S 32 58 12'R0 FEUILLETON G'EKINAKT.- DOM DER DAG 31 MEI 1928 TWEEDE BLAD PAGINA 3 SPORT EN SPEL. BILJARTEN. WERELDKAMP OENSCHAP 1928 DAM MEN UET DAMSPEL VÓÓR DE. ORGANISATIE. MARKTBERICHTEN. RIVIERTIJDINGEN. OM SCHOONER OP.TE BLOEIEN Da earste wedstrijdavond. I.i het gebouw voor den Werkenden. Stand aan- den Kloveniersburgwal te Amsterdam werd Sisterenavond een aanvang gemaakt met de Wedstrijden op groot biljart anker kader om het Wereldkampioenschap 1928 voor amateurs. De belangstelling was nog niet bijster groot. De ruime zaal speciaal voor dit tournooi ingericht. Ben tweetal tribunes plaats biedende voor ongeveer 600 belangstellenden geven een goed overzicht op de belde Brunswick tafels Waarop gespeeld Wore Alvorens de verschillende partijen te be schrijven, geven wü hieronder een beknopte be spreking van de spelers candtdaten voor den titel van wereldkampioen. De kampioen van Amerika, Francis F. Ap- pelby komt voor het eerst uit in een interna tionalen wedstrijd cadre van twee stooten. HU heeft na de toetreding van de National Asso ciation of Amateur Billard Players van Juni 1926 zijn land vertegenwoordigd op het congres van de U.I.F.A.B. te Keulen. Hij is de stichter van de Challenge Raymond ,,De Dree". HU nam o.a. deel aan het éénstoots eadre-tournooi te Viehy en eindigde minder fortuinlijk. HU be schikt over een enorme techniek en. heeft sterk en zeker bandspel. De Dultscher Ivarl Foerster is een oude be kende in ons land. HU' is een vechter die nim mer gewonnen geeft en tot liet einde toe zijn uiterste krachten inspant om zegevierend uit den strijd te komen. In den laatsten wedstrüd om den Wiihelmina-beker behaalde hij een alge meen gemiddelde van bgna 20, nk Moons het hoogste van den wedstrijd. Da titelhouder de wereldkampioen 1927 Th. Moons is in ons land, bijna even populair ais in België. HU is de man d-ie van. het biljartspel iets edels- weö.t te maken. Zijn sportopvattingen zijn zeer loyaal en hU speelt het spel om het spel. Tegen onzen landgenoot Doxnmering heeft hij o.a. reeds 32 wedstrijden gespeeld. In 1926 Won hij om bü len laatsten rijd te blU- venden Glorieux-beker en het Europeesch kam pioenschap en den titel van wereldkampioen wolk laatste ook in 1927 zijn deel werd. Als wU verder nog vermelden dat een gemüdelde van 66.66 in een partij fan 400 punten en zijn hoog ste r^rie op 257'staat dan is daarmede feitelijk al duidelijk^jenoeg zijn groote kracht gedemon streerd. HU .3 ook ditmaal sterk favoriet. Zij n eerste t e ge n-s-t an dier in dat tournooi is de Egyptenaar Ed. Soussa, eveneens een speler die mj'r don eens als gast in Nederland! was en nog onlangs bU het drieba n denepel in Den Haag acte de presence gaf. HU is van Egypte „Champion hors cadre", zooiets als Goudry van Frankrijk in het schermen. Ed Soussa is de Pushing powr van. den Bond in zijn land. Nadat de voorzitter van den Nedeilandscheii Biljartbond, de heer J. Sanders eert welkom had uitgesproken tot de aanwezigen en tot da spe lers, elk in» hun eigen, taal. met uitzondering van den Egyptenaar die in het Fransch werd toegesproken, namen, de eerste partijen een aanvangt FoersterAppleby, Da Duitscher Foerster bond den, strijd aan met den Amerikaan Appleby. Do partij vlotte niet erg in eten aanvat®?, hoe wel een 40 en series van 84 en 54 in de Ge, 10 3 en 16e beurtd en Duitscher op. 214 brachten. De Amerikaan, die zeer flegmatisch speelt, bleef ern- 't algemeen in de lage series. Hij stond na 16 beurten op 125. Geleidelijk liep hij echter iets in zoodat na 25 beurten de partij 312 tegen 301 stond in 't voordeel van Foerster. Later liep Appel: ly uit en hU won d® partü na trnna 3 uur spelen. De cijfers waren: E& 6em. «rgep 32 64 12.