Zaterdag 16 Juni 1928
Tweede Blad
Pagina 1
t EEN MERKWAARDIG
ONDERZOEK
DE PAKKET-POSTWET
HET TELEFOONVERKEER
NEDERLAND-SPANJE
DE VERBINDING VOOR HET PUBLIEK
VERKEER OPENGESTELD.
DE RADIO
HANDWAGEN TE WATER
DE AMBTENARENWERELD
ONTVANGER GESCHORST
DE GASWERELD
veroordeeld
DE KON. FAMILIE
meisje aangereden
DE N.V. IN DEN SENAAT
Niet lang geleden onderteekenden 83
Ouitsche zenuwartsen in het blad (no. 147)
van het Paul-Gerhardstift te Berlijn een
erklaring waarin gezegd werd:
„In den tegenwoordigen jammerlijken
strijd der politieke partijen over school
en jeugd wordt in onverantwoordelijke
dwaasheid ook de veste van het Christen
dom aangetast. Wij ondergeteekenden,
zenuwartsen, die bij het onderzoek en de
behandeling van geesteszieken dagelijks
tielenood ontmoeten in diepe afgronden
van wanhoop, waarschuwen dringend en
ernstig er voor het christelijk geloof
ook maar voor het geringste deel in de
harten van onze jeugd te laten ver
kwijnen of het zelfs verre van hen te
houden, terwijl dat geloof toch juist in de
Stormen van onzen tijd het anker is dat
behoudt. De christelijke godsdienst is nog
altijd en zal ook blijven: dè wijsbe
geerte, d^ psychologie, dè ethiek, dè
sociale gedachte.' Daarin zijn wij zenuw
artsen het met de 'grootsten en edelsten
op het gebied des geestesals Schleier-
hiacher, Kant, Hegel en anderen, eens.
Men kan óver dè grootheid der met name
Senpemde mannen verschillen, zij hebben
ti elk geval huri sporen nagelaten iri de
Ses.cjiïedenis cn de onvergelijkelijke zede
lijke waarde van het Christendom is dóór
hen erkend.
Intusschen heeft deze verklaring de pro-
Izstantsch-apologetische vereeniging „De
Toortsdrager" er toe gebracht aan hoog
leeraren onzer universiteiten en hooge-
Jcholen eens te vragen hoe zij wel denken
ïver de waarde van het Christendom.
64 hoogleeraren van alle hoogere onder-
wijs-inrichtingen hebben geantwoord: van
Mie rijks- en vrije universiteiten en van alle
^oogescholen kwamen antwoorden binnen
van professoren, die In de meest ver
schillende vakken onderwijs hebben te
geven.
De antwoorden zijn gepubliceerd inno.'s 3
en 4 van „De Toortsdrager" onder den
titel: Enquête over: het wezen en de be-
teekenis van het Christendom
Wat nu treft is wel, dat er onder alle
geleerden maar één is, die de waarde van
het Christendom ontkent.
Die man is zekere professor Stomps uit
Amsterdam, wiens antwoord echter zoo
stompzinnig en van allen zin voor logica
ontbloot is. dat het hem niet hijster eert.
Tegenover dezen eenling staan al dadelijk
®en drietal hpogleeraren in de wis- en
natuurkunde, die beslist en scherp de
groote beteekenis van het Christendom
erkennen en zijn beschavende waarde ook
voor onzen tijd.
Men moet trouwens ook stekeblind zijn
om die waarde te loochenen of toevallige
Verschijnselen verwarren met de zaken
Waar het op aan komt. Zoo schrijft pro-
lessor Stomps, dat het Christendom „den
vooruitgang remt". Hij zegt niet dat door
rtet, Christendom (of door de aanhangers
Janrvan. wat niet het zelfde is) wei eens
foier of daar de vooruitgang is geremd,
faaar hij verklaart absoluut, dat het
Christendom den vooruitgang remt. Waar
schijnlijk beschouwt deze heer dus het één
bn onverbreekbaar huwelijk, dat het Chris-
■fcndom bracht, als een achteruitgang. Ook
•ie middeleeuwsche kunst en wetenschap
■sullen volgens hem de ontwikkeling tegen
gehouden hebben.
