FEUILLETON
HET NIEUWE BEDRIJF.
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1928
DERDE BLAD
PAGINA 2
DE ZIEKTE-GEVALLEN AAN BOORD VAN
DE „INSULINDE".
AAN BLOEDVERGIFTIGING OVERLEDEN.
MALVERSATIES TE STOPPELDIJK
YAN STAAL LIET ZICH SCHEREN
Het was ver over tijd
I
STUDIEREIS VAN VERKEEKSBUKEAUX
DOOR WESTFALEN.
Nederland vertegenwoordigd.
Men schrijft ons:
De voornaamste organisatie ter bevordering
yan bet verkeer in Westfalen, de „Westfali-
ecber Verkehrsverband", welks zetel te Dort
mund gevestigd is, heeft gepoogd de verkeers-
propaganda in nieuwe banen te: leiden door een
groot aantal vertegenwoordigers van reis
bureaus en verkeersvereenigingen in de gele
genheid te stellen, persoonlijk kennis te nemen
Van de bijzondere schoonheid, waarmede West-
falen door de natuur zoo rijk bedeeld is, als
mede van de vele bezienswaardigheden op cul
tuurhistorisch gebied van de voornaamste ste
den in deze Duitsche provincie.
Genoemde bond had niet alleen talrijke uit-
noodigingen doen toekomen aan de meest voor
aanstaande reisbureaux en reisvereenigingen
In verschillende groote steden van Duitsch-
land, doch er tevens zorg voor gedragen, dat
ook Nederland in deze excursie, waarmede
acht dagen gemoeid zijn geweest, betrokken
werd.
Voor ons land waren vertegenwoordigd de
A. N. W. B., Toeristenbond voor Nederland, de
Nederlandsche Reisvereeniging en het reis
bureau Lissone, terwijl tevens een uitnoodiging
was gezonden aan het in de hoofdstad geves
tigde reisbureau Louis Hannell, officieel reis
bureau der Zweedscke staatsspoorwegen.
De ongeveer 40 deelnemers aan dezen tocht,
die allen tot taak hebben, inlichtingen te ver
strekken aan reislustigen zijn volop in de ge
legenheid geweest, persoonlijke indrukken op
te doen van de verschillende, in ong land als
in een deel van het Duitsche Rijk nog vrijwel
onbekende ontspanningsoorden in Westfalen.
In den morgen van Zondag 16 dezer vereenigde
zicb het gezelschap in het stadhuis van Hagen,
waar het, behalve namens den burgemeester
werd toegesproken door den plaatsvervangen-
den voorzitter van genoemden verkeersbond,
Stadtrat Strohn uit Dortmund, bij wien ook de
organisatie en leiding van deze reis berustte.
Van Hagen uit werd vervolgens gedurende drie
dagen per autobus door het Sauerland gereden
langs de volgende route: Dechenhöhle, Altena,
Plettenberg, Attendorfn, Altenhundem, Biel-
stein, Schmallenberg, Oberkirchen, Hoheleye,
Alt-Astenberg, Winterberg, Niedersfeld, Me-
schede, Arnsberg, Möhnetalsperre, Soest.
Hoezeer men in Westfalen. dezen tocbt op
prijs stelde, bleek wel uit bet feit, dat bet ge
zelschap in alle plaatsen, waar het zich op
hield, een buitengewoon hartelijke ontvangst
door de burgemeesters en andere plaatselijke
autoriteiten, door landdagafgevaardigden, als
mede door de vertegenwoordigers der aldaar
bij het verkeer geïnteresseerde vereenigingen
•en corporaties werd bereid. Vooral het bezoek
der Nederlandsche deelnemers bleek overal
bijzonder gewaardeerd te worden.
Op den. verderen tocht, die gedeeltelijk per
trein plaats vond, werd het Teutoburgerwoud
"én het Münsterland doorkruist. De reis ging
o.m. over Paderborn en de aan geneeskrachtige
bronnen zoo rijke plaatsen Bad Meinberg,
Salznflen en het beroemde Oeynhausen, om ln
Dortmund te worden beëindigd. In Sal-
'zuflen nam de president van den Lippischen
landdag aan de lunch deel, terwijl in Oeyn
hausen den deelnemers door het gemeentebe
stuur in de Kursaal een diner werd aangebo
den, tijdens het verloop waarvan een der voor
naamste autoriteiten der badplaats een dronk
op H. M, de Koningin uitbracht, waarna de
kapel het Wilhelmus speelde, dat. door alle
aanwezigen staande werd aangehoord.
