radionieuws.
DONDERDAG 11 OCTOBER É92&-
EERSTE BLAD
VEREEN;G:NG TOT BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE
PAGINA 2
STAKING BIJ DE
„VOORWAARTS"
HET FEDERATIE-BESTUUR
ZONDER HOOP
WEERBERICHT
BURGERLIJKE STAND
PROGRAMMA'S VOOR VRIJDAG
MACHINISTEN EXAMEN
HERDENKINGSBIJEENKOMST BIJ
GELEGENHEID VAN HET 25-JARI^
JUBILé.
Fen zeeliospitiuii voor kinderen
zal worden opgericht
Het bestuur van de Vereeniging tot Bestrij
ding der Tuberculose heeft gisterenmiddag bij
gelegenheid van het 25-jarig jubileum der
vereeniging, een openbare bijeenkomst gehou
den in de Groote Doelezaal aan den Coolsingel
Naast het voltailig college bestuursleden
merkten wij o.m. op: mr. L. Lietaert Peerbolte,
directeur-generaal van de Volksgezondheid, den
heer F. L. D. Nivrad, weth. der Gemeente, prof.
dr. W. No-len, verscheidene hoofd-inspeeteurs
en inspecteurs der Volksgezondheid, zeer vele
afgevaardigden van sanatoria en zustervereni
gingen en verder een groot aantal medici en
belangstellenden. Bloemen waren gezonden
door de 's-Gravenhaagsehe Vereeniging t/b der
Tuberculose, door het bestuur der Rott. R.K.
Vereeniging tot uitzending van zwakke of
tuberculeuse kinderen of jeugdige personen St
Jozef, door het Rott. Zeehospitium en door het
bestuur van het St. Theresiagesticht.
Nadat de heer J. H. Besseiaar Jr. op het
orgel een concert van Handel had gespeeld,
opende de voorzitter, dr. H. Klinkert, de ver
gadering. Spr. herinnerde aan de viering van
het tweede lustrum der vereeniging. Toen had
men nog zoo weinig hoop op een mooie over
winning. Maar stoutmoedig is men met werken
voortgegaan. En nu na 25 jaren zien wij het
sterf te-cijfer bij tuberculose aanmerkelijk ge
daald. Waren er in 1903 nog 999 sterftegeval-
leu per jaar, in 1928 is dit cijfer tot 568 terug
gebracht. Het sterfte-cijfer is dus^met 50 pet.
gedaaid.
Hst is echter verre van mij, aldus spr., te
getuigen dat dit alles alleen werk is van onze
vereeniging. Er zijn nog verschillende andere
Instellingen, die daaraan hebben meegeholpen.
Spr. stelde daarna aan de vergadering voor
den feestredenaar van dezen middag, prof. dr.
W. Nolen, die een pionier in het eerste gelid
mag genoemd worden inzake de bestrijding van
de witte pest in ons vaderland.
Herdenkingsrede prof. dr. W. Nolen.
Na een korte inleiding zeide prof. Nolen, dat
In den aanvang van het jaar 1902 de man die
thans nog met hetzelfde ,,feu sacré" als zoovele
jaren geleden den voorzittershamer der Rot
terdamsche Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose hanteert, dr. IClinkert in een ver
gadering van de afdeeling Rotterdam der Ne-
derlanidscho Maatschappij tot bevordering der
geneeskunst eoa lezing hield over de middelen,
die kunnen worden aangewend om in groote
centra de verspreiding van de tuberculose te
beperken. In die zelfde vergadering werd aan
het bestuur van de -afdeeling opgedragen een
commissie te benoemen, die het door dr. Klin
kert behandelde onderwerp in studie zou nemen.
Den 3den Mei 1902 kwam de oommissie voor
het eerst bijeen ten huize van dr. Klinkert. Tot
ivoorzitter werd in die vergadering dr. Klinkert
benoemd.
Na «en langdurige gedachtenwisscling kwaiu
men tot de oprichting van een consulatie-
ibur-eau op den v-oe-t van de „dis-pensaires anti-
tuberculeux", zooais die door Calmette te Rijs-
»el en door Malvoz te Luik waren tot stand
gebracht. X
In een op 9 Mei 1903 onder voorzitterschap
van den heer 's Jacob gehouden vergadering
teekenden, nadat dr. Klinkert een rede had ge
houden, 62 personen de ter tafel liggende lijs
ten voor het lidmaatschap der te stichten ver
eeniging, en 150 personen hadden zich reed3
daarvoor opgegeven.
Op 1 October 1903 wordt het benedenhuis aan
de Aer-t van Nesstraat 132 in huur genomen om
daarin het consultatiebureau te vestigen.
Er wordt een gelegenheid gezocht tot het
plaatsen van een lighal. Na vele vergeefsche
pogingen wordt er een geschikt© plaats voor
•gevonden op een aan de gemeente toebehoorend
terrein op de vroegere buitenplaats Rozenburg.
