FEUILLETON
EERSTE BLAD
PAGINA 2
DE DR. N
■STiCHTiNG
DE EERSTE FATIëNTEN OPGENOMEN
LIEFDADIG EEIDSPREDIKATIE
RETRAÏTENFONDS „ST. CLEMENS"
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR DF
BENEDEN-MAAS
H- C. C. Ill—HEKMES-D.V S. II
S CHOORST EENBRANDJE
CORRESPONDENTIE
RERUM-NOVARUM-HERDENKiNG
EEN UITSTEKEND GESLAAGDE AVOND
RADiGNiEÜWS.
TOT HET LEVEN TERUG
Vandaag zijn de eersrta vier patiënten in ons
R. K. Ziekenhuis opgenomen.
In het midden van de week zal de chirur
gische afdeeling volkomen gereed zijn. zoodat
ook operaties dan reeds kunnen woTden ver
richt.
Aanvragen om in ons R. K. Ziekenhuis te
worden opgenomen, dienen bij voorkeur tot
het Ziekenhuis te worden gericht tusschea 3
lijk de aanvrage ieder oogenblik worden
en 4 uur. Bij dringende gevallen kan natuur-
gedaan.
De collecte gisteren iu de kerk van het Al-
terh. Hart na de liefdadigheidspredikatie ge
houden ten bate van de conferentie van het
H.-Hart van Sint Vincentius heeft opgebracht
155.81 en 100 kilo rijst.
A.s. "Woensdagavond om 8 uur houdt het
retraitenfonds „St. Clemens" haar jaarverga
dering in het patronaatsgebouw aan de Lange
Haven. De agenda vermeldt o.m. verkiezing
van een secretaris, wegens periodieke aftre
ding van den heer Naring.
De mannen, die aan de retraite van 30 Juni
tot 3 Juli wenschen deel te nemen, worden,
verzocht zich voor of op den avond der verga
dering aan het bestuur op te geven.
Bij de verkiezing op Woensdag 16 dezer, ter
voorziening in de vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer A G. van Vliet, is als
lid der afdeeling Kleinbedrijf bij enkele candi-
daatstelling gekozen de heer G. A. Buters te
yiaardingen.
Gew. door H.-D.VÜ. met 11 runs
en 7 wickets
Gisteren speelden de Schiedammers hun
eersten wedstrijd tegen H.C.C. in den Haag en
wisten daar op flinke wijze hun meerderheid
te toonen. De Hagenaars gaan eerst batten. De
aanval der gasten is toevertrouwd aan C. Twijl
en P. K-appelhof. De runs komen zeer lang-
zaam. Op 18 vangt de Bloots achter het wicket
Tydeman, die een langzame 6 runs heeft ge
scoord. Intusachen heeft G. Nolet den bal ter
band genomen. Regelmatig vallen nu de wic
kets. Met inbegrip van 10 extra's wordt het
totaal der Hagenaars ten slotte nog. 93. In de
dubbele cijfers kwamen alleen L. Henning 11,
J. van Dijk 15 en M. Elte 17.
Bowlingcijfers zijn: P. Kappelhof 01, C.
Tuijl 2—26, G. Nolet 3—32. E. Hod es 3—10, J.
Huijswaard 114
De Schiedammers weten dit totaal voor het
verlies van 4 wickets reeds te overschrijden.
Het openangapaar v. Bockove en L. Brounte is
reeds vrij spoedig verdwenen voor reap. 4 en 6
runs (2 voor 15). E. Hodes en G. Nolet zetten
dan samen een flinken stand op. Eerst op 52
komt de scheiding, wanneer Nolet voor 17 op
het bowlen van Kalft wordt gevangen. Met
Kappelhof op de mat wordt het Haagsche totaal
dan overschreden. Wanneer E. Hodes op 104
wordt gebowled bedraagt zijn aandeel 49. P,
Kappelhof blijft met 19 not out. De Scshiedam-
sche aanvoerder besluit dan te stoppen.
Bowlingcijfers: v. Oosten 233, W. Tydeman
0—11. M. Kalff 228, P. v. d. Bosch 0—17, Th.
Hems log 05.
Gisterenmiddag heeft een schoorsteenbrand
je plaats gehad ten huize van M. T. H. v. d.
H., Munnikebuurt 15. Door den bewoner en
een politie-agent we-rd het brandje met zout
en water gebluscht.
J. v. G., alhier Wendt u tot de directie
van de RotteTd&msche Diergaarde.
