,i
DINSDAG 9 OCTOBER 1928
TWEEDE BLAD
PAGINA 3
DE R.T.M.-KWESTIE
EEN ORGANISATORISCHE KWESTIE
VOOR DE HAAGSCHE RECHTBANK
DE MAASTRICHTSCHE POLITIE
VERORDENING
CONCLUSIE VAN DEN ADVOCAAT-
GENERAAL BIJ DEN HOOGEN RAAD.
9
HET DRAMA OP DEN NOORD-WEST-
BUITENSINGEL TE 'S-GRAVENHAGE
DROEF GEVOLG VAN EEN
DRONKEMANSREL.
DE REDE VAN DEN G. G. OP EALI
f.
De 53 uit den Bond voor Overheidspersoneel
gezette leden, werkzaam bij de R.T M.
DE PLEIDOOIEN VAN MR. SCHIPPERS
EN MR. DUYS.
Voor den president der Haagsche rechtbank,
Mr. du Mosck, is Maandag in kort geding be
handeld de kwestie van de uitzetting van 63
leden, werkzaam bij de Rotterdamsche traan,
uit den Bond voor Overheidspersoneel.
Sen der uitgezette leden had dit proefproces
uitgelokt, en voor hem trad op mr. Schippers
uit Rotterdam.
Mr. Schippers zotte allereerst uiteen, dat de
thans aanhangige kwestie is ontstaan door de
veranderde omstandigheden in de exploitatie
van de Rotterdamsche tram. Vroeger werd deze
tram door particulieren geëxploiteerd, thans
door de gemeente.
Bij de vroegere exploitatie was een groot ge
deelte van het trampersoneel georganiseerd in
de Ned. Vereeniging voor Spoor- en Tramweg
personeel, maar door den overgang in de exploi
tatie kwam dat personeel in andere omstandig
heden te verkeeren en kreeg het de vereischten,
om lid te worden van de ambtenaren- en werk
lieden vereenigingen.
Nu is de Ned. Ver. veer Spoor- en Tramper
soneel geen nationale organisatie, maar de Cen
trale Ned. Ambtemaarsbond wel, en dat was
voor vele leden 3e prikkel, om van de eerste
organisatie naar de tweede over te gaan, aan
gezien zij alleen als lid van laatstgenoemde in de
commissie voor georganiseerd overleg verte
genwoordigd konden zijn. Met leede oogen werd
natuurlijk dat ledenverlies door de Ned. Ver.
voor Spoor- en Trampersoneel aangezien, en
zij stelde zich dan ook in verbinding met het
N.7.V.
Het N.V.V. wilde de zaak aan arbitrage on
derwerpen, en nadat deze aanvankelijk door de
C.N.A.B. was geweigerd, werd zij later door
deze organisatie aanvaard.
De daarna ingestelde arbitrage-commissie on
der voorzitterschap van Henri Polak besliste
toen, dat het personeel van de Rotterdamsche
tram behoorde tot de Ned. Ver. voor Spoor- en
Trampersoneel. Tevens besliste zij, dat de C.N.
A.B. bet personeel van de Rotterdamsche tram
van zijn ledenlijst moest afvoeren.
Door deze beslissing kwam de C.N.A.B. in een
moeilijk parket, maar ten slotte is bij er toe
overgegaan om aan 53 leden de afvoering van
de ledenlijst aan te. zeggen.
Dit nu achtte pleiter geen manier van doen.
De C.N.A.B., thans gedaagde, zegt te hebben
gehandeld in het belang van de moderne vak
beweging, doch eischer ontkent ten stelligste
het recht van den C.N.A.B. om hem buiten de
vereeniging te zetten.
Pleiter verzocht den president de uitzetting
uit het lidmaatschap ongedaan te maken, en te
beslissen, dat de C.N.A.B. voor lederen dag, dat
hij no-g weigert eischer in de ledenlijst ep te
nemen, 10 schadeloosstelling aan eischer zal
moeten betalen.
Mr. Duys voor de C.N.A.B. optredend, zette
uiteen, dat bij de vroegere particuliere tram-
exptaitatie bet personeel slechts lid kon zijn
van een categorale vereeniging.
