I I
I J
Woensdag 14 November 1928
Tweede Blad
Pagina 1
t DE BRUTALEN
OVERTROEFD
'ff*
NA DE PLECHTIGE SYNODE.
BMP
d" '""J v' V
■y*. ->*
i
j
DR. DE VISSER GAAT HEEN
VERVALLEN VERKLAARD ALS
RAADSLID.
RfJKSBEGROOTING EN ALGEMEENE
BESCHOUW.NGEN
VERVROEGDE VERKOOP VAN BROOD.
Op Dinsdag 13 November beraadslaagde
o, ongelooflijke zaak de Tweede Kamer
verder over de mogelijkheid van een revo
lutie.
Rechts verzette zich tegen dc gedachte, dat
een minderheid zou heerschen over een
meerderheid en men herinnerde de socialis
ten eraan dat, mocht hun vakbeweging al
200.000 georganiscerden bezitter», de Katho
lieke en Protestantsche vakvereenigingen
samen 130.000 mannetjes achter zich hadden,
terwijl er nog 100.000 ongeorganiseerden
waren.
„Wij zien den lieer Wijnkoop reeds gereed
staan de taak van Troelstra over te nemen
en daarom zal liet grootste deel van het
Nederlandsche volk krachtig positie nemen
tegen het avontuur van Troelstra", zei de
heer Smeenk.
Daarna nam de minister-president Ruys
de Beercnbrouck het woord en na verklaard
te hebben, dat de regeering over groote hoe
veelheden levensmiddelen de beschikking
zou krijgen, ging hij voort: „Mocht er een
partij zijn in ons land die den illegalen weg
wil inslaan, dan vindt zij de regeering tegen
haar. De regeering wenscht voort te arbeiden
In den geest van de meerderheid van het
Nederlandsche volk en daarin zal zij niet
Wijkon, ook niet voor gewéld (applaus).
De regeering is niet begonnen met een be
roep te doen op dc macht, maar wel de heer
Troelstra. Indien deze gebruik wil maken
van zijn macht, de regeering is bereid de
'dingen die komen af te wachten".
Er zou niets meer komen. De kranige
woorden van den premier, die momenteel in
het ziekenhuis ligt, lieten niet na. indruk te
maken.
Wel betoogde de, töendertijd voor do zoo
genaamde S. D. P. in de Kamer zittende
Wijnkoop, dat „het thans de tijd is om een
omwenteling te bewerkstelligen"; wel ver
weet hij aan de S. D. A. P. haar slapheid cn
verzekerde hij op hoogen toon, dat „het
hoog tijd is dat dc koningin afstand doet
Van den troon en wel onmiddellijk" en sprak
hij de hoop uit „dat de koningin zoo ver
standig zal zijn om in deze dagen uit haar
zelf weg te gaan, zoo niet dan zal het volk
haar verjagen" ,,zeer juist", zei de S. D.
A. P.-sche Helsdingen toen maar. van zijn
wenschen, dat de regeering geen troepen zou
Oproepen en dat zijn kornuiten het gezag in
handen zouden nemen, kwam natuurlijk
niets.
De heer Wijnkoop is al lang uit de Kamer;
de Koningin zit nog rustig op haar troon.
De liberaal Treub en, de vrijzinnig-demo
craat Marchant namen daarna Troelstra op
ongenadige wijze onderhanden. Zij verweten
hem de democratie te verkrachten, de vrij
heid aan te taston, de minderheid baas te
laten over de meerderheid, en dat alles uit
louter machtswellust. Gij verwijt de regee
ring op geweld te steunen en gij zegt zelf
'dat, als het noodig is, leger en politie achter
U staan. Gij steunt dus ook op bajonetten,
riep de heer Marchant.
Maar deze beide sprekers begrepen best,
"dat hun woorden Troelstra niet zouden be-
keeren maar alleen de daad en Treub was
eerlijk genoeg te bekennen, dat men vooral
op den weerstand rekende van de katholieke
.en protestantsche georganiseerde arbeiders.