De R. K. Volksbond heeft gisterenavond in
het Bondsgelxmw, da: zoo dicht bezet was dat
velen ziich met een staanplaats moesten verge
noegen, de uitvaardiging vóór 37 jaren herdacht
van de arbeidersencycliek van Paus Leo XIII,
„Rerum Novarnm."
Nadat onder leiding van den heer F. J. M.
Smits de onderafdeeling „St. Atutorosdus" een
pittigen marseh had doen hooren, leidde de
voorzitter, de heer F. J. H. Mouwens. den
avond met enkele woorden in.
Spreker begon met er aan te herinneren, dat
de R. K. Volksbond dit jaar veertig jaar be.
staat. Dit feit zon reeds feestelijk zijn herdacht,
ware het niet, dat Mgr. Gallier enkele dagen
voordat de viering zou plaats hebban, was
komen te overlijden. Spr. wijdde woorden van
hulde aan dezen groeten Bisschop, die den R.
K. Volksbond zulk een goed hart toedroeg en
achter wiens leiding wij ons zoo gaarne heb
ben geschaard. Wij achten ons niet vernederd
door te gehoorzamen aan de leiding van onze
geestelijkheid. Ook aan de overzij, waar
men ons er gaarne om bespot, volgt men de
leiding, daar zelfs blindelings, terwijl wij
slechts gekaarzamen aan leiders van wie we
weten dat ze 0113 van God gegeven zijn. Spie
ker wil wel zeggen, dat ook den opvolger wan
Mgr. Gallier, koe ook zijn naam zal luiden, kin
derlijke gehoorzaamheid zal worden betoond.
Spreker dankte vervolgens pastoor Möller
voor zijn bereidwilligheid hier op te treden en
de beide afdeeliogen van den Bond, „St. Am.
bros-ius". voor welks uidformfonds in den loop
van den avond een collecte werd gehouden, en
..Alberdink T.hijn" welke laatste na de rede
van pastoor Möller een uurtje van aangename
verpoozing zou verschaffen. Spr. beval de af-
deelingen van den Bond iu do toenemende be
langstelling der leden aan.
„Sint Ambrosiirs" bracht vervolgens de
ouverture „Le retour au pays" van Mendels
sohn ten gahoore en de fantasie Jerusalem van
V-end iwaarmee het harmoniek-ocps op het
Pinksterconcours te Rotterdam in de eere-
afdeeling zal uitkomen. Het gezelschap gaf
onder de kranige leiding van zijn directeur een
verklanking van de niet gemakkelijke parti
tuur, welke ct op wees dat men de technische
moeilijkheden volkomen ouder de knie had.
Het woord wa3 vervolgens aan den Z eer eer w,
heer J. B. W. M. MölleT, pastoor der parochie
van het Allerheiligste Hart, tot het uitspreken
der herdenkingsrede.
Rede Pastoor Möller
Op 29 Febr. 1878 werd Joachim Peeei, toen
68 jaar oud gekozen tot opvolger van Pius IX.
Hij nam de naam aan van Leo XIII. Reeds in
iSJJ zou een van de grootste manntn van
zijn tijd, Windhorst in den Pruisischen Land
dag van hem getuigen: de zedelijke autoriteit
is in geen periode der wereldgeschiedenis groo-
ter geweest. En toen hij na een 25-jarig Ponti
ficaat stierf, kon Roomsch en on-Roomsch van
hem getuigen, dat Hij het zedelijke gezag op
nieuw had doen erkennen door velen, die verre
van de Kerk staan. Niet, dat hij is geweest
een der groote leiders en baanbrekers der ge
schiedenis. Nieuwe ideeën heeft Hij niet ge
zaaid en de vrucht van nieuwe ideeën derhalve
niet gemaaid. Maar fe oude ideeën heeft Hij
niet apostolische» moed, energie en wijsheid
aan de wereld en aan de mensclilieid voorge
houden en toegepast op het moderne leven. Hij
heeft de leiders der volkeren en klassen ge
dwongen naar hem te luisteren. Wat stelde
Leo zich voor? Hij wilde het Kuituurprimaat
der H. Kerk herstellen. De domineerende. idee
van zijn Pausschap is deze: De katholieke Kerk
is de waarachtige en werkdadige bevorderaar
ster van de ware beschaving en den waren
vooruitgang. Zij bestrijdt de ontwikkeling der
menschheid niet, integendeel Zij. stuwt deze.
Zij bestrijdt wanorde en ondeugd en anders
niets.
Maar wanorde en ondeugd worden bedekt
onder groote en schijnschoone woorden, door
ketter'ij en ongeloof gepropageerd. En koevele
hulpmiddelen heeft ketterij en ongeloof niet.