De geschiedenis van de Rotterdamsche tram
nagaande, zeide mr. Duys, dat de gemeente
raad op 4 April 1927 besloten heeft, dat de tram
door de gemeente zou worden geëxploiteerd.
Nu stelt eischer wel, dat hij door niet lid te
kunnen zijn van den C.N.A.B. sehade lijdt, maar
waarom, vroeg pleiter, werd eischer, die te
Voren nimmer georganiseerd was, dan na ge
noemd raadsbesluit niet onmiddellijk lid van
den C.N.A.B. Hij wadhtte met zijn aanmelding
voor ztin lidmaatschap echter tet 1 October
19'.'7, en liet alzoo 6 maanden voorbijgaan.
Op 15 October 1927 deelden B. en W. van
Rotterdam mede, dat zij met de voorbereiding
nog niet gereed waren gekomen, en op grond
daarvan stelden zij voor, van de tram een tijde
lijk gemeentebedrijf te maken, waarbij evenwel
werd bepaald, dat in de arbeidsvoorwaarden van
■het trampersoneel geen verandering zou komen.
Deze bleven du-s als zij waren bij de particu
liere exploitatie. Ook hieruit volgt weer duide
lijk, dat er voer eischer geen schade-element
is, aangezien ook al ware hij lid van den C.N.
A.B,, hij toch niet zou zijn vertegenwoordigd
In de Centrale Commissie voor georganiseerd
overleg, want de behartiging van trainbelan-
gen behoort niet tot de competentie van die
Centrale Commissie. 1-Iet door eischeT gestelde
belang bij zijn lidmaatschap van den C.N.A.B.
is firs niet aanwezig.
pieiter constateerde, dat zoolang er nog geen
geganiaeerd overleg is voor het trampeTS©-
we blijven leven onder de oude voor
waarden.
Verder is voor de onderhavige kwestie ge
handeld in volkomen overleg tusscken den C.
N.A.R. en de Ned. Ver. voor Spoor- en Tram
personeel.
Op grond van de organisatorische principes
moest, de C.N.A.B. zich aan die beslissing on
derwerpen, en zijn ook de leden gehouden, zich
daaraan te houden.
In plaats van bij den rechter te komen, had
eischer de kwestie van zijn uitzetting volgens
art. 31 der statuten kunnen onderwerpen aan
arbitrage en zelfs wanneer hij daardoor nog
niet bevredigd mocht zijn, stond voor hem nog
beroap open op de algemeen© vergadering.
Dat heeft eischer niet. gedaan en dus heeft
hij zelf twee instanties overgeslagen.
De gevraagde schade qualificeerde pleiter als
belachelijk.
Mr Duys concludeerde, dat de president
eischer in zijn vordering niet-ontvankelijk zal
verklardn, althans bom deze zal ontzeggen.
De president zal Zaterdag a.s. om 11 uur
uitspraak -doen.
EEN NIEUW RAADHUIS TE
NOORDWIJKERHOUT.
Een voorstel aan den gemeenteraad.
In de raadsvergadering te Noord wijker hout
op a.s. Woensdag komt aan de orde 'n voorstel
■van B. en W. om het bestaande gemeentehuis
ta verkoopen aan de Lissesche Bankvereeniging
voor ƒ10.000 en om aan den architect, den heer
A, J. Kropholler te Wassenaar opdracht voor
den houw van een nieuw raadhuis te verleenen.
P. DE BOER f
In den ouderdom van 75 jaar ls te 's Hage
overleden de heer P. de Boer, oud-gezagvoerder
WJ den Rotterdamschen Lloyd.
Aan het artikel der politie-verordening inzake
de Sanitas-reclame verbindende kracht ontzegd.