Inderdaad hadden laatstgenoemden zich
snel tot geduchten afweer gereed gemaakt
De gezamenlijke Bisschoppen riepen hun on-
derhoorigen op „pal te staan tegenover elke
revolutionaire beweging en vast te houden
aan de katholieke beginselen welke voor
schrijven eerbiediging cn handhaving van
het gezag".
In liet geheele land werden vergaderingen
uitgeschreven, tallooze sprekers waren in de
weer, overal werden burgerwachten gevormd
en het leek er vee! op, dat als een revolutie
zou losbreken, er harde klappen zouden
Vallen.
Inmiddels bleef op-echt-Hollandsche wijze
de Tweede Kamer de vraag behandelen
over de kans van slagen, die de revolutie
zou hebben
Dat er niets van komen zou omdat Troel
stra spoedig zou aankondigen het niet zóó
erg bedoeld te hebben, kon niemand toen
vermoeden.
Nederland ging slapend den nacht van
13 op 14 November in, maar er waren er
velen klaar wakker!
HET COLLEGE DER JESUIETEN TE
OUDENBOSCH.
De overplaatsing van het college der Jesuie-
itea te Oudenbosch naar Nijmegen zal met in
gang van 7 Januari geschieden.
Volgens het „D.v.N." zal het klooster te
Oudenbosch worden betrokken door de missio
narissen van G-oirle fXieuwkerk).
DEKEN J. LAANE,
De toestand van den Hoogeer w. heer J. Laane,
Pastoor te Oasteiind en Deken van Oosterhout,
fa thans vooruitgaande.
EM. PASTOOR M. VERBEEK.
De Zeereerw. heer M. Verbeek, rustend pas
toor van Broeksittard, welke parochie hij ruim
twintig jaar bestuurde en die thans te Sittard
verblijft, is gisteren voorzien van de laatste
H. Sacramenten.
AUDI NTIES.
De audiënties van den Minister van Water
staat en van den Minister van Onderwijs, Kuu-
ten en Wetenschappen zullen op Maandag 19
óveanber e.k. niet plaats hebben.
-JSV
OI' DE lNTERN AT ION'ALÉ AÜTOMOBIU L- EN 'UOTOR-'/ENTÓONSTEhUNG TE
BERLIJN, is o.m. ook -de hierboven afgebeelde nieuwe uitvinding der firma Opel, 'bekend
door de raketten automobiel, te bezichtigen. Ze paste eenzelfde systeem 'toe op een
motorrijwiel, gelijk' men op ouze foto ziet
In het Bisdom 's Bosch
EEN BISSCHOPPELIJK SCHRIJVEN.
In alle kerken van liet Bisdom 's Bosch is
Zondag een schrijven voorgelezen van Z. D. H.
Mgr. A. F. Diepen, van den volgenden inhoud.
Mij brengen ter kennis van al onze geloo
vigen, .dat, met ingang van 2 December a.s.,
den éérsten dag van het nieuw Kerkelijk Jaar,
voor ons geheel bisdom de besluiten en ver
ordeningen in werking treden der plechtige
diocesane synode, die Wij in de derde week na
Pasclien in onze kathedraal gehouden hebben,
en danken hen voor den kraebtigen steun hun
ner gebeden en goede werken, bij die gelegen
heid Ons en onzen Synodalcn gegeven.
Wij vestigen er voorts thailfa de bijzondere
aandacht der geloovigen op. dat, overeenkom
stig het gebruik te Rome en de kerkelijke
wetgeving voor ons bisdoir., voortaan de
biechtstoelen vair alle kerken en kapellen
open moeten zijn en geen deuren meer mogen
hebben, met uitzondering van de halve deur
vóórx den zetel van den biechtvader, terwijl
het ook geoorloofd is, gordijnen aan te bren
gen, die tot de halve hoogte van de biecht
stoel t opgangen afha ngen.
De goicovigen zullen dientengevolge, ter-
wille van het bewaren van het biechtge
heim, hier en daar iets verder van de biecht
stoelen hunne beurt hebben a,t te wachten,
dan tot dusverre ter plaatse gebruikelijk was.
