KABOUTER
FEUILLETON
HET NIEUWE BEDRIJF.
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1928
VERZET TEGEN DE SOVJET
Een organisatie in het koeban-gebied
NU AMANOELA TERUG IS
Zijn minister krijgen verantwoordelijke
macht
BUILENPEST IN OOST-AZIë
LONDEN, 28 September (H.N.) Volgens een
bericht uit Charbin zijn te Toengliao, waar de
grenzen van de provincie Tsjili, van Mongolië
en van Mantsjoerije samenkomen, 189 personen
aan builenpest overleden.
DE ËRAMD TE HANKOW
Vijfhonderd dooden, tienduizenden dakloos
PERS EN GELOOFS VERBREIDING
Een Chineeseh Katholiek maandschrift
DEMPSEY ALS ACTEUR
2000 dollar per week
HET NEERSLAAN VAN DEN TEGEN
STANDER HOOFDZAAK
DERDE BLAD
DE INTERNATIONALE VAN OIR.
bouwvakarbeidersbönden
Het derde Congres
SIGARENFABRIEK „DE MUNT"
Een besluit tot liquidatie
HET ONTWERP-WINKELSLUITING
CONCURRENTIEVREES EN
WERKTIJD-MOEILIJKHEDEN
De Vereeniging van Ncncrl. Gemeenten,
afd. Zuid-Holland, houdt zich met
het onderwerp bezig
4.
STORM EN O VERSTROOIINGEN
IN RUSLAND
Dijken verwoest,
CHABAROFSK, 27 September. (W.B.) Het
water van de Amoer is door een lievigen storm
opgezweept en beeft dijken en steigers ver-
Woest. Verscheidene gebouwen op de kaden zijn
Ingestort Enkele stoomschepen zijn gestrand
^n talrijke booten omgeslagen.
MOSKOU, 28 September. (V.D.) Een hevige
storm heeft de haven van Chabarowsk geteis
terd. Een groot aantal booten is gezonken.
Andere schepen werden op de kust geworpen.
In de haven is groote schade aangericht.
Een aantal personen is omgekomen.
KRASNODAR, 27 September. (W.B.) Er is
in het Koeban-district een contra-revohition-
naire organisatie ontdekt onder de studenten
van het landbouwkundig instituut.
Aan het hoofd der beweging staan zoons van
.vroegere officieren en ambtenaren.
Het plan was, terroristisch tegen de vertegen
woordigers der sovjet-regeering op te treden,
gebctiwen in de lucht te doen springen, enz.
HET PROTESTANTISME IN PALESTINA.
Uitbreiding van invloed; een vereenigings
gebouw van 1 Vz milüoen.
Zooals men weet, doen de Protestanten en
vooral de Anglicanen alle mogelijke moeite om
hun invloed in Palestina te versterken, en heb
ben zij o.a. als eisch gesteld, dat er in Jeru-
sulem een Engelsche universiteit opgericht zal
worden.
Voor kort is nu ook te Jeruzalem de eerste
steen gelegd voor een groot nlenw gebouw van
de Y.M.C.A. (christelijke vereeniging van jonge
imannen). Uit deze twee feiten blijkt duidelijk
de wassende invloed van het Protestantisme.
Wat nu het gebouw van de Y. M. O. A. betreft,
.'•dit woTdt een ontzettend groot instituut dat
jn 1930 klaar moet zijn. Enkele onbekende ge-
jers uit Amerika en Australië hebben hiervoor
.een bouwfonds bijeengebracht van bijna iyx
itaillioen gulden. Het zal het grootste gebouw
zijn der Y. M. C. A. in Azië.
Voor de leden van deze vereeniging is een
handelsschool opgericht benevens een ambacht
school, ontwikkelingscursussen voor arbeiders,
enz.
PESHAWAR, 28 September (R.O.). Een blad
6,it Kaboel meldt, dat de Afghaansche regee
ring besloten heeft een ministerie te vormen,
pat In zijn geheel verantwoordelijk is.
Het blad drukt de meening uit, dat het
cogenblik voor het land gekomen is om een
dergelijk kabinet te vormen en voegt er aan
^toe, dat wanneer zelfs drie kabinetten binnen
eeu jaar tijds zenden vallen, het het land nog
mogelijk zou zijn bekwame mannen voor een
'ylerde kabinet te leveren.
