TWEEDE BLAD
PAGINA 2
HFT VERnRUIK VAN TABAK
LUCHTVAART.
hoogterecord verbeterd
MQDEPRAATJES.
SPORT EN SPEL
SCHAKEN.
VOETBALBESPIEGELING
tweede klasse
MARKTBERICHTEN.
RIVIERTIJ DINGEN.
BILJARTEN
Y OOR WEDSTRIJDEN 3DE KLAS- I
KAMPIOENSCHAP.
DE KRUIMELS VAN DE
I A FEL.
LEEKKN
HOE HET NIET MOET
EEN ETERENDANS
BESTAAT NIET!
De sigaret vooraan
IN ONS LAND WERDEN HET VORIG JAAR
319 SIGARETTEN PER HOOFD DER
BEVOLKING GEROOKT.
Aan een rapport van de Imperial Economic
Committee, waarin de uitbreiding van liet we-
reldverbruik van tabak en de toeneming der
Traag naar de in bet Vereenigde Engelsebe Ko
ninkrijk geproduceerde, tabak wordt bespro
ken, ontleenen we het volgende:
In bet Ver. Koninkrijk 'is het gemiddelde
verbruik per hoofd der bevolking van 2.4 lbs.
in 1914 toegenomen tot 3.4 lbs. in 1927. Deze
snelle stijging was ongcJtwijfead bet gevolg
van het feit, dat veel meer sigaretten worden
gerookt, en vooral ook bet rooken van siga
retten door vrouwen. Men verwacht niet, dat de
toeneming zich in het tegenwoordige tempo
zal voortzetten, omdat er thans niet veel ruimte
meer voor groote wijzigingen is. Terzelfder
tijd wordt opgemerkt, dat het Britsche verbruik
nog steeds kleiner is dan de hoeveelheid tabak,
die per hoofd der bevolking in andere landen
wordt verrookt. Nauwkeurig vergelijkbare sta
tistieken zijn moeilijk verkrijgbaar, maar ge
raamd wordt, dat in 1926 elke inwoner van
België gemiddeld 6.6ïbs rookte, in de Ver.
Staten 6.02 lbs. en in Duitschland 4 lbs. per
hoofd der bevolking.
De populariteit van de sigaret heeft tot ge
volg, dat er veel minder pijpen worden gerookt.
De toeneming van het gebruik van sigaret
ten heeft zich niet tot het Ver. Koninkrijk be
perk. In geheel Europa is een sterke vermeer
dering te constateeren. Zelfs in Duitschland,
waar pijptabkak nog altijd cnverheerscht, is het
verbruik van sigaretten belangrijk toegenomen
In de Ver. Staten komt nog bet grootste deel
van het verbruik op rekening van pijp- en
pruimtabak.
Het gemiddelde aantal sigaretten, dat in be
haalde llauden per hoofd der bevolking in
1926 werd verbruikt, was als volgt: Ver. Ko
ninkrijk 990, Ver. Staten 678. België 560,
Duitschland 453, Canada 303, Nieuw-Zeeland,
415, Denemarken 384 Nederland 319.
Het verbruik van in de Britsche Koloniën
verbouwde tabak is in Engeland in de laatste
jaren sterk toegenomen.
Geraamd wordt, dat 37 pet. van de in Enge
land in 1927 verbruikte pijptabak uit de Ko
loniën afkomstig was, echter slechts 1 pet.
van de sigarettentabak.
Slechts ruim een vierde van den wereld
tabaksoogst komt op de internationale markt.
DIPLOMATIE
Belga seint uit Luxemburg dat tot zaakge
lastigde val! het groot-hertogdom Luxemburg
te 's-Gravenhage is benoemd De Conet Dhurat,
groot-maarschalk aan het hof van de groot
hertogin.
HET AUTOGIRO-VLIEGTUIG VAN
DE LA CIERVA
Het autogiro-vliegtuig van den Spaansehen
ingenieur De la Cierva is gisteren te 15,25 uur
uit Brussel vertrokken, om via Keulen naar de
Internationale Luchtvaarttentoonstelling te Ber
lijn te vertrekken. Te 17,20 uur is het vliegtuig
vlot geland op het vliegveld te Keulen. Ter be
groeting waren op het vliegveld o.a. aanwezig
de eerste burgemeester van Keulen, dr. Aden
auer en de plaatselijke Spaansche consul-gene
raal.
HAMBURG, 5 October. (W. B.) De twee Ham.
burgsche vliegers Petersen en Langsdorff heb
ben gisteren met een licht vliegtuig een aanval
gedaan op het wereldhoogterecord, dat met
6054 M. op naam staat van den Engelschman
de Haviiland. Ze bereikten een hoogte van onge
veer 6400 M. en hebben daarmee dus bet record
voor lichte vliegtuigen met twee zitplaatsen,
verbeterd.