Aan de zorg der geestelijke herders over
latend, liunue geloovigen tijdig over andere
voorschriften in te lichten, spreken Wij de
zekere verwachting uit,, dat al onze diocesa-
nen al de nieuwe verordeningen onzer sy
node met een volgzamer hart zullen vernemen
en deze met groots bereidwilligheid zullen op
volgen en onderhouden.
KAAPSTAD—STOCKHOLM.
Een kranige expeditie.
L, worden tegenwoordig door automobilis
ten stoute stukjes geleverd. Ze trekken zon
der aarzelen door de Sahara en door de Gobi-
woestijn eu thans is er weer een gezelschap
onder weg van Kaapstad naar Stockholm,
dwars door Afrika en Europa.
De expeditie-auto's bij hef overtrekken van een
pas in Zwitserland.
Het zijn Chevrolet wagens, die in het hartje
van het zwart© werelddeel bewezen hebben,
dat ze een stootje kunnen verdragen, 't Ging
door rivieren, moerassen en rulle zandwoestij
nen.
Ze vormen een expeditie, aan wier hoofd
kapitein Lacey staat, een bekend automobilist,
die in zijn drie metgezellen, Wilson, Williams
en Mukepeaoe goede helpers heeft.
Makepeace is een Zuid-Afrikaansch journa
list en verbonden aan de „Star", een te Jo
hannesburg verschijnend blad.
De automobilisten hebben het zwaarste ge
deelte van den tocht afgelegd, maar beginnen
aiu aan hun belangrijkste taak: ze moeten too-
nen, dat hun wagens, ondanks water, woestijn
eu sneeuw, ze trokken ook de Alpen over,
nog fit zijn.
Ze vertrokken Maandagmiddag van Antwer
pen naar Rotterdam.
DIPLOMATIE.
Mr. C. Ridder van Rappard, Nederlandsch
geaaut te Rio de Janeiro, keert heden per s.s.
Gelria naar zijn post terug.
De Amerikaansche gezaut te 's-Gravenhage,
de heer Richard M. Tobin, is voor eenige maan
den naar Amerika vertrokken.
De gezaut van Zweden in den Haag, de heer
von Adlercreutz, i3 met verlof naar het buiten
land vertrokken.
Twee donkere punten in zijn politiek leven
GEEN GROOT VERLIES
Het „H u i s g e z i u" kan het heengaan
van dr. de Visser uit de politiek, met allen
eerbied voor erkenning van zijn bekwaamheid
niet als een groot verlies beschouwen. In zijn
politiek leven zijn twee donkere piraten.
De eerste te zijn houding tegenover het
gezantschap bij den H. Stoel.
Op dien dag van Kersten liet uij zijn vol
gelingen tegen het gezantschap stemmen en
ging zelf bij de stemming de zaal uit.
Dit was beneden de houding van eeu
leider: een man als Lobman ware niet heen
gegaan. maar zou zijn stem, vóór of tegen,
zonder schroom hebben uitgebracht.
Het defaitisme van dr. Visser heeft op
vriend en tegenstander een pijnlijken indruk
gemaakt; dat was niet de daad van eeu
man.
De tweede grief tegen den heer de Visser
is gelegen in zijn rede bij het algemeen debat
over de Staatsbegronfing.
Ze betreft zijn buiging voor de liberalen,
zijn geneigdheid óm hen in een eventueele
regeeringsmeerderheid op te nemen.
Die houding heeft hij nadien in een pers-
gesprek nog geaccentueerd.
Een bondgenoeisflhap met de liberalen,
heeft altijd zoo ver mógelijk buiten <feu
gezichtskring van de rechterzijde gelegen.
Voor godscltenstig-zedelijke belangen is van
de liberalen niets te verwachten.
Tegeu de zedelijks wétten hebben zij zich
altijd verzet, hun vrijheid van pers, tooneel,
film staat met bandeloosheid gelijk.
Op sociaal en economisch terrein zijn ze
onze tegenvoeters.