^2 MoonsSoussa. In de partij tusschen den titelhouder Moons en den Egyptenaar Soussa Let de Belg in den aanvang vlot spel zien. Na tien beurten waarin series van 6488 en 93, stond hU met 315 punten een flink stuk voor bU den Egypte naar, die 112 noteerde. Toen werden de bordjes verhangen. Aanvangende in de lie oeurt met een serie van 79 kwam Soussa er geleidelijk in, zelfs zoo, dat hU den titelhouder dicht op de hielen zat. Na 20 beurten had Soussa 380 pun ten tegen 399 voor Moons die op zijn laatste carambole strandde en eerst in zUn 21e beurt de partU beëindigde- De cUfers dezer partij, waren: Pnt. Brt. H.S. Gem. Moons 40flr 21 93 19.04 Soussa 38 0 2 0 79 19. - Eerst tegen half twaalf gingen dé twee andere partüen van den avond. Het waren: Chassereau (Frankrijk)Robijns (Nederland) en v. Bella (België) tegen Martenet (Zwitserland), onder leiding van de heeren Drukker en Levy. ChassereauRobijns. Noch RobUns, noch zijn tegenstander brachten er in den aanvang veel van terecht. Dit blijkt reeds uit het feit dat na 15 beurten onze natio nale kampioen 81 en Chassereau 55 punten had. De Franschman nam de leiding over zoodat deze na 18 beurten, reeds 56 punten vóór stond. De stand na 26 beurten was: Robüns 210, Chas sereau 269 punten. Verder en verder ging het, de klok sloeg half twee en wij noteerden den stand van 274 voor RobUns en 362 voor den jeugdigen Franschman na 31 beurten. Tenslotte maakte de Franschman een einde aan de partij en won welverdiend. De cpfers dezer partij waren: Robijns Chassereau Pnt. Brt. H.S. Gem. 368 38 47 9.68 400 38 72. 10.52 Van BelleMartenet. Vlotter ging Set in d'e andere partij waar na 5 beurten v. Belle met 145 punten de leiding had tegen Martenet 76. De zaede beurt leverde voor den Zwitser een 45 op. Dat was het sein voor v. Belle om op zUn qui vive te zUn. En dat was hij in een uiterst snel gespeelde zesde beurt. Na de eerste 100 ging het vlug op de .200 aan. totdat hij jammerlijk met een stoot over lossen band faalde met 197 punten. Het groote gemak waarmede v. Belle deze wondere serie maakte, was bewonderenswaardig. Na 8 beurten was deze fraaie' partij1 ten einde met een gemiddelde van 44.44 voor den Belgischen- kampioen. De cijfers in déze partU waren: Martenet V. Belle Pnt. 154 8 400 8: Brt. H.S! 45 197- Het programma voor Donderdagavond luidt: 8 uur: MartenetRobijns en Chassereau- v. Belle. 10 uur; SoussaFoerster en ApplebyMoons. Gom. 17.11 44.44 Hoe of nu- het damfeven bloeit en de organi saties van klein tot groot zün geworden is ge- makkelUk te volgen in de- verschillende tijd schriften, bondsorganen, courantenverslagen, enz. Zoo kan men van de stichting van den Nationalen, later Nederfandschen Dambond af de geheele ontwikkeling nagaan, eveneens, hoe de R.-K. Dambond is ontstaan en zich onder ge- loofsgeriooten steeds1 meer en meer uitbreidt. Voor de jongere beoefenaars van het damspel staan derhalve de bronnen ter beschikking. Een andere vraag in echter: hoe heeft het damspel zich zoo kunnen ontwikkelen, hoe was het damtmersleven in. Nederland vóór dat een groote organisatie de leiding in handen nam, wat werd in binnen- en buitenland op damgebied ge presteerd, georganiseerd? Ziehier vragen, waar over zelfs de oudere dammers onder ons weinig of niets weten. Men heeft wel eens iets gehoord van een Aris de Heer, een Zomerdijk, eenige oudo damwerken van van Embden enz. mogen een Rijkje geven op de toenmalige problema tiek, nochtans, het geeft geen blik op datgene, wat ik in. deze en de volgende artikelen naar voren wil brengen, n.I. het dammersleven in Nederland en FrankrUk vóór de organisaties (1906) en het spel uit dien tijd. In de overtui ging, dat velen onzer daarvan teeh wel iets meer wenschen te weten, zal ik trachten, met de gegevens, welke mü ter beschikking staan, in eenige artikelen een overzicht te geven van de dambeweging en het damleven vóór 1906. Te voren wil ik verklaren, dat mUn beschouwingen allerminst zullen kunnen bogen op volledigheid, enkele lezers zulen misschien in staat zpn, aan te vullen waarin ik ben te kort geschoten. Veel wat zal volgen is echter voor den huidigen damspeler nieuw en niet van belang ontbloot. Ons geliefkoosd spel is de laatste 20 jaren met reuzenschreden vooruitgegaan. BU'na geen plaats ja ons land, ik moet helaas Limburg