ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1928
TWEEDE BLAD
KASTEEL „DE B1NCKHORST"
PAGINA 2
HET GOUDSCHE ARBEÏDS-CONFLICT
N.V. ITALIAANSCHE OPER
CAV- M. DE HONDT
AUTOBUS UITGEBRAND
DE VROUW IN 'T SPEL?
BET GEHEIM VAM DE MILITAIRE
UNIFORM OPGEHELDERD
rest gVSdd daarme<3 18 20 ™rl0opis iB
nomenPak gevaBsen5skleeren- is in. beslag ge-
DE ZIEKTEGEVALLEN OP HET
S.S. „INSULINDE"
KNAAPJE OVERREDEN EN GEDOOD
DE KRUIMELS VAN DE
TAFEL
-WI
DE NEDERLANDSCIIE LESLW
IN DAGEN VAN OORLOG
MGR. J. D. J. AENGENENT.
De feestgave bij de H. Bisschopswijding.
EEN DANKBETUIGING.
„St. Bavo" bevat het volgende schrijven vaat
D. H. Mgr. J. D. J. Aengeneut, Bisschop van
jtaanlem:
„Het is mij een vreugde, thans te hunnen nue-
"iedeelen, hoe groot de opbrengst is der col
lecte, die eenige weken geleden op verzoek
*an het Hoogwaardig Kapittel in de kerken
ran Ons Bisdom gehouden is en die bedoeHd
ras als een geschenk aam mij bij mijne H. Bi».
johopswijdimg. Die collecte heeft opgebracht de
kapitale som van vier en dertig duizend gul-
ten 34.000). Het is mij een. diep gevoelde
behoefte, hier h het openbaar mijn aller harte»
lijksten dank te betuigen, aan al mijne dier
bare dlocesanem, die door bet bijeenbrengen vam
die som blijk hebben gegeven, vam een. edelmoe
digheid en sympathie voor mijn persoon, die
mij diep in de ziel hebben getroffen. Ik wil
taarne verklaren, dat de bond, die mij aan.
ben bindt, daardoor nog veel sterker en krach
tiger is geworden. Nu zij na al do blijken vam
sympathie, die ik van hen reeds: had mogen
ondervinden, ook door dit stoffelijk geschenk
hebben willen toone-n hun groote liefde voor
hun nieuwen geestelijken Vader, die hun door
God weid geschonken, geef ik hun volgaarne
en van gamscher harte de verzekering, die op
welt uit het diepst vam mijn ziel, dat mijn.
dankbaarheid zóó groot is, dat ik zoo mogelijk
met nog meer aandrang en liefde dagelijks
al hun geestelijke em tijdelijke belangen aam
God zal aanbevelen en Hem zal vragen, dat
Hij hen allen overvloedig zal mogen zegenen
Gaarne verleen ik hun allen bij deze als be
wijs mijner dankbaarheid mijn BissehoppeJij-
ken Zegen.
"Vooral beu ik daarom zoo dankbaar, omdat
door dit rijke geschenk in staat ben gesteld
om te voorzien in verschillende nooden, waar
van de verzorging aan mij is toevertrouwd. Ik
noem o.a. de vernieuwing der bisschoppelijke
paramenten, de restauratie der bisschoppelijke
kapel en van het bisschop,pol i.'k paleis en voor
al de ondersteuning van vele arme, nieuwe pa»
rochiën, dde aan krachtige® geldelijken steun
zoo zeer behoefte hebben. Ik kan u, dam ik zij
de vorstelijke gift, die ik ontvangen mocht, op
ïuime wijze in. al diie behoeften, voorzien.
Moge God» Die Zich. im edelmoedigheid nim
mer laat overtreffen, al mij® geliefde dioceaa-
®en rijkelijk zegenen. Ik blijf dien zegen dage
lijks vam. den. hemel over hen afsmeeken.
Haarlem, 24 Augustus 19-28.
f JOHANNES,
Bisschop van Haarlem.
B. EN W. VAN DEN HAAG WILLEN HET
HISTORISCH MONUMENT BEHOUDEN.
