BAG BLAD MOOR SCHIEDAM EN n 'i «f 51ste Jaargang Donderdag 8 November 1928 No» 15259 lit nummer bestaat uit drie bladen STADSNIEUWS *es<y DE BEGROOTING J: TIEN JAREN KOLPINGSWERK f Schiedam heeft den zegen van het eer* zame handwerk rijkelijk Ondervonden. Vol harden kloek van zinnen zmien de Gezel len van St. Joseph. Dan zal eenmaal oolf voor Schiedam kunnen herhaald wordea wat Mgr. A. J. CalUer, z.g., a0 beminde Bisschop van ons Diocees, hef vorig jjaaj! neerschreef: ■Bij gelegenheid van heï Gouden Féést 'der t Joseph's Gezellen Vereeniging te R'damj tVVillen Wij bij dezen gaarne verklaren, dat de Bt. Joseph's Gezellen Vereeniging 't meest beantwoordt aan't Ideaal eener katholieke Sociale Vereeniging mor, Jongelingen E ien mannen" t)De Maasbode" 80 April 1927); Botterdam, i fe w AGENDA <1 KUNST-AGENDA -3 NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Bureau: KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal No. 68085 ABONNEMENTENper 3 maanden 3,26, per maand 1,10, per week 26 cent. Franco per pust f 3,76 per fc"wartaal. Afzonderlijke nummers 6 ct. Poslclièque en girodienst 9H4Ö. ADA Ell TENT IEN 16 regels 1.66. Elke regel meer 80 cl Reclames tusschen den tekst 60 cl per regel Kleine advertenties: 80 woorden 26 ct., elk woord meer 6 cL tot een maximum van 60 woorden. Kabouter-advertenties 6 regels 0.50. 10 regels 0.76, 16 regels 1Incassokosten worden berekend. Gratis-Ongevallenverzekering: 500 bij overlijden door een ongeval; f 500 bij verlies van beide handen, voelt of oogen; 250 bij verlies van één hand, één voet of één oog; f 150 bij verlies van een duim; f 75 bij lies van een wijsvinger; f 50 twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. Do Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedi ver» afgedrukt. IV. Er zijn nog andere opmerkelijke bevin dingen bij een meer nauwkeurig doorbla deren van de begroeiing op te doen. Al die nen we ons te beperken, er zijn er toch en kele waarop we nog de aandacht willen vestigen. Zoo is bijzonder verrassend een vergelij king van hoofdstuk VIII 4 2, openbaar gewoon lager onderwijs met paragraaf 7 van heizelfde hoofdstuk, inkomsten en uit gaven van het bijzonder lager onderwijs omvattend. Het blijkt dan dat uit hoofde van het openhaar gewoon lager onderwijs op het gemeentelijk budget drukt een be drag van 106.355,72 cn uit hoofde van het bijzonder lager onderkwijs een bedrag van 115.189,18. Beide cijfers vertegenwoordi gen het nadeelig slot voor de gemeente, na dat de inkomsten met de uitgaven tegen elkaar zijn afgewogen. Nu lelden de open bare scholen op 31 December van het vo rig jaar 3203 leerlingen en dc bijzondere scholen 4046. Iedere leerling van de open bare, lagere school kost derhalve aan de ge meente ƒ33.20 en iedere leerling van de bij zondere school ƒ28.47. Zoodat een leerling van de openbare school liet gemeentelijk budget bezwaart met een bedrag dat 4.73 grooter is dan een leerling van de bijzondere school. Zouden we slechts openbaar onder wijs kennen, dan zou dat onderwijs aan onze gemeente ruim 19.000 meer kosten, zoodat door het bijzonder onderwijs aan onze gemeente 19.000 wordt bespaard. 