P a r ij s, 25 September.
Een aardige en zeer aantrekkelijke over
gang tusschen onze robes van de nazomer
dagen en de warme wintermantels, die ons
wachten, vormt de robe-manteau. Getailleerd
in een mollige stof wordt zulk een costuum
gaarne opgevroolijkt met wat velours, want
velours speelt dit jaar een heel bijzondere rol.
Welk een sierlijk effect met zulk een Tobe-
manteau te bereiken valt, laat onderstaand,
teekeningetje zien.
Het hierboven weergegeven model kan men
kiezen uit soepel laken in een van de tinten,
die op bet eogenblik bet meest in trek zijn:
suède, chocolade, zwart of lei-blauw. Maar men
kan als stof ook uitstekend bure, of velours-de
laine kiezen, of een van de aardige Engelsche
stoffen.
Het costuum valt naar beneden wat ruimer;
de kant de robe blijft soepel en bloest baast on
merkbaar op een ceintuur van suède, tint op
tint. De sobere paramenten en de schikking der
knoopen geven aan het geheel een hijzonder
cachet.
Aan den col en beneden aan de mouwen een
kleine garneering van velours, in een iets don
kerder nuance dan het gekozen laken. Men kan
hij het costuum uitstekend een vos dragen, ter
wijl prachtig bij het geheel een hoedje zal har-
monieeren in twee tinten: van het laken en de
garneering.
ONDERWTJS-INSPECTIE
Bij Kon. besl. is, met ingang van 1 Januari
1929:
voor den inspecteur van het lager onder
wijs in de Inspectie Brielle de gemeente Rot
terdam aangewezen als standplaats.
TORNOOI TE BOEDAPEST.
De uitslag van het te Boedapest gehouden
schaaktornooi is: *1. J. R. Capablanca 7 pun
ten; 2. F. J. Marshall 6 punten; 3. H. Kmoch
en R. Spielmann 5 punten; 5. A. Steiner en
A. Vajda 4% punt; 7. K. Havasi en H. Stei
ner 4 punten; 9. Z. Balla 3 punten; 10. L. Me
Tenyi 2 punten.
JUBILEUMWEDSTRIJDEN A. S. R.
Voor de jubileumwedst rijden van den Arbei
ders Schaakbond Rotterdam speelde gisteren
avond een 15-tal leden van dezen bond tegen
een 15-tal van de Nieuwe Rotterdamsche Schaak-
vereeniging. Laatstgenoemde won met 1-23.
De keurwedstrijden Eau
nieuwigheid toegevoegd
De Tweede-klassers
N- V. B.
Het program van den N.V.B. is dezen
Zondag opgeofferd aan de keur wedstrijden,
die te Rotterdam plaats vinden. De bedoeling
hiervan is aan de Technische Commissie ge
gevens te leveren die ze noodig heeft voor
de samenstelling van het Ned. elftal. Intus-
schen kan men er op aan dat het „Roode"
elftal vrijwel ongewijzigd als vertegen
woordigende ploeg tegen België zal worden
aangewezen.
We hebben vroeger te Utrecht jaarlijks de
keurwedstrijden bijgewoond en ook van de
oefeningen der Olympische elftallen, zooals de
keurbenden later heetten, waren we getuige,
maar vrijwel steeds zijn ze voor den toe
schouwer een teleurstelling geweest. Dit
kwam voor een groot deel door de omstan
digheid dat men de verwachtingen te hoog
gesteld had, in de meening verkeerende
dat de puik van spelers, natuurlijk ook puik
van voetbal zou leveren. Dit kwam meestal
niet uit daar de ploegen, samengesteld uit
krachten van talrijke clubs, alle innerlijk
verhand misten, wat natuurlijk de kwaliteit
van het spel niet ten goede kwam.
Als nieuwigheid wordt morgen een wed
strijd van junioren ingevoegd om een elftal
van Jeugdige spelers te krijgen die een dito
Belgische ploeg op 4 November te Amsterdam
zal partij geven. Bepaald is dat alleen zij
in aanmerking komen, die op 1 September
1928 den leeftijd van 19 jaar nog n'et hadden
bereikt
In afdeeling II is nummer een van het
programma de wedstrijd van V.I.O.S. tegen
Quick uit Den Haag. Beide clubs ontloopen
elkaar niet veel in krachten, althans: men
zou tot deze conclusie komen hij het be
schouwen van het 'ranglijstje, waarop belden
in eikaars gezelschap als do's 2 en 3-van-
onderaf prijken, met elk tien doelpunten
vóór en 14 tegen. In theorie zou men dus
een gelijk spel mogen verwachten, maar de
praktijk zal wel uitwijzen, dat Quick met
twee winstpunten gaat schuiven.