Maar het allerbelangrijkste, wat het afgeloo-
pen jaar aan do vereeniging bracht, was het
Volgende: „Aan de Rotterdamsche vereeniging
is", zooals de secretaris in zijn jaarverslag
schreef, het blijde vooruitzicht geopend, dat
het haar mogelijk zal zijn krachtiger in te grij
pen op een gebied, dat reeds zoolang hare war
me belangstelling trok „de bestrijding van de
tuberculose bij het kind. Dank zij een vorste
lijke gift zal er een Zee hospitium worden on
gericht".
Het vertrouwen van het bestuur was niet be
schaamd. Ja, slechts enkele jaren later bleek
dat het bestuur ook juist gezien had, toen het
bij den bouw van het hospitium reeds rekening
gehouden had met de mogelijkheid, dat het zou
blijken noodig te zijn. het aantal bedden te ver-
grooten. In het jaar 1912 werd het alweer blijde
verrast, door een schenking van mevrouw de
dualrière jhr. mr. C. J. van Nispen tot Panner-
5® feb- Blankenheym, ten bedrage van
f IOO.OOC voor den bouw van een pavil
joen van ongeveer 50 bedden. Bovendien
voegde dezelfde geefster bij de genoemde
Bom nog een bedrag van 150.000, waarvan
de renten bestemd werden tot verlaging van de
Terpleegkosten van minvermogende patiënten.
Spr. wil verder gaarne mededeelen, dat in
het jaarverslag over 1921 gewag wordt gemaakt
van een gift, welke de secretaris terecht noem
de een gilt ran groote waarde voor de vereeni
ging. De voorzitter, dr. H. Klinkert heeft de
gelden, die hem ter gelegenheid van zijn gouden
doctorsjubileum ter hand gesteld zijn, bestemd
Voor een fonds ten behoeve van tuberculeuze
kinderen en dit fonds gesteld onder beheer der
vereeniging. Zoo is dan door dit Dr. Klinkert-
fcrods de naam Klinkert nog nauwer dan reeds
het geval was, aan de vereeniging verbonden.
V* anneer men zich nu een algemeen denk
beeld wil vormen van. de reusachtige ontvvikke-
Smg,^waartoe de Rotterdamsche Vereeniging in
jle 25 jaren van haar bestaan is gekomen dan
heeft men slechts even een blik te slaan op de
jKsploitatie-rekening van het vereenigingsjaar
1926. Het geheele budget beloopt een som van
pilot minder dan f 236,990 en sluit roet een na-
öeellg saldo van 152.48. Er is dus altijd nog
ïsen tekort. Afgezien van allerlei plannen tot
uitbreiding van den werkkring der Vereeniging
Inderdaad met trots mag Rotterdam wijzen'
£>P het tegenwoordige consultatiebureau aan den
Stationsweg 39b, dat thans voor zijn werk
ïltstekend is geoutilleerd met levende en doode
ïulpmiddelen. Onder de energieke leiding van
Jen geneesheer-directeur, dr. I. H. Wagener,
verkt daar dag aan dag een staf van artsen.'
".n daarbuiten verspreiden zich In de stad een
frtal huisbezoeksters, die de talrijke belangen
■■ov patiënten hebben te behartigen.
En thans, na 25 jaren van zware n arbeid,
troont gij, mijnbeer de voorzitter, nog steeds
met eere op den voorzittersstoel, heden onge
twijfeld en volkomen terecht u verheugend over
de voorspoedige ontwikkeling van uw geestes
kind, dat nu in vollen wasdom en blakend van
gezondheid, als een toonbeeld van mannelijke
kracht en ondernemingszin daar staat voor
onze bewonderende oogen.
Wij hebben een blik geslagen in het nu 25-
jarig verleden der vereeniging. Het kon slechts
een vluchtige terugblik zijn. Maar toch diep
genoeg, naar het mij toeschijnt, om ons thans
tot een deugdelijk oordeel bevoegd te achton
van wat, in de 25 jaren van haar bestaan, door
de vereeniging ls tot stand gebracht. Ik ducht
geen tegenspraak, wanneer ik dan in het al
gemeen verklaar, dat er in al de richtingen,
die door het doel, dat de bestrijding van de
tuberculose nastreeft, worden aangegeven, met
groot succes is gewerkt.
De Rotterdamsche Vereeniging heeft in ons
land het sein gegeven om vastberaden den strijd
tegen den gruwzamen vijand aan te binden.
Haar voorbeeld heeft navolging gevonden,
overal )n ons land. Er zijn reeds teekenen, dat
de vijand terrein verliest. Het sterftecijfer aan
tuberculose wordt kleiner.
Inderdaad, de Rotterdamsche Vereeniging
kan heden wijzend op hare ervaringen van
het verleden, jubelend de toekomst ingaan,
vast vertrouwend op haar kracht.