'tls misschien goed, dat dit nog eens ge zegd wordt. Er zijn nog altijd menschon, die met een gezicht alsof ze het zelf gelooven, 'durven beweren, dat het bijzonder onderwijs zoo zwaar op onze gemeente drukt. Dc cij fers leeren het tegendeel. Misschien zal de een of andere ongeloo- vige Thomas thans nog zeggen: welk hou vast heb ik aan de cijfers van één enkel jaar? Goed; we zullen de cijfers van de laat ste vier jaren geven; men kan ze in de be grooting van dit en in die van het vorig jaar terugvinden. In 1926 dan bedroeg liet werkelijk nadeelig slot voor het openbaar gewoon lager onderwijs ƒ90.112; voor 1927 waren deze cijfers 112.922 cn ƒ81.443; voor 1928 (raming) ƒ104.044 en 106.272. Voor 1929 is, gelijk gezegd, de raming 106.355 en ƒ115.189. Derhalve is voor de jaren 1926, 1927 en 1928 de verhouding voor het bijzon der onderwijs zelfs nog zeer aanmerkelijk gunstiger, blijkt, in die jaren nog markanter dat, het openbaar onderwijs grooter lasten Per leerling op de gemeente legt, dan hei bij zonder. Hoofdstuk II maakt er ens nog eens op attent, dat. wij nog altijd zitten met een drietal leeningen van 5 pet., groot per resto onderscheidenlijk 853.000, 1.789.000 en 1.380.000, waarvoor we aan rente per jaar betalen ƒ42.650, ƒ89.450 en ƒ69.000, in totaal alzoo ƒ201.100. Verlaging van het percenta ge dier leeningen tot den loopenden rente voet van 4li percent zou den jaarlijksclien rentelast met ruim ƒ30.010 verminderen. ®at bedrag lijkt ons groot genoeg, om con versie van onze leeninigen, voor zoover de mogelijkheid er toe bestaat, ernstig te over wegen Behalve deze leeningen van 5 pet. hebben We er nog een, waarvoor een rente van 5% Pet. moet worden opgebracht, 'tls de lee- hing van 16 Januari 1920, groot 3.000.000, aangegaan met de Rijksverzekeringsbank. Jaarlijks moet van deze leening ƒ75.000 borden afgelost; ze bedraagt thans nog in hoofdsom ƒ2.400.000. Deze leening is niet converteerbaar; ze zal dus nog gedurende 32 jaar op onze begrooting voorkomen. Wel 'jindertijd, we mecncn zelfs nog vorig laar, pogingen aangewend om de Rijksver zekeringsbank te bewegen in conversie toe ■fi stemmen cn werd ook de. Rcgcering daar- in <jen arm genomen, evenwel zonder M,reos. Het is achteraf gemakkelijk tot ons gemeentebestuur verwijten te richten, dat zulk een bezwarende leeniug heeft kun- a(uigaar,, naar men dient zich dan toch con oogenblik te verplaatsen in don Waarin ze gesloten werd. Wc mogen het •ju'reorun, dat v,o op het oogenblik ƒ36.000 aei voor deze leening moeten opbrengen, 'jat wo nog 32 jaren lang zullen worden -Pi lagrj met oen rentelast aanmerkelijk het liep C'o s! ltd j "outer uan de huidige rcnlestandaard bil lijkt, in de geldmarkt van dc eerste jaren na den oorlog moet de ecnige zaak worden gezocht. Het zal ten slotte de Rijksverzeke ringsbank en in hoogste instantie de Regee ring zijn, die aan wat in deze leening voor onze gemeente cn in soortgelijke leeningen voor andere gemeenten onbillijks zit. wij zijn de eenigen niet die er voor bloeden hebben te verhelpen. Het woningbedrijf komt voor ditmaal met een vrij groot verliessaldo ƒ3000 op de begrooting voor. Dit Verliessaldo is enkel te wijten aan de exploitatie van de 1S2 ge meente-woningen aan den Parallelweg, waarvan de huuropbrengst van ruim 41.000 tot op 33.000 is teruggeloopen. Deze ver mindering houdt verhand ccnerzijds met de moeilijkheid om voor deze woningen gere geld huurders te vinden; 'anderzijds, met de verlaging, in den loop van het jaar in de huren van deze woningen aangebracht. Ons woningbedrijf