Heeft niet vóór dr. de Visser de woord
voerder der liberalen in de Kamer, de heer
v. Gijn, vóór de vrijheid getuigd op een wijze,
die op de onderdrukking der kleinen en
zwakken moet neerkomen?
Ate de heer Van Gijn samenwerking aan
biedt met elke groep, „die ook het hoog
houden van de liberale gedachte op geestelijk
gebied en van de individueele zelfverant
woordelijkheid op materieel gebied in haar
vaandel wil schrijven", dan moet de rech
terzijde zulk eeu samenwerking afwijzen.
Dr. de Visser zou zelfs, indien de anti
revolutionairen er in toestemden, een minder
heids-kabinet. van de protestantsche rechter
zijde met de liberalen willen vormen, waar
bij hij zich dan van den warmen steun van
een ds. Kersten en een ds. Lingbeek verze
kerd zou kunnen houden.
Dit alles bewijst duidelijk, dat de heer De
Visser den zuiveren kijk op een rechtsche
meerderheid en de beteeken is daarvan voor
ons land heeft verloren.
Een man, die de liberalen in de coalitie wil
opnemen, desnoods de katholieken voor de
liberalen ven-uilen wil. doet er wèl aan, het
politieke leven vaarwel te zeggen: zijn aan
blijven zou eukel tot voor de christelijke ge-
diachte en de christelijke actie ongewenschte
stappen .hebben kunnen leiden, aldus besluit
het „Huisgezin".
VOOR MOBILISATIE-INVALIDEN
EN HUN NABESTAANDEN
Inlossen van een eereschuld
Het „Alzijdig Nationaal Comité tot verkrij
ging van volledig recht voor Mobilisatie In
validen en hun Nabestaanden" dat 29 October
te Utrecht ls opgericht, hoopt Maandag 19
Nov. opnieuw te Utrecht bijeen te komen, des
namiddags om één uur in Hotel „Terminus".
Er zal dan een definitief plan-van-actie wor
den vastgesteld, alsmede een uitvoerend be
stuur worden gevormd. Het Comité stelt zich
voor, overall in den lande' de gedachte levendig
te maken, dat de Mobilisatie-Invaliden en hun
Nabestaanden op eeu waardige wijze geholpen
dienen te worden. Door het vormen van alzij
dige plaatselijke comitê's en het houden vau
openbare vergaderingen hoopt men het Neder
landsche Volk bij te brengen, dat hier eeu eere
schuld moet worden ingelost, Op alle vrienden
van recht en billijkheid, onverschillig van wel
ke richting, zal een beroep wonden gedaan
hun medewerking te verleene-v
Een bijvoegsel van het prov, blad van Zuid-
Holland bevat het besluit van Ged, Staten,
waarbij W. van Gent jr, te Ridderkerk ver
vallen is verklaard van zijn lidmaatschap van
den Raad dier gemeente.
TWEEDE KAMER
DE DEBATTEN IN EERSTE INSTANTIE GEÖINDIUD
Do heer Heemskerk eindigde de vorige week
zijn redevoering met de woorden, dat alles
hier aan Gods leiding onderworpen was.
Aan die woorden moesten we denken, toen
ia den voorzittersstoel niet, zooals nu reeds
drie jaren steeds liet geval is geweest, Jbi\
Ruys de Beerenbrouck zetelde, maar de lieer
Schaper. Wie zou dat Vrijdag j.l. bij het sluiten
van de vergadering hebben gedacht? Maar de
mensch wikt eu God beschikt.
De heer Schaper wenschte den voorzitter een
spoedig en algeheel herstel toe. We voegen
er gaarne onzerzijds een gelijken wensch
aan toe.
Onder leiding van don heer Schaper hebben
zich de kleine nagerechten afgespeeld, nadat
de vorige week de leiders van de fracties den
hoofdsiag hadden geleverd. Eindelijk na 4
dagen en IS uren spreken zijn we zoover, dat
de Minister-President aan het woord is.
Van de - Katholieke fractie hebben nog ge
sproken de heeren Veraart, Kortenhorst en
Bulten.