In de hoofdstad Munster waren ter eere van
de gasten de kerktoren en het Rathaus door
schijnwerpers fantastisch verlicht.
Het bezoek aan Dortmund, waar het gezel
schap Zaterdagmiddag arriveerde, vormde een
waardig slot van de reis. De deelnemers be
zichtigden daar o.m. de geweldige „Union
Brauerei", waar het beroemde Dortmunder
ONVERDIENDE BLAAM VOOR DE
INDISCHE ARTSEN
Repliek van dr. van Lonkhuyzen.
Een „oppervlakkig" rapport
BATAVIA, 25 September. (ANETA) Dr. Van
Lonkhuyzen, hoofd van den Dienst der Volks
gezondheid. verklaart in een wederwoord op
het rapport der Leidsche Hoogleeraren FIu,
Koolemans Beynen en Kan over de ziektegeval
len aan boord van het motorschip „Insulinde"
van den Rotterdamscben Lloyd, dat genoemd
rapport zich kenmerkt door oppervlakkigheid
en gemis aan objectiviteit Er bestaat niet de
minste grond tot wijziging van de meening, dat
de commissie op Iichvaardlge wijze geoordeeld
heeft over de geste der Indische medici. Het is
de groote fout der commissie, dat zij bij beoor
deeling van den toestand, zooals deze in India
was, gebleven is in de sfeer van hetgeen zij te
Marseille hoorde en zag Het gemis aan objec
tiviteit bij de commissie blijkt onder andere
uit de zonderlinge interpretatie door de com
missie gegeven aan de in de medische wereld
zooveel omstreden proef van Dick.
Dr. Van Lonkhuyzen betreurt bet rapport
ten zeerste. De medici zijn absoluut niet over
tuigd van de onjuistheid hunner diagnose van
septische angina. De gevolgen van de geheel
onverdiende blaam op de Indische medici ge
worpen, demonstreeren zich reeds in de onge
rustheid van enkede nieuwkomers, die zeggen,
dat, wanneer de medici te Batavia al zoo slecht
zijn, hoe moeten die in de binnenlanden dan
wel zijn.
Het valt moeilijk zich in te denken in het
feit, dat het corps medici in Indië de onver
diende blaam te danken heeft aan de onver
antwoordelijke uitspraak van een commissie
van drie leden, waarvan er twee hun carrière
en naam verworven hebben door hun werk
zaamheid in Indië.
NEDERL. SPAARVERZEKERING VOOR
KATHOLIEKEN.
De vergadering op 3 October.
VEEL BEZOEK IS NIET NOODIG
Mr. J. J. van den Dries te Amsterdam,
curator in het faillissement der Nederlandsche
Spaarverzekering voor Katholieken, verzoekt
ons, in verband met de op 3 October a.s. te
houden verificatievergadering te melden, dat
hij spaarders afraadt naar deze vergadering in
grooten getale op te trekken, gezien hij dit
overbodig aebt. De curator verwijst belangstel
lenden naar de verslagen, die, naar hij ver
moedt, in de bladen zullen worden opgenomen.
De molenaar J. O. uit Zuid-Barge, die Zater
dag jl. een wondje openkrabde, is aan bloed
vergiftiging overleden.
Unio-nbier vervaardigd wordt, alsmede de druk
kerij van de „General Anzeiger", welk blad het
gezelschap tot een lunch uitnoodlgde. Zondag
ochtend werd een bezoek gebracht aan het
Dortmunder Museum en aan de enorme, geheel
uit hout vervaardigde „Westfallscke Halle",
plaat» biedend aan 60-000 personen, en waar
behalve groote boks- en wielerwedstrijden, be
langrijke congressen gehouden worden.
Een officieele lunch in het Casino, waaraan
twee afgevaardigden van den Westfaliscken
Landestag deelnamen, besloot deze studiereis,
welke door het bijzonder karakter, dat zij
droeg, een succes is geworden.
HET ONTSLAG VAN DEN
SECRETARIS-ONTVANGER
De zaak voor den Raad van State.
GEEN" VOLDOENDE GROND, OM
ZOO TE STRAFFEN?
