jsywsss 5ÏÏ.ÏJS2
E£r—
FEUILLETON
SïSS-*
t.. iTSïïSS r,cl,t™
"«t rVet
5ïïS S^m^ïeeke
MIJ IS DE WRAKE!
DINSDAG 13 NOVEMBER 1928
TOLLENKWESTIE
TWEEDE BLAD
NED. R.K. BOND VAN VEKZEKERINGS-
PERSONEEL.
PAGINA 2
TELEFOONVERKEER
MET LITAUEN
SCHUTTEVAER KIEST ZEE
GASVERGIFTIGING IN EEN
FABRIEK
"Mi" te »«h, M
AUTOBUS IN EEN SLOOT.
TEKORT IN EEN GEMEENTEREKENING
Teleurstelling over een regeling in het
ontwerp-Wegenwet
EEN ADRES AAN DE TWEEDE KAMER
De Kamer van Koophandel en Fabrieken van
Rijnland te Leiden, heeft zich tot de Tweede
Kamer gewend met een adres, waarin adr. al
lereerst opmerkt, dat zij van de in het ontwerp
Wegenwet voorgestelde regeling met groote te
leurstelling heeft kennis genomen.
Volgens het ontwerp wordt geen tol afge
schaft, voordat het Rijk, de Provincie en de ge
meente het er onderling over eens zijn, voor
welk gedeelte der schadeloosstelling voor de op
heffing van den tol, ieder aansprakelijk zal
zijn, wie het onderhoud van den weg voor zijn
of haar rekening moet nemen en eventueel hoe
groot elks aandeel in de on®?rho-udskosten zal
ziin.
Deze procedure zal zeker tot gevolg hebifen,
dat binnen afzienbaren tijd van een belangrijke
vermindering van bet aantal tollen geen sprake
zal zijn.
Naar de meening der Kamers is vóór alles
noodzakelijk, dat deze vicieuse cirkelgang wordt
verbroken.
Volkomen kan de Kamer zich daarom ver-
eenigen met het denkbeeld, voorgesteld door de
commissie voor de Waterstaatswetgeving in
haar rapport van Augustus 1923 om alle tollen
met ingang 'van een bepaalden datum af te
schaffen.
Ten einde tegemoet te komen aan het be
zwaar, dat niet op eens de middelen beschik
baar zijn om de schadeloosstelling uit te beta
len. kunnen twee wegen worden ingeslagen.
Ten eerste kan van overheidswege de tol op
nieuw worden gevestigd, waarhij de opbrengst
van den tol kan strekken om rente en aflos
sing te betalen van de leening, welke ter wille
van de schadeloosstelling zou moeten worden
aangegaan
'Pen tweede zou de tolgemaohtigde opnieuw
concessie kunnen verkrijgen om het tolbedrijf
ait te oefenen, onder voorwaarde, dat de scha
deloosstelling eerst zal worden uitbetaald,
wanneer de gelden voor de Schadeloosstelling
gevonden zijn.
Als de bestaande tarieven daarbij in het al
gemeen worden gehandhaafd, zullen de tolge-
machtigden gaarne beTeid zijn oji, een dergelijk
aanbod in te gaan, omdat de netto-opbrengst
van den tol nagenoeg o-veral tellcenjare hooger
wordt en allicht hooger zal zijn dan de rente
van het kapitaal, dat bij schadeloosstelling zou
worden ontvangen.
0» deze beide manieren zal kunnen worden
voorkomen, dat de afkoopsommen der tollen al
hooger en hooger en ten slotte onbetaalbaar
worden, terwijl tevens de betrokken ovenheids-
eolleges, waterschappen, enz. gelegenheid krij
ten om de verschillende regelingen en overeen
komsten geleidelijk te treffen en de benoodigde
gelden bijeen te krijgen. Op deze wijze zal ook
de gelegenheid open blijven. om In bijzondere
gevallen bijzondere schikkingen te treffen.
De Kamer vestigt ook de aandacht op het In
ten brugrecht omgezet veerrecht.
