Vrijdag 16 November 1928 Derde Blad Pagina 1 ALGEMEEN OVERZICHT. H DE UITSLUITING IN DE DUITSCHE IJZERINDUSTRIE. U de ONTDEKKING VAN DE OORZAAK DER MALARIA V fabrieksbrand te mannheim. VERIJDELDE OVERVAL OP EEN BANK- AUTO. »*r' PER ONGELUK VERMOORD DE VESTRISRAMP- DE TOCHT IN HET IJS. «e UIT DRIE PARLEMENTEN Gistermiddag beeft Berlijn een bewogen rijksdagzitting meegemaakt. Het socialistisch voorstel tot stopzetting van den kruiserbouw was aan de orde en men zou het schouwspel genieten, dat een rijkskanselier en een minister recht tegenover elkaar stonden. Zoo- nis men weet hebben de sociaal-democraten last gekregen van den pantserkruiser die, op voorstel van het laatste kabinet, gebouwd sou worden. Tijdens de verkiezingen hadden de roode broeders er fel tégen geageerd' maar nauwelijks zaten hun eigen mannetjes in de regeering of zij stemden doodbedaard voor den kruiserbouw. Met 't gevolg, dat heel de Partij in beweging kwam tegen de eigen ministers en dat die socialistische rijksdag- fractie nu toch voorstelde den bouw niet voort te zetten. Dezen keer konden de soc. dom. rijkskanselier en zijn roode collega's niet tegen stemmen. Namens zijn fractie betoogde de soc. dem. M'els, dat de socialisten geenszins de rijks- weer willen helpen maar om redenen van doelmatigheid en zuinigheid tegen den bouw van den kruiser zijn. Met de millioenen d'ie de kruiser kost, kunnen een 40.000 boeren in Oost-Pruisen worden gevestigd en deze liedien zouden een betere bescherming voor de Oost- Kieois zijn dan een pantserkruiser! De heeren denken dus niet aan ontwape ning of niet-verdediging der aangevallen grenzen. De soc. dem. rijkskanselier verklaarde: .,Ik geef openlijk toe, dat bepaalde stappen voor spreken, dat ik mij als rijkskanselier van de meening mijner partij losmaak, maar ',et gaat hier om een heel hijzonderen toe stand. ik wil niet, dat mij later het verwijt kan gemaakt worden: „Dat is de man, die fan zijn ambt gehecht is." Mijn fractie kan Seen stem missen. Er kan te allen tijde een votum van wantrouwen tegen de regeering Worden ingediend. De minister heeft volgens bet parlementaire systeem er voor te zorgen, dat er een nieuwe regeering tot stand komt." De rijksweer-minister Groener verdedigde <'en bouw van den kruiser en besloot zijn hi ^oen-zetting met de waarschuwing: „Ik acht htij verplicht, den rijksdag duidelijk te maken, wat ik in mijn positie als rijksweerminister het staken van den bouw van het pantser- schip niet zou kunnen verantwoorden". Nu kunnen Müller en Groener gerust zijn: de eerste zal kunnen tegenstemmen en de laatste zal zijn zin krijgen. Hindenburg beeft gezorgd dat de nationalen tegen het voorstel der socialisten stemmen en dit zal dus zeker worden verworpen. De socialistische minis ters kunnen dan met het onschuldigst ge zicht ter wereld ernstig blijven zitten en d:en kruiser laten afbouwen en werken aan de ver steviging der rijksweer, om er 'n betrouwbaar instrument der Duitsche republiek van te ma ken", zegt kameraad Wels. Ook in bet Engelsch Hoogerkuis hebben de oaitwapenaars niet veel succes gehad. Er werd daar een kort debat over de ontwapening ge voerd tusschen de regeering en lord Parmoor, den vertegenwoordiger der arbeiderspartij. Zijn motie van leedwezen die tegen de „ontwape- nings"-politiek der regeering was, werd dooi de lords met 33 tegen 10 stemmen verworpen. In het Fransche parlement heeft Poincaré het program van zijn pas-gevormde regeering uiteengezet en verdedigd. Hjj heeft gesproken ovea- de a.s. onderhandelingen betreffende de regeling der Duitsche betalingen; bij wees er tevens op, dat de franc nog altijd gesteund moest worden en dat men nog niet moest den ken, dat de munt reeds voor goed vast stond. De premier sprak ook over de weder toelating der klooster-orden, waartegen de