MAANDAG 16 JULI 1928
VIERDE BLAD
PAGINA 4
SCHAAKRUBRJEK.
UITLOTINGEN
Het damspel voor de organisatie.
goede Oplossingen.
DAMRUBRIEK
Redacteur: P. A KOET3HEID, Singel 82c.
Schiedam.
Verzoeke alle mededeel! ngen betrof fendo deze
rubriek aan bovenstaand adres te richten.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 3980. 1 Pf3g5 ezn.
No. 3981. 1 LaSb7 enz. Uit een ingekomen
oplossing blijkt ons, dat ook opgaat 1 Tg4e4:.
Denkelijk is een zw. pion op f5 vergeten.
Immers is het moeilijk aan te nemen, dat een
tweezet, waaraan een eersten prijs is toegekend'
een nevenoplossing zou bezitten, die nan den
speurzin van de Jury zou zijn ontgaan.
No. 3982. I Tf2f3: enz.
DR. E. PALKOSKA.
In een vorig artikel (De nieuwe richtsnoeren
der Boheemsche school), vestigden Wij reeds de
aandacht op het feit, dat Palkoska geenszins
tot de slaafsche navolgers der door de mee3te
Bohemers voorgestane richting kan beschouwd
worden, maar veel meer een zelfstandig stand
punt inneemt.
Beschouwt de Boheemsche school het mal als
het hoogtepunt van het probleem, waaraan alle
andere factoren ondergeschikt moeten zijn, zoo
tracht Palkoska alle factoren tot hun recht te
brengen en het geheel met uit Boheemsch stand
punt beschouwd, onberispelijke mats te be
sluiten.
Deze opvatting nadert tot het grootsche, daar
p. en een of ander pikant idee wil geven en
bovendien streeft naar goede sleutelzetten en
verborgen voortzetttingen, zonder nochtans de
matstellingen te verwaarloozen.
Het eenige bezwaar van deze, op het oog
zoo aantrekkelijke wijze van componeeren, is,
dat het vrijwel steeds practisch onmogelijk
zal blijken om al deze facoren tot volle waarde
te brengen, immers al komt door dit streven
veel van het uiterlijke te vervallen, dat de
Boheemsche school zoo kenmerkt er. komt door
de idee meer kern en inhoud in het probleem,
het resultaat zal in doorsnee ds gratie van de
zuivere Boheemsche opgave missen, zonder ge
heel de pittige pointe te bezitten, die idee
problemen dienen te bezitten.
Het zou echter van een zeer oppervlakkig
oordeel getuigen, indien men op grond van deze
beschouwing Palkoska's problemen terzijde
legde, wel zal het bovenstaand geschetste dua
lisme dikwijls als storend element gevoeld wor
den, zoo behoeft dit toch niet weg te nemen,
dat het resultaat, mede door het zeer groote
constructieve talent van den auteur, zeer be
langwekkend kan zijn, bovendien zullen de pro
blemen. welke zich door eigenaardigheden der
idee of door andere oorzaken, zeer leenen tot
het vereenigen van de hoedanigheden, welke
een probleem volgens Palkoska moet hebben,
tot de meesterstukken der probleemliteratuur
gerekend moeten worden.
Toe te juichen is het ook, dat door P-'s stre
ven een tegenwicht gevormd wordt, dat de
Boheemsche school niet tot uitwassen voert,
welke door P. terecht met den naam van ,,Va.ri-
antenleierei" bestempeld worden, d.w.z. tot het
verbinden van varianten, waaraan geen andere
waarde kan toegekend worden, dan dat zij leiden
tot een economisch-rein mat, liefst nog door de
grofste en onartlstiekste middelen en welk
resultaat dan „probleem" genoemd wordt.
Toen het bekend werd, dat P. van plan was
uit zijne tot dusverre verschenen problemen een
bloemlezing samen te stellen, was onze belang
stelling hierop direct gericht en nu het boekje*)
verschenen ls, kunnen wij vaststellen, dat het
resultaat niet beneden onze verwachtingen ge
bleven is.