Da Kamer acht het noodzakelijk om ook de
In landtollen omgezette veerrechten in de door
■de Kamer, voorgestelde regeling op te nemen.
De Kamer zou het zeer op prijs stellen, in
dien door de Tweede Kamer de vorenstaande
denkbeelden in ernstige overweging zouden
worden genomen.
Tè Oude en Nieuwe Pekela
j
WEDEROM VERPACHTINGEN,
Hot gemeentebestuur van Oude en Nieuwe
Pekela heeft besloten de drie gemeentelijke
weg tollen weer voor twee jaar te verpachten.
Bondsraadsvergadering.
Onder leiding van de«n bondsvoorzitter den
heer van der Meijden is te Rotterdam de Bonds
raadsvergadering gehouden van bovengenoem-
den bond.
Het jaarverslag van secretaris en penning
meester werd goedgekeurd.
Medegedeeld werd, dat dit jaar in samen
werking met- de andere bonden in het verzeke
ringsbedrijf opgekomen is voor de rechten van
de boden hij het ziekenfonds.
De geestelijk adviseur, de ZeerKmv. Pater
W. van dea Bosch, bracht hulde aan het be
stuur voor de taaie volharding en ijver, waar
door de Bond, die naar men meende ten dood©
was opgeschreven, zijn plaats moge'herkrijgen
en sterker dan ooit moge worden.
Met algemeens, stemmen werd besloten in
samenwerking met de bestaande bonden, krach
tig stelling te nemen, tegen den misstand van
wekelijksch incasseeren van het maandtarief in
de volksverzekering.
De heeren G. A. Kloeg e.n J. J. p yon Burg
werden in het hoofdbestuur herkozen.
Openstelling op I Januari a.s.
Tusschen de Nederlandsche en Litkausche
administratie is in beginsel overeenstemming
bereikt omtrent de opening van het telefoon
verkeer tusschen beide landen.
Het ligt in de bedoeling het'verkeer met in
gang van 1 Januari 1929 te openen.
DE ZUID-BOEL. AUTOBUS-MIJ.
Uitgifte van 100.000 aandeelen
EN WAAROP DE AANDEELHOUDERS
RECHT HEBBEN
De N.V. Zuid HoBandsche Automobiel Mij.
stelt de inschrijving open op een bedrag van
ƒ100.000 aandeelen in stukken van: a. ƒ250, b.
ƒ100 en c. 50 tegen den koers van 100 pet.
Aandeelhouders hebben „recht van vrij ver
voer" over Je lijn Scheweningen-Kurhaus-Rot
terdam-Waalhaven en wel als volgt: voor aan
deelen: a. gedurende 12 maanden, voor aaiul.
b» gedurende 6 maanden, en aand. c.. gedurran
de 3 maanden na inschrijving en storting.
Stortingen kunnen geschreden ten kantore der
venn. Rijnstraat 18, den Haag öf bij de Incasso
Bank te Den Haag, Rotterdam en Delft.
DE GOOI-EXPRESS
Aandrang op het niet-opheffen
Naar aanleiding van de geruchten, betreffen
de Intrekking van de concessie van de Goot-
expresB, ia. in het Gooi een. comité opgericht,
bestaande uit de heeren M. Druk, G. v. Staal en
P- v. d. Hart, dat een adres ter teekening doet
cireuleeren, waarin wordt aangedrongen op het
niet-oplxeffen van de Gool-express-, gezien de
doeltreffendheid' en het uiterst groote gemak,
dat de bewoner» van het Gooi van dezen dienst
hebben.
AUDI ëNTIES.
De gewone audiënties van den Minister van
Koloniën zal op Vrijdag, 16 November niet
plaats bebben.
Hij wordt thans weer geholpen
Het staat thans vast, zoo wordt ons mede
gedeeld, dat de Schutbevaer nog deze maand
zee kiest, Scliuttevaer ondervindt van ver
schillende zijden medewerking. De boot is ge
heel betaald. Behalve den ouden Schuttevaer
zullen medegaan stuurman C. v. d. Laan en
bootsman P. Meyer. Naar een bekwamen stuur
man wordt nog gezocht.