Het kasteel „DeBinckhorst aam de Binckhorst-
laan te 's-Hage verkeert in staat van ver
val. Het behoud van het kasteel met zijn aardig
torentje, dat meer dan 400 jaar oud is, is voor
Den Haag uit een historisch oogpunt van be
lang. De tegenwoordige eigenaren hebben veT-
zocht het van de Monumentenlijst af te voeren,
met de bedoeling den grond als bouwterrein
te exploiteeren. B. en W. zijn evenals de gem.
monumentencommassie, van meening, dat tot
bedoelde afvoering niet moet worden overge
gaan. Na gevoerde onderhandelingen hebben
de eigenaren zich tot 6 September as. bereid
verklaard, een en ander voor den prijs van
19.800 aan de gemeente 's-Graivenhage te
verkoopen. B. en W. stellen dan ook voor tot
den aankoop over te gaan.
CE POGING TOT OPSTAND IN INDIë
De Preangerbode bevat een overzicht van
de poging tot opstand in Juli 1927. De daar
bij betrokken militairen waren hoofdzakelijk
afkomstig uit de garnizoenen Bandoeng en
Tjimahi. De krijgsraad veroordeelde 41 mili
tairen, waaronder dertig Menadomeezen. De
reet bestond hoofdzakelijk uit Javanen. Zij
kregen verschillende straffen en bovendien
weiden zij vervallen verklaard uit den mili
tairen stand. Twee anderen werden vrijge
sproken. Verder werden 20 militairen, waar
onder negentien Menadoneezen, uit het leger
verwijderd.
DE STAKING AAN DE
PLATEELBAKKERIJ „ZUID-HOLLAND,"
Een uiteenzetting door den R. K. Bond
Vanwege den R. K. Fabrieks-arbeidersbond
schrijft men ons:
De rijksbemiddelaar, de heer van IJssel-
steijn hield Vrijdag 17 Aug. de eerste bespre
king met de vertegenwoordigers dar werkge
vers en arbeiders-organisaties.
Daar hem door middel der persberichten
dit dreigend conflict pas enkele dagen bekend
was, aelitte hij zich, na deze eerste samen
komst, nog niet voldoende ingewerkt, om voor
stellen te doen.
Hij vroeg daarom, een week opschorting
van de uitvoering vam het gestelde ultimatum,
hetgeen door de drie fabrieksarbeidersbonde'n
werd ingewilligd.
De rijksbemiddalaar ging zich ter plaatse
op de hoogte stellen, vroeg aan beide paTtijen
afschriften der stukken, op dit geschil betrek
king hebbend en hield daarna op Donderdag
23 Aug. de tweede bespreking met vertegen
woordigers der werkgevers- en arbeiders
organisaties.
In den voormiddag leidden deze besprekin
gen tot geen enkel resultaat.
Toen ln den namiddag de besprekingen wer
den hervat, kwam het bestuur der A. W. V,
met zijn antwoord op de verschillende geschil
punten, doeh het welk zoo goed als geen con
cessie beteekende.
Wel kwamen zij met het voorstel om een
paritaire commissie samen te stellen, bestaan
de uit personen niet bij de Plateelbakkerij
„Zuid-Holland, betrokken.
Betoogd werd, dat de directie der P. Z. H.
geen slechter tarieven en arbeidsvoorwaarden
wilde laten gelden, dan bij de drie andere fa
brieken geldende zijn.
De door de werkgevers voorgestelde commis
sie zou bij de andere fabrikanten de meest
welwillende hulp bekomen, om de loonen en
tarieven dier fabrieken, met die der P. Z. H.
te vergelijken.
Van arbeideTszijde werd deze commissie
wel goed, maar niet afdoende geacht, temeer
daar de tarieven, en hierdoor loongeschillen-
kwesties al vaak aanleiding tot moeilijkheden
had gegeven.
Telkens hadden de arbeiders-organisaties
op het instellen eener commissie aangedron
gen, doch dit werd steeds afgewezen.
Nu door andere oorzaken de klachten over
de loonen grooter werden, wilden de arbeiders
dat thans ook eindelijk in deze zaak een ge
zonde afwikkeling kwam in den vorm van
verhooging.