radicalen zich hebben verzet. De regeering ziet im dit voorstel een handhaven van Frankirijks invloed in het buitenland en hoopt, dat de Kamer deze zaak binnen den kortst mogelijkem tijd in het belang des lands oplost. Van den uitslag der onderhandelingen inzake de oude oorlogsschulden en de door Duitech- land te betalen schulden, hangt veel af. Als zij mislukken aldus Poincaré, zal dit alléén aan Frankrijk liggen. De radicalen, wiep ministers Poincaré een paar dagen geileden in den steek lieten, wilden nu niet tegen hem stemmen. Zij zeiden niets en lieten "de Kamer beslissen, die in den presi dent van het nieuwe Kabinet baar vertrouwen uitsprak met 335 tegen 147 stemmen. De archiefstukken verkocht. De „Daily Mail" verneemt, dat sir Ronald Ross voor tweeduizend pond sterling de archief stukken, welke betrekking hebben op zijn ont dekkingen van de oorzaak der malaria, en waar door bij millioenen levens kon" redden, verkocht heeft. Naar verluidt is Lady Houston de koopster, d:e zich ervan wilde verzekeren, dat de stuk ken niet voor hot rijk zullen verloren gaan. Y/at er mee gedaan zal worden is nog niet be haald, doch het is bekend, dat het Ross-instl- luut en hospitaal voor tropische ziekten te Rutney (een voorstad van Londen) ze niet kan verkrijgen wegens gebrek aan middelen. Dertig jaar geleden, nadat bij de hypothese Van sir Patrick Manson had overgenomen, was E'i' Ronald Ross, die thans 71 jaar is, iu etaat to bewijzen, dat de anopheles-mug de oorzaak <'ei' malaria is. I S i Een tragisch voorval. i Wolff seint ons uit Mannheim d.d. gisteren: lu de fabrieken van den „Verein Deutscher I Delfabriken" is een groote brand uitgebroken. De geheele olie-opslagplaats staat in brand. Daar de brand niet te blusschen is, beperkt hien er zich toe om de aangrenzende gebouwen te besehermen. Twee brandweerlieden zijn 'ij(lend aan rookvergiftiging naar het zieken huis gebracht. Ook werd er een brandweerman gedood. Een telefoonjuffrouw, die aan de lijn was, toen een hericlit over 's mans overlijden werd doorge geven, boorde tot haar schrik, dat de overledene niemand ano'ers dan haar eigen verloofde was. Zü zou met Kerstmis met hem in 't huwelijk 2Un getreden. Mannheim, 15 November. (W. B.) Over den 'mand in de fabriek te Mannheim valt nog te -hielden De opslagplaats, die verbrand is, was een gebouw van 4 verdiepingen. Als oorzaak van fen brand wordt zelfontbranding van copra aangegeven. De brand zal waarschijnlijk eerst bin,nen eenige dagen geheel gebluscht zijn. Een draaien van a'en wind kan het vuur weer doen opvlammen. De machine- en fabriekslokalen, waarin de arbeiders verder werken, zijn buiten gevaar. De aangerichte schade bedraagt naar schat ting 2 a 3 millioen Mark Zij is door verzekering gedekt. De misdadigers gearresteerd. Een Wolff-telegram uit Berlijn meldt d.d. gisteren Begin November stelde de Beriijnsche politie vast, dat er een aanslag op een auto iter „Deutsche Bank" (voor geldtransport) werd voorbereid. De betrokken misdadigers hadden zich met den bestuurder van den auto in ver binding gesteld en waren overeen gekomen, dat hij de door hem gereden route en het door hem vervoerde bedrag zou meedeelen. De overval zou hedenmorgen uitgevoerd wor den op een weg, waar de misdadigers den bank- auto zouden inhalen en hun auto dwars voor den eerstgenoemden wagen zouden plaatsen om hem zoo tot staan te brengen. Commissaris Werneburg en zijn beambten hadden van dit plan bericht ontvangen en de misdadigers geobserveerd. Zij volgden hen hedenmorgen op niet-opvallende wijze en kon den zo op den bewusten weg, kort vóór den overval, arresteeren. De chauffeur van den banlr-auto, alsmede de candidaat-roovers werden naar het politie bureau gebracht. De chauffeur heeft reeds een bekentenis af gelegd. TREINOVERVAL IN DUITSCHLAND I G