Het blad deelt eveneens mede, dat een pers-
.Wet voorbereid wordt door een commissie. Deze
'Commissie is verdeeld wat betreft de wettelijke
Vrijheid van drukpers.
LONDEN, 28 óeptember. (H.N.) Bij den
brand te Hankow zijn vijf honderd personen
om het leven gekomen en duizenden huizen
verwoest. Tienduizend personen zijn dakloos.
De brand brak in een theehuis uit.
Het Roede Kruis te Shanghai heeft levens
middelen onder de bevolking doen verdoelen.
Uit Honkong wordt aan „Agentia Fides" ge
meld
Het eerste nummer van de „Kung Kao Po",
;een geïllustreerd Katholiek maandblad,, dat in
het Chineeseh wordt geredigeerd, is onlangs te
Hongkong verschenen. De uitgevers zijn Pater
André Granelli van de Vreemde Missiën te
Milaan en Pater Philip Lu, een inlandsch prie
ster uit Canton.
Het blad begint op bescheiden voet, daar het
slechts zes bladzijden beslaat en een oplage
heeft van 6000 exemplaren. Men verwacht ech
ter zijn verbreiding snel te z.ien toenemen,
en later misschien ook het aantal van zijn uit
gaven.
Het blad bevat zoowel plaatselijke als natio
nale nieuwsberichten van Katholiek belang, en
behandelt kwesties die de missiewereld inte
resseeren, zoowel als apologetische artikelen en
onderrichtingen voor niet-Katholieken,
„De Telegraaf" heeft het reeds eender ge.
mield: Dieimpisey itre-edit tegenwoor/dig top in
een tooneelstuk getiteld „The big fight", waar
in zijn vrouw Estella Taylor en de bokser
zelf de hoofdrollen vervullen. De schrijver Da
vid Belaisco heeft het goed ingezien, om Jack
nilet te veel te laten praten, want dit gaat
Dempsey niet al te beat af. Zijn eenige rol
besLaat dan ooik uit een paar woonden als-
„Dat is goed" en „O ja?"
Het voornaam/site is echftier het neerslaan
van den slechten man, in het stuk van hem,
die het waagt de schoons Estella te aanbid
den. Deze ondankbare irol moeit dooir twee
personen gespeeld worden, omldat, boe slecht
Jack ook spreekt, zijn punch nog niet aan
kracht heeft ingeboet en een dag rust voor het
slachtoffer beslist noodzakelijk blijkt.
Is het te verwonderen, dat Dempsey niet
meer in den ring verschijnt, nu hij met der
gelijke voorstellingen 2000 dollar per week
verdient?
DE WERVELSTORM IN FLORIDA.
50 millioen dollar schade
LONDEN, 28 September (TI. N.). In een
bericht van het Amerikaansche Roode Kruis,
uit West Palm Beach, bedraagt de schade, door
den wervelstorm in Florida aangericht, 50
miillioen dollar.
Meer dan 4000 zaken- en woonhuizen zijn ge
heel verwoest, terwijl er 13.000 zwaar bescha
digd zijn.
EEN GOEDE HOND STAAT
VOOR GEEN SLOOT, MAAR EEN
KOMT ER OOK WEL OVERHEEN
INLEIDINGEN EN MOTIES
Dezer dagen kwamen te München in con
gres bijeen afgevaardigden van de organisaties
die de internationale van christelijke Bouwvak
arbeidersbonden vormen. Bij deze internationale
zijn aangesloten de R. K. en Chr. Bouwvak
arbeidersbonden uit België, Duitschland, Elzas-
Lotharingen, Nederland, Tschecho-Slowakie,
Zwitserland, Oostenrijk en Hongarije, welke
organisatie's, uitgezonderd Oostenrijk, deputa-
tie's naar het congres hadden gezonden.
Het congres was dan ook uitstekend bezocht,
tengevolge waarvan mede een uitstekend vct-
loop te censtateeren viel.
In zijn openingswoord kon de voorzitter, de
heer Wiedenberg, op een groei van meer dan
28000 leden, sinds het laatste congres, hetwelk
in 1925 in Lnzern gehouden werd, wijzen waar
door het ledental to't meer dan 85000 gestegen
was.