Het is wel typisch hoe ontwikkelde men-
schen zoo onontwikkeld kunnen redenee-
r0n, wanneer het over het Christendom
gaat.
Maar zooals wij zeiden: deze heer Stomps
*8 de eenige, die het Christendom, dat hij
biet kent, minacht.
Als anderen erkennen er de hooge
Waarde van en treffend is, hoe de een na
den ander in het Christendom vooral den
godsdienst der liefde ziet. Alle professoren,
die met. een geopenbaarden godsdienst
hebben afgerekend, zien in het Christen
dom dan klaarblijkelijk nog de hoogste ze
delijke godsdienst, die een verheffenden in
vloed uitoefent op de samenleving en de
hiensc'hen beter maakt.
Geloovige Protest.antsche professoren wij-
Zen met nadruk op Christus als den God-
delijken Verlosser; natuurlijk loopen zij in
bijzonderheden weer uiteen.
Veel scherper en vaster ömlijmd zijn de
O-ntvvoorden der Katholieke hoogleeraren
en in vergelijking met. de oppervlakkige
Praatjes van dr. Stomps valt wel bijzonder
bet antwoord op van den Delftschen hoog
leraar prof. ir. Granpré Molière, die zelf na
ïaren lang zoeken het Katholicisme om
helsde:
Er ligt een winter van ongeloof achter
°ns. Maar er is in de harten van velen
een zacht en jong gevoel, iets wat het
hoofd licht maakt en de lucht ijl en het
bloed snel. In jongeren en organisaties
van jongeren een zuivere drift om te
vergaderen met Christus. En is het niet
Wonderlijk, dat in deze dagen van nar
cose en record, van de reuzen van stadions,
beurzen en concertzalen, er een heimwee
opleeft om zich te verliezen in een groo-
te gedachte: èen diep geloof in de mystie
ke eenheid, gelijkheid en uiteindelijke
bevrijding van alle menschen; soms het
vurigst bij hen die meenen ongeloovig te
^ijn? Mogen wij daarin begroeten een her
begin van geloof in Hem, in Wien wij
zijn gegrond en die ze ons heeft geleerd?
kan de dorst naar vernieuwing niet
bwer en meer worden een dorst naar
Hem, die zegt: „Zie, Ik maak alle din-
l. nieuw"?
HET MAXIMUM GEWICHT DER
POSTPAKKETTEN
Een ontwerp tot wijziging van de
postwet in voorbereiding
De postadministratie overweegt sedert
eenigen tijd in hoeverre het mogelijk is tege
moet te komen aan verzoeken om ook in het
binnenlandsch verkeer de gewichtsgrens voor
postpakketten, welke thans 5 K.G. bedraagt, te
verhoogen.
Uit een ingesteld onderzoek is gebleken, dat
het zonder technische bezwaren mogelijk zal
zijn de gewichtsgrens op voorloopig 7 K.G. te
brengen.
De Postraad heeft zijn instemming met dit
voornemen betuigd.
Een wetsontwerp tot wijziging van de pak-
ketpostwet' is thans in voorbereiding.
Officieel geopend.
Het telefoonverkeer NederlandSpanje is
gisteren te 13 uur Nederlandschen tijd (13 uur
20 Spaanschen tijd) met eenig ceremonieel ge
opend. De nieuwe verbinding werd ingewijd
door een gesprek van den Directeur-Generaal
de Posterijen en Telegrafie. Ir. M. H. Damme,
met zijn ambtgenoot te Madrid.
De verbinding, waarvan wij de tarieven
reeds publiceerden, is thans tevens voor het
publiek verkeer opengesteld.
De zendtijd van de V.A.R.A.
AUDIëNTIE BIJ DEN MINISTER
Naar „Het Volk" verneemt .heeft de V.A.R.
A. een audiëntie aangevraagd hij minister Van
der Vegte, teneinde aan te dringen op uitbrei
ding van haar zendtijd.