Men heeft soms tot P. het verwijt gericht van
plagiaat, voor hen die daaran twijfelen geeft de
inleiding van dit boekje het bewijs, dat deze
beschuldiging in het geheel niet gegrond ls, maar
utt TVs natuur voortspruit. Reeds ln een vorig
boek van Palkoska (Dame und eln Laufer) blijkt
welke groote waarde P. aan de constructie van
een probleem toekent, komt hem nu een pro
bleem onderhanden, dat construct, tlef veel .te
wenschen overlaat, zoo ls het hem vrijwel een
onmogelijkheid deze opgave zonder meer te laten
passeeren, hij zet zich aan het werk om deze
oonstriifctieve bezwaren op te heffen en de idee
In den mooist mogelijken vorm te gieten en het
resultaat van deze bewerking Is dikwijls zoo
uitstekend, dat het werkelijk jammer zoude zijn,
Indien „deze con3tructie-studie nooit het licht
gezien zou hebben.
Onderstaand een paar voorbeelden:
PROBLEEM No. 1.
J. KOHTZ.
Bruderschaft 1885.
Mat in twee zetten.
Ook hier wordt het probleem door 1 Dg4 op
gelost .echter is het probleem thans een tempo,
daar Pc2 door de dame gepend en Pe3 mat eerst
ikan geschieden na het spelen der dame of
hion e5, dat dit mat thans ook economisch
rein is, beteekent ook een waardevermeerdering
'Van het probleem, evenals het wegvallen van
het off..Nam To2, dat met de idee niets te
maken heeft.
dreigprobleem,
na o. _0-« meigt 2 Pe3 mat, er zijn
2 varian .en beide met een economisch rein mat
eindigend; 1 Dcït: - f4 mat en 1 Kc2;
2 Da4 mat.
PROBLEEM no. 2.
li. E. PALKOSKA naar J. KOHTZ.
N&rodni Foiitika 1913.
schrift te kunnen uitgeven, uitsluitend gewijd
aan het damspel. Wij lezen oa.
Het "is ons plan onder den naam Gazette du
Jeu de dames een maandblad uit te geven on
der leiding van E. Leclercq, Parijs, abonnement
francs 12 per jaar. Ieder nummer wordt 16 pa
gina's groot en zal bevatten le een artikel, kro
niek en varia, 2e analyses, studies en eindspe
len, 3e nieuws uit Parijs en de departementen,
blögrafiën, enz., 4e twee partijen, geanalyseerd
door do sterkste spelers, 5e 12 of 16 problemen,
aan de praktijk ontleend of met nieuwe of origi
neel© ideeën. Buiten deze stof, alles nog nim
mer gepubliceerd, zullen worden georganiseerd
correspondentiewedstrijden en probleem- en
eindspelwedstryden. Volgens de berekening moet
het tijdschrift minstens 200 abonnë's hebben,
wil het kunnen blijven bestaan, een getal dat
zeker bereikt kan worden, indien ieder dam
liefhebber zijn steun geeft.
Do Hollandsche dammers waren niet doof
voor dezen oproep, één hunner gaf zelfs van
zijn buitengewone belangstelling blijk door een
jaarlijksche som van frs. 50 ter beschikking
te stellen aan prijzen. De uitgaaf was een
groot succes, het .bestaan was spoedig verzekerd
en eerst bij den dood van Leclercq hield het tijd
schrift op te bestaan. Daarna is M. Bonnard,
Lyon, toen bleek, dat de behoefte zich weder
om deed gevoelen, ln 1920 begonnen een maand
blad Jeu de dames uit te geven, dat zoowel in
Frankrijk als hier zich ateeds in een flinke
belangstelling mag verheugen.
Heeft nu dit Fransche tijdschrift veel steun
steun gegeven aan de dambeweging in ons
land? Wie dit zou willen ontkennen heeft slechts
eenige jaargangen op te' slaan en te zien, hoe-
hoevele Hollanders hebben medegewerkt, hetzij
door het inzenden v.an geanalyseerde partijen,
problemen,, door deel te nemen aan eotVespon-
dentiewedstrijden of aan het oplossen van pro
blemen. Niet uit het oog moet worden verloren,
dat in ons land slechts het dagblad de „Tele
graaf" (J. Meyer.) en de. Katholieke Illustratie
(Henri J. v. d. Broek) damrubrieken publiceer
den en onze liefhebbers op het Fransche blad,
mede ook om zijn steeds belangrijken inhoud als
het ware waren aangewezen. Vooral op pro
blematiek gebied mocht Jeu de dames genoemd
worden. De meest bekende problemisten, ook uit
Holland, e.a. Josef Blankenaar en ziin zoon C.