Als secretarissen werden herbenoemd de
heeren J. Sckaafsma en J. Andriessen, resp.
Secretaris van den Ned. Chr. Bouwarbeiders-
hond en Voorzitter van den Ned. R. K. Bouw
vakarbeidersbond „St. Joseph", terwijl ais pen
ningmeester opnieuw werd aangewezen de heer
Vaes, bestuurder van den Belgischen Houtbe-
werkersbond.
Hierna werden inleidingen gehouden over:
de leerlingregeling en het vakonderwijs;
practisch jeugdwerk in de vakbeweging en het
loonvraagetulc in het bouwbedrijf.
Het congres nam ten aanzien van het eerste
en derde onderwerp met algemeene stemmen
resolutie's .aan, welke de aangesloten bonden
zullen trachten te verwerkelijken.
DE STAKING IN DE GOUDSCHE
AARDEWERK-INDUSTRIE
Opnieuw ingrijpen van den Rijksbemiddglaar?
Naar het „Volk" verneemt zou het in de
bedoeling liggen van den Rijksbemiddelaar, den
heer Van IJsselsteijn, om partijen, betrokken
bij het conflict in de Coudsche aardewerkin
dustrie, tegen heden tot een conferentie
uit te noodigen.
In de vergadering van aandeelhouders der
N.V. Sigarenfabriek „De Munt" te Maastricht,
werd met algemeene stemmen besloten tot
liquidatie en tot het opheffen der surseance
van betaling.
KLOMPENBEURS TE DOETINCHEM.
Te Doetinchem is de jaarlijksche klompen-
beurs gehouden. Bij afwezigheid van den bur
gemeester geschiedde de -opening door wethou
der Velsink. Het beaoek was buitengewoon
druk en de orders zóó talrijk, dat de industrie
in deze omgeving minstens een half jaar werk
heeft.
PLUIMVEE- EN PELSDIEREN-
TENTOONSTELLING TE ROERMOND.
Door de Middsn-Limburgsche pluimvee- en
konijnenfokkersvereeniging zal van 7 tet 9
December a.s. te Roermond een internatio
nale tentoonstelling worden gehouden van
hoenders, duiven, pelsdieren enz.
Er zal een aparte afdeeling worden gevormd
voor de in de laatste jaren ook in ons land
in navolging van Canada en Zwitserland, zich
sterk ontwikkeld hebbende pelsdierenteelt.
De afd. Zuid-Holland van de ver-eeniging van
Nederlandseh Gemeenten hield gisteren onder
voorzitterschap van den heer E. Vernède ia de
Oude Raadzaal te 's Gravenhage een leden
vergadering.
Als bestuursleden werden herkozen de hee
ren mr. G. van Baren en P. van Rees; gekozen
werd in de vacature-J. B. Meyeren (wegens ont
slagneming) den heer F. Splinter, wethouder
van Leiden. De voorziening in de vacature wij
len mr. S. J. L. van Aalten werd tot de volgen
de vergadering uitgesteld.
Behandeld werd vervolgens een motie van de
gemeente Kerkrade inzake de financieele ver
houding tusschen Rijk en Gemeenten. Besloten
werd de motie voor kennisgeving aan te nemen.
Mr. L. Rijken, chef van het kabinet van den
huigemees ter van 's Gravenhage, hield ver
volgens een inleiding over het ontwerp van wet
op de winkelsluiting.
Na een schets van de voorgeschiedenis der
wettelijke winkelsluiting te hebben gegeven
sedert 1902, toen het 3e middenstandscongres
te Amsterdam de praead viezen van mr. Levie
en Gerzon over dit onderwerp behandelde, en
na een overzicht van de met de Amsterdamsche
verordening op de winkelsluiting opgedane er
varingen ook in juridischen zin daarbij
herinnerend, dat zoowel hij den administratie
ven rechter als hij den strafrechter de strijd
tegen de gemeentelijke verordening ten gunste
van deze was beslist, ging spr. over tot de be
oordeeling van de thans bij de Tweede Kamer
aanhangige ontwerp-rijksregeling.
