DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN RN 51ste Jaargang Zaterdag 17 November 1928 No. 15267 STADSNIEUWS RHU OU nummer bestaat uit drie bladen UIT SCHIEDAMS VERLEDEN PAUS LEO XIII HERDENKING VAN ZIJN OVERLIJDEN HET STEDELIJK MUZIEKKORPS EEN INTERVIEW MET DEN HEER SMITS WmÊÊÊÊÊÈÊm llkwËlltilPlÉL m wBRBa Bureau: KOEMARKT 4, SCHIEDAM. Telefoon Intercommunaal No. 68085 ABONNEMENTEN: per 3 maanden f 3,25, per maand 1,10, per week 25 cent. Franco per post f 3.75 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postchèque en girodienst 81440. ADVERTENTIEN 15 regels 1.55. Elke regel meer 30 ce Reclames tusschen den tekst 60 ct per regel Kleine advertenties; 30 woorden 25 ct., elk woord meer 5 cL tot een maximum van 60 woorden. Kabouter-advertenties 5 regels 0.50, 10 regels f 0.75, 15 regel» f 1.Incassokosten worden berekend. Gratis-Ongevallenverzekering: f 500 bij overlijden door een ongeval; 500 bij verlies van beide banden, voeten of oogen; f 250 b lies van een wijsvinger; f 50 twee voorste ledematen alle vingers van een band; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzek ij verlies van één band, één voet of één oog; 150 bij verlies van een duim; f 75 bij ver* ering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt. Het bestuur van cle Katholiek Sociale Actie, aangespoord daartoe, door de mede- Werking vorig jaar van de georga niseerde Katholieken en gesteund door haar donateurs, die voor dit jaar wederom be reidwillig hun bijdragen hebben geofferd, heeft opnieuw voor dit seizoen enkele avon den georganiseerd, waarop door uitgelezen sprekers een belangrijk en interessant on derwerp zal worden behandeld. Het winter seizoen zal geopend worden door het houden van een avond, gewijd aan de herdenking van den dood van Paus Leo XIII, die nu 25 jaar geleden zijn roemrijk Pontificaat be ëindigde. Het bestuur meende een zeer goede keuze te doen door, voor het utsprekcn van de herdenkingsrede uit te noodigen den zeereerw. zeergel. pater Dr. G. Vrijmoed, zeer velen onzer bekend, onder meer ook om zijn onlangs uitgegeven brochure Socia lisme en Katholicisme. Op de eerste plaats worden op dezen avond verwacht alle georganiseerde Katholieke ar beiders van Schiedam, outdoor hunne tegen woordigheid te toonen, dat zij oprecht dank baar zijn voor hot zeer vele dat Paus Leo voor de werklieden heeft gedaan. Daarnaast verwachten wij iedereen, georganiseerd of niet georganiseerd want voor allen schreef Loo XIII zijn beroemden Zendbrief „Rerum Novarum" Het was op den 2Öcn Juli 1903, den sterf dag van Joachim Vinccntius Raphael Lode- wijk', graaf Pecci. Na een leven van bijna bo ven menschelijkea geestesarbeid zou stilstaan het einde gaan komen ook van dezen man, die in wetenschap, deugd en menschenliefde schitterde veruit en in hellen glans boven al zijn tijdgenooten. Op 28 Juni had de II. Vader nog zijn jaarlijksch plechtig bezoek gebracht aan de „Belijdenis van den IT. Petrus", bet graf van den eersten Paus in de Sint Pieter en reeds in de week daarna Juli) na het consult van dr. Lapponi, den lijfarts van Zijn Heiligheid, prof. Starzoni en prof. Rossani, waarop dezen den hoogen Lijder te kennen gaven, dat zijn dagen wa ren geteld, werden Hem op Zijn verzoek do II.II. Sacramenten der Stervenden toegediend Hij had het in onderwerping aangehoord, ge heel overgegeven aan de leiding der God delijke Voorzienigheid, waarop bij heel zijn leven, dat zoo vol moeilijkheden was ge Weest., steeds had vertrouwd. Nauwelijks was het bericht over de aarde verspreid, of heel de ongeloovige en geloovige