AS-ONTPLOFFING IN DUITSCHE m TEERFABRIEK Een doode DUISBURG, 15 November. (V.D.). In bet aiieuwe gedeelte van de teerfabriek te Duisburg- Meiderlch explodeerde hedenmorgen door onbe- "ende oorzaak een gasoven, die juist in gebruik >'as genomen, Door de ontploffing werd een arbeider ge- uod, terwijl 3 andere arbeiders min of meer waar gewond naar een ziekenhuis werden ver- •Toerd. UIT HET SOVJET-PARADIJS -M' De boeren tegen de sovjets Oek T"S 66,1 b'eric'll< u't Moskou hebben Van nSCk6 ',oer6n een gioote opslagplaats staat ,sraan en andere gebouwen, die tot de bestoken ("30UW^e''r^Ven bedoren, 'n brand Zuid-Rusland hebben boeren-onlusten maats gehad. Telegraafpaal op de rails Naar de Luebeok-Bueoheneche Spoorweg Mij mededeelt, is Dinsdag tusschen de stations Kupfermuehlo en Bad-Oldeslee op de baan LuebeckHamburg een misdadige overval ge pleegd op den om 20 uur 6 in Oldeslee aan komenden personentrein. Door onbekende daders werd een telegraafpaal ovea- de rails gelegd, welke echter gelukkig door de locomo tief weggeduwd kon worden, zonder dat er eenige schade werd aangericht. De spoorweg mij. heeft een belooning van 1500 Mark ultge loofd voor het gevangen nemen der daders. En dat dooi- eigen familie Onlangs werd te Praag de kaslooper Ja- rouscek, die met 140.000 kronen verdwenen was, dood in een kanaal gevonden. Deze zaak heeft thans een eigenaardigen keer genomen door een verklaring, welke door de dochter van den kaslooper ls afgelegd. Het meisje zegt n.l., dat Jarouscek met zijn familie een plan had gemaakt voor een gefingeerden roofoverval. Overeenkomstig dit plan liet Ja rouscek zich door zijn familieleden binden. Ze deden dit echter zóó stevig, dat de kasloo per bet bewustzijn verloor, waarna zijn verra derlijke medeplichtigen hem in het water wierpen. De politie kwam de zaak-Jarouscek op het spoor, doordat kort na de verduistering van het geld een der crediteuren van Jarouscek 12.000 kronen ontving. Zijn vrouw, zijn doch ter en haar verloofde, die allen gearresteerd waren, hadden eenstemmig verklaard, dat Ja rouscek het slachtoffer van eefa roofmoord was geworden. De meening van Z.Em. Kardinaal Schulte KEULEN, 15 November (W. B.). In ant woord op het eenige dagen geleden gepubli ceerde manifest der Katholieke Geestelijkheid van Essen-stad en -land, inzake de uitsluiting der metaalarbeiders in de groep Noord-West, heeft, naar de ,,Köln. Volkztg." meldt, Kardi naal Schulte een telegram aan den Deken van Essen-Alten Essen, mgr. dr. Kreutzer gezon den waarin wordt gezegd: ,,Met diep leedwezen beklaag ik met U het verschrikkelijke ongeluk en den vreeselijken nood, welke met de uitsluiting ever honderd duizenden van ons arbeidend volk zijn geko men. Vo-or de hulp aan de noodlijdenden zal de Katholieke charitas zoo gjsd mogelijk bij dragen. Met den meesten aandrang doe ik in bet openbaar een beroep op alle instanties, die voor de uitsluiting verantwoordelijk zijn, om in geweten alle mogelijkheden tot een onmid- delijken vrede te overwegen. Gave God, dat de reeds begonnen onderhandelingspogingen spoe dig er toe zullen leiden over de formeele be denkingen been den vrede te herstellen." Een voorstel der werkgevers verworpen. BERLIJN, 15 November. (H.N.) Volgens de ,,B.Z." is bij de voorlèopige besprekingen van de partijen, betrokken bij het. conflict in de ijzerindustrie van de zijde der werkgevers een voorstel gedaan tot wijziging van de scheids rechterlijke uitspraak, waarbij de loonsverlioo- ging van 6 pfenning per uur niet algemeen zou worden toegestaan, doch slechts aan een bepaald deel der arbeiders. Het loon der arbeiders, die reeds een uur loon van 86 pfenning beibben, zou volgens dit voorstel met slechts 1 pfenning p® uur wor den verhoogd. De vakvereenigingen hebben dit voorstel ver worpen en eiscben, dat de