I
no^
I
fDS'RD^G
o 5jJUSTUS 1923
0i D (E 3 i_ A D
(4*
>1)
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
IN NOORDTIROL
f *.•- -
PAGINA 2
DE GROOTE BETEEKENIS VAN PAUS SIXTUS V
EEN MERKWAARDIG SPEL DER GESCHIEDENIS
HET EERS'IE NEDERLANDSCHE
PSYCHOPATHENGESTICHT
MARIABOND IN HET BISDOM
HAARLEM
I
L,
In Noord-Tirol is een anto-omnibus, waarin
17 passagiers zaten, over den rand van een
helling gestort. Nadere bijzonderheden ontbre
ken oog.
HET TOEZICHT OP DE
WAPEN AANMAAK
Nederland laat zicli hooren
GENèVE; 28 Augustus. VAN ONZEN COR
RESPONDENT), De meeuimgsversehillen om
trent de verplichte openbaarheid inzake de
staats- en private wapenfabricage hebben
hieden in de volkenbondseommissie voortge
duurd.
De grooter- mogendheden, Engeland, Frank
rijk Italië en Japen willen niet verder gaan
dan' zich te verplichten ieder jaar aan den
volkenbond mededeeling te doen omtrent de
[waarde van de totale wapenfabricage met
specificatie voor enkele weinige rubrieken.
Daarentegen wenehen Amerika, Canada
Nederland en Salvador, dat ook gegevens om
trent het aantal en het gewicht der vervaar
digde stukken oorlogsmateriaal jaarlijks zullen
iworden openbaar gemaakt.
Onze gedelegeerde, professor Rutgers, was
vandaag de voornaamste woordvoerder dezer
groep en verklaarde, dat de bovengenoemde
groote mogendheden 'geen enkel feitelijk argu
ment voor de beperking der openbaarmaking
tot de waarde der productie opgegeven hebben.
Hij kon dus niet anders doen dan de ver
onderstelling uitspreken, dat deze groote
mogendheden, ondanks de verplichting van
artikel 8 van het volkenbondsverdrag, haar
bewapening wenschen geheim te houden.
Prof. Rutgers vreesde, dat een conventie,
zooals Engeland, Frankrijk, Italië en Japan
dit wenschen,. geacht zou kunnen worden de
geheimzinnigheid inzake bewapening te sanc-
tionneeren.
"Wellicht zou het volgens prof. Rutgers beter
zijn, in het geheel geen conventie omtrent de
iwiapenfahricage te sluiten, doch hij verklaarde
er zich mede te vereenigen, dat een ontwerp,
zooals de groote mogendheden wenschen, aan
den volkenbondsraad zal worden voorgelegd',
ten einde de volkenbondsvergadering de vol
gende maand de gelegenheid te geven een
krachtig protest tegen dit onbevredigend ont-
werp-coaventie te doen hooren.
GENèVE, 28 Augustus. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Prof. mr. Rutgers heeft van
middag In de commissie voor de wapenfabri
cage medegedeeld, dat de Nederlandscke regee
ring de volgende maand op het volkembonds.
aecretarlaat de actie van ratificatie van de
conventie inzake het Internationaal toezicht op
den wapenhandel zal deponeeren.
DE STRIJD TEGEN DEN GODSDIENST
IN RUSLAND
Geestelijken cn kloosterlingen verbannen
Uit Moskou wordt via Riga gemeld, dat de
istjeka meer dan 150 monniken en religieuzen
van den Ruslach-ortihodoxen godsdienst, die
veertien kloosteirs in de provincies Tula en
Kaluga bewoonden, naar Siberië heeft ver
bannen.
De arrestatie geschiedde als gevolg van den
tegenstand, welken de religieuzen boden tegen
öe onlangs door de sovjet-regeering gegeven
bevelen tot nieuwe huiszoekingen in de reli
gieuze instituten, om er schatten te ontdek
ken, welke bij vroegere nasporingen niet zou
den zijn ontdekt.