Vijf arbeiders bedwelmd.
Gisterenmorgen omstreeks half twaalf bega
ven vijf arbeiders der biscuitfabriek „De Lin
deboom te Mijdrecht zich in het generator-
gebouw.Zij waren daar nog slechts enkele
oogenblikken binnen, toen een hunner halt
bewusteloos naar buiten kwam strompelen.
Spoedig was hij weer zoover bij, dat hij zijp
mede-arbeiders ter hulp kon snellen. Het Meel;
dat een gaskraan had open gestaan, tengevolge
waarvan zich een groote hoeveelheid gas in het
gebouw had verzameld. Onmiddellijk werd ge
tracht de levensgeesten der vier andere arbei
ders die geheel bewusteloos, waren, weer op te
wekken. De ongeveer 40-jarige arbeider Oomse
was er het ergst aan toe, Na enkele uren eerst,
gaf de ongelukkige weer teekenen van leven.
Allen konden naar huis worden vervoeTd. Kr.
Baart d-e La Faille verleende de eeTste hulp.
DE REEUWTJKSCHE EN SLUIPWIJKSCHE
PLASSEN.
Een verzoek aan Provinciale Staten van
Zuid-Holland, om de droogmaking
uit te stellen
Het comité tot behoud der Ree-uwijksche en
Slulpwijksche Plassen, eere-voo-rzitter Ulbo J
Mijs, oud-burgemeester van Gouda, welk3
streven gesteund wordt door: de Ver. voor beel
dende kunstenaars te Laren Blaricum, dcn A
N.. W. B. afd. Watertoerisme, de A. N. V. V.,
Bond Heemschut, de Ver. tot Behoud v. Na'
tuurmonnmenten. Ln Nederland, de Ned. Na
tuur Hist.. Vereeniging en de Algem. Ver' v
Natuurbescherming te 's Gravenhage heeft een
adres gezonden aan de Prov. Staten van Zuid
Holland waarin een dringend - beroep op het
College wordt gedaan zich ten opzichte van de
droogmaking dier Plassen niet in een motie
of anderszins vast te leggen.
Het Comité verzoekt de droogmaking uit
te stellen, of liever nog: uit te spreken dat
de droogmaking voor goed van de baan is, zoo
dat dit monument van groote schoonheid efn
delijk eens voor een rationeele exploitatie als
recreatie-oord en watereportpark in aanmer
king kan komen.
ONBEVOEGD UITOEFENEN DER
GENEESKUNST
Ontslag van rechtsvervolging
De procureur-generaal bij den Hoogen Raad
heeft gisteren geconcludeerd tot vernietiging
van een vonnis der rechtbank te Tiel, waarbij
L. A. M. wegens onbevoegd uitoefenen der
geneeskunst is veroordeeld' tot 100 boete.
Verder concludeerde cl'e procureur-generaal,
dat. de Hooge Raad ten principale recht zal doen
en den reqnirant van cassatie zal ontslaan van
al'te rechtsvervolging.
De Koogc- Raad zal 10 December arrest wijzen
DE GROOTE RIVIEREN
Een verzoek aan de Staten-Generaal
omtrent het bruggevraagstuk
Naar de „Geld." verneemt, zal het Statenlid
de heer J. J. W. Ysselmuklen te Arnhem, in
de a.s najaarszitting van de Prov. Staten van
Gelderland voorstellen om een adres te zen
en aan de Staten-Generaal, om uiting te
He€r Tsselmnïden voor om
PRINCIPIEELE DIENSTWEIGERING
Vonnissen van dan Krijgsraad
De krijgsraad' te 's-Hertogenbosch. veroordeel
de de dienstplichtigen L. J. <1 uit Amsterdam,
D- de B. uit Weesp en D. S. v. d. W. uit
Leeuwarden wegens prineipieeie dienstweige
ring tot 10 maanden gevangenisstraf met af
trek van voorarrest en ontslag uit den dienst.
