T
B. EIJS60UTS - «STEN
f
f
BUITENGEWONE OPRUIMING
Lingerieën en Corsetten
De Wolbaai, Broersvest 57b tel 68745
Electr. Stofzuigers Erres
HULPINE
Beter één Advertentie
in de Courant
dan
tien in de map
Advertentiën
II Bloemenmagazijn „IRIS" HT
B. SCHERMER ZOON
i
PRIMA WRINGERS
Electrische Strijkijzers
„PAPAVER"
SPITSEH SIGAARTJES £vc°eÏ?
TORENUURWERK EN
VRAAGT PROSPECTUS EN PRIJSOPGAVE.
SCHERMER'S ADVOCAAT
D %'SDAG 26 JUNM928,
PAGINA 4
DE CONFERENTIE BETREFFENDE
uitvoer van huiden en
deenderen
Benoeming van vertegenwoordigers
PR .yERBETERING VAN DEN WEG
fclJSWDK—HOEK VAN HOLLAND.
M. STRAVER tuinman-bloemist
Firma Rijnbende en ¥an Ho3k
A.V.W0ERK0M - Broersveid 139
Limonade Siropen
per flacan 50 cl. builen fiesch
Drogisterijen
SCHIEDAM
ff
TE HUUR
S. K. v. d. BERG - Hoogstraat 54 - Tel. 68451
ANGELUS LUIDWERKEN
KLOKKEN en CARILLONS
■ff&Slritv
DE NftVOLGU\G VAN CHRiSiUS"
Een lezing van prof. dr. Jac. van
Ginnekeu S.J. over den oorspronkelijken
tekst.
Onder veel belangstelling hield Zondag
middag de ZeerEerw. pater prof. dT. Jac. van
Ginneken in een plechtige openbare vergade
ring der Koninklijke Vlaamsche Akademie een
lezing over het iu de wereld na den bijbel
meest gelezen hoek.
De geleerde rector-magniücus van de R. K.
Universiteit te Nijmegen, zei in dit verhand
o.m. het volgende:
De navolging van Christus is na den Bijbel
het meest gelezen hoek der heele wereldge
schiedenis; en de oorspronkelijke tekst er van
is geschreven in het Nederlandsch.
Ziedaar de conclusie, waartoe ik door een
louter-philologiseh onderzoek van den tekst
van het eerste Boek der Navolging gekomen
hen. Iedereen trouwens in mijne plaats zou
tot dezelfde conclusie gekomen zijn. Het Is
ongehoord, hoe weinig ernstig dit vraagstuk,
waar nu 400 jaar over gevochten is, bestudeerd
was. De simpele tekstvergelijking der verschil-
lendo handschriften, gelijk die voor alle klas
sieke schrijvers al lang tot in fijnigfheden is
uitgesponnen, is pas in 1898 door mgr. Puyol,
en dan nog op heel beperkte schaal ontgonnen.
En de eerste de beste, die met wat goeden
moed Puyol wilde navolgen en verbeteren»,
moest ineens de volle waarheid ontdekken.
Puyol vond 21 F.I. teksten, die op 33 onaf
hankelijke plaatsen van het eerste Boek trouw
een andeTe variant hadden als zijn 28 G.H.K.
teksten. Kortheidshalve noemen wij dat de
P. en de Q. familie.
Welke van deze twee tekstfamilies is de oud
ste? Reeds de inwendige critiek wijst evident
op de prioriteit van den P. teikst, waarvan de
Q. tekst de verbeterde, aangevulde, overtroe-
vende editie Is. Toen heb ik Puyol's onderzoek
eerst aangevuld. Hij had slechts 4 of 5 nit Ne
derland afkomstige handschriften ingezien. Ik
heb een 60-tal uit Nederland afkomstige La-
tljnsche teksten onderzocht en vond, dat deze
blijkens dezelfde varianten ook duidelijk in
de 'twee families P. en Q. uiteenvielen, en bo
vendien, dat de Q. bandschriften bijna alle
maal uit de kloostere van Soniënhosch en
Windesheim schijnen te komenterwijl de P.
tekst bij de Karthuizers thuis is. De autograaf
van Thomas Kemp is blijkt de kern der Q.
groep en de Musica Eecleslastlca-tekst schijnt
de kern der P. groeft te zijn. Ook in verband
met de leesteekensquestie, die trots Spitzen
en Hirsohe, door Denifle Is opgelost, blijkt dus
ineens dat Thomas Kempis niets is geweest
dan de Q. redacteur, van een P. tekst, die hem
nit een Zuid-Nederlandsch Karthuizerklooster
was toegekomen.
