenen.
Naar vernomen wordt, verlangt Japan een
schadevergoeding van China en de bestraffing
van de schuldige Chlneesche soldaten en offi
cieren. De Japansche regeering heeft gewei
gerd om het geschil aan den volkenbond voor
te leggen.
De vroegere sejm-afgevaardigde Schukau-
kas kreeg 12 jaar, een tvtoaagde tien jaar, drie
beklaagden acht jaar, drie beklaagden vijf jaar,
drie beklaagden drie jaar en een beklaagde an
derhalf jaar tuchthuisstraf. Vier beklaagden
werden vrijgesproken.
DE MINISTERCRISIS IN ALBANIë.
Alweer een Kabinet klaar?
Uit Tirana wordt gemeld, dat het nieuwe
kabinet in Albanië door Achmed Zogoe, den
vorigen minister-president, reeds gevormd is.
Enkele ministers uit het oude cabinet zijn
in het nieuwe overgegaan.
Twee dooden
BOEKAREST, 12 Mei. (B.T.a.) Men maakt
meldiSg van talrijke petroleumbranden.
Er ziju twee dooden.
Volgens de „Arbeit. Ztg." zUiien op bevel van
den minister van oorlog, de soldaten, die aan
de Meifeesten deel hebben genomen, voor de
disciplinaire commissie gedaagd worden wegens
schending van liet aanzien van den soldaten
stand.
Er zouden 1500 man in politiek aan deze fees
ten hebben deelgenomen.
BOMAANSLAG OP EEN THEATER.
Vele vróuwen in onmacht
Te Seattle beeft Vrijdagavond een bomaan
slag plaats gehad op een theater. Voor het
theater was een bom geplaatst. Bij de ontplof
fing werden al'le ruiten van het gebouw ver
nield, waardoor onder de schouwburgbezoekers
een paniek ontstond. Verscheiden© vrouwen
vielen in onmacht. Persoonlijke ongevallen
hadden niet plaats.
EMIL BOHNKE 1".
Een tragisch ongeluk.
De dirigent van het Berlijnsche symphonie-
orkest, de bekende kamer-musicus Emil Bohnke,
is bij een auto-ongeluk om bet leven gekomen.
Hij bevond zich Vrijdag met zijn vrouw op
reis van Berlijn naar Swinemünde, toen hun
auto tengevolge van een breuk aan het stuur
met ^olle vaart tegen ©en boom reed. Emil
Bohnke is spoedig overleden, zijn vrouw is
levensgevaarlijk gewond, de chauffeur kwam
er met zware kneuzingen nog het beste af.
Emil Bohnke is nauwelijks veertig jaar oud
geworden.
Een Stefanie-telegram maakt melding van
een interview van de ,,Tribuna" met sir Alfred
Mond, den Engelschen industrieel en politicus,
die op het oogenblik te Rome vertoeft. In dit
persgesprek herinnerde Mond allereerst aan
zijn ontvangst door Mussolini, voor wlen hij
groote bewondering heeft, omdat deze de at
mosfeer heeft kunnen scheppen, noodig voor
den industrieelen vrede, waarnaar Mond sinds
talrijke jaren streeft.
Mond beeft Mussolini een exemplaar aange
boden van zijn boek Industry Politics", als
een blijk, hoezeer hij werkzaam is geweest voor
de bereiking van den industrieelen vrede zon
der partij-politiek.
Mond maakte de woorden van Mussolini tot
de zijne: ,,De huidige eeuw zal een nieuwe
vakvereenigingseconomie hebben, zooals do vo
rige eeuw een kapitalistische staatshuishoud
kunde heeft gekend".
Het fascisme is een van de merkwaardigste
massa-bewegingen na den oorlog, vervolgde
Mond. Hoewel het zeer moeilijk is voor een
vreemdeling over het fascisme te oordeelen, is
in dit geval een oordeel mogelijk, gebaseerd
op resultaten, die feiten zijn. En deze getuigen
ten gunste van het fascisme.