IN PLAATS VAN KIENEN TOEPEN.
Als nren maar kan spelen om wild
In Limburg, waar op het o geublik het oude
t.enspel om wild piet meer mag worden ge
speeld, heeft men, aldus het „Hbd.", een handig
middeltje gevonden om toch de klanten hun
genoeglijken avond met hazen en konijnen te
bezorgen.
In Roermond n.l. zijn enkele caféhouders op
het idee gekomen, om thans t „kaarten om
wild".
Zij lieten hun. klanten het. bekende „toepe"
spelen, waarbij hij, die de laatste punten had.
winnaar werd. Het spel Is bijna alleen in
Limburg hekend en wordt nog veel gespeeld,
omdat er hartelijk bij geklopt, gelachen en ge
praat kan worden.
OVERREDEN EN GEDOOD.
Zaterdag is te Kerkrade de 7-jarige v. D.
door een vrachtauto overreden en gedood.
HIJ WAS AFKOMSTIG UIT FLORIDA.
Maar in Leiden was zijn woon, en hij
wilde naar vrouw en kinderen
HET IS MOEILIJK OM CONSEQUENT
TE LIEGEN
Aan het Bureau van politie te Delft meldde
zich dezer dagen een Engslsch sprekende man
die opgaf S, genaamd te zijn en om nachtver
blijf vroeg.
Hij deed het volgende romantische verhaa'-
Hij was afkomstig uit Florida. Ongeveer vier
weken geleden had hij daar in een café den ka
pitein van een schip ontmoet, bij wien hij toen
had geklaagd over slechte verdiensten. De ka
pitein stelde hem toen voor als kok mede te
gaan naar Scandinavië. S. ging hier op in. Het.
bleek dan, dat bet schip een kleine schoener
was, die ongeveer -10 mijl uit de kust lag. De
bemanning bestond uit slechts 5 personen, ter
wijl h et schip geen naam of keu toeken voerde
De lading bestond uit leege kisten, die S. zoo
veel mogelijk klein moest hakken- en op moest
stoken. Hij begreep al spoedig dat bij aan boord
van een schip was waarmede drank werd ge
smokkeld. In den nacht van Donderdag op
Vrijd-ag j,l. naderde het schip de Hollaudsche
kust. De kapitein die blijkbaar genoeg van S
bad,, liet een sloep uitzetten en- S. aan de kust
brengen. Bij het uitzetten van de sloep was
juist een koffer van S., waarin zijn papieren
zaten, overboord gevallen, 's Nachts ongeveer
drie uur stond hij met natte kleeren aan de
HoHandsohe kust. De kapitein had hem 10 dol
lars meegegeven. S. ging aan den wandel en
kwam ten slotte in Haarlem-, Hij kocht daar
in een tweedehands zaak nieuwe kleereu. Van
zij-n 10 dollar had hij 4 over. Hij informeerde
naar den Ame-rikaanschen consul en werd
naar Den Haag verwezen, waar hij tevergeefs
zocht naar het consulaat. Hij hoorde daarna
dat dit in Rotterdam was gevestigd. Met het
doel naar Rotterdam te gaan kwam hij in
Delft. Het werd al donker, dus. stapte hij naar
het politiebureau om nachtverblijf, wijl hij nog
slechts 0.80 in zijn bezit had.
Opvallend was dat de man bijzon/Ier zuiver
Engelsch sprak, zooals e-en Amerikaan doet.
Geprobeerd weird hem met trucjes te overrom
pelen, omdat werd vermoed, dat hij de rol van
Amerikaan speelde, maar niets hielp. Zelfs
kleine details van zijn reis wist hij te vertel
len. Hij bleef in bewaring en werd den volgen
den dag naar den Amerikaansdhen consul te
Rotterdam |ebraoht. Deze ondervroeg hem
nauwkeurig. Toen hij ten slotte om referen
ties vroeg waar naar de identiteit van S. ge
ïnformeerd kon worden, bleek hij deze niet te
kunnen geven. De consul deelde hem toen mede
dat hij hem niet als Amerikaan kon helpen,
zocdat hij in politie-bewaring moest blijven
totdat zijn identiteit was vastgesteld. Toen kon
hij zich niet langer goed houden. Blijkbaar op
gelucht vertelde hij in onvervalsoht Hollandsch
dat hij Hollander was. Het grootste deel van
zijn leven had hij in het buitenland gewoond.