Maar hoe kwamen die Zuid-Nederlandscbe
Karthnizer kloosters aan dien tekst? O, dat
aeggen ze ons zelf: dit iboek Is gemaakt door
een Cartusiensis in domo Gelrlae,
of gelijk een andere oude groep handschriften
dit noemen Cartusloneis in Itheno.
Deze oudere 'groep blijkt nu ook een oudere
teksteditie te bevatten, met prae-P, Q. va
rianten. De grondtekst van deze groep noemen
.wij den O. tekst.
Deze O. tekst, is evident de ietwat korrelige
grondtekst van den gladder P. tekst geweest.
En de Q. varianten, zijn pas mogelijk als eerst
de O. tekst tot een P. teikst is omgevormd.
Nu zijn er echter eenige heel oude P. tek
sten, die met den O. tekst in eenige andere
tekstplaatsen opvallend overeenkomen; en dat
is de groep teksten, die het bekende tractaat
van Aeger Van Calear als liber secundus Imi-
tatleuis Christl bevatten. Nu was Aeger van
Calcar tussehen 1370 en 1380 de prior van het
bekende GeldeTsche Karthuizerklooster te Mun-
nikhuizen bij Arnhem aan den Rijn.
Draagt nu deze zoo ontwikkelde O.P.Q. tekst
er de duidelijke sporen van ,dat hij een ver
taling is? Ja, zonder eenigen twijfel.
Ie. Zijn hier in de oudere lezingen de
zelfs uit den autograaf van Thomas al bekende
Neerlandismen nog veel meer opvallend. 2e.
regent het hier Latijnsche gynoniemen; blijk
baar telkens weer min of meer mislukte po
gingen om Nederlandsche woorden weer te
geven. 3e. Verschillende varianten kunnen on
mogelijk uit het Latijn verklaard worden,
maar alleen uit een Nederlandschen grondtekst;
4e. Vele plaatsen zijn In het Latijn, heel hou
terig, maar in het Nederlandsch tintelen ze
Ineens van raakheid en zeggingskracht.
Wij moeten nu den Latijnschen tekst even
laten rusten, om naar de oudste Fransche,
Dultsche, Engelsche, Nederlandsche, Deensche,
Italiaansche en Spaansche Imitatie-handschrif
ten om te zien. Dit was het moeilijkste en
taaiste deel van ons onderzoek; aan deze 90
handschriftelijke teksten was bijna nog niets
gedaan. Tot nu toe meende men, dat deze
teksten in de volkstalen allemaal uit het La
tijn vertaald waren. Dat blijkt nu echter alleen
voor de jongere helft het geval. Al de oudere
teksten hebben blijkbaar niets met de Latijn
schen O. tekst; maar komen vooral duide
lijk in een heele groep prae-Latijn-
sche P. en Q. families te maken; toonen dui
delijk allerlei prae-P. Q.-varlanten, hebben
soms opvallende gelijkenissen met den Latijn
sche varianten overeen. Van de oude Fransche
leeken-redactie. De l'internelle Consolation wist
men eigenlijk al lang, dat deze niet van de
Latijnsche editie afstamde, Welnu, dit leeken-
karakter vinden we nu in eén reeks Latijnsche
P. en O. teksten terug. Bij verder onderzoek
blijken nu zeker een achttal der oudste volks
taalteksten: twee Fransche, twee Italiaansche,»
een Deensche, een Nederduitsche en twee
Hoogduitsche, niét vertaald naar het Latijn,
maar naar het Nederlandsch. Bijna al de
Prae-P. Q. varianten en nog vele andere plaat
sen zijn evidente Nederlandsche woorden of
constructies. Bovendien blijken de twee oud
ste Nederlandsche tekstfamilies de Q-groep
(waartoe de Windeshelmsche codex behoort)
en de P.-groep (waartoe de Schotten-klooster
tekst behoort) weliswaar respectievelijk naar
een Latijnschen Q. en P. tekst gecorrigeerd,
maar op tal van plaatsen den oudsten Neder
landschen grondtekst te hebben bewaard. En
spéciaal van het eerste caput hebben wij j»
het Handschrift Kieckens nog <leh heelen pètv
tekst zoo goed als ongedeerd.