Da voorzitter van den Raad van Arbeid, de
beer C. v. d. Burg, prees het krachtige dage-
lijksche contact, dat er bestaat tusschen d»
jubiieerende vereeniging en den Raad van
Arbeid. Voor uw taak, mijnheer de voorzitter,
koesteren wij, al-das spr., groote waardeering.
Bij u hebben wij een weg gevonden, om aan
hen die hulp noodig hebben, deze ook te ver
schaffen.
Namens liet Rotterdamsche Zeehospitium te
Katwijk aan Zee sprak mevrouw D. van Dorp
Beucker Andreae, geneeskundig-directrice aan
genoemde instelling. Ons bestaan, aldus spr.,
hebben wij aan uw vereeniging te danken. Heb
ben wij iets goeds gedaan, dan zijt gij daarvan
de oorzaak geweest. Spr. bedankte bijzonder
dr. Klinkert, voor betgeen hij op alle mogelijk
gebied heeft gedaan. Ook voor dr. Wagener
had spr. woorden van welgemeende eiientelijk-
heid.
De voorzitter van het kuldigingscomitê, de
heer K. v. d. Dool, heeft namens de ond-
patienten het jubiieerende bestuur bedankt en
geluk gewenscht. Spr. bood het bestuur een
fonds van circa 7500 gulden aan als stoffelijk
bewijs van waardeering voor hetgeen de ver
eeniging heeft gedaan. Aan deze inzameling,
aldus spr., heeft een ieder die uw hulp onder-
vonden heeft, medegewerkt.
Mr. L. Lietaert Peerbolte, directeur-generaal
van de Volksgezondheid heeft in korte bewoer-
dingea uiting gegeven aan zijn sympathie
jegens de vereeniging. Een vereeniging met
zoo'n eminenton voorzitter aldus spr. moet ook
wel voortreffelijk werken.
Namens het gemeentebestuur heeft het woord
gevoerd wethouder F. L. D. Nivard. De strijd
tegen de tuberculose, aldus spr., heeft een
dubbele zijde n.l. een medische en een sociale
zijde. En -dit laatste is niet het minst belang
rijk. Dit blijkt reeds dadelijk hieruit, dat de
T.B.C. een ziekte ls, welke de meeste slacht
offers maakt onder de economisch zwakken.
Hoe meer een gemeente uit beter gesitueerden
bestaat, hoe minder gevallen van t.b.c. zich
voordoen. Uw vereeniging was een noodzake
lijke vereeniging. die veel heeft tot stand ge
bracht. Niet alleen heeft zij het sterftecijfer
doen afnemen, maar men heeft de lijders weer
geschikt gemaakt voor de maatschappij.
Gaarne breng ik, aldus spr.. namens de ge
meente hulde en dank aan het bestuur der
vereeniging, maarzin het bijzonder aan dr. H.
Klinkert en dr. J. H. Wagener. Dat uw vereeni
ging zich nog verder zal ontwikkelen tot uw
eigen voldoening, tot eer van Rotterdam en
tot heil harer inwoners.
Verder zijn nog hartelijke woorden gesproken
door mevrouw de Vries—Bruins, bestuurslid
van de Ned. Centrale Vereeniging tot bestrij
ding der T.B.C., door dr. Droogleever Fortuin,
namens het hoofdbestuur der Ned. Maatschappij-
tot bevordering der geneeskunst; door dr. H.
Burgerhout namens de Rotterdamsche collega's,
door dr. Vos namens de vereeniging van Neder-
landsehe tuberculose-artsen.
De voorzitter dr. H. Klinkert heeft de spre-
kers bedankt. Nadat de heer J. H. Besseiaar Jr.
het Alleluja van Handel op het orgel had ge
speeld, werd thee geserveerd en tevens de ge
legenheid geboden het bestuur persooulijk geluk
te wenschen. Hiermede was de offieieele her
denking geëindigd.
VOOR O" STICHTING: STILLE ARMEN.
Kindervoorstelling in het Casino.
Het Casino zat gisterenmiddag vol glunde-
i en-de gezichtjes. Honderden kinderen onder ge
leide van paatje en maatje, een oud-ere zuster of
een kinderjuffrouw, waren naar genoemd
theater gekomen, om een3 echt een middagje
te genieten van een dol vermakelijke kinder
voorstelling, georganiseerd ten bate der Stich
ting; Stille Armen.
Eerst heersohte er een oogenblikje van ernst.
De heer van der Pluym sprak namens den
Hoogeerw. heer J. W. van Heeswijk, deken der
stad een kort woord tot de aanwezigen. Spr.
schetste het verschil tusschen een arm en een
rijk kind. De een heeft niets en de andere alles;
en spoorde de kleinen aan altijd goed te zijn en
zich mild te gedragen tegenover arme kinderen,
die dikwijls zooveel blijheid missen. Spr. zeide
tenslotte een woord van dank aan de directie
van het Casino, die zoo geheel belangeloos
haar gebouw had beschikbaar gesteld.
Nauwelijks was de heer van der Pluym ver
dwenen of de kinderlach vulde weer de zaal.