Het zal ons .benieuwen of het Xerxesterrein
nu zóó in orde is gemaakt, dat er een
behoorlijk partijtje voetbal op gespeeld kan
worden. Immers dsn vorigen Zondag was
het danig „knudde", want op lossen grond
waren inderhaast een serie graszoden gerang
schikt en zoo was bet geen wonder dat
mèt des hal ook wel eens een stuk grond
werd meegetrapt. Na een poosje tobben van
22 menschen van „spelen" kon geen
sprake zijn was de scheidsrechter zoo wijs
het veld voor verder speleD ongeschikt te
verklaren.
Hoe het morgen zijn zal? IVe hopen en
vertrouwen: in goeden staat. Komt onze
verwachting uit, dan zal het tegen de oud-
eerste-klassers een dig partijtje worden,
waarvan de uitslag wel in het voordeel van
V.O.C. zal uitvallen.
Unites kan o.l. haar bezoekster, O.D.S.,
wel baas blijven, evenals B.M.T. over A.S.C.
zal zegevieren.
In afdeeling B, ontmoeten Steeds Hooger
en Neptunus elkaar. Ons vertrouwen in de
laatste is door de jongste nederlagen wel
eenigszins geschokt en het zou ons niet ver
wonderen als Steeds Hooger op haar beurt óók
aan Neptunus een nederlaag bezorgde.
C. V. V. ontvangt R. F. C. en ofschoon de
eerste vier treedjes hooger °P liet lijstje staat,
zou een gelijk spel ohs niet verwonderen.
Wie voorloopig onderaan zal prijken zullen
Merwede en S. V. W. onderling wei uitmaken.
Tenzij het tot een pnntenverdeeling mocht ko
men en Neptunus verliezen zou.
Hercules krijgt een harde noot te kraken en
zal het tegen Gouda, die over een productieve
voorhoede beschikt, waarschijnlijk niet bol
werken. Evenmin trouwens als S. V. V., hij
wie Fortuna te gast komt.
Intusscben: de mensch wikt, maar...
ROTTERDAM, 5 October, De prijzen heden
besteed aan de Coöp. Tuinbouwveiling „Rotter
dam en Omstreken" G.A. waren als volgt: Holl.
kaskomkommers le soort 1416.90, 2e soort
5.60—12.70, 3e soort 3.70—6, Holl. platg. kom
kommers le soort 7.8016.60, 2e soort ƒ2.10
—7.20, 2e soort 1—4.20, bloemkool le soort 7
—22, 2e soort 4.10—11.70, uitschot 1.10—5, alles
per 100 stuks, sla le soort .14 per 100 krop,
komkommerstek 1—1.50, spinazie 8—19, pos
telein 2.60—5.80, snijbóonen 16—28, stek 6
15, kas 3545. stek '1731, pronkboonen
8.8014, Duitsche boonen 1237, stamprin-
sesseboonen 13—25, stok 16—30, roode kool
3.307.10, witte kool 2.603.60, savoye kool
3.40—6, groene kool 36.70, spruiten le soort
/1721, 2e soort 48, uien 6.407.90, alles
per 100 kg., andijvie le soort 1.403.30, 2e soort
0.501.70 per 100 struik, peen 2.408.90, sel
derij 1.103.60, kroten 1.305.10, pieterselie
1.601.90 per 100 bos.
LOBITH, a October.
Gepasseerd en bestemd voor:
ROTTERDAM: st. Magni; st. Verveelst.
Adriana 3; st. Hedi; st. Lambert; st. Vergennes;
st. Rijn; st. Reinier; st. Sophie; st, Fulla; st.
Eendracht; st. Liena; st. Simson; st. Tireur; st.
Excelsior; st. Elisabeth; st. Partout 2; st. Kur-
furst; st. Smbla; st. Alcyon; st. Louvois; st. Ex
voto; st. 3rabantia; st. Eseaut 1; Vecht, Volk;
Gottvertraueen, Walker: Jurgens 9. de Bruin;
O sterre der Zee, Lucassen; Rheinfahrt 61, Ritz-
heimer; W. v. Driel 41, de Grogt; de Hoop,
Oosse; Stad Heyst, Btirssens: Ernst, Hauberich;
Jurgens 10, Dolk; Bakel, Hansens; Kornet, Zihs;
Max, Linkentach; v. Dijk, de Jong; Credo, Nas;
Leopold Marianne 3, Zens; Toni, Joosten; Se-
bastiaan, Page; Friedericb, v. d. Ende; Frans
Josef, Fink; St. Petrus, Noll; Hella. Mussig;.