Die bevelen hadden groote verontwaardiging
In de religieuze kringen te weeg gebracht; ver
scheidene monniken-kloosters hebben hun
poorten gesloten en in twee instellingen in de
provincie Tula boden de Zusters kraebtdadi-
gen tegenstand tegen de met huiszoeking be
laste lieden.
De sovjet-regeering meent, dat verbanning
bet eenige middel is om den tegenstand der
religieuzen te breken.
VERSCHRIKKELIJKE .MISDAAD
BIJ ANTWERPEN
Een meisje aangerand en mishandeld
Zaterdagavond is in bet vrije veld te Eecke-
ren bij Antwerpen een verschrikkelijke mis
daad ontdekt. Een drie-en-twintig jarig meisje
was 's. avonds nog gras gaan snijden. Toen zij
palet in de ouderlijke woning terugkeerde, wer
den de huisgenooten ongerust en gingen haar
Zoeken. Men zocht eerst vruchteloos, tot men
eensklaps op het lichaam van het meisje stoot
te, dat als ontzield op den grond lag. Zij lag
circa 25 meter opzij van den weg in een aard
appelveld. Afschuwelijk echter was de toe-
stand waarin men haar aantrof.
Zij lag bewusteloos op den groud; de bodem
irondom toonde talrijke sporen van een hevig
gevecht, dat zich hier had afgespeeld. Het
meisje werd bijgebracht, doch er was niets
uit haar te krijgen dan een pijnlijk rochelen.
Aangezien zij blijkbaar verschrikkelijk leed,
■durfde men haar ook niet op een wagen ver.
.voeren; tenslotte bracht men haar op een
kruiwagen naar huis.
Oogenbilkkelijk werd de politie gewaar
schuwd alsmede eenige doktoren uit den om-
•trek. Zij onderzochten haar en bevonden een
menigte verwondingen; het meisje verkeert in
levesgevaarlijken toestand. Aangezien zij niet
ondervraagd kou worden, tast men volkomen
in het duister. De verwondingen schijnen
met een sikkel te zijn toegebracht. Sporen
.aan de keel wezen er eveneens op, dat po-
ging was gedaan om haar te wurgen. Het
Antwerpsche parket, dat spoedig eveneens was
bntboden, was nog terzelfder avond ter plaatse.
.Bet onderzoek deed eenige voetsporen vinden,
Alsmede eenige plassen bloed. In bet gewas
Werd even verder oofk een sikkel gevonden,
Waarmee kennelijk de misdaad Is begaan.
Op last van de Justitie ia het meisje naar de
Sint VTncemtiua kliniek te Antwerpen ver
boerd.
DE VAKVEREENIGINGEN
IN ENGELAND
Een achteruitgang van drie millioen leden
in zeven jaar
Blijkens het rapport, dat de algeraeene vak-
vereenigingsraad zal indienen, bij het zeetien-
de jaarlijksche vakvereenlgingscongres dat
den 3den September te Swansea geopend
wordt, is het aantal leden in zeven jaren tijds
met bijna drie millioen verminderd, In weer
wil van een intensieve aanwervingscampagne.
De vermindering wordt ditmaal voornamelijk
toegeschreven aan het gedwongen uittreden
van de bonden van beainbtea in rijksdienst
doch hierdoor wordt de achteruitgang niét Ia
zijn geheel verklaard. Dat duurt nu reeds acht
jaren voort.
In 1920 hedroeg het aantal leden 6.981.750
dit jaar zal het ongeveer 4.000.000 bedragen,
zoodat er bijna 3.000.000 leden minder zullen
zijn dan voor zeven jaren.
Men poogt het verval ook te verklaren als
gevolg van de slapte en de stakingen.
EEN INGEZONDEN STUK"
Bommen door de ruiten
Een blad in Chicago, dat strijd voert tegen
da misdadigers-organisatiea in dié stad heeft
daarvoor moeten boeten. Heeren bandieten
wierpen van buiten een bom door het raam.
Dit was een raak antwoord: de bom sprong
en richtte een schade aan van 5000 dollar.