De V.A.R.A. vraagt de helft van den zend
tijd op den Hilversumschen zender, die over
blijft, nadat aan de verlangens van den V.P.R.
O. (de vrijz. pretest, zendvereeniging) zal zijn
voldaan.
DOODELIJK MIJNONGELUK.
Arbeider door afvallend gesteente getroffen.
Donderdagmiddag is in Staatsmijn Wilhel-
mlna te Heerlen' de 27-jarige mijnwerker L.
Lensing, woonachtig te Heerlen, door afval
lende steenen getroffen. Toen hij er onderuit
werd gehaald, bleek hij reeds te zijn overleden.
Hij was gehuwd en laat een vrouw en een kind
achter.
DOODELIJK ONGEVAL.
Ecu splinter van een stuk ijzer
was de oorzaak
Donderdagmiddag is in de fabrieken der
firma-van Heijst aan de Laakkade te 's Gra-
venhage een ernstig ongeluk gebeurd.
De 20-jarige G. K., wonende in de Cornelis
Speelmanstraat was bezig met het verrichten
van werkzaamheden aan de afbraampers.
Eensklaps vloog een splinter van een stuk
ijzer onder de machine vandaan en drong in
het lichaam van den jongen.
Ernstig in den buik gewond werd hij door
den Geneeskundigen Dienst naar het ziekenhuis
overgebracht.
Korten tijd later is hij aan zijn verwondin
gen overleden.
DOODELIJK ONGELUK.
Te Westzaan geraakte de 15-jarige H. op de
houtwerf der N. V. Houthandel v.h. P. Rot Czn.
onder een stapel vallend hout. De jongen werd
inwendig zoo ernstig gewond, dat hij spoedig
aan de gevolgen overleed.
MAN IN BRAND GERAAKT.
Bij liet vullen van een bonzinereservoir
Te Apeldoorn is zekere S„ kok in hotel Bloe-
mink, bij het. vullen van het benzinereservoir
van zijn motorrijwiel in brand geraakt. De
ongelukkige wentelde zich in een bloemperk
rond; een ander bluschte met een slang op de
waterleiding het vuur uit.
S. werd met ernstige brandwonden naar het
ziekenhuis vervoerd.
Gisterochtend geraakte een met 'n hond
bespannen handwagen van den koopman in
huishoudelijke artikelen Th. aan het Oost
einde te Delft in de gracht. De hond ver
dronk en van de koopwaar ging heel wat
verloren.
Het ingesteld onderzoek bewijst inder
daad, dat de zin voor het Christendom in
de ontwikkelde wereld herwaakt; helaas, de
nawerking van vroeger gepreekt ongeloof
doet zich nu pas gevoelen onder het volk,
dat op de kruimels van de geestelijke ta
fel leeft en altijd een halve eeuw achter de
groote geestelijke stroomingen aan komt.
Maar, met de antwoorden in „De Toorts
drager" voor oogen, mogen wij onder Gods
zegen hopen op een betere toekomst voor
den godsdienst, ook voor het volk.
I
Een verweerschrift van Mr. van Urk.
De gemeenteraad van Wijk en Aalburg be
handelde het verificatierapport der Vereen,
van Ned. Gemeenten inzake het onderzoek der
rekening-courantverhouding van het Gemeen
telijk Electriciteitsbedrijf en den gemeenteont
vanger.
Het rapport van het verificatiebureau komt
tot de conclusie dat alsnog verantwoord zal
dienen te worden een- inkomst van 1983.75
als halfjaarlijksche rente 1923, waaruit blijkt
dat de directeur van dat bureau zich niet. kan
vereenigen met de beslissing van Ged. Staten
(neergelegd in hun schrijven van 21 Maart
1928), dat de boeking der van het G. E. B. in
1923 ontvangenrente in de rekening van dat
jaar op de juiste wijze heeft plaats gehad.
Ingekomen was een verweerschrift van den
heer Mr. van Urk, directeur-secretaris van den
Ned. Bond van Gemieente-'ambtenareü te Amers
foort. V i.