Daartegenover moet cte ware heteekenis van
Kerk en Pausschap in het licht worden gesteld
11e volken en het volk moeten weer leeren in
zien. dat de zending door Christus aan de Kerk
toevertrouwd tot heil is van geheel de maat
schappij ook van het burgerlijk leven. Want de
Kerk heeft van Christus de belofte van dit
en van hert toekomende leven.
Leo koos tot zijn eersten Staatssecretaris
den man, die al zijn invloed in dienst gesteld
had voor zijn keuze, kardinaal Frauchi, zijn
vriend en zijn vertrouweling. Tot dezen sprak
Leo op den dag na Zijn keuze: ik wil voeren
een groote politiek. Wat Hij daarmee bedoelde
lag reeds neergeschreven in Zijn bisschoppelijke
brieven. Hij kende goheel het Europeesche le
ven. Hij wist, dat opgeld deed bij de regee
ringen en volksleiders, in de universiteiten en
hij de massa, de gedachte, dat de beschaving
geen vruchten kan dragen in 'n maatschappij,
die leeft van den geest van Jesus Christus.
Alles riep om vooruitgang, ontwikkeling, wel
vaart alles riep om den nieuwen tijd in da
physieke. sociale en uolitieke orde. De men-
schen zeiden, dat zij hun kinderschoenen had
den uitgedaan, en dat zij als volwassen men-
schen wilden staan in het nieuwe leven. Da
nieuwe ontdekkingen der techniek waren de
menschen in het hoofd geslagen. De stoffelijke
rijkdommen in de handen van betrekkelijk wei
nigen had een nieuwe klasse van leidende bur
gers gebracht. Het liberalisme leerde den
mensch, dat het hoogste goed was de vrijheid,
dat wil zeggen, da emancipatie van elk ge
zag, dat buiten hen staat, de autonomie.
Leo zag, dat de groote vraag, de kapitale
vraag, waarmede een ieder zich bemoeide deze
was: is het waar dat de beschaving geen vruch
ten dragen kan iu een maatschappij, die leeft
van den geest van Jesus Christus? 13 't waar
dat er geen vooruitgang mogelijk is, noch in
de physieke, noch in de politieke of sociale
orde, tenzij men den Katholieke Kerk den rug
toekeert?. Als deze groote en kapitale kwestie
ten nadeele der Kerk zou worden opgelost, dan
was de geloofsafval barer kinderen in Europa,
meuschelijkerwijze gesproken, niet meer te
stuiten.
Reeds ia Zijn eerste encycliek, waarin de
Pausen gewoon zijn de nooden van hun tijd te
peilen en cte groote richtlijnen aan te geven,
waarlangs zij zich voorstellen, dat hun Ponti
ficaat zich zal bewegen, reeds in Zijn eerste
encycliek: I'nscrutahali Dei Consilio van 21
April 1878 staan Leo deze kapitale kwestieën
Kerk en beschaving, voor oogen.
Hij ziet de maatschappij leidende aan groote
rampen, aan talrijke ziekten. Maar de bron
van al die rampen en ziekten is de verzwak
king van het gezag van Kerk en Paus.
Eu de oorzaak van die verzwakking van het
hoogste gezag op aarde is gelegen in de schan
delijke lasteringen, die Kerk en Paus voorstel
len als de vijanden der beschaving. Ook in
vroegere eeuwen heeft de Kerk geloofd in een
maatschappij, die door vele ziekten en ramp
spoeden werd bezocht. Maar Europa wist toch,
dat op den stoel va,n Petrus gezeten was de
man, die de plaats bekleedde van den geneesheer
cler zielen. Nu deed het infame woord van
godslastering, door Voltaire gesproken opgeld:
„Ecrasez I'iinfame". Ge Kerk werd gelasterd
als de vijandin der ware beschaving en daar
mede was haar gezag verzwakt, en haar heil
zame werkzaamheid in de wereld bemoeilijkt.
Geheel de regeering van den zachtmoedige»
Plus IX was een* periode van strijd geweest.
Toen Pi us stierf, liet hij het Pausschap achter
omstraald met den aureool van de dogmaver
klaring van de onfeilbaarheid des Pausen. Naar
binnen, in Invloed op de getrouwe kinderen dei-
Kerk, was het Pausschap bij Pius' dood, mach
tig, als zelden in de wereldgeschiedenis. Maar
wat voor de kinderen der Kerk een vreugde
was, dat was voor de vijanden tot eeii voor
werp van haat. De zachtmoedige Pius, aan
wien de strijd letterlijk was opgedrongen, stierf
verlaten door alle grootmachten der wereld.