NIEUWE STAKING TE ANTWERPEN
Onder de transportarbeiders
ANTWERPEN, 28 Augustus (B.T.A.) Onder
da arbeiders bij het transport in de haven
van Antwerpen is een staking uitgebroken. Zij
hebben nieuwe eischen gesteld, die de werk
gevers weigeren in te willigen.
ZIJN VERHOUDING TOT DE KARDINALEN
Hat vijfjarig pontifikaat vau Sixtus V ligt
sinds het tiende deel van Pastor's Pausge-
echiedenis verschenen is*), beter voor ons
open, dan toen wij nog op de gegevens door
Ranke en Hiiber verstrekt, moesten afgaan.
Zijn groote beteekenis voor de ontwikkeling
van de stad Rome en hare bouwwerken en
monumenten kan nu nauwkeurig worden na
gegaan; zijn verhouding tot de mogendheden,
met name Spanje, waartegen hij de onafhan
kelijkheid der Kerk heeft gehandhaafd; Frank
rijk, dat hij heeft helpen voortbestaan; Enge
land, waar hij zich voor Maria Stuart heeft
geïnteresseerd en Polen, waar hij aanvanke
lijk do Oostenrijksche kandidatuur voorstond
en tec slotte een vrede tusse-hen Sigismond en
Haibeburg heeft weten te bemiddelen, hebben
nu geen of weinig geheimen meer.
Sixtus' grootste beteekenis ligt evenwel niet
in zijn uitwendige politiek, die dikwijls verre
van gelukkig was; zelfs niet in zijn strevin
gen, om van Rome een fraaie, goed-aangelegde
en gezonde stad 'te maken, maar in zijn reor
ganisatie van het bestuur der Kerk door mid
del van congregaties van kardinalen. Finke,
even oud als Pastor, hier in het land
minder bekend, maar daarom niet minder
degelijk historicus, heeft eens van de kardi
nalen het volgende gezegd: als dooppftesters
en doodengravers waren de kardinalen hun
veroveringstocht begonnen en aam het eind
der dertiende eeuw stonden zij hoven alle
waardigheidsbekleeders: primaten, aartsbis
schoppen en bisschoppen, vlak naast de oeroude
patriarchen. Zoo moest de gedachte wel op
komen, voor hun stand een hooger historisch
bestaan, een zoo. eerwaardig mogelijken leef
tijd op te eischen.
In den tijd van Bonifatius VIII, 1296—-1303
wiens spontane opwellingen, heerschersmanie-
ren en kort pontifikaat wel eens aan Sixtus
V doen denken, was er een hevige strijd tus-
sohen de kardinalen en den paus ontbrand.
De Colonna-kardinalen noemden in hun ver
dedigingsgeschriften het kardinalaat als even
waardig aan het pausschap voor het bestuur
der Kerk, het geldt hun als voortdurend-be-
staande, teruggaande zelfs tot het Oude Testa
ment.
Met die meening is voor het eerst, zoover
mij hekend is, Aegidius Romanus in het jaar
1297 voor den dag gekomen; later is zij over
genomen door zijn ordebroeder Augustinus
Triumphus van Ancona in een quodlibet: over
de macht van het kardinaalscollege tijdens het
leegstaan van den pauselijken stoel. Beiden
waren Augustijnen en oprechte aanhangers
van den Paus, wat hen niet belette, nn en dan
uitlatingen neer te schrijven, die voor de ver
dere ontwikkeling zoowel van de pretenties
der kardinalen als van het algemeen Concilie,
gevaarlijke gevolgen konden en zouden heb
ben.
