DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. t: IP! ■C W. 51ste Jaargang Donderdag 12 Juli 1928 No. 15160 MR. DR. J. WYTEMA f BURGEMEESTER VAN ROTTERDAM h' OUD-BURGEMEESTER VAN DORDRECHT; OUD-GEMEENTESECRETARIS VAN SCHIEDAM EEN EDEL EN NOBEL MENSCH Groot VRIEND VAN ROTTERDAM man van onvermoeide WERKKRACHT, toewijding RN STRIKTEN RECHT VAARDIGHEIDSZIN DE BEGRAFENIS. a KUNST-AGENDA TE ROTTERDAM AGENDA SCHIEDAMSCHE COURAN Bureau KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal no. 68085. ABONNEMENTEN: per 3 maanden ƒ3.25, per maand ƒ1.10, per week 25 cent. Franco Per post 3 75 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchêque en girodienst 81440. ADVERTENTIEN 1 5 regels. I 55 Elke regel irieei 80 el Reclames lusschen den teksl 00 ei per regel. Kleine adveiUnities 30 woorden 25 ct., elk woord meer 5 ct. tot een maximum van 50 woorden Kabuutei -advertenties 5 regels 0.50, 10 regels f 0.75 15 regels 1.— Incassokosten w ui den berekend Gratis-Ongevallenverzekering 500 bij overlijden door een ongeval; 500 bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150 bij verlies van een duim; ƒ75 bij verlies van een wijsvinger; 50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt. 8De uitkeeringen ingevolge deze verzekering zijn herverzekerd bij de Nieuwe HAV Bank, Lange Haven no. 103, Scniedam. jjlp-' weesde stad Ver Na 0 esn maandenlange pijnlijke worsteling Van 0t zieklje4, is geschied tot ontzetting allen wat enkelen, met bange barten, 'sschlen vreesden maar niet durfden 'dateren. Mr. Wytema Is niet meer.... De achten van den dood hebben gezegevierd er de zoo levenskrachtige, zoo levens ledige en levensblije figuur van onzen burge- eester. De stad, die klaar stond om de vlag- Een te ontplooien tot feestelijke viering van aar geboortefeest, ziet zich plots in rouw ge- Co,bpeld. Met gelatenheid hebben we ook aan deze anssponde het hoofd te buigen. Fiat stervi Vol Wij fntas. Naar menschelijken maatstaf, zouden win6n morren, dat hier een ontijdig einde j,,.ëe®aakt aan een ongemeene en uitzonder- jja^6 kiopbaan, die een gunsteling van het 'ot Ned Eevoerc' langs de hoogste toppen in hst ijj er'andsche gemeentewezen naar het eerste- To f6rsc^aP van de eerste havenstad des lands. t06nU^t.e' schijnt de tijd, die dezen magistraat, toege z^n IevensPost bereikt had, nog was bet eniet6n- Heen te moeten gaan, nu bijkans dat Pl°''eCt van een n°S grooter Rotterdam, blaar°TZeer Z^D intense belangstelling genoot, 0ln aan bet oordeel van den raad té en onderworpen eterv ^an Eaat naar de leegte, die dit la„ °n 'aat fn onze stad en haar bestuur. Te Wa-n-f661*8 Werd de doode gemist In de functiën. Ï6 6 Wj geroepen was. ihn*1 burgervader was hij, ln den edelen en «rnbit flt enien ■Met11" Van Hotterdamsche gemeenebest. V'oed h ^wonderens- en eerbied waardigon de z 'lf' bij. slechts een vijftal jaren geleden, TVeijjj are taalc aanvaard, waarvoor even SchEea uitverkoren bleken, als er velen tot y6]1} EeroePen te zijn. Dordrecht, waar hij ,Waar €iSen bevrediging werkzaam was en Gerecht z^cl1 mocht verheugen ln de zoo o sympathie der gansche burgerij, ver zin van het woord, als eerste liet hij om als burgemeester te gaan worstelen met de problemen eener wordende grootstad in dezen tijd. Hij vreesde niet te. treden in d/t voetstappen van een voorganger, als Zimmer man geweest was. Met volle ambitie greep Mr. Wytema het Rotterdamseh burgemeesterschap aan. Onge meen boeide en bekoorde hem zijn even veel zijdige als belangwekkendeen zware arbeid. Roemde hij niet, dat hij zijn werk mocht doen, staande midden in het bruisende leven? Hij hield ervan te verkeeren onder zijn burgerij en de burgerij stelde er een eer in, hem in haar midden zich te zien bewegen Talloos waren de vriendschapsbanden, die hij, en naar allen kant, vermocht aan te knoopen. Het burgemeesterschap van Mr. Wvtema lag ln een donkeren tijd. Zijn komst te Rotter dam werd overschaduwd door de naweeën van den wereldoorlog. En tot op dezen dag zag hij het licht niet vlekkeloos doorbreken. De moei lijke economische en financieels omstandig