De werkgevers betoogden dat dit voorstel
25 pet. verhooging beteekende, terwijl de arbei
ders vol hielden, dat bij 10 pet. verhooging
alles ruim in orde was.
Ditmaal wilden de arbeiders zich niet la
ten afschepen met een commissie, doch er
moest ook een directe geldelijke toezegging
komen.
Daar de werkgevers betoogden dat het
25 pet. kostte en de arbeiders spraken van
10 pet., deed de rijksbemiddelaar een voorstel.
a. De commissie als door de werkgevers
bedoeld te aanvaarden en daaraan een perma
nent karakter te geven.
b. In afwachting op de bevindingen dier
commissie zou de directie der P. Z. H. gedu
rende 4 weken (periode van het onderzoek)
10 pet. toeslag op de loonen geven, van alle
tarief werkers.
Dus niet voor vaste uur- of daglooners.
De vertegenwoordigers der werkgevers zei
den toe, dit voorstel bij hun leden te verdedi
gen.
De vertegenwooTÜigers der arbeiders idem,
alhoewel dit een tamelijke afwijking van hun
voorstellen beteekende, want alles zou nu voor
het grootste gedeelte gaan afhangen van het
werk en de bevindingen der commissie.
Desniettemin werd het door de arbeiders
aanvaard, doch de werkgevers wezen het af
en deden een ander voorstel.
Daar alles zich begon te concentreeren op
de P. Z. H. stelden de werkgevers voor, dat
gedurende 4 weken tot een maximum van
20 pet. zou kunnen worden bijgeschreven,
door hen die niet hun contractloon verdienden.
Dft was een aardige schijnbeweging naar
buiten, doch practisch beteekende het veel
minder dan 10 oct. welke de rijksbemiddelaar
had voorgesteld.
De rijksbemiddelaar heeft nog een poging
gedaan, de werkgevers er van af te brengen,
doch zij waren niet te bewegen.
Hun eigen eerste voorstel om een commis
sie van onderzoek, veranderden zij zoodanig,
dat het weinig effect meer zou sorteeren.
De rijksbemiddelaar zag dart zijn poging
mislukt en zijn taak bëelndigd.
Daar de klachten zich 't meest accentueer
den aan de F. Z. H. is aan deze fabriek alleen
de staking ingegaan en ia ze daarbij nog be
perkt tot de afdeelingen schilders en aarde
werkera.
Van omstandigheden zal het afhangen of
nog uitbreiding aan de staking wordt gegeven.
Be directie der N. V, Italiaansche Opera
Cav. M. de Hondt deelt ons mede, dat de
samenstelling van het gezelschap thans geheel
gereed Is. Voor het aanstaande seizoen werden
geëngegeerd de volgende artisten: Maestro
Mario Parent!, Maestro Coneertatore e Diret-
tore dorchestra; Giuseppe Rio, Altro Maestro
e Direttore d'Orchestra; Cesare Brena Maes
tro del Coro; Adolfo Fanrani, Maëstro Sos-
tltuo; Analdo Cattaneo, Maëstro SuggerritoTe;
Constanzo Cerri, Maëstro del Corp di Ballo;
Gaspare Barterra, Direttore di Scena; Hilda
Monti; Lotte Bugk; Maria del Mare; Sara
Souderi; Luisa Palazzini; Giovanni Breviario;
Tommaso Alcaide; Giuseppe Traverso; Edgar-
do Prence; Luisa Silva; Margherita-Ciabani;
PJetro Bissdni; Leo Piccioli; Francesco Ven-
turinoGregorio MeMlnik; Luigi Balzan; Dina
RazzautiArmando Santolinj; Dominici Vol-
tan; Gino Barbieri Pietro Mariotti; Luigia
Squarzina; Maria Greco;, Franceses Balboni.
Voor het geven van Eastvoorstriiingen wer
den nog contracten afgesloten met de hier zoo
goed hekenden: Giuseppina Cobelü; Margherita
Siva en Isang Tap,alès.