De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad,
mr. van Lier, nam gisteren conclusie in de
volgende zaak:
Door de rechtbank te Maastricht werd in
hooger beroep ten laste van Job. W. bewezen
verklaard, dat hij op de Markt aldaar heeft
vertoond een aan beide zijden van een druk
werk voorzien bord, waarop verschillende ar
tikelen werden te koop aangeboden, o.a. een
haarverfkam, een jeukmiddel enz., welke druk
werken' geschikt waren om door de aanduiding
„Sanitas" zij het dan ook met de bijvoeging
Novum onder bedekte termen bekend te ma
ken adressen, aan welke op aanvraag verkrijg
baar waren middelen, welke naar hun alge-
meene bestemming dienen tot voorkoming van
zwangerschap. Op het bord was nl. ook bekend
gemaakt, dat die haarverfkam en dat jeukmid
del te verkrijgen waren bij de firma „Sanitas
Novum" te Heerlen.
In de Maastricbtsche politie-verordening
staat nu, dat bet verboden is op den openba
ren weg te vertoonen borden enz., die voorzien
zijn van reclame, welke tot bestemming beeft
onder bedekte termen bekend te maken adres
sen aan welke op aanvrage verkrijgbaar zijn
midden ter voorkoming of verstoring van
zwangerschap.
In zijn conclusie merkte mr. van Lier op, dat
ook de Rijkswetgever voorschriften gaf te de
zen aanzien. Op ziehzelf is dus het voorschrift
in de Maastriehtsche verordening overbodig.
Mr. van Lier zette uiteen, dat het bestaan van
het voorschrift naast de artikelen door den
Rijkswetgever vastgesteld tot geen moeilijkhe
den zou aanleiding geven ware het niet, dat
daar ook in voorkomt de aanduiding van wat
verstaan moet worden onder „bedekte tennen".
Door deze bepaling is aan bet voorschrift
een zeer verre strekking gegeven. Immers
daardoor is het gebruik van bet woord „Sani
tas" strafbaar gesteld, ook als het gebezigd
wordt in een zinsverband, waardoor liet gebied
van de zedelijkheid in 't minst niet geraakt
wordt, b.v. op een hord met het „Io vivat" en
derhalve ook bevattende de woorden „Nostro-
rum Sanitas". Artikel 135 der Gemeentewet
staat den gemeenteraad niet toe een dergelijk
verbod te geven. Mitsdien behoort aan het be
treffende artikel der politieverordening ver
bindende kracht te worden ontzegd.
Voorts achtte mr. van Lier het artikel ook
in strijd met de Grondwet (art. 7), die een der
gelijke censuur niet toelaat.
De conclusie van den advocaat-generaal strek
te derhalve hiertoe, dat het bestreden vonnis
zal worden vernietigd voor zoover betreft de
beslissing, dat het bewezen verklaarde straf
baar is, de aan het strafbaar geoordeelde feit
gegeven benaming, de beslissing dat verdachte
strafbaar is, de uitgesproken veroordeeling en
het gegeven bevel tot vernietiging van het bord
en dat de Hooge Raad den requirant zal ont
slaan van alle rechtsvervolging ter zake.
De Hooge Raad zal over vier weken arrest
wijzen.
DE NOORDWIJKSCHE STRANDKWESTIE.
De verdachte veroordeeld
De plv. kantonrechter te Leiden, mr. M. B.
Vos, heeft Maandagmorgen uitspraak gedaan
in de zaak van heit soc. deim. raadslid G. H. K.
te Noordwijk, die terecht had gestaan omdat
hij, zonder daartoe gerechtigd te zijn, als zijnde
geen badgast, heeft geloopen op het aan den
Staat der Nederlanden toebeihoorende z.g. bo-
venstrand voor het Huis ter Duin, welk strand
door den Staat is verpacht aan de N.V. Zeebad
Noordwijk, wielke daar een bord had geplaatst,
waaruit bleeik dat de toegang tot dit terrein
veirbodan was.
In herinnering zij hierbij gebracht, dat ge
noemd raadslid, niadat reeds eender deze zaak
in den gemeenteiraad van Noordwijk was be
sproken, opzettelijk het terrein heeft betreden
ten einde ©en rechterlijke beslissing uit te lok
kon, of de Staat gerechtigd was, stranditerTein
aan particulieren te verpachten en aldus aan
zijn openbar© b&sfceimjming te onttrekken.
