m
mm
Maandag 26 November 1928
Derde Blad
Pagina 1
aanstaande
m
BONDGENOOTEN?
GEWELDIGE BRAND
EEN HOUTEN GEBOUW EEN PROOI
DER VLAMMEN
HET WERK VAN DEN STORM
ihiM
:r
NOODWEER OP ZEE
VELE SCHEPEN VERGAAN, EENIGE DOODEN.
DE „MALMO" IN BENARDE
POSITIE
DE „HEINRICH PODEUS"
GESTRAND
DE „ROEDELHEIM" STUURLOOS
OP DE WOESTE ZEE.
NOODWEER IN ZUID-LIMBURG
MAASSLUIS' BUITENSTAD
GEHEEL BLANK
Do lieer Kleerokopcr is geschrokken. En
et resultant van zijn schrik krijgen de
Volk lezers te genieten.
Eindhoven Is maar een kleine stad. Men
herinnert zich de blijde geboorte, eenige
weken geleden^ van de 75.000ste ingezetene.
Welnu, in deze kleine stad verspreidt de
St. Gerard us Majella-vereeniging" een pa
pier, waarop alles vermeld staat wat de
katholiek daar ter plaatse vinden kan om
zijn levensbehoeften te bevredigen. Éérst
worden de kerkdiensten opgesomd en wat
verder het geloofsleven ln engeren zin be
treft. Vervolgens het onderwijs: een katho
lieke jongensschool en een andere voor
meisjes. R. K. Middelbaar Onderwijs voor
jongens. Een lyceum voor meisjes. Vijfja
rige Handelskursus. Een. Katholiek Gymna
sium. Dan geloofsinstellingen: een Ka
tholieke Wijkverpleging en een dito gratis
Konsnltatiebureau voor zuigelingen; Ver
der een Katholieke Leeszaal, een bureau
voor Beroepskeuze en een Bemiddelings-
kantoor voor dienstboden. Ten slotte de
vakbonden, de jeugdbeweging, de koöpera-
tie
Wij behooren niet tot degenen, die van
smalen houden op betgeen een ander doet.
Het is voor zoo'n stadje een indrukwek-
kende lijst. Slechts zou de vraag de moeite
der beantwoording lootten, hoeveel van het
bovenstaande, direkt of indirekt, uit de
openbare kas of met hare medewerking is
tot stand gekomen.
Wij mogen er den niet-smalenden heer
lleerekoper misschien even aan herinneren,
jat de Katholieke Eirtdhovenaren hun kerk-
'thouwen en wat dies meer zij zélf hetalen;
wij mogen er bij aan herinneren, dat
iet gymnasium door Katholieken is ge-
)QU\vd en betaald en evenmin als andere
tijzondere instellingen van middelbaar on-
ierwijs is gelijk gesteld met openbare;
wij mogen ook opmerken, dat de Eind-
lovoitsche katholieken met een niet.s-ont-
iiende offervaardigheid hun eigen wijkver
pleging en consultatiebureaus hebben ge-
iandhaafd naast de rijk»gefinancieerde in-
Itellingen der Philips-industrie, die geen
tatholieke artsen kent.
Ten slotte mogen wij nog opmerken, dat
act de Katholieke priesters zijn geweest,
lie jaren geleden hun arbeiders het orga-
ïisaticrccht hij Philips lieten bevechten.
En nis het nu op hulp u:t „de openbare
kas" aankomt, moeten vooral de Söcialis-
en zwijgen. Want, waar zij de haas zijn
itaat de openbare kas in hun dienst, en
waar zij het niet zijn, zorgen zij wel dat
hun niets ontgaat.
Maar in de staart zit hei. venijn en de
heer Kleerokoper besluit:
Maar voor ons is zulk een overzicht, dat
niet een uitzondering is, maar de regel
in het Zuiden, de overdenking wel waard.
Niet omdat al zulke instellingen beslissen
over de kracht en de duurzaamheid van
een geestelijke beweging. Niet hout en
steen, maar innerlijke deugdelijkheid van
overtuiging geven hier den doorslag. Maai'
wèl legt zulk een lijstje ons de vraag voor,
wat onze taak daar in het Zuiden ver-
eischt.