In de gisteren gehouden zitting van den Raad
van State werd het beroep behandeld van den
raad def gemeente Stoppeldijk tegen het besluit
van Ged. Staten van Zeeland tot niet-goedkeu-
ring van het raadsbesluit tot ontslag van den
secretaris-ontvanger der gemeente, van Z.
Het raadsbesluit was gegrond op het tekort
schieten door den secr.-ontvanger in de uit
oefening van zijn functie.
Ged, Staten, aanwijzingen van fraude wel
aanwezig en slordigheid bewezen achtende,
meenden echter, dat er geen voldoende grond
bestond voor een zoo ingrijpende straf als het
verleenen van entslag.
Mr. L. N. Deckers, lid der Tweede Kamer,
trad, op als gemachtigde van de gemeente Stop
peldijk. Hij constateerde,, dat het hier geldt
een strijd tusschen algemeen en privaat belang,
erop wijzende, dat ook Ged. St. de handelingen
van den secretaris laakbaar achten, doch uit
medelijden hem willen handhaven. Het gaat
hier niet alleen om de belangen van den betrok
kene en zelfs niet om die van de gemeente
Stoppeldijk, doch om dit algemeene belang, dat
de ambtenaar in ons land ervan doordrongen
moet zijn dat hij eerlijk en onkreukbaar
behoort te ziju. De Ned. Bond van Gemeente
ambtenaren moet dan ook ophouden met op
te komen voor de particuliere belangen van elk
lid, dat fouten heeft gemaakt, die niet mogen
worden getolereerd. Het is voorgesteld alsof het
hier een dorpsruzie, een kwestie van „dorps
politiek" geldt, doch dit is onjuist. De feiten
bewijzen, dat het hier om geheel iets anders
gaat en dat de betrokkene in hooge mate slor
dig en onbetrouwbaar is geweest. En waar
moet bét naar toe met het gezag op het platte
land, als een man met een positie als de be
trokkene had, welke positie hem tot een mach
tig man in zijn gemeente maakte, niet betrouw
baar is. Dat er, zooals God. St. hebben, betoogd,
niet voldoende toezicht op hem is uitgeoefend
is geen excuus en dat hem teveel functies
waren toevertrouwd lag slechts aan hemzelf,
die, zonder daartoe om financieele redenen ge
dwongen te zijn, naar allerlei bijbetrekkingen
dong.
Het is bijna onbetwistbaar, dat de betrok
kene de notulen van een raadsvergadering op
17 Maart 1925 gefingeerd heeft en dat deze ver
gadering, waarin hem een salarisverhooging
zou zijn toegekend, nooit gehouden is. Ver
schillende mandaten zijn niet te vinden, reke
ningen van het armbestuur, waarvan hij admi
nistrateur was, zijn zoekg'eraakt, waardoor con-
tröle niet mogelijk IS; het bevolkingsregister
is niet bijgehouden; teir laste der gemeente is
door den betrokkene gespeculeerd in Belgisch
geld; bewijzen van Nederlanderschap werden
nu eens kosteloos, dan weer tegen betaling ver
strekt, doch de gemeente-ontving het geld niet;
als ontvanger betaalde hij mandaten uit, die
niet door den wethouder waren geteekend.
Deze en andere feiten staan vast en een
organisatie als de Bond van Gemeente-ambte
naren moest zich wel tienmaal bedenken eer
zij de verdediging op zich nam. Wie den. man
een dienst wü. bewijzen boude hem verre van
een. financieel' verantwoordelijken, post en
hovendien is zijn handhaving rechtstreeks in
strijd met het gemeentebelang.
De vertegenwoordiger van den Bond van
Gemeente-ambtenaren, optredende voor den be
trokken secretaris betoogde, dat dit geval
helder belicht het gebrek aan een onpartijdige
rechtspraak voor ambtenaren. Onder den in
vloed van de- dorpspolitiek te Stoppeldijk, den
Over den Goudschen wethouder van Staal,
die, als hij werkt, bij „Het Volk" nog het
slordig salaris van 20.000 per jaar verdient,
schrijft iemand in de a.r. „Rott.":
Als kleine jongen drukte ilc al graag de
voetstappen van groote mannen, en die lief
hebberij Is me bijgebleven, zelfs nu ik al
aardig door m'n haren raak.
De mooie Goudsche' toren liet plechtig negen
Blagen galmen over 't oude stadje.