wereld gaf blijk van groote belangstelling; de pers van allo richtingen was vol lof over een van de groote heldere lichten der wereld, dat dreigde te worden uitgedoofd. „De man voor wien de handen van millioenen zich vouwen tot een innig gebed, de harten van millioenen beven 'n deemoedige smeeking' om genade". Het gevreesde oogenblik brak aan, dat de machtige dood Zijn slanke, fijne, uitge leerde lichaam zou gaan sloopen. Aan Zijn ziekbed stonden hooge Kerkvorsten en ge houwen en zagen toe met diepe zielsontroe ring en biddend voor een stil, innig gebed. Langzaam vloden de levensgeesten heen, de ademhaling stokte, do polsslag stond stil, het hartkloppen hield op, dan een lichte zijwaartsche beweging van het hoofd de 2iel van Paus Leo XIII stond voor Gods' Oordeel. Het was 11 uur 4 min. 's' namid dags 20 Juli 1903. Het bulletin luidde: „de Paus is gestorven aan uitputting door long aandoening, gevolgd door borstvliesontste king''. Hij had den hoogen ouderdom van 93 jaar maanden en 18 dagen bereikt. Zijn Ponti ficaat duurde 25 jaar en 5 maanden. Het is 25 jaar geleden dat Paus Leo XIII heenging en het is een goede gedachte van het bestuur der K. S. A. aan deze gebeurte nis een herdenkingsavond te wijden. Het zal heerlijk zijn voor ons Katholieken nog een- 'naal voor onzen geest Hem te laten op rijzen. uit de duisternis en het vage van het verledcn en Hem nog eens voor ons te zien Ze!tcn in al de forsclie kracht van Zijn «roote persoonlijkheid. Schier geen terrein van werkzaamheden was er waarop Zijn "ooh rustende activiteit zich niet bewoog, '"aar het liefst zien wij Hem als den Paus- ^°cioloog, tien fijnen aristocraat, met uit- en arbeidersstand voortgekomen, maar met ®kn groote warme liefde voor de werklieden, let was in de dagen van grenzeloozen hoog- n'°ed en stofvergoding, van de triomphen van st°°m en eiectriciteit dat de menschen wa- aangegrepen door een geest van zelfver heffing en onafhankelijkheidszin. Geen lief de was er, maar bittere haat en afkeer in de maatschappij. Een kreet van ontevreden heid en opstand steeg op uit duizenden zie len. Materialisme, ongeloof en godloochening namen schrikwekkend toe. Het socialisme spiegelde de ontevreden en verarmde massa de schoonste toekomstbeelden voor. Duizen den dreigden, ten onder te gaan en van de Kerk af te vallen. Met verlangen zagen de katholieken uit naar het Opperhoofd dei' Kerk, hun geèstellijken Vader, om oplossing in de moeilijke schier onoplosbare sociale problemen. Lange jaren van studie gingen vooraf, maar toen ook zond Paus Leo XIII zijn zendbrief de wereld over, de „Rerum Novarum", waarin hij met onovertrefbare scherpte en feilloosheid de sociale moeilijk heden ontleedde en er de genezing voor aan gaf. Mogen Vrijdag aanstaande velen in de R. K. Volksbond aanwezig zijn en deze eerste poging van liet bestuur der K. S. A. maken tot een succes, een Paus ter eer, wiens werk nog iederen dag van den grootsten in vloed is op de maatschappij. J. B., adviseur Met. bijzondere belangstelling hebben we gelezen wat het College van B. on W. aan den Raad heeft meegedeeld nopens de vragen van den heer Van Dorp en het verzoek van een viertal muziekverecni- gingen hiep ter slede betreffende het geven van openbare concerten. We zouden willen beginnen met op te merken, dat hetgeen B. en W. naar voren brengen, naar het ons voorkomt., zeer poo- ver en zeer onbevredigend is Enkele vragen mogen zulks toelichten. B. en W. zeggen dat het behoud van het Stedelijk Muziekkorps door hen op prijs wordt gesteld. We kunnen #het ons inden ken, maar we hadden