is nog altijd "een zor genkindje en het ziet er niet naar uit, dat daarin den eersten tijd verbetering zal intre den. Immers, hoe verblijdend de groei van de bevolking het laatste jaar ook is, de aan bouw van nieuwe woningen is van dien aard ons grondbedrijf vaart er wel bij dat aan de gemeeniewomngen geduchte concurrentie wordt aangedaan, welke met name daar zal worden gevoeld, waar toch al reeds eenig vooroordeel tegen een bepaald woningcomplex ifestaat. Het groeiende overcompleet aan woningen hoeft intusschcn dit niet te versmaden voor deel, dat eindelijk érnstig werk kan worden gemaakt van de onbewoonbaar ver klaring van die woningen, welke eigenlijk al jaren dien naam niet meer verdienden. Hier kan thans een achterstand worden inge haald, waarin te lang reeds wegens het ge brek aan geschikte woningen is moeten worden berust,. Het. was voor wijlen Deken Th. Verhoe ven een blij succes toen hij in 191 slagen mocht de St. Joseph's Gozcilen Vereeniging in Schiedam op te richten. In de volle kracht van zijn leven (1890— 1897) had hij de Rotterdamsche Gezellen Ver eeniging als een ware vader geleid en met sterke hand voortgebouwd op het grond werk zijner voorgangers. Dc naam van Prae- ses Verhoeven is in eerbiedige herinnering blijven voortleven onder de Rotterdamsche Gezellen. Wij durven getuigen dat de stichting der Schiedamsche Gezellen Vereeniging een der beste daden is geweest van dien wijzen zielenherder en heeft medegewerkt tot resultaat van het prachtige devies: „Godsdienst en arbeid zijn de gouden bo dem van het volk!" De Gezellen Vereeniging maakt het le vensdoel van den jongen man tot Vereeni- gingsdoel; zij moet dus zijn leven vullen. Waar het Kol pi ngs werk erin slaagt zijn program uit te oefenen, worden gevormd die echt-Roomsche mannen, die als nuttige en ontwikkelde leden van Kerk en Maat schappij, geestdriftige strijders worden voor al wat waar is en goed; worden bij hen aangekweekt die eigenschappen en deug den, waardoor zij later kunnen zijn de de gelijke Christen-huisvaders, steunpilaren van onze Moeder de II. Kerk. De St. Joseph's Gezellen Vereeniging heeft in ons land een goeden naam. Ruim 60 jaren arbeid hebben dat verdiend! Tal van plaatsen in Nederland roemen met recht niet alleen op de statige gebouwen, maar vooral op den degelijken godsdienstzin, den zuiver-katholieken geest der Gezellen van St. Joseph. Zooals men weet werd de Gezellen Veree niging gesticht door den priester Adolf Kolping in 1846. Vruchtbaar rustte de ze gen Gods op zijn werk, dat door Pausen en Bisschoppen om strijd werd geprezen. Het proces tot zaligverklaring van dezen uit verkoren dienaar Gods werd ten jare 1925 in Rome ingeleid. Het eigenlijke Kolpingswerk* begon in ons vaderland In 1868. Bijna gelijktijdig organiseerden zich Ber- gen-op-Zoom, Amsterdam, Den Haag, Bre da,, Rotterdam, Nijmegen en Leiden. Op merkenswaardig is, dat schier overal 'de jongelingen zelve aandrongen op de stich ting der St. Joseph's Gezellen Vereenigin- gon. Heden herhalen méér dan 10.000 Ge zellen in ons land den hekenden; Kolpings- DE BEKENDE TOONEELSPELER JOH AN KöllLERdie met den heer E. IJdo directeur Is van de filmstudio „Eureka". groet, onze „internationale"; „God zegene het eerzame handwerk!" Toen dc eersle Gezellen Kolping eens wil den verrassen met een devies, waarin naar bah meening het