nog uitzonderen, of er zpn een of meer ver- eenigingen gevestigd, die ons spel beoefenen en propaganda maken. De pers is wel langzaam onze sport gaan volgen; het kostte veel en veel moeite eer het doorgedrongen was, dat het dam spel in geen enkel opzicht bU het schaakspel ten aehter stond. De damsport heeft hier te lande een welwillende pers en deze draagt in niet geringe mate b(j tot de verspreiding en uit breiding van het damspel. In FrankrUk, het moederland van on3 spel, heerschen te dien opzichte andere ideeën. De groote pers heeft b.v. van den laatsten inter nationalen damwedstrijd te Parijs in 1926 vrü- wel' in het geheel geen notitie genomen! Enkele couranten hebben een wekelüksche damrubriek, eenige plaatselU-ke bladeii vermelden af en toe damberiehjes. In hoeverre de vereenigingen daaraan zelf schuld hebben is mij niet bekend. BlUven de uitslagen van belangrijke wedstrij den. slechts binnen de muren van het speellokaal bekend, dan heeft men de. niet-medewerking slechts aan zichzelf te wijten- Welke maatre gelen de Fransche Dambond heeft genomen (of niet) om de pers te bewerken weet ik niet, maar goede resultaten heb ik nog niet. kunnen bemerken. Tn België begint de dambeweging wakker te worden, van Antwerpen is de victorie uitge gaan. Daar werd de eerste damvereeniging op gericht, die door een flinke propaganda zal trachten, aan het damspel meerdere bekendheid te geven. Het Handelsblad van Antwerpen is be gonnen met een wekelUksche damrubriek, an dere bladen volgden en hoewei een en ander niet gaat in een tempo, als door de propagan disten zou worden gewenscht, er valt steeds vooruitgang te bespeuren. Aan ü'ver eT1 goeden wil ontbreekt het niet. Hier is het parool vol houden. WU gaan naar Frankrijk terug. Aldaar werd het damspel vóór 1906 overal beoefend; in en kele steden bestonden clubs welke echter met elkaar weinig of geen voeling hieldencontact zochten zU niet. Een aantal Fransche tijd schriften had een aparte rubriek onderhoudend allerlei met schaak1- en da-mproblemen, reken sommen, enz., o.a. G. Beudin in de National. F. Bouillon in Le Bavard", Marseille. In 1889 verscheen in ParUs Les tablettes du chercher onder redactie van B. Del-ecombe, een halfraaan- delUkseho uitgave, gewpd aan Jeux d'esprit er de combinaison-s, waarin ook o.a. vraagstukken zijn opgenomen van wplen den heer C. G. Ver- vloet, den oud-voorzitter van den Nederland- schen Dambond. Het zou te ver voeren en ge- deeltelUk ontbreken mü ook de gegevens om in deze zaak volledig te kunnen zün. Voldoende is echter hiermede te hebben aangetoond, dat in FrankrUk vóór 1906 in verschillende richtin gen het damspel werd gepropageerd. Zooals den j lezers wel bekend mag heeten is daar een na tionale1 organisatie eerst de laatste jaren tot stand gekomen. Over wat aan problemen, eindspelen, enz. werd gepubliceerd, hoop ik in latere artikelen onzèn lezers voor te zetten. WU keeren nu even naar ons liand terug. De gróótste voorvechter in ons land dit is aan de huidige beoefenaars van het damspel helaas niet voldoende bekend is geweest wa len de heer C: G. Vervloet, Rotterdam. Hem kunnen wij nimmer genoeg dankbaar zün voor wat ha voor ons spel heeft gedaan. Als een vurig propagandist, als een bijzonder goed spe ler werkte hU mede aan alle hem bekende Imi- tenlandsche tijdschriften hield correspondentie met de meest vooraanstaande damspelers in Nederland en Frankrijk, maakte zelf problemen en studies en, nu komen wij tot het belang- rüksto van ztfn leven, stichtte de eerste dub en gaf den eersten stoot aan de nationale organi satie, thans genaamd Nederlandsche Dambond. Nu echter moet ik iets vertellen, wat vrijwel niemand weet. In 1875 kwamen in Rotterdam 7 damliefhebbers bijeen, die een clubje vorm den, genaamd „Ephraim". Deze waren J. W. van Savoyen, Fop Smit Jr., C. G. Vervloet, P. Borgman, J. H. Noortveen, J, IT. Hoogewerff en L. Smit. De büeenkomsten vonden plaats om de 14 dagen, de zomermaanden uitgesloten. Vervloet hield, het secretariaat