heden, waarin de stad verkeerde, deden het hare tot verscherping van den strijd ln de burgerij. De grootstad van heden is geteekend door strijd; strijd van beginselen en belangozis strijd van geestes-stroomingen en welvaart» •strevingen. Die strijd was wel het vreemdst aan de natuur van Mr. WytemaEn het werd hem in bet toernooiveld niet gemakkelijk gemaakt. „Strijders*' zender cultuur en zonder humanen zin hebben dezen nobele wel ge wond Het kenmerkt echter den heengeganen burge meester, dat hij als vreedzame, als man buiten en boven de strijdende partijen, de sympathie, de achting en den eerbied heeft weten te ver werven van allen, door zijn onvermoeide werk kracht en toewijding en zijn strikten recht vaardigheidszin. Het katholieke volksdeel ln bet bijzonder bewaart goede herinneringen ;aandézen magistraat. Niet licht zal het de da ad ver geten, die Mr. Wytema stelde, teen hij het hoofd der Nederlandsche Kerkprovincie op zijn en ons Raadhuis ontving en rondgeleidde. Een edel mens-eh en een groot vriend van Rotterdam is in hem heengegaan. Moge het besef, dat hun man en vader zich in de harten zijner burgers dit monument heeft gesticht, in deze droeve dagen zijn zwaar ge- trof i'en weduwe en kinderen tot troost zijn. Na een ziekbed van eenlge maanden, waarin ha vele ups and downs het vertrouwen op herstel tenslotte was verdwenen achter de De begrafenis van het stoffelijk overschot van wijlen mr. dr. J. Wytema, in leven burge meester -van Rotterdam, zal plaats hebben Zaterdag a.s. te drie uur vanaf het sterfhuis aan den Westzeedijk hoek Koningin Emma- plein. Tegen vier uur zal de stoet op de alge- meene begraafplaats te Crooswijk zijn. waarschijnlijkheid van een noodlottigen afloop, is gisteren te even zes uur ln z'n woonhuis aan den Westzeedijk overleden de burgemeester van Rotterdam, mr. dr. J. Wytema. Nog geen vijf jaren heeft mr. Wytema aan het hoofd gestaan van het bestuur van Neder lands eerste havenstad en nog in 4e vo.le levenskracht is deze burgemeester, die op 52-jarigen leeftijd de zware maar mooie taak van bestuurder dezer wereldhaven op de schouders nam, aan zijn gezin en zijn stad ontnomen. Mr. Wytema werd den 30sten Mei 1871 te Appingedam in de provincie Groningen ge boren als zoon van een geneesheer. Te Groningen doorliep hij het gymnasium cn studeerde daarna de rechten aan de Groningeche Universiteit. In Juli 1895 promoveerde hij in de rechten op stellingen en drie jaar later tot doctor in de Staatswetenschappen op het proefschrift „Goederenprijzen en Muntwezen". In datzelfde jaar 1898 begon hij zijn carrière als gemeente-secretaris van Drente's hoofd stad. In 1901 verwisselde hij Assen voor Schie dam en van dien tijd af verliet hij voor goed het Noord-Oosten des lands om er slechts voor vluchtige bezoeken terug te koeren. Als gemeente-secretaris van Schiedam leer de hij zijn echtgenoote kennen, de dochter van den toenmaligen burgemeester van Schiedam, den heer Versteeg. Deze keuze dwong hem tot het opgeven van zijn positie, wijl art. 97 van de Grondwet geen aanverwantschap duldt tusschen den burgemeester en den secretaris eener gemeente. Na twee jaren als Schiedam's secretaris te zijn werkzaam geweest, trad de heer Wytema met mej- Versteeg in het huwelijk, waardeer hij zijn ambt moest neer leggen. Mr. Wytema vertrok toen naar Haar lem, waar hij benoemd was tot hoofdcommies ter provinciale griffie. Gedurende zes jaren heeft hij deze functie bekleed. Toen in 1909 het ambt van gemeente-secretaris van I-Iaarlem vacant kwam, keerde bij weer tot zijn vroegeren werkkring, welke hem bijzonder lief was, terug. Gedurende elf jaren bleef hij ais gemeente-secretaris van Haarlem werkzaam. In 1920 werd mr. Wytema benoemd tot burgemeester van Dordrecht, dat kort te voren een actie was begonnen om haar positie ais zeehaven te versterken en du een burgemeester noodig had om dien vooruitgang te leiden. De verwachtingen, welke men te Dordrecht van den nieuwen burgemeester koesterde, wer den niet teleurgesteld. Me' groote energie cn werklust wierp mr. Wytema zich op zijn nieuwe taak en mocht 4e voldoening