Het koor onder leiding van Maestro Brena,
toestaande uit 30 Italiaansche koristen, zal
voor opvoeringen van de grootera werken wor
den versterkt met 20 eerste krachten, en werd
15 Met reeds met de mpetietiën aangevangen.
Repertoire: Behalve de bekende werken
komen voor het aanstaande seizoen nog op het
repertoire voor, Turandot, Louise Genmania
Forza del Destino, en Pescatori di' Perle.
De openings-voorstellingen zullen plaats vin
den: 18 October Gebouw voor IC en W 'S-Gra-
venhage;. 20 October Groote Schouwburg Rot
terdam en 24 October Stadsschouwburg Am
sterdam.
Opgevoerd zal dan worden het laatste werk
van Puccini: Turandot. Voor dit werk zijn ge
heel nieuwe décors door de firma p&efe v d
Lugt vervaardigd, terwijl costumes en requisi-
ten uit Italië betrokken worden
Daar het huis Ricordi geëischt heeft, dat
in het contract afgesloten Toor het
ringsrocht van Turandot werd opgenomen, dat
de opvoeringen slechts a0g<m plaats TWa
onder leiding van Maestro. Parcilt1 met me<je_
werking van verschillende der bovengenoemde
artisten, is dit zeker een waarborg, dat voor
het aanstaande seizoen eerste krachten wer
den geëngageerd.
DE BURGEMEESTER VAN DEN BOSCH.
Allerwoge vindt hij sympathie
als zilveren bruidegom
Gisteren herdachten, de burgemeester van
's-Hertogenboisch, mr. F. j. v. Lanschot en zijne
echtgenoote, geboren Jonkvrouwe Van Meeu
wen, hun zilveren huwelijksfeest op het bui
tengoed „Zwijnisbergen" te Heïvoirt.
Vau de zijde der bevolking werd veel be
langstelling getoond.
De gemeenteraad gt,ng des middag» het zil
veren echtpaar gehihwénschen en liet zijn
bloemstuk vergezeld gaan van een mooi album,
bevattende de namen der raadsleden. Uit de
gemeente-ambtenaren ging eeI1 deputatie de
feestelingen gehikwenschen.
Ter hoogte van het vlie£vrid Vlissingen
is gisterenmorgen de autobus, eigenaar de heer
Goedbloed, die den dienst onderhoudt tusschen
Vlissingen, Middelburg en. Wolfaartsdijk in
brand gevlogen en totaal uitgebrand. Er kwa
men geen persoonlijke ongelukken voor.
Bij de verberging der Sehevenïngscfie
uitbrekers
EEN ERG NAÏEVE JUFFROUW.
De Haagsche politie heeft gisterenochtend
in haar woning in de Tak van Poortvlietstraat
aldaar de bewoonster mej. A. gearresteerd, die:
aan twee van de vier uitbrekers uit de Bijzon
dere Strafgevangenis te Seheveningen de vo
rige week in de nacht van 21 op 22 en in dien.
van 22 op 23 Augustus onderdak heeft verschaft
en verdacht wordt hen. te helpen voortgeholpen.
Omtrent deze aanhouding kan nog het vol
gende worden medegedeeld:
Donderdagavond ontving de directeur der
Bijzondere Strafgevangenis te Seheveningen,
een briefje, onderteekend door mej. A., Tak vaal
Poortvlietstraat, waarin zij den directeur ver
zocht, iemaud naar haar woning te zenden,
daar zij meende gevangeniskleeren in haar
huis te hebben.
De gevangenisdirecteur stelde dit schrijven
in handen der politie,, die gisterenochtend een.
rechercheur naar het bewuste perceel zond.
Tegenover den rechercheur deed de vrouw
het volgende verhaal:
In den nacht van Dinsdag op Woensdag der
vorige week was zij alleen met haar kind thuis.
Haar man voer op zee.
Tegen de ochtenduren hoorde zij bellen. Op
haar vraag wie er was, hoorde, zij een bekende
stem. Het waren twee mannen, v. d. B en v.
d. M., die zij reeds langen rijd kende.
Zij verzochtefn binnengelaten te worden,
aan welk verzoek de vrouw na eenige aarzeling
voldeed.