Want is niet het sluitstuk van dezen
inventaris de vermelding?:
Nota. „Het is den Katholiek verbo
den en volst,rekt ongeoorloofd lid te zijn van
Socialistische Vereenigingen of van vereeni-
gingen, die daarmede zijn verbonden of
deze metterdaad steunen." Daaronder val
len de N. V. V. en de Coöperatie „Helpt
Elkander". (Brief van de Ned. Bisschop,
pen, 10 December 191S.)
Kordaat optreden van het verplegend
personeel
Zondagmiddag is te Oegstgeest brand uit
gebroken ln. een groote houten loods op bet
terrein van de aan de gemeente Leiden toe-
toeihoorende gestichten voor krankzinnigen en
jeugdige idioten Endegeest en Voorgeest.
De brand werd door de zusters, die in
het nabijgelegen zusterhuis aan den maaltijd
zaten, ontdekt. Zij maakten direct alarm,
waarop een aantal verplegers en verpleegsters
de slangen aan de brandkranen op het ter
rein en in de gebouwen koppelden en met
vijf stralen en eenige minimaxen het vuur,
waarvan de vlammen reeds hoog oplaaiden
en door den stormwind krachtig werden aan
gewakkerd, bestreden. Het houten gebouw
ligt temidden van hoog opgeschoten ge
boomte. Het laatste gebouw, waariu juist de
voorwerpen gereed lagen, welke door de
jeugdige idioten waren gemaakt om te worden
tentoongesteld, dreigde een oogenblik gevaar
te loopen, door het vuur te werden aange
tast, waarom de gevel werd natgehouden.
Inmiddels waren ook de brandweer uit
Oegstgeest en een groote motorspuit uit
Leiden ter plaatse gekomen. Er viel toen
echter weinig meer te doen. Binnen drie
kwartier na het ontstaan van den brand
was van de groote bouten loods zoo goed
als niets meer over, en was bet gevaar
voor de omgeving geweken.
De verpleger Gooszen liep bij het. blus-
schingswerk verschillende brandwonden op
en moest zich onder geneeskundige behande
ling laten stellen.
Omtrent de oorzaak van den brand ver
keert men in bet onzekere.
Aan het verplegend personeel, dat werd
bijgestaan door enkele patiënten en enkele
omwonenden, komt een woord van lof toe voor
zijn kordaat en doortastend optreden, waar
door erger is voorkomen
Onder de verpleegden keerschte, volmaakte
kalmte.
•ERNSTIGE BRAND.
Het vee in de vlammen omgekomen.
Te Kloosterzande, gemeente Hontenisse, is
door onbekende oorzaak de schuur van den
landbouwer P. Yerdummen geheel afgebrand.
De koewachter, die in de schuur sliep, kon met
moeite worden gered. Alleaanwezige dieren,
n.I. 14 melkkoeien, 3 paarden en 5 varkens,
kwamen in de vlammen om, terwijl ook «e
landbouwwerktuigen en de gebeele oogst ver
loten gingen.
CAKEWALK-DRAMA.
Ernstige ongelukken voorkomen
Tijdens de festiviteiten ter gelegenheid van
de najaarskermis te Goes is Zaterdagavond de
motor in de cakewalk-tent van J. W. in brand
gevlogen. Er ontstond onder de bezoekers eenige
consternatie, doch voor er ernstige dingen ken
den gebeuren, slaagden enkele presonen er in,
den motor buiten de tent op straat te brengen,
waar hij geheel uitbrandde. Niemand liep ver
wondingen op.
All zoo, de heeren Lingbeek en Ivleere-
kojier hebben elkaar gevonden. Krijgt de
laatste geen anti-paapsclie copie van den
dominee?
De S. D. A. P. moge communisten bui
ten haar rijen zetten, maar de Kerk mag
geen socialisten beduiden, dat Zij geen
plaats voor hen lieeft. Waar ter wereld ha
len de sociaal-democraten toch den moed
vandaan om anderen te verwijten wat zij
zelf voortdurend doen?
De sociaal-democraten kunnen misschien
ooit onze bondgenooten zijn, maar het is
toch goed hen voorloopig wat in de gaten
te houden.