Het O.M. achtte' den Staat hiertoe gerechtigd
©n, do overtreding bewezen achtende, had h©t
veroordeeling gevraagd van verd. tot 1 boete
subs. 1 dag hechtenis, aisimed© toewijzing van
de door de N.V. gevraagde schade vergoeding
van 1. De kantonrechter veroordeelde verd.,
overeenkomstig dezen eisoh en veroordeelde
hom tevens in de kosten van het geding.
DE BIOSCOOPKWESTIE TE LEIDEN.
Voor den Hoogen Raad
De Hooge Raad heeft gisteren behandeld het
cassatieberoep van R. II., bioscoophouder te
Leiden, die door den kantonrechter aldaar was
verooideeld tot ƒ1 boete wegens overtreding
van art. 4 der Zondagswet op Eersten Paasch-
dag 192S. Voor de muziek liadd&n B. en W.
geen toestemming gegeven. De bioscoophouder
was echter de meening toegedaan, dat hij ziek
alleen aan de bioscoopwet te houden had.
Het O. M. bepaalde zijn conclusie op 22 Oct.
HET FAILLISSEMENT DEF. DISCONTO-
BANK VOOR CREDIET-INSTELLINGEN.
Verzoek om schadeloosstelling afgewezen.
De Haagsoh© Rechtbank heeft, naar wij ver
nemen, afgewezen het voraoek van Mr. L. P
D., directeur van de Discontobank voor Cre-
dietinstellimgen, om hom schadeloos t© stellen
in verband met zijn arrestatie ©n gevangenhou
ding naar aanleiding van het faillissement van
genoemde Diiscootobanlt, welk faillissement een
gevolg zou zijn van de gesties in de bakende
Lieibernmnn-affaire.
IR. W. DE MAN f
Gisterennacht is in den ouderdom vau 73 jaar
te Eiltkoven overleden, de beer ir. W. de Man
oud-lid van deu Gezondheidsraad.
HET A-V.O. CONGRES
Openingsrede van Minister Slotemaker
de Bruine.
In het Koloniaal Instituut is gistermiddag
geopend het congres betreffende arbeid en ar-
beidsmethoden voor onvolwaardige arbeids
krachten (A. V. O.)
De Minister van Arbeid, Handel en Nijver-
Heid, prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine,
sprak daarbij eene openingsrede uit, waaTin hij
verklaarde met blijdschap deze taak te hehben
aanvaard, omdat dit onderwerp hem persoonlijk
de grootste belangstelling inboezemt. Hij bracht
hulde aan het comité voor zijn initiatief.
De aanduiding „onvolwaardigen", zoo ver
volgde de Minister, spreekt niet alleen tot ons
verstand, roept niet alleen statistische en eco
nomische problemen op; zij raakt ons gemoed,
want zij doet ons in den onvolwaardige den
mensch zien.
Daar is de belangrijke vraag of niet de on
volwaardige wordt uitgedrongen uit het pro
ductieproces door sociale regelingen, wier waar
de niemand mag ontkennen: de vakorgani
satie, de collectieve contracten, de bestrijding
der huisindustrie, de verkorting van den werk
tijd, de pensioenregelingen in ondernemingen,
de keuring van arbeiders. Dat door dit alles
het moeilijker wordt aan den on volwaardige
een plaats te verzekeren, spreekt wei vanzelf.
Zullen dus deze maatregelen moeten worden
bestreden? Allerminst. Zullen wij een beroep
moeten doen op de naastenliefde met betrek
king tot de onvolwaardigen? In menig geval
war© dit zeer bedenkelijk. Er moeten andere
wegen worden gezocht. De onvolwaardigen
moeten worden volwaardig gemaakt, voor zoo
ver dit mogelijk is, door genezing en door
scholing. De onvolwaardige moet zoo mogelijk
worden geplaatst in weTk waarvoor bij als vol
waardige gelden kan.
Voor zoover het optimisme in het algemeen
ter plaatse is, mogen wij met betrekking tot
dit congres zeker optimistisch wezen. Spr.
vergeet niet, dat velen op allerlei terrein van
het groote gebied reeds jaren hebben gewerkt;
en ook het congres vergeet dat niet, blijkens
zijn program. Maar thans wordt in een groot
geheel dat alles samengevat en het geheeie
vraagstuk doorgedacht, waardoor het onder
werp tevens nieuwe perspectieven krijgt.