Op een vraag van den rechercheur of zij het
met vreemd vond, dat twee mannen diep in
den nacht haar een bezoek kwamen brengen,
antwoordde de vrouw, dat beiden oude ken
nissen van Baar waren. Zij wist niet, dat zij
veroordeeld waren en ook had zij nog niet ver
nomen van een ontvluchting uit de gevange
nis. NaaT de reden van hun bezoek had zij
niet gevraagd. Beide mannen hadden een bur
ger costuum aa.n Een van hen had een groot
pak onder den arm.
De mannen waren bij haar gebleven den
geheelen Woensdag, ook den nacht van Woens
dag en wilden nog gaarne langer blijven. Ge
durende dien tijd hadden zij zich in het geheel
niet bulten vertoond. De vrouw had echter dui
delijk te kennen gegeven, dat zij Donderdag
moesten vertrekken. In den loop van den mid
dag was zij uitgegaan om eenige boodschappen
te doen. Toen zij thuis kwam, waren de beide
mannen vertrokken. Het groote pak, dat een
hunner onder den arm had gedragen, hadden
zij. laten liggen. Het bleek eenige kleeding-
stukken te bevatten.
Toen de echtgenoot der vrouw thuis, kwam
miste hij zijn militair uniform. Het kan volgens
de vrouw niet anders, of de beide, vluchtelin
gen moeten tijdens haar afwezigheid dit pak
medegenomen hebben. Dit zou ook in overeen
stemming zijn met het feit, dat v. d. B in Dor
drecht gearresteerd Is,, gekleed in militair
uniform.
De politie was echter van meening, dat het
"!f ,aaVe n™ is- dat de vrouw niet gewe-
te hehbfn. ontriu^te gevangenen te doen
DE ^FRIESLAND" IN AANVARING
Eca passagier tegen het dek geslingerd
Gisterenmorgen kwam de salonboot „Fries
land" van de Holland—Friesland lijn in de
haven van Lemmer in aanvaring met de stoom
boot „Jan Nieveen" van de GroningenLemmer
Mij., waarbij de „Friesland" aan den voorsteven
werd beschadigd en een passagier door den
schok tegen het dek werd geslingerd en pijnlijk
den arm verwondde.
Beide booten kwamen van Amsterdam.
WAS HET NU ROODVONK OP NIET?.
Dr- vau Lonkhuyzen over het
proïe s&oren-rapport
Het Bataviaansch Nieuwsblad had een ander-
houd met het Hoofd' van den Dienst v. <L
Volksgezondheid, dr. van Lonkhnyzen, die naar
aanleiding van het rapport der drie hoogleersu
ren over de: ziektegevallen aan boord van de
„Ineulmde" van den Rot't. Lioyd de volgende
mededeelingen deed:
Dr. van Lonkhuyzen verklaarde, dat profes
sor De Langen verschillende patiënten, die aan
boord van de „rnsu'linde" op de" uitreis van dat
schip waren aangekomen, onderzocht heeft, en
positief de mogelijkheid van roodvonk uitge
sloten achtte.
Professor Da Langen had naderhand een
onderhoud, met den arts van het ziekenhuis te
Singapore, waar op de uitreis een patiënt was
achtergelaten, omtrent welken patiënt uit
Singapore de diagnose roodvonk de „Insulin-
de" achterna geseind werd, welke diagnose
volgens het rapport wederom door den scheeps
arts ter kennis was gebracht van de. autoritei
ten. te Batavia. In. zijn onderhoud met profes
sor De Langen verklaarde de arts uit Singa
pore, dat hij zich vergist had in de diagnose!
betreffende het sterfgeval van den te Singapore
opgenomen passagier van de „Insulinde". De
verschijnselen, aldus deze arts, geleken oppers-
Vlaltkig beschouwd op roodvonk.