Pius heeft de verlatenheid van het leven ge
kend, die altijd verbonden zijn aan lic-t ver
vullen van zijn harden plicht. In den Eyllabus
heeft Pius de kwalen van zijn tijd iu het hart
aangetast, hij heeft X veelkoppige liberalisme,
lat is de emancipatie van God en elk ge
bod en elke wet, veroordeeld, en tegen een
Bismarck in Duitschland en tegen de loge in
Frankrijk en Italië, de Kerk de vrijheid der
Kerk en de rechten van het Pausschap verde
digd. Dat vergaf men hem nooit. En daarom
werd hij na zijn dood nog gescholden als den
man, die het Pausschap hegraven had. Na het
voorbereidende werk van Pius kon Leo komen;
na de veroordeelingen der dwalingen door Pius
kon Leo pogen de dwalingen met de Kerk te
verzoenen. De eenheid van allen, van men
schen, klassen, volken in de eenheid van
Christus stond Leo in zijI1 ouden. {'ag klaar
voor oogen als liet ideas-1, dat hij te dienen
had.
Toen onder algemeen jubel de wereld zijn
50-jar'g priesterfeest had gevierd, greep hij
moedig de gelegenheid aan om allen, die bul
ten de Kerk staan te roepen tot de verwerke-
ling van de bede van Christus in het lioogc-
priesterlijk gebed Ut omnes unum sint. De
groote verzoener, de vredebrenger, de pacifi
cator wilde Leo zijn. Als vredestichter wilde
hij uitstippelde de wegen die naar Rome lei
den.. I-lij wilde peilen in 's menschen hart,
wat daar goed en van nature Christelijk is.
Hij wilde datzelfde peilen In de strevingen
der volken.
De groote, de vredebrengende en-verzoenendd
politiek van Leo beperkte zich niet tot de ver
houdingen der Kerk met de hoofden van Staat.
Hij stak niet alleen Bismarck en de Fransche
Republiek de verzoenende hand toe. Hij tracht
te niet alleen met het huis van Savoye tot
verzoening te komen. Leo wist wel, dat de
Staat de maatschappij niet is. Hij wilde direct
inwerken op de volken en de leiders van de
volksklassen. De leidende klassen leeren in
zien de heilzame werking der Kerk voor voor
uitgang en beschaving en de volksklasse op
nieuw innig aan de Kerk verbinden, dat be
geerde hij. Onder Pius' Pontificaat leefden
da grootmachten der wereld afgekeerd van
Rome. Die grootmachten moesten weer den
weg naar Rome terugleeren. Met die groot
machten wilde Leo relaties aanknoopen.
Beter dan het gros van zijn tijdgenooten zag
Leo, dat er in de 19e eeuw een ontzettende
nieuwe grootmacht was opgestaan, de ontzet
tende kraeht van de arbeiderswereld, het In
ternationale leger van haven- en industrie-a r-
heiders.
En dit leger dreigde op zijn beurt weg le
zinken 111 het atheïstische brutale materialisme
gelijk reeds vroeger de door de Revolutie
oPgkomen en rijkgeworden hurgerijl de liberale
bourgeoisie, daarin weggezonken was.
Had het liberalisme den mensch tot zijn
eigen doel verklaard "r den mensch toegestaan
in volkomen loszijn van eiken band zijn eigen
belang te verzorgen, het socialisme, dat de
boeien van dit liberalisme trachtte te verbre
ken, zocht eveneens in de stof de bestemming
des menschen en maakte den mensch tot een
deel van de gemeenschap. Waar bleef én bij
liberalisme ên bij socialisme de individueels
ziel, het geestelijk leven, de erkenning van
natuurlijke rechten, dp handhaving vhn de
Christelijke waardigheid?
Had in het begin der 19e eeuw het «Contvat
social" van Rousseau de geesten van de libe
rale burgerij vergiftigd, in het midden der 19e
eeuw dreigde „Das Kapital" van Marx de zie
len der arbeiders met hert populair geworden
en op economische toestanden toegepaste ma
terialisme te vergiftigen.
Het liberalisme had de zedelijke krachten
uit de gegmeenschap gebannen. Hert vereenzel
vigde vooruitgang en beschaving met de op-
eenstapling van rijkdommen in 'n bepaald
land. De naties, waar veel goud binnenvloei-
de waren dfè gelukkige, welvarende volken.