Wat was die poppenkast met Jantje Klaassen,'
pa en ma Klaassen een kostbaar bezit. Hoe
leuk waren de versjes als „de meester kan nu
niet meer brommen, want wij hebben vacantie
vandaag". Waren de sprookjes van grootmoe
der (mevr. Wins) niet heerlijk voor de ooren?
En dan de bioscoop met „de droom van een
kind" en het grappige tooneeltje „tante Net in
het Rijksmuseum". De kinderen hebben reus
achtig genoten.
En in de pauze zijn allen gestormd naar de
grabbeltonnen om er hun geluk te beproeven,
altijd ten bate van hun arme medekinderen.'
Al snoepend, gillend, lachend hebben de kin
deren, misschien onbewust, op de een of andere
manier medegeholpen aan de Stichting „Stille
Armen". En daar wa3 het toch om te doen!
Het conïlict tusschen directie en
bezorgers
Zooals men weet hebben de bezorgers (sters)
van het soc. dem. dagblad „Voorwaarts",
•het voorbeeld der soc. dem. journalisten ge
volgd en een eigen organisatie opgericht
ter verdediging van hun belangen. Met diit
verschil, dat de journalisten een soc. dean,
cluib hebben opgericht, terwijl de bezorgers
bulten de soc. dem. organisaties sitaan.
Men weet, dat laatstgenoemde organisatie
op 27 Augustus j.l. een staking afkondigde
waaraan ongeveer de helft van het bezorgend
personeel deelnam, n.l. 50 personen. Door
ingrijpen van den federatie-voorzitter de
Zeeuw, wethouder van Roterdam, werd de
staking 's namiddags beëindigd en zijn
daarna nieuwe onderhandelingen begonnen.
Het resultaat daarvan is zooals het
federatie-bestuur in de „Voorwaarts" mee
deelt, ontmoedigend. Nadat eerst de directie
van „Voorwaarts" de looneischen der ar
beiders onaannemelijk had verklaard, heeft
nu de bezorgers-organisatie de voorstellen
van de directie verwarpen.
„Het gevolg van een en ander is dus, zoo
schrijft het federatiebestuur, dat wij thans
weer in dezelfde positie verkeeren als voor
een zestal weken. De bemiddelingspogingen
van het federatiebestuur zijn mislukt door
de houding der bezorgers-organisatie en veel
reden voor de verwachting, dat nieuwe, recht-
streeksche onderhandelingen tusschen directie
en bezorgers gesteld dait zij zullen plaats
vinden tot goed resultaat zullen leiden,
hebben wij niet. Gezien wat tot dusverre
geschied is.
Zoo staat dus, naar te verwachten is,
een conflict voor de deur. Met al de schade
lijke gevolgen van dien. Schadelijke ge
volgen voor die beweging. En voor ons blad.
Wij hebben nog hoop, dat tenslotte de
bezorgers-organisatie tot inkeer zal komen,
al is die hoop uiterst gering. Méér hoop
hebben we, dat de bezorgers zelve nog
tijdig zullen inzien, dat zij niet op den
goeden weg zijn en dat zij alsnog een
Conflict zullen weten te voorkomen."
Het is wèl een eigenaardig geval waar
voor de socialistische werkgevers zijn komen
te staan, nu zij onderbandelen moeten met
menschen die zóó georganiseerd zijn, dat de
gewone vak-best-uur-instanties geen invloed
kunnen uitoefenen.
ST. VINCENTIUS-VEREENIGING.
CONFERENTIE H. ROSALIA.
Huldiging van drie jubilarissen.
In het gebouw va.n de Vereeniging van den
H. Vincenti-us van Paulo aan de Scbiekad-e,
heeft de Conferentie van de H. Rosalia zich
gisterenavond vereenigd om drie van haar le
den te huldigen. Vooreerst herdacht de heer
W. Mehring zijn zilveren jubileum als Vin-
cen-tiaan.
De Zeereerw. pater J. W. Geeve O.F.M., pas-
- toor der St. Rosalia-parochle, heeft den zilve
ren jubilaris dank gezegd voor zijn zorgen voor
de 'armen. Namens de conferentie overhandig
de de heer J. M. Cramers aan den heer Meh
ring een fraai schilderij.
Hierna richtte de pastoor der parochie zich
tot de hoeren H. M. Kruitwagen en A. Moors,
die respectievelijk 25 jaar president en pen
ningmeester der conferentie zijn. Onder welge
kozen woorden deelde de pastoor mede, d-at
Z. H. de Paus hen heeft willen begiftigen met
het gouden kruis „Pro Ecclesia et Pontifice".
Geroerd dankten beide heeren voor deze
hooge onderscheiding.
Felicitaties waren o.m. binnengekomen van
d-e paters B. Kruitwagen O.F.M., V. Kruitwagen
O.F.M. en A. Mehring O.F.M.
GEMEENTEMIDDELEN.
