Maandag 24 December 1928
Derde Blad
Pagina 1
t L CHT DER MENSCHEN.
HUURKOOP EN AFBETALING
UIT DE R. K. STAATSPARTIJ
DE VERMISTE INDISCHE MAILZAK
DE MALVERSATIES TE
MAASTRICHT.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
EEN VERDACHTE VRIJGESPROKEN
-v
IN EEN WEENSCH PENSIONAAT. Hoe innig-eerbiedig de Kerstfeest-viering wordt op
gevat in Oostenrijk, toont ons deze foto, die genomen werd in een Weenseh pensionaat,
waar de pensionainen zich rond (het harmonium verzameld hebben, om, onder leiding
van de Zuster, het feest van Kribhe-en-Boom te bezingen.
Wat hoven alles uitklinkt in de Nacht
mis van het Kerstfeest, is ongetwijfeld de
boodschap, dat het „Licht der wereld" ons
verschenen is.
Uit den donkeren Adventavond stappen
wij het warme verlichte kerkgebouw binnen
en de priesterlijke gebeden beginnen met
God te danken voor het licht; zij herinneren
aan het „geheim des lichts" en blijven steeds
spreken van licht.
De tweede Mis begint er al weer mee: „Eert
licht zal heden over ons schijnen" en de
bede rijst op, dat zij die „baden in het licht
van het menschgeworden Woord", lichtdra
gers mogen zijn.
In de derde Mis hooren wij weer, dat
beden „een groot licht op aarde neerdaalde"
en in het diepzinnige begin van het vierde
evangelie, dat daarna gelezen wordt, hooren
wij Sint Jan verklaren: „dit was het Licht
der menschen, het ware licht, dat iederen
mensch verlicht, die in deze wereld komt".
Wat de Kerk ons leert met Kerstmis, is
inderdaad het geloof in het feit, dat met
de Menschwording het Licht van omhoog,
op do wereld is gekomen. Zij wil ons zeg
gen, dat God zich werkelijk geopenbaard
heeft aan de menschen en dat die Openba
ring méér is dan de zending van een of
anderen grooten mensch, of de leer van een
boek, maar dat Hij heeft gesproken door Zijn
Zoon. -
Het Licht is gekomen, maar zooals de
schittering van de zon een zwak beeld van
Christus is als licht der wereld, zoo is ook
het bovennatuurlijk licht, in zijn uitwerking
als onderworpen aan de wetten der natuur.
Het natuurlijk licht heeft schaduw ook
de schaduwen zijn dieper, naarmate het licht
feller is.
Het Eeuwig Woord is een algemeen licht,
fat ieder mensch verlicht, maar een alge
meen licht is nog niet overal tegenwoordig.
Jns beperkt verstand kan niet veel dingen
tegelijk vatten en wat helder is voor den een,
lijkt een ander dikwijls donker. Zoo kwamen
velen er toe te denken, dat de Waarheid zelf
onvindbaar is en stellen zij er een of ander
„Ersatz" voor in de plaats. Dat is een
dwaling.
Als het gewone licht niet overal tegenr
Woordig is en daardoor sommige deelen van
een landschap in het donker laat, dan volgt
daaruit toch niet dat wij in totale onwetend-
beid over dat landschap moeten 'verkeeren.
Als wij letterlijk het lichit volgen, zullen we
alles kunnen zien naarmate de dag voort
spoedt.
„Wandelt in het licht, .wijl Hij licht is",
Zegt Sint Jan. Als wij dót doen, zullen wij
ondervinden, dat er licht is. De donkerte
van sommige dagen en op enkele punten,
zal dan weer wijken; ons zoeken naar waar
heid zal beloond worden.
liet is waar, om de goddelijke Openbaring
te kennen, moet de Kerk ons helpen. Door
haar veelheid van leden, kan zij beter leiden
dan welk persoon ook, maar niet daaraan
alleen ontleent zij haar gezag. Zij heeft, als
goddelijke stichting, ook een licht, dat ons
door veel donkers helpt en zij, die verlicht
dooi' het leven willen gaan, hebben behoefte
aan haar hulp.