Plots liep p.g. K. van Staal een kappers
zaak in.
Onzichtbaar sloop 'k hem na.
Hij liet zich op een scheerstoel vallen en
bekeek in den spiegel met aandacht z'n
proletariërs-fiselemie.
„Even scheren!" zei hij dan tot den toe
ijlenden bediende.
Maar subietelijk weigerde déze. „Dat gaat
niet, meneer om 9 uur moeten in Gouda
de seheersalons gesloten zijn.... Zóó wil
wethouder Van Staal 't hebben...."
P.g. Van Staal voedde toch 't pijnlijke. Zóö
vaak had hij in heilig enthousiasme mee
gezongen: „Acht uur, acht uur! Geen langer
arbeidsduur!"
,,'k Kwam 's kijken of hier de Arbeidswet
goed wordt nageleefd!" grappigde hij.
Maar met die aardigheid was de baard van
onzen p.g, niet geschoren.
Ook de baas was inmiddels op 't soheer-
tooneel verschenen.
En nu weet ieder socialist,, dat je tegen
rlen baas heel anders moet optreden dan tegen
den knecht. Dat brengen de socialistische
moraal en de grondprincipes der partij zoo
mee.
Gelukkig weet pg. Van Staal dat ook.
„Zeg!.... 't is wel 9 uur, maar 'k- kan toch
nog wel even geschoren worden?:.. Iemand
met mijn inkomen kan 's Zondags toch niet
met 'n ongeschoren gezicht loepen!"
Ach, 't was weer de oude, pijnlijke ge.
sohiedenis, waarover reeds zoo vele roode
tranen in alle oprechtheid zijn geschreid.
In deze verrotte maatschappij moet men
nu eenmaal bukken onder de onbarmhartige
kapitalistische zweep....
En weldra ging 't harde staal over 't zachte
vel van p.g. Van Staal's proletariërs-aange
zicht....
EEN NIEUWE FABRIEK
Stikstof te IJmuiden
Zooals reeds gemeld, verrijst op de terrei
nen der Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrie
ken te IJmuiden een stikstoffabriek. Met den
bouw daarvan is reeds begonnen.
Men verwacht, dat de nieuwe fabriek per
jaar 40.000' tot 50.000' ton stikstof zal produ-
ceeren.
schoolstrijd aldaar, zijn de feiten opgeblazen
en is den secretaris ontslag verleend. Ondanks
het feit, dat Ged. St. de zaak in onderzoek
hadden, kon de raadsmeerderheid op hun uit
spraak niet wachten; de secretaris moest wor
den ontslagen. Tégenover de rede van den heer
Deckers stelde spr. het feit, dat de rechter den
betrokkene niet heeft veroordeeld, hetgeen- een-
streep door de rekening van de raadsmeerder
heid was. De eene beschuldiging na de andere
i» ineengezakt en daarom kwam men later met
de z.g. gefingeerde notulen, welke naar alle
waarschijnlijkheid betrekking hebben op een
nabespreking van een raadsvergadering en in
het geheel niet gefingeerd zijn. Allerlei feiten
zijn niet bewezen. Weliswaar zij,n er fouten,
gemaakt, doch die zijn van veel geringer be-
teekenis dan men wil doen gelooven.
Spr. sloot zich aan hij Ged. St. die het ont
slag een. veel te zware. straf achten.
De Kon. beslissing volgt later.-
BE BEDRIJVENWET.
De inwerkingtreding.
Bij Kon. besluit van dei 20sten Septembei
1928 (Staatsblad no. 377) is bepaald, dat da
Eedrijvenwet (Staatsblad 1928, no. 249) in wer
king treedt met ingang van 1 Januari 1929.
HET VISSCHEN VAN MOSSELZAAD
IN DE ZUIDERZEE.
Een regeling voor Zeeuwsche mossc-lvisschers,
Naar wij vernemen, heeft de minister van
Binnenlandsclie Zaken en Landbouw een re
geling ontworpen met betrekking tet het vis-
schen van mosselzaad in de Zuiderzee door
Zeeuwsche inosselvisschers.
Deze regeling komt hierop neer, dat de bond
van Zeeuwsche mosselkweekers 'het visschen
van een vooraf te bepalen boeveelheid mossel
zaad zal regelen en voor de distributie van die
hoeveelheid onder de leden van dien bond, als
mede onder de niet-leden zal zorg dragen.