Verschenen is het vergelijkend overzicht van
de opbrengst van verschillende bronnen van
inkomsten over de maand September en vorige
maanden der jaren 1927 en 1928:
Brug- en Sluisgeld Sept. 1928 18.656.56%,
totaal eerste 9 maanden f 149.693.61; Sept'
1927 19.330.21, totaal eerste 9 maanden
14G.247.7ij%.
Havengeld voor zeevaartuigen Sept 1993
447.903.37 3.875.W9.93)Sept.' 1927
458.994.74 3.991.6S9.23).
Havengeld voor binnenvaartuigen Sept 192-8
92.523.80 92S.381.96); Sept. 1927 87 263 22
327.718.79).
Beursbelasüng September 1928 3 934 gi
129.097.S4); September 1927 3 82866
131.789.21).
Marktgeld (uitgezonderd het marktgeld op
de Vee- en Vischmarkten) September 1928
2.54S.25 56.486.80) September 19£7
2.207.20 55.852.80).
Opbrengst van de Vischmarkt en den Visch-
afslag September 1928 5.079.35 41.455 68)
September 1927 4.938.62 39.827.85).
Belasting op de honden September 1928
2.015.50 111,822.25) 1 September 1927
2.951 118.940.75),
Belasting op vermakelijkheden September
1928 92.349.21% 727.394.29); September
1927 91.829.36 614.447.25%).
Straatbelasting September 1928 291.862 42
1.526.207.81)September 1927 339 gge'ni
1.499.827.88).
Begrafenlsrecht September 1928 5 ig2 ao il
58.437.62%); September 1927 413950
58.803).
Totaal September 1928 952 0-85 70%
7.604.757.79%); September 1927 I.OI5.373.55
7.585.144.54).
Verwacht wordt;
Matige tot krachtige, tijdelijk wellicht
stormachtige Zuid-Westelijke tot Westelijken,
later weer krimpende wind; betrokken of
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring, regen
buien, zachter des nachts.
De barometer daalt op den voormiddag
vrij snei.
Fietsers en motorrijders lichten op van
's avonds 5.42 tot 's morgens 5.51.
MASSAKAMP DE MAASSTAD—CALAND.
Gisterenavond zijn in het clublokaal van de
Biljartvereeniging Caland te Rotterdam de
wedstrijden voor den massakamp tusschen de
Maasstad en Caland voortgezet.
Da stand geeft momenteel aan 3815 punten
voor Caland en 3900 punten voor de Maasstad.
Dinsdag 23 en Woensdag 24 dezer worden
de wedstrijden in het clublokaal van Caland
voortgezet en beëindigd.
Aangiften van 10 October
GEHUWD; R. W. Hendriks 26 j .en J. Visser
26 j. J. C. Hendrikse 46 j. en M. den Boeff 37 j.
B. Vermaas 31 j. en I. Hoffman ges. 42 j. P.
v. Dijk 25 j. en D. H. de Vries 23 j. J. J. Bujjing
24 j. en P. v. d. Sijde 22 j. A. M. de Groote
26 j. en L. S. Conradi 22 j. M. A. v. Weert
24 j. en M. J. F. P. Hoppe 26 j. R. Klomp
maker 24 j. eh T. Lieverst 24 j. D. de Jon
23 j. en C. M. H. Wittenberg 22 j. J. H.
Sebregts 25 j. en T. E. Mulder 21 3, L. J.
Nieuwjand 29 j. en T. Verkaik 26 j. J. M. de
Jongh 25 j. en P. W. M. V. Wel 23 j. A. J.
Bruggeman ges. 58 j. en P. v. Breda ges. 34 j
J. Lindemans wedr. 76 j. en N. Winkelman wed.
77 J- P- J- Matheusen 34 J. en J. T. M. Timmer
mann 23 j. P. H. Htjna 26 j. en J. E. Hefting
27 j. E. D. L. Sovico 28 j. en R. den Boer 20 j,
C. W. Hutjgens 23 j. en A. v. Pelt 21 j. H.
Kind 27 j. en M. G. Ebell 26 j. D.Hoogland
22 j. en H. J. Woudenberg 21 j. E. Hoekstra
25 j. en A. J. Roest 25 j. J, G. Jonker 31 j. en
M. C. R. E. Faber 23 j. J. Keiler 28 j. en B
v. Bammeren 29 j. C. K. Leemburg 25 j. en
R. F. de Boon 23 j. C. H. B. v. Bommel 28 j.
en A, P. Velthoven 24 j. P. J. Langenberg 23 j.
en H. Bezemer 20 j. J. Hulstaert 24 j. en C.
C. Boortman 26 j. G. Ouweland 21 j. en J.
Hoogendoorn 20 j. J. A. Visser 24 j. en W. G.
Hellewegen 21 j. J. H. A. v. Hattum wedr.