en het is niet onaardig eens te zien, wat de resultaten waren van de eerste wedstrüden. Dat van het speel seizoen 187576 volgt hieronder. Van Savoyen, alle 15 speelavonden aanwezig geweest, gespeeld 152 partüen, maximum par tüen op één speelavond gespeeld 14, uitslag 31 remise, gewonnen 83, verloren 38, eerste prijs; C. G. Vervloet 12 avonden, geweest, cpfers re- spectievelük 101, 13, 16, 50 en 45, 2e prijs; dan volgen Fop Smit Jr. met resp. 12, 82, 8, 19, 38 en 25; E Smit met resp. 2, 22, 13, 8, 13 en 1; P. Borgman met 14, 95, 9, 17, 32 en 46; J. H. Noortveen met 15, 109, 13, 14, 37 en 58 en J. H. Hoogowerff met 13, 63, 7, 6, 4 en 54. In 1877 trad wplen de heer Constant Stams tot den vriendenkring toe. Deze bleek een geducht spe ler. In het seizoen 1877—7S speelde htr 92 par tijen, won er 61, maakte 22 remise en verloor er slechts 9 en werd kampioen; dan volgden v. Savoyen, D. Smit, Fop Smit Jr., Vervloet, Borgman en Noortveen. Jammer genoeg heb ik geen notaties kunnen vinden van gespeelde partijen. Gezien, dat de zwakste speler nog 7 partüen per avond speelde is het verklaarbaar, dat voor het noteeren geen tijd overschoot. Dit clubje viel in 1878, reden onbekend, uiteen: enkele leden bleven elkaar- op geregelde tijd stippen ontmoeten, waarbp; zich later nieuwe beoefenaars aansloten, als wplen. de keeren J. H. Torley, Du wel, Josef Blankenaar, enz. Maar ook buiten Rotterdam waren enkele damlief hebbers, die mede in het buitenland een goede reputatie genoten, o.a. Baudet, Utrecht, W. Fermie, Amstelveen, E. G. Dettmeyer, Amers foort. Deze heeren hielden correspondentie met de Rotterdamsehe dammers, ontmoetten elkaar af en toe en hielden zoodoende het damvuur warm. Op 14 Augustus 1885 vond te Amiens een inter nationale damwedstrpd plaats, die den eersten stoot gaf tot een grootere propaganda. Hierover in een volgend artikel. HENRI. J. v. d. BROEK. ROTTERDAM, 30 Mei. (Coöp. Tuinbouwvei ling De Z.-Hollandsehe Eilanden G. A) Eieren. 5.305.80, bloemkool le srt 2025, 2e srt 11 —19, sla le srt 2.30—3.50, 2e srt 1.40.—1.90 per 100 stuks, spinazie le. srt 5.206, 2e srt 35, postelein le srt 1012 per 100 kg., rabarber le srt 58.30, 2e srt 3.104.80, radijs le srt ƒ1.70, peen le srt ƒ1223, Ze srt 410 per 100 bos, slavellen 4772 ct, zuring 3944 ct per kist, asperges le srt 3057, 2e srt 1935 per 100 bos, madam lefèbre 41, Duitsch! evern 39 53 per 100 pond. ROTTERDAM, 30 Mlei. (Middagveiling van de Coöp. Tuinbouwveiling Rotterdam en Omstreken G. A.) En®, kaskomkommers le srt 15, 2e srt 510, 3e srt 46, pl, gl. komkommers le srt 13—24, 2e srt 6—17, 3e srt 4—11 per 100 stuks, komkommerstek 718 per 100 kg., sla (Meikoning) le srt 2.305, 2e srt 1.10 1.70 per 100 krop, slavellen S20, spinazie 2.7011.80 per 100 kg., bloemkool le srt 12 36, 2e srt 619, uitschot 2.2011' per 100 stuks, peen le srt 724, 2e srt 28, rabarber 27 per 100 bos, tomaten A 2531 ct, B 2128 ct, C 2529 ct per pond, postelein 1016 per 100 kg., radijs 1.90 per 100 bos, snö'boonen f 1 —1.10, id. stek 70'75 ct per kg., selderij 12.50 per 100 bos, spitskool 202T per 100 kg. ZWIJNDRECHT, 30 Mei. (Groenten- en Fruit veiling ZwUndrecM en Omstreken). Aardbeziën le soort 5068 ct., 2e soort 1931 ct. per kg.,, bloemkool le soort 1024, 2e soort 214, 3e soort 39, witte komkommers, le soort 21, 2e soort 12, groene komkommers le soort 1» 22, 2e soort f 916, 3e soort 59 per 190 stuks, bosuien 1.60—2.70, pieterselie Q.803, prei 3.707.90, raapstelen f 0.501.10, rabar ber le soort f 48.40, 2e soort 3.10-190, ra dijs (roode) 3.30—3,90, (witpunt) 0.2(1—2.70. wortelen 1218 per 100 bos, stoofsla 111 ct per kg,, kropsla le soort 1.704.50, 2e soort 0.501.70 per 10Q krop, postelein 69, spi nazie (blad) 4.80—8.60, (ltnop) 0.204, zuring. 511 per 100 kg., selderü 224 ct. per doziju. Aanvoer 171.000 krop sla en, 4.514 pond. aard beien. HANSWEERT. 