Voorts is, naar dr.. van Lonkhuyzen meedeel*
de, noch door den havenarts, noch door eenige
andere gouvernemen'ts- of medische autoriteit
van den scheepsarts een telegram ontvangen
over het roodvenkongeval te Singapore, waan.
omtTentfcjnen eerst na Bet vertrek van de „In
sulinde" vau terzijde vernam. Verder is noch
door den scheepsarts, noch door den andereh
arts van den Rottendamsclien Lioyd aan offl-
cieele zijde mededeeling gedaan, van de ge
vallen aan boord van de uitreizende „Insulin
de", zoodat bij de aankomst van het schip dé
havenaTts niet aan Boord is geweest.
Dt. van Lonkhnyzen verklaart voorts zieh
niet te kunnen voorstellen, dat het voor ia
Holland vertoevende medici mogelijk zou zijn
een juister oordeel uit te spreken over hief
geconstateerde ziektegevallen dan de medici
te Weltevreden die de patiënten behoorlijk
onderzocht hebben.
DE KOELIE-AANVAL OP DEN HEER
VAN AALST.
HET ONTSLAG INGETROKKEN.
De toestand van den patiënt zorgwekkend*
SOEKABOEMI, 30 Augustus. (ANETA). Dë
directie van de onderneming Tjigoëtoa heeft
■het' ontslag van den administrateur van Aalst
Ingetrokken. De heer- van Aalst blijft in zijn
rang gehandhaafd. Int usee hen is de heer van
Aalst, diie bij een koelie-aanvaJ gewond werd,
waardoor men aanvankelijk voor 'n schedelbreuk
vreesde,, weder in bet boepitaot opgenomen in
verhand met een zware infectie van zijn
hoofdwond. Zijn toestand Is zeer zorgwekkende
Hedennacht had een consult plaats. De patiënt
heeft een zeer hooge temperatuur.
MET HET HOOFD BEKNELD
Tusschen twee kolenwagens
In dfe mijn Laura te Eijgelshoven geraakt®
de mijnwerker L. uit HaanradeKerkrade met
het hoofd bekneld tusschen twee kolen wag en
tjes. Met zware verwondingen werd L. naar
het St. Jbsephnhospitaal' gebracht.
Te Terlheijden is het 6-jarig zoontje vam den
heer C. den Exster, toen het vam achter een
melkwagen kwam, door een auto aangegrepen
en zoo ernstig gewond, dat het kind spoedig1
overleed.
LitevE DOMME MUNBEEsè
Liefde maakt iemand welsprekend, maar ook
blind, zoodat de geestdrift, die den mond doet
overloopen niet altijd vergezeld gaat van de
wijsheid, die het met de waarheid houdt.
Dat gebeurde nog al eens met de beste be
doelingen om voor de eigen zaak to pleiten, en
kan in zooverre verontschuldigd worden, maar
dat neemt niet weg, dat men in zoo'n bul geen
dwaasheden mag verkoopen waardoor ande
ren in het gedrang komen.
Wat fs het geval? In Rotterdam bestaat een
Oudersijlad, orgaan van den centralen ouder,
raad. Ieder voelt al aan den titel dat het in
verband en 'in heel nauw verband staat met
de openbare school. Daartegen hebben we let
terlijk niets. We kunnen begrijpen, zelfs waar-
deeren, dat Iemand van de openbare school
voor die inrichting strijdt. We hebben altijd die
openbare school-enthousiasten verweten, dat zij
zelf zich zoo verbazend weinig offers wisten
te getroosten voor het onderwijs, dat ze toch
zoo waardeerden, maar goedmoedig dreven op
de belastingpenningen, ook van degenen die
niets van de openbare school moesten hebben.
Is dat blad werd geschreven over „het wezen
van de openbare school". Een lezing werd er
m afgedrukt die ook al in andere oudersbladen
gestaan had. Dus, die nog al iets om het lijf
eclieen te hebben. Waarom drukten ae die af?
taidat „deze lezing als materiaal zal kunnen
Henen tegenover de werfagemten van verschil-
tenrie soorten en kwaliteiten, voor de z g n.
.Christelijke"? scholen".
Daarom hoopte de redactie ,dat de ouder-
tommissies en de ondeTS er gebruik van zullen
•naken in 't beiang van de openbare scholen".
Al dadelijk wordt het heele ding geteekend
«oor dat:,, z. g. n. Christelijke"? Dus de bij.
zondere school en we blijven hier maar bij
de katholieke, is niet christelijk!