Nog eens: het algemeen licht is niet overal
tegenwoordig. Zij, die duisternis verkiezen
boven licht, kunnen altijd in donker vluch
ten. Menischen kunnen altijd in eigen scha
duw gaan. Van dezulken is gezegd, „dat het
licht in de duisternis scheen en dat de duis
ternis het niet aan nam".
liet zijn niet alleen ongeloovigen die zich
zelf dikwijls in donker zetten. Wij allen
maken er ons schuldig aan zoodra wij, om
wat reden dan ook, ons zelf boven God stel
len en zoo van eigen wil een muur maken,
dat Gods' licht tegenhoudt.
Wij, die vervuld zijn van het hemelsch
Licht, waarvan de Kerstnacht vol is. moeten
ons voortdurend herinneren het groote
woord waarmee Jesus Christus het aposto-
luat vooral aanbeval. „Laat Uw licht schij
nen voor de menschen".
Kerstmis, dat voor ons een heilig feest is,
moet ons met de bereidwilligheid van de
herders vinden, om goed te doen aan onze
naasten opdat deze, dóór ons, weer denken
aan Christus' komst.
Dat is de ware geest van Kerstmis: an
deren gelukkig maken en dit doen uit dank
baarheid aan Hem, wiens geboortefeest wij
vieren. Wat die geboorte beteekent, is ge-
Bchreven in elk Katholiek hart. De kribbe
leert ons, hoe wij hersteld zijn in het
kindschap Gods en hoe wij allen kinderen
van één Vader zijn. Voor God i s er geen
verschil tusschen de menschen en zijn allen
gelijk.
Kerstmis bracht vrede aan de herders; als
wij dezen nacht aanbiddend knielen voor het
Kind, dat de wereld draagt, zullen wij vra
gen om meer heiliging voor de wereid, meer
moed en licht voor ons zelf, meer verlangen
'hn de Blijde boodschap te brengen aan velen
li. onzen tijd. Zoodat de vrede moge komen
huisgezinnen en steden en volkeren,
V'-'er heel de wereld waarvoor Christus toch
ook gekomen is.
Naar men zie* herinnert, heeft indertijd de
'cd. R. K. Middenstandsbond een Commissie
benoemd, om rapport uit te brengen over het
duurkoop-systeem. Deze commissie bestond uit
Vs heeren: Prof. mr. P. J. M. Aalberse, dr J.
'au Beurden, mr. van Hellenberg Hubar en
ter. f_ Bielders, secretaris.
Naar „net Centrum" verneemt, is deze com
missie met baar arbeid gereed gekomen en
kveft zij de vorige week een lijvig rapport aan
st bestuur van den Ned. R. K. Middenstands-
mond uitgebracht.
De Zeereerw. Zeergeleerde Heer
Dr. J. H. J. M. Witlox.
In verband met bet feit, dat de Vennoot
schap de Maasbode in de gelegenheid is ge
steld den Zeereerw. Zeergel. beer dr. J. H. J.
M Witlox tot hoofdredacteur te benoemen
schrijft de T ij d
„Ongetwijfeld mogen wij èn „De Maasbode
èn onze Katholieke journalistiek gelukwm-
scben met de intrede van dezen uitstekenden
historicus en kenner van het verleden onzer
R.K. Staatspartij. Ook onze lezers hebben bij
gelegenheid van de vruchten zijner studiën
kunnen genieten. Het Seminarie van rat.
Mich iels-Gestel verliest in hem een zijner be
kwaamste docenten, de Katholieke dagbladpers
wint in deze ook voor haar vereerende benoe
ming een schrijver van ongemeene bekwaam
heid.
DE KWALITEITSZETEL VOOR
ARBEIDSZAKEN.