Een eeuw later of en hoe- er inmiddels
over het kardinalaat gedacht werd, valt voor-
loopig nog niet te zeggen zijn wij midden
in het Groot Schisma (13781417). De kardi
nalen hebben hun historisch verkregen recht
op de pauskeus dan van verschillende zijden
zien uitbreiden; zij hebben vooral de hand ge
had In de bijeenroeping van het concilie van
Pisa (1409) en voelen zich heelemaal als de
natuurlijke bestuurders der Kerk, wanneer
er geen, of twee en meer pausen, dus geen al
gemeen erkende paus is. Eu -weer een dertig
jaar later, tijdens het concilie van Bazel of
daaromtrent, verschijiat er van de hand van
Bernardinus of Bernardus de Rosergio een
geschrift, waarover Ik reeds in een vorig Groen
Lampje (XVIII) sprak en waarin ongetwijfeld
overdreven voorstellingen, van de beteekenis
van het kardinalaat worden gegeven. De
Rosergio of du Rosier wederom een Augustijn
en aartsbisschop van Toulouse, was ongetwij
feld met de beste bedoelingen bezield; hij
wilde niet anders, dan waarheid in het moei
lijk conflict tusschen Paus en Concilie, maar
hij had waarschijnlijk de werken van zijn orde
broeders, Aegidius en Augustinus gelezen en
hun dwaling, de kardinalen te beschouwen als
opvolgers der Apostelen, zij het dan ook van
de Apostelen gedurende het sterfelijk leven
van Jezus en niet van de Apostelen na Chris
tus' dood, heeft hij overgenomen en.... won
derlijker wijze, zonder het zelf te vermoeden,
uit den tijd van Eügenlus IV naar dien van
Sixtus V overgeplant.
Ht zou u kunnen verhalen van 'n brutaal
plagiaat De plagiataris was Hieronymtis
Manfredi, die in 1564 te Bologna, bi]
Joannes Rubrius een werk van de pers
liet komen onder den titel „De Cardi-
nalibus", over de kardinalen, een werk, dat
naar inhoud en tekstueelen vorm geheel van
du Rosier gestolen is. Zoo kon het gebeuren,
dat de brave Augustijn geheel vergeten werd,
terwijl hij kort voor het pontifikaat van Six
tus V door een letterdief tot spreken werd ge
bracht.
Het was in bet jaar 1564. Pius IV had zoo
even het concilie van Trente weer bijeenge
roepen en. gesloten. Maar er schijnt gevaar
gedreigd te hebben, dat het concilie, in geval
de paus kwam te sterven, <i6 heuze van diens
opvolger niet aan de kardinalen, zou overla
ten, maar zichzelf zou voorbehouden. Daarom
bepaalde een bul van 22 September 1561, dat
dit niet mocht gebeuren. Hierdoor was oipeeos
de aandacht weer op de kardinalen gevestigd
en het kan ons dan ook niet verwonderen, dat
Plus in een consistorie van 19 November d.a.v.
ook de andere mogelijkheid, dat de Paus zijn
eigen opvolger z-ou aanwijzen, behandelde en
uitsloot. Pius treedt in heide gevallen als de
verdediger der rechten van de kardinalen op
en Manfredi, die op een of andere manier in
kennis was geraakt van het geschrift van du
Rosier, heeft den tijd gunstig geacht, om met
zijn vondst voor den dag te komen en te pron
ken met andermans veer«u.
Zoo ten minste mogen wij het ons voorstel
len, bij voorloopig ge-brek aan beter informatie.
De regeer tag van Pius' opvolger, Plus V bood
daarentegen minder gelegenheid aan den eer-
zuchtigen Bolognazer hoogleeraar, met zijn
propagandaschrift voor de kardinalen opnieuw
voor den dag. te komen. Hij wachtte liever het
overlijden van den heilige af, intusschen een
nieuwen druk voorbereidende, dien hij dan
ook onmiddellijk na de troonsbestijging van
Gregorius XIII in 1572 of het volgende jaar
ln het licht gaf. Deze paus, die dertien jaar de
Kerk zou besturen, steunde weer veel meer
dan zijn voorganger op de kardinalen, wier
werkzaamheid in congregaties of commissies
bij aanmerkelijk uitbreidde. Nu kon Manfredi
weer gerust met zijn boek gaan werken.