OADB/Ï WELKE MOEILIJKHEDEN DE REDDING PLAATS IIAD van do schipbreuke
lingen der Ventri.?, welke in de nabijheid der Amerikaansche kust verging eu waarbij tieoi-
ïuilcn personen omkwamen, toont bovenstaande foto vau de -redding van '11 zekeren Schmidt,
■•aar jvdo» drie boeien werden uitgeworpen. Hij wiisb er een te grijpen en werd gered, nadat
hij 22 uur in-hot waterbad rondzwommen.
HET BERGINGSPERSONEEL HEEFT
OM HULP GESEIND
Men meldt ons uit Ameland
Het bergingspersoneel, dat zich aan boord
van bet Zweedsche stoomschip „Malmö" be
vindt, kon dit Zaterdag wegens de hooge zeeën
niet verlaten, zoodat om hulp geseind werd
naar de „Brandaris" van Terschelling. De red
dingsboot uit Nes kon geen hulp verleenen. Aan
hoord van de „Malmö" bevinden zich ongeveer
10 personen, deiels Arrfelandersi, deeïs Ter-
schellingers.
SCHIP OP HET TJEUKEMEER VERGAAN
De bemanning gered, drie koeien verdronken
Men meldt ons Lemmer: De stoomboot
„Harmonie", kapitein Bakker van Echten, ge
laden met vee en stukgoederen en op reis
van Leeuwarden naar Echten, is Vrijdagavond
ongeveer 7 uur door den storm overvallen op
het Tjeukemeer. Het schip werd lek geslagen
en zonk.
Vijf personen bevonden zich op de stoom
boot en hebben een angstigen nacht op het
wrak doorgebracht. Zaterdagmorgen tien uur
- u-den zij gered. Drie koeien zijn verdronken.
EEN ZEILSCHIP VERGAAN
De bemanning gered.
De opvarenden vermist
Men meldt ons uit "Wemeldinge: Een zeil
schip, vermoedelijk de „Nieuwe Zorg", schip
per Meyer, is onder den Steenbergsche Vliet
gezonken. De „Dorus Rijkers" van Smit's
Bergingsbedrijf heeft tevergeefs getracht de
opvarenden o-p te sporen. Omtrent hun lot is
niets bekend. Vermoedelijk zijn zij in de
roeiboot gegaan.
EEN SCHIPBREUK TE DEN HELDER.
Het Grieksche s.s. „Eugenia" is Vrijdagnacht
bij Den Helder op den steeneu dijk achter het
postkantoor geslagen. Toen het schip Vrijdag
avond ter hoogte van Kamperduin in nood ver
keerde, vertrok de sleepboot „Drenthe"
en de reddingsboot „Dorus Rijkere" werd in
gereedheid gebracht. De „Eugenia" geraakte
later op de Zuider Haaks, doch sloeg daarna
tengevolge van de ruwe zee hier over heen en
kwam door hot Molengat in de richting van
Den Helder, waar het tenslotte hoog op den
dijk is geslagen. Vrijdagnacht omtrent twee
uur kon de eerste de; opvarenden zich aan een
lijn aan wal hegeven. Voor de opvarenden van
het schip bestaat geen gevaar meer, daar het
water is gezakt en het schip geheel droog
staat.
Een later bericht meldt, dat het schip be
schadigd js en water maakt. De vloed wa.s,
toen het schip op den dijk sloeg zeer hoog.
Ook de dijk heeft ernstige schade geleden.
EEN LETLANDSCH SCHIP AAN
DEN GROND.
Het Letlandsch s.s. „Katie" heeft op 7 mijl
O. Z. O. van het Borkum-rif noodsignalen uit
gezonden. Het stuurgerei is gebroken en een
deel van de deklading, bestaande uit hout, is
weggeslagen. Sleepbooten zijn onmiddellijk uit
gevaren om, indien mogelijk, hulp te verlee
nen. Voor zij het schip bereikten is dit even
wel reeds aan den grond gemakt.
De Borkumer reddingsboot heeft 20 opvaren
den van boord gehaald. De „Insulinde", de red
dingsboot van Oostmahorn zou trachten de
overigen aan boord te nemen. Hedenmorgeu
heeft zij drie Duitsclie loodsen van de „Katie"
in Borkum geland.
OP DE ZUIDERZEE.