26 j. en'H. v. d. Schoor 22 j. M. E. de Jong
23 j. en A. Bagijn 22 j. H. V. Merkensteijn
24 j. en C. J. Janssen 19 J. J. Kerpf 24 j. en
M. V. Huber 23 j. J. Jansen 33 j. en J. W.
Gubbels 30 j. A. de Haan 24 j. en M. den
Butter 22 j. J. A. v.' Huuksloot 28 j. en A. M
Poulis 28 j. D. v. Duffelen 35 j. en K. Bouw-
sema 42 j. C. Poldervaart 52 j. en G. Doesburg
46 j. W. S. Anker 41 j. en N. Roedolf 30 j.
W. J. A. Berkel wedr. 46 j. en M. J. Brugmans
wed. 36 j. J. F. v. Delft 19 j. en H. J. v. d.
Zee 24 j. J. v. Rijn 23 j. en C. Boluijt 21 j.
.T. v. d. Graaf 22 j. en J. den Ouden 17 j.
A. P. de Vree 22 J. en A. P. Wesseling 22 j. p.
Sterrenburg 23 j. en K. C. Verbrugge 18 j. IJ.
de Nies 21 j. en A. den Ouden 22 j. J.
Hartensveld 27 j. en P. W. Drees 16 j. E. v.
Overdam 20 j. en C. M. v. d. Velde 18 j. A. M.
Blom 23 j. en J. C. Vellinga 18 j. C. Smits
wedr. 39 j. en A. C. M. v. Hoorn 27 j. A. L. C.
Tool 30 j. en G. A. Verweerde 20 j. C. v. Rijst
24 j. en J. M. H. Wesseling 24 j. J. J. M.
Helmer 35 J en C. M. v. d Dungen 37 j. F. J.
Michielsen 25 j. en A. Snijders 21 j. J. J. y. d.
Hof 33 j. en D. Spies 28 j. G. F. H. Miiller
ges. 50 j. en M. B. Rolfes wed. 42 j. D. Maczki
28 j. en J. A. Slier 26 j. J. Visser 25 j. en T\
Sigmond 26 j. A. Hartevelt 27 j. en C. J. Baas
22 1 G- W. Schouten 22 j. en G. Mooij 23 j.
J. Claasens 24 j. en M. Endeveld 21 j. C.
Nieuwpoort 23 j. en T. IC Breedveld 23 j. H.
Bonder wedr. 47 j. en J. Everts wed. 50 j. C.
F. Kanse wedr. 34 j. en M. Greeve 28 j. D. P.
Luhrman 29 j. en F. J. Clemens 20 j. A. Parie
23 j. en C. Kraaijeveld 24 j. D. Meerman 25 j,
en J. Hamer 22 j. J. Vliegenthart 22 j. en G.
J. Doolaard 21 J. c. Glessenburg 31 j. en T.
Meisner 24 j. J. Roorda 33 j. en A. de Jong
22 j. J V. d. Meüden 21 j. en E. Boer 21 j.
C. Bontenbal 26 j. en W. B. Retjnders 25 j. H.
Warnaar ges. 45 j. en E. Eckrich wed. 27 j
W. Ceelen ges. 36 j. en M. Spies ges. 29 j. A
Freeke 25 j. en A. H. v. d. Linde 30 j. H. B.
J. de Leeuw 24 j. en E. A. Westdijk 20 j. D.
Overweg 24 j. en W. G. Arnold 21 j. F. Tromp
23 j. en M. v. Helden 21 j. P. P. A. Brehm
29 j. en W. Bek 22 j. c. van der WUst 20
en A. IL E. ScovaRighini 20 j. L. JOosten
22 j. en B. E. Maliepaard 20 J. B. G. Abelskamp
26 j. en M. A. de Visser 24 j. A. Kraaipoel 30 j
en M. K. A. van Dam 30 j. P. Koning ges.
44 j. en J. M. van Tilburgh ges. 41 j. H. J.
Broeksma 30 j. en P. Fokkens 22 j. W. de
Waal 27 j. en A. M. van Lier 20 j.
BEVALLEN: J. C. BeenLagerwaard d.
B. Bannet—Vissel d. M. de Roos—Groene-
weg d. B. SliephWelling z. M. M. Dek-
^er Smit d. T. van der PolWeisenbach
d. M. E. TavenierBrown d. K. C.
Winkelman—Verwol z. P. C. Leenaarts—
van Opdorp d. N. SchreudersZoeteman z.
G. HoltropDaams z. A. J. Jansen
Achter z. p. M. H. van Hoek—de Jong d.
G. de Haan—van 't Hoff d. M. .A. A. A.
Meliefvan Run z. A. HoogendamVoogdt
z- B. P. JansenHijnen d. A. M. van
RUijnde Vries d. J. A. Blokde Graaf z.
J. L. van den AkkerBevers d. P. van
MourikGrashoff d. L. DuiveosteinBred-
dels d. L. PoenderSirks vander Oost d
II. Lenten—'ten Zijthoff d. A. W. van
Reine—Alberts d. J. M. Hilhorst—Nijman
d. J. M. A. HozemansVisser d. F.
