Zaterdag 15 September 1928
Derde Blad
Pagina 1
ALGEMEEN OVERZICHT.
ernstige mijnontploffing
IN DUITSCHLAND
gerechtelijke dwaling?
VOLKENBOND EN ALCOHOL
VRAAGSTUK
Zeshonderd bedelbrieven per d;,g
NU AMANOELA TERUG IS
ORKAAN IN WEST-IN Dl
DE H. VADER EN CHINA
FRANSCHE POLITIEK RIJNLAND-ONTRUIMING
De Fransche begrooting voor 1929 is thans
0Penbaar gemaakt. De totale inkomsten wor
den geraamd op 45.281 millioen francs en de
totale uitgaven op 45.225 millioen francs. Het
Ministerie van Financiën is verantwoordelijk
voor het grootste deel van de uitgaven, nl.
25.241 millioen francs, die grootendeels ver-
Mscht worden voor den schuldendienst.
De post in de uitgaven, die een sterke ver-
Mindering vertoont, is die voor de betalingen
Mtn de bevrijde gebieden; met 226 millioen fr.
zij ongeveer 50 millioen francs lager dan op
de vorige begrooting.
Voor alle andere departementen zijn de uit-
Ötven gestegen, het meeste die voor het mini
serie van Oorlog. Daarvan is de begrootings-
®°st met 784 millioen francs gestegen tot 6815
Millioen francs. De uitgaven voor de marine
bedroeg 2960 millioen francs, zoodat de
6tHjdmacht thans 9775 millioen francs kost.
^t is bijna een kwart van de uitgaven.
Het ministerie voor Openbaar Onderwijs
bomt op de begrooting voor met 3091 millioen
,rkncs. De uitgaven voor leger en vloot be
dragen ongeveer drie maal zooveel! Een
Sroote stijging vertoonen de uitgaven voor het
Ministerie van Arbeid, die voor 1928 werden
bagroot op 958 millioen francs en nu op 1233
Millioen. Dit is vooral het gevolg van de gToo-
twe uitgaven voor sociale verzekering.
De uitgaven voor het ministerie van Pensioe
nen zijn gestegen met 115 millioen francs tot
millioen; ditt moet voornamelijk worden
t°egeschreven aan de verhooging der pensioe-
in verhand met de hoogere kosten van
bet levensonderhoud.
Poincaré heeft trouwens voor vrijwel alle
departementen hoogere inkomsten geraamd. Hij
ïaamt de inkomsten uit de directe belastingen
gewone middelen op 39.236 millioen francs,
dl. 1310 millioen meer dan voor 1928. Daar
bet van inkomstenbelasting vrijgestelde bedrag
Verhoogd is, mag men hieruit de conclusie
trekken, dat het belastingpercentage verhoogd
worden voor de groote inkomens, hoewel
b'eromtrent niets is medegedeeld.
De radicalen zouden onder leiding van Oail-
la,« Poincaré's standje wel graag in elkaar
^koppen doch de Fransche premier laat zich
wet zoo verzetten. Hij heeft al vast twee minis-
Ma benoemd in plaats van den verongelukten
°kanowski en beide benoemden zijn aan den
êeMatigden kant. Men kan dus verwachten, dat
dit linksche kabinet zoover rechts zal gaan
als het maar eenigszins, kan.
Briand, die morgen weer te Genève verder
onderhandelen moet, heeft zijn instructie mee
gekregen om te onderhandelen over de Rijn
land-ontruiming. De Fransche bladen voorspel
de al een gunstlgen afloop voor de onderhan
delingen Frankrijk en Rijnland vrogen ont
ruimen en Duitschland zou daarvoor de scha
devergoeding regelen naar Fransch verlangen.
De Fransche regeeTing kan niet voorbijzien,
dat de militaire controlecommissie zich uit
Berlijn en andeTe Duitsche steden heeft terug
getrokken, op grond van de gunstige rapporten
van generaal Noliet en verder niet het feit
dat Parker Gilbert steeds een regelmatige uit
voering van het Dawesplan heeft vastgesteld.