En niet alleen bij het begin van het nieuwe
pontifikaat, maar ook aan bét eind ervan ver
scheen een nieuwe druk; in 1584 namelijk. De
kardinalen, die nu troef waren en wier namen
en titels telkens zorgvuldig door den schrijver
in afwijking natuurlijk van zijn origineel,
werden opgesomd, zullen bem er dankbaar voor
geweest zijn en hem er allicht een of ander
douceurtje voor hébben doen toekomen.
Nu heeft Gregorius' opvolger, Sixtus V wel
veel met de kardinalen samengewerkt, maar
op een andere wijz6 dan de eerste. Sixtus la
weer iemand van den stempel van Pius V. maar
veel heerzuchtige? 6n nog zelfstandiger. Hij
is de autolnraat bij uitnemendheid onder de
pausen van deze periode, bedient zich wel van
de hulp eu voorlichting van anderen, maar laat
zich niet leiden noch beïnvloeden. In de laatste
jaren van het pontifikaat van Gregorius was
Sixtus, toen nog kardinaal Montalto, in onge
nade geweest. Dat heeft bem niet. altijd recht
vaardig doen zijn tegenover de nagedachtenis
van zijn voorganger,"wiens wapenschilden hij
op verschillende plaatsen deed wegnemen. En
zoo er onder het vorig bestuur eenige neiging
geweest zoude zijn, aan de kardinalen een
plaats boven hun stand toe te kennen, dan
was de antithese tusschen den overleden en
den nieuwen paus thaos wei In staat, die
neiging krachtig tegen te gaan.
Aan Sixtus heeft Manfredi zijn letterkundige
dieverij dan ook wel niet willen opdragen.
Nochtans heeft het ongeluk gewild, dat Grego
rius juist gestorven is op bet oogenblik, dat er
een nieuwe druk: van ter perse was en dit zal
de reden zijn waarom onze jurist in een van
zijn uitgaven een opdracht aan Sixtus V heeft
toegevoegd, waarin hij vermoedelijk nog
niet wetend, met wat voor man hij te doen had
al aanstonds met de deur ih huis valt en de
kardinalen even oud of nog Iet wat ouder
dan het pausschap doét voorkomen.
Wat Sixtus op dergelijke voorstellingen zou
hebben geantwoord, weten wij niet; wellicht
zijn zij aan zijn aandacht in de eerste drukte
van zijn nieuw ambt, ontsnapt. Zeker is, dat
eT in het traotaat genoeg dingen staan, die den
vurigea Franciskaan een pittig briefje of zelfs
Iets nog kraebtigers zouden hebben kunnen
Ingeven. Beroept de Paus, ter bestrijding van
ketterij, bet algemeen concilie niet, dan moeten
de kardinalen bet doen en ook, wanneer de
opperherder zoo slecht zou leven, dat hij
grootelijks ergernis zou geven. De kardinalen
moeten den Paus berispen, wanneer hi] de
tijdelijke goadeTen deT Kerk verkwist. Zl]
moeten hém afzetten, wanneer hij door geweld
of dwang zonder het vereischte 2/3 der stem-
EIND NOVEMBER DE INGEBRUIK
NEMING VERWACHT
Nieuwe banen op bet gebied der
strafrechtspleging
Het .chijnt er thans inderdaad van te zullen
komen, dat dia Psychopathenwet nog dit
jaar in werking zal kunnen treden.
Het gesticht te Leiden toch, op de voltooiing
waarvan wordt gewacht wil de wet tot uit
voering kunnen worden gebracht, is thans -na
genoeg gereed en zal, onvoorziene omstandig
heden buiten beschouwing gelaten, einde No
vember in gebruik kunnen worden genomen.