smaken, dat in de oude havenstad op verschillend ge bied nieuw leven ontwaakte. Vooral aan tnr. Wytema was het te danken, dat in October 1922 Dordrecht's gemeenteraad besloot tot financieel© medewerking T°or den van Rijks wege aan te leggen waterweg naar zee over de Oude Maas. Ook op velerlei ander gebied toonde Wytema zich te Dordrecht een pushing power, zoodat, teen hij reeds in 1923 de stad ging verlaten, men het heengaan van dezen Populairen burge meester zeer betreurde als een groot verlies voor Dordrecht. Reeds eerder had men mr. Zimmerman aan Rotterdam moeten afstaan. Voor mr. dr. Wytema was deze benoeming een voorname promotie- De keuze van een nieuwen functionaris was n'et gemakkelijk geweest, hetwelk het langdurig Interregnum, gedurende hetwelk mr. S. J. L. van Aalten van December 1922 tot September 1923 als waarnemend burgemeester optrad, wel vol doende bewees. Eindelijk echter viel de keuze op mr. Wytema, die op 15 September 1923 het burge meesterschap van Rotterdam aanvaardde. Bij de officieele installatie, welke des mor gens te elf uur werd gehouden, begroette mr. Abr. van der Hoeven den nieuwen functionaris toen met een toespraak, waarin hij wees op den goeden naam, welken mr. Wytema zich ln zoo'n korten tijd in Dordrecht bad weten te verwerven. De taak, welke mr. Wytema op zich nam. was een zware. Hij was er zich volkomen van bewust. De rede, waarmede hij het burge meesterschap aanvaardde, gaf daarvan blijk. „In wélk ambt, ln welke functie ook, het ls altijd moeilijk de opvolger te zijn van een man als mr, Zimmerman, wiens naam onverbreke lijk is verbonden aan de grootheid van Rotter dam. En gij zult u kannen voorstellen, zoo sprak mr. Wytema, dat groote schroom moest overwonnen worden, om zijn opvolger te zijn als burgemeester van Rotterdam. En toch aan vaard ik het ambt met opgewekt vertrouwen, omdat mij het voorrecht ia geschonken om ln de veelheid van arbeid een zegen te zien." Het inwerken in de vele en velerlei vraag stukken, welke de geesten hier in Rotterdam in en buiten den Raad bezighielden, was voor Burgemeester Wytema niet Burgemëeölei van Cauweïaért van Antwerpen, hij het bezoek dat deze eenige jaren geleden n.et het havenbestuur van de Schelde aan Rotterdam bracht. V. 1. n. r. schepen Lebon, Burgemeester Wytema, Burge meester van Cauwelaert en wethouder de Jong, de tegenwoordige waarnemende burgemeester. Achter den burgemeester wethouder Nivard. den nieuwen burgemeester geen gemakkelijke taak. Het leiden van de vergaderingen van den gemeenteraad een werk, dat groote tact ver- eischte. Mr. Wytema wist zich echter door de groote moeilijkheden heen te slaan en bereikte al zeer spoedig, dat men hem, bij alle verschil van inzicht, een groote persoonlijke sympathie ging toedragen. En hierdoor wist hij contact te krijgen met de stroömingen onder de bevol king. Het leiden der dikwerf onstuimige raadsver gaderingen viel hem in den beginne wat moei lijk en ook later bleven verwikkelingen niet uit. Doch de goedaardigheid, welke de voor zitter aan den dag legde, was dikwijls de brug waarlangs over den politieken bergstroom de tegenstanders elkaar ten slotte weer vonden. Die zelfde karaktereigenschap deed hem ook onder de burgerij vele vrienden werven. In alle kringen en onder alle richtingen. Als iets in het belang der gemeente was, stond mr. Wytema klaar en was niets hem te veel Dit kwam wel heel duidelijk naar voren bij de vele beslommeringen verhonden aan de representatie van het hoofd der gemeente. In zooverre zijn drukke ambtsbezigheden zulks toelieten, was hij present overal waar men op zijn tegenwoordigheid prijs stelde. Op vergade ringen, op congressen, wedstrijden, feestmaal tijden kon men mr. Wytema ontmoeten. Ter wille van den Heven vrede, om niemand te stooten, sloeg hij liefst geen enkele uitnoodi- ging af. Hij verstond de kunst op die wijze velen, zeer velen aan zich te binden en een nauwer verband te leggen tusschen het ge meentebestuur en de niet-polltieke organismen van het Rotterdamsehe gemeenschapsleven. Het gevolg van dit alles was, dat er dik werf geen uur van