Mag men de baden gelooven, dan heeft
Frankrijk als voorwaarde voor de ontruiming
van Rijnland geëischt: de instelling van een
commissie met bevoegdheden, welke na het
vertrek der troepen alle klachten in het ont
ruimde Rijnland zal onderzoeken en in welke
oommissie de Duitsche rechten op gelijken
voet zullen zijn vertegenwoordigd. Deze com
missie z!a! geen controle commissie zijn en
toch voldoen aan den eisch van Frankrijk .in
zake de veiligheid.
Verder zal In October een blijvende commis
sie van deskundigen bijeenkomen om de kwes
tie van de mobilisatie van een deel van de
Duitsche sck&devérgoedlngsschuld en de op
lossing van het geheele schadevergoedlngs-
vraagstuk te behandelen.
Het aannemen van deze voorstellen zou een
tegemoetkomen van Frankrijk inzake de ont
ruiming van het Rijnland vergemakkelijken.
Intusschcn eischen de Belgen, wederom ver
goeding van de, in oorlogstijd dooi' de Duit
sche bezettingsautoriteiten in België uitgege
ven bankbiljetten ter waarde van zeven mil
liard goudmark.
In den laatsten tijd heeft de Belgische re-
geering reeds zeer dikwijls deze kwestie aan
geroerd. Bij de komende onderhandelingen zal
dit evenwel niet meer geschieden, daar er
op gewezen is, dat dit een vraagstuk titsschen
Duitschland en België alleen is, dat in geener
lei velband staat met de ontruiming van het
Rijnland.
Het kleine België zal op dit punt dus wel
weei aan het kortste eindje trekken. De groote
broers zorgen wel voor zich zelf.
Talrijke arbeiders getroffen
^AlDENBURG, (SILEZIë), 14 September,
v. - B.) Gisterenmiddag had op de Giückhilf
'Medens-Hoffnungsmijn in Neder-Hermsdorf
ernstige koolzuur-uitbarsting plaats, waar-
°°r 26 arbeiders getroffen werden.
btej- een ontzettend geweld volgde een ont-
Hing, waardoor ongeveer zeshonderd wa-
0,M ltolen losraakten. Drie in een aangren-
jMhl terrein werkende mannen werden er onder
Staven en konden tot dusverre niet gebor-
S(M Worden.
Het koolzuur verbreidde zich snel in nabij-
legen gedeelten, waardoor nog 23 man bij de
Mp betrokken werden.
j,Het reddingswerk is onmiddellijk begonnen.
Man konden na korten tijd in veiligheid ge-
Scht worden. Twee van hen moesten echter
het mijnwerkersziekenhuis vervoerd wor-
de berging der drie onder de puinen be-
aven mannen wordt nog steeds gewerkt.
ÖE MOORD IN DEN DUITSCHEN
TREIN
In liet liuis van den verdachte
Hopp, de verdachte moordenaar van
in trein doodgeschoten en daarna uit de
geworpen heer Nordman, is een zeer
tfen £<i man- Gewoonlijk treedt hij op onder
K? haam van prins von Skanderbue. Van
is hij eigenlijk schilder. Hij spreekt
hoog-Duitsch, vloeiend Engelsch en
Dfta Busslsoh 6n Nederlandsch. Sinds een
weken woonde hij bij verre bloedverwan.
7e Harburg. Vaak ging hij voor een
Zy,1 dagen op reis, naar hij beweerde voor
lshetl' Van één zijner reizen bracht hij on-
DE BELGISCHE LEGERWET
AANGENOMEN
Met 92 tegen 47 stemmen
HHUSSHL. 14 s0ptem;ber. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT). De Kamer heeft heden
met 92 tegen 47 stemmen en 2 onthoudingen
de militaire wetten goedgekeurd. Den inhoud
er van hebben wij reeds eerder samengevat.