30 Mei. Gepasseerd, voor 4 uur en bestemd, voor: ROTTERDAM: st. Telegraaf 4; Patria, Joho; Gerda Eva, Hagen; Anna Pieternella, Kar re- man; Jeanne, Westerlink; Koekelberg, Besjes; Greta, Joostcn; HANSWEERT: st. Poule d'eau; Jannetje; DORDRECHT: Beado, Dahlen; Dra- na. co 1, Koch; Dranaco 3, Ligtenberg; Wallunia, Baumeister; KINDERDIJK: Piejö, Schutte; DEN HAAG: Stad Leuven, v. d. Pluym; Pro- gres, de Jong; WAGENINGENClemente 2, v, d. Broek; MIDDELHARNIS: st. Verandering;! ZIERIKZEE: st. Stad Zierikzee; IJMU1DEN: Noord-Beveland, Heyboer; AMSTERDAM: Geer- truida, Janssen; st. Elisebeth; UTRECHT: On derneming, Geervliet; Confido, Maas; ZWIJN DRECHT: st. Jannetje. DUITSCHLAND: Lima, Hartmans; Josephi ne, Haverhoelt; Cassandre, de Bruyn; St. An- toins,. Dirkse; Paul Diseh 24, van Koeverden; Jupiter, Boogaarts;. Eulalie, Simons; Leonie, va» OurtieComptoir 11, Kutt; Elisabeth, Boots gezel; Tananarive, Grass; Titus, van Welden; Duo, Noels. BELGIë: st. Nelie Anna; Telegraaf 3; RUn Schelde 14; Wilhelmina; Jannigje; Amstel 9; Clasina; Wouter; Stormvogel; Spes Salutis, van Houdt; Jako, Blom; Stad Aarschot, Heck; Adrianus, van Steen; Henri, Landskroon; Ha- mal, v. d. Krans; Dankbaarheid, Dodde; Emma nuel,, «Faasse; Porfier 29, Romeyn; Emma, Janssens; Edison. Janssens; Fraca, van Ge- mert; Egon, Klaassen; Sophia, Schmitt; Camee, Marquenie; Bertha, Booy; Everdina, Wünen; Tanga, Bisdorf; Eben Haezer, Schokker; Ver trouwen, Fluyt; Maja, Riool; Anna 2, Tempe laars; Risico, Larooy; Vertrouwen, de Boer; Venus, Theunisse; Marretje, Baars; Albatros 4, Robbemond; Relioboth, Joosten; Dana, Maas; Nassau, Klop; Ideaal 3, van Genderen; St. Ma ria, de Vries; Constant, Wückmans; IJsel, Ke- gelscliatz; Jurgens 8, Roding; Actueel, v. V iin- gaarden; Antejama, van Holt; Elisabeth, van Sebündel; Nautilus 10, VeenstraMathilde, Verveert: Constant, de Weirt; Florent, de Enck; Isabella, Smits;, Jeune Arthur, Clercq; Confianze, Pols; Agnella, de Bot; Min. Pecher, v. d, Wijgert; Henrica, Koenraads; Tabor, de Bot; Julius, Sellccslag. LOSITH, 30 Mei. Gepasseerd en bestemd voor: ROTTERDAMs. Hydraa. Dwinas. Hen- ristte; s. Newa; s. Ludwig; Richard 8, van Laack; Gallia, Bruggemann; Tabeel, de Boer;! Dvei Bruder, Iirapp; Waterweg. Breis; Katchen, j Kuhnle; Ocean, Vogel; Lambert 2, Heuvelmann; Alarich, Meurs; Klareya, Hoeck; Lecrihen, van; Maren; Neptun 70, van Messem; Roma, Ruy-1. tenberg; s. Anna; s. Cornelia; s. Aisne; e. 1 Pasteur; s. Zeeland; Asgard; s. Maaskade; s. Liena; a. Credo; s. Meurthe; s. Jega; s. Hen- j riettes. Etnas. Alphas. Wangards. K. Vaart 10; s. Limburgia; Modestia, Niesing; de Hoop, Oosse; de Musset, GoedegebureSchwein-j furt, Schreuder; Wurzburg, Ivens; Walsum 5. Koks; id. 26, Grabyn; Helios, Liebeton; Antje, Kap; Majo, Vermeeren; Anna, de Rover; Nar-; dini, Hollander; Gertraud Heine, Linkenbach; DEN HAAG; Overijss 1 Vergeer; Meta, Meyer; VELZEN: Einigkeit, Michel; UTRECHT: Karl! Wilhelm, Romer; Fransiska, Buil; Rheoboth.j den Breejen; BERGEN OP ZOOM: Humalejo, Smits; AMSTERDAM: Uri, Sehwühel; Elise, Konig; Morgenster, Smit; BODEGRAVEN: E1-; sa, Schippers; DEINUM: Zuiderzee, Galenkamp;, ELLEW QUTSDIJKGeertruida, do Waal;j VREESWIJK: Hendrik», Bakker; GOUDS WAARD; Anna, den Breejen; STEEG: Johan na Geertje, V. Tricht; HELDER: Antonio 2-; v. d. Giessen; SCHARENDIJKEHoop en Ver trouwen, VerheyBEUSICHEM: Vertrouwen^ Nout; SOMMELSDIJK: Neeltjo Johanna, vani 't Hott; GOUDERAK: Dwaal ik wacht U, vaa. Dam; Hoop op behoud, v. d. Wal: DE ZEUL: Katharine, Koopman: DENEMARKEN: Ilenny, Danekamp; BKLCftë: Astrid, Rams; Enrrna, Ha erna;. Adriama, Smits; Antanin, v. Eerael; Josephine, ErtrysAline. Korporaal; Limburgia 1, Goris-1 gen: St. Antotne, v. Cauwenberg; Mava, Schot; Walsum 9, Jolie; Fraternité, v. d. Kreke; Vo-j gel 37, v. Deelen; Le Valentinois, v. Gil»; Vita,] de Vries; van Luppen, Lampu; DUITSCHLAND: s. Heme; s. Bavaria: Lena, i Gödëfers; Eben Haezer, van Eek; s. Bonnefooi; Synthese, do Jongen; s- Frankonia; s. Mo! 10; VPthna, Pupken; Blise, Hartman; AnmartM, Steger»; Albatros, Kiffner; Karei Ooms, de Vree; Agnes, Hirschman; Frachtco, Liebc; Fe- tronella, Schoenmakers; Cornelia, kïuller; Nooit