toch ook graag ver nomen, waarom zulks door hen op prijs gesteld wordt. B. en W. vertellen, dat bij vermindering van subsidie het korps niet op peil kan worden gehouden. We vragen: daarom kan zulks niet, waar andere korpsen zich zonder eenige subsidie op peil ltïSbSh we ten te brengen. B. en W. verklaren,, dat de financieels toestand niet van dien aard is, dat thans reeds subsidie aan andere verecnigingen kan worden verleend; maar, vragen wij weer, waar hebben die vereenigingen een aparte subsidie gevraagd? B. en W. verklaren, dat „ter tegemoetko ming van de gemaakte opmerkingen zij er echter geen bezwaar tegen zouden ma ken, dat ook andere muziekverenigingen, die daarvoor in aanmerking komen, in de niuziektent in de Plantage concerten ge ven". We vragen: waarom kon die toezeg ging eerst nu worden gedaan? Waarom heeft het stedelijk tot dusver het monopolie van de eenige goede tent moeten hebben? B. en W. geven geen antwoord op het verzoek van de muziekverenigingen om elders nog een tent op te richten; is het de bedoeling de tent in de Plantage zoo te overladen, dat de muziekkorpsen elkander in den weg loopen? B. en W. spreken niet, van een omzet ting van de commissie voor het Stedelijk Muziekkorps in een voor stedelijke concer ten; wie zal dan in den vervolge de data voor de concerten in de Plantage bepalen? Mo^en de andere muziekverenigingen ach teraan komen, als de beste tijden voor het Stedelijk zijn gereserveerd? Stellen B. en W. zoo weinig belang, in het muziekle ven hier ter stede, dat zij de gelegenheid om eenig toezicht en eenige zeggenschap ook over de andere korpsen te krijgen on gebruikt laten voorbijgaan? Er zouden nog heel wat andere vragen te stellen, opmerkingen te maken zijn. Wel licht vinden we, vóór de begrooting ter sprake komt in den Raad, nag gelegenheid er op terug te komen. Bovenstaande zal intusschen voldoende zijn rni te doen in zien,, dat de opmerkingen van B. en W. vele vragen onbeantwoord laten en voor de adresseerende verenigingen allesbehalve bevredigend klinken. VOOR VIJFTIG JAAR Uit de „Nieuwe Scbletiamsehe Courant'' van November. 1878:: Voor de te 's Gravenhase zitting houdende commissie heeft akte bekomen als hulp-onier- w ijzer de heer L. Scheffers, en voor vrouwe lijke handwerken (nut) jnej. A. C. Ris, beiden van Schiedam. Uit de „Nieuwe Schiedamsehe Courant" van 17 November 1878- Het „Dagblad vaat Z.-Hólland." herinnerde aan bet feit, dat de belastiDg op bet gedistil leerd jaarlijks 22 mi]Hoen gutden opbrengt, zeigt, dat, volgens een nauwkeurige berekening In Nederland dagelijks verbruikt worden 1200 vaten jenever, de binnengesmokkelde niet me el egeteld Uit de „Nieuwe Schiedamsche Courant" Van 21 Nov. 1878: In de Corbona.rastraat te Napels heeft Zon. dag een aanslag op den Italiaanschen koning plaats gehad. De moordenaar Giovanni Passa- uante, wierp z,ich met een dolkmes op den koning en bracht hem een schram toe aan den linkerarm. Uit de „Nieuwe Schledanieche Courant" van 23 Nov. 1878: Zondag a.s. herdenkt het koorgezelschap „Cantemus Domino" van de O. L. Vrouwekerk alhier zijn vijf en twintig jarig bestaan. De feestviering zal aanvangen ten 10 uur met de uitvoering van de groote Mis van Frans Liszt. VOOR VIJF EN TWINTIG JAAR Uit de „Nieuwe Scbiedamsnhe Courant" van 12 November 1903: De beer B. P. H. W<-•«- n alhier, viert he den zijn 83sten verjaardag, een leeftijd die wel meer bereikt, maar zelden toch zóó beleefd wordt als hier het geval' ls. De oude heer is toch de vader va,n 10 kinderen, waarvan er nog 8 in leven zijn, de grootvader van 50 klein kinderen eai de overgrootvader van 40 achter kleinkinderen. Telt men deze getallen tezamen en voegt men daarbij de beliuwdkinderen, dan komt men tot het respectabele cijfer van ver over de honderd naaste bloedver-wanten. Uit de „Nieuwe Schiedamsche Courant" van 14 Nov. 1903: De vavkensmarkt, naar traditioneel gebruik door d$$.