den toch reeds druk be zetten dag overbleef en hem nauwelijks tijd restte voor dit onderdeel van den gemeente lijken bestuursarbeid, hetwelk meer in het bij zonder onder den burgemeester persoonlijk ressorteert. Het was zijn streven, om het bur gemeesterschap vooral niet te doen vereen zelvigen met het voorzitterschap van den Raad en de positie van den burgemeester scherp te doen uitkomen. Bij het bezoek van huitenlandsehe autoritei ten en ook bij andere niet zoo naar buiten blij kende gelegenheden was mr. Wytema steeds op zijn post om de belangen van Rotterdam als wereldhaven te behartigen. Ieder streven om voor Rotterdam ook een naam als wereld stad te veroveren kon óp zijn medewerking rekenen. Welgemoed was hij op 8 Februari met het nieuwe motorpassagiersschip van den Rotter- damschen Lloyd de „Siha-jak" uit onze haven vertrokken, om de reis tot Marseille mede te maken. Eerst kwam het bericht van den zwaren storm, weiken het schip moest doormaken, eenige onrust brengen. Toen de tijding, eenige dagen later, dat de burgemeester ziek was terug gekeerd en zijn werkzaamheden niet kon hervatten.- Niemand echter dacht er aan, dat deze ongesteldheid van langen duur zou zijn. Maar de dagen, werden weken, de weken maan den en hoewel op verzoek van den zieke geen alarmeerende berichten in de bladen mochten verschijnen, wisten Ingewijden toch wel, dat het met mr. Wytema niet best ging. De In fluenza die mr. Wytema had aangetast mot de daaruit zich ontwikkelde pleuritis Is oorzaak geweest, dat tijdens het langdurig ziekbed van den burgemeester het hart zóó heeft geleden, dat van herstel geen sprake meer was. Het hart heeft het ten slotte opgegeven en het betrekkelijk onverwachte einde ls gisteren avond te kwart over zes nog plotseling ge komen. Om circa tien uur gisterenavond werd de Rotterdamsehe vlag aan het Stadhuis half stok geheschen. Buitengewone vergadering van het college- Het college van wethouders bestaande uit de heeren L. de Groot, F. L. D. Nivard, A. B. de Zeeuw en A. W. Heijkoop is gisterenavond met den waarnemend burgemeester mr. A. de Jong ln spoedvergadering bijeen gekomen. Besloten werd cm hedenmiddag om drie uur een raadszitting te houden, waar mr. A. de Jong, waarnemend burgemeester als voorzitter van den Raad en de heer H. W. Hoebe als oudste raadslid een eerbiedig inmemoriam zouden wijden aan de nagedachtenis van wijlen mr. dr. J. Wytema ln leven burge meester van Rotterdam. De raadszaal was voor deze gelegenheid in rouw gehuld. Rouwbeklag. De waarnemend burgemeester mr. A. de Jong heeft gisterenavond, zoodra het bericht van het overlijden van den burgemeester hem gewerd, een bezoek van condoleance gebracht bij mevr. WytemaVersteeg. Hedenmorgen hebben de wethouders van de Gemeente Rotterdam hun bezoek van rouw beklag gebracht. Afgelaste feestelijkheden In verhand met het overlijden van den eere voorzitter der Nenijto, mr. dr. J. W. Wijtema zal het vuurwerk deze week niet doorgaan. Het grenadiersconcert van morgenavond ln de Rotterdamsehe Diergaarde is afgelast. 13 Juli: Groote Kerk, 7e Orgelvoordracht, H. de Vries, half 3 uur R'damsche Dier gaarde, Avondconcert, Kon. Militaire Kapel. Dagelijks: Circusscheuwburg. Mooie Marietje (Spree gezelschap) 8.15 uur (voor volwassenen). Bioscopen: Goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 12 Juli a.s.: Corso (voor volwassenen). Thalia, Royal, W. B. Theater (voor volwassenen), Centraal (voor volwassenen). Tentoonstellingen:, Nenijto, Stations- singel (10 v.m.12 n m 's Maandags repetitie Muziekgezelschap St. Amhrosius 8 uur, R. K. Volksbond. lederen Maandagavond clubavond R. K. Damclub I. D. O., Patronaatsgeböuw Lange Haven; aanvang 8 uur. lederen Dinsdagavond om half negen repe titie R. K. Gemengde Zangvereeniging Lorenzo Perosi, Gebouw R. K. Volkshond. lederen Zaterdagmiddag van 2 tot 5 uur ls geopend het Stedelijk Museum, St. Joris Doele, Docleplein. Vrjjdag 13 Juli Jaarveingiad€|ring Pi-opagandaclub St. J»®*, Patronaatsgebouw Lange Haven. Aller op komst gewenecht

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1928 | | pagina 1