Omtrent bezwaren van de mosselkweekers
tegen de hun toegewezen hoeveelheid mossel
zaad, zal worden beslist door een Regeerings-
vertegenwoordiger, die als adviseerend lid in
het bestuur van den bond zal zitting krijgen.
HET HOUDEN VAN WIELER
WEDSTRIJDEN OP DEN OPENBAREN WEG
Ecu strafbaar feit
De kantonrechter te Amersfoort veroordeel
de in de zitting van gister den voorzitter en
den secretaris-penningmeester der wielrenners-
vereeniging „De Arend" te Utrecht, elk tot
een boete van ƒ15.subsidiair 10 dagen hech
tenis wegens het houden van een wielei'-wed-
strijd op den openbaren weg op Zondag 20 Mei.
De nieuwe Motor- en Rijwielwet stelt het hou
den van een wedstrijd op den openbaren weg
reeds strafbaar afgezien van de snelheid.
HET OVERBRENGEN
VAN VERSNELLINGEN BIJ AUTO'S-
Nieuwe methode voor automatische
overbrenging.
Na vijf jaren van geheime proefnemingen
heeft een. Bngelsche firma een methode voor
het automatisch overbrengen van versnellingen
voor auto's vervolmaakt. Het mechanisme, dat
na een proefneming over een afstand van 50.000
mijl door de Armstrong Siddely Motors Ltd
voor hun zware modellen auto's is overgeno
men, zal op de autotentoonstelling in Olympia
te houden, welke. 11 October, begint, te zien
zijn.
DE OVER.WEGEN-MISèRE
Een waclitei' veroordeeld
De kantonrechter te Utrecht heeft den
wachter van den spoorwegoverweg bij de
Cornells Höutmanstraat te Utrecht, die, terwijl
een freih haüêfcre; ntfev ojtns genoeg ae ueémtjn
had gesloten, veroordeeld tot 40.boete
subs. 20 dagen hechtenis, overeenkomstig dea
eisch.
DE NACHTWACHT TE MUIDEN
i
.Een besluit tot afschaffing en een beroep
Volgens „De Telegraaf" heeft de raadsmeer*
derheid, die het besluit nam om den nacht
wacht te Muiden af te schaffen, het verzoek
gedicht tot de Kroon, om het besluit van Ged.
Staten, waarbij goedkeuring onthouden Werd
de bagrootingswijziging, tie vernietigen.
Ken industrie- en boerenverteJimg
uit Munsterland
door AUG. WIBBELT, Pr.,
(Uit 't Munsterlandsch dialekt vertaald)
10.)
'n Beetje voorzichtig, alstebiiet! Ik ben
aan 't verhuizen en nu staat de boel door
élkaar. Maar nou ga ik me praktisch inrich
ten, ik heb 't nou gevonden pas op, lang
zaam! Je loopt me jandorie de heiligen onder
steboven! Zoo ga daar maar zitten, dat Is
de matras van onze logeerkamer. Daar ga ik
'n sofa van maken. We- hebben er nog een te
yeinig. En onze gasten kunnen even goed op
'p stroozak slapen als wij zelf.
Do darpsschout klam over twee stoelen,
'n oud Duitsch tafeltje en 'n Amerikaanschen
slaapstoel heen, het. atrium, binnen, gooide.
'Ih verzameling lange pijpen tegen den grond:
.én ging op de sofa-in-petto zitten, dus op de
tiatras.
Nu, schout, de kapelaan, gaf 'm 'n sigaar,
jhoe staat 't met de monumenten-cemedie?
Dat zaakje hebben we al voor mekaar,
jsei de schout, we beginnen dezer dagen met de
repetities.
Wat wordt er dan gespeeld?
'n Prachtig stuk! Ik- heb 't zelf voorgesteld:
de Maagd van Orleans, van den beroemden
dichter Schiller. Dat is het allernieuwste,
heeroom!
Sapperloot! lachte de kapelaan, speel je
dan ook mee, schout?
De dorpsschout krabde achter z'n ooren.
Ik moet wel, d'r zijn geen heeren genoeg.
Maar onze Louis die mag meespelen en Alex*
jyVolbrink ook- O, 't is 'n prachtig, stuk! D'r
komen zelfs kanonnen in voor en het eene ge-
Vecht na 't andere!