Naast dit mondelinge onderwijs staat het
aanschouwelijk© onderwijs van de tentoonstel
ling. Spr. wijst op de artikelen van blijvende
waard© in den catalogus. En de tentoonstelling
zelf roept bij hem althans gedachten wakker
als deze: hoe veel arbeid en hoeveel hart
wordt reeds nu besteed om voorziening te tref
fen! ho© levend wordt thans het probleem!
Hoe onmisbaar zijn deze grafieken en statistie
ken, om d© gegevens waarlijk uit te beelden!
Niemand twijfelt er aan, of een congres met
deze voorbereiding en dit werkprogramma
draagt d© beste belofte in zich; maar..., dit
voert dan ook onze gedachten naar de toe
komst. Wat moet nu verder geschieden? Reeds
daarom moet deze- vraag worden gesteld, om
dat het onmogelijk, zijn zal, al het gebodene
tijdens de congreswewek te verorberen.
Doet zich ook voor de overheid een taak op?
Spr. wil wel verklaren, dat hij zijnerzijds van
zijn groot© belangstelling in.bet onderwerp zal
doen blijken; hij denkt aan de commissie, die
hij ter zake wenscht Jn te stellen.
Indien tenslotte blijken zal, aldus besloot de
minister, dat op dit geheeie terrein niet alles
kan worden bereikt, wat wij in. oogenblikken
van idealism© zouden willen bereiken, dan
moge ons de overtuiging tot sterkte wezen, dat
ook het vervullen van een deel der taak een
deel zegen beduidt voor ons ganeche volk.
Rede Burgemeester dc Vlagt
OFFICIEELE OPENING DOOR Z. K. H.
PRUIS HENDRIK.
Nadat de Minister van Arbeid, H. en N. het
woord had gevoerd, hield de burgemeester van
Amsterdam, de heer W. de Vlngt, een rede,
waaraan wij bet volgende ontleenen;
Het gemeentebestuur van Amsterdam heeft
eenstemmig besloten aan uw congTes en ten
toonstelling steun te verleenen opdat het der
„A. V. O." mogelijk zou zijn den eersten stap
te zetten op den weg,, die voert naar het te
werk stellen van onvolwaardige arbeidskrach
ten, na de bestudeering van dit moeilijk vraag
stuk.
Spr. deed hierop eenige grepen uit de ge
schiedenis.
Wij gevoelen het thans als een schande, zoo
vervolgt spr., dat onze voorouders krankzinni
gen mishandeld en bespot hebben, maar
met het inzicht in den aard der afwijking is
ook de betere behandeling, ja het medelijden
gekomen. En na het medelijden het besef, dat
er iets gedaan moet worden om het leed der
vele ongelukkigen te verminderen, om hen
zooveel als doenlijk is maatschappelijk te ma
ken, zoodat zij zich terecht vinden in de maat
schappij en de maatschappij ©oic van hun, zij
het bescheiden, krachten kan profiteeren.
De uitgaven voor de verpleging van geestes-
en zenuwzieken en maatschappelijk ongeschik-
ten, en het aantal patiënten, dat voor rekening
der gemeente Amsterdam wordt opgenomen in
gestichten, stijgen op zorgwekkende wijze. Ter
wijl in 1902 ongeveer f 26.000 werd uitgegeven
voor de verpleging van maatschappelijk onge-
schikten, ls dit cijfer thans gestegen tot
f 435.533. Amsterdam geeft thans uit voor de
verpleging van geesteszieken in gestichten: 2
millioen zes maal honderdduizend gulden per
jaar.
Ik wenseh uw congres toe, dat het succes
moge hebben en een weg wete te vinden, die
leiden kan tot de oplossing der gestelde pro
blemen. Het bestuur dezer gemeente zal met
belangstelling uw onderzoek volgen en u voor
eiken stap vooruit ten hoogste erkentelijk
wezen.