EEN KOSTBARE .LADING"
Een dozijn multi-niillionnairs
De „Olympic" van ide White Starlijn is de-
zei dagen uit Southampton naar New-York ver
trokken met twaalf multi-millionnairs aan
booid, wier gezamenlijk vermogen wordt ge-
schat op 2.400.000.000 gulden!
In de ruimen van het schip staan 13 auto
mobielen ter waarde van 240.000 gulden.
tóa °'a- €en dasspeld met briljanten en een
"hrLl ingen mede, die vermoedelijk ook op
Jachtmatige wijze in zijn bezit waren ge-
Ttee n' ^erl'ed'ein week Vrijdag verdween Hopp
W1- uit Harburg om eerst Dinsdag j.l.
ete keeren. Zijn kleeren waren bij zijn
gescheurd en vuil. Hopp presen-
koft?6 zijn bloedverwanten sigaren uit een
die men nog nooit in zijn bezit had
en zooa'e than3 is gebleken aan
heeft toebehoord. Onmiddellijk na
kj- Hmiskomst heeft Hopp zich geheel veT-
kutw v®rmoedelijk om niet te worden her-
üv' HIJ is daarop weer uit Harburg ver-
Rft,!?611- Bij een huiszoeking, die heden te
'n de woning van zijn familieleden
6<:.V(> ëehouden, zijn verschillende voorwerpen
die aan Nordman hebben toe-
^"bowski onschuldig ter dood gebracht
Ha-,
uit Sehwerin wordt gemeld, heeft de
MsqMBge-r yan den ter dood gebrachten Rus-
ÏCocheM krijgsgevangene Jakubowski, advocaat
sen verklaring gepubliceerd, waarin het
h "ik
Weet beslist, dat de wegens moord op
^°®ens veroordeelden en ter dood ge-
6» Jakubowski volkomen ik onder
st bet woord „volkomen" onschuldig
Nr,, 62611 moord is en dat hem noch mede-
hoch mededaderschap ten laste gelegd
Ik ^01'den.
i&24> f'aag Fritz Nogens aan, op 9 November
avonds tegen half 6 Ewald Nogens met
Gri voorbedachten rade gedood te heb-
A V
j.^bediger grondt deze verklaring op een
L ks verdachte omstandigheden.
KONING ALFONS IN ZWEDEN
Naar Woltf uit Stockholm meldt, is de
Spaansche kruiser „Principe", met koning
Alfons aan boord te Stockholm aangekomen.
Koning Gustaaf begaf zich aan boord om zijn
gast te oegr-oeten.
To-i pedobooten en een vliegtuigeskader
waren den kruiser tegemoet gevaren. Onder
saluutschoten van de oorlogsschepen en de
batterijen aan land, ging koning Gustaaf van
Zweden aan boord om zijn hoogen gast te be
groeten. De beide koningen voeren daarop
met hun gevolg i„ 43 koninklijke sloep naar
den wal, waar de vlce-voorzitter van den ge
meenteraad van Stockholm den koning van
Spanje met een rede in de Spaansche taal
begroette. In open rijtuigen begaven de konin
gen zich daarop onder betuigingen van bij
val door het publiek naar het slot. De stad
is feestelijk vetnsierd en de schepen in de
haven vlaggen.
Koning Alfons van Spanje zal drie dagen
te Stockholm vertoeven. Zijn bezoek zal in
elk opzicht een particulier karakter dragen.
Heden gaan de beide vorsten voor twee dagen
op jacht. Van Zweden gaat koning Alfons
vervolgens naar Engeland.
HET REVOLUTIONAIR
IN SPANJE
COMPLOT
De gearresteerden zijn vrijgelaten
Berichten van de Spaansch-Fransche grens
bevestigen, dat de revolutionaire beweging in
Spanje, ten minste voor liet moment, onder
drukt is
Alle in de Spaansche steden en in de nabij-
personen
heid van Gibraltar gearresteerde
zijn Vrijdag vrijgelaten.