Blankenaar gaven hun beste producten en be
zorgden den oplossers heel wat hoofdbrekens.
Nu wii in ons land kunnen bogen op eigen
tijdschriften en veel damrubrieken spreekt het
van zelf dat dwse in de eerste plaats worden
bedacht, hoewel de medewerking onzerzijds toch
internationaal is gebleven.
Niet alleen bracht het Fransche tijdschrift
hier belangstelling voor het damspel, maar ook
werd het peil van het spel door de uitstekend
geanalyseerde partijen hooger opgevoerd. On
tegenzeggelijk droegen de correspondentiepar-
tyen tusschn Hollanders en Franschen veel bij.
En dat C. G. Vervloet, Jacob de Bruyn en H.
v. d. Broek ln deze wedstrijden steed3 aan de
spits stonden, boven een Vardon, Guillemin,
Goffre, Bruguiere moge wel ate voldoende be
wijs gelden.
Toen eenige liefhebbers in Rotterdam beslo
ten tot de oprichting van een damvereeniging
(Constant) behoorde het tot de „bon ton" dier
leden .tegelijk een abonnement te nemen op Jeu
de dames en de voorzitter kon destijds al bogen
ln Rotterdam alleen een dertigtal abonnë's te
hebben verworven, voorwaar een groot getal,
de bijna onbekendheid van het spel ter plaatse
in aanmerking genomen. Het Ver. Amster-
damsch Damgen., kort na Constant opgericht,
heeft den moed gehad, een tijdschrift uit te
geven, dat eenige jaren heeft bestaan en tóén
door den Ned. Dambomd werd overgenomep.
Ik dwaal echter te veel af en kom derhalve in
een volgend artikel op de publicaties, welke ik
lp de oude tijdschriften vond. zy geven een
élgenaardigen blik óp de smaak van dien tijd
en de eischen, welke toen werden gesteld om een
probleem mooi: to vindii.
HENRI J. V. d. BROEK.
PARTIJ No. 16.
Gespeeld in den hnishoudelUken wedstrijd van
het Rotterdamsch Dam Genootschap tusschen
de heeren J .Stoppelberg met wit en H. J. v.
d. Broek met zwart.
1 33—28 20—25
Zwart wenacht een onregelmatige party.
2 39—33 14—20
3 44—39 10—14
4 50—44 6—10
In dezen stand beter dan 410.
5 34—29 17—22
6 28 17 11 22
7 40—34 7—11
8 44—40 19—24
Kan nu de hekstelling innemen. Had wit
3126 gespeeld en zwart 1924, dan had wit
zich met 34—30 3328 en 39 80 vrU gemaakt.
9 49—44 13—19
Om het los komen als hij den Sen zet vermeld
te voorkomen.
10 3:227 1—
11 37—82 fl—13
12 41—87 4—9
13 46—41
Beter dan 4S41, waardoor schijf 46 buiten
spel zou blijven en wit zijn centrum met een
sterke schyf verzwakt.
13 11—17
14 32—23 18—23
De beste om zich los to werken.
15 27 18 23 32
16 38 27 12 23
17 29 18 13 22
18 27 18 8—13
Zwart kon nu een damslag uitvoeren met 913,
8—13, 24—30, 14-^-19 en 20 49: daarmede zou
hy echter 3 schyven ten achter komen.
19 42—38 13 22
20 47—42 9—13
21 34—29 3—9
i22 2 D 23
Niet 3832, dan zwart 1.923, 2439, enz.
22 19 28
23 31—27 22 31
24 38 11 6 17
25 37 26 14r—19
Zwart.
Wit.
Hindert hlermode wit's rechtervleugel om op
te komen.
26 41—37 10—14
27 37—31 24—29
28 42—87 19—23
29 37—32 14—19
30 39—34 19—24?
31-
Zwak gespeeld; veel beter was 9—14. Op wij
—27 zwart 17—22. 23 12 en 19 37, Nu 19—24
FONCIERES COMMUNALES 1917.