Italië neemt thans een eerste plaats in Euro
pa ln, zijn industrieën ontwikkelen zich op een
wijze, die bewondering afdwingt. De Italiaan-
sche valuta werd onder gunstige condities ge
stabiliseerd. Het fascisme heeft Italië gered.
Het te bereiken doel moet niet zjjn, zooals
door de socialisten wordt gepredikt: de rijken
verarmen, maar de armen rijk maken zonder
benadeeling van de andera klassen.
In verband met de door hem voorgestelde
methode, om de Europeesche economie onaf
hankelijk te maken van de Amerikaansche fi
nanciën, verklaarde sir Alfred, dat het huidige
Europa door de vredesverdragen in veel te veel
economische eenheden is verdeeld, in vergelij
king met het ontzaglijke rijk van 120 millioen
inwoners, dat één enkele economische eenheid
vormt.
Het gevolg is, dat Amerika goedkoop kan
produceeren en de buitenlandsehe markten met
artikelen overstroomsn.
Mond gaf vervolgens een uiteenzetting van
zijn idee inzake vorming van een centrale
Europeesche bank, voor de uitgifte van een
eenheidsmunt in goud, voor heel Europa, het
geen niet insluit afschaffing der nationale
munten.
AMERIKA'S
ANTI-OOR LOGS VOORSTEL
Voor Frankrijk onaannemelijk
LONDEN, 12 Mei (H.N.) Naar de Parijsche
correspondent van de „Daly Mail" meldt, heeft
de Fransclie ministerraad gisteren definitief
besloten, dat de voorstellen van staatssecreta
ris Kellogg inzake het anti-oorlogsverdrag ln
hun tegenwoordige redactie, waarhij geen reke
ning is gehouden met het voorbehoud, dat
Frankrijk in zijn voorstellen met betrekking
tot vier punten heeft gemaakt, voor Frankrijk
onaannemelijk zijn.
De Duitsche kapitein Römer, die in een op
vouwbare boot de reis over den Atlantischeu
Oceaan naar New York wil maken, doch on
langs in uitgeputten toestand op zee werd aan
getroffen en door visschers naar de Canarische
eilanden werd gebracht, geeft den moed niet
op, doch is opnieuw in zee gestoken. Vier da
gen geleden is hij van een tier Noordelijke ha
vens van de Canarische eilanden vertrokken
en gisteren te Los Palmas aangekomen. Bin
nen enkele dagen wii hij opnieuw in zee ste
ken, thans voor de reis naar New York.
TUNNELINSTORTING.
4 dooder..
In een tunnel van den Londen—Midland
spoorweg bij Crofton is een gedeelte van onge
veer 20 M. lengte, ingestort. Vier arbeiders,
die in den tunnel werkzaam waren, werden
gedood en eenige andere gewond.
BIOSCOOP VERBRAND.
Tengevolge van kortsluiting
PESHAWAR, 12 Mei (R.O.). Uit Kaboel wordt
gemeld, dat een bioscoop, welke eigendom van
den koning van Afghanistan was, door een
brand tengevolge van kortsluiting vernield is.
Twee filmen, welke het leven van Amanoellah
in Indië weergaven, zijn een prooi der vlammen
geworden.
GEVECHTEN IN MAROKKO.
Bij een gevecht tusschen Marokkanen en de
bezetting van 'n Franschen afgelegen post, heb
ben, naar uit Rabat wordt gemeld, de Marok
kanen 49 en de Franschen 3 man verloren. 6
Marokkanen werden gevangen genomen.
EEN NIEUWE RUSSISCHE KATHOLIEKE
KERK TE PARIJS.
Mgr. Alexandre Evreïnow, verbonden als audi
teur aan de Pauselijke nuntiatuur te Parijs, is
door Z. Em. kardinaal Dubois benoemd tot
rector van de Russische parochie, te Parijs ge
vestigd, welke tot kerk heeft het nieuwe kerk
gebouw in de Avenue SoeuT Rosalie.