De heer Veraart heeft hierbij het standpunt
verdedigd van het lid, dat in het Voorloopig
Verslag betoogde, dat de tijd van coalities
voorbij is en dat handhaving van het parle
mentaire stelsel op een anderen voet moet
worden gezocht dan vroeger. Hij wenscht een
soort program-ministerie, waarbij de forma
teur voor de belangrijkste punten steun moet
zoeken-bij de verschillende partijen, die dezen
steun aan het kabinet alleen verleenen voor
zoover het betreft de punten tilt bun program.
Tegenover den heer Albania verdedigde de
heer Veraart met kracht de sociale paragraaf
uit het Katholiek Program en hij bestreed den
leider der S. D. A. P., waar deze meende, dat
net Partijbestuur bewijs had gegeven van
toeuaderingsgezindheid ten opzichte van de
vroegere eoalitiegenooten door niet te staan op
liet verkrijgen van drie principieele Katholieke
eischen: gezantschap, missie- en processie
vrijheid.
Bij deze bestrijding konden we den keer
Veraart niet bepaald gelukkig noemen en zeker
niet toen geïnterrumpeerd werd, waarom de
Katholieke ministers dan destijds waren op
gestaan en uit het kabinet getreden, waarop hij
antwoordde, dat hij voor zich daar ook geen
verklaring van kon geven. We betreuren dit
zeer, temeer waar hij later bij een interruptie
den heer Kersten toevoegde, dat ze waren weg
gegaan omdat het afstemmen van het gezant
schap een beleediging was van den H. Stoel.
Dat is niet geheel juist. Mgr. Nolens heeft
destijds uitdrukkelijk verklaard, dat wij niet
samen konden werken met partijen, die op
deze wijze, enkel om de Katholieken hier te
grieven, hadden meegewerkt aan de opheffing.
Een miiiisterieele vergunning
Do Minister van Arbeid, H. en N. heeft aan
hoofden of bestuurders vau brood bakkerij en iu
alle gemeenten des Rijks vergund, dat, in af wij
iking van het bepaalde bij artikel 35, zesde lid,
der Arbeidswet 1919, op Woensdag 5, Maandag
24, Donderdag 27 eu Maandag 31 December 1928
deeg of brood, dat na S uur des namiddags van
den vorigen dag gebakken of opgewarmd is:
lo. van half 8 uur des voormiddag® af uit
het gebouw met aaotlMxxrfaheden, waarin zich
de broodbakker ij bevindt, wordt vervoerd;
2o. van 8 uur des voormiddags af wordt ver
kocht of afgeleverd.
OVERTREDINGEN MOTOR- EN
RIJWIELWET.
Processen-verbaal bij een wedstrijd
Bij den gehouden kampioenswedstrijd van de
Kan. Ned. Motorvereemtging heeft de politie
op Walcheren streng toezicht gehouden op 't
nakomen dor voorschriften van de Motor- en
Rij wiel wet, met het gevolg, dat niet minder
dan 40 processen verbaal zijn opgemaakt. Het
aantal overtredingen was echter veel grooter,
daar tijdens het opschrijven van een nummer
andere rijders kans zagen voorbij te snellen,
zander dat het gelukte ook hun nummer te
lezen en te noteeren.
Hierdoor verviel het rechtsche bondgeucotiehag
de coalitie en waren de Katholieke ministers,
die daarop steunden, wel verplicht weg te
gaan.
De heer Kortenhorst heeft, nadat Mgr. Nolens'
in zijn rede reeds gewézen had op het belang
en de noodzakelijkheid van een onderhande-
lingstarief voor ons land, dit verlangen van de
Katholieke Staatspartij nog eens uitvoerig ver
dedigd tegenover den heer van Gijn, die met
eigen verklaringen niet onaardig in een hoek
werd gedreven.