Trekking 10 Juli.
No 1978030 is betaalbaar met frs. 500.000. No.
363131 met frs. 50.000. No. 1596897 met frs. 25.000,
De twee volgende nummers zyn betaalbaar
elk met frs. 500: 532970 en 1589781.
Voorts zyn de tien volgende nummers betaal
baar elk met frs. 1000: 26728 295892 8451178
1108981 1111546 1453311 1458956 1645531 1767056
1960679 en onderstaande 50 nummers met frs.
500: 30195 64900 123995 149804 219283 235011
255011 255795 320870 367801 593085 676937 705808
750197 825114 897800 898971 899653 900558 9G1564
934500 1002405 1015235 1025585 1048225 1065463
1097419 1127874 1209157 1234012 1288156 1308870
1325911 1361707 1376230 1510591 1523743 1547839
1559805 1596946 1670966 1694773 1760514 17G734T
1913773 1941099.
COMMUNALES 1922.
Trekking 11 Juli.
No. 941167 is betaalbaar met frs. 250.000.
No. 555585 met frs. 100.000.
De twee volgende nummers zijn betaalbaar
elk met frs. 25.000, 7764S1 en 1040928. Voorts zyn
100 nummers betaalbaar elk met frs. 1000.
FONCIERES 1903.
No. 12896 is betaalbaar met frs. 150.000.
No. 83754 met frs. 30.000.
De acht volgende nummers zyn betaalbaar elk
met frs. 5000: 4292, 6135, 13542, 142304, 350398,
454242, 460935, 480399.
Voorts zyn 130 nummers betaalbaar elk me»
frs. 1000 en 1310 nummers pari.
Moeders, zorgt dat de maaltijden va®
lederen dag de noodige voedingsstoffen be
vatten. Zooals gij weet, zijn de bestanddeelett
onzer voeding: water, eiwitten, koolhydraten,
(meel en suiker), vetten, zouten en stoffel*
die men vitaminen noemt. Het eiwit word*!
ln hoofdzaak geleverd door melk, vleeschi
visch en eieren, do koolhydraten door meeU
brood en aardappelen, de vetten door boter,
en vet, de zouten en vitaminen door groetfj
ten en fruit. Zorgt dus dat elk bestanddee*,
óp het dagelijksch menu in behoorlijke hofl*
yeelheid v ertege n wo or cfigd ls.
r iWH«*Wjtljr GEZONDHEIDSRAAD
"«-•ffen
Mat in drie zetten.
Oplossing: 1 Pg7eS dr.; 2 Tc7& enz.
PROBLEEM No. 6.
DR. E. PALKOSKA.
Sach. Listy 1902.
Wit.
Zwart: 31, 35.
■yyit: 86, dam op 27.
41 40—31
42 45—40
43 34—30
44 40—34
Nu wit positie-nndee-1 hoeft,
minder sterk.
44
45 35 44
46 44—39
7—12
12—17
24—29
is dit afruilen
29 40
9—13
13—18
1520 kon ook worden gespeeld. Op wit
3025 zwart 17—22 en 22 44 met groote winst
kans. Maar als wit op 1520, 3934 zou spelen,
kwam
zwart in het nadeel.
47
39—33
18—23
48
30—24
23 32
49
24 13
32—37
50
13—9
27—31
51
26 87
37—41
52
9—3
41—47
53
3 21
47 29
54
21—3
22—18
55
27—21
18—22
56
21—16
22—39
57
48—43
26—21
58
39—28
48—43
59
15—(20!
3 25
60
28—32
43—39
61
32—28
39—34
62
28—23
34—30
63
23—19
Remise.
OPLOSSINGEN.
Probleem No. 37, (H. Regouw, Rotterdam.)
Zw. 6, 11, 13, 16/9, 21 en 39.
Wit 24, 27, 30, 32, 34, 36/7, 40, 41 en 43.
Wit 36—31, 34—129, 41—36, 40—34, 29—23,
27—22, 32 43 (zw. 25 s 48), 31—26, 26 17 en
36 9.
Probleem No. 33, Andrê Deckers, Jr., Rot-
ter dam,
Zw. 10, 12, 14, 17/2.0 en 25.