Deze noemt de conclusie .van dpu accountant
zeer voorbarig.
Na eene bespreking stalde de .voorzitter ,yppr
den secretaris-ontvanger* te schorsen! Met '5
tegen 2 stemmen wer.^..- dit voófMe'I aanga-'
nomen.
Te Zutphcn en Winterswijk
TWEE DIRECTEUREN
A
De Zutphensche rechtbank veroordeelde G.
A. S. en J. H. A. A., resp. directeur der Gas
fabriek te Winterswijk en te Zutphen wegens
het aannemen van steekpenningen, ieder tot
f 200 boete of 1 maand hechtenis.
DIEFSTAL VAN 70000 FRANCS.
En de vrouw benam zich bet leven
Voor de rechtbank te 's Hertogenbosch stond
terecht C. L., 30 jaar, bankbediende te Brugge,
beklaagd van diefstal van 70.000 francs ten na-
deele der bank van Wcst-Vlaanderen aldaar.
Verdachte bekende. Hij had gespeculeerd. In
Valkenswaard werd hij aangehouden.
Het O. M. nam ia aanmerking, dat verd.
reeds zwaar gestraft is, doordat zijn echtge-
noote de schande niet kunnende dragen zich
van het leven heeft beroofd. De eisch luidde
twee jaar.
Jhr. mr. van Nispen tot Sevenaer pleitte
clementie.
Uitspraak 28 Juni.
INBRAAK EN DIEFSTAL
Vijf jaren gevapgcnis&traf geëischt
"■7
Voor het gerechtshof te Arnhem stonden
terecht H. G. en G. J. M. K., kooplieden te
's-Hertogenbosch, die wegens inbraak in en
diefstal uit het pakhuis vanEekhof in de
Nonnenstraat te Nijmegen door de Arnhemsche
rechtbank tot 5 jaar gevangenisstraf met aftrek
der voorloopige hechtenis waren veroordeeld.
De verdachten, aan wie o.m. was ten laste
gélegd de diefstal va» 200, waren Donder
dag in appèl gekomen.
De advocaat-generaal achtte den diefstal met
braak bewezen en vroeg vijf jaar gevangenis
straf zonder aftrek der preventieve hechtenis.
Jhr. mr. v. d. Goes en mr. de Visser pleitten
vrijspraak.
SPOORBRUG NIET GESLOTEN.
Ernstig treinongeluk voorkomen.
De reizigers, die Donderdag met den eersten
trein van Leiden naar Utrecht zijn vertrokken
zijn door de oplettendheid van den machinist
aan een groot gevaar ontsnapt.
De spoorbrug ovér de Nieuwe Waard vlak
aan de grens der gemeente Leiden is des nachts
voor de scheepvaart geopend. Donderdagmorgen
nu had de spoorwegbeambte, die met het be
dienen van deze brug is belast, zich verslapen
waardoor de brug niet was neergelaten toen de
eerste trein aankwam. De machinist bemerkte
dit echter tijdig en kon den trein op ongeveer
15 meter afstand van de vaart tot stilstand
brengen.
■7>:
DE OUDE TIJDEN HERLEVEN. Deelnemers aan de Boogschutters-wedstrijden te New York
die onlangs om den kampioenstitel werden gehouden
1 - Kf ï»- l'. V.'"
f Deir.ets van Je ftoningiiv en de Prinsesnaar
.j -
I Zweden en Noorwegen..
De Koningin en Prinses Juliana zullen
hedenavond de zomerreis naar het Noorden
aanvangen. De eerste verblijfplaats is Abisko
in het Noordén van Zweden, alwaar H. M.
eveneens in 1924 vertoefde, terwijl het voor.
nemen bestaat daarna de Noordelijke Fjorden
in het Noorsche hooggebergte te bezoeken.
DE WIJZIGING VAN DE KIESWET.
Het wetsontwerp aangenomen.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag z.h.s.
aangenomen het wetsontwerp tot wijziging van
de Kieswet, de Provinciale wet en de Ge
meentewet.