Er is dus geweest 'n Nederlandsche der
tekst X met specifiek Nederlandsche varianten,
die in geen enkele vertaling zijn overgeno
men. Daarop volgt een, als ik het zoo mag
zeggen: internationale Z-tekst, die al gelaïci-
seerd is, met vele prae-Latijasche en uit het
Nederlandsch overgenomen varianten. Naar
dezen Z-tekst is de oudste Latijnsche O-tekst
bewerkt, met z'n prae-P. Q. varianten. Uit de
zen O-tekst maakten de Karthuizers den P.
Tekst En dien P-tekst werkten eerst Jan van
Schoonhoven en later Thomas Kempis om
tot den Q-tekst van den autograaf.
Is er nu in Munnlkhuizen of in den verde
ren kring van Aeger van Calcar een Karthul-
zer te vinden, die naast een intens religieus
leven ook heele sterke leeken-tendenzen had?
Iemand, wiens levenservaringen in wereld
liefde en bekeering, in wetenschap en wereld
verachting, in Jesus'navolging en verstorven
heid eenigszlns met den inhoud van dit boek
overeenkomen? Staan ten slotte in dezelfde
Latijnsche en Nederlandsche handschriften ook
oorspronkelijke brieven en vertalingen van
iemand, die de auteur van de Imitatio zou
kunnen zijn? Heeft ten slotte wellicht de oer-
schrijver der Imitatio in de frequente persoons
wisselingen van het zelfgesprek een styllsti-
sehen vingerafdruk op zijn werk nagelaten,
waardoor wij hem niet slechts uit twee of
drie, maar uit hondeTd eventueele concurren
ten naar het auteurschap der Imitatio zouden
herkennen? Ja, ja, ja, en die auteur heet Geert
Gróote.
Tot zoover de geleerde spreker, wien
warm applaus te beurt viel.
EXAMENS NUTTIGE EN FRAAIE
HANDWERKEN.
De examencommissies.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen heeft benoemd in de commissiën,
welke in 1928 belast zijn met het afnemen der-
examens ter verkrijging van de akten van be
kwaamheid voor huis- en schoolonderwijs in de
nuttige en fraaie handwerken voor meisjes:
voor de nuttige handwerken te:
Rotterdam.
a. tot lid en voorzitter: A. Rienks te 's-Gra-
venhage
b. tot lid en plaatsvervangend voorzitster: mej.
A. M. Nater te Rotterdam;
c. tot leden: mej. S. C. Visée te Rotterdam;
mevr. G. W. C. Kuyk te 's-Gravenhage; mej.
H. C. Verheyen te Rotterdam; mej. M, W. van
der Goes te Rotterdam; mej. S. Dura te Rot
terdam;
d. tot plaatsvervangende leden: mej. J. H. de
Voogd van der Straaten te Dordrecht; 'fnej. M.
van den Berg te 's-Gravenhage; mej. E. M. Ris-
seeuw te Öostburg
Naar wij vernemen is benoemd als vertegen
woordiger van de Nederlandsche Regeering op
de bijéénkomst, welke 29 Juni a.s. te Genève
zal worden gehouden ter verdere bespreking van
de afschaffing van uitvoerverboden van huiden
en van beenderen, de heer dr. F. E. Posthuma,
voorzitter van den Nijverheidsraad, oud-Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel te 's-Gra
venhage, en zijn als deskundigen toegevoegd aan
den Nederlandschen vertegenwoordiger de hee-
ren: mr, W. P. M. van der Loo, secretaris der
Federatie van Vereenigingen van Nederlandsche
Lederfabrikanten te 's-Gravenhage voor zoover
betreft de uitvoerverboden van hulden, en C.