Men ziet hierin een teeken, dat de regee
ring zich weea' volkomen meester van de si
tuatie voelt. De censuur maakt een nauw
keurige voorstelling van de jongste gebeurte
nissen echter moeilijk.
Een Reuter-telegTam uit Gibraltar meldt
eveneens, dat gisteren op last van Madrid
de vijftig verdachten, die eergisteren te La
Linea aangehouden waren, weer op
voeten zijn gesteld.
vrije
AUTO DOOR EEN TREIN GEGREPEN.
Twee dooöen.
FRANKFURT a.d. ODER, 14 September.
(VJA) Gisteren ls een auto door den trein ge
grepen en totaal vernield.
Van do drie Inzittenden werden twee op
Slag gedood; de derde werd ernstig gewond. -
Geen actie voor geheG-onthouding
GENèVE, 14 September. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT). In de tweede commissie
is vandaag besloten het alcohol-vraa.gstuk of
althans enkele zijden daarvan binnen den be
moeiingskring van den volkenbond te trekken.
De heden eenstemmig aangenomen resolutie
heeft de volgende strekking.;
De volkenbondsvergadering noodigt het
hygiënische volkenbondscomitê uit, alle moge
lijke statistische inlichtingen te verzamelen
met betrekking tot het alcoholisme en meer
nog de gevolgen van het alcohol-misbruik.
Het hygiënische comité zal voorts op grond
van de verzamelde gegevens o.a. het licht doen
schijnen op den verderflijken invloed van het
gebruik van alcohol van slechte kwaliteit.
Bovendien noodigt de volkenbondsvergade
ring bet economisch volkenbondscomitê uit,
een studie te maken van de kwestie van de
onderdrukking van den smokkelhandel in hst
algemeen en van alcohol in het hijzonder.
De volkenbondsvergadering verklaart, dat
weliswaar de zorg voor de onderdrukking van
den smokkelhandel op de eerste plaats be
hoort tot de taak van de belanghebbende staten
zelf, doch dat desniettemin de tot standbrenging
van een algemeene conventie zijn nut zou kun
nen hebben.
Met het oog hierop, wordt het, economische
comité uitgenoodigd na de beëindiging van
zijn studie, voorstellen In dien geest voor te
leggen.
Tenslotte wordt in de resolutie uitdrukkelijk
vastgesteld, dat dit op geenerlei wijze betrek
king heeft op wijn, bier en cider.
POLEN TEGEN DE
KINDERBEPERKING
Arbeid voor de gezondheidscommissie
van den Volkenbond
GENèVE, 14 September. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). De tweede commissie der
volkenbondsvergadering is na de behandeling
van de motie inzake het alcoholisme overge
gaan tot de bespreking van werkzaamheden
van het hygiënisch volkenbondscomitê.
De Poolsche gedelegeerde merkte op
dat de volkenbond tot dusverre verzuimd heeft
datgene te geven, wat het dringendste noodza
kelijk is, n.l. de propaganda voor verminde
ring van geboorten krachtig te bestrijden.
PGOLSCH DORP AFGEBRAND
150 families dakloos.
WARSCHAU, 14 September. (V.D.) Donder
dag is in een dorp bij Petrikau in een Jood-
scbe bakkerij brand uitgebroken, welke zich
door gebrek aan blusch-materiaal snel uitbreid,
de.
Na een uur stonden reeds 20 huizen in
brand. Toen de brandweer uit de omliggende
dorpen arriveerde, was bet te laat.
Het geheele, uit 37 huizenbestaande dorp
is afgebrand; 150 families zijn dakloos.
De schade bedraagt meer dan een millioen
zloty.
EEN ONGELUKKIGE
MILLIONN AIRS WEDUWE.
Het lot van de alleenstaande schatrijke
vrouw is niet gelukkig. Dit bewijst thans weer
de geschiedenis van één der rijkste vrouwen
ter wereld, lady Houston.