scheidsrechterlijke uitspraak, wat het loon betreft, onveranderd gehandhaafd zal blijven. Daarentegen zijn zij bereid, concessies te doen ten aanzien van den arbeidstijd. D: petie Do „Landeshauptmann" van Dusseklorf heeft gelast, dat- het provinciale bestuur uit de be schikbare middelen terstond een bedrag van 200.000 Mk. beschikbaar zal stellen tot spijzi ging van de kinderen, der uitgestotenen. ONSCHULDIG VEROORDEELDEN- Na negen jaar ontdekt Een moordzaak, die reeds negen jaren oud is, lieeft plotseling een «opzienbarende wending genomen. In October 1019 werd in gen bosch, tusschen Horrem en Habbelrath de bediende van een aannemersfirma uit Elsdorf vermoord en be roofd, waarbij den daders een bedrag van Mk. 10.300, voor de uitbetaling van loon be stemd, in handen viel. Destijds werden drie arbeiders uit Kerpen van den moord verdacht en gearresteerd. Een hunner stierf in de gevangenis, vóórdat het proces plaats liad, de twee andere werden, niettegenstaande zij hardnekkig alle schuld ontkenden, tot 5 en 7 jaren tuchthuis veroor deeld, welke straf zij ook ondergingen. In de laatste weken is thans de politie ter oove gekomen, dat twee andere inwoners van Kerpen den moord zouden hebben begaan. Deze twee personen zijn nu in hechtenis genomen 'en naar het huis van bewaring te Keulen over gebracht. Een hunner moet reeds hebben bé kend. De vermoedelijk onschuldig veroordoelden, die reeds herhaaldelijk om herziening van .hun proces hebben gevraagd, hebben thans opnieuw een desbetreffend verzoek ingediend. EEN METEOORSTEEN. "Woensdagavond omstreeks 1 i uur, is bij een bootshuia tusscbeu Godesberg en Mehiem aan den Rijn vlak bij den oever een meteooreteen van bijna 200 K.G. neergevallen. Een zeer sterke knal schrikte de bewoners in den om trek op. UIT HET POLITIE-BUREAU „r GESPRONGEN Uit Briinn wordt .gemeld, dat gisteren- ochtend een in hechtenis genomen persoon in een onbewaakt oogenblik uit een raam van de derde verdieping van bet politiebureau is ge sprongen. Hij bleef dood op den grond liggen. Gisterenavond had de man, die een betrek king ln een fabriek te Brünn had, na een woor denwisseling, den teclmischen directeur van deze fabriek met 2 revolverschoten doodelijk gewond. Slechts lof voor den kapitein. NEW-YORK, 15 November. (R.O.) Het Fran sche tankschip. „Myrian" is hedenmorgen hier aangekomen met 64 overlevenden van de „Ves tris", die niets dan lof hadden over het gedrag van den kapitein. Zij verklaarden, dat er geen sprake was van een paniek op het oogenblik van de ramp, noch van onwilligheid van de bemanning bij het te water laten van de reddingbooten. De beman ning liet de passagiers het eerst in de booten plaats nemen. De bond van kapiteins op de groote vaart, waarvan de prins van Wales aan het hoofd staat, heeft een telegram gezónden, waarin ge protesteerd wordt tegen de ongegronde beschul digingen togen den kapitein door eenige passa giers. Men moet eerst hst resultaat afwachten van het "officieele onderzoek omtrent de schip- De oorzaak van de ramp. NEW-YORK, 15 November. (R.O.) De agen ten der reeders Lamport Holt, de eigenaars der „Vestris" gaven gisterenavond de eerste offi cieele uiteenzetting omtrent de catastrofe van het schip en verklaarden dat kisten verpak te automobielen, tengevolge van de woeste zee aan bet werken waren gegaan, een stalen tus- schensehot hadden verbroken en naar stuurbord waren geschoven, waardoor de scheeve stand van het schip was ontstaan. Thans wordt nog gemeld, dat, toen het on heil met. de „Vestris" plaats liad, het stoom schip „Montoso" zich op 25 mijl afstand van de plaats der ramp bevond, doch daar dit schip niet uitgerust was met een draadlooze instal latie. hoorde het de noodsignalen niet. DE GEESELINGSKAPEL In JERUZALEM Men schrijft ons uit Jeruzalem: Bij de gedeeltelijke