Voor onze eugd ssss SSMSt xsrxz ïtHt I Rietjes nachtwaak Een gezellig twaalf uurtje of de schaatsentocht van vader cDaantje is erg vergeetachtig, maar de kabouterman helpt hem ;«r DE ERFENIS VAN OOME JOB EN TANTE JOL VRIJDAG 18 JANUAR11929 DERDE BLAD n-'J DOOR G. D. HOOGEN DOORN h Overname uit deze rubriek zonder schriftelijke toestemming verboden Jawel, dat móést' Loesje wist 't zeker! D'r was li pater bij hen geweest, ja, 'n heusche pater, heelemaal in 't wit,' en die kwam van heel ver weg misschien wel ven Rome, ja, vast en zeker van Rome, nou en die had 't zélf tegen 'r moeder gezegd Loesje was er zelf bij geweest, ja en die pater zei: als je t niet dee dan dan Loesje zocht naar iets, dat inslaan zou dan was je geen-eens goed- roomschDaar konden ze t mee doen! „Oóóó!twijfelden de vriend nne- tjes verbaasd. Lientje Belders, de oudste, gooide T kopje in den nek, stak 'r arm door die van Jet en Annie en troonde hen mee. „Bal Zoo'n opschep!" zei ze. En Loes, gebelgd, ging den anderen kant nit, om dankbaarder gehoor te zoeken voor haar nieuws. Zoo RicCje rlleon op clc sprripiaats. Zoo stond Rietje alleen op de speel plaats; ze ging nog niet lang school en van t kleine, schuwe ding werd weinig notitie genomen. Niemand vermoedde, met wat li ernst ze alles opnam en verwerkte. Dien dag op school werd Rietje telkens weer geknord ze kon niet doorgaan, als kaar beurt van lezen kwam, en legde alle kaartjes op 'r leesplankje verkeerd en kreeg dc sommetjes niet half-afZe moest er al maar aan denken, wat Loesje verteld had; dat was zoo mooi geweest! li Halve-kamer-vol bloemen erg veel was datzooveel hadden ze er thuis nooit voor het H. Hart staannee, geen halve-kamer-volverbeeld je! Eén vaas, meestal wel 'n groote, ja, daar zorgden de groote zusjes voor. Soms mocht ze wel 'ns helpen. Als Jet in den tuin aan 't knippen was met de rozenschaar, moest zij dan de bloemen in 'r schortje bewaren zoolang...... En dan zoo'n groote kaa:s, die heel den nacht aanbleefnee, die hadden ze thuis ook nietwel 'n lampje, met zoo'n pieter-klein vlammetje, ja 's avonds blies moeder dat uit! En midden in den nacht uit je bed gaanen dan bidden voor 't H. Hart bij de bloemen en de kaarsAls Je •n H. Hart-beeld ln huis had, dan móést dat...... dat zei LoesjeNiet alle nachten, o-jé-nee! Maar één keer toch zekerVoor de stoute menschen moest je dan bidden, een uur langdat was veel, hé?hoeveel wees-gegroetjes wel? En ris je zelf iets héél erg graag had, dan mocht Je dat óók vragen, dan maakte Onze Lieve Heer, dat 't vast en zeker ge beurde! Loesje 'v moeder dee dat ook altijd. zoovaak het Eerste-Vrijdag wasEn die pater van heel ver weg die had gezegd, dat 't móésten als je 't niet dee..i Zou dat w&ér zijn?Moeder en del groote zusjes deden 't niet, en die waren toch wel goed-i'oomschMaarals je niet kónMoeder en de zusjes had den veel te doen overdag: koken en naaien en boodschappen doen, jadan hoefde 't zeker niet Maar Rietje zelf? Zij dee maar niets... als schoolgaan, ja, en spelenen as d'r geen school was, niks dan spelen en slapeneen heelebocl slapen Dan kón je toch eigenlijk best Zoo peinsc 't kleine meisje, want ze was erg graag goed-roomsch; dat was voor haar zoo ongeveer hetzelfde als groot-zün en bijdehand en altyd-wat-te- zeggen-weten, net als Loesje Ze stelde zich voor, hoe t zijn zou: midden in den nacht uit 'r bedje klim men, heel voorzichtig, dat geen menscb het hoorde, en dan zachtjes de gang over, snoeears open ka.nsrc.eur vroibij 6e trap afzou 't erg donker zijn op de trap?en dan in de huis kamerSou ze 't licht aan durven draaien? Als ze op 'r teenen stend, kon ze precies