Z. K. H. Prins Hendrik verhief zich daarop
van zijn zetel. Spr. zeide na de redevoeringen
van den Minister en den burgemeester over
tuigd te zijn van de groote belangrijkheid van
dit congres en verklaarde daarop het congres
geopend.
Daarop hield mr. L. Lietaert Peerbolte, hoofd
inspecteur der Volksgezondheid een algemeen©
beschouwing over het begrip „onvolwaardige
arbeidskrachten.
Nadere by zonderheden.
Omtrent het drama, dat zich Zaterdagavond
zooals gemeld, te 's Hage op den Noord-
West-Buiteneingel bij de van Boecopstraat heeft
afgespeeld en dat een 19-jarigen jongen als
slachtoffer heeft geëischt, valt nog het vol
gend© te melden:
Zaterdagsavonds is bet in de omgeving van
den Noord-West-Buitensingel dikwijls nogal
rumoerig en de politie moet dan meer dan eens
optreden tegen personen, die in een des
eafétjes te veel gedronken hebben en de buurt
„op stelten zetten''.
Een der meest bekende Zaterdagavond
druktemakers is een zekere Sch., in de buurt
echter meer bekend onder den naam van
,,'t Mosje".
Zaterdagavond had Mosje weer teveel ge
dronken en eenige agenten vonden het maar
het beste bete mee te nemen naar het politie
bureau.
Mosje weigerde eehter beslist mee te gaan
en het gelukte don agenten slechts met veel
moeite hem voort te krijgen.
Te'gen !r:. rr voor elf kwam een troepje
opgeschotc.) ens uit de binnenstad, die
allen in die tuurt wonen.
Een van h. a. de I'9-jarfge B., die ook onder
drank-invloed verkeerde, bemoeide zich met
het geval en verzocht de politie Mosje los' te
laten. Hij zou hem dan wel naar huis bren
gen. De agenten stoorden zich echter niet aan
tien jongen en namen Mosje mee. Een van hen
bleef achter om het publiek op een afstand te
houden.
Da jongen sprak dien agent aan en verzocht
hem nogmaals den arrestant te laten gaan. De
agent antwoordde hem echter niet. Toen begon
de jongen lastig te worden en nam een
dreigende houding aan.
Eensklaps gaf de jongen den agent een
harden klap tegen het oog.
Toen trok de agent zijn revolver en schoot
op den jongen. Hij werd door een kogel in de
borst getroffen en zakte dadelijk in elkaar.
Terwijl hij op den groad tag, draafd© hij zich
nog even om en toen schoot de agent ten
tweed© male. Nu werd de jongen in den rug
geraakt.
Bewusteloos bleet bij op. het trottoir, vlak
voor een cafe cp dan Noord-West-Buiten
singel, liggen.
Waarom gescholen?
Het is nog niet opgehelderd waarom de
politie-agent dadelijk op den jongen geschoten
heeft. Volgens de verklaringen van verschil
lende ooggetuigen heeft hij in 't geheel niet ge
sommeerd en ook niet met zijn revolver ge
dreigd, doch er dadelijk op los geschoten. Hij
stond slechts ongeveer één meter van den
jongen af.
De Geneeskundige Dienst vervoerde den
jongen naar het ziekenhuis, waar hij na korten
tijd overleed.
Begrijpelijkerwijs verwekte het gebeurde in
de buurt van den Noord-West-Buitensingel
groote ontsteltenis. Overal zag men groepjes
menschen het voorgevallene bespreken en
w-oedende dreigementen werden tegen den
agent geuit.
Naar nog werd medegedeeld is tijdens het
schieten op den jongen nog een andere agent
zijn collega te hulp gekomen.
Deze loste een schot in de lucht om het
publiek angst aan te jagen.
De jongen woonde, eerst seder.t kort bij zijn
tante in da van Boecopstraat. Hij was schoor
steenveger van beroep en stond bekend als
©en kalme, bedaarde jongen.
Hij zou juist Zondag zijn 19em verjaardag
gevierd hehben.