Dien weg ging ook K. Marx, die Immers het
eenig begeerenswaardige goed in de materieele
rijkdommen zag en deze aan het volk ter ver
overing voorhield met voorbijzien van ai wat
bovenaardsch is In den mensch. De Duitsche
platmaterialistlscha school, die van het meer
idealistisch getite Fransclie socialisme niets
moe3t hebben, kreeg de overhand on (ter de
socialisten. Het eenige goed zag Marx in de
stof, de nuttigheidswaarde der dingen, die men
den arbeiders ontstal, en geen ander perspec
tief zag hij, dan een strijd op leren en dood tus-
schen de klassen om tot de verdeeling dier rijk
dommen tusschen de onterfden te komen.
Na dertien jaren van studie en detailoplos
singen besloot Leo voor de wereld te spreken.
Wij vragen ons misschien af: waarom zoo
lange voorbereiding?
Bedenk, dat er ook nu nog reel misverstand
is. Tot den grooten kardinaal Manning, zei de
'n welgemeende- raadgever na de stak 11 g der
dokwerkers, waarin Manning zich duchtig had
geroerd en waarom hij door Leo was gepre
zen: Eminentie, wat gij daar deed is socia/-
lisme. En Manning antwoordde: ik weert niet
of dit socialisme is voor u, voor mij is het
c'hristendo-m. En zelfs de groote leermeester van
Leo, de bisschop van Mainz von Kottier, werd
van socialisme beschuldigd. De sociale kwestie
is uiterst gevaarlijk en uiterst gecompliceerd.
Er zijn priesters geweest, die daarover zijn ge
struikeld.
Maar hoe betreurenswaardig ook dat goed
bedoelde pogingen van gbed-beginnenden in
ongehoorzaamheid en opstand zijn geëindigd,
het groote gevaar voor de Kerk school toch
ergens anders.
Dit groote gevaar zat hierin, dat men ook do
sociale kwestie weer zou aangrijpen om met
kans van slagen de Kerk te kunnen voorstellen
PROGRAMMA'S VOOR DINSDAG.
Huizen (340.9 M„ na 6 uur 1S70 M.) uit-;
sluitend K, R. O.-uitzendingen; 12.301.30!
lunchmuziek door het trio Winkels; 5.306.30 i
dinermuziek; 6.307.— esp -..-..'.roles; 77.30
Engelsche les; 7.30—8.cursus Kerklatijn doorj
Leo Speet; S.concert. Het K.R.O.-trio (W. I
Laghuwitz-viool, B. Pelstsr-cello, F. Boshart-
piano). Prol', dr. Alph. Steger: De taak van den
Volkenbond ten c-pzichte van de welvaart derj
volken, 1. Covert. „Dame blanche", Boielilieu
(trio). 2. Adagio uit Septet op. 20, Beethoven.
3. Rede van dr. Alph. Steger. 4a.. Frühlingsiiod,
Mendelssohn, b. Au Matin, Godard (trio). 5a.
Ieh groU» nicht, Schumann, b. Elegie, Massenet
(bariton)-orkest). 6. Wein, Weib und Gesang,
Strauss (trio). 7a. Meidie, Codini. b. Halluci
nation, Rosset (trio). Sa. Ai vostri giuocc'ni uit
„Hamlet", Thomas, b. Ed. ora a voi cantero
una can zon „Hamlet", Thomas (sopraan-or
kest). 9a. Songe loin-tain, Gillet, b. Garden Inter
mezzo, Swayne (trio). 10a. A Te, cara, amor
Talora uit „I. Puritani", Bellini, b. Te Quiero-
Josa, uit „EI trust cle los teaorios", Serrano. 11.
Manoio-waizer, AValdteufel (trio). 12a. Lo, here
the gentle Lark, Bishop, b. My own love (Swiss
echo song), Eckert (sopraan-orkest). 13a. Sim
ple Histoire, Popy. b. Der Frlihling, Carena.
14a. Romance, Mazza. b. Tim warrior-marschj
Swayne: 10.persberichten.
Hilversum (1060 33.) l:2.30r-2,;lunch
muziek door het trio Groeneveid; 34.knip
cursus; 6—7.15 dinermuziek door het trio Rent
meester; 7.157.45 Duitsche Olympische les;
8.- uurslag. Daarna operettemuziek. Omroep
orkest o. 1. v. Nico Treep. Betty v. d. Bosch
Schmidt (sopraan); 10.3012.dansmuziek
door Hilda Ward and her Ladies (voorjaarsfeesfc
in den Dierentuin Den Haag).