B. J. Müller, lid van de firma wed. P. Smits
Zoon te Utrecht, voor zoover de uitvoerverboden
van beenderen.
PRAKTIJKEXAMENS HANDELS
ONDERWIJS R. K. VEREENIGING
VAN LEERAREN.
Dezelfde iet-ten als de federatie
Bij schrijven van 18 Juni 1.1. werden door
het bestuur van het federatief examen van
het „Nederlandsch instituut van accountants"
en de „Nederlandsche organisatie van accoun
tants" aan het handelsdiploma boekhouden, Ne
derlandsche, Fransche, Dultsche en Engelsche
correspondentie van de R. K. Vereeniging van
leeraren tot bevordering van het Handels
onderwijs (zetel 's Bosch) dezelfde rechten ver
leend als aan die van de „Federatie van Han
dels- en Kantoorbedienden" en de Ver. v.
leeraren in de handelswetenschappen.
Onteigeningen.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat vooi' de ver»
betering van den weg van Rijswijk naar Hoek
van Holland met zijtak naar Delft in de ge
meenten Rijswijk, Wateringen, 's-Gravenhage.
Monster en 's-Gravenzande ten algemeenen
nutte en ten name van de provincie Zuidhol
land (zullen woonden onteigend de pistrceelen
aangeduid in de grondteekeningen, welke in
gevolge artikel 12 der Onteigeningswet op de
secretarieën van genoemde gemeenten ter in
zage van een leder hebben gelegen.
STUURLIEDENEXAMENS.
Bij beschikking van den Minister van Water
staat zijn, met ingang van 25 Juni, voor het
jaar 1928 alsnog benoemd in de commissie,
belast met het afnemen van de examens ter
verkrijging van een diploma als stuurman aan
boord van koopvaardijschepen en voor de sleep-
vaart tot plaatsvervangende leden, de heeren:
B. Holthuis, gepensionneend gezaghebber bij de
Gouvernements-marine in Ned. Indië, te 's Gra-
venhage, en G. J. H. Verbeek, gepen sionneerd
officier van den marine-stoomvaartdienst der
2e klasse, te 's Gravenhage.
NED. KLOKKEN- EN ORGELRAAD.
Naar wij vernemen zijn tot leden van den
Nederlandschen Klokken- en Orgelraad be
noemd de heeren mr. C. J. J. W. van Groo-
nlngen, advocaat te Utrecht en dr. J. Kalf,
directeur van het Rijksbureau voor Monumen
tenzorg, 'te 's-Gravenhage. Hbld.
INVOERRECHT OP VLEESCH.
De Minister van Financiën brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat de Commissie'
van deskundigen voor de samenstelling van
de prijscourant ter berekening van het invoer-,
recht op versch of gekoeld vleeseh in hare ver
gadering van 23 dezer bedoelde prijscourant
heeft vastgesteld als volgt: Rund- en kalfs-
vleesch, versch of gekoeld, 100 K.G. 90;]
paardenvleesch, versch of gekoeld, 100 K.G»
ƒ45.
Gedurende de maand Juli 1928 zal mitsdien
het invoerecht voor de hierboven bedoelde
vleeschsoorten bedragen 10 percent van de
hiervoor vermelde waarden.
Eindexamen gymnasium.
DELFT, 25 Juni. Voor diploma A. slaagden!
J. A. Janus, mej. A. Strick van Linschoten en
Th. G. Vollebregt; voor diploma B.: G. A.
Sekhuis, J. Riem-Vis Jr. en J. W. Brocades
Zaalberg.
Examen Akte L O,
AMSTERDAM, 25 Juni. (Gem. kweekschool.);
Geëxamineerd 7 candidaten, geslaagd de da
mes: S. C, Bakker, A. Boland, L. G. Boekstal,
W. C. Bos, A. C. Dallmeyer, M. J. Ephraïm, JT»
G. Koster, alien van Amsterdam.
ZETTEN, 23 Juni. (Bijz. Kweekschool.) Geul»
de dames: H. Bron, E. Groenewegen, A. Buur»
man, A. Bos, N. P. Veerman en A. Oosterling»
H. A. V. BANK.
Hooger dividend.