afbraak der Geeselings- kapel is komen vast te staan, althans volgens do verklaring van den palestinoloog en archi tect p. Mauritius Gisler O.S.B., dat de bouw der Kruisvaarders een restauratie is van een reeds bestaand heiligdom. Onze voorvaderen hebben dit altijd beweerd, maar tegenwoordig wordt gewoonlijk het laatste woord gegund aan de oudheidkunde. Een nog sprekender bewijs voor het goed recht der overlevering >s vo'geus andere vak- menschen de oude absis, welke voor den dag gekomen is. Haar fondatie zonder een krui meltje kalk is zoo primitief, dat ze onmoge lijk aan de Kruisvaarders kan worden toege schreven. Voor een later tijdperk is echter in do geschiedenis der kapel geen plaats, zoodat ook krachtens dit bewijs de stelling moet aan vaard worden, dat ons heiligdom reeds vóór do komst der Kruisvaarders bestoud. Niets doet verder vermoeden, dat de Kruis vaarders aan dit heiligdom een nieuwe betee- kenis hebben gegeven, zooals bijvoorbeeld heelt plaats geliad met het heiligdom boven de geboorteplaats van Maria (zie Maasbode van 7 Sept. avondeditie, 3e blad). En zoo verdwijnt de groote moeilijkheid te gen do echtheid onzer Geeselingekapel dat er namelijk geen deugdelijke bewijzen zouden be staan om aan te toonen, dat de localiseering der Gees el ing dagteekent nit. den tijd vóór de twaalfde eeuw. En dan ligt het voor de hand om het cubieu- lum flaigellationis van den Breviarius te zoe ken in de nog beslaande kapel zooals wij tot nu too gedaan hebben, ondanks alle tegen spraak. BOMAANSLAG TE ROSARIO ROSARIO, 14 November (V. D.). Door het ontploffen van een hom in het paleis van jus titie werd belangrijke, schadeaangericht. Er werden gelukkig geen personen getroffen. VIJFTIEN MANNEN MET REDDINGSBOOT ONDERGEGAAN. Zij wilden een schip in nood hulp brengen. Reuter seint ons uit Londen d.d. 15 dezer: Vijftien manschappen, zijnde de totale be manning van een reddingsboot, die het schip „Alice", afkomstig uit Riga, te liulp wilde varen, welk schip hedenmorgen in nood ver keerde, zijn verdronken. De bemanning van de „Alice" werd gered door liet Duitsche s.s. „Smyrna". Volgens latere berichten werden de nood signalen, welke van de „Alice" afkomstig wa ren, afgezonden na een botsing met het Duit sche s.s. „Smyrna". De bemanning van de „Alice" is naar Fol kestone gebracht. LONDEN, 15 November. (R.O.). Bij bet reddingsboot-ongeluk bij de schipbreuk van de „Alice" zijn 17 personen (niet 15) omgekomen, waaronder 2 vaders, elk met 2 zoons. De reddingsboot is aangespoeld, ook 11 lijken spoelden aan. ENGELAND EN NOORWEGEN. Engeland doet afstand van zijn aanspraken op het Bouvet-eiland. Uit Londen wordt gemeld: Aan den gezant van Noorwegen te Londen is medegedeeld, dat de Eugelsche regeering bereid is, haar aanspraken op het Bouvet- eiland prijs te geven en geen bezwaar heeft te gen de annexatie van dit eiland door Noor wegen te maken. Het Bouvet-eiland is een klein eiland van 5 bij 4 mijl in den antarctischen Oceaan en be hoort tot een der meest afgelegen eilanden groepen van de wereld. Binnen een straal van 1000 zeemijlen is er geen ander land te vinden. Het eiland is het eerst ontdekt door den Franseken kap. Bou- vet in 1739 en is sedert herhaaldelijk opnieuw ontdekt, in het bijzonder door den Engelsehen kapitein Norris ln 1825, die de Engelsche vlag op het eiland heesch. Het eiland Is nooit bewoond geweest en word slechts zelden door schepen aangedaan. Ongeveer een jaar geleden zijn-op het eiland Noren geland die, naar verluidt, het eiland als een station voor de walvischvangst wenschen te gebruiken. DE OPVOLGER VAN KELLOGG ONTPLOFFING IN HOLLYWOOD. DE LOTGEVALLEN DER GROEP-MARIANO ITALIAANSCHE- SCHEEPSJONGEN TE MOSKOU DOODGESCHOTEN MOSKOU, 14 November. (W.B.) In het ha vengebied van. Nikolajeff heeft een schild wacht., die