Ludovicus, Driessen; Else, Wunderle; Petrus,
Hubens; M. Stinnes 41, Lob: Mithra, Waibel;
Ida Katbarlna, Steinhof; Gocntoer, Gaggia; Jo
hanna, Vermeulen; st. Johannes; st. Drente;
st. Ludwig; st. Paul; Maria Tberesia 3, de Jong;
Maria, van Dusseldorp; Anxpetco 2, Timmer
mans; Helvetia, Anstatt; Johanna, de Peil per;
2 Gebroeders, Brands; Jonker 2, Koppelaars;
Tremonia, Moraal; Batavia, Maas; Verandering,
Rijkers; Titiaun, Klootwijk; S. H. V. 94. van
Emmerloot; Hedwig, Dun,gen; st. Willem 3;
st. Gelria I; Energie 4, Nohl; Marie, Moelken;
AMSTERDAM: Johannes, Weyt; st. Harderwijk;
Theodora, Bonink; Ettina, Veenstra; Wijkdienst
4, v. d. Velde; Wijkdienst 7, Mouthaan;
APP1NGENDAM: Hoop en vertrouwen, Alta;
LEIDEN: Maria, Ramlinghoven; AMSTER
DAM: San Antonio, Kersten; TIEL: de Hoop,
Maasbaeh; HELMOND: Concurrent 3, Rennen;
KAMPEN: Hillegeonde, Kamphuizen; IJMUI-
DENGutrune, Baack; DORDRECHT: Emma
Martha, Heinz: BREDA: Spes, Hoefnagel; PAN
EERDEN: Hardi, Meinen; DORDRECHT:
Emma, Torges; LONDEN: Stella. Hein; DEVEN
TER: Anna, Walter; VELP: Actief, Koopman;
Door gunst verkregen, Haas; LOBITH: Wel
vaart, Udenga; DE STEEG: Result, v. d. Kamp;
IJssel 3, Arts; AMSTERDAM: Willem, v. d.
Boom; DEINUM: Risico, V. Dorsten; EEUSI-
CHEM: Vertrouwen, Nout: HULH.UIZEN:
Aleida Grada, de Betjer; ALKMAAR: Alida
Grada, Tange; RAVEN SWAAT: Hendrika,
Nout; ALPHEN a. d. RIJN: Lahntreue, Scheer;
DE1L: Dageraad, Huigen; ZWOLLERKER
SPEL: Overijssel, v. d. Kamp; 's-BOSCH: Theo»
dorus, Wanders; UTRECHT: Excelsior, Meinen;
ZUTPHEN: Daveniria, Mussig; ALPHEN a. d.
RIJN: Willem Froderik, Langen; DE STEEG:
Nenuphar, v. d. Kamp.
BELGIë: Marius. Meier; Oberno, Friedman;
Stad. Yperen, v. d. Putten; Albert, Achtergaal;
Transport C4, Boschman; Leonie, v. Ourti; Henri
Landskroon; Edouard, Rombout; Elgo, Goris;
Juliana, Selierslag; Damco 12, van Gennep; Aci-
dum, Boontjes; Floré, Gerritsen; Baden 72,
Rörsch; Arahad, van Holt; Eduard, van Loock;
Maria, de Muyier; Irene, Boshuizen; Jupiter,
Schmitt; Niederrhein XI, Heivoort; Ternetizen
6. Barelds; Panama, v. Steen; Dranaco 8, v.
Dongen; Dranaco 6, Westveer; Eugenie, de
Bruyn; Parabo, Nautilus; Louis d'Or, Kuhn;
Sietska, Engelsman; Maria Martha, v. Dort;
st. Wacht am Rhein 5; Viginia, de Goede; Do
rothea, v. Deurzen; Elise 17, v. Dalen; Emil Sohn
Leuthner; st. Ilelnrich; St. Lion; st. Mannheim
8; st. Stinnes 1; Badenla 6, Meng; Pluto, Schmitt
Mathilde, v. d. Voort; st. Harmonie; Theodora,
(Boninck; st. Stinnes 4; C. G. Maler 21, Neff;
Anna, Goemeyne; Fluvlale 23, Fromm; M. Stin
nes 46, Linder; id. 39, Kruier; H. Stinnes 24,
Kloos; Neptun 51, v. d. Loh; Maler 10, Zollner;
Lima. Hartmann; Germajo, Lutt.lng; Dina, Kor-
ver; Fluviale 31, de Koster; Marfjo, Hubers;
Betuwe, v. d. Meulen; Carben, Brehm; Beethoven
Ivimpel; st. Jagerswijk; Columbus 3, Derksen;
St. Emma; Geertrud, v. Kessel; Viator, Wirtz;
Anr»«i Mnrin. Mnllp.r.