Naar wij vernemen zal door de H. A- V. Rank
te Schiedam over 1927 een dividend van IS pet»
(v.j. 17 pet.) worden uitgekeerd.
AUDIËNTIE.
De gewone audiënties van de ministers van
Justitie en van Koloniën zullen Vrijdag 29
Juni a.s. niet plaats hebben.
ONDERTROUWD
HERMAN KRAAÏVANGER
en
NETTY DEFOER.
Rotterdam, Saftlevenstraat 10.
Amsterdam, Stadhouderskade 126.
23 Juni 1928.
Huwelijksvoltrekking: Dinsdag 17
Juli a.s. te 10XA uur, in de parochie
kerk van den H. Willibrordus (bui
ten de Veste) Amsteldijk.
35133 11
GETROUWD
FRANS DONDERS
en
NELLY VAN NIEKERK.
De Heer en Mevrouw
F. DONDERS—Van Niekerk
betuigen mede namens wederzijd
sche familie hun hartelijken dlank
voor de vele blijken van belangstel
ling bij hun huwelijk ondervonden.
Utrecht. 26 Juni. 35174 12
GETROUWD;
FRANS M. DE BRUIJN
en
MARIA S. F. RODEIIüSER
diq mede namens wederzijdsche fa
milie hartelijk dank zeggen voor de
belangstelling bij hun huwelijk on
dervonden.
's-Bosch. 26 Juni 1928.
35156 9
Volstrekt eenigeen algemeene
kennisgeving.
GETROUWD
Ir. C. J. /4SSELBERGS
en
LILY VAN WIJMEN,
die mede namens wederzijdsche fa
milie hartelijk da,nk zeggen voor de
belangstelling bij hun huwelijk on
dervonden.
Breda, 26 Juni 192S.
Toek. adres: Delpratsingel 27 Breda.
35135 10
GETROUWD
PEEP PAANAKKER
en
MIEN VAN DER KUIJL.
De Heer en Mevrouw
PAANAKKER—Van der Kuijl
danken mede namens wederzijdsche
familie voor de vele blijken van be
langstelling bij en voor hun huwelijk
ondervonden.
Hilversum, 26 Juni 1928.
Adres: Malhenesserlaan 397, Rotter
dam. 35152 14
De Heer en Mevrouw
G. J, M. SIMONS—v. d. Zijden
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hun Zoon
FRANS.
Js-Gravenhage, 26 Juni 1928.
Bchenkkade 224. 35190 7
De Jlrpr nn Mevrouw
WKNTH O L'l Uo:'
geven met vrot' J v?'n <1
geboorte van Hi
't HERMAN -K-V
Hiermede vervullen wij den Ireu-
rigen plicht, U mede te deelen
dat onze dierbare Broeder, Be-
huwdbroeder. Oom en Neet,
de Weledele Heer
FREDERIKUS JACOBUS
WILLEMS,
na voorzien te zijn van de H.H.
Sacramenten, dezen nacht plot
seling in den Heer is overleden,
in den ouderdom van 55 jaar.
Wij bevelen den dierbaren over
ledene in Uwe godvruchtige ge
beden aan.
Maastricht:
Br. JOHANNES BAPT1STA
(J. J. Willems)
Rotterdam:
J. P. WILLEMS
J. WILLEMSHut en Kind
CATHa. M. J. WILLEMS.
Rotterdam. 25 Juni 1928.
Aert van Nesstraat 122.
De H.H. Uitvaartdiensten zullen I
plaats hebben Woensdag 27 Juni
a.s. in de Parochiekerk van hel
H. Hart van Jesus, v. Oldenbar-
neveltstraat, ten 6J4. 7 en half'
8 uur de stille H.H. Missen én
ten 8 uur d'e gezongen II. Mis van
Requiem, waarna de begrafenis
van uit de kerk op de R. K. Be
graafplaats Crooswijk.
35150
Eenige en algemeene kennisgeving
Heden overleed tot onze diepe
droefheid, na langdurig doch ge
duldig gedragen lijden,- voorzien
van de H.H. Sacramenten der
Stervenden, onze geliefde Echt
genoot en Vader, Zoon, Broeder
en Behuwdbroeder,
de Hoogedelgestrenge Heer
THE0DCRUS JOANNES DE G0EIJ,
in leven gepensionneerd Majoor
der Intendance van het N. I. L„
in den ouderdom van 52 jaren.