bij 't knopje0£ zou ze 't kleine lampje bij t H. Hart durven aanstekenja. als ze maar lucifers kon vindenEn dan moest ze bid den'n heeleboel wees-gegroetjes vcor de stoute menschenen dan Ja. watwat zou ze vragen?Iets, wat je erg graag wouJa, d'r was wel ietsAls Onse-Iieve-heertje 'ns maakte, dat moeder niet meer .zoo altijd huildeRietje had t wel ge merkt: moeder had telkens tranen in 'v cosenen dan zag ze zoo wit en dan was 't zoo naar in huisMaar als je dan vroeg: „Moes, wat is-t-er?" dan zei ze altijd: ,,'n beetje hoofdpijn kindje." Ja, dat zou- ze vragen: Onze-lieve- heertje, maak, dat moeder niet meer zoo veel hoeft te huilen. En wat nog meer? Voor de anderen ook wat? Voor Jet en Doraen Liesen Johan? Ze kon niets voor hen bedenkenze waren al zoo groot en hadden al van oliesVoor Piet dan?Och, die V;as niets aardig meervroeger •peelde hij wel dikwijls met 'ren als de pop kapot was, kon hij 'm zoo fijn weer maïonen als moeder ja rig was, gingen ze samen 'n cadeautje koopenja, vroegerMaar tegen woordigniks hoor! 'sMorgens lag hij maar in z'n bed, en 's middags was- ie aan tafel altijd aan 't brommen en 's avonds smeet-ie met de deur en ging de stad inEn dan kreeg moe der weer hoofdpijn en moest ze weer huilenen dan keken de zusjes boos en stuurden Rietje alleen naar bed Als Onze-lieve-heer Plet weer aardig wou makendat kon Hij toch best... Ja, zóó zou ze 't vragen: Onze-lieve- heertje maak dat moeder niet meer zoo hoeft te huilen en dat Piet weer net zoo aardig wordt als vroegerDat was wel genoeg, hé? En dan wees-ge- groetjes, 'n heeleboel, wel honderd Op Rietje's smalle gezichtje teekende zich li vaste beslotenheid. Op weg naar huis, in 'r speelhoekje bij de poppen, aan tafel, terwijl ze 'r boterham peu zelde, geen oogenblik vergat ze 'r plan netje. Tersluiks bekeek ze moeder, die heel bleek zag, en de zusjes, die zacht jes onder elkaar praatten over Piet, oyer z'n kantoor hadden ze 't en over goldEn hij liep z'n hoogste deuntje te fluiten door 't huis en rookte siga rettenkijk, hij had z'n Zondagsche pak al weer aanen nu stond-ie voor den spiegel en trok z'n dasje recht en mopperde tegen Jet, dat ze voor geen schoon boord had gezorgd „Kom, Rietepiet, je bedje wacht," zei moeder zacht en stoorde haar gepeins. Gehoorzaam ging ze, maar boven bleef ze luisteren. Hoor, moeder praatte vlug en harden Piet lachteen bonsdaar sloeg de voordeur... Nu was Piet weer weggeloopen Ja, 't v/as wel noodig, vond het klei ne meisje, dat ze vannacht maar dade lijk 't aan Onze-lieve-heer ging vragen, dat van moeder en PietZe moest maar probeeren om wakker te blijven tot het midden in den nacht zou zijn Maar de moede oogjes zonken al dicht Opeens zat ze rechtop't v/as hce- heelemaal donker en dood, doodstil Wat was er ook weer, dacht Rietje. O, ja, ze moest opstaan, nu was 't wel zeker midden in den nachtnu moest ze naar beneden gaan en bidden bij 't H. Hart en de bloemen Voorzichtig gleed ze uit 'r bedje en op T bloote voetjes tippelde zij de gang inmoeders open kamerdeur voorbijheel zachtjes, dat geen mensch *t hoordede trap af..„...en naar de huiskamerWat was 't hier raar in 't donkerals nou de poes maar niet wakker werd en aan 'r bloote voetjes kwam!Op T teenen reikend, draaide zij 't lichb aanen op 'r knietjes zette ze zich voor 't beeld van Jezus' H. Hart. „Onze-lieve-heertje maak toch astu- blieftdat moederen Piet Wees gegroet, Maria Maar och, de oogjes waren zoo zwaar. Boven richtte moeder zich op in 'r halven slaap. Viel daar iets?Kwam Piet thuis?Nee, alles was weer stil Zeker poes, die naar 'n muis sprong Piet, Piet, jongen tochOch,. Zuchtend sliep ze weer