Lady Houston is de weduwe van den reeder
sir Robert Houston, die haar het grootste deel
van zijn fortuin ten bedrage van 84 millioen
gulden achterliet.
Zij betaalde een slordige 18 millioen gulden
aan de schatkist ais accijns op het overlijden,
ofschoon ze bestreden had, daartoe verplicht
te zijn, wijl haar maazaliger tijdens zijn leven
in Jersey gedomicilieerd was.
Van de baar resteerende millioenen wilden
verscheidene gegadigden haar met graagte vér-
lossen, van weike bereidwilligheid zij op mon
delinge en schriftelijke wijze de meest ondub
belzinnige blijken gaven.
Om deze uitingen van belangstelling voor
haar brandkast te ontvlieden, trok lady Hous-
t.ou zich terug Sn het hart van de „Grampian
Mountains", 1400 voet boven den zeespiegel.
Met tien of twaalf bedienden, van Londen
meegenomen, leidt ze daar een eenzaam be
staan.
Maa.r toch wordt ze ook daar door brief
schrijvers lastig gevallen. Zij ontvangt soms
moer dan C00 brieven per dag.
Bij de ontvangen brieven zijn er van oude
en jongelieden, die naar haar band, mitsgaders
naar haar geld, dingen; van vrouwen, die zich
jong en schoon noemen en vragen, door haar
in het hooge gezelschapsleven geïntroduceerd
te worden; een brief, vergezeld van twee stuk
ken oud en verlegen bont, op welk onderpand
35 pond sterling te leen wordt gevraagd, ter
wijl het bont nog geen shilling waard is; vele
brieven van mensehen, die een zaakje begonnen
zijn en hun kapitaaltjes verspeelden, enz.
Lady Houston is er half ziek van geworden.
De brieven verbranden gaat niet, want er kan
ook post bij zijn, die tot de gewone voor haar
bestemde correspondentie behoort. Door de
vertraging, waarmee de brieven gelezen moeten
worden, blijven belangrijke stukken, die er
tusscken zijn, soms weken lang oningezien.
Lady Houston, die aan een reporter, welke
haar in haar eenzaamheid in de bergen eens
was gaan opzoeken, haar hart uitstortte, kon
niet nalaten, de verzuchting te slaken: „Zalig
zijn de armen, Zij worden niet half ziek ge
maakt, zooals ik. Zij zijn niet het geliefkoosd
mikpunt van den bedrieger. Y/at meer is, zij
kennen de vreugde van te geven en te ont
vangen.
De arme kan een shilling gev.en, die liem de
dankbaarheid doet ten deel vallen, welke de
1000 shilling van de rijke vrouw niet vermag
uit te lokken. 11: kan de werkelijke armen
beter ontdekken dan door bedelbrieven. Het
armst zijn de stille armen. Als zij menscben
zien, nog armer dan zij, doen kijken zij wee
moedig naar bun laatste shilling en.... geven.
Zij kennen een geluk, dat nooit bet mijne
kan zijn. Al mijn gold is niet genoeg om mij
van zulk een dankbaarheid te doen genieten,
als zij ondervinden."
De moderniseering van Afghanistan
Herhaaldelijk hebben wij reeds melding ge
maakt. van verschillende hervormingen, welke
de koning van Afghanistan na zijn Europee-
sche reis door Europa in zijn land wil door
voeren, gisteren nog door het verzet, dat zich
daar tegen de moderniseering blijkt te ontwik
kelen.
Eeu eenigszins uitvoerig overzicht over die
reorganisatie treffen wij in de „Times" aan.
Er blijkt wel uit, dat het den koning oprecht
g meend is met zijn plannen en men zal er ook
uit kunnen begrijpen, dat de conservatieve
geesten in Afghanistan zich wel tot een tegen
actie genoopt moeten voelen.
Volgens de offieieele mededeeling dan in
de „Amani Afghan", een Kaboelsch blad heeft
de onlangs gehouden jirga (volksvergadering)
besloten, dat de raad van state wordt vervan
gen door een nationale vergadering van 150
leden.