DUITSCHLAND: .Duprez, de Keizer; J.ehn-1
kering 30, Wietjes; id. 5, Jansen; Sophia, Zaal; j
Geertruida, Maasst. Wannest. Raab Kar-
cher 2Raab Karcher 25, van Kessel; Raabi
Karcher 47, Schafer; Raab Karcher 82, PersenI
.Hans en Grethe, Urmetzer; Stephanie, de Botf
Ida, Segewitz; Walsum 4, Alfter; Walsum 6,|
Kremb; Ragniers. van den Bergh; Paul, Lieb-
mann; St. Hansen en Neuerhurg 3; Anni. Ger-
rits; Johanna, van Herenhuizen; Johan, Joosten;
Anni, Thijssen; Kanaalvaart 5, Stumm; Vete-
ran, Urmetzer; Die Hoffnung, Jotten; Rhein-1
Strom, Fendel; Jacoba, Tempelaars; Corry, Mei-i
nen; Utophia 2, Schobben; Dirk Bouts, Heiboer!)
st. Hindenburg; St. Hansen en Neuerhurg 2;! j
Baden 11, Laubach; Diana, Rating; Vrachtzoekeri
Pot; Harpen 13, Klöckner; Musset, Goedegeburen
Raab Karcher 85, Dehler; st. Bonnefooi; st. Fiat
5; st. Attila; st. Mazarin; st. Charitas; st. Go-
vert; st. Clara Elisabeth; st. Tolima; st. Cres
cendo; st. Fiat 8: st. Pr. Juliana; st. Jega; st.
W. Marinus 2; st. Rhin; st. Barba; st. Haniel
3; st. Harmonie; st. Cornells Adrianus; st. Pasto;'
st. Wesselina; st. Martha; st. Hermine; st. Fiat
3; st. Fiat 9; st. Midgard; st. Utgart; Dankbaar.»
beid. v. Dongen; st. Maria, Spruyt; Dieu Donnéti
de Bont; Atalante, Troo st; Willy Theo, St huilen»,
burg; Theo, v. Gennep; Smdcr-, v. d. Zande; Hu-
bertina Agnes, v. Dijk; Kavi, Dooyes; Gabes»
Wernig; Progressus, v. d. Bosch; Rheinfahrt:
57, Hofman; Radium, de Bakker; Quinten Matsya
Claus; Avontuur, Neef; Stella Marie, Schneidler;i|
Gidske, de Prins; Louise Caroline, Mohlberg;)
Beethoven, Gubbels; Zuid Holland, v. Dinteren;}
Santa Fé 2, v. Gemert; Rheinfahrt 19, Stanb;j
Agnella, de Bot; Helena, Theuns; St. Antonius,
de Bot; Gluck, Schuitemaker; St. Maria 2, Moo-
ren; Heine, Eevers; W. v. Driel 44, Lenkewitz;]:
st. Markgraf; Merwede, DekikeiDipping 4,p
Lesage; Charlois 11, Oosterwijk; Charlois 12, v«,
OuWerkerk; Catharina, Nout; Angeele, Peleman.yj
Concordia, Bal; Tijdstroom, Hage; Johannes,
Naayen; Stad Aerschot, Heek; Oran, Bauman;]j
Stad Dendermonde, Heck; Sophie Louis, Joore;S
Provence, v. d. Poorten; Wiljo, Janssen; st. Rijn»)
schelde 8; Wongo, v. Oeveren; Ardjoeno, v. d»i
Meyden; Sago, Oosterloo; Rijnzeevaart 9, Vos;jj
Ranti, Syre; Wajang, Melsen; Gaaang, Keyser;!
Seblat, Fink; Haruna, Cornelissen; st. Maasjj!
Nooit gedacht, v. Tholen; Charlois 8. Verkaik. j
HANSWEERT, 5 October. j'
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: st Helvetia 1; Telegraaf 10
Telegraaf 20; Jama; 4 Gebroeders; Banco 25,
Timmermans; Jantine, Ridderikhof; Verti, Ver-
meeren; Maria, Verschuren; St. Antonius, do
Boer; Telegraaf 19, Broeken; Joseph, Bayerjj
BKIJMMBNst. Machiensteen 21; ZWOLLEjJ
Reab, Vegter; ALKMAAR': Transport 32, Kief-
fer; HANSWEERT: Clementine, Broekaart J'
VLAARDINGEN: st. Rival; PERNIS: Assami
3, van Bevren; NIEUWERKERK: st. Helena;'
HAARLEM: st. Era; DORDRECHT: Jophi, van
Duynen; Elsje, Wakke-e; Marie José, Doode-
waard; AMSTERDAM: Paula, van Cauwen»
bergh; Leoeadie, Cop; STRIJEN: st. Martinaj|
BERGEN OP ZOOM: st. Nicole; HAARLEM^
Adriana Maria, Poppelier; GORINCHEM: St,
Antonius. Klerks; DELFT: Pauline, Spitaelsl!
st. Spes Salutis; DONGEN: st. Broedertrouw lOjj
HEMELDINGE: st. Verandering.