in Een sleutel knarste ln 't slot van de voordeur. Onvast leunde Piet aan de deurpost en met 'n dommen lach op z'n rood gezicht keek hij nog 'ns om, de straat in, en zwaaide slap met z'n hoed. Door de nachtstilte dreef van ver de galm van lallende stemmenPlet's vrienden zongen weg naar huls Toen sloop hij naar binnen. Maar in de gang verrast bleef hy staan. Nog licht op?Wie ter wereld zou 't in z'n hoofd halenhij was geen klein kind meer Maar nee, hij zag 't al: er was nie mand In de kamerHy strompelde naar 't buffetdorst had hygru- weiyken dorster zou nog wel wat zyn...... Brrrwat is dat?VerHy struikelde over iets wits. dat half-vóór, Ze sliep die nacht met in 'r handjes 'n 'n groote nieuwe kaatsbal. half-onder de tafel lagEen stoel viel met doffen slag en 'n klagend stem metje als van 'n kind, dat wakker schrikt, kermde: „neenee Ontnuchterd opeens stond Piet daar. „Rietje," riep hy boos fluisterend „RietjeHoe kwam dat kind hier Moeizaam boog hy zich voorover, en wilde 't zusje optillen, maar 'n stevige hand schoof hem opzyJet, wak ker geschrokken van den slag en Rietje's klagend stemmetje, stond naast hem „Wèg," siste ze, „biyf af van 't kind:" Beteuterd liet Piet zich wegduwen, en met 'n vagen glimlach zag hy toe, hoe Jet 't kleine zusje in 'r armen ophief „Kom maar, Rietepietje, kom maar wees maar stilhad je gedroomd. kêïZal Jet je weer in bedje bren gen?" Ook hun moeder had den slag ge hoord, daar stond ze in de deur ver baasd van den een naar den ander te kyken. „Nee, niet naar bed," hoorde ze Rie tje huilen, drier biyven, ik moet nog Lieve-heertje vragen „Ja," suste Jet „Ja, zeg 't maar, wat wou Rietje vragen?" „Lieve-heertje vragenvoor moe derenen voorpiet Loesje heeft gezegd En op Jet's kalmeerende vragen ver telde 'n haperend stemmetje 't heele verhaal: van Loesje en die pater, en 't bidden voor de stoute mensehen mid den in den nacht voor 't H. Hart en de bloemen, en van moeders huilen en Piet, die niks aardig meer was... Beschaamd gluurde Piet heel even maar naar z'n moeder, en trof haai' blik, die van Rietje naar hem, en van hem naar 't H. Hartbeeld gingToen sloop hy schuw naar z'n kameren moeder nam Rietje mee naar *r eigen bed om 't verkleumde kleintje te war men Toen moeder zelf den volgenden avond haar kleine meisje naar boven bracht spelend en stoeiend als in lang niet was gebeurd, zat Piet over studieboeken ge bogen in de serre en keek niet op of om. Maar toen 't zusje alleen was in 'r bedje, ging hy op z'n teenen de trap op. „Kyk 's, Rieteke, voor jou Ze sliep dien nacht met in 'r handjes 'n grooten, nieuwen kaatsbalen droomde van Loesje, die toch wel 'n beetje gelijk hadA. C. M. W. hadden, gingen we er van door. En ik moet zeggen, dat het me werkelijk meeviel, zooals die Bets kon rijden. Kees en Frits reden gekruist voorop en daarachter kwamen wij drieën. Na een half uurtje moesten we uitrusten, want Bets werd moe. Nadat we onderhand de schaatsen nog eens hadden nagekeken, vertrokken wy weer. En nu allemaal achter elkaar, O, o, wat ging dat heeriyk. Die Bets is grootmoeder, zoo'n grootmoeder uit een boek, met een lief blozend gezichtje en grijze kruiU.it onder het aardige witte mutsje. En het was er zoo gezellig! We zaten rondom een ouderwetschen potkachel, ieder met een kop chocolade en mevrouw Versteeg vertelde intusschen de grappig ste verhalen. Maar daar bleef het niet by, want wi) moesten natuurlijk ook vertellen. En iVïÜtf Zoo'n grootmoeder uit een boek Opeens vlogen we met en op 'r knietjes zette ze zich vcor 1 beeld. Het was koud, echt vinnig koud. Zoo'n kou, waar je kippetjesvel van krijgt, al heb je zes winterjassen