gedacht, v. Groezen; St. Paulus, Wys; Maca, Oomens; Santa Fê, v. Gemert: De Blijde aan komst, Rooding; Elisabeth. Spel: Josef, v- Wyck, Ettina, Veenstra; s. Rünschelde 4; Jötten; St. Maria Magdalena, SchneidlerDip ping 3, Schut; s. Victoria; s. K. Vaart 15, e. Bragi; s. Baroma; s. K. Vaart II; s. p s. Teunn 3; s. Max; Corbeau, Lucien; Irma, Een der .Levensbli.ihtid'-veifcaien vaa CECIL S.DAIR 40). Ik weet wat je bedoelt Ik beb altijd een klein plaatsjo mogen innemen in Ql'ive's aart. Ik geloof wei, dat ik dat tot liet eind toe zal mogen, bewapen. Maar ik heb het nooit geheel mogen vullen. Ik vul het ook nu niet als we niisskakelen in hoeverre de verbeelding haar op dit kritiek oogenbiik in haar greep hééft. J-e weot toch wel, hoe het altijd met Oli-ve ge weest is. Een man moet dingen doen - J'r most kwestie van roem zijn bij moet iets kunnen laten zien. Nu heeft ze Tom gesproken, en al die verhaleu van hem gehoord. Waar schijnlijk beeft bij mij de held gemaakt van el ke daverende heldendaad, die bij zijn weten in die dagen van strijd voorgevallen is. Voor het oogenbiik leefc. ze in topspanning, en de fontein vaa haar medelijden spuit vrij uit. Alles- wat haar daardoor weer sterk gespannen natuur aan edels, en onbaatzuchtigs bezit, is in verhevigde mate aan den dag getreden. Ze wil nu met alle geweld zelf iets voor inrj doen maar steeds widsr de bekoring van die bijna edele dadsn- drift^ waarvan ik je gesproken heb. Al's die bedoeling op een of andere manier werkelijk edel is„ Carlos, waarom wil jij ze dan verhinderen? Waarom geef je haai* dan gben vrij spel? Omdat ik te veel van haar houd. Ze kregen hu vat op elkander. Olivia keek hem onderzoekend aan. Hij deed geen, poging °m dat. te verhinderen. Carlos, ik geloof werkelijk, dat Olive me hu eindelijk haar keele hart geschonken heeft. Ik heb weinig asders te doen dan over jullie «lonken-. Daardoor ken ik haar wellicht be» ter dan zij zichzelf. Mag ik ook nn het jouwe kenacn? Ken je mij al niet lang, madonna mia? Als dat het geval is, Carlos, ben ik er ha <:»t Oltie bemint, je, jij houdt van Olive. En toch toch weersta je haar liefde. Waarom Carlos? Waai •om Hij maakte eene beweging van z'n cene hand, alsof hij ze in d-e andere wilde léggen rond zijn knie, zooals hij dat vroeger gewoon was als ze samen heel vertrouwelijk spraken onder de wierook boomen. Maar er was geen linkerhand, die haar vriendin, tegemoet kwam. De rechter viel teleurgesteld terug en Carlos ontmoette den blik van die lieflijke en toch medelijdende oogen, met een glimlach, die erg veel beteeke- nissen kon hebben. Lady Olivia, begrijp je dat dan niet? Zulke dingen maken den band der liefde nog sterker, Carlos. Kom, sprak hij, wees daar niet te zeker van. Laat ik eens trachten je uit te leggen, hoe ik denk over de vrouw die ik bemin, die ik reeds van mijn jeugd af heb liefgehad, en die ik tot het eind van mijn leven niet ontrouw zal worden, Hij hield een oogenbiik op, alsof hij zijn ge dachten wilde schikken. Olivia deed geen enke le beweging, om h-em tot haast aan te sporen, en sprak geen woord. In de verborgenste diepte van Olive's ka rakter is een verterende hartstocht naar groot heid, succes, volmaaktheid en roem een op eengehoopte kracht van sterk volgehouden po gingen, die tenslotte leiden naar het doel van den bijval en den lof der wereld. Deze harts tocht is bij haar geen impuls, die aan een en kele zijde van haar karakter is verbonden; ze is met haar natuur vergroeid, en komt funda menteel tot bloei met haar andere hoedanig heden, daar ze een onverbrekelijk bestanddeel van haar diepste innerlijk uitmaakt. Op dit oogenbiik is datgene, wat inhaerent en essen tieel tot haar karakter behoort, voorloopig tot zwijgen gebracht, door haar edele gevoel van medelijden, een vriendelijke opwelling van vroegere kameraadschap en een voorbijgaande voldoening in het weten, dat ik enkele maanden geleden mijn rol gespeeld heb in de arena vaa liet oorlogsspel, dat de oogen van aJle menschen op zich getrokken heeft, en tenslotte meer bij val heeft uitgelokt, dan voor ons great Empire wel goed is. Carlos,.