DUITSCHLAND: Louis, de Heel; Teniers,
van Heygea; Felicie, van Damme; Joseph Lies,
Lagendijk; Rijn Binnenvaart 25, van Oorschot;!
Willibrordus, Berkelmans; Maria, Tak; Missour*
ri, W.ckmans; Anna, Anna; Alice, Ver be eek;
Emile Claus, Bauwens; Corot, v. d. Walle; Hen
drika, Wel vis.
BELGIë: st. Telegraaf 2; Telegraaf 11; Pie-
ternella; Comelis; Clasina; Bergen op Zoom 5{|
Niets zonder gebreken; Rijn Schelde 4; Stad
Amsterdam 6; Viod; Luctor; Cornelia; Ver
wisseling; Vertrouwen; Bochum; Poseidon;]
Zwerver, Vissers; Amarant, Poppelier; Elisa»;
beth, Vos; Telegraaf 17, Bout; Rosalia, Tronkoe;!
Celina, Windey; Veronlka Hendrika, v. d. Stra
ten; Julia. Fïerant; St. Odile, van Loghemij
Rheinfahrt 22, Kleimeyer; Albert, Theys; Al»
betros 2, Stouten; Albatros 4, Robbemond; St»
Joseph, Boodts; Wiljo, Hovestadt; Prins Wil
lem 1, Dekker; Junior 11, van Hasselt; Veran
dering, Wissel; Charitas, de Ronde; Elisabeth,
Smit; Tabora, Mussche; Excelsior, Glas; St,
Antoine, Mathijs; Haniel 99, Hausmann; Dina,
van Horsen; Dieze, Unger; Bertha, Booy; Ca
ruso, Stoop; Josephine, v. d. Wijgerd; Verwis
seling, Schot; Coöperatieve. Schot.
Gisterenavond zijn voor de voorwedstrijdeni
van de wedstrijden om het 3de klas-kampioen
schap klein biljart in het clublokaal van 't Zuid
te Rotterdam de volgende partijen gespeeld:
Benenga 200Legierse 146; Benenga 157—»
Speyer 200; Legierse 128Speyer 200.
Ook van onze tegenstanders kunnen we
leeren.
DU al, dat ze zoo hun best doen om hunne
denkbeelden onder de menschen te brengen.
Natuurlijk, wij kunnen nu eenmaal niet alle
middelen, die aan den anderen kant gebruikt
worden, goedkeuren en in onzen dienst stel
len. Doch de moeite en kosten, die zij voor
het hunne over hebben, moeiten eens onze
eigen moeite en kosten onder het oog bren
gen om te vergelijken.
We kunnen uit hun daden ook leeren, dat
ze datgene, wat ze vroeger in ons zoo hebben
afgekeurd, bespot, als bekrompen en minder
waardig hebben gescholden, uitgemaakt als
een bewijs van de zwakhend van onze over
tuiging, zelf gaan toepassen. Dat geeft moed
voor de toekomst. Zoo hebben de soeiaal-demo-
cTaten al zooveel nagevolgd van ons, hebben
ze al zooveel moeten moeten terugtrekken, wat
ze vroeger ddk-op beweerden, dat we rustig
onzen gang kunnen gaan, als zij heftig ons
aanvallen.
Vroeger ging het van dik hout zaagt men
pla.Vam, als de katholieken optraden tegen
da neutrale of liberale of sociaal-democrati
sche pers; of als de katholieken opkwamen
voor hun eigen school.
Dan moet men dit stukje eens lezen: „Het
was een misstand, dat, terwijl de ons verwante
vakbeweging meer dan 200.000 leden telde,
onze bedde dagbladen het nog niet verder dan
een kleine 80.000 abonnee's hadden kunnen
brengen. Wij weten wel dat dit op zichzelf
reeds een flink getal is en wij weten ook, dat
in de meeste andere landen de verhouding
nauwelijks beter is. Maar een misstand bleef
het toch onmiskenbaar. Voor de partij was het
nog immer een bron van zwakte, dat zoovelen,
die zicli bij de s'embus haar aanhangers toon
den, dag-aan-dag den zouteloozen kost (als
het niet de vergiftigde kost was) van een
quasi-neuibrale inderdaad kapitalistisch inge
stelde pers als eenig geestesvoedsel in huis
kregen in plaats van degelij'ken arbelderskost.