Wit 21, 28, 32/3, 35, 39, 48 en 50.
Wit 32—27, 27—22, 28—23, 33 31, 48—42,
39—34 en 85 4.
Stand zw. 12, 14 en 25.
Wit 60, dam op 4.
Zwart heeft hier voortzettingen. 14-20 ver
liest door wit 415.
De beste zetten zyn 2530 en 1217.
Op 25—30, wit 4—13, zw. 3035 (op 30—34
wit 5044 en neemt daarna schijf 34 af met de
dam en wint) wit 5045, zw. 1217, wit 13 27
zw. 1420 (gedwongen, want op 1419 wit 27—*
32, enz. en wint die schyf) wit 27—38, zw. 2025,
Wit 38—43, zw. '17—22, wit 43—32, zw. 25—30
(gedw.) wit 3243 en wint, want hy kan precies
schyf 22 van de damlijn houden.
Speelt zwart als eerste zet 1217, dan wit
427, zwart 1419 wit 2732, zwart 1924,
Wit 3238, zw. 2430, Wit 3827. Nu kan zwart
spelen 3034 of 3035 Op 3035 volgt 5045
en de stand is geiyk aan de hierboven gemelde.
Zwart speelt 3034.
Stand zw. 17, 25 en 34.
Wit 50, dam op 27.
Wit 50—44, zw. 25—30, wit 27—18, zw. 34—39,
Wit 44 33, zw. 30—35, wit 33—28, zw. 17—21
(Op 17—22 wit 28 17 natuuriyk). Wit 28—22,
zwart 21—26, wit 22—17 wint.
Goede oplossingen ontvangen van: Het Dam
bord Breda; L. J. Pierse; H. W. Borghardt; C.
v. d. S.; J. Lodewykx, allen Rotterdam.
PROBLEEM: No. 3.
B. D. KOBATZ,
3e prys in het tornooi der Schaakclub
Kecskemet 1927.
PROBLEEM No. 7.
DR. E. PALKOSKA
B. C. M. 1925.
Mat in drie zetten.
In bovenstaande bewerking van Kobatz' pro
bleem is de sleutelzet zeer verbeterd. 1 Kb2!
dreigt Da2f, Kb5; 3 g4 mat. (ec, rein!) op 1...
ab4:2 Da8 en 1... Pg2:; 2 Dhl zooals ln
het probleem van Kobatz.
Het eenig bezwaar in Palkoska's bewerking
is, dat de stille dreiging door een schaakzet
vervangen is, maar voor het overige heeft het
probleem zeer veel gewonnen.
Het is 0113 niet bekend, dat in dergelijke ge
vallen, deze bewerkingen anders verschijnen
dan onder het hoofdDr. E. Palkoska naar
Vanzelfsprekend is het, dat ook P. zyn eigen
oudere problemen af en toe onder de loupe neemt,
om te trachten, deze nader tot zyn Ideaal van
een schaakprobleem te brengen. Ieder© compo-
htet zal bij ervaring wel weten, dat een derge
lijke reconstructie soms nog meer moeite ver
oorzaakt dan den opbouw van een geheel nieuw
probleem, komt deze nieuwe bewerking tot een
bevredigend einde, zoo ls de juiste weg deze aan
te geven onder vermelding van het oudere
„stamprobleem". Dit is door P. wel eens ver
zuimd, maar om daaruit de beschuldiging van
„plagiaat" te distilleeren is toch wel wat al te
sterk. Natuuriyk onkomt P. ook niet aan die
toevallige geiykenissen, waaraan wol geen
enkel componist ontsnapt.
•De schrijver zet in een Inleiding zyn meening
over probleemcompositie uiteen.
De hoofdschotel wordt gevormd door de bUna
250 groote verzameling problemen van 'den
auteur. De lezing van het boekje behoeft
ondanks den vreemden titel geen bezwaar te
bieden, daar alles zoowel ln het Engelsch als in
het Duitsch vertaald is.
Wy kunnen de aanschaffing van het werkje
ten zeerste aanbevelen, niet alleen omdat het
een overzicht geeft van 40 jaren componeeren
van dezen thans 57-jarigen auteur, maar ook wyi
eon blik in P.'s handige techniek voor lederen
probleemcomponist, niet anders dan tot voor
deel kan zyn.