program der Vereeniging was neergelegd: „Arbeid, godsdienst, vroo- lijkheid en eensgezindheid!" schudde Kolping het hoofd. „Neen, neen, zeide hij, Gods dienst vóóraan!" En zóó is liet. gebleven. Godsdienst moest bet leven beïnvloeden. Daarom werden de vergaderingen, die door den Priester-Praeses zelve wekelijks ge leid zouden worden, Teiplichtèjid. Met va derlijk gezag, dai 'Eofde -steunt, moest hij dit katholieke gezin voeren tot God. Algemeeno II.II. Conltnunien, Congregatie, Eucharistisch Apostolaat, Retraite, Missie actie ii orden daarom door iederen Gezel beoefend. Arbeid, niet om-Ioon-alleen, maar als roe ping, als vervulling van den Goddelijken Wil. Arbeidsvreugde en arbcidsgeluk! Vroo- lijklieid in hoogstaand vermaak. Volkszang en muzikale ontspanning, lichamelijke op voeding en tooncelkunst werken samen om de echte Roorasche blijdschap bij de Gezel len te onderhouden. Eensgezindheid nn on derlinge verbroedering. De heilige eendracht js jlet zoutj dat huis en stad in wezen houdt! (Vondel). Het familieleven in de Vereeniging leidt tot een groote mate van vertrouwelijkheid. De Praeses is de Gezellen vader, bij wien de Gezellen raad en daad gaan vragen, altijd; en wiens grootste vreugde j8 0Iu]cr hen' lö vertoeven. Neen, het zijn gCCn jjdcle klan ken, als de Gezellen zingen: „En steeds word ik getrokken, Naar dit mijn tweede huis!" Is het wonder, dat de bekende volksver tegenwoordiger Henri Hermans ecnige ja ren geleden schreef: „Voor de arbeiders is er natuurlijk maar één maatschappelijke stand mogelijk en zedelijk geoorloofd, om dat er anders gevaarlijke kasten zouden ontstaan, maar het model van dien stand zou ik willen zien in de gemeenschap van de Gezellen Vereeniging, zooals Vader Kol- Ping die heeft gesticht 1" Do heerlijke woorden van Monseigneur Dr. Schaepman, de koene emancipator van katholiek Nederland, passé bij uitstek op het schoone Gezellenwerk: V „Een groote zaak beminnen, gelooven en beginnen, volharden kloek van zinnen, 't verwint het alt" EEN TIENJARIG JUBILé Op 11 November 1918 begon de heer C. J. van Dongen op bescheiden ecbaal een agen tuur- en commissiehandel in oliën, vetten en zuivelproducten, waarvan het kantoor werd gevestigd te Rotterdam. Op 12 November 1920 ging de zaak over in een N.V., die een jaar later zijn tenten in Schiedam opsloeg. In de panden Buitenhoiveoiweg 116, 118 en 120 heeft zij zich toen tot een groote hoogte opge werkt, terwijl ook een groot "opslagterrein in exploitatie was genomen. Toen in 1926 de mogelijkheid bestond, dat door de reorganisatie in het bedrijf van Van Deventeris [glasfabrieken de huur van dit opslagterrein zou worden opgezegd, heeft de firma van Dongen onmiddellijk naar een andere werkgelegenheid uitgezien, die juist acht jaar na de vestiging der zaak gevonden werd in de voormalige suikerfabriek „Phoe nix" te Zevenbergen, waar nu het bedrijf, welks gestadige groei moge blijken uit de mededeeling dat bet vaste personeel sinds de oprichting vertienvoudigd werd, in zijn geheel gevestigd is. De N.V. Raffinaderij van Dongen en Zonen heeft nu bij gelegenheid van haar 10-jarig bestaan een goed uitgevoerd gedenkboek het licht laten zien, waarin de volledige ont wikkeling van het bedrijf geschetst wordt. Een twaalftal alleszins geslaagde foto's ver luchten den tekst. FEESTAVOND S.H.C. „DE ZILVERVOORN" Voor den