Dit is een feit van groote beteekenis op het
gebied van ons strafrecht en van onze straf
rechtspleging. Immers met deze wet zal het
vraagstuk van de strafrechtelijke verantwoor
delijkheid, waarbij het gaat over de toereke
ningsvatbaarheid en de niet-toerekeningsvat
baarheid van den pleger van een misdrijf, een
nieuwen mijlpaal hebben bereikt op het ter
rein van de ontwikkeling onzer strafrechts
wetenschap. Immers volgens onze thans nog
geldende strafwet, wanneer we de bijzonde
re gevallen in artikel 40 v.v. betreffende de
niet-strafhaarheid buiten beschouwing latem,
omdat daarin de niet-strafbaarheid op andere
grolden berust, is, zooals uit art. 37 blijkt,
niet strafbaar hij, dia een feit begaat, dat
hem wegens de gebrekkige ontwikkeling of
ziekelijke storing zijner verstandelijke vermo
gens niet kan worden toegerekend. In dit ge
val kan de rechter gelasten, dat zoo iemand
in een krankzinnigengesticht worde geplaatst
g-edurende een proeftijd, den termijn van een
jaar niet te boven gaande.
De tegenstelling: toerekeningsvatbaar beid
en niet-toerekeningsvatbaarheid, liet niet toe
een tusschenliggenden toestand. De vorderin
gen, welke ook op dit gebied de wetenschap
heeft gemaakt, hebben er echter toe geleid,
dat thans als vaststaande wordt aangenomen
dat velen, die met den rechter in aanraking
komen, personen zijn die lijden aam psysehi-
sche stoornissen van zoodanigen aard, dat zij
zooals prof. Symons in zijn Leerboek zoo kern
achtig zegt, nog niet als toerekenbaar kunnen
worden aangemerkt, omdat het minimum van
de voorwaarden, voor de toerekeningsvat
baarheid vereischt, nog bij hen aanwezig is,
doch die niet mogen worden beoordeeld met
d enz elfden maatstaf, waarmede de psychisch
gezande wordt gemeten. Onder deze categorie
van geestelijk minderwaardigen vimdt men
echter de gevaarlijkste misdadigers en het is
met het oog hierop, dat langzamerhand de
overtuiging is gevestigd, dat de zoogenaam
de verminderde toerekenbaarheid niet uitslui
tend mag leiden tot een mindere strafbaar
heid en dus tot kortere straffen, doch vooral
vordert een bijzondere wijze van beihandeling
van de minderwaardigen, hetzij deze al dan
niet met een bestraffing in den engeren zin
va» het woord gepaard gaat.
Uit bovenstaande ziet men dus, dat met de
invoering van de Psychopathenwet ons straf
recht en onze strafrechtspleging in geheel
nieuwe baneu wordt geleid.
DE STAKING BIJ DE PLATEEL
BAKKERIJ ZUID-HOLLAND"
Uitbreiding in 't zicht?
ALLES VERLOOPT RUSTIG
Inzake het conflict in de Go-udsche Aarde
werk-industrie kan nog worden medegedeeld,
dat de staking aam de Plateelbakkerij „Zuid-
Holland" ongeveer 150 arbeiders (sters) omvait,
waaronder ruim 40 ongeorganiseerden. De
overige werknemers zijn georganiseerd in dem
Katholieken, Christelijken of modernen Bond.
Gestaakt wordt door schilders, .schilderessen
em aardewerkers, terwijl degenen, die andere
werkzaamheden verrichten, gewoon aan het
wierk zijn gebleven.
Het aantal werkwilligen van hen, voor wie
het stakingsparool is uitgevaardigd, bedraagt
slechts 2. Zij zijn Dinsdag onder geleide van
eenige politie-agenten en gevolgd door de sta
kende arbeiders en arbeidsters naar huis ge
bracht. Begrijpelijk was er veel belangstelling.
Incidenten deden zich niet voor.
In die overige aardewerkfabrieken, die bij
heit conflict zijn betrokken, n.I. Goedewaagen's
Koninklijke Hollamdscbe Pijpen- en Aardewerk
fabriek, de Plateelbakkerij en Pijpenfahriek
„Zemith" en de kunstaardewerkfabriek v d.
Want en Barras, wordt nog gearbeid, maar
liet is niet onmogelijk, dat de strijd binnen
korten tijd tot die fabrieken wordt uitgebreid.