Voor spreker ligt de rechtsgrond door het
ingrijpen van de overheid op het gebied der
winkelsluiting hierin: dat de zeer lange werk
tijden voor winkeliers zonder personeel en voor
bedienden niet in het leven werden geroepen
door de normale vrije werking van economische
factoren maar door den onwil en dikwijls ook
door sabotage van de zijde van enkelen van
elke poging tot verbetering, welke door het
overgroote gedeelte van de bij het bedrijf be
trokken patroons en bedienden gewenscht werd,
ondanks een geringe geldelijke opoffering, en
welke verbetering onze volkskracht ten goede
moest komen.
Bij dit alles heeft spr. meer het oog gehad
op de avondsluiting dan op de Zondagssluiting,
hij welke laatste andere m-otieven op den voor
grond treden, zooals b.v, religieuze/
De kwestie vau de Zondagssluiting laat spT.
in dit bestek liever rusten.
Er zijn thans, zoo ging spr. voort, 280 ge
meentelijke verordeningen op de winkelslui
ting. Het komt hem vooi-, dat de regeling van
dit onderwerp gevoeglijk aan de gemeentelijke
overheid kan worden overgelaten, m.a.w. dat er
geen voldoende motieven voor een Rijksregeling
zijn. Het bezwaar dat men in een naburige ge
meente, waar de winkelsluiting niet bij veror-'
dening is voorgeschreven, zal gaan %inkelen,
wanneer in zijn eigen gemeente de winkels ge
sloten zijn, acht spr. niet van ernstigen aard.
Verder wijst hij erop, dat de minister, de
wettelijke regeling wenscht op grond van de
uitvoering van het Werktijden besluit, m.a,w.
ten behoeve van het personeel. Intusschen slui
ten reeds tal van groote magazijnen vrijwillig
om 6 uur; zij schijnen dus 't door den minis
ter aangevoerde coneiirrentiebezwaar met het
oog op de patroons, die zonder personeel
werken, of m-et klein personeel toch langer hun
zaak open houden, niet te vreezen. Ook dit
laat zich het beste plaatselijk regelen.
Geheel onnoodig zou de Rijksregeling aller
lei kleine gemeenten treffen, waar zich weinig
of gedn winkels van eenigen omvang bevinden
en waar de winkelier als regel zijn woonkamer
achier den winkel heeft, zoo-dat hij, wanneer
hij daar lust in heeft, ook in den avond z'n
klanten nog kan bedienen, van wie er velen den
geheeien dag op het land werkzaam zijn ge
weest, zoodat zij overdag geen gelegenheid tot
inkoopen hebben gehad.
Ook voor.de hadplaatsen komt men met oen
Rijksiegeling in het nauw, tenzij alierlei uit
zonderingsbepalingen worden gemaakt.
Voor spr. staat vast, dat het ongewenscht is
de met veel zorg voorbedde plaatselijke
regelingen met één slag door een rijksregeling
omver te laten werpen.
Waar spr. dus wêl overheidsbemoeiing met
de winkelsluiting gewenscht acht, daar moet
dit aldus worden opgevat, dat die bemo-iir.g
beperkt blijve tot de plaatselijks overheid.
Bij de op de Voordracht gevolgde gedachte
wisseling deden enkele aanwezigen zich als
Voorstanders van eon Rijksregeling kennen.
Tijdens de pauze vereenigden de leden zich
aan een gemeenschappelijken lunch, waarna in
den namiddag op uitnoodiging van het gemeen
tebestuur een bezoek werd gebracht aan de con
trole woningen en aan de nieuwe inrichting van
het Zuiderzwembad te 's Gravenhage.
DE SALARIEERING VAN HOOFDEN EN
ONDERWIJZERS VAN LEERSCHOLEN
De vragrn van Kamerlid Zadelhof!
door den Minister beantwoord
Op de vragen van den heer van Zadelhoü
betreffende de jaarwedden van de onderwijzers,
die werkzaam zijn aan een openbare of bij
zondere leerschool, die als eenige leerschool is
verbonden aan een gemeentelijke of bijzondere
kweekschool voor onderwijzers, heeft de heer
Waszink, Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, o.m. het volgende geantwoord.