feestavond, door de Schiedamsche hengelaarsclub „De. ZilvervoomT' georgani seerd tea- viering van het twee jaren bestaan, bestond veel belangstelling. Toen de heer P. v. d. Oever als voorzitter van de vereeniging den feestavond dn het ge bouw .Eendracht" met een kort woord open de, was er aan de tafeltjes geen plaats meer onbezet. Aan den voorzitter werd een nieuwe medaille kast overhandigd en de heer P. Leuman mocht niaimens bestuur en leden als blijk van waar- doering twee schilderstukken dn oWtvangst nemen. Voorts ontving de heer L. Mackaij van den heer J. v. Dijk een schilderstuk op flu. weel geschilderd. Door het duo Herman! was een mooi pro gram samengesteld waarmee veel succes ge oogst werd. Een der leden had met zijn echtgenoote een tablau ln eiklaar gezet, dat bijzonder dn den smaak vdel. Na afwerking vtain het program bleef men nog een uurtje gezellig bijeen. DE WINKELWEEK ■Hot comité van de winkelweek bericht ons, dat het aantal inschrijvingen reeds zoo groot is, dat alle gemaakte plannen kunnen door gaan. Vooral de verkoopwedstrijd en de wijze waar op deze georganiseerd zal Worden vindt zeer veel instemming. De gelegenheid om alsnog in te schrijven staat tot het einde wan deze week nog open. Hoe grooter de deelname is, des te beter kan het comité voor den dag komen en zijn plan nen tot uitvoering brengen. Voor een krachtige actie moet de deelname algemeen zijn. Wie niet aan den etalagewed strijd kan deelnemen, kan zich laten inschrij ven voor den verkoop-wedstrijd en hieraan moest elke winkelier deelnemen. FEEST VERSTOORD Gisteravond fe omstreeks half twaalf, toen de familie P. in de Strijenschestraat gezellig het huwelijk van de dochter des huizes vierde, werd er plotseling een steen door de ruiten gegooid, die in de kamer terecht kWam. Toen men buiten ging kijken, zag men een persoon zich haastig ep de flets uit de voeten maken. De politie stelt een onderzoek in. AANRIJDING Gistermiddag te ongeveer half twee werd 4e 8-jarige H, v, Rijswijk, wonende Parallel weg, nabij den overweg aan de Overschiesche- etraat door een onbekend gebleven auto aan gereden. Het ventje liep een bloedende hoofd wonde op boven het rechteroog. Een pas- Beerende auto nam den knaap mee naar dr. Onnel aan den Singel, die de wonde heeft gehecht. LANTAARNPAAL OMGEREDEN In de Admilriaal der Ruitenstraat is giste, ren door éen onbekend gebleven auto een gaslantaarnpaal omver gereden. BRANDJE Gistermiddag ontstond een begin van brand ln een leegstaand pand, Raam 14. Een houten gewlchtkoker aan de binnenzijde van het raam had vlam gevat. Door een burger werd het vuur gebluscht. Het brandje vond vermoedelijk zijn oorzaak in het feit dat een schilder, die aan de buitenzijd© door middel van een epirituslamp bezig was ge weest met het afbranden van de oude verf. een oogenblik de voorzichtigheid uit het oog fegfS SSEloren. 