Dorpsschout! De kapelaan trok 'n. paar
fiiaal aan zijn pijp. Lonia bevalt me niet goed
Sneer. Studeert, ie nog wel? En wat moet hij:
's avonds in den tuin van Maasman spionnee-
ïen? Hij wil aL vrijen, de bengel! En klimt
Jtver den muur, zoo'n. slungel! En dan zit hijj
dikwijls met den hoofdopzichter bij Sömmer.
Snt gaat niet goed zoo!
Ja, heeroom, dien hoof opzichter daar1
hebt u een hekel aan, dat weet ik wel. Dat is
vanwege de strontiaan.
Je vergist jé, dorpsschout! Zeker, ik heb
je gewaarschuwd voor dat dwaze contract.
Maar als je je absoluut ruineeren wilt, ga je
gang maar!
De dorpsschout kreeg 'n vuurrooden kop en
schoof zoo onrustig op z'u matras heen en;
weer, alsof dat ding gloeiend heet was.
Ik geloof, dat dat mijn zaken, zijn, is
't niet? en 'n geestelijke behoort volgens:
mijn meening in de sacristie thuis en moet
niet overal z'n neus insteken.
De kapelaan nam z'n pijp uit z'n mond eni
bekeek den dorpsschout, alsof hij 'n wereld
wonder voor zich had.
Kijk maar 'ns hier, heeroom! En dat wil
ik u wel zeggen: al dat geloop en gestook helpt
b niets meer. D'r is zwavel bij en die moet er
uit, dat is volgens de wet!
Zwayel? De kapelaan zette oogen op al»
'n uil, zoo groot! Waar is zwavel bij? Ik begrijp
je niet.
De dorpsschout stond op en greep z'n hoed.
Zwavelkies meer zeg ik niet adjuus,
Heeroom! Ik verzoek, u, mij niet meer te In-
commodeeren; ik weet, wat. ik. doe, Ik zeg al
leen maar Zwavelkies!
Daarop klauterde hij weer over de stoelen,
trapte 'n tabakskist in mekaar en sprong de
straat, op. Hij ging regelrecht naar Sómmer
en nam 'n volle lading.
De kapelaan kon. met 't verhuizen niet klaar
komen, hij liep maar in 't atrium rond. en dacht
na over zwavelkies.
DE KREIZCOMMISSARIS.
Mevrouw Kreizcommissaris Hansworst, ge
boren Huiskrekel had maar één smart. Met
haar maatschappelijke positie kon ze tevreden:
zijn, want ze regeerde in den heelen kreiz-
Loerem als 'n koningin, de kreizcommissaris.
zelf moest voor haar bukken. Rijk waren ze.
ook, 'n villa met 'n grooten. tuin, dien ze. „park"
noemde en aan de villa was zelfs 'n. toren ge
bouwd. Puncto staatsie en feestelijkheden kon.
geen mensch tegen haar op. Maar ze had toch
één smart: dat was dë naam: „Hansworst,"
Zij zelf was 'n geborene „Huiskrekel", of
schoon ze op dat lieve beestje absoluut niet
geleek. Want ze was 'n groote dame, met "m.
krommen neus, zwarte wenkbrauwen en 'H har
de stem ze geleek meer op 'n havik. Altijd
had ze gehoopt, dat ze met haaT huwelijk
'n goeden ruil zou kunnen dóen met haar naam:
en met eere van dien „Huiskrekel" zou afko
men. Tóen ze nu haar man leerde Rennen,,
was zijn naam „Hhnsworst" bijha 'n huwelijks
beletsel geweest. Toch besloot ze hem maar te
nemen, want ze was de jongste ook niet meer;
maar nog steeds kon ze haar man niet verge
ven, dat hij een. „Hansworst" van haar ge
maakt had.
Mevrouw lag in de waranda en keek den
tuin in, waar de rozen al begonnen te bloeien.
Ze lag werkelijk ja, niet °B den. grond,
maar In zoo'n schommelstoel en in haar geel
costuura onder de groene ranken van den
wilden tvingerd zag ze er uit als. 'n lange over
rijpe komkommer..