Het laatste van 1921 tot dit voorjaar. Z'n
vrou en 3 kinderen woonden nog in. Amerika
Zijn vrouw wilde niets meer van hem weten,
maar hij wilde toch graag naar zijn kinderen.
Zonder werk en zonder ge-Id, zon hij o-p mid
delen om naar Amerika te kunnen, gaan, tot
dat hij ten slotte dit plan smeedde.
Hij woonde in Leiden, maar de politie daar
kende hem wel, ook in Den Haag was dit het
geval, dus ging hij naar Delft.
S; vertelde dat hij nooit vermoed had dat
het zoo moeilijk was consequent te- Mogen. Hf
Is heengezonden, zinnende o? andere middelen
om d&n Oceaan over te knnn-en steken.
ERNSTIG ONGELUK IN DEN NACHT
Door een auto aangereden
EEN NACHTWAKER PER FIETS
GEDOOD
Zaterdagnacht, omstreeks 2 uur, Is op da
Loosdumscben Weg te 's Gravenhage eer
ernstig ongeluk gebeurd.
De 59-jarige nachtwaker J. C. H., wonende
aan de Fahrenheitstraat reed op zijn rijwiel
toen hij achterop gereden werd door een auto'
bestuurd door den 21-jarigen H. V., uit de
s-Gravenaa ndelaan.
Door een. nog niet volkomen opgehelderde
oorzaak werd. de nachtwaker door den auto
aangereden. Tengevolge van deze aanrijding
ba wam hij zulke ernstige verwondingen, dat
(te dood spoedig intrad.
Het lijk is naar het gemeente-ziekenhuis
vervoerd ©n door de Justitie in h-eelag geno
men vo-or een .gerechtelijk onderzoek.
Li zijn verschillende- getuigenverklaringen,
maar geen van de getuigen heeft gezien hoe
het ongeluk precies gebeurd Is.
Wel is komen vast te staan, dat de automo
bilist en de nachtwaker beiden aan den lin-
kerkant van den weg gereden hebben.
DOOR EEN AUTO AANGEREDEN.
Links van den weg gereden
Gistermorgen is op den Rijksstraatweg nabij
Batlimen een vrij ernstig ongeluk gebeurd. De
jachtopziener G. J., Wïbbelink uit Bathmen, dia
op een rijwiel was gezeten, hield zich aan e.en
wagen vast en reed daardoor links van den
weg. Toen een auto hem inhaalde, wilde hij
naar rechts oversteken, doch werd door den
auto aa.:< -eden, tengevolge waarvan hij een
schedelfrs. our en. een beenbreuk bekwam.
Tn ernstigen toestand is hij naar het St. Jo-
sephgesticht te Deventer vervoerd.
Den chauffeur treft vermoedelijk geen schuld1,
Bijna een ton in een jaar
Na de uitbrengmg van het rapport der com
missie, voor het onderzoek der gemeentereke-
n.ng te Nieuwer-Amstel over het dienstjaar
192,. is de rekening voorloopig goedgekeurd
door het gemeentebestuur. De rekening geeft
volgens „De Courant" over genoemd dienstjaar
een tekort aan van ƒ90.000.
GEWORGD,
Zaterdag was de 16-jarige Geert ten Hoeve in
de Florabuurt te Leeuwarden bezig turf op
den zolder te brengen. Toen, naar het oordeel
ran den patroon, die de korven vulde, de jon
gen- lang wegbleef, ging: hij een® kijken en be
merkte dat Geert met zijn hoofd door een lus
ÏÏing van een touw, die de bewoner gebruikte
bij het stappen van de trap op den zolder Ver
moedelijk heeft de knaap uit speelschheid' het
hoofd door de lus gestoken en daarbij den steun
onder de voeten verloren. De dood was onmid
dellijk ingetreden. (Hbld
De auto geheel verbrand.