Zaterdagmorgen is de Jkr. Rutgers van Rozen
burg met een motordefect door de visschers-
schiut Lemmer 01, Gebr. Bootema, te Lemmer
binnengesleept.
SCHIP GEZONKEN.
Op den Rijn voor Millingen is Vrijdagavond
de onderlósser „Elly" van de Grintbagger Mij.
„Paes" te Nijmegen, tengevolge van den storm
gezonken. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats.
ERNSTIG GEWONDE SCHEPELINGEN.
Men meldt ons uit Nieuwediep
De Duitsche zeelichter „Peter", welke met
bout, van Finland naai' Amsterdam onderweg
is, werd Zaterdagmiddag door de Duitsche
sleepboot Fairplay bij Kamperduin ten anker
gebracht. De sleepboot liep hier binnen met
eenigo zwaar gewonde opvarenden aan boord,
die in het marine-hospitaal werden opgenomen.
Do sleepboot Friesland is van 1-Ioek van Hol
land vertrokken om te trachten den lichter op
sleeptouw te nemen en naar NieinvecBep te
brengen.
VIJF SCHIPBREUKELINGEN
AANGEBRACHT
Men melidt ins uit Delfzijl: Zaterdagmorgen
te half twaalf is de motorreddingboot „Insulhi-
de" van. Oo-stmahern met averij ta Delfzijl bin
nengoloopen. Zij had aan boord vijf Duitsche
loodsen, die zij gered heeft van het nabij
Bertram gestrande stoomschip „Hagfors".
De reddingboot „Hindenburg" van Borkum,
die eveneens was uitgevaren, moest de
pogingen de menseden te redden opgeven
wegens een gebroken schroef. De Duitscbers
zullen van hier naar Duitschland teru-gkeeren
D« „Insulinde"' wordt t« Delfzijl gerepareerd
DE KAPITEIN EN DE STUURMAN
WEIGERDEN HET SCHIP TE VERLATEN.
Om ongeveer half drie Zaterdagmiddag is
het Duitsche s. „Heinrich Poddeus" ongeveer 4
mijl ten Zuiden van Zandvoort bij hoog water
gestrand.
De reddingsboot van Zandvoort ging om
streeks half 4 in zee en kwam nabij het schip,
vanwaar een lijn werd uitgeworpen; 23 der op
varenden gingen in de reddingsboot. Hierbij
geraakte de kok te water, doch hij werd weer
opgevischt.
Nadat allen aan land waren gebracht, werden
ze door de leden der Zandvoortsche reddings
brigade in een inmiddels in het duin opgezette
tent verzorgd en daarna overgebracht naar
„Zomerlust" te Zandvoort.
De kapitein en de stuurman weigerden het
schip te verlaten.
Het schip werd door de hooge zeeën over alle
banken heen ver op het strand geslagen en zit
eenige honderden meters van de duinenreeks af.
Naar men ons mededeelde, was de „Heinrich
Poddeus", groot 4800 tons, leeg op weg van
Londen naar Rotterdam, om daar te bunkeren.
Het had echter geen voldoende kolenvoorraad
om den Waterweg binnen te komen. Het ging
daarna Vrijdagavond bij Hoek van Holland voor
anker, doch verspeelde'beide ankers en ging
op drift met bovengenoemd gevolg.
Een half uur in net duister
Een zware regenval zet vele landerijen onder
water.
In geheel Zuid-Limburg heeft in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag een waar noodweer
gewoed, gepaard gaande met zwaren regenval,
In verschillende streken, zooals de Maaskant,
de streek DoenradeSchinveld, NuthGeleen
en MaastrichtSittard hebben de landerijen
veel te lijden gehad van den regenval, terwijl
de wegen door het slijk en de modder onbegaan:
baar werden. In vele plaatsen werden de pannen
en leien van de daken gerukt, terwijl de ruiten
ingedrukt werden. Op den Rijksweg Roermond
Maastricht werden eenige boomen ontworteld,
terwijl vele zware takken werden afgerukt.
Omstreeks 8 uur Vrijdagavond kwam plotse
ling een storing in het electrisch net, hetgeen
geheel Limburg een half uur in duisternis zette.
De kortsluiting moet zijn ontstaan op het hoog
spanningsnet HoensbroekMaastricht tenge
volge van het noodweer.