-- het volk mag toch den helden moed van zijn zonen toejuichen! O, gedeeltelik, met mate, met rede, natuur lijk, maar volgens mijn idee is er te veel ge juicht over wat menschen, die in allen eenvoud hun land gediend hebben en hun plidhit deden. Iri vroeger tijden vond men zooiets vanzelf sprekend. Nu heeft men hoog van den toren ge blazen, en Olive heeft die echo-klanken natuur lijk ook opgevangen. Op het oogenbiik zijn mijn slapen gekroond met lauriertakken. Maar die zuUen daar niet altijd blijven. Carlos, ben je wel eerlijk tégenover haar, als je zoo spreekt? Ik doe mijn best om voor haaa* te zien, wat zij spoedig genoeg ook zal ervaren. Als ik me bepaalde, om haar slechts te geven wat ze ver langde, hoe zou het er dan over een jaar of zoo uitzien? Er kwam een vreemde spanning in haar ge zicht; smartelijke trekken groeven zich in de magere wangen. Denk eens, wat ze me allemaal zou bren gen haar volmaakt prachtige jeugd, haar stralende schoonheid, die ze onbevlekt en on- besmeurd heeft weten te dragen, haar heerlijke hoedanigheden van geest en lichaam, haar weel de; haar talenten, haar groote levendigheid, haar genot in het leven En wat kan ik daarvoor in ruil aanbieden? Madonna mia, ik kan het gevoel van weer zin dat eiken morgen en avond me ineen ooet krimpen niet van me af zettenEn naast dat ontbreken van mijn arm is er nog een minder kwaad dat mij in meer of mindere mate in de toekomst zal hinderen. Ik heb een sterk gestel, wat trouwens ook bewezen is, maar.ik durf niet voorspellen, hoe het nu af zal loopen na dezen ernstigen schok. Wel weet ik, dat de deur van daadwerkelijken roem, die voor Olive zoo veel beteekent,, nu voorgoed voor mij gesloten is. Ik zal nooit groot kunnen zijn in de betee- kenis, die zij aan grootheid hecht. Ik zal nooit de prijzen, die zij begeert, aan haar voeten kun nen leggen. Ze zou spoedig genoeg uit baar droom ontwaken om tot de gruwelijke ontdek king to komen, dat ze zich voorgoed verbon den had aan een Invalide. Ze zou de deuren van haar kooi met haar eigen gekozen slagboomen rameien, en zichzelf voortdurend afvragen waarom heb ik dat gedaan waarom deed ik dat? Dat zou ze natuurlijk voor mij trachten te verbergen, maar ik zou het spoedig genoeg te weten komen. Het leven zou ondraaglijk voor ons worden. Er viel een lange stilte tusschen hein. Daarna sprak OMvia meer tot zichzelf dan tot Carlos: De kracht van de liefde de overweldi gende glorie van een innige liefde de baud die hart en ziel vereenigt, en het Bijbelwoord tot waarheid breingt: Zij zullen twee zijn in één vleeseh. "Waarom zou die in Olive's geval ook den. doorslag niet kunnen geven? Carlos scheen onder deze woorden in elkaar te krimpen. De strakke houding op zijn gezicht werd nog sterker, zijn lippen sloten zich vaster. 't Is een hachelijke onderneming, sprak hij, als ze niet eindigt in geluk, loopt het op een tragedie uit waaraan ik niet durf te den ken. Maar tenslotte is het een kwestie, di'e niet alleen haar em mij betreft. Er is nog een derde leven bij betrokken het geluk van den man, waarmee ze zich verloofd heeft. Iemand anders dus d'ie haar ook bemint. Olvia zweeg. Ook zij had dikwijls aan dien anderen man gedacht, en aan alles wat ze van hem gehoord had. Hij bemint haar hij houdt kaar aan haar belofte die heb ik nooit van haar gehad. Ze mag immers niet eens aan iemand anders denken, zoolang deze band nog bestaat. In de zen man zal ze haar lang gewenschten levens gezel vinden. Ze is immers onmiddellijk onder zijn betoovering gekomen. Hij kan haar alle geluk en alle macht geven, den glans van de koninkrijken dezer wereld, en daarbij nog de macht in dat koninkrijk, waarna ze steeds zoo sterk verlangd heelt. Al haar droomen van tast baar geluk kunnen verwerkelijkt worden, Reeds vanaf haar kindsheid heeft ze om deze dingen gevraagd, voortdurend, ernstig, drin gend. Ze heeft