Voor de vakbeweging was deze toestand niet
minder bedenkelijk. Van leden, die niet da-
galijkisch het levensblrood der arbeiderspers
nuttigden, kon je kwalijk zeker zijn in haar
strijd Het besluitis op weloverwogen
eigenbelang gegrondvestDe samenwerking
tusschen partij en vakbeweging is nu eenmaal
niet iets kunstmatigs, maar iets natuurlijks.
Zij ontspruit uit gemeenschappelijk belang, uit
eon zelfde maatschappelijk inzicht. Met het.
besluit omtrent dc arbeiderspers staat het even-
zoo".
Duidelijk! En om te onthouden.
Het was en is een misstand, dat zooveel
katholieken geen katholiek dagblad lezen. Dat
telt niet alleen voor de arbeiders, voor den
gewonen man, even goed voor den ha.lf-ont-
wlkkelde en voor den hoogeren man. Niemand
leest zonder schade voor zijn overtuiging ge-
rcgel't een niet-katholiek blad. Dat is inder
daad vergiftigde kost. Zoo'n misstand moet
toch niet blijven. En werken voor zoo'n ver
betering is niet anders dan goed-begrepen
eigenbelang! Leert u dat ook van onze aanver
wante vakbeweging? Hoe dilkwijls ontkend,
hoe dikwijls driftig beweerd van niet, hoe dik
wijls over neutraal, neutraal geraasd door de
verantwoordelijke leiders. Want die samenwer
king Is iets natuurlijks. Zij ontspruit uit
gemeenschappelijk belang, uit eenzelfde maat
schappelijk inzicht!
Onthouden! De leiders hebben dat natuur
lijke niet gesnapt en dus waren de katholie
ken beter op de hoogte, ofwel ze hebben be
wust anders beweerd. Daar hebben we In ge.
wone omgangstaal een ander en niet mooi
klinkend werkwoord voor.
Als de katholieken dus tegen de neutrale en
ook sociaal-democratische pers opkomen voor
hun menschen, dan zijn ze toch zuiver in de
leer, niet waar, en geven ze blijk van helder
inzicht en goede toepassing!
Van onze teginstanders kunnen we ook leeren
hoe Let niet- moet. Activiteit alleen heeft
weinig waarde, als het niet op een eerlijke
manier gaat..
Vroeg of laat komt zooiets toch uit: en om
die reden al moest iedereen, die zich In het
openbaar leven beweegt, zieL een strenge wet
voorschrijven.
Dat heeft de heer Drop niet altijd gedaan.
Die heeft in het Zuiden dapper gepraat over
de neutraliteit dep moderne beweging, waar
mee hij nu natuurlijk te kijk staat; die heeft
ook op gebied van godsdienst en socialisme
dingen verkocht, die niet door den beugel kun
nen. Dezelfde mijnheel- Drop heeft zich tot pro
pagandist gemaakt van de vereeniging Zonne
straal. En zich met die pmpaganda leelijk
in den vinger gesneden.
Natuurlijk heet die vereeniging neutraal. We
zouden kunnen vragen: in welken zin neutraal?
Als wij zooiets 'hooren uit zoo n mond, denken
we aan andere neutraliteiten.
Doch de heea' Drop beweerde meer. Die ver
eeniging Zonnestraal zou de eerste instelling
zijn, die doet aan arbeidstkerapie. Dat woord
beteekent, dat ook arbeid als geneesmiddel
aangewend wordt in die inrichting. De Volks
krant komt over die beweging eens eventjes
wat zeggen.
Daar bestaat z-ooiets als een sanatorium
Berg en Bosch, het sanatorium van Herwonnen
Levenskracht! Doch die inrichting bestaat niet
voor de pers van de Partij- Waarschijnlijk kent
de heer Drop dus die inrichting niet. De schuld
komt dan aan de sociaal-democratische pers.
Want die weigerde een vertegenwoordiger te
zenden, toen op Berg en Bosch de werkplaat
sen door de arbeidstherapie geopend werden.
Dat was wiel voor arbeiders, maar niet van
het goede soort: de Katholieke. En de kame
raden hadden met die opening niets noodig. Ze
moesten eens vragen, of zij zelf zoo iets nog
niet hadden.
Want ze „hadden" het nog niet. En toch
ls Zonnestraal de „eerste" vereeniging, die het
heeft! Raar he?