In verscheidene plaatsen raakte eveneens dei
rioleering tengevolge van het vele water ver
stopt, zoodat de straten gedeeltelijk blank
stonden. Eveneens kwamen storingen op dö
telefoonlijnen voor.
Belangrijke schade aan huizen
Na een reis van avonturen in 'behouden haven
EEN FLINK GEZAGVOERDER
Onze berichtgever te IJmuiden seint ous:
Zondagavond gaf het in bailast van Rotter
dam naar Bremen bestemde ss. .Roedelheim",
van de reederij Unterweser, noodsignalen op
circa drie mijlen, afstand van de kust, omdat
het geheel onbestuurbaar ronddreef. Eenige
uren later kwam een nader bericht, dat het
schip het niet langer kon uithouden en onge
twijfeld nabij Egmond op het strand zou loo
pen, tenzij sleephooten nog konden uitvaren om
assistentie te verleenen. Met den besten wil
van de wereld kon aan dit laatste verzoek
niet worden voldaan, omdat het ondoenlijk
was om onder de bestaande omstandigheden
eenig schip in zee te zenden.
Met de ankers voor het schip, om nog eenig
stuur in het vaartuig te houden, manoeuvreer
de de kapitein zooveel mogelijk langs de kust,
probeerde zoo lang mogelijk een stranding te
ontloopen. Op die wijze kwam het stoomschip
in den nanacht weer in het zicht van IJmui
den, allengs de kust naderend. De gezagvoer
der moest een laatste en wanhopige poging
wagen, hetzij naar binnen of op het strand
te loopen. Voor een zeeman is stranding even
wel het laatste; dus koos hij het eerste mid
del. Voor de menschen aau den wal was het
een zeer angstig gezicht, het onbestuurbare
schip al maar op de pier te zien aankomen en
in het geheel geen redding te kunnen verlee
nen. Hoe het mogelijk is, ,kan nog niemand
begrijpen, maar plotseling kwam het stoom
schip met hooge zee dwars de pier inzetten
en liep in de richting van het Noorder binnen-
strand. De zee stond binnen de pier even hol
en woest als huiten de pier. Geen sleepboot
uit de haven kon het schip nog naderen. De
ankers waren buiten al verloren gegaan eu
het dreef nu met een stuk ankerketting voor
den boeg bij wijze van rem. Toch slaagde de
kapitein die een zeeman van den ouden stijl
en zonder zenuwen moet zijn, er weer in uit
zijn benarde positie te geraken en in het vaar
water te komen. Ter hoogte van de semafoor
zit het schip nu onklaar in het vaarwater aan
den grond bij den Zuider strekdam. De sleep
booten zijn evenwel nu in de nabijheid om
assistentie te verleenen Nu het zoover is, kan
het gevaar voor het schip Voor eén groot deel
als geweken werden beschouwd
Men seint ons nader uit IJmuiden:
Het schip Is hedenmorgen behouden en wel
alhier aangekomen
DE STOOMLGODSBOOT TE IJMUIDEN
NAAR BINNEN GEKOMEN.
Onze correspondent te IJmuiden meldt ons
tl.d. 24 dezer
Sedert Vrijdag is geen enkel schip binnen
gekomen en slechh 'n 4-tal schepen vertrokken
Voor zoover bekend zijn er 5 groote booten
buitengaats in afwachting van een loods aan
boord te krijgen.
IN BEHOUDEN HAVEN.
Het Nederlandsche motorschop Jantje Grii-
aefeid (kapitein David van Delfzijl), met
haver' voor Londen bestemd, is te Cuxliaven
'binn'eftgeloopon mret schade en óvergeworpen
lading'. De sebdepsboot is verloren gegaan.
Men meldt ons uit Wemeldinge:" Het'sièep-
schip „Louisa Geerdina" schipper Vilters, ge
laden met stukgoed, is in de Wemeldingsche
Valley van zijn sleep losgebroken. Het schip
is door een sleepboot van Smit's Bergingsbe
drijf behouden binnengebracht. Aan boord
bevonden zich negen menschen.
EEN SCHIP DRIJVENDE
Men meldt ons uit Terschelling: Ten Noord-
Westen van do Eierlandscbe gronden drijft
een houtboot stuurloos rond. Het Is niet be
kend of zicji nog men ach on aan boord bevon
den.