Do hoofdcommissaris van politie en de
commissaris. Kramer stelden dadelijk, nadat
zij van bet gebeurde kennis gekregen hadden,
een onderzoek in naar de kwestie of den agent
in dezen schuld treft.
De lezing van de politie.
Van politie-zijde wordt, naar men e
meldt, het volgend© medegedeeld:
De grondwerker S. maakte Zaterdagavond
hoogloopende ruzie met zijn vrouw. Dit werd
zoo erg, dat 'n 8-jarig dochtertje aan 't poli-
tiepasthuis aan het Westeinde de hulp van
eenige agenten kwam inroepen om haar moedeT
te beschermen, daar vader weer zoo dronken-
was. Eenige agenten gingen er heen en tracht
ten den man te kalmeeren. Aanvankelijk ge
lukte dit, maar na korten tijd kwam de vrouw
van S. weer hij de politie assistentie vragen.
Wederom gingen twee agenten naar de woning
van S., maar nu met minder succes dan den
vorigen keer. S. begon de agenten uit te schel
den en maakte het hun zoo lastig, dat zij hem
mee namen naar bet politieposthuis.
Onder heviig verzet werd 3. overgebracht.
Toen verscheen de 19-jarige schoorsteenveger
B. ten tocneele, die met «enige vrienden in
de stad was gswr.e E. had vermoedelijk nog
al veel gedron! u -roeide zich met de
overbrenging v -
Ondertuss:-' n twee agenten
bij gekomen. Di r - i - t rwjjl de vier
de politieman op d© fi -r.tjs.en.
B. keerde zich toen tc. r en agent J. ge
naamd.
In een dreigende h; hij op hem
toe. Een der om .and..rs ...e den jongen
nog tegen te houdstoorde zich
©r niet aan.
Voor dat deze zich ervan bewust was, gaf
B. den agent een klap in bet gezicht, welke erg
hard is aangekomen. De agent duizelde ©en
©ogenblik en trok zijn revolver. Hij riohtt© op
de beenen van zijn aanvaller maar wellicht
tengevolge van de duizeling mikte hij niet
nauwkeurig en de kogel trof den jongen in den
onderam. De jongen kroop in elkaar maar
richtte zich direct weer op. De agent loste
toen voor de 2e maal 'n schot, dat B. in de
hartstreek trof. Dit schot is doodelijk geweest.
Tusschen het eerste ©n tweede schot zijn
slechts enkele seconden verloopen. Direct daar
na schoot de agent ten derde male, maar nu
in de lucht.
Vervolgens leidde de agent den jongen, die
op straat in elkaar gezakt was naar het trot
toir.
Even later bracht de Geneeskundige Dienst
hem naar het ziekenhuis.
Het lijk is door de Justitie in beslag geno
men.
DE GEWRAAKTE PASSAGE.
Een lezing van „de Preangerbode".
BANDOENG, 8 October. (ANETA). De Prean
gerbode geeft de volgende lezing van de pas
sage uit de redevoering van den Gouverneur-
Generaal tijdens diens bezoek aan Bali. De
Gouverneur-Generaal heeft volgens die lezing
uitgedrukt: dat „de cultuur, steunende op de
Balische adat en godsdienst, die zulke kunst
uitingen teweegbracht, een kostbaar bezit is
waarvan de Baliërs gelukkig doordrongen zij».
De Regeering zegt van haar kant toe te zullen
waken tegen eiken aanslag op die cultuur door
vreemde elementen en penetratie van onge-
wensehte ideeën".
DE BESTUURSWIJZIGING IN
NED.-INDIë.
Een openbare bijeenkomst vanwege de
Nationale Unie te Amsterdam.
Dezer dagen heeft te Am-sterdam een ver
gadering der Nationale Unie plaat3 gehad,
waar besloten werd, naar aanleiding van het
aanhangig wetsontwerp tot bestuurswijziging
in Ned.-Indië, een openbare bijeenkomst in d©
hoofdstad te beleggen, waar deze aangelegen-
beid uit een nationaal oogpunt behandeld zal
worden.
Men besloot de meeting Maandag 15 October
a.s. in het Concertgebouw te doen plaats heb
ben.