Onderstaand geven wy nog enkele problemen
aan deze verzameling ontleend.
PROBLEEM No. 5.
DR. E. PALKOSKA
2 w a r t.
Mat ln drie zetten.
Oplossing: 1 Kc4 enz.
Een zeer fraai en economisch voorbeeld van
het bulten werking stellen van een wit stuk.
Reeds o.p 3 Maart 1886, dus een half jaar na
internationalen wPfetrUd te Ayolena ver
flensten eieil circulaire, ondlerteekehd dofcr (3.
Balédent, Amlen» en O -Bourdier, Parijs, aan
alle bekende damapelers fo binnen- eiï buiten-
land-, waarin steun werd verzocht om, een tijd
ig gespeeld valt aan schyfverlies niet meer te
Ontkomen.
81 4439 23—28
32 32 23 29 18
33 34—30 25 34
34 39 8 2 13
Zwart is een schijf achter on zal nu het
uiterste moeten doen om remise te halen.
35 38—32 20—24
33 43—39 17—22
37 39—33
Minder sterk, nu krijgt zwart positievoordeel.
37 2227
38 32 21 16 27
39 31 22 18 27
40 33—28 12—19
Mat in drie zetten.
Mat in drie zetten.
De oplossing van bovenstaand probleem Is
1 Dhl dreigt 2 Dh4 en 3 Db4, Lb4 of De7 mat.
1. Lh2; 2 Dal! (dreigt Dh3), Ta2; 3 Lb4 mat.
1... e4; 2 Dh8! (dreigt Df8), Pe6 (e8)j 3 Lb4
mat. De twee mats door Lb4 zyn economisch-
rein. Een gebrek in bovenstaand probleem, is
wel de sleutelzet, daar het duideiyk is, dat de
dame op g2 niet in het spel kan ingrypen en
klaarblijkelijk de dame moet zetten.
Oplossing:- 1 DcS;cö enz.
Een illustratie van den stryd tegen ©en zwarten
officier.
PROBLEEM No. 8.
DR. E. PALKOSKA.
V, Tornooi „64" 1925—1926.
PROBLEEM No. 4.
DR. E. PALKOSKA naar KOBATZ.
Ndr. Politika 1927.
Mat in drie zetten.
Oplossing: 1 Lg3 dr. Pd3 enz.
Een grootsch opgezet en moeilijk probleem.
Wy besluiten dit opstel met een warme aan
beveling om „Idea a Ekonomie" aan te schaf
fen, dat voor den prys van 28 Tsj. kronen van
den auteur Praag te betrekken is.
Dr. B. Palkoska! Idea a Ekonomie v.
Sachové Uloze. J. O.
N. L. Coene, den Haag, alle; G. A. H. V.
d. Corput .Vlaardingen alle; H. v. Gaaien, Rot
terdam, alle; L. de Lang Evertsen, Arcen, alle;
P, M. J. Stoopman, Rotterdam, alle; Dam- en
Sohaakclub „Ons Genoegen", te Vierlingsbeek,
allo; Beckers, Amstenrade, no. 3980, no. 3982;
Jos. Claassens en Jos. Willekens, Tilburg, no.
3980 no. 3981; W. H. Haring, Kethel, no. 3980.
correspondentie.
B. te A. We vinden geen matzet in no. 3980
na. 1Lf4, ook andere looperzetten zy n goed.
I. C. en J. W. te T. In no. 3982 heeft u na
1 Td2 schijnbaar zwarts antwoord 1 f3 f2f
Overzien, «f* 1
V. Tidskrift för Schack 1912, 2e prys.
Zw.: 7, 13, 15, 18, 20 en 26.
Wit: 24. 27, 28, 35, 37 on 3b
PROBLEEM No. 38
B. KRAMER, Helmond,
Zwart.
spondentle te richten m
«er courant.
No. 21 (IS Juli 1928.)
Alle correspondentie te richten Mn den dem-
reducteur dezer courant.
PROBLEEM No. 37.
„Het Dambord" Breda.
(Opgedragen aan A. H. v. d. GEEST).
Zwart.