Volgens den bestaanden toestand Is wel een
openbare school geen Rijksleerschool zijnde
doch niet een bijzondere school ais eenige
oefenschool verbonden aan een Rijkskweek
school, en deze oefenschool is niet een leer
school in den zin der geldende bepalingen.
Inderdaad is het naar het oordeel van den
ondergeteekende niet billijk, dat het hoofd en
de onderwijzers eener dergelijke oefenschool
,aiêt dezelfe jaarwedde ontvangen, als genoten
wordt door het hoofd en de onderwijzers, die
werkzaam zijn aan een leerschool, welke al3
eenige leerschool verbonden is aan een van
Rijkswege gesubsidieerde gemeentelijke of bij
zondere kweekschool voor onderwijzers en (of)
onderwijzeressen.
Bet bevorderen van een maatregel om deze
ongelijkheid op te heffen kon bezwaarlijk ge
schieden, voordat volledige gelijkstelling in be
zoldiging was verkregen tusschen hen, die ais
hoofd, onderwijzer of onderwijzeres werkzaam
zijn aan een openbare of bijzondere leerschool,
die als eenige leerschool is verbonden aan een
gemeentelijke of bijzondere kweekschool voor
onderwijzers en (of) onderwijzeressen eener-
zijdis, en hem, die als hoofd, onderwijzer of
onderwijzeres werkzaam zijn aan een leerschool,
verbonden aan een Rijkskweekschool voor
onderwijzers en (of) onderwijzeressen ander
zijds.
Deze gelijkstelling is thans tot stand ge
bracht door het Koninklijk besluit van 21 Juli
1928 no. 232.
De ondergeteekende heeft daarom den waar
nemend directeur van het Centraal Bureau van
voorbereiding voor ambtenarenzaken verzocht,
hij de in voorbereiding z/ude herziening van
do salarisregeling voor ambtenaren en onder
wijzers te bevorderen, dat gelijkheid in bezol
diging ontsta tusschen eenerzijds het hoofd en
de onderwijzers, die werkzaam zijn aan een
openbare of bijzondere schooi geen Rijks
leerschool zijnde die als eenige oefenschool
is verbonden aajn een Rijkskweekschool en
anderzijds de hoofden en onderwijzers van leer
scholen, wier jaarwedde in art. 9 van het
K-oninklijk besluit van 27 December 1924
Staatsblad no. 585) is geregeld.
Een industrie- en boerenvertelling
t uit Munsterland
y
door AUG. WIBBELT, Pr.
j (Uit 't Munsterlandsch dialekt vertaald)
12.)
Dokter, ik weet het wel u bent zoo
goed voor ons, u doet veel te veel voor mij,
jvaarvoor ik u niet genoeg danken kan.
Ben je stapelgek? De dokter trok zijn
band terug, nou sta geen onzin te verkoopen!
En dan nog wat! Pas op, dat je van nacht niet
."opblijft, hoor! Nee, geen praatjes! Dat is niks
Yoor jou! Vrouw Boom kan je elk oogenblik
roepen en overigens is er absoluut geen ge-
yaar bij.
Herman was een beetje verlegen met zijn
pigen; 't was heelemaal zijn aard niet, om zijn
hart zoo bloot te leggen.
Nou geef me de hand beste jongen' Mor
gen vroeg ben ik weer hier. Wel te ruste' Her-
.man nog één woord! Ik hoop, dat die paar
Slordige marken aan jou niet verloren zullen
rijn. Maar ik wil je een raad geveq, die heel
Jwat meer waard is: pas op voor de jenever-
Jlesch! De duivel heeft sterke grijpklauwen!
Dokter.
Zwijg! Anders zeg je me nog: genees-
Jieer, genees jezelf en ik zou geen antwoord
Weten. Slaap wel!
Hij keerde zich haastig om en ging.
De nachtegaal zong en de maan scheen en
de rozen geurden zoo wonderbaar! Dokter
Rruis wist eigenlijk niet, of zijn hart hem
Wol of wee deed. Hij bleef Btilstaan en keek
pver t veld, dat daar zoo bleek en week in
Jen maneschijn voor hem lag. Hij dacht aan
2n vrooluken, zaligen kindertijd, die al lang
yoorbu was, aan z'n oude moeder met d'r trou-
|»0 oogen en witte haren, die al lang sliep on-
Jer de groene zoden; misschien dacht hij ook
Van een roosje, dat te snel uitgebloeid was. In
Wh hart werd iets wakker zoet als nachte-
ïalengexang en zacht als manesehijn, en toch
jeed het hem pijn.