Een autobus- van den- particulieren- autobus
ondernemer- van Beek, uit Roosendaal is bij
het vervoer van een groep arbeiders uit Roosen
daal- naar Stampersgat, te Oud-Gastel gekanteld
en in een sloot terecht gekomen. Tengevolge
van de buiteling raakte de auto in brand.
De reizigers konden zich redden. Verschil
lende personen echter liepen glas- en lichte
brandwonden op-. De chauffeur en een der
reizigers werden bewusteloos bf den land
bouwer J. Akkermaas binnengedragen, waar
dr. Knittel uit Oud-Gastel geneeskundige huln
verleende.
De autobus brandde geheel uit.
PETROLEUM IN HET HAAR
Een onvoorzichtige juffrouw.
Ia de woning van den heer J. P. aan de Pm-
segraebt is gisterenochtend een binnen brand ja
ontstaan. Mel, V.. had haar hoofdhaar met pe
troleum gewasschen en wilde hef vervolgens
met een friseertang, welke gloeiend was, be
werken. Het haar vatte vlam en de dame be
kwam eenJge brandwonden aan hoofd en ar*
men. Een bed, dat in de nabijheid stond, ge
raakte eveneens in brand. Met eenlge emznera
water kon het vuur echter gedoofd worden.
'l
DOOR EEN SCHOT GEVAARLIJK f
GEWOND
Ecu kogel in den slaap
Terwijl Zondagmiddag B. te Kaalte met-
ltet behandelen van een buks bezig was, drong
de kogel, waarmede ze geladen bleek, door
het plotseling afgaan van de buks, hem in het
hoofd. De genees heeren Kuttsclirütt'er en Van
Hoeven, die spoedig aanwezig waren, constar-
teerden, dat de kogel in, den slaap was Wij
ven steken en achtten onmiddellijke opname,
in een ziekenhuis noodzakelijk.
De gatroffene werd daarop naar Deventer
vervoerd, waar getracht zal worden den ko
gel te verwijderen.
Vrij naar het Engelsch
van
R. H. GARDAGH
22)
Ik antwoordde niet maar volgde hem, ter
wijl hij mij voorging langs de donkerste paden
tusschen de ceders, waar ik -hem gemakkelijk
had kunnen dooden, als ik gewild had. Maar
ik zag niet in, welk voordeel ik daarvan zou
gehad hebben, gesteld, dat ik het gewild had.
Een tijdlang' ging hij voort, zonder te spreken,
nu eens onder de schaduw der boomen dan
weer over' de open plekken, die met liefelijke
bloemen beplant waren, totdat hij ten laatste
kwam aan de plaats, waar de leden van zijn
Huis waren bijgezet. Voor de poort lag een
open plek grasland, waarop het maanlicht wel
dra scheen en midden op die plek lag iets
wits, dflit de gedaante ihad van een vrouw. Mon
tezuma bleef staan en zag naar de poort..
Deze poort opende zich vier dagen gele
den voor Papantzih, mijn zuster zeide hij dan.
Hoe lang zal het nog duren, vóór zij opengaat
voor mij
Terwijl hij sprak, begon de witte gediaanta
op bet gras, die ik gezien had, maar hij niet, te
bewegen als iemand, die ontwaakt. Zooals
de sneeuwgedaante op den berg bewogen had,
zoo bewoog ook deze; zooals zij was opgestaan,
«oo stond deze op;, zooals zij haar armen had'
opgehev „a, zoo hief deze^haar armen op. Thans
sar Mmvc-u-r» h-iar. en Uwe« be-«nd spion,
saais ik. 'ioen kwam de vrouw want het
pas een vrouw langzaam op ons toe, en ter-
ge aat der vrouw ziende, dat een merkwaardig
Van PaPantzin -
begreep, dat de keizer die nog zoo even haar
naam genoemd had, meende, zijn zuster vóór
rich te zien. Steeds nader kwiam zij vooi-tglii
bleef staan voor de groep boomen, in welks
meht1::enWiSt°nden- ThaM keei 5 nLr oS
met oogen die open waren, en toch niet" sche.