Mevrouw, zei de jonge burgemeester, van
Holldorp; die bij haar op visite was, ik betuig:
nogmaals mijn innig leedwezen, dat ik uwe in
vitatie niet heb kunnen aanvaarden. Zooals
ik de eer had„u mede te deelen, bad. mijn oom,
lid van den Hoogen Raad, 1) mij bij zich ont
boden. Des te meer spijt mij zulks, omdat ik
vast overtuigd ben, dat ik hm dat ik
zeer veel verzuimd heb.
Hij maakte 'n buiging en liet de rook van
z'n sigaar langzaam omhoog stijgen.
Vleier! zei mevrouw vriendelijk; dat lid
van den Hoogen. Raad imponeerde haar, maar,,
als ik vrij uit spreken mag, ja 't wa3 feeëriek!
Misschien klinkt het 'h weinig onbescheiden,
maar werkelijk 't was feeëriek!
Onder de handen van feeën wordt alles
feeëriek, mevrouw!
Mevrouw rekte zich uit van louter plezier,
als 'n poes, die gestreeld wordt.
U bent waarlijk 'in onverbeterlijke vleier:
Maar werkelijk, u had 't moeten zien! Dp il
luminatie van het park was superbe. En vnnr
de tafëlde.coratie heeft Hermine 'n uniek- idee-
gehad! Denk eens aan, alles in wit en geel
"Werkelijk, mijn beste burgemeester, er- bestaat
geen eenvoudiger maar ook geen voornamer
ltlëurenaccoord! En heerlijke composities' Ro
zen, maarschalk Niel en Blanche, witte anjers
en gele margrieten, verder mimozataUlten en
tuberozen, witte vergeetmenietjes en gele lobe
lia's- ach, mijn dochter heeft 'n exclusief
fijnen smaak! Kijk, daar is zei
Mijn kind, kom binnen en begroet onzen
gast!
Juffrouw Hermine, de eenige dóchter, kwam
langzaam voortschrijdend, uit den tuin; ze
was juist zoolang ais haar moeder, maar zij
was rood, in plaats van zwart. En als- de com
positie wit-geel zoo'n fijne smaak is, zooals
mevrouw- de kreizcommissaris beweerde, dan
moest juffrouw Hermine wel allemachtig sma
kelijk zijn, want dr heele facie was wit en
geel van de zomersproeten!
Ach, mijn heer burgemeester! Ik ben wer-
1) Ober-Eegierungsrat. De vertaling: Lid
van dén Hóoge Raad is niet juist In ons land
bestaat geen «equivalente titel'. De vertaling
is genomen bij gebrek aan beter. De vertaler.
kelijk verrast! Ik dacht, dat u kluizenaar wor-
j den wildot, zoo zelden laat u zich zien!
O, dame, hm alleen de strenge
plicht van mijn ambt kon mij verwijderd hou
den van dit idyllisch paradijs, maar anders
ook geen macht tei" wereld, Mevrouw schilder-
de mij zoo even, wat ik helaas heb moeten
missen.
Juffrouw Hermina liet zich neervallen op een
van de rieten, stoelen, dia gevaarlijk kraakte.
Want ze was niet alleen groot, maar had ook
haar gewicht.
Ach, eigenlijk was 't toch vervelend, ze
zette haar grooten hoed af en schudde haar
kroeze, roode haren, die als 'n -wolk- om d'r
hoofd hingen (kapsel h la Titua) ik vind, dat
er 'n vreeselijk huisbakken en triviale toon
hier heerscht, absoluut geen hoogere sfeer!
Ach eind, zeide mevrouw, men moet niet
te hard oordeelen, wanneer men zelf gelukkig
begaafd is. Niet bij iedere wieg kunnen de
Gratiën en muzen staan en men kan niet van
iedereen verlangen, dat hij toont, esprit te
bezitten en 'n artistiek verfijnden smaak. Maar
dat grove vergrijpen tegen de fijne etikette
voorkomen, dat vind ilc inexcusable!
Daarbij trok mevrouw 'h gezicht, als of er
bij haar illuminatie de hemel, weet wat voor
misdaden hadden plaats gevonden.
Mevrouw, zei de burgemeester, u doet mij
i schrikten. Mag ik ook weten, wat uw misha-
I gen veroorzaakt heeft?
- Ja, verbeeld u, mijn beste heer hurge-
mot.scer, -daar komt dokter Kruis binnen in
I- n gekleedo jas, in plaat» van in frak en me
vrouw advocaat Pimpel in wol in plaat» van
in zijde en ik had toch „alleronderdanigst"
geinviteerd niet „vriendelijk" maar „aller
onderdanigst!"