Hij wreef over zijn voorhoofd en ademde
Jiep. t Was niet zoo geworden, als 't zijn
»pest - kon 't dan niet anders worden?
Bruusk stapte hij verder en een kwartier
later zat hij weer bij Sommer achter de flesck
en middernacht sukkelde hij naar huis en was
bijna in de Goot gevallen.
De burgemeester was al eerder weggegaan,
maar met den dorpsschout was het even treu-
ig gesteld, als met den dokter. Hij kon bijna
niet meer den weg vinden en viel twee drie
maal, zoo lang als hij was, tegen den grond.
Hij stond juist aan de huisdeur te porren (hij
dacht met zijn sleutel, maar .het was zijn zak
mes) daar ging de deur open en zijn vrouw
stond voor hem, met een lamp in d'r hand.
Vat mot-je? lalde hij met stijve tong,
waarom slaap-je niet? S-a-je op me
te loeren zeg?
Ze zeide geen woord, nam hem hij den arm
en trok hem naar binnen.
Dokter Kruis werd niet zoo zacht thuis ont
vangen.
Hij zocht tevergeefs naar zijn huissleutel,
op het laatst keerde hij zijn heele zak om Mes'
en portemonnaie vielen er uit, maar geen'sleu
tel. Hij liet alles liggen en bromde:
Aangename verrassing! Verloren of ver
geten dat is des zangers vloek. Als mijn
huisdraak nu maar niet te vast slaapt!
Hij bedoelde zijn huishoudster. Hij nam zijn
stok, zette zich in postuur en begon op da
huisdeur te beuken, dat heel Holldorp 't hoo-
ren kon en toen dat niet aanstonds hielp, be
gon hij te zingen op de wijs van: Gij, gij,'ligt
mij aan 't harte! Hij zong, zoo hard al's hij
kou; en hij kon hard:
Gij, gij, ouwe Katrientje,
Ouwe Xantippe, sta op!
Ka trien had hem al lang gehoord, maar zij
was duivels kwaad en wilde niet opstaan;
maar toen ze hem zoo hoorde zingen, vloog ze
in eens 't bed uit. En voordat dokter Kruis
er eig in had, kreeg hij een waschkom vol
water op zijn dronken hoofd en de huishoud
ster riep:
Wie maakt er zoo'n herrie hier? De dok
ter is niet thuis, hij zit zich bij Sommer te be
drinken.'
Ze wist drommels goed, dat de dokter zelf
was. Dat was den dokter dan toch al te bar.
routines! riep hij, dol van kwaadheid,
doe de deur open! En morgen vroeg het huis
uit, anders pak ik je bij je lurven en gooi je
de straat op!
t Duurde nog een heele poos en ondertus-
schen bleef de dokter aan 't trommelen en
beuken. Eindelijk ging de deur open en Ka-
trien stond voor hem en keek hem brutaalweg
iu z n gezicht, zoodat de dokter zonder meer
naar zijn kamer strompelde en stilletjes bii
zich zelf dacht:
't 13 op en top de Maagd van Orleans! Die
heeft zeker niet meer courage gehad dan
Katrien. Nog even draaide hij zich om en zeide:
Morgen 7 uur wekken!
Maar jawel! Den volgenden morgen werd
de dokter wakker van 't kloppen en dacht:
Wat klopt ze zaclit? Want anders bonsde
zijn huishoudster op de deur. Hij dacht, dat
zijn flink' optreden toch wei indruk gemaakt
had. Maar op eens hoorde hij voor de dein
de stem van Herman:
Dokter, bent u daar?
Hij sprong 't bed uit dat 't zoo bonsde en
keek op de klok 10, nur.
Ik kom direct! Zeg aan Katrien, dat ze
mij het ontbijt brengt. Wacht maar een oogen
blik, ik ga mee. Hoe gaat het?
Bij ons? Goed maar hier in huis is
niemand. Ik kan geen mensch vinden.