,f zlen- vrouw wie zij: ook was
speelde haar rol voortreffelijk.
Zijt gij daar, Montezuma mijn broeder'
pantzin 6,1 k,°ak vafpj
kan z^enT*1 hoewel ik u niét
Uit de schaduw voor-
f? en ,stona van aanschijn tot aanschiin
hebt vin een i hi3' de gedaante
wÏd? 6n Sekl6Gd m in doodsge-
Ik ben Papantzin antwoordde de verschil
mng, en ik ben opgestaan om u een boodS
te brengen. Montezuma, mijn broeder.
hees,!,1" kcKxisc:bap brengt gij mij? vroeg hij:
Ik breng u de boodschap van uw onder
gang, broeder. Uw rijk zal vallen en weldra
zullen tienduizenden van uw volk u volgen 'n
den dood. Uw valsehe goden zijn duivels, ©ven
als de priesters, die ben dienen. Om den dienst
dier valsehe goden zal het volk van Auchauac
vernietigd worden. aUac
Hebt gij geen woord van troost voor mij
o Papantzin^ mijn zuster? vroeg hij d&n.
Ne-u, antwoord» de stem. V*-Ct
dienst der valsehe g;0dw% Uw leven nochtans
kunt gij niet redden, noch dat van uw volk.
Dan wendde de gedaante zich om, en ver
dween onder de schaduw der hoornen. Ik hoorde
haar kleederen over het gras ruischen.
Nu weid Montezuma door woede aangegre
pen.
Vloek over u Papantzin, raasde hij. Waar
om komt gij terug; om mij zulk een tijding te
brengen? Badt gij hoop- gebracht, en een weg
tot redding gewezen, ik zou u welkom hebben
geheeten. Mijn vaderen -hebben de goden ver
eerd, en ik zal hun trouw blijven tot mijn
dood, al zouden zjj my in den steek laten. De
goden zijn vertoornd, omdat er te weinig of
fers worden gebracht'. Van nu af zullen de of
fers verdubbeld worden, Ja, de priesters zelf
zullen geofferd worden, omdat zij hun plicht
niet kennen.
Zoo raasde bij voort, terwijl zijn edelen, die
hem op een afstand gevolgd waren, om hem
heen drongen, vol vrees en verbijstering, tot
dat hij ln een toeval op den grond stortte.
Men droeg hem. in z|jn paleis, en drie dagen
en drie nachten lang zag niemand hern. Van
dien nacht af werden de offers in het geheele
land' verdubbeld. De valsehe goden oogstten,
hun laatsten oogst, en deze was rijk.
XVIII.
De eerstvolgende maanden was de stad in
een staat van opschudding. Keer op keer zond
Montezuma gezanten naar CMtes, den aanvoer
der der Spanjaarden, met tamvan kostbare ge-
schenken in goud en edelsteene-n, terwijl hij
hem verzocht, om zijn land te verlaten. De
dwaze vorst begreep niet, dat hij, door zooveel
rijkdom te laten zien, de hebzucht der vreem
delingen gaande maakte. Cortes antwoordde
s-teed» hoffelijk, en gaf ln ruil geschenken van
geringe waarde; dat was alles.
Toen begon de opmarscb. De keizer vernam
wt Ulfgend ongenoegen, dut de krijgof-Uiige
stam der Tlasealanen (zijn bitterste erfvijan
den, die zich niettemin tegen den Spanjaarden
verzet hadden) verslagen was, vervolgens,
da,t de Tlasealanen van vijanden bondigenoo-
ten waren geworden, en dat nu duizenden van
hun beste krijgslieden met de Teules op Cho-
a aanriikken. Een poos later kwam de tijding,
dat Choluta was uitgemoord. Wonderbare ver-
ha. en deden dé ronde van den moéd en de
macht der Spanjaarden, van de wapenrusting,
«te zij droegen., van den donder, dien hun wa
pens veroorzaakten en van de groote dieren,
waarop zij reden.