Regeeringsambtenaren zullen voor dit
lichaam niet kunnen worden gekozen en vreem
delingen, die tot Afghaan worden genaturali
seerd kunnen pas, na tien jaar in Afghanistan
gewoond te hebben, worden gekozen.
Uit de ministers worden afzonderlijke raden
gevormd, waaronder een om de klachten, wel
ke door de leden der nationale vergadering
naar voren worden gebracht, te onderzoeken.
Er werd bes.oten, dat de dienstplicht van
twee tot drie jaar zou worden uitgebreid en
dat gelegenheidskleeding en groot-tenue-uni-
fovmen zouden worden afgeschaft. De burger
kleding zou bestaan uit een zwart costuum
e:. de militaire kleeding uit een khaki uni
form. Eveneens besloot men alle vormelijke
adressen af te schaffen; de koning en de ko-
n'-'gin en alle ambtenaren moesten in brief
wisseling worden aangesproken met „waarde".
Er werd voorgesteld, dat de regeering vijf
Afghaansche ropijen van elk onafhankelijk
j rsoon van de natie en een maand salaris van
iederen regeeringsambtenaar zou ontvangen
ten einde de 50.000 geweren en de munitie,
welke in Frankrijk werden aangeschaft te
bekostigen. De vertegenwoordiger der stad
Kaboel, Ghulam Mohiuddin Khan bood voor
uit doel 100.000 ropijen aan, welke werden
aanvaard.
Men besloot lijsten te laten maken van de
eigendommen der ambtenaren op het oogen-
blik dat zij in regeeringsdienst traden en dat
er zou worden boek gehouden van hun in
komsten en uitgaven.
De nationale vergadering zou het aantal be
dienden, dat de ambtenaren hielden, bepalen.
Personen, die in de toekomst in regeerings
dienst zouden treden, mochten niet meer dan
één vrouw bezitten; zij, die reeds in dienst
zouden zijn, mochten zich geen polygamie
veroorloven.
De jirga besloot dat Afghanistan een drie
kleurige vlag zou aannemen In de plaats van
de tegenwoordige zwarte vlag welke een zinne
beeld van rouw heette-en alleen voor Afgha
nistan gemaakt zou zijn, voordat het zijn onaf
hankelijkheid voltooide. De nieuwe vlag zal
zwart-rood-groen zijn en de afbeeldingen be
vatten van heuvelen, de rijzende zon en een
schoof tarwe en de inschriften „Allah" en
„Mohammed".
DE CRISIS VAN HET PROTESTANTISME
IN AMERIKA
Weldra 2000 kerken gesloten
Onder bovenstaand opschrift geeft Virgilio
Ronzi in de „Gazetta di Vehezia" enkele be
schouwingen over de crisis, die het Protestan
tisme op het oogenblik in de Ver. Staten door
maakt.
Wanneer, zoo schrijft hij, men het jaarverslag
over 1927 in de „Christian Herald" leest, dan
vindt men daar de harde cijfers, die ons een
mathematisch bewijs leveren, dat het Protes
tantisme in de Ver. Staten een geweldige
crisis beleeft.
Er werden reeds 1740 kerken gesloten en in
de komende maanden zullen er nog honderden
dit voorbeeld moeten volgen: de dominé's heb
ben zelf afgekondigd, dat zij bij gebrek aan
belangstelling hun kerk moesten sluiten.
Er is geen godsdienst meer in de harten der
menscben, zoo klinkt hun noodkreet 1380
dominé's zijn bulten dienst. Ds. Karl Steltze,
die een uitgebreide studie gemaakt beeft van
dit degenereerend verschijnsel, komt tot de
conclusie, dat de meeste Amerikanen meer
geven om kauwgom, geconfijte vruchten, aller
lei schoonheidsmiddeltjes en dergelijke nietig
heden dan om hun kerkgenootschap.