't Was zoo. De vogel was gevlogen
Dokter Kruis had van begin af aan ongeluk
gehad met z n huishoudsters. Katrien was de
zesde geweest! Eerst woonde 'n oude tante
bij hem in en zoolang die leefde, ging 't goed.
Hij was toen half en half solide en als hij eens
over de strengen sloeg, dan zei ze hem geducht
de waarheid en hij had 'n heilig respect voor
haar. Maar toen die dood was, begon de ellende.
Direct met de eerste huishoudster was hij
al ongelukkig. Dat mensch had zich in 't hoofd
gezet, dat 't voor beide partijen het beste was,
als ze maar trouwden. In 't begin paste ze
hem zoo goed op, dat hij meende in 't paradijs
te zijn. Maar dat werd anders, toen ze in de
gaten kreeg, dat ze nooit doktersvrouw zou
worden. Van engelachtig werd ze duivelachtig
en 't duurde niet lang, of ze vloog met glans
de deur uit. Dokter Kruis dacht: nu neem ik
'n oude, die me met rust laat. Nu, dat deed juf
frouw Sophie ook; ze was 'n corpulente, oude
dame, die ook voor absolute rust was en daar
om wilde ze absoluut 'n dienstmeisje hebben,
'n Dienstmeisje? zei de dokter, en wat wilt u
dan doen? Vol verbazing keek ze hem aan en
zeide: ik zie alles na. Toen dokter Kruis niets
daarvan wilde weten, werd juffrouw Sophie
ziek, bleef in 't bed, steunde erbarmelijk en
daarbij werd ze steeds dikker en vetter. De
dokter was blij, toon ze weer weg was.
Nu kwam er weer 'n jongere, die handen
aan d'r lijf had. Juffrouw Mina pakte flink
aan en bemoeide zich niet veel met den dokter,
maar ze had al gauw 'n stuk of wat vrijers'
Den heelen dag was ze aan 't zingen en Zon
dags kwam ze met zooveel staatsie de kerk in
dat 't heele dorp er over praatte en ze ging
naar alle kermissen, tien uren in den omtrek.
Dan kwam ze dikwijls den volgenden morgen
pas thuis, af en toe zelfs na den middag. Kort
en goed, ten slotte kregen ze woorden met el
kaar en juffrouw Mina ging weg en trouwde
'n barbier uit Windhoek.
De vierde kon niets en kende niets, behalve
potten en pannen kapot gooien. Wat'ze wilde
afpostsen, brak kapot en wat ze kooken wil
de, brandde aan. De dokter had in dien tijd
bijna de tering gekregen. En de vijfde wilde
absoluut weer met hem trouwen. Toen dokter
Kruis hoorde, dat in 't dorp 't praatje ging,
dat binnen, vier weken de bruiloft zou zijn,
moest ze op staanden voet de deur uit.
Toen kwam Katrien, zoo'n echte, giftige, en
nu was er voortdurend oorlog in huis. Katrien
verstond de kunst, den dokter op allerlei ma
nieren te judassen. Ze vond telkens wat nieuws
uit. Hoe dikwijls was hij ai over bezems ge
struikeld, die ze hem in den weg gezet had;
hoe dikwijls had hij z'n mond verbrand aan de
gloeiend haete koffie; hoe dikwijls was hij
's avonds nog vlugger uit, dan in z'n bed ge
sprongen, als ze per ongeluk 'n naald in z'n
bed verloren had; en drie keer had hij al
petroleum gedronken iu plaats van jenever,
omdat ze zich vergist had! Voor de rest deed
ze haar werk goed en daarom had de dokteT
in zijn lot berust. Nu was ze met de noorder
zon vertrokken en daar stond hij nu met z'n
domme gezicht.
Toen dokter Kruis hij vrouw Flassink kwam,
was daar reeds bezoek.
Er zijn mensehen, die goed kunnen raden
en bijna nooit mis raden, maar geen mensch
had kunnen raden, wie bij vrouw Flassink op
bezoek was. 't Was absoluut geen bekende van
vrouw Flassink, maar wel van vronw Boom
en zij was gekomen, om vrouw Boom te spre
ken, maar ze benutte graag de gelegenheid,
om de zieke vrouw eenige goede en heilzame
vermaningen te geven; want dat kon ze bij
uitstek kort en goed: het was „de scheeve
engel" van Bijsterloo.