Het optreden van het Rijkskieskringbestuur
's Gravenhage wordt betreurd
De R. K. Kiesvereeniging Rijkskieskring
's-Gravenhage, afd. IC, omvattende de parochiën
H. Jacobus, H.H. Antonius en Lodewijk en H.
Pasobali'S-Baylon, hield ln gebouw „Puil-
ohri Studio" de gebruikelijke jaarlijksche alge-
meene ledenvergadering, onder voorzitterschap
van den heer G. W. Heijstek.
In deze vergadering was ook een punt op de
agenda geplaatst betreffende mededeelimg in
zake candid aatst el 1 i ng voor de a.s. Tweede Ka
mer-verkiezing.
De voorzitter sprak een inleidend wooid.
Na deze inleiding vroeg allereerst het woord
de heer Asaelman. Spr. wees er op, dat over
de bezetting van den eersten kwaliteitszetel wel
niet veel meeningsversobil onder de R. K. kie
zers van de drie groote steden zal bestaan.
Anders staat het met den tweeden kwaliteits
zetel, die aan een arbeidsdeskundige moet wor
den toegewezen. Daarover dreigt vooral hier
In Den Haag een felle strijd te zullen ontbran
den. Hij betreurt ten zeerste, dat hier door het
Rijkskieskrmgelbeatuur onder leiding van den
voorzitter een beslissing Is genomen om aan
het Centrale College kenbaar to maken, dat
het zich niet kan vereenigen met de speciale
aanduiding van de eigenschappen waarover de
candidaat moet beschikken om voor een zetel
als arbeidsdeskundige in aanmerking te ko
men. Ja, nog sterker, het ontkent de bevoegd
heid van het Centraal College om deze bijzon
dere aanduiding te geven. Spr. noemde hot jam
mer, dat het juist de voorzitter is, die het
standpunt van het Centraal College het sterk
ste bestrijdt, omdat de strijd daardoor een per
soonlijk karakter begint te dragen.
Ten slotte sprak spreker den wensch uit,
dat de Afd. K. de uitspraak van het Centraal
College zal eerbiedigen en o.p reëele wijze zal
uitvoeren.
Het resultaat van de discussie was, dat bij
monde van mr. Houben de volgende motie na
mens Afd. K. bij het Rijkskieskringbestuur
's-Gravenhage zou worden Ingediend:
„De parochiale Kiesvereeniging Afd .K. be
treurt het optreden van het Rijkskiesikringbe-
fltunr 's-Gravenhage, tegen de beslissing van
het Centraal College in zake kwaliteitszetel
voor arbeidszaken
spreekt haar volle vertrouwen uit in de hier
in gegeven leiding van liet Centraal College,
tot uitdrukking gebracht in zijn beredeneerd
verslag van 17 November 1928, en gaat over
tot de orde van den dag."
Deze motie werd door de vergadering met
op 1 na algemeene stemmen goedgekeurd.
In den Rijkskieskring Tilburg
Gemeld is, dat voor den kwaliteitszetel voor
arbeidszaken en arbeidsvraagstukken in den
Rijkskieskring Tilburg als candidaat werd naar
voren gebracht de heer C. A. Valkenbond, lid
der Provinciale Staten en lid van den gemeen
teraad te Roosendaal.
Bij den heer C. Valkenburg zelf Is volgens
de „Mgm." van deze candldaatstelling niets
bekend.
Wel is van verschillende zijden, vooral ook
uit arbeiderskringen, sterke drang op hem
uitgeoefend om een candldaatstelling te aan
vaarden. doch tot heden heeft deze dit ten
stelligste afgewezen.
DE R. K. KIESVEREENIGING
TE BERGEN OP ZOOM
Burgemeester Stulemeüer tot voorzitter
gekozen
Gisteren werden de leden der R. K. Kies
vereeniging te Bergen op Zoom in de gele
genheid gesteld een voorzitter voor de R. K.
Kiesvereeniging te kiezen. Bedankt had drs.
It. .T. L. Smits. Uitgebracht werden ruim 650
stemmen, waarvan burgemeester Stulemeyer
er ruim 550 verkreeg, zoodat deze thans als
voorzitter zal fungeeren.