Den Minister van Buitenlandsche Zaken ver
zocht de heer Veraart voortaan niet meer te
spreken van een „Vèchttarief", want dat was
geen Geneefsehe uitdrukking. In dat laud,
waar meh den wereldvrede wil,, praat men niet
van vechten en is dat woord zelfs onbekend
De heer Bulten is met kracht opgekomen
tegen liet eenstemmig advies van het georgani
seerd -overleg, da-t door de regeeririg was afge
dwongen en waarbij de onderwijzers er het
allerongunstigst zijn afgekomen. Vooral in de
groote gezinnen is er geen reden tot tevreden
heid, omdat daar van eenige verhooging geen
sprake is. Of zijn beroep op de regeering om
een grooter bedrag beschikbaar te stellen,
waar zij zegt dit bedrag of niets, veel baten
zal, betwijfelen we.
Ook de heer Ter Laan sjirak in gelijken
geest. Het overige debat giug voor een groot
deel langs de regeering heen. Dominé Kersten,
of volgens den voorzitter moeten we zeggen
de heer Kersten, want domifié heeft voor
sommigen iets beleedigends, richtte zich in het
bijzonder tegen de Katholieken, Een samen
gaan van A.R.- en C.H.-partij met Rome noem
de hij nog altijd een monstrum. Deze partijen
konden evengoed samengaan met de revolutie.
In de oogen van deze heeren zijn wij, Katho
lieken, niet veel. Eer lief te laat is, zullen de
heeren Kersten en Zandt het volk uit den
moordenden hand, dien Rome om Nederland
slaat, bevrijden. De Katholieken worden door
ben op één lijn gesteld met revolutie, bij- en
ongeloof.
De heer Schouten heeft den heer Kersten en
de heer Langman, daarna dominé Lingbeek
bestreden. Dezen laatste werd zijn oude plunje
voorgehouden en daardoor aangetoond, dat hij
alleen tot zijn tegenwoordige houding gekomen
is, omdat hij in de Christelijk-Historische
partij, waarvan hij vroeger lid was, niet voor
uit kwam. Erg verheffend voor het parlement
zijn deze laatste debatten niet.
De Tweede Kamer heeft hedennacht oin
half één zonder hoofdelijke stemming de be
grooting van Buitenlandsche Zaken goed
gekeurd.
EEN GEFINGEERDE PROCEDURE
De heeren, die een landbouwer bedrogen
Indertijd hebben wij gemeld, hoe een eenza
me landbouwer te Barneveid de dupe is ge
worden van een paar sluwe oplichters. Zij zou
den een zoogenaamd rechtsgeding voor den
boer „opknappen" eu kwameu, daarvoor tel
kens weer geld van hem vragen, eerst 20,
toen^ 40, daarna nog eens 000, 1200 en
ten slotte 2000. Al deze bedragen werden den
goedgeloovigen landbouwer afhandig gemaakt
door een zaakwaarnemer te Ede, terwijl diens
medeplichtige, een koopman te Baruevekl van
den boer nog een bedrag van 285 wist los te
krijgen. Gisteren stonden, naar het „U. D."
meldt, de beide verdachten terecht voor da
Utrechtache Rechtbank.
Het O. M. achtte het ten laste gelegde bewe
zen en eischte tegen den koopman één jaar en
zes maanden gevangenisstraf en tegen den
zaakwaarnemer één jaaT en drie maanden.
LOUIS BOER VOOR DE COÖPERATIE
Hij zal eenige werken dirigeeren
De co-Opera-itie heeft den heer Louis Boer,
directeur van de Koninklijke Militaire Kapel,
aangezocht en bereid gevonden, gedurende dit
seizoen eenige werken te dirigeeren.
Als eerste work ls de „Taunhauser" van
Richard Wagner aan de beurt.
IS BARMEN HEEFT EEN STEENGROEVE- EN GRONDBEZITTER Johanu Meisloch,
twee hean toebehoorende woonhuizen met dynamiet in de lucht laten vliegen. De reden
van deze droevige daad, tengevolge waarvanhij zelf om het teven kwam en verscheidene
omwoners zwaar wei-den gewond, scliijntjaloezie te zijn geweest. Onze opname toont
het vernielde huls. der familie Meisloch metop den achtergrond politie en nieuwsgierigen