Wie kent ,,de scheeve engel" niet? De vrome
Angela Pummeltje, linnennaaister van profes
sie en zendelinge uit liefhebberij, in zoover
ze den menschen met hijzonder veel genoegen
de waarheid zegt!
Ze kon ook deze gelegenheid niet laten voor
bijgaan.
Vrouw Flassink, wat 'n geluk voor u, dat
u lijden moet! Wien de Heer liefheeft, kastijdt
Hij. 't Beste voor u is, dat u wilt inzien, dat
u deze ziekte verdiend hebt en eigenlijk nog
veel meer. Daarom doe boete en kus de roede
des Heeren.
Vrouw Flassink glimlachte 'n- beetje ver
wonderd en zeide, dat ze dat doen wilde, zoo
goed als 't ging.
Niks doen! riep de dokter door de deur.
Alleen maar ijs slikken en dan een beetje har
verslemp niet heet, maar koud.
Koud? Vrouw Boom hoofdschudde heel
bedenkelijk, ja als u dat kunt veramtwoorden,
dokter, dan zal ik het doen.
Vrouw Flassink knapte al een befetje op en
de dokter wilde ze wat opmonteren en vertel
de, dat Katrien er van door was. Vrouw Boom
kon 't niet gelooven en vond 't een sterk stuk.
ik wil haar geen kwaad nazeggen, maar
waar is waar. Ze was me altijd te bot af, en
ik begrijp eigenlijk niet, dokter, hoe u 't'zoo
lang met haar hebt kunnen uithouden En
gel, wat zeg jij ervan?
Engel zette zich in postuur.
Ik wil mijn geweten met geen goddeloos
oordeel bezwaren, maar dit geval ligt voor
een ieder open, 't is opstand! U kunt blij zijn,
dokter, dat u van haar afbent, want alles, wat'
opslaat, voert tot een droevig einde.
Do dokter zei, dat hij ze heel graag liet loo-
pen, als hij maar een andere had, want üij
kon toch zelf niet zijn eten koken.
Nee, dokter, vrouw Boom knikte heel wijs
(iat kunt u werkelijk niet. Vooreerst ontbreekt
u de tijd en dan, u verbrandt u zelf en boven
dien past zoo iets niet voor 'n heer. Maai* als
ik met mijn domme verstand een voorstel mag
doen Engel, menscbenkind, dat was wat
voor jou.
Do dokter bekeek Engel in stomme verba
zing, ongeveer zoo, alsof vrouw Boom hein
vooi geslagen had, dat hij iederen middag zijn
eten per telegraaf van de maan moest laten
komen. Hij lachte en zeide dan, dat hij niet
twijfelde aan den goeden wil van Enge], maar
dat er ook een beetje routine voor noodig was.
Maar daar wist vrouw Boom een antwoord op!
Zij kon getuigen, dat Engel buitengewoon lek
kere aardappelpannekoekjes kon bakken.
Dat wil zeggen, kwam Engel snel tus-
schHibeide, ik kan het, maar ik doe het niet
voor mijn eigen persoon, alleen maar als er
bezoek is; ik zelf veracht eten en drinken.
Mensch hou-op! riep de dokteT, eten en
drinken houdt lichaam en ziel bij mekaar.
Maar ik ben volkomen tevreden, als er voor
mij maar goed gekookt wordt, mijn huiskruis
kan voor haar eigen persoon daarover den
ken, wat ze wil. En dan nog wat! Te bekee-
ren ben ik niet; en daarom geen predicaties!
Ik heb zoo even gemerkt, dat u dat vak ver
staat, juffrouw Pummeltje. Blaar bij mij haalt
het toch niets uit.
Het goede voorbeeld is ook wat waard,
zeide Engel, het huishouden doen kan ik en ik
geloof, dat het een wenk van boven is. En de
zen wenk wil ik wel volgen, als het zijn moet.
De dokter had schik in de zaak.
Kort en goed, een paar dagen later nam
Engel haar intrek bij dokter Kruis.
(Wordt vervolgd).