F. C. W. JUCKEMA VAN BURMANIA
BARON RÈNGERS. f
In den ouderdom van 89 jaar is te Zeist over
leden de gepensionneerde generaal-raajoor der
cavalerie, de heer F. C. W. Juckema van Bur-
mania baron Rengers.
De candidatuur Kuiper.
„GEHANDELD IN HET BELANG VAN DE
R. K. STAATSPARTIJ"
DE HOUDING VAN HET BESTUUR VAN
DEN RIJKSKIESKRING DORDRECHT.
Het bestuur van de R.K. Kiesvereeniging
„Rijkskieskring Dordrecht" heeft in zijn ver
gadering van den 22sten December 1928 be
sloten In verband met het terugtrekken van
den heer C. J. Kuiper voor den kwaliteits
zetel voor arbeidszaken en het arbeidsvraag
stuk in de combinatie Leiden, Dordrecht,
Friesland en Groningen, welken zetel hij thans
opteert voor de combinatie Amsterdam, Den
Haag en Rotterdam, geen advies te geven voor
een bepaalden persoon voor genoemden kwali
teitszetel, maar af te wachten hetgeen leeft bij
de R.K. georganiseerde kiezers.
„Het Centrum" had Zaterdag 'n onderhoud
met het Kamerlid, tfen heer C. Kuiper, naar
aanleiding van het bericht, dat de heer Kui
per de candidatuur voor Dordrecht niet zou
aanvaarden.
„We vroegen den heer Kuiper, ons de motie
ven te willen meedeelen, waarom hij Dordrecht
vaarwel meende te moeten zeggen en zijn hart
te moeten verpanden aan de di'ie groote steden.
De heer Kuiper verklaarde zich daartoe
gaarne bereid.
Laat ik beginnen met de verklaring, aldus de
heer Kuiper, dat het mij ten zeerste spijt, dat
ik Dordrecht vaarwel moet zeggen. Ik heb daar
nu 11 jaren gestaan en ik had verreweg het
liefst aan dezen kieskring, waaraan lk gehecht
ben geraakt, trouw gebleven. Ik heb dan ook
van het begin af aan tegenover het Kieskring-
bestuur te kennen gegeven, dat ik een candida
tuur van Dordrecht gaarne weer zou aanvaar
den, en tot voor enkele dagen heb lk daaraan
vastgehouden.
Maar wat Is het geval?
Het is mij gebleken, dat zoowel in de krin
gen van het Centraal College als van de R. K.
Arbeidersbeweging van den aanvang af de
sterke verwachting heeft geleefd, dat ik de can
didatuur van de groote steden: Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag zou aanvaarden. Er is
van alle kanten een sterke aandrang in deze
richting op mij uitgeoefend. Zelfs uit kringen,
die mij kort geleden nog een protestmotie op
m'n dak stuurden, werd ik bewerkt, om deze
candidatuur te aanvaarden.
Intusschen zou deze aandrang misschien nog
niet den doorslag gegeven hebben, als niet per
sonen, aan wier oordeel ik groote waarde hecht,
mij uitdrukkelijk hadden verklaard, dat mijn
overgang naar de groote steden door het partij
belang geëisclit wordt.
Toen ik, aldus de heer KuiF'er, opmerkte, dat
ik 11 jaar in Dordrecht gestaan had en verplicht
meende te zijn in dien kieskring te blijven, werd
tegen mij aangevoerd, dat er grootere offers
in 't partijbelang zijn gebracht, waarhij klaar
blijkelijk gedoeld werd op Jhr. Ruys de Beeren-
brouck, die zich immers ook bereid verklaar
de om van Limburg naar de groote steden te
verhuizen. Zoo eischte het partijbelang ook, dat
ik Dordrecht opgaf.
Daar is tenslotte nog bijgekomen de bekende
kwestie-Veraart, die met zijn aanhang („De Mor
gen") een strijd ontketend heeft tegen het
Werkliedenverbond en tegen de R. K. Arbeiders
beweging.