bij een depot op wacht stond op een Italiaanschen scheepsjongen, die ondanks herhaalde waarschuwingen het depot naderbij kwam, geschoten. Tijdens 'zij.n overbrenging naar het zieken huis overleed de jongen. Do autoriteiten hebben een nauwkeurig on derzoek ingesteld. De vriend van Calles? WASHINGTON, 15 November. (N.T.A.) Vol gens hier gepubliceerde berichten, komt als opvolger van den staatssecretaris voor buiten- landsehe zaken, Kellogg, de tot nu toe steeds als opvolger genoemde senator Borah, niet in aanmerking. Borah heeft n.l. een candidatuur voor het ambt van staatssecretaris van buitenlandsche zaken van de hand gewezen met de verklaring, dat na de ambtsaanvaarding van den nieuwen Amerikaanscben president Hoover, de tegen woordige gezant der Vereenigde Staten ln Mexico, Morrow, het ambt zal overnemen. Een doode, en meerdere gewonden. NEW YORK, 15 November. (V.D.) Naar uit Hollywood gemeld wordt heeft aldaar in de na tionale studio's een ontploffing plaats gehad, waarbij een persoon gedood en verscheidene anderen gewond werden. Een groot aantal films ging verloren. VLIEGTUIG VERPLETTERD. DE STERKTE DER ENGELSCHE VLOOT In het lagerhuis deelde de eerste lord van de admiraliteit iu antwoord op een vraag mede, dat de Britsche vloot van den actieven dienst op 20 December 1912 uit 609 eenheden van alle klassen bestond, terwijl dit aantal op 1 Novem ber 1928 399 bedroeg. Zes dooden. Uit Saai Antonio in Texas wordt gemeld, dat een groot transport-vliegtuig gisteren» namiddag is neergestort en verpletterd. Zes militaire vliegers zijn hierbij om het Jgyen gekomen. Een schokkend relaas De tragische lotgevallen van de groep-Ma riano, waartoe behalve Mariano de zoo tra gisch om het leven gekomen Zweedache gej leerde Malmgren en ook Zappi behoorden, e< die zooals men zich herinneren zal de roodj tent van de gestrande Nobile-expeditie verlid om te pogen land te hereiken en tenslotte doo( den Russischen ijsbreker Krassin werd opge nomen, zullen voor de eerste maal in he, eerstvolgend nummer van de „Rassegn! Italiana" worden verhaald. Het artikel is een antwoord op een nieuwer aanval op Italië en het fascisme, dien mei^ wilde ondernemen door de uitgave te Parijs van een schandelijk boek, getiteld „Un dram( polaire. Le Krassin au secours de l'Italia" vap een zekeren Maurice Paryanine, die in diens( van den communistische internationale staaf is, aldus het Italiaansche Stefani-agentschap, dat ons, de volgende mededeelingen zendt. Paryanine valt vooral kapitein Zappi aan onder herhaling van bekende beschuldigingen, In het antwoord-artikel zijn deze béschuldi, gingen geheel weergegeven tot groote schan- de van dengene, die het gewaagd heeft, ze te verzinnen, zegt Stefani. De schrijver van het) artikel wil door het weergeven der waarheid de lafheid van Paryanine aantoonen. Op den avond van 30 Mei, na de laatste pogingen van Biagi om met de Citta (li Mila» no" verbinding te krijgen, begonnen - de drie mannen den vooral door Malmgren aanbevolen tocht. Zij hadden in 't- geheel de volgende levens middelen, die voor een maand toereikend kon den zijn: 33 K.G. pemmicaan, 15 K.G. choco» lade, 3 K.G. melk, 1% K.G. boter. Do uitrusting was armoedig: slechts een enkele wollen deken voor alle drie, een bijl, drie messen en enkele andere voorwerpen en instrumenten. Malmgren zou den weg verkennen in de zóne, die wegens de daar ondervonden marsch- moeilijkheden de „hel" wordt genoemd. De marsch op het pakijs bleek spoedig een kruisweg te zijn, waarop, zoo vertellen de overlevenden slechts bet geloof aan God en de heiligheid der te volbrengen taak zielerust en de noodige kracht om verder te komen konden geven. Den twaalfden dag begon de toestand, die reeds van het hegin af ernstig was, hopeloos te worden, ook doordat het ijs vaak van bet