Ihtesscnen. heerschte er 'algemeen© verwar-
nng ten .aanzien van de ho-uding, die men
moes; aannemen. Dag aan dag werd de raad
der edelen of der priesters gehouden of had er
««n samenkomst plaats met bevriende vorsten..
Het resultaat was slechts, aarzeling. Alleen Gn-
a'®mo°. fuadde. den keizer, telkens weer, om
oorlogste Vreti te laten varen. en ®P6nl5j.k den
oorlog te verklaren, aan de Teules, vóór het te
gezaX'LZ °P te h0Uden met h&t zenden van
fegers te v ,£e3chaakeB en tallcoze
legers te verzamelen, om den; vïiard in d»
SkS£>atttw tSi ,ver£Ietteren- Bwï onveranderd
strijden te?l Montezuma, dat hij niet kon-
zelf gekozen haMén0811'
ei2en l0t krommer ik mij niet
Placht hu te zeggen. Maar ach, mijn volk mijn
arm, ongelukkig volk! JU
En dan bedekte hij zijn gelaat met de handen
en kreunde en weende als een kind.
In al deze zaken had ik natuurlijk niets te
zeggen. Montezuma wantrouwde mij als een
spion, de priesters beschouwden mij als een god
niets meer dan dat; en alleen Guat&moc, en
Otomle, die mij in stilte Hef had, hadden ver.
trouwen in mij. Met de beide Iaatsten sprak
ik dikwijls^ en ik gaf iiun <Je verklaring vian
alles, wat er voor bun oogen gebeurde. Maar
ook z;.j waren machteloos, wamt de macht van
Moiuezuma in dit geval de macht van een
radeloos man regeerde het schip van staat.
De keizer had zijn huishouding van Ghapote
tepee overgebracht naar het paleis op het:
groote plein, tegenover den tempel, en. dót pa
leis was een stad op zich zelf. Daar bracht ik
mijn dagen door, en was voortdurend getuige
van vroiolijke feestgelagen. De geheele stad was
trouwens in een roes van brooddronkenheid
zooals men dat meer ziet, niettegenstaande den
no-od der tijden. En de altaren in de tailooze
tempels werden overladen met offers.
Ik trachtte mijn smart voor mij zelf te ver
bergen, en te vergeten, dat Iedere dag mij na
der bracht tot den offerdood. Als Oto-mie mij
niet met baar zorgen omringd had zou :k
onder mijn smart bezweken zijn. Zij.' was het
ook, die nu; en. dan- een woord, liet vallen-, dat
mij van hoop vervulde.
Ik sprak veel met haar, en onderrichtte haar
in mijn geloof en in vele dingen, zooals ik ook
Marina onderricht had, die zooals wij verna
men het leger van Cortes als tolk verge
zelde.
Middelerwijl hadden de Spanjaarden Choluta
verlaten, en waren nu op weg naar de hoofd
stad. Op zekeren morgen zat ik in den tuin,
met mijn gevolg op eerbiedigen afstand ach
ter mg. Van waar ik zat, had iTr het oog op
den Ingang van den hof, waav de keizer dade
lijks raad hie-ld. Ik merkt®, op dat toen de
prinsessen waren heengegaan, da'pmstars kwa
men, en na hen een schare van liefelijke meis
jes, vergezeld van oudere vrouwen.'Nu kwam.
Guatemoc, die in den laateten tij'd maar zel
den glimlachte, met een glimlach o,:n de lip
pen, op- mij toe, en vroeg mij, ci ik wijit, wat
daar ginds aan de hand was. Ilt antwoordde,
dat ik er niets, van wist, en dat het mij ook',
niets kon schelen; maar ik gaf als mijn ver
onderstelling te kennen, dat Montezuma een
bijzonder gezantschap naar rijn meesters do
Spanjaarden voorbereidde.
J
(Wordt v-ervolgd). J