WanderMourits d.
OVERLEDEN: G. A. Ni-euwenhout wed. v.
W. Straten 82 j. p. Streefkerk jm. 62 j.
J. van Leeuwen wed. v. C. E. Faassen 77 j.
H. Gonlag vrouw v. T. Verbaan 65 j. A C
v. d. Wilde jm. 2 j. - g. Bijl, wed. v. J. van
Zeideren 72 j H. Eijgel wedr. v. Y. Berkel
75 j. K. D. Benkus jm. 27 j. J. v. d.
Klooster man v. E. J. Hugens 63 j. D v
d ICar jd. 11 j. g. H. Muller man v. M.
J. J. P. v. Brederode 72 j. T. J. de Boom
m. v. II. van Baren 86 j. M. Stout vrouw
van C. de Kluiver 71 j. M. v. d. Helm jd.
3 m. C. H. Hollanders vr. v. J. M. Boek
hout 43 j. W. K. Tekenbroek wod. v. K. v.
Vliet 73 j. T. Hofijzer m. v. M. Swaneveld
61 j. E. M. Nette-n wed. v. W. v. d. Linden
67 j. M. v. Roon jd. 70 j. II. Hageman
vr v. P. Si.a£Ieii 50 j. C. Kastelein vr. v. P.
H. Hensen 29 j.
GEHUWD; J. van Kranenburg 30 aar en E.
den Braber 24 aar J. van Eeuwen wedr.
63 aar en M. van Baren wed. 57 aar G.
J. van Duniok 25 aar en C. H. J. Scheffeir 24
aar J. W. van Hattum 26 jaar en C. J. J.
Died-erix 26 jaar A. J. Buijze 27 jaar en A
W. G. Montijn 25 jaar H. W. Schenkenberg
van Nierop 28 jaar en J. Petit 27 jaar W.
Gerhardt 25 jaar en E. Lutke 21 jaar J,
Hanrat 38 jaar en N. van Ootmarsum 27 jaar
A. Coirstanje 26 jaar en D. P. Unger 26
jaar.
Huizen (340.9 M. na 6 uur 1370 M.) 12.30
1.20 dooi- het K. R. O.-trio. 34 K.R.O.-Vrou-
wenuurtje door mevr_ j_ Kallner-Wisman.
4 5 Gramofooumuziek N.C.R.V. 56 45 N C
R.y..concert. Mevr. H. Helderman-Smit (pi*
7 (0larlnet)' D- -f- Vos (viool).
V' Cursus paedagogie door D. J. v.
Dael. ,.40 Prot. uitzending
Hilversum (1071 M.) 12.30-2 Iuncbmu-
nek door het Trio Sjouwerman. 67.15 Di-
nermuziek door het kwartet Rentmeester. 7.15
iAo lezing van wege het Onderwijsfonds voor
de Binnenvaart. Schippersles. 8.05—9.30 Kamer-
muziek door het Amsterdamsch Slrijk-kvvartet
en J. Hijmann (piano). 9.50 Parabar. 10 Aanslui.
ms van de Stadsschouwburg te Arnhem. Con-
eert door het Omroep-orkest o.I.v. -Nico Treep,
Heiêne Cais (sopraan) 11 sluiten
Ha ven try (1600 M.) 11.20 Gramofoonmn-
zielt. 12.20 Sonatenconcert (viool-piano) 12 50
Orgelconcert. 1.20-2.20 Orkestconcerf. 2.43 Ee-
2'50 V00r de scholen. 3.15 Muziek. 3.40
Muziek 4 Muziek 4.05 Concert voor de scho-
len. 4-aO Orkestconcert. 6.35 Nieuwsber. 6.50
Landbouwber. 7.05 Liederen van Schubert voor
sopraan. 7.20 Muziekcritiek. 7.35 Muziek. 8 05
LL Henschel (sopraan) 8.20 Symphonie -concert.
Orkest °.ty. Sir. Th. Beecliam. 9.20 Nieuwsber.
J.o5 (Vervolg) Symphonïeconcert. 10.20 Nieuws-
oer.
P a r ij s „Radio-Paris" (1750 M.) 12.50—2.10
Oi keatcomcert. 4.055.05 Orkestconcert. 8.50
Symphonieconcert. Daarna „Marouf", opera van
Rabaud. Orkest, koor en solisten.
Langenberg (469 M.) 11.30 Mechanische
muziek. 12.251.50 Orkestconcert. 4.205.05
Concert, zang en declamatie. 5.05—5.50 Orkest-
concert._ 7.20 Concert door het Klein-Werag-Or-
kest.
Z e e s e n (Kön-igswusterhausen) (1250 M.)
4.29—5.20 Orkestconcert. 7.20 Orkestconcert
Hambu-rg (295 M.) 5.20 Orkestconcert. 6.20
Orkestconcert. 7.20 Orkestconcert.