Daventry (1600 M.) 11.20 gramofoonmu-j
ziek; 12.20 lichte muziek. Chapple-trio en so
praan; 1.20-12.20 orkest; 2.50 muziekles; 3.35'
muziek; 3.40 Fransche les; 4.10 muziek; 4.2o|
orkest; 4.35 causerie; 4.50 orkest; 5.20 vacantie-'
praatje; 5.35 kroderuurtje; 6.20 gramofooumu-j
ziek; 6.50 nieuwsberichten; 7.05 gramofoonmu-
ziek; 7.20 lezing; The education for country,
life; 7.35 werken van Bach; 7.45 lezing; Sir
iJames Barrie; 8.05 „A. Maytime Melody", solls-
tencomcert; 8.20 lezing; Modem Transport; 9.20
'nieuwsberichten; 9.35 muziekles; 9.55 nieuws-:
berichten; 10.kamermuziek. Britsche muziek)
Arnold Bax, H. Cohen-piano, M. Korchinska-
harnstrijkkwartet; 11.0512.20 dansmuziek.
P a r s(„R a d i a-P a r i s" 1750 MJ 10.50-
11.muziek; 12.502.10 orkest. Werken van,
Ciodard en Aubert; 4.055.05 orkest; 9.0511.20
concert voor orkest, koor en solisten.
Langen berg, (469 M.) 1.262.50 orkest;!
G.207.15 orkest; 8.40 Wagner-concert. Werag-J
orkest en H. Trundt (sopraan), J. Schrömmer)
(tenor); 9.50 „Der Admiral", 1-acter van G.
Kneip; 10.50 sluiten.
Ze es en (1250 M. 12.205.20 lezingen;
5.206.20 orkest; 6.208.05 lezingen; 8.50
Wagner-avond. Orkest o. v. I. Bi ,:no Beidler-
Winkler. C; Bronsgeest (bariton).
Hamburg (395 M.) 6.20 orkest; 7.45 ore
kest; 10.20 actueele causerie. Daarna radio
cabaret en dansmuziek.
Brussel (509 M.) 5.200.20 dansmuziek?
8.2010.20 orkest. Daarna tot 11.20 dansmu
ziek.
als de vijandin der beschaving o-f zooals wij
het nu nog hooren uitdrukken, als de verde
digster van deze kapitalistische maatschappij,
déze liberaal ingerichte staatsr-egewlirg, waar
aan de Kerk part nooh deel heeft, waarvoor
Zij geen enkele verantwoordelijkheid aanvaardt
integendeel, die met haar wezen geheel en al
in strijd- is en waartegen Zij reeds meer dan
een eeuw haar krachtigen stem heeft verheven.
Het groote gevaar schuilt hierin, dat men
kans ziet, onkatholieke daden en stellingen van
katholieken uit te spelen tegen de Kerk, en
aldus er in slaagt den invloed der Kerk op do
volksmassa te breken.
Toen Rampolla, een zeer gewetensvol ge
leerde, oen fijn diplomaat en nog fijner pries
ter, tot het staatssecretariaat geroepen werd,
koos hij tot richtsnoer van zijn publieke daden
deze gedachte: niet toelaten dat zekere poli
tieke werkelijkheden, die nu eenmaal een feit
zijn geworden en wel eens duurzaam konden
zijn, aan de massa werden voorgesteld als do
noodzakelijk incarnatie van anti-christelijke
id-eeën, als onafscheidbaar verbonden aan da
heerschappij van de aan de Kerk vijandige
wijsbegeerte. De eenheid van Italië was iu da
idee der massa verbonden aan strijd en vij-
andschap ten opzichte van den H. Stoel. Da
republiek in Frankrijk w?rd aan het volk voor
gesteld als een maak der vrijmetselarij. Da
Duitsche saamhoorigheid en eenheid in één
Statenverband werd gezegd bedreigd te wor-
den door den onfeilbaren Paus. Noen, zegt
Rampolla, dat mogen wij niet toelaten. De Keric
kan onder ©en koning en onder een republiek
leven en zij verbindt haar lot niet aan een
regeerlngsvorm. En de onfeilbaarheid van don
Paus heeft niets te maken met de saamhoorig-
heid van het Duitsche volk. Zelfs in Italië zou
Vrij naar het Engelscb
van
P. F. J. TARGUS.
12>.
Zóó overijld hoeven we niet te werk te
gaan, zeide hij, maar zoudt u alleB ia ge.
reedkeid kunnen brengen voorlaten we
zeggenovermorgen
Ik staarde hem aan. Ik- kou nauwelijks ge-
looven, dat Ik goed verstaan had. Met Pauline
te trouwen binnen enkele uren! Daar moest
iet» achter schuilen. Ceneri moest krankzin
nig zijn. En toch, hoe kon ik mijn geluk wei
geren, al ontving ik het uit de handen van
een krankzinnige?