Nu moeten we ten eerste ons al ten zeerste
verbazen: de praktijk leert toch wel, dat de
openbare schooi, zooals ze is, zich toch al heel
weinig van Christus en diens leer aantrekt.
Ook wij hopen, dat die lezing gebruikt wordt
in het belang der openbare school. Dan Is ons
succes verzekerd.
Want daar is een domme mijnheer aan 't
woord.
Het stukje uit de lezing van dien mijnheer
dat we te genieten krijgen, doet even versle
ten, oud en aftandsch aan als de even oud
modische verklaring van „het Christendom"
waarop z9 hjeelemaal steunt.
De bestrijders der openbare school zouden
beweerd hebben, dat de openbare sehool gods
dienstig is. Natuurlijk zegt de lezer, hebben
dat menschen gezegd, die niet boter weten,
of menschen, die lasteren. En dan haalt hij
den Nederlandschen leeuw erbij. Mogen we
even opmerken, dat het juist de geestverwan
ten vam het N. O. G., waartoe de verdediging
behoort, niet alleen lachen met den Nederland
schen leeuw, maar spotten, spotten, dat de
stukken er af vliegen?
Wat brengt de openbare school terecht van
de openbare feesten bijv, op Koninginnedag?
Waar is dan de eensgezindheid, do saamkoo-
righeid, het gemeenschapsgevoel, waar die
mijnheer zich zoo bezorgd over maakt? Ge
weet, dat de Nederlandsche leeuw een bundel
van zeven pijlen in 2ijn klanw houdt. „Een of
ander geschiedenisboekje", wat zegt 'die mijn
heer het doodleuk, een of ander geschiedenis-
boekje zegt doodnuchter, dat die zeven pijlen
de zeven gewesten voorstelt, vereenigd door
'n steirke band en vastgehouden door 'n leeuwem-
klauw.
En dus?.. Ja, hieruit moet men tot de con
clusie komen, dat de bijzondere, de chrlste-
üjke, en de katholieke, kortom de niet-open-
bare school, de eenheid van het vaderland in
gevaar brengt. Nog eens: wat geeft een groot
deel der openbare schoolonderwijzers om dat
vaderland, om die zeven pijlen. Zou die mijn
heer van het N. o. q. niet beter werk ver
richten eerst eens de openbare schoolonder
wijzers tot eenheid van opvatting trachten te
brengen. Misschien weet hb ket' mis8Cbieo ook
niet. Weet hij het niet dan komt hij in kennis
schromelijk tekort enkunnen we hem alleen
aanraden, vooreerst niet maer te schrijven,
want hij, doet de openbare school-onderwijzers-
bond geen eer aan; weet bij het wel, dan ver
donkeremaant hij <Je waarheid.
Daarna komt er een sprookje, zelf noemt
die mijnheer het een legende, van een machtig
vorst over een groot land. Hij had zeven zo.
nen. „Zijn zonem, zeven in &etia'. werden door
vaders oog en hand in bedwang gehouden".
U ruikt al de boekenlueht van 't jaar zooveel,
niet? Welnu die goede vorst ging dood, riep
zijn zonen, gaf ieder het kunstje op om zeven
pijlen tegelijk te breken- Eb dat ging niet..
Een voor een, gemakkelijk natuurlijk.Be ieS
was uit...
Heit slot van de legende is. dat vrede en rust,
welvaart en geluk bleven heer^chen
Daaruit moet volgen?. Ta, wat? Natuurrijk
dit, als het niet goed gaat met de school, de
bijzondere school bet op rijn geweten heeft.
Wie snappen er geen jota van, hoe de mijnheer
van het N. O. G. aan zoo'n gevolgtrekking
komrt Nog eens; zoo'n lezing Pleit niet voor
dié openbare sofhoul verdediging. Komt bet
land in gevaar vanwege de bijzondere scbool?
Welke openbare onderwijzer durft 't aan om te
beweren; dat In Nederland de katholieke seholen
op onderwijsgebied achter staan bij de open
bare» Dat zou toch moeten volgen! Wie durft
het aan om te beweren, dat de leermiddelen
d.oor de bijzondere school zelf gemaakt, achter
staan bij die der openbare school?