haar toekomst nu toevertrouwd aan iemand, die de verwerkelijking van haar wen schen en droomen niet in den weg zal staan. Wat kunnen de anderen die haar beminnen, beter doen dan van opzij toezien, hoe zij haar koninkrijk binnentreedt! Wat voor waarde kan een liefde hebben, die als eerste eisch stelde dat ze haar roeping onwaardig werd en ontrouw aan den man, die haar vrijwillige belofte als onderpand bezit; die voordeel zou willen trek ken uit 'n voorbijgaande opwelling van onbaat zuchtige naastenliefde en medelijden, en haar voor altijd buiten zou sluiten van een wereld van uiterlijken roem, waarheen haar lichte voe ten zich altijd verlangend hebben gericht. Dat is de vraag, die ik heb op te lossen. Ik heb ze goed onder de oogen gezien. Olivia keek hem ernstig aan en in haar oogen verborg ze haar ontroering niet. Carlos, zal die wereld haar het werkelijke geluk kunnen bieden? Wordt in dat leven de kiem gelegd voor het genadeleven? Zij zal er zelf geluk in brengen. Ze zal daar een wondere macht kunnen uitoefenen velen zullen oprijzen en haair zegenen. Ik vertrouw en hoop dat het zoo mag worden. Maar zal ze haar grootst en edelst geluk niet missen, Carlos? Carlos, ze houdt van je! en jij; van haar! Ze heeft zich aan een ander gegeven. Met open oogen, en helderen geest heeft ze haar keus gemaakt. Reeds als kind wist Olive, wat ze wilde. Ze heeft nooit geaarzeld. Ze weet het nog. Carlos, laten we haar bedoeling eens een oogenbiik uitschakelen. Wat denk je van haar hart? Mag haar hart pijn lijden door jouw schuld? Hij keek haar erg minzaam aan, maar tege lijkertijd met een vreemde onverstoorbaar heid. Olive's hart is waarschijnlijk zoowel voor haarzelf als voor haar omgeving een boek met zeven sloten. Ze moet, net als wij allemaal, zelf de oplossing maar probeeren te vinden. Hoogstens kent zie zichzelf beter dan wij haar. Laten we wat achteruitgaan en toezien. Ze zal heusch haar idealen wel tot vervulling zien ko. men en hoe weinigen van ons hebben dat ge luk! Als ze eenmaal door de golf van den roem gegrepen wordt, zal ze weinig tijd hebben om over het verleden te treuren.... Carlos, ze heeft zelf de vergelijking opgei zet, toen ze uit dien roes van het drukke leven naar hier kwam om alles eens rustig le overwegen, en wat op adem te komen. Toen be gon ze al te twijfelen was ze al niet zeker. Carlos, wil ik je eens vertellen, hoe zij er zel- oveidacht? Zeg me alleen maar, wat ze wilde dat ik van jou hooren you. Welnu, luister dan. Denk er dikwijls over na, en overweeg dan, dat het hart van een. meisje een heel fijn mechaniekje is, dat spoe dig beschadigd en soms voor goed stuk is. Het kan nog wel even loopen; maar er is maar heel weinig noodig om het onherstelbaar te bescha digen. Luister. Toen zij haar eerste huwelijksaanzoek beant woordde, was ze er niet zeker vain of ze geen groote vergissing begaan had. "Wait later beant woordde ze een ander voorstel en opnieuw wist ze niet of ze goed deed. Ze kwam hier heen om daar eens over na te denken. Maar ik geloof dat ze nu uitgedacht is. Ze begint te weten. Carlos luisterde en deed geen poging om do ingevallen stilte te verbreken. Het was alsof hij alle woorden, die hij zeggen wilde reeds ge sproken had. De beschaduwde plaats waar zij zaten ving enkele weerkaatsingen op van het vurig schijnsel in het westen. Toen Olivia hem aankeek, meende zij zijn gezicht ook door een inuerlijken glans bestraald te zien. Het was, alsof een sterke en edele karaktertrek naar buiten kwam. Door welke gedachte ze gevoed werd, kon ze niet bepalen. Ilt geloof, zei hij op een ernatlgen, haifiui- den 'toon, dat Olive wel zal doen, wat het best voor haar is en het ware is altijd groot. Ze zal tenslotte de grootheid van haar karakter wel ontdekken. Laten we het daar maar op houden. Toen Pauline even later kwam, vond ze Oli via ailleen. Voor Pauline had Olivia geen gehei men. De zaak sine hun beiden ook zoo na aan het hart. (Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1928 | | pagina 7