Ze draaide met d'r oogen en zuchtte zoo
diep, alsof ze al naar werd alleen; door te den
ken aan de wol van mevrouw Pimpel.
En dan, mama, heeft u niet opgemerkt,
hoe dokter Kruis zich te goed deed aan de
kwartelpasteitjes en de getruffélde- worstjes?
Om Gods wil, kind! mevrouw weerde met
beide handen af, alsof ze last van muggen had,
ik bid je, spreek er niet verder over, ik be
zwijk! Zoo'n plebejische manier!
De burgemeester trok met 'n spijtig gezicht
z'n schouders op. 't Is anders geen onaardige
kerel, maar 'n sans-fagon in hooge mate.
En dan, mama, die dames Hüdruppel
ik geloof toch, dat we 'n meer gereserveerde
houding moeten aannemen in onze conversa
ties die dhmes maken toch 'n al te droevig
figuur met haar oude costumes; die ze telkens
weer dragen. En dan verbeeldt die oudste
Hoe heet ze ook weer? Juist Eugenie die
verbeeldt zich ook heel wat met haar gezang
en ze heeft toch ook maar 'n schrille
tenorstem,
Maar kind, je bedoelt: sopraan!
Dat heb ik gezegd, mama! Och, laten we
er maar over zwijgen! Vertel ons maar liever,
hoe 't met de tooneeluitvoering staat, mijn
heer -burgemeester.
De- burgemeester was blij, dat hij eindelijk
daarover 'n woordje kou zeggen. Hij draaide
aan z'n zwart, snorretje en zette 'n poeslief
gezicht op, wat hij meesterlijk verstond.
Ik ben u zeer dankbaar, dame, voor uwe
belangstelling. Maar ik moet, zooals ik vroe
ger reeds heb mogen uiteenzetten, absoluut
op uwe medewerking kunnen rekenen, anders
zal de zaak mislukken. U hebt mij onlangs
reeds hoop gegeven mag ik nogmaals onder
danigs! om. uwe medewerking verzoeken?
Jufrouw Hermine schuurde zoo'n beetje
heen en weer.
O, ik dweep met de kunst en ik zou ook
gaarne toezeggen maar och, mama, wat
dankt u ervan?
Mevrouw richtte zich op uit haar schommel
stoel.
Mijn beste heer burgemeester, als wij moe
ten afzeggen, dan geschiedt zulks om zoo te
zeggen met bloedend hart. Het gaat er slechts
om, wie er nog meer mee spelen. U zult moeten
toegeven, dat wij tegenover ons zelf verplicht
zijn 'n zekere exclusiviteit in acht te nemen,
niettegenstaande wij het edele doel ten volle
apprecieeren. Vanzelfsprekend neem ik zonder
meer aan, dat u de hierbij noodige considera
tie gebruikt en den voreisekten takt bezit, en
ik zou zonder eenig voorbehoud mijn volste
vertrouwen stellen in de door u te treffen
schikkingen, wanneer u reeds langeren tijd
hier gewoond, liadt en personen, en omstandig
heden precies kendet. Nu echter moet ik u
werkelijk verzoeken, mij de lijst dér andere
spelfers te willen voorleggen en mij te veroor
loven, mijn beslissing te nemen overeenkom
stig het resultaat mijher bevindingen.
Na deze prachtige redevoering liet mevrouw
zich weer ixr haar schommelstoel glijden en Is
kon aan haar zien, dat ze haar plicht gedaan
had als moedei- en als persoon van aanzien.
Ik begrijp 't volkomen, mevrouw en ik
kan u bij voorbaat mededeelen-, dat de mede
werkende personen, al zijn ze niet allen van
denzelfd'en stand, toch 'n smettelooze reputa
tie bezitten. De volgende dames hebben hun
medewerking toegezegd: 'n juffrouw Hudyup-
pel en Pimpel uit Loerem, juffrouw Meta Nap*
pie uit Windhoek.
Excuseer, viel mevrouw hem in de rede,
ik ken die dame niet: Nappie, als ik goed ver
staan heb 't klinkt nog al ordinair; kunt
u garandeeren? of liever, ik zal införmeeren.
Ga verder, s.v.p.
(Word vervolgd).