Brussel (509 M.) 6.50 Trio-concert. 8.35
Concert. Mme Villiers-Waucquez (zangeres)
Orkest.
RADIO-STORINGEN DOOR
ELECTRISCHE TRAM
DE
Proeven in Amerika.
Da radio-luisterviuken in San Diego (Cali-
fornië) beklaagden zich, zoo lezen we in
„Spoor en Tramwegen", al jaren, dat de elec-
trische trams hen ernstig hinderden bij hun
radio-ontvangst. Een commissie werd benoemd,
bestaande uit vertegenwoordigers van ver
schillende vereenigingen van leeken en tech
nici om eens te onderzoeken of de storingen
werkelijk door de tram werden veroorzaakt.
De storingen waren gekarakteriseerd ta
zijn zonder bepaalde periode of toonhoogte.
Ze waren gelijk heftige ontladingen loopende
langs den geheelen golflengte-band, met een
tijdsduur tusschen pen paar secunden en ver
scheidene minuten. Ze waren het ergste nabij
en langs de tramgeleldiiigen, maar alle proe
ven toonden geen verband met bepaalde tram
wagens, zoodat men aannam, dat de interferen
tie kon optreden als de resultante van de sto
ringen veroorzaakt door verschillende wagens
op eenigen afstand van de storing. Om dit te
beslissen, werden proeven genomen. Ten
slotte kwam men tot de overtuiging, dat de com-
mutatie van de motoren en de vonkenvorming
aan den beugel de oorzaak van alles was, daar
zij sterk gedempte trillingen opwekten, die op
de geleidingen werden overgebracht, terwijl in
andere electrische geleidingen en telefoonge-
leidingen deze intereferenties geinduceerd wer
den en opnieuw uitgestraald.
Twee oplossingen waren slechts mogelijk:
le. da commutatie verbeteren en het vonken
van den beugel verhinderen, of 2e ervoor zor
gen, dat de storingen niet op de geleidingen
werden overgebracht. Daar de commutatie als
zeer goed werd beschouwd, werd alleen over
gegaan tot het tweede middel. Een filter werd
op eiken tramwagen gezet, bestaande uit een
lage impedantie voor den gewonen gelijk
stroom en 'n boogen weerstand voor de hooge
frequenties. Door dit middel werd 80, pet. van
de interferenties weggenomen. Toen dit "mid
del dus gevonden was, moest alleen nog maar
een filter geconstrueerd worden, die praetisch
bruikbaar en niet duur was. Toen ook deze was
gevonden, en proeven daarmede buitengewoon
goede resultaten afwierpen, besloot de tram
directie tot het aanbrengen van deze filters op
alle tramwagens. Vele radioliefhebbers dank
ten op roerende wijze.
Evenwel- moet opgemerkt worden, dat deze
filters niet de storingen kunnen wegnemen,
veroorzaakt door het vonken van den beugel.
Maar men heeft gevonden, dat deze in verge
lijking van de storingen door de motoren ver
oorzaakt, slechts weinig hinder gaven.
OVERWEG HONINGERDIJK-NESSERDIJK.
Naar aanleiding van een door de Vereeni.
ging „Het Oosten" aan den Minister van Water
staat gericht schrijven inzake den overweg
Honingerdijk—Nesserdijk, ontving het bestuur
van dit Ministerie bericht, dat er geen aan.
leiding bestaat tusschenkomst te verleenen om
tot verbetering van dien overweg te geraken.
ONGEVALLEN.
De 13-jarige T. d. L. uit de Pleretstraat is op
den Heemraadssingel bekneld geraakt tusschen
een verhuiswagen en een autobus. Hij brak zijn
linkerenkel en werd in het St. Franciscusgast-
liui3 ter verpleging opgenomen.
- De 55-jarige Roemeensche bootsman P. B,
is aan boord van bet in de Maashaven liggen
de Roemeensche schip „Bucegi" met zijn
rechtervoet bekneld geraakt tusschen een
schuivenden stapel planken en een ijzeren
schot. De voet werd verbrijzeld. B. is in het
ziekenhuis aan den Coolsingel ter verpleging
opgenomen.
- De 8-jarige F. de J. uit de Alettastraat
is op den Vredenhofweg door een vrachtauto
aangereden. Met inwendige bloedingen werd hij
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel over
gebracht.
- De 32-jarige mej. B. de Krieger uit de Bor-
selaarstraat is gisterenavond toen zij op de
Willemsbrug fietste tegen een auto aangere
den, waarvan de bestuurder plotseling stopte.
Zij viel en bekwam een schedelfractuur en een
verwonding boven het oog. In ernstigen toe
stand werd zij naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel gebracht, waar onmiddellijk opera
tief ingrijpen noodzakelijk bleek.
Te 's Gravenhage zijn geslaagd voor diplo-,
ma B de heeren: L. E. van Vessem, J.
Broeder en P. J. Sibbel, allen alhieir.