'a Maandags repetitie Muziekgezelschap Sfc Ambrosius 8 uur. R. R. Volksbond Iederen Maandagavond clubavond R, K, Damclub I. D. O., Patronaatsgebouw Lange Haven; aanvang 8 uur. Dinsdag bestuursvergadering R. K. Metaal- bewerkersbond „St Eloy". Gebouw R K, Volksbond. Iederen Dinsdagavond om half negen repe« title R. K. Gemengde Zangvereeniging Lorenzc) Perosi, Gebouw R. IC Volksbond. Iederen Woensdag Repetitie Koninkl. Man, nenzangvereeniging „Orpheus', Gebouw R. Volksbond. Aanvang half negen. Iederen Woensdagavond vergadering „Kathol» Hek Streven". Gebouw Kath Kring. Aanvang half zeven. Iederen Woensdagavond van 7 uur tof 8 uur zitting bestuür Spaarfonds R. K. S. V* Excelsior. Gebouw Kath. Kring. lederen Woensdagavond clubavond R EC, S. V. Excelsior. Gebouw Kath Kring. Eiken 2en en 4en Vrijdag van de maand vergadering Kath. Leven. Gebouw Kath. Kring L. Haven. Aanvang balf negen. Iederen Vrijdagavond oefeningavond tot hef rerleenen van Eerste Hulp bij Ongelukken^ gebouw R. K. Volksbond. Aanvang kwart ovei; acht. Iederen Zaterdagmiddag van 2 lot 6 ooi» is geopend bet Stedelijk Museum, St. Jorig Doele, Doeleplein. Donderdag 8 November Maatschappij tot Bevordering der Toon» kunst, afdeellng Schiedam. Concert, te geven door den heer Eduard van Beinum, directeur van de H. O. V. (plano) en mevr. Sepha van Beinum—Jansen (viool). Gebouw Müsli Sacrum. Aanvang 8 uur. Plechtige Opening Triduum der St. Jozefge* zellenvereenlglng „Schiedam I". Spreker de Weleerw. Pater P. Biesta O.P. uit Neerbosch. Half negen. Vry'dag 3 November Triduum St. Jozefgeeelleuvereenigiiig „Schiedam I", half negen uur Lof met feest predikatie. Spreker de Weleerw. Pater P Biesta O.P. uit Neerbosch. Zaterdag 10 November Schiedamsche H. B. S.-vereend ging „Ouder Ons". Propagandafeestavond, w.o. opvoering van üDe tante ran Charley". Gebouw „Muslg Sacrum". Zondag 11 November Nederl. R. K. Volksbond, afdeellng Schle- dam. Viering St. Wlllibrordusfeest. Feestre* denaar de heer J. v. d. Akker. Opluistering door „St. Ambrosius" en „Alb. Thijm". Op voering van het blijspel „De verrassing" Aanvang 8 uur. Triduum St. Jozefgezellenvereeniging „Schie dam I" 9 uur Plechtig gezongen H. Mis, tot Intentie der St. Jozefgezellienveireeniging „Schiedam I" waaronder generale H. Commu nie en feestpredikatie, 's Avonds 6 uur plcch- tig sluitingslof met feestpredikatie, Pauselijke Zegen en Te Deum. Daarna om 8 uur feeste lijke bijeenkomst In „Musis Sacrum." Dinsdag 13 November Uitvoering, te geven door het strijkorh „Onder Ons". Gebouw Musis Sacrum vang 8 uur. Ledenvergadering van de R. K. Midden standsvereeniglng ,,De Halnze* Spreker de heer nu*. F, J. H. Bacb, voorzitter van het cen traal Henzebureau, over: Het annexatievoor. stel. Gebouw Katholieke Kring. Aanvang' half 9. ara-, TB ROTTERDAM 8 N o r. Groote Schouwburg, Het Adelaars Jong (Ver. Tooneel) half 8 uur (voor volwa senen). 9 Nov.: Groote Schouwburg, Merljntje Gij* zemu Jeugd (Rott. Ho£st.tooneel) 8.15 uut» (voor volwassenen), Doelezaal, Flsk Jubilee' Singers, 8 uur. 10 Nor.: Groote Schouwburg, Faust (Ital, Opera) 8 uur (voor volwassenen). 11 N o v.: Groote Schouwburg, Haar anderd man (Schouwtooneel) 8 uur (voor volwassenen)^ Dagelijks: Tivoll-schouwburg, Pö eerstef] naocht (Ned. Operette Gez.) 8 uur (voor vol*j wassenen). (Zondag ook 2 uur). Bioscopen: Goedgekeurde programma'gj tot en met Donderdag 8 dezer In: Royal (Toafil volwassenen); Grand Theatre (voor Tolwasae» nen); Centraal; W. B. Theater (toot jpiwajj- senen). - BEURS VAN SCHIEDAM SCHIEDAM, 8 Nov. Officieel© hoteering van de commissie uit de Kamej ran Koos-'; handel. Moutwjjjn .am Moutwijn 46 pet. 19.— per H. li. H. J. JANSEN," f Spiritus SCHIEDAM, 8 Nov. Men noteert voöf Melasse-splrltus 82 per H.L. Ruwe graanspiyitps 60.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1928 | | pagina 1