GEMEENTEN.
is met ingang van 15 Septembér 1928, be
noemd tot burgemeester der gemeente Over-
schie J. C. B a u m a n n, met toekenning van
gelijktijdig eervol ontslag als burgemeester der
gemeente Woubrugge.
men behaald te hebben, zich op den Stoel van
Petrus zou verheffen of handhaven.
Wij kunnen, ons voorstellen, hoe de oogen
van Sixtus V zouden hebben geschitterd wan
neer hij van dergelijke veronderstellingen en
stellingen, die aan den lang velleden tijd van
de schisma's herinnerden niet alleen, maar er
ook aan ontnomen waren, kennis had. genomen.
Zij schijnen hem onbekend gebleven te zijn.
En dat is het gelijk van Manfredi geweest.
Deze heeft blijkbaar een hoogen ouderdom be
reikt, in elk geval den tijd gehad, Sixtus te
overleven en een paar jaar na diens dood aan
Clemens VIII den laatsten druk van „De Cardl-
nalibus" aan te bieden.
Merkwaardig spel der geschiedenis, dat een
geschrift, opgesteld met de beste bedoelingen
door een voorstander van de leer der pause
lijke macht boven de algemeene kerkverga
dering in de vijftiende eeuw, honderdvijftig
jaar later eigenlijk eerst bekend wordt en ge
publiceerd In een tijd, waarin de kardinalen
wel een groote rol speelden, maar zich toch
nimmer hebben verstout tot zulk een macht,
als de schrijver er van. hun toekent.
DE OFFERGEDACHTE IN DE
DRANKBESTRIJDING
Mgr- Aricns herdacht
Bij gelegenheid van de 20ste jaarvergadering
van den Mariabond in het Bisdom. Haarlem,
werd gisterenmorgen te 10 uur ln de kerk der
Paters Franciscanen aan de Groenmarkt te
Haarlem een gezongen H. Mis voor den Bond
opgodragen waaronder de bondsadviseur, do
Weleerw. heer Th. W. Taman een predikatie
hield.
Te ongeveer half twaaff begon onder presi
dium van mej, A. M. A. Kokshoorn in het
gebouw „St. Bavo" de 20ste jaarvergadering,
waar 40 af deelingen waren vertegenwoordigd.
De voorzitster memoreerde haar 20 jarige
werkzaamheid als hoofdbestuurslid eu bracht
dank aan hare medewerksters.
De nieuwe bisschop, aldus spr.., is op den
troon gestegen en aan zijn voeten leggen wij
neer onze gevoelens van trouw en aanhanke
lijkheid. Mgr. zond bericht van verhindering
voor de jaarvergadering wegens ambtsreis, doch
zendt Zijn zegen voor het werk van den bond
(applaus). De voorzitster stelde voor een tele
gram van hulde aan Mgr. te zenden.
Bij het twintigjarig bestaan van den boud
achtte het bestuur het gepast, in een terug
blik de voornaamste feiten te memoreeren,
speciaal over de laatste tien jaren. Het doof
de presidente opgesteld -erslag hierover werd
aan de vergadering voorgelezen.
Als bestuursleden werden herkozen mevrouw
J. DekkerKoedooder en mej. G. J. Mühren.
De' presidente adviseert de plaatselijke kas
sen te stijven, in verhand met het terugloopen
der subsidies en contributie, wegens verminderd
ledental.
De ochtendvergadering werd niörna gesloten.
In de r ".middagvergadering biedt de heer
Bon, namens het Diocesaan Kruisverbond het
bestuur een bloemenmand aan en houdt een
geestige toespraak in verband met de schei
ding, die vóór twintig jaar heeft plaats gehad,
ondanks welke dé verstandhouding steeds zeer
goed is gebleven.
Mevr. Dekker bespreekt de bondsretraite. On
danks de matige belangstelling wil spreekster
deze mooie gedachte niet loslaten, en verzocht
via de afdeelingen opnieuw dé retraite ter
sprake te brengen.