Hoever staat Zonnenstraal ifiet die „eerste"
inrichting voor arbeidstherapie? In September
1928 was men bezig ze te bouwen, staat er in
een boekje. Iu hetzelfde boekje, een pagina
daaronder, staan foto's van: de werkplaatsen
van Berg en Bosch. Een mensch moet maar
pech hebben.
IJver is goed; doch zulkec ijver moeten we
maar niet navolgen.
Hot gaat miet gemakkelijk zlchzelven gelijk
te blijven als fnen schrijft over godsdienstige
dingen. Dan huppelt en hobbelt men even
acrobatisch als de ar Listen, die een eierendaus
uitvoeren.
Zoo lezen we over de lijkverbranding:
Rome leeit: De Kerk verbiedt de lijkver
branding. Dordt zegt: Lijkverbranding is ln
strijd met het ChristendomInderdaad
heeft de kwestie verbranding of begraving niets
met religie te maken".
Wat loopt de wereld toch te huppelen en te
hobbelen. Niets met religie te maken? Dus:
dat verbod van Rome heeft ook niets met religie
to maken en dat van Dordt evenmin. Mis
schien wel omdat Rome en Dordt allebei ook
al niets met religie te maken hebben en de
eigenlijk religie te vinden ls bij de sociaal
democraten waarvan de stokvaste leeraars zeg
gen, dat sociaal-democratie en religie ook al
niets meit elkaar hebben uit te staan.
Misschien mogen we dan wel' vragen, waar
om hebben de groote voorstanders van cre
matie het dan gedaan met anti-religieuze be
doelingen? Waarom nemen nog de kopstukken
van de lijkverbranding nog graag die houding
aan als een uiting tegenRome, of zooals
ze het uitdrukken het dogma?
Waarom moest men dan toch die lijkver
branding voorstaan om zijn hart te luchten
tegen christelijke opvattingen? Laat de
schrijver nu ook eens aangeven waarom Rome.
of waarom de kerk de lijkverbranding ver
biedt? Zou dat nu werkelijk niets meer zijn
dan zoo'n hebbelijlcheidje om eens lekker iets
te verbieden?
Dat gelooft de schrijver zelf nlat. Toch be
grijpen we niet dat van dien kant de katho
lieke Kerk geen pluimen krijgt voor haar
strijd tegen de crematie. Want met een beetje
goeden wil was er nog wel een goeden kant
te kijken aan die koppige onmeegaandheld der
katholieke Kerk: ze durft het toch maar op
nemen tegen de kapitalistische kringen, waar
uit die liefhebberij voortkwam. Terwijl ze took
anders zoo op de duiten zit. Daar zit tocb nog
wel kruim in.
Wethouder de Zeeuw heeft zich in een dier
laatste raadsvergaderingen uitgesproken over
neutraliteit en wetenschap. „Hij gelooft niet
aan neutrale wetenschap, en wil de overheid
neutraal blijven, dan moet zij elke richting
subsidieeren".
Haka! Vroeger, nog zoo lang niet geleden,
wekte zoo'n zet den lachlust op van de leei»
ders aan den anderen kant: alle® wat niet
neutraal was deugde niet en zij waren natuur
lijk de eenigie neutralen. Een neutrale school
heette het ideaal'. En als ei- nu geen neutrale
wetenschap bestaat, kan er dan wel een neu
trale school bestaan? En is dan een neutrale
hoogeschool, waar toch de crème der weten
schap gedoceerd wordt door echt-wetenscihap-
pelijke menschen, wel mogelijk? De heer da
Zeeuw gelooft er niet aan. En toch houdt ieder
een den heer de Zeeuw voor een ras-echt soci
aal-democraat. Waarom het dian zoo typisch-
katholiek, zoo echt bekrompen-kerkelijk, zoo'n
hekjeszeitterij gevonden, als wij niet gediend
zijn van neutrale school, neutrale selioolop,
leiding, neutrale volksuniversiteit, neutrale
hoogeschool?
Hoe meer een socialist zich zelf bewust wordt
des te meer moet. hij tot het inzicht komen,
dat heel veel wat hij vroeger verworpen lieeftj
aanbeden kan worden, en veel wat hij vroeger
aanbeden heeft, verbrand moet worden.
We leven wel in 'n tijd van bewust-wording.
En, laten we ook dit even onthouden, dat
als de overheid neutraal wil blijven ze dan
ook elke richting moet subsidieeren! Natuur
lijk bedoeld, iedere richting die zich in het
staatsverband past. Want een staat kan toch
slecht een vereeniging subsidie geven, die het
aanlegt om den staat om hals to brengen. Dua
een grens heeft zelfs dat neutrale. Onze rich
ting is ook een richting en we zouden er nog
willen bijvoegen; ook in de wijze van wer»
ken kan do neutraliteit onder den voet ra
ken. v_