't Is in ieder geval een feit, dat twee protes-
tautsche belijdenissen, ofschoon ze samen meer
dan 5 millioen aanhangers tellen, ln het afge-
loopen jaar geen 10 dollar per hoofd ontvangen
hebben, dat is dan ook de hoofdoorzaak, dat zoo
vele kerken gesloten moeten worden. Maar daar
komt ook nog een voorname factor bij, dat dui
zenden Protestanten terugkeeren naar de oude
Moederkerk.
EEN TEGEN VIJFTIG
Een brutaal stukje uit Amerika
Reuter seint ons uit Loe Angeles d.d. 14
dezer
Een gewapend bandiet hield alleen 50 rei
zigers in een spoorwegwagen in bedwang,
welke naar San Francisco ging. Na 900 dollars
bemachtigd te hebben, sprong de bandiet uit
den trein.
TWEE LONDENSCHE POLITIE
AGENTEN VEROORDEELD
Wegens valseke aanklacht tegen
een meisje
De twee Londensehe politieagenten, Clayton
en Stevens, die beschuldigd werden een vaü-
sche aanklacht tegen een oneerbaar meisje in
gediend te hebben, nadat bet meisje niet
van hun gedragingen gediend was geweest,
zijn gisteren schuldig bevonden en ieder ver
oordeeld tot anderhalf jaar hechtenis.
De rechter weigerde aan te nemen, dat
een veroordeellng van deze twee agenten
een veroordeeling van de geheele politie
macht zou zijn. Die macht, zeide bij, bestaat
uit 18 tot 20.000 man en het zou dwaas zijn te
veronderstellen, dat er zich onder een zóó
groot aantal niet eenigen zouden bevinden,
die onwaardig zijn, tot het politiekorps te
behooren.
Enorme schade
Reuter seint ons uit New-York:
De verbindingen met Porto Rico werden
gisterenavond onmiddellijk verbroken na de
ontvangst van enkele sobere details over den
orkaan, die gedeelten van West-Indië teisterde.
Het schijnt, dat de stad San Juan Porto
Rico het hevigst door den storm is geteisterd.
De wind blies met een snelheid van meer dan
100 mijlen gedurende zes uren en bereikte ten
slotte een snelheid van 132 mijlen.
De daken van alle voorname gebouwen
alsook verscheidene honderden particuliere
woningen werden vernield, terwijl het handels
schip „Helen" op de rotsen geworpen werd.
Het meteorologisch bureau te Washington
seinde draadloos aan de schepen in de huurt,
de uiterste voorzichtigheid in acht te neman.
Men meende, dat de orkaan in den morgen
San Domingo zou bereiken.
Een orkaan heeft West-Indië geteisterd en
belangrijke schade aangericht.
In een telegram van den gouverneur van
Dominica aan het departement van koloniën
wordt meegedeeld dat het de eerste dagen niet
mogelijk zal zijn de schade te schatten, doch
dat deze, naar te .vreezen is, ernstig zal zijn.
Alle pieren zijn verwoest en de zeeweringen
zijn ernstig beschadigd. De verbindingen met
de districten in het binnenland zijn gestoordi
De gouverneur van de Leeuward-eilanden
meldt dat aanzienlijke schade aan de hulzen
op de eilanden is toegebracht. Nadere bijzon
derheden ontbreken echter nog.
TORNADO IN AMERIKA
xes tl oo de li, twintig gewonden
Reuter seint ons uit Dakota-City .Nebraska)
d.d. 13 dezer:
Minstens zes personen zijn gedood en meeT
dan 20 gewond bij een tornado, die hedenavond
een smallen weg „sneed" door Noerd-OoBt-
Nebraska.
Een spoorwegstation en een aantal huizen
werden hier vernield.
Een manifest der Katholieke Chincezen
Uit Peking wordt aan de Agentia Fides ge
schreven:
De Vredesboodschap, welke Z. H. Paus Pias
XI aan de overheden, geestelijken en geloovi-
gen van China, en „door hun tusschenkonusj
aan het groote en nobele Chineesche volk" heeft
gericht, had een geestdriftige ontvangst bij 4$
Chineesche katholieken, trok de aandacht vai
allen, die aan het herstel van China werken,
en werd zelfs door de onverschilligen en de
anti-christenen met welwillende aandacht be
schouwd.