|3braatjeugid, blazend op bodemlooze-* kruiken f.jfngel'uid" werd heden weder alhier gehouden. Ondanks het minder gunstige weer trok zij tal van bezoekers, vooral onder de schooljeugd, die zich om de tafeltjes met nougat en peper, munt en- de kooplui met de bekende molentjes verdrppg. Wat het hoofdbestanddeel van deze varkens, markt moest zijn, dat was ook nu evenals het vorig jaar weer door nkeie krulstaarten een zestal vertegenwoordigd. ZILVEREN JUBlLé Da heep M. Buis, chef-fitter aan de gemeente- gasfabriekj zal op Donderdag 29 November a.s. zijn zilveren amtsjubilé herdenken. ZONDAGSDIENST GENEESKUNDIGEN EN APOTHEKEN De Zondagsdienst zal morgen worden waar genomen door de geneeskundigen: van den Berg, Lange Nieuwstraat 113; Elzevier Dom, Singel 70; Hoogendijfe, Tuinlaan 76 en De Leeuw, Westvest 12. Geopend zal zijn de apotheek van den lieer F. H. Becker, Sint Liduinastraat 58. TENTOONSTELLING VAN LITERATUUR OVER NEDERLANDSCH-INDIe Van Woensdag 21 November 1928 tot Zater dag 24 November 1928 wordt op de studiezaal der Openbare Leeszaal een tentoonstelling ge houden van boeken en plaatwerken van Ned.- fndiö. De tentoongestelde werken zijn meereudeels eigendom der Gem. Openbare Leeszaal, doch Min aangevuld met boekeu behoorende aan het Comitö voor Indische lezingen en leergan gen. Waar een ieder hetzij bloedverwanten, hetzij kennissen in Indië heeft en waar ook door middel der luchtvaart de betrekking tusscheu tndië en het Moederland steeds nauwer aange haald wordt, mag men voor deze tentoonstel ling die literatuur biedt op elk gebied, groote belangstelling verwachten. SCHOORSTEEN BRANDJE Door de politie werd gistermiddag- ten huize van F. S. aan de Mariastraai met een hoeveel heid zout een schoorsteenbrand gebUischt. EEN STUKJE MUZIEKLEVEN Altijd gezond en altijd blijmoedig.' Tja! dat is nu eens-een prettig intermezzo in het journalistieke leven. Den heer J. F. M. Smits, het toppunt van gemoedelijkheid, gaan interviewen! Mijnheer Smits, den diri gent van ,.St. Ambrosius" een3 of-fi-ci-eel gaan vragen: u is aanstaanden Woensdag 40 jaar getrouwd en daarbij 35 jaar de hardwer kende dirigent van het harmonie-orkest van den R. K. Volksbond. Vertel nu eens een paar markante dingen uit uw lange muzikale loop baan. Nu, het vraaggesprek zou best vlotten. Het stellen van vragen ging a l'improviste, in den loop van het gesprek door, en dat is ook de ze kerste weg om den aanstaanden jifbilaris op zijn praatstoel te krijgen. Beweeglijk als altijd was ie ln een fauteuil ueergedoken en dan raakte hij los: Ja_ ik heb wel eens op mijn poot gespeeld bij de repetities. We zijn ik weet niet naar hoeveel wedstrijden geweest. Veel prijzen be haald en op het oogenblik spelen we in de eere- afdeeling. Voor de gemeente hebben we ver schillende gratis concerten gegeven in den'loop des tijds. In den officierentuin hebben we geconcerteerd, pok ln samenwerking met zang vereenigi ft genEn in den bond zijn we nog steeds werkzaam; dat hebt u gezien. En uw composities? Ja ik heb verschillende marschen geschre ven. In totaal een stuk of acht. Een „Onaf-- hankelijkheidsfeest" marseh, die 's morgens 1 door vier muziekvereenigingen op de Markt werd uitgevoerd. Bij het 50-jarig bestaan van Orpheus een