Uit aller naam
Mevr. Wed. D. H, DE GOEIJ
geboren Mesker.
Delft. 24 Juni 1928.
Fabritiusstraat 24.
Bezoeken van rouwbeklag kun
nen niet worden afgewacht.
De H.H. Uitvaartdiensten zullen
gehouden worden in de parochie
kerk van den II. Hippolytus,
Voorstraat, op Woensdag 27 Juni
a.s. De H.H. Missen zijn ten 7 'A
en 814 uur die gelezen en ten S'A
uur de gezongen H. Mis van Re
quiem, waarna de begrafenis van
uit de berk.
coi
PRIMA GOUDSCHE KAAS vanaf 32 ct. per pond
Volvette Zuid-HoJlandsche GOUDSCHE
KAAS, met Rijksmerk vanaf 58 et. per pond
Noord-Hollandsche EDAMMER KAAS
met Rijksmerk, vetgehalte 40 plus vanaf 52 ct. per pond
Prima LEilDSCHE KAAS 38 ct. per pond
LEIDSCHE KAAS, extra belegen 55 ct. per pond
Winkels door geheel Nederland.
Vertrouwd adres voor BLOEMENMANDEN BRUJDSBOUQÜETTEN
VERSIERINGEN GRAFKRANSEN KAMERPLANTEN enz
lil HOEK VAN BEVERENSTRAAT 32 SCHIEDAM H
149S 414
Men profiteere thans van deze opruiming, daar wij
exceptioneele prijzen notceren en den geheelen
voorraad Lingerieën wegens verandering van deze
afdeeling voor SPOTPRIJZEN zullen verkoopén.
Dames Hemden 0.74 0.89 0.98
Dames Pantalons 0.74 0.89 0.98
Onderjurken van 2.25 voor 0.98
Nachthemden van 2.25 voor 0.98
Chemise Enveloppe .1.98
Satinet Onderjurken 1.98
Heupcorsetten 0.74 0.89 0.98
idem prima stof 1.18 1.39 1.48
Corset met buikband 4.48 5.98
Buikbanden 3.98 4.89
Jarretelhoudes s 0.79 0.98
Bustehouders 0.79 0.89
KOOPJES IN RESTANTEN KOUSEN, SOKKEN, HANDSCHOENEN.
230CS 60
HOOGSTRAAT 32 - SCHIEDAM
Ruime keuze afgepaste kachslzsilen, Tochtdekens, Piuchette Gordijnen, diverss
Tafelkleeden enz. enz. Consurreerende prijzen. 54SS 10
met 5 jaar garantie
vanaf f 13.75
f 67.50
vanaf f 5.— met garantie.
1166S 14
35184
VY.or da veie en hartelijke blijken
B.
•fl otterdam
'.r.nsr.'.eliiwg en vriend®?!:i
bit gelegenheid van BB.'i i 17 tt tt t r> ti at
Prhr.erfeost mocht ontvari-j J\ JV JA I I R l\
mijnen oprechten en
'i ti
A. F. WIJT VLIET.
Em. Pastoor.
O- t—t ls>
I
-1
1 vanaf ƒ1,50 per week, met of zon-
r ïft tïc. A ro?TTT1 TTG -
SiililIiilI!Illiriif|j|fii!iÉiil!lllllljlillll1iir.ilHlliRiil]llllllllllli!Illll!llll!Jinil!ll!ll!ifil!ll]IIillt!lill!!llllll
WETTIG GEDEPONEERD
I Vernietigt SNEL en PIJNLOOS EKSTER00GEN, EELT en WRATTEN
I lenig Fabrikant T. VLASKAMP Jr.
1 HUGO DE GROOTSTRAAT 106 ROTTERDAM.
Franco toezending na ontvangst van postwissel
2 A f 0.75. star- Ook verkrijgbaar bij H.H. drogisten.
BETER DAN OOIT
646S 10
NEDERLANDSCHE FABRIEK VAN
HOORN—AMSTERDAM