In behandeling komt een voorstel Amster
dam (H.H. Nicolaas en Barbara) strekkende
een onderzoek door het H. B. te doen instellen
of en op welke wijze via vrouwen-organisatie3
met godsdienstige strekking het liefdewerk van
den bond kan worden gepropageerd,, meer spe
ciaal de offer-gedachte, die daarin zit, om zoo-
doende leden te winnen.
Het voorstel wordt door de betrokken afdee-
ling toegelicht, en zal op de eerstvolgende be
stuursvergadering worden besproken.
Voorstellen-Den Haag (H. Agnes), om de
„Offerweek" voor goed in te voeren en de
Kruisbanier gratis beschikbaar te»stellen voor
de leesportefeuilles der R. IC. Vrouwenbonden.
De presidente deelt mede, dat een eerste proef
met de Offerweek goede resultaten heeft op
geleverd en is bereid de gedachte verder te
propageeren.
Tegen het tweede voorstel bestaat evenmin
bezwaar.
De geestelijk adviseur brengt hulde aan het
bestuur voor de eendrachtige samenwerking,
een onmisbare voorwaarde voor een vruchtbare
actie, waaraan de afdeelingen een voorbeeld
moeten nemen, tot bloei van die afdeelingen
en van den bond.
De presidente dankt voor dit mooie getuig
schrift voor het bestuur.
Hierna verkrijgt pater Borromaeus het woord
tot het uitspreken van de feestrede waaraan
wij ontleenen:
Te weinig aandacht is geschonken aan dé
offergedachte. De oude lenze is: drankbestrij
ding is liefdewerk. De groote 3tuwkraeht is al
vijf en twintig jaar geweest: de liefde tot den
naaste. Dien weg moeten we weer op. Uw
offer van onthouding is liefdewerk
Spr. memoreert vervolgens het leven van
dr. Arlëns z.g. De vijftig jaren drankbestrijding
van dr. Ariëns moeten hem zijn een kroon ln
den hemel. Vijftig jaar onthouding, medelijden,
opoffering, boete. Hij moet wel veilig en gunstig
zijn aangeland. En eenmaal als wij voor den
Heer der heirscharen verschijnen, zullen wij
hem zien, gekroond wegens zijn vijftig jaren
drankbestrijding (langdurig applaus).
De vergadering werd besloten met eenige
voordrachten, welke de aanwezigen, prettig
bezig hielden.
ARBEID OP DEN FEESTDAG YAN
MARIA HEMELVAART.
DR. W. MULDER S.J.
Bij Herders Verlag te Freiburg lm
Breisgau.
Een schrijven aan den Minister van den
Limb. R. K. Werkliedenbond.
Het bestuur vau den. Limburgsehen R. K.
Werkliedenbond heeft een uitvoerig schrijven
tot den Minister van Waterstaat gericht, naar
aanleiding van het doen arbeiden op 15 Augus
tus (feestdag van Maria Hemelvaart), aan
het in aanleg zijnde Juliana-kanaal.
De wensch wordt geuit, dat de Minister
krachtig zal bevorderen dat voortaan bij dé
uitvoering van werken, waarbij rechtstreeks of
niet-reehtstreeks het departement van Water
staat betrokken is, ten aanzien van het arbei
den op. 15 Augustus en 1 November ernstig re
kening zal worden gehouden met de godsdien
stige gevoelens der overgroote meerderheid van
de Limburgsehe bevolking.
VISSCHERU.
De Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw heeft bepaald, dat de gesloten tijd
voor het visschen met de vischzegen in: het
Amstel-Drechtkanaal, het Nieuwe Diep onder
Amsterdam, het Braassemer meer, de Kaag-
plassen, de Westpias en het Buitendijks water
van Aalsmeer, don Rijn van Leiden naar Kat
wijk, de Vecht, benevens de Oude Vecht onder
Vreeland-, de Dijde A en het Paddegat, de Vlist,
do hoogs boezems van Streefkerk en Nieuw
Lekkerland, de hooge en lage boezems van da
Waterschappen de Overwaard en Nederwaard,
de Laaksche Vaart, en de Lenrsche haven onder
Etten en Leur, ia 1928 zar eindigen op 31
Augustus. 1