HUI,DE AAN HET H. HART
Vrijdagochtend hebben de kinderen der
R. K. Bewaarscholen een treffende bloemen
hulde gebracht bij het II. Hartbeeld op het
plein der St. Hippolytuskerk te Delft. Een
schat van bloemen prijkte om het grootsche
monument. Des avonds brachten een 500-tal
meisjes der Zustersscholen, na een predikatie
onder het Lof mede haar bloemenhulde,
waarbij het beeld in een berg bloemen kwam
te staan,, als nog nooit het geval is geweest.
ONTPLOFFING OP EEN IJMUIDER
LOGGER.
Een werkman gewond. Een brandwacht
bedwelmd.
Gisterenmiddag is in het z.g. mangat van
een I.Tmuider logger, die in een der houten
Hera-dokken te Amsterdam ter reparatie
ligt, een brand ontstaan, die een explosie
tengevolge had, waardoor een werkman aan
beide handen brandwonden bekwam en een
brandwacht bedwelmd werd.
Naast het mangat van den IJmuider logger
IJM. 331, waar vischnetten, met carbolineum
doortrokken, opgeborgen lagen, waren vonken
uit een laschapparaat overgesprongen.
Door 't carbolineum, waarmede de door het
vuur aangetaste vischnetten doortrokken wa
ren, ontwikkelden zich gassen, die de explosie
veroorzaakten.
Eén werkman, die poogde het vuur te blus-
schen,1 werd door de ontploffing tegen den
grond geslagen en bekwam zooals gemeld,
brandwonden aan beide handen. Onmiddellijk
werd de brandweer gewaarschuwd, die onder
leiding van den hoofdbrandmeester Förch met
eenige motorspuiten op de Dijksgracht ver
scheet. Een brandwacht daalde in het mangat
af, maar moest, toen op dek bleek, dat hij
bedwelmd was geraakt, naar boven gehaald
worden.
Door den Geneeskundigen Dienst, werd de
brandwacht weer spoedig tot bewustzijn ge
bracht.
Op het Oosteinde te Delft werd een 7-jarig
meisje aangereden door een wielrijder. Het
gevolg was dat het kind haar rechterbeen op
twee plaatsen brak. Per politie-Fiat werd zij
naar het gasthuis vervoerd.
Een krachtige verdediging door
Minister Donner
TIJDENS HET CONCOVRS-H1PPIQÜE TE POORTÜGAAL werd door den heer F. van
•der Poest Clement, Burgemeester van Poortugaal, een nieuw vaandel uitgereikt.
NOG STEEDS BEZWAREN
Een negatieve oppositie komt altijd be
drogen uit
We wezen er al eerder op, dat de bestrijding
van hot Vennootschapsontwerp in de Eers'e
Kamer evenals die buiten de Kamer
over het algemeen een negatief karakter droeg.
Men voerde bezwaren en o.i. gerechte
aan tegen het ontwerp. Maar men voerde
niet een oppositie, die op het peil stond van
het voorgestelde. Men vroeg zich niet af, wat
eigenlijk het sociaal-economisch doel was van
het .ontwerp. Men gaf zich geen rekenschap,
met welke middelen men, bij verwerping van
dit voorstel, dat sociaal-economisch doel dan
wèl zou willen bereiken.
Bij zooveel negativitelt kon het gebeuren,
dat de heer de Gijselaar aan het eind van
's Ministers rede gisterenmiddag eenigszins
verontwaardigd was en meende te moeten op
komen tegen een „dreigement", toen de Minis
ter geconstateerd had, dat er bij afwijzing van
dit privaatrechtelijke ontwerp niets anders cn
over zou schieten dan te trachten de aan
deelhouders-beleggers door publiekrechtelijke
middelen te beschermen.
En toch schiet er inderdaad niets anders
over. (De publiekrechtelijke methode verdient
o.i. in dit geval zelfs de voorkeur!) En toch
had de Minister reeds in zijn M. v. A. met
groote duidelijkheid het alternatief aldus
gesteld.