DE EERSTE STEEN VAN HET NIEUWE
COLLEGE DER PROPAGANDA.
Zaterdag wijdde de Paus in de Vaticaansche
tuinen den eersten steen voor het nieuwe col
lege van de Propaganda Fide binnen de Villa
Gabriedli, waarbij kardinaal van Rossum assis
teerde, doch overigens, buiten den Pause] ij ken
hofstoet niemand aanwezig was.
De eerste steen werd vervolgens naar de
Villa Gabriel li gebracht, waar kardinaal vaa
Rossum hem op zijn plaats in het nieuwe col
lege legde.
DE „ITALIA" BESCHADIGD
Naar gemeld wordt, is- het luchtschip „Italia"
hij zijn landing te Kingsbay vrij ernstig bescha
digd, zoodat voor de herstellingen enkele dagen
noodig zullen zijn.
EEN SPOORWEGAANSLAG?
Opruiming en onderzoek
BRESLAU, 12 Mei. (W.B.) Vanmiddag word
bij L&uban kort vóór het voorbij komen vaa
den porsotion trein naar Hirschberg, een tus
schen rail on contra-rail geklemde zware steen
en een hoeveelheid steenslag uit den weg ge
ruimd.
Er werd een onderzoek ingesteld.
Het gaat hier om een spoorwegaanslag.
DREIGEND CONFLICT IN DE
BELGISCHE TEXTIELINDUSTRIE
Onze Brusseische correspondent meldit ons:
Het is niet uitgesloten dat, tengevolge van
een weigering van 5 arbeidsters, om zich aan
een syndicale beslissing to onderworpen, de
patroons van de textielnijverheid te Vervier s
het look out zouden uitroepen.
SNEEUWVAL IN BELGIS
Gisteren is er in het Ardennengebied een
dikke laag sneeuw gevallen. Aan de te velde
staande gewassen werd groote schade toege
bracht.
ENGELSCHEN NAAR BELGIS
Onze Brusseische correspondent meldt ons:'
In de maand Augustus zullen 10.090 Engel-
sche oud-strijdefs een bezoek brengen aan da
slagvelden van Vlaanderen. Zij zullen verge
zeld worden door den prins van Wales.
De krijgsraad te Brest heeft gisteren 5 ma
trozen vau den Franschen kruiser „Mulhou-
sen" wegens communistische propaganda tot
gevangenisstraffen van 5 en 8 maanden ver
oordeeld.
Een Parijsch communist, die als aanstichter
werd beschouwd, is tot 13 maanden veroor
deeld.
SPIONNAGE IN RIGA
Te Riga moet een communistische spionnage-
organisatie zijn ontdekt, die, naar verluidt,
onder leiding van een der ambtenaren van het
Russische gezantschap heeft gestaan.
BRUTALE DIEFSTAL IN LONDEN
Een „postwagen".
Een brutale diefstal heeft Vrijdag op klaar
lichten dag in een der drukste straten van Lon
den plaatsgehad.
Terwijl het bijkantoor der posterijen in Cha-
pelstreet tusschen 1 en 2 uur gesloten was en.
de ambtenaren zich verwijderd hadden om te
lunchen, versoheen er een „postwagen" voor
de deur, waaruit een paar mannen stapten, die
het kantoor met een sleutel openden, een sta
len brandkast naar buiten sleepten en oip den
wagen laadden. Vervolgens verwijderden zij
zich met hun bult.
De „postwagen" bleek een uitstekende ren-
auto te zijn. Terwijl de mannen op het kantoor
bezig waren, kwamen er nog enkele lieden om
postzegels te koopen. Hun werd evenwel gezegd*
dat er inventaris werd opgemaakt en zij dus
niet bediend konden worden. Voor het gebouw
stonden nog enkele taxi's en een paar chauf
feurs daarvan hebben de dieven zelf3 nog ge
holpen om do brandkast op den wagen te
laden.
De dieven hebben naar schatting een bedrag
van 1500 buitgemaakt.