marseh gouden feestklanken". Een marseh bij het bezoek van de Koningin aan Schiedam. En niet te vergeten een con certpolka voor piston. Zie zoo, nu geloof lk dat je alles van mij weet... Maar we waren nog lang niet tevreden en vroegen verder. Hoe is u eigenlijk in de muziek verzeild geraakt? Ais jongen van 15-jaar heb ik clarinet leeren spelen. Mijn lessen kreeg 11c van August de Vreese uit Rotterdam, en toen ik 17 jaar was speelde ik bij veel gelegenheden een solo. In Schiedam en Vlaardingen voor 't Nut en in Rotterdam een paar maal in de Doelen. Dat ging dan altijd met orkest-of pionabegelei- ding en in dien tijd heb ik veel samengewerkt met de moeder van Jan en Willem Feltzer. In Vl)aardingen accompagneerde mevrouw Dusseldorp altijd. En het bleef allemaal lief hebberij. 1.1 heeft uw tijd dan wel goed besteed! Ja, ze brengen 't je uieit thuis U is ook nog aan „Apollo" verbonden ge weest? „Apollo" had indertijd dienst voor de schutterij: Ze kregen ook e-en mooi pakje aan, maar 't was toch niet echt. Toen is „Kunstmin" opgericht ondor leiding van Jos. Kessels uit de leden van „Kunstmin" is ,,St. Ambrosius" ontstaan; voor dien tijd, d.w.z. voor de oprichting van „St. Ambrosius" was ik al directeur geworden. En hoe otnl was u toen? Ja.... ja...! Nou, dat zal wel een 45 of 46 jaar geleden zijn. Dus ik was 23. Reken eens uit 23 en 46 is negen en zestig! Dat komt uit ik ben nu in ni'n zeventig ste. In dien tijd heeft de beer Smits praetisch alle instrumenten bestudeerd. Gedurende zijn ■dirigententijd is die studie afgenomen en heeft hij zich meer toegelegd op de harmonieleer. -- Ik ben naar geen conservatoire gegaan. Van Jos. Kessels heb ik harmonie- en compo sitie-leer gelicSrl. Dat kwam zoo.- Hij bespeelde bij voorkeur de cello ais solo-instrument en ik was ook solist en als zoodanig kwam hij dagelijks bij me thuis. Zoo ban ik er van lieverlee aan be gonnen. „Schrijf maar eens wat", zei Kessels. Nu, de een gaat uit de ander heeft andere liefheb berijen en zoo ben ik de aceoorden-ieer gaan bestudeeren. Kessels, wiens broer van Heerlen naar Til burg verhuisd was, werd daar ook dirigent. Dan schreef hij me dikwijls, om in Vlaardingen en Schiedam voor hem in te vallen, totdat de vereenigingen zelden: Als Kessels directeur Ie en hij komt niet) moet Smits het maar blijven doen. Aha! en nu komt uw dirigententijd... dat is geregeld repefceeren en bij alle feestelijkheden assisteeren. Zoolang de Oranje- vereeniging bestaat hebben wij geregeld mee gewerkt bij de volksfeesten. En ln 1918 Is de vereeniging mee geweest in den stoet te Rot terdam. Ja, zeker! Op concoursen altijd veel succes gehadin de afdeellng „Uitnemend heid" haalden we verleden jaar nog een eer sten- en een directeursprijs. Als de leden maar meeleven en er liefheb berij in hebben, kan 't mij niet schelen al geeft dat veel moeite. Het is ook altijd geen. dankbaar werk, Want er zijn maar enkelen waar je in de toekomst wat aan blijft houden. En dat d.ie leden hun leider weten te waar- deeren, hebben wij kunnen conatateeren uit da verschillende blijken van belangstelling, hetH bij gedenkwaardige gebeurtenissen aangebo den. Als verjongd is de heer Smits opgespron gen en enthousiast weet hij nog te vertellen van het 30jarig bestaan van „St. Ambrosias'! Een groot portret van het corps hangt la de tuinkamer) waar een groote bos chrysanten schijnt op te leven dn de neervallende stralen van een late herfstzon, boven den mahonie houten vleugel. En aan zijn horloge-ketting draagt de heer Smits vol gerechtigden trotq de gouden medaille, hem door