In dien strijd, aldus de heer Kuiper, moet
Ik partij kiezen, en sta ik natuurlijk aan den
kant van het Werkliedenverbond. Ik kan niet
accoord gaan met den heer Veraart, die blijk
baar wil, dat niet alleen het Werkliedenver
bond, maar heel de Katholieke partij voor hem
op de knieën moet.
De heer Veraart eiseht geheel ten onrechte
een van de 4 zetels, die voor mannen, uit de
R. K. Arbeidersbeweging voortgekomen, be
stemd zijn, voor zich op en nu hij in den Haag
geeandideerd ls, zal befc Centraal College hem
straks moeten disqualifieeeren. Het Centraal
College kan de qualificatie der ICamercandidaten
zoo eng en zoo wijd maken als het wil. Het was
volkomen gerechtigd om 4 zetels toe te denken
aan personen uit de R- K- Arbeidersbeweging
voortgekomen en het handelde ook zeer rede
lijk, daar toch thans reeds vier dergelijke per
sonen In de Kamer zitting hebben. Dat de heer
Veraart een van de vier zetels voor zich be
machtigen en aan de Katb. arbeiders ontnemen
wil, kan niet worden geduld. Het ls mij, aldus
de heer Kuiper, niet om strijd te doen, maar
als het moet, ben ik voor den strijd niet be
vreesd. Het belang der Katholieke Staatspartij
gaat mij boven alles.
Wij vroegen den heer Kuiper nog of het
juist was, dat de heer Wubben, voorzitter van
den kieskring Dordrecht, ernstig geprotesteerd
had tegen zijn terugtreden, zooals de „Res.-
Bode" geschreven heeft.
Daar Is niets van waar. De heer Wubben
heeft mij in een onderhoud enkele dagen gele
den verklaard, dat hij dit terugtreden natuur
lijk niet prettig vond. Maar de heer Wubben,
voorzitter, en de heer Van der Werf, secreta
ris. hebben mij, nadat wij de zaken zeer uit
voerig hadden 'besproken, toegegeven, dat ik
niet anders kon handelen dan de candidatuur
voor de gróote steden aanvaarden. We zijn als
de beste vrienden gescheiden. Van een protest
is er dus geen sprake, hoewel 't èn het bestuur
van den Kring, èn mij ten zeerste spijt, dat de
zaken zoo geloopen zijn. Een schriftelijke ver
klaring, dat ik alleen een candidatuur-Dordrecht
zou aanvaarden, heb ik nooit gegeven.
De heer Kuiper besloot het gesprek nog eens
met de nadrukkelijke verklaring, dat hij gehan
deld had uitsluitend in het belang van de Kath.
partij".
DE TWEEDE KAMER-VERKIEZINGEN.
De Plattelandersbond.
De Plattelandersbond, in vergadering bijeen
te Utrecht, lieeft besloten In alle kieskringen
den beer Braat als nummer één op de lijst te
plaatsen. De overige candidaten zullen provin-
ciesgewijze worden aangewezen.
IN EEN HOOIVORK GEVALLEN
Te Gilze viel de 23-jarige landbouwerszoon
A. van Hoek van een stroomijt en kreeg daar
bij den steel van een hooivork in het lichaam.
Ook van de Indische administratie volle mede
werking te verwachten ten behoeve van
schadeloosstelling.
Blijkens een thans bij het Hoofdbestuur der
Posterijen ein Telegrafie van den Indischen
Postdienst ontvangen telegram moet het aantal
waardebrieven, dat zich in de vermiste Indische
mailzak bevond, 108 hebben bedragen, derhalve
nog 5 meer dan volgens de opgave van d,e Ita-
liaansche postadministratie het geval zou zijn.
Uit het telegram valt voorts op te maken,
dat ook van de Indische administratie volle
medewerking is te verwachten ten behoeve van
schadeloosstelling der belanghebbenden. In
verband met bet verspreid zijn van de Indische
afzenders over den geheelen Archipel eai met
verschillende andere moeilijkheden, ls het ech
ter niet mogelijk nog voor de Kerstdagen be
langhebbenden schadeloos te stellen.