EEN STOOMKUIPERIJ WEGGESLAGEN
Men seint ons uit Maassluis:
Door den storm en bet hoog water staat de
buitenstad geheel blank evenals in het jaar
1894. De groote fabriek van de firma v. Toor
beeft belangrijke schade. De brug aan de Hel
lingkade is geheel ontzet. De groote stoom-
kuiperij den Eef" is gedeeltelijk weggeslagen'.
In de straten zijn groote gaten gespoeld.
Diverse hulzen bobben groote schade aan daken'
en ramen geleden.
Men vreest voor bet tij van hedenmiddag.
ZWOLLE GEDEELTELIJK ONDER WATER
Het tramverkeer HasseltZwartsluis
gestremd
Tengevolge van dian hevigen storm is een 60-
deelte vian de stod Zwolle onder water komen
te staan. De Thorbeckegraöbt, Gasthuispledn,
Kerkstraat en WeezeniJand zijn overstroomd.
Er werden dammen opgelegd om de buiten,
dijken te beschermen. Het tramverkeer' Hasselt-
Zwartsluis is tot nader order gestremd.
DE SPOORDIJK BIJ STOLWIJKERSLUIS
GAAT SCHEUREN
Met man en macht wordt aan de
dijkversterking gewerkt
Het water in de rivier de IJssel nabij Gouda
bereikte in den at'geloopen nacht een stand van.
3.20 boven A. P. Zoowel die dijkwacht als
de waterploeg waren in actie, terwijl' door een
bekisting, gevuld met kleli, de stad verder werd
beveiligd. Het water stond van dijk tot dijk,
In den afgeloopen nacbt is de dijk van de
spoorlijn GoudaSchoonhoven nabij Stolwijker-
sluis over een lengte van ongeveer 50 M. aan'
de beide zijden gaan scheuren en het talud gaan
afzakken. Langzarm rijdend passeenen thans
de treinen het bedreigde gedeelte, terwijl in
middels personeel van Weg en Werken als
mede arbeiders wit Utrecht, begonnen zijn den
dij-k) waartegen een groote waterplas staat, te
versterken.
GAT IN EEN DIJK GESLAGEN
Vrijdagnacht is 'd groot gat geslagen in den
Zuiderzeedijk ten Oosten van het dorp Mids-
land op Terschelling.
VADER EN DOCHTER VERDRONKEN
Men meldt ons uit Emrnen: Te Klazinavcen-
Noord ziju tijdeus den hevigen storm dei
arbeider Kuik en zijn 14-jarige dochter vaif
een vonder gewaaid en verdronken. De vader,
had het meisje uit de avondschool gehaaldt
omdat gevreesd werd dat zij niet alleen thtiïS
kon komen.
ZICH ZELE BIJ DE POLITIE
AANGEMELD.
Ei' was een groot tekort
Bij de Justitie te Winschoten heeft zich Zater
dag aangemeld in verband met. eén tekorti.
van circa '2000, zekere S„ seldopk&ler bij,
verschillende kooplieden en bode bij de zieken-
liuis-verpleging. Na verhoor is hij in voorarrest
gesteld.
AUTOBUS AANGEREDEN.
Materieel? schade
Zaterdagavond omstreeks 6 uur werd doof
a'e Westlandsche stoomtram van den Haag naar
Hoek van Holland op een overweg nabij Mon
ster eea daar pas.seerende autobus van de on
derneming Vios te Wateringen aangereden.
Twee inzittenden bekwamen door de glasscher
ven verwondingen terwijl de achterkant van de'
bus werd vernield. De lichten van de locomot.et
waren uitgewaaid.
EEN NOODLOTTIGE VAT.
De 44-jarige werkmeid G. W., is Zaterdag ia
een café in den Garolieweg te Groningen doe?
een vallicht gevallen en met zware wonden aan
hals en armen opgenomen. Zij is naar het Aca,
demisch ziekenhuis vervoerd.
LIJK AANGESPOELD
Aan het strand te Texel js een. lijk aang
spoeld, waarvan ó'e identiteit niet kw» wordt,
vastgesteld. Het had een ®ordel om l*t midde,