oud-leden aange« boden. Veel kennissen heeft, de heer Smit ln Schie dam. Dat gaat zoo, als je op feestdagen lang* de straat werkt, en daarenboven in Schiedam! geboren bent. Uit den ouden tijd" zijn er maan heel weinig over. Dat mis je allemaal. Maafl dan komt er toch telkens weer nieuw bij. Ja, in zoo'n stad waar je altijd actief ge. weest beu, heeft alles zijn herinnering. Ge. lukkig ben ik altijd gezond en altijd blijmoe dig gebleven. Wat geeft 't, al gaat het nog zoo beroerd naar mijn zin. Dan moet je je eenvoudig maan omkeeren; je moet omzien en toch weer voor uit kijken Mijnheer Smits, u is een onverbeterlijk* optimist Ter orienteering geven wij hieronder aog eenige kleine bijzonderheden uit de lange loop baan van den aanstaanden jubilaris. De heer J. F. M. Smits werd op 31 Octolretf 1859 te Schiedam geboren. Als clarlnetsolist is llij opgetreden onder het dirigentschap vanj de heeren Henning, Denzier en Rodenburg. Bij „Apollo" was de heer J. Keuzenkamp be kend als de grootste concurrent op de clarinet van den heer Smits. De jonge Smits won het echter door zijn betere techniek en door da - menschen uit dien tijd wordt hij nog altijd „een" «"baas" genoemd. De vereeniging „Kunstmin" verkreeg de Ko ninklijke goedkeuring op 11 Januari 18S5. Xn de St. Crt. van 26 Februari 1885 werden do statuten opgenomen. Het eerste bestuur van d* nieuwe vereeniging bestond uit de heorensj Josef Kessels, president; Henricus Nieberg'j vice-president, Stefanus Cornells Leonardu* ReygeirsbeTg, le secretaris; Theodoras Leonar dos Wielemans 2e secretaris; Johannes Fran cisco 3 Martinus Smits, penningmeester en An. tonius Trouwborst, commissaris van orde. De heer Kessels verblijft op het oogenblik in San Ana, republiek San Salvador. Door de heeren Smits, Nieberg en WielomanS is hierna „St. Ambrosius" opgericht tevoren had de heer Smits in Vlaardingen nog de corp. sen van „Concordia" en van den R.IC. Volksbond onder zijn leiding gehad en in de nieuwe vereeniging werd de heer Smits opgevolgd door d6n heer Wielemans, die daarbij ongeveer 29, jaar het voorzitterschap van het harmonie orkest van onzen bond heeft bekleed. Tot de meest vermeldenswaardige momenten in het leven van „St. Ambrosius" behoort ongetwijfeld nog het op 28 Mei en 8 Juni 1908 gehouden nationaal concours, waaTaan (looi) de beste vereenigingen uit het land werd deel genomen. Do heer Smits maakte daarbij deol uit van de jury, waarin diverse bekende musici zitting hadden. Tenslotte moeiten we nog even wijzen op do groote belangeloosheid, waarmee de heer Smits onafgebroken de muziek en zoodoende in do laatste 35 jaar het katholieke vereenigingsleven beeft gediend. Niet alleen heeft hij voor zijn directie nooit een toelage of iets dergelijks ontvangen, maar, en dat weten slechte de in siders, hel heeft liem ook meermalen offers gekost, ook van financieel en aard. Waarmeo wij slechts willen zeggen, dat er voor zijn vela leerlingen en allen, die iets met hot muziek leven ln onze stad uitstaande hebben, redett te over bestaat, om dezen sympa4Uiekon diri gent een welverdiende buide le brengen. DE ACTIE BIJ .EXCELSIOR" j Naar wij Hernemen, zijn ter zake de actie gisteren op de conferentie van den Nederland- Kebon R. K. Metaalbewerkers bond en den Alge- vroenen Ned. Metaalbewerkersbond eenerzijda, alsmede bestuur van den metaalbond en do directie van Excelsior anderzijds voorstellen: gedaan, waarmee men veronderstelt, dat ze toti een bevredigende oplossing van de hangend* kwestie zuilen leiden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1928 | | pagina 1