De missive werd in alle bladen gepubliceerd,
en had veel gunstig commentaar. De woorden
van Zijne Heiligheid werden over alle steden
en plaatsen verspreid, van Canton tot Kirjm,
en wekten overal gevoelens van een gewettig
de voldoening.
Onder den titel van „De Pauselijke Boodschap
aan China" hebben de Katholieken nn een ver»
klaring uitgegeven, die de aandacht vestigt op
de belangrijkheid van dit document, van histo»
risch sociaal en godsdienstig standpunt bezien.
Als onschendbaar deel van het bekeerings-
wenk. raadt de H. Vader de oprichting en uit.
breiding aan van de katholieke Actie. Tot nu
toe hebben de Katholieke Cbineezen niet actief
deelgenomen aan dit soort van leekenaposto»
iaat. Zo waren onder elkaar verdeeld. En toch
zullen ze, als ze willen bedenken, dat ze slechts
één zijn met het groote leger, door den voort-
duTenden invloed van hun geloofsgenooten hun
ideeën wijzigen, en zullen ze zich sterker voé
len en meer berekend voor de zaak om de po»
gingen van den missionaris te steunen en de
rechten der kerk te verdedigen.
Na duidelijk te hebben uiteengezet wat de
Katholieke Actie voornamelijk beoogt, eindigt
deze brochure met te releveeren dat de bood
schap van den H. Vader aan het Chineesche
volk woorden bevatte van troost, van leering en
van bemoediging. „Met een dankbaar hart voe
len de Katholieken hun liefde voor Rome toe
nemen, vanwaar een zoo plechtige en kostbare
boodschap komt om hen gerust te stellen en té
bevrijden van den laster die hen voor tracht té
stellen als onderdanig aan vreemdelingen. En
de Chineezen spreken den lof van den Paus en
beloven onbegrensde gehoorzaamheid aan den
Vader aller geloovigen".
KATHOLIEKE ACTIE IN CHINA
Tegen anti-Katholiek optreden van
autoriteiten
Uit Lihsien (Chihli, China) wordt aan Agen
tia Fides gemeld:
De Chineesche vereeniging voor Katholieke
actie in de apostolische prefectuur van Lihsien
(Chihli, China) heeft aanstalten gemaakt zlcï)
te verdedigen tegen de anti-Katholieke houding
van de autoriteiten van Liu-Kïa-Cioang (Chuluf
eeu stad gelegen binnen de prefectuur van Ltli-
sien, door een protest te zenden aan de regee
ring.
Kort na het Katholieken-congres te LihsieD,
trachtten de Katholieken, zich voegend naar de
voorschriften van dit congres, vriendschappe
lijke betrekkingen aan te knoopen met de
plaatselijke leiders van de Koumintang, d.i. de
partij, die thans de meerderheid heeft.
Doch het nieuwe bestuur, dat grootendeels
bestend uit baardelooze jonge mannen, die nau
welijks de school hadden verlaten en wier be
treurenswaardige houding van algemeene be
kendheid is, sloegen iedere toenadering af.
Daarenboven gaven ze blijk van hum anti
christelijke politiek door eenige Christenen
uit de stad weg te zenden.
De Katholieken zijn vast besloten om zich
niet neer te leggen hij een dergelijke houding
van de zijde der plaatselijke overheden, omdat
daardoor weldra een anti-christelijke ge«3t over
het heele land zou worden verspreid.
De vereeniging voor Katholieke actie wor-fl
gesticht door mgr, Melchior Suan C.M., aposto
lisch prefect van Lihsien, met het doel, tegen
stand te bieden tegen het radicalisme va» na
den oorlog, ?e Lihsien telle11 Katholieke®
£5.000 leden,