Maar ik weet niet, of zij van me houdt,
Stamelde ik. Zou zo haar toestemming ge
ven?
Pauline is gehoorzaam, en zal doen,
wat ik weusch. O neen, voegde hij er bij, mijn
gedachten radend, gedwongen wordt zij
niet, maar zij zal vrijwillig tot het inzicht ko
men, dat liet goed is, wat ik met haar vóór
heb. En u kunt na uw huwelijk het hof. ma
ken, in plaats van ervoor.
Maar kan het binnen zóó korten tijd
gedaan gekregen worden? vroeg ik.
In bepaalde gevallen kan men dispensatie
krijgen, als n.l. alles in orde Is, zooals hier,
antwoordde hij. U i» verwonderd over mijn
voorstel, niet waar?^.Ziehier. Ik moet bijna
pogenblikkelijk weer naar Italië terugkeeren.
Nu stel ik u de vrahg: kan ik, onder de hui
dige omstandigheden, Pauline hier achterla
ten met alleen een diénstbode, om haar te
verzorgen? Neen, mr. Vaughan, vreemd als
het u misschien lijkt, moet ik haar óf met u
getrouwd zien, voor ik vertrek, óf ik moet
haar met me meenemen. Dit laatste kan
noodlottig voor u worden, want hier heb
ik alleen rekening te houden met me zelf,
terwijl daarginds misschien ook anderen
er in gemengd moeten worden, en ik moge
lijk van gedachte moet veranderen.
Laten we naar Paulina gaan en haar vra
gen, zeide ik, terwijl ik vol ongeduld opstond.
Zeker, zei Ceneri ernstig, we zullen ter
stond naar haar toegaan.
Tot nog toe had ik mijn rug naar het ven
ster gezeten. Toen ik mij nu naar het licht
wendde, merkte ik op, dat de Italiaaasche dok
tor mij scherp aanzag.
tfw gelaat komt mij zeer bekend voor, mr.
Vanghan^ zeide hij, hoewel ik mij niet kan
herinneren, waar ik u gezien heb. Ik zeide
hem, dat hij mij op het plein voor d'e San Gio
vanni moest gezien hebben, toen hij sprak
met de oude Teresia. Hij herinnerde zich dat
geval, en scheen voldaan. Dan riepen wij een
rijtuig aan, en re-den naar Paulina's nieuw
verblijf.
Het waj niet zoo heel ver weg. Ik verwon,
derde mij, mij, dat ik Paulina of Teresia op
mijn dwaaltochten niet was tegengekomen»
Waarschijnlijk waren zij beiden thuisgebleven,
om mij niet te ontmoeten»
Zoudt u een oogenhlik iu de hal willen
wachten? vroeg Cereri; toen wij het huis waren
binnengegaan. Ik zal Pauline op uw komst voor.
bereiden.
Ik had wel een maand in een kerker willen
wachten, met zulk een belooning in uitzicht.
Ik nam dus plaats op 'den gewreven houten
stoel, en vroeg mij af, of ik wel bij mijn ver
stand was.
Weldra 'kwam de oude Teresia naar mij toe.
Zij zag er niet veel beTOinneWter uit dan tien
dagen geleden
Heb ik het goed gedaan? fluisterde zij in
het Italiaansch
Je bobt go-ed gewerkt. Ik zal het niet ver
geten, zei ik.
Betaalt u me dan, en maakt u mij ner
gens een verwijt van. Luister, wat ik zeg
ik zeg het nog eens signoriua is niet
om lief te hebben of om te trouwen.
Die onde gek! Dacht ze nu neg, dat Paulina
in een klooster moest?
Er klonk een bel, en Teresia liet me alleen.
Enkele minuten later verscheen ze weer> en
leidde mij de trap op naar een kamer, waar
ik Paulina vond, met haar oom. Zij sloeg haar
donkere, droomerige oogen op, en keek mij aan.
Maar zelfs de meest verliefde man had zich
niet kunnen wijs maken, dat er liefde uit haar
oogen straalde.
Ik had beslist verwacht, dat Dr. Ceneri ons
alleen zou hebben gelaten, voor onze bespre
king. Maar hij nam mij hij de hand en leidde
mij op statige wijze naar zijn nicht.
Pauline, zeide hij, kent dézen heer?
Zij boog.
Ja, ik ken hem.
Mr. Vaughan, ging Ceneri voort, doat
ons de eer aan, dat hij je vraagt, om zijn vrouw
te worden.