De heer Donner heeft het ontwerp onge
twijfeld zeer knap verdedigd. Maar als ooit is
aangetoond, da. dit wetsvoorstel berust op
een simplistische en verouderde tbeoretiscbo
constructie van het vennootschapswezen, dan
is het bewezen in deze voortreffelijke
ministerieele rede.
De Minister had dankbaar werk. toen hjj ,1e
noodzakelijkheid van een tecbnisch-juridische
herziening van ons vennootschapsrecht in het
belang der rechtszekerheid en rechtejulstheld
aantoonde en toen hij wees op de vele ea
groote juridische voordeelen van het ontwerp.
Hij bestreed hier de oppositie, voorzoover zij
zich niet ontzien had het tegendeel te be
weren, op haar zwakste punt.
Maar, aldus de Minister, het ontwerp mikt
verder dan dit bloot-juridische doel. Het vindt
zijn oorsprong, vöör 1910!, in financieele ven-
nootsohapsschandalen, en het beoogt zeer spe
ciaal meerdere bescherming te verschaffen aan
aandeelhouders, beleggers en crediteuren van
N.V.'s. Dit laatste vergeten de „economen-zon-
der-recht", die bot ontwerp bestrijden. Maar
zij mogen dit doel niet uitschakelen. Zij
mogen zich niet houden, alsof hier voor den
wetgever' geen enkele taak is weggelegd.
De democratie in de N. V. ziet de Minister
als een eisch van het eigendomsrecht der aan
deelhouders. Eigendom, risico en zeggenschap,
aldus de heer Donner, vormen in ons privaat
recht een onlosmakelijke trias. Welnu: dit klopt
misschien met de positie van den aandeelhou
der in de besloten N. V.; maar geheel anders
is de functie van den aandeelhouder in de
moderne open vennootschap. Het ontwerp had
dus meer onderscheid moeten maken tusschen
de twee vennootschapsvormen en de twee aan
deelhoudersfuncties.
Zooals het ontwerp maar één N. V. kent,
kent het ook maar één overheerschend ken
merk van alle N. V.'s, de beperkte aansprake
lijkheid. Ook dit is verouderde simplistiek. Bij
de open N. V. bestaat de beperkte aansprake
lijkheid. Ook dit is verouderde simplistiek.
De Minister had geen moeite de sprookjes
uiteen te rafelen, alsof het ontwerp alle macht
bij de aandeelhouders legt en alsof de voor
gestelde aansprakelijkheid van directie en
commissarissen te streng zou zijn. Maar de
hoofdbezwaren, tegen drie der voornaamste
consequenties van de richtlijnen van het ont
werp, heeft de Minister allerminst kunnen
weerleggen.
Het grootste bezwaar tegen het ontwerp lijkt
ons, dat het ineffectief belooft te zijn. Zullen
de anorganische en ondeskundige massa's van
aandeelhouders in de open N.V.'s bij voor
komende gelegenheden de organisatie vermogen
te scheppen; zonder welke zij aan hun eon-
troleerende bevoegdheden niets hebban De
Minister kan daarvoor uiteraard geen zeker,
beid stellen.
We begrijpen dan ook niet het enthousiasme
van den heer Wibaut voor het ontwerp. Heeft
hij soms zekerheid op dit punt Voor ons heeft
de heer Wibaut met zijn schildering van de
verhoudingen in de moderne open N. V. het
ontwerp meer bestreden dan verdedigd.
De Minister beschouwt dit ontwerp als het
minimum van een privaatrechtelijke regeling.
Komt dit ontwerp er niet, dan zal het alge.
meen belang, waarvoor het opkomt, op andero
wijze moeten worden verzorgd; dan zal afge
zien van de juridische herziening van het ven
nootschapsrecht, die noodig blijft het beleg
gend publiek met publiek-rechteUjke middelen
moeten worden beschermd.
Met belangstelling mag de stemming van
Dinsdagavond worden afgewacht. Van de uit
komst lijkt' vooralsnog niet veel te profeteeren,