Liegen blijft altijd nog leuLÜ'k. En als men
het niet weeit, dient men te zwijgen.
De mijnheer van bet N. O. G. wordt wee
om het hart. „Die eerste- mobijisatiedagen,!
"Wat al angst en bange zorg vervulde- ons ge
moed en tocfli was er overal iets verheffends
te ontwaren, toch kiopte ons hart sneller en
kwam er een wonderlijke snaar i'n ons ge
moed in trilling, waar we zagen, boe vooruit-
strevenden en conservatieven, Katholieken en
Protestanten onderlinge veten en grieven op
zij schoven, om eensgezind he.t dreigend ge
vaar af te wenden. Hoe heerlijk schoon klon
ken In dien bangen nood de deugden van. ons
vollk in de liefderijke ontvangst der arme vlucbj
telingen. Men vroeg naar rang nocb stand,
men vergat partijbelang, men dacht aan geen
geloof sverschiT
Wie zoo iets laat drukken, geeft te., kannen,
de laatste vijftig jaar niets geleerd te hfbben.
Wanhopig!
En wat moet door die opgeschroefde zinne
tjes duidelijk gemaakt worden? Dat de bijzon-
diere school daartegen ingaat? Dat de openba
re school alleen dat bewerkt? Arme openbare
school.scholierenWonden zoo uw hersens ge
vormd?
Ten eerste, waarom verzwijgt de lezer en
echirijver in die optelling- van personen de so
cialisten van iedere scbakeering?
Deden die niet mee?Of deden ze wèl
mee? Zij maken toch een groot deel uit van
leeraren en leerlingen der openbare school. Is
de openbare school in staat om die groepen
op te voeden tot zulke menschen?
En we zijn trotsch op het getuigenis» dat
ook Katholieken een getuigschrift van goed
gedrag kregen. Nu hebben de Katholieken wel
het ergste hun hart verpand aan de bijzonde
re school. Tegen hein gaat vooral die zorg- om
materiaal te verschaffen. Doch toet materiaal,
dat (bier verschaft wordt, pleit sterk vóór- do
bijzondere school. U ziet dus wel, wat een
larie het praatje inhoudt, dat de bijzondere
sdbool de eensgezindheid, de samenwerking,, de
liefde voor het vaderland, de deugden van ons
volk zou dbO'den. Want het groote gros dier
Katholieken kwam voor de bijzondere sehooltj
Waar blijft nu de bewering, dat die school
zoo slecht zou werken?
Over het vaderland gesproken; we hebben
in dien tijd nog zoo iets als een revolutie-po-
ëing gehad. Iets waar het vaderland nu niet
°P had kunnen roemen als een, blijk van een
dracht en samenwerking en saamhoorigbeid!
Van wie ging dat uit? Van degenen, die op
de openbare sehool hun opvoeding en vorming
genoten, van hen, die sterk voor dte openbare
school strijden, af van de mannen der bij
zondere sehool?
De openbare, school schijnt dun heelemaal
niet het monopolie te hebben van die een
dracht.
I En werden werkelijk onder het bijzondere on
derwijs personeel de mannen gevonden, dié
aan de zijde der revolutiemakers stonden? Of
onder de openbare schooJ-leidetrs?
Aan wiie is dus die eendracht, die saamhoo-
righeid het best toevertrouwd?' En wielké
school geeft vandaag in dit punt heelemaal
geen zekerheid? Het antwoord is klaar ais de
dag. Nog eens: dank voor het materiaal.
ONFEILBAAR BEWIJS
Politieagent (een student visiteorcr.d)!
„Hoe heet u?"
Student." „Wolf.
Politieagent.:. „Wat hent u?"
Student: „Student".
Politieagent; „Student, zegt u, mag ik uw.
kaart dan eens zien?"
Student: „Die heb ik op het oogenblik
niet bij mij, maar hier is een kleermakers
rekening.
Politieagent (deze inziende) „Onbetaald
en van het jaar 1921. U kunt gaan".