GOUVERNEUR VAN GULIK
Bij can au-0-ongöval licht gewond
SEMARANG, 6 October. (ANETA). De Gou
verneur van Midden-Java, de heer P. J. vaa
Gulilc, keerde gisteren terug uit Tegal naar
Samarang. Bij Pielen wilde men een anderen
auto voorbijrijden. De auto van den gouver
neur reed bij ongeluk op den berm en sloeg
om. De wagen werd zwaar beschadigd. De gou
verneur liep eeu zeer kleine verwonding op
aan den linkerpols. Hij heeft zijn werkzaamhe
den reeds weer hervat. Mevrouw van Gulik
had kleine verwondingen, onder meer boven
het linkeroog gekregen. De dokter van een na
bij gelegen onderneming schreef haar rust
voor, nadat hij aan mevrouw en aan den gou
verneur een injectie tegen de tetanus had toe
gediend. Beide hebben de reis naar Semarang
per auto vervolgd.
RESIDENT TIDEMAN.
Gouverneur der Molukken.
BUITENZORG, 8 October. (ANETA.) De heer
.1. Tideman, thans resident van Palembang, is
benoemd tot Gouverneur der Molukken.
DE KOLONISATIE VAN NIEUW-GUINEA'.
Voorbarige propaganda in Holland
MAKASSAR, 6 October. (ANETA.) Gouver
neur van Sandlck is op zijn doorreis naar de
Oostkust hier aangekomen. Hij verklaarde in
een persgesprek dat de regeering sympathiek
staat tegenover de kolonisatie van Nieuw-
Guinea. Hij meende echter de Indo's te moeten
waarschuwen voor een te groot optimisme. Hij
achtte de kans van slagen op meer bescheiden
schaal voor Indo's mogelijk en wees de Geel-
vinkbaal aan als terrein, dat hiervoor het meest
in aanmerking kwam. De propaganda, in Neder
land gevoerd, noemde hij voorbarig.
NATIONALISTISCHE ACTIE ONDER
DE CHINEEZEN IN INDIë
Nieuwe gekleninzamelingcn. 1
SOERABAJA, G October (ANETA.). Onder
de Chineezen worden opnieuw geldinzamelingen
gehouden, vermoedelijk ten behoeve van een
nationalistische actie de collectes zijn ten
minste in handen van nationalistische elemen
ten. De actie gaat waarschijnlijk uit van Mid
den-Java. Gemeld wordt, dat er reeds 10.000
gulden bijeen is.
I
DE LEPROZENOVERVAL OP AT.TEH.
Het ouschafleSijk maken van
dergelijke ongelukkigen
SEMARANG, 6 October (ANETA.). „Do
Locomotief" bespreekt onder den titel „Gas-
humaner" den jongsten overval van leprozen
op Atjeh en vraagt, of het niet mogelijk fs
dergelijke ongelukkigen op andere manier on
schadelijk te maken op een wijze, die niet doo
delijk is. Kogels brengen onherstelbare gevol
gen, gas is onschadelijk en het blad meent, dat
hoe eerder van regeeringswego bet vraagstuk
bestudeerd wordt, des te beter.
DE NIEUWE VADERLANDER.
Verschenen is het eerste nummer van „De
Nieuwe Vaderlander", orgaan voor het Verbond
van Nationalisten, gewijd aan den nationaal-
staatkundigen en -econ©miselien ©pböuw, zoo
als het in den onderkop heet.
Hoofdredacteur van dit om de 14 dagen ver
schijnend blad is de heer dr. van der Mylo
te Heeze.
De agent is buiten dienst gesteld.
Het voorgevallene heeft hem zoodanig aan
gegrepen, dat hij het bed moet houden. Ook
klaagt hij nog over zware pijnen in het hoofd.
Een civiele actie tegen de gemeente.
Naar men -ons meedeelt is mr. Tj. Mohach op
verzoek van den vader van den Zaterdagavond,
door een politie-agent doodgeschoten jongen,
voornemens, ©en civiele actie tegen de gemeen
te in te stellen op grond van onrechtmatige
daad, door den politie-agent begaan.