DE INSTORTING IN DE MIJN „MAURITS"
De oorzaak-
Aangaande het ongeval in de staatsmijn
.Maurits" vernemen wij nader, dat de instor
ting geheel onverwacht plaats vond. Bij voor
afgaande inspecties door het toezicht houdend
personeel op verschillende oogenbliklcen, o.m.
tijdens den dienst waarin het ongeval gebeur
de, was gebleken dat het werkpunt naar be
lmoren en volgens voorschrift was ondersteund.
De neerkomende eteenplaat was lang ongeveer
20 meter breed 3 a 4 meter en dik pl.m. 0.60
meter. Deze zware massa heeft de betimmering
omver geschoven zonder deze te doen breken.
De Instorting is veroorzaakt door de aanwezig-
beid van een scheid ingsvlak, dat zicli onge
veer 60 centimeter boven de kolenlaag bevond,
doch voor het ongeval onzichtbaar was.
Een bedrag van 12.000 verduisterd
Uit bet onderzoek is tot dusver komen vast
te staan, dat door den 38-jarigen F., woonach
tig te Maastricht ten nadeele van de „Shell"
een bedrag van ƒ12.000 is verduisterd
F., die depothouder bij de Shell was, pleeg
de de verduisteringen, door gelden, welke aan
hem werden afgedragen, niet te boeken.
Hij zal voor de justitie worden geleld.
„Geraffineerde slimheid" der Ned. Spoorwegen.
Op 11 Juni jj. werd op dan onbewaakten
overweg bij Varsseveld een kar van den land
bouwer S. aldaar door den trein gegrepen en
vernield. Toen S. den overweg passeerde, was
de lijn geheel vrij en geen trein in zicht. De
kar raakte tusschen de rails beklemd en toen
een trein naderde, liep S. dezen met zweep en
pet zwaaiende tegemoet, echter reed de trein
door en het paard werd gedood. Het politie
rapport gaf den Officier van Justitie geen re
den tot het instellen van een vervolging, ook
niet tegen den machinist, zoodat het dossier
werd ter zijde gelegd.
Toch diende deze zaak thans voor het kan
tongerecht te Terborg, waar de feiten door ge
tuigen bevestigd werden.
De ambtenaar van het O.M. verontschuldigde
zich dat deze zaak tocb voorkwam en gaf als
reden op dat de Spoorwegmaatschappij met
„geraffineerde slimheid" drie maanden na dato
een proces-verhaal tegen S. inzond. Toen dit
verbaal spr. bereikte, was het eerste hem ont
gaan, wat bij een behandeling van 18000 ver
balen te verontschuldigen is.
Spr. noemt de houding van de spoorwegen in
hooge mate ongepast en vroeg vrijspraak voor
verdachte met ontzegging van de Ned. Spoor
wegen van de civiele vordering. Do kanton
rechter, direct uitspraak doende, sprak beklaag
de vrij.
DE OVERVAL OP DF BOAZ-BANK
De directeur herkent geen der verdachten
De voormalige directeur der Boazbank te
Bussum kon in de portretten der drie aange
houden verdachten van den overval op den
banklooper te Amsterdam, die ook verdacht
wonden, den overval op de Boaz-Bank te Bus
sum te hebben gepleegd, geen gelijkenis vin
den met den man, die hem ten tijde van den
overval bij liet loket heeft bedreigd.
Een conferentie tusschen hem en de drie
verdachten heeft nog niet plaats gehad.
ONTROUWE PENNINGMEESTER.
Met 2000 naar Amerika
Bij de Haarlemsche politie ls aangifte go
daan, dat de penningmeester van de vereenl-
ging van winkeliers in Koloniale waren „On
derling Belang", aldaar, de wijk heeft genomen
naar Amerika met mederaemen van 2000 uit
de kas.
EEN AVONDOPNAME VIT PRAAG. Op den voorgrond een oude Stadspoort, daarachteft
de koppel der St, Nicolaaskerk la tooveracktige belichting „J