vasteland werd weggedreven en zoo alle krachtsinspanningen te niet deed. Malmgren, die reeds was uitgeput, leed aan koorts en koude rillingen. Zijn rechtervoet begon te bevriezen en zijn nagels vielen af. Mariano had nog gezonde voeten, maar zijn handen vertoonden reeds eenige wonden. Al leen Zappi was nog zonder gebreken en hielp zijn kameraden. Voor Malmgren beeft hij ab soluut als een moeder gezorgd, zooals Mariano later zal vertellen Op 11 Juni gaf de Zweédsohe geleerde zich' aan het noodlot gewonnen. Ondanks alle aan sporingen wilde hij niet meer verder. Tot ster ven besloten, wilde hij. dat de anderen verder zouden gaan. Hij ontblootte zijn voeten, toonde dé gezwol len huid eii zijn gewond vleesch en zeidei „Vertelt in Zweden, waarom Malmgren ls blijven steken". I-Iij wilde geen levensmiddelen aannemen en daar de Italianen wilden blijven wachteri, spoorde hij hen aan, geen tijd te verliezen. Op 12 Juni begon het tweede deel van den dooltocht over het ijs, dat steeds slechter werd. De marsch werd steeds meer uitputtend en de lotgevallen der twee mannen werdett steeds verschrikkelijker b.v. toen Zappi ln een spleet viel en dreigde te verdrinken en Mariano plotseling door blindheid overvallen, werd. Nadat Zappi zijn kameraad een tijdlang aan de band over de witte eindelooze vlakte ge leid had, stond hij met hem stil in afwachting van wat er komen zou. En zie, daar was bet eerste vliegtuig. Ma riano had weer het gezichtsvermogen terug gekregen, hetwelk hij een tweede maal, kort vóór de redding, opnieuw zou verliezen. Op een kilometer afstand van het vasteland zag men weer andere vliegtuigen, waarvan echter geen enkel de verloren mannen be merkte. De schildering van den toestand der belde officieren in de daaropvolgende dagen is dra matischer dan men zich ooit zal kunnen voor stellen. Op 29 Juni te middernacht aten de belde lotgenooten bet laatste stuk pemmicaan. On der den indruk van hun toestand na dit laatste kostbaar maal, verhieven zij Sun geest tot God in gebed. Er volgden 13 dagen, zonder dat ze het geringste kruimeltje voedsel gebruikten, tot op den dag, toen zij, reeds In den greep van den dood verkeerend, gered werden. In het artikel wordt dan gememoreerd waf kapitein Mariano, de leider der groep, over dengene, die door zijn energie en zijn boven- menschelijke opoffering de drijfkracht der expeditie is, geschreven heeft: „Gedurende de uitvoering der aan mijn groep toevertrouwde zending is kapitein Zappi een voortdurend voorbeeld van groote geestes- en karaktereigenschappen geweest; steeds be reid om de andere leden der groep, zoo noo- dig, bij te staan; steeds bereid, ze op te mon teren en bun moed in te storten, als zij moede waren; steeds bereid, zich op te offeren en hun de inspanningen van het zware leven en van den tocht op het pakijs te helpen verlich ten. In de vele jaren, die ik met hem samen heb doorgebracht, is bet mij vergund geweest, 2ijn buitengewone moreele eigenschappen te er kennen, maar die, welke lilj in de moeilijke periode van het gemeenschappelijk ieven op het pakijs beeft tentoon gespreid, hebben hem tot het toppunt mijner hoogachting doen stijgen. Hij is een officier die het korps, waartoe hij behoort, en zijn land eer aandoet". In het artikel wordt verder vermeld, hoe Zappi verteld heeft, dat de drie kameraden bi een oogenblik van gevaar elkaar beloofden, in volle zielekalmte te sterven. Maar toen Zappi aan Malmgren vroeg, wel ken godsdienst hij beleed, bad hij ten antwoord gekregen, dat geleerden er geen 'godsdienst op na hielden. Daarom had Zappi op het oogenblik der scheiding op Malmgron's voorhoofd met zijn in de sneeuw natgemaakte vingers het krultf- teeken gemaakt en de formule van het If, Doopsel nitg^pyoken-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1928 | | pagina 9