Ik kon er niet in toestemmen, dat mijn heele
aanzoek door bemiddeling plaats had. Daarom
trad ik op haar toe, en 11am haar hand in de
mijne.
Pauline, fluisterde ik, ik houd van je.
sinds ik je het eerst gezien heb, heb ik van je
gehouden.wil je mijn vrouw worden?
Ja, als u dat wenseht, antwoordde zij
zacht, doch zonder ook maar te blozen.
Nu houdt je misschien nog niet van me,
maar dat zul je wel langzamerhand doen, is 't
niet, kind?
Zij antwoordde niet, maar zij weerde mij ook
niet af, en zij trachtte ook niet haar hand uit
de mijne los te maken. Zij bleef kalm en zonder
gevoel, als altijd. Eerst toen ik mijn arm om
haar heen sloeg niettegenstaande de tegen
woordigheid van haar oom zag ik een blos
op haar wangen komen, en wist ik, dat zij ont
roerd was.
Zij maakte zch los uit mijn omhelzing, zag
naar haar oom, die er bij ston-d, alsof hij niets
ongewoons had geziens, en vluchtte dan haar
kamer uit.
Ik geloof, dat u nu beter zou doen. met te
gaan, zei dr. Ceneri. Ik zal alles met Pauline
regelen. U moet van uw kant alles doen, wat
noodig is voor den dag van overmorgen.
Het is erg plotseling zeide ik.
Dat is het maar het moet. Ik kan geen
uur langer wachten. Laat u mij nu alleen en
komt u morgen terug.
Ik ging heen terwijl mijn hool'd duizelde. Ik
wist nog niet geheel zeker, wat ik doen moest.
Het uitzicht, dat ik Pauline zoo spoedig mijn
vrouw zou kunnen noemen, was verleidelijk.
Maar ik wilde mij zelf niet bedriegen door te
denken, dat zij nu reeds om mij gaf. Doch,
zooals Glheri zei, ik kon haar 11a mijn huwelijk
het hof maken. Toch aarzelde ik. Die over
haaste manier van doen was zoo vreemd. En
vurig als ik verlangde, om Pauline te trouwen
had ik haar toch gaarne eerst veroverd. Zou
liet niet heter zijn als haar oom haar mee naar
Italië nam en ik haar dan volgde, en afwachtte
of zij van mij kon houden? Maar tegenover het
voorzichtige plan stond weer Ceneri's vage be
dreiging, dat hij in zulk een geval misschien
van gedachte kon veranderen. En ilc was zoo
wanhopig verliefd! Zij was mij reeds twee
maal ontsnapt. Thans was zij meer binnen mijn
hereik dan ooit. Als ik haar nu liet gaan, kon
ik er dan zeker van zijn, dat ik haar zou terug
vinden? Neen, wat er ook gebeurde, binnen
twee dagen zou Pauline mijn vrouw zijn.
Ik zag haar den volgenden dag. maar geen
oogenblik alleen. Ceneri was al dien tijd bij
ons. Pauline was lief, als altijd, maar stil,
en schuw, en ietwat moe. Ik had veel te doen,
ik moest voor ontzettend veel dingen zorgen.
Nooit was een verloving nog zóó kort of zóó
vreemd geweest. Tegen den avond wae alles
geregeld, en o<m 10 uur den volgenden morgen
waren wij man en vrouw, onafscheidelijk ver
bonden.
Ceneri vertrok onmiddellijk na afloop van
de plechtigheid, en tot mijn verbazing gat Te.
resia als haar voornemen te kennen om hem
te vergezellen. Zij verzuimde niet, hij mij haar;
opwachting, te maken, om de toegezegde beloo
ning in ontvangst te nemen, en Ik gaf haar,
dis met genoegen. Zij had haar volle deel bij.
gedragen, om mijn liartewenseh in vervulling
te doen gaan.
Ik vertrok met mijn sehoonc bruid naar da
Sehotsche meeren en had nu alle gelegenheid
om te -doen, wat ik vóórdien had moeten doen'i
mijn vrouw voor mij te winnen!
V.
Hoe trotech en gelukkig ik mij ook voel
de, toen ik naast Pauline in den trein zat,;
die ons naar bet Noorden bracht, de buiten
gewone voorwaarde, die Ceneri gesteld had*
kwam mij, toch telkens weer in de gedachte:)
de man, die met Pauline March trouwt,
moet er mee tevreden zijn, kaar te nemen
zooals zij ia, en niet den wensch koesteren,
om meer over haar verleden te weten.
(Wordt vervolgd).