aan. Jaap kwam dan ook thuis, met een rooien neus en paarse wangen. „Brrr, wat is het koud, moeder, maar ik vind het niet erg hoor, want 't vriest zalig! Als het zoo blijft doorvriezen van nacht, gaan we morgen op de schaats. Dan kunnen we eindeiyk eens dat plan netje volbrengen, dat we al jaren ge maakt hebben." „Jongen, spreek tooli niet zoo eigen- wys, 't lijkt wel of je m'n grootvader bent!" „Nee hoor, ik ben lekker uw lief zoon tje," en Jaap tilde zijn moeder hoog op. „Toe Jaap, schei uit, nare jongen, doe toch niet zoo gek." Maar moeders oogen waren in stryd met haar woorden, want ze moest echt lachen. Ja, haar Jaap was toch eigeniyk een fyne jongen. Hy leerde goed op school, was altijd behuipzaam en vrien- deiyk voor iedereen en toch't was 'een echte kwajongen. „Hier Jaap, 'k heb een kop chocolade voor je gemaakt." En Jaap kwam by moeder in de keu ken en ging toen gezellig op een stoof naast het fornuis zitten. Dat was zoo z'n geliefkoosd plekje in den winter. Terwyl Jaap zyn chocolade op dronk, zorgde moeder voor de boterhammen. Ze was met de koffietafel klaar, toen er gebeld werd. „Hoera, dat zal vader wel zijn." En ja hoor, daar kwam vader binnen, handen- wrijvend en stampvoetend. „Jonge, jonge, wat vriest het. Dat wordt goed schaatsenweer, Jaap." Senig, dat vader er al over begon; je kon zoo echt met hem over schaats tochten pralen. En wat een avonturen j heeft hij al niet beleefd. „Vader, denkt u, dat het morgen weer is voor een flinken tocht?" „Ais het zóó blijft doorvriezen, zeker Maar Jaap, heb ik je al eens die geschie denis verteld van den schaatstocht langs den Vaartweg?" ,JNee, vader." „Nou, dan zal ik je die eens vertellen. En misschien wil moeder er dan nog een paar boterhammen bij snijden, want ik heb een geweldigen eetlust." „Ja, dat merk ik ook, want het heele broodschaaltje is al leeg." „Ziezoo, ik zal dan nu maar eens be ginnen. Je moet dan v/eten, dat ik dan ongeveer veertien jaar oud was, toen we een heelen strengen winter hadden Het vroor, dat het kraakte. De menschen, die 's morgens vroeg naar hun werk moesten, liepen te mopperen, maar wij jongens vonden het fijn. En op een Woensdagmiddag hadden wy besloten, Kees, Frits, Jan en ik, een tocht langs den Vaartweg te maken. Dan zouden we meteen een bezoek brengen aan de grootmoeder van Jan. Met ons drieën gingen wy Jan afhalen, want hij woonde een eind verder dan wij. En ja hoor, daar zagen wij hem al aankomen. Hij zwaaide ais groet z'n j schaatsen boven z'n hoofd. Toen wy dichter bij kwamen, bemerkten wij, dat hij niet alieen liép, maar met een meiSjC. I dat iets jonger was, dan wij. Wat was dat, had Jan een zusje? Daar had hij toch nooit iets van verteld. Maar nee, j het was geen zusje, doch een nichtje, 1 hoorden wij later. „Ja," vertelde Jan, „Bets logeert óp het oogenblik by ons en nu zou ze graag dien schaatstocht mee wiüen maken. Jullie vinden het toch zeker wel goed?" Nou, of we het 'goed vonden. Dat zei den we ten minste, maar we dachten: O jé, een meisje mee, en we lieten een langen zucht hooren en keken elkaar begrijpend aan. Maar merken heten we natuurlijk niets, want we voelden ons al heele heeren. We zaten ook al in de tweede klas van de H. B. S. en dat was in die dagen iets buitengewoons. In ieder geval, dat nichtje konden we niet laten staan. En nadat we tien minuien geloopen hadden, kwamen we aan de vaart. Jongens, wat was het daar een gezel lige bedrijvigheid. Het was een bonte mengeling van frissche kleuren. Leuk staken die felgekleurde truien, mutsen, dassen en handschoenen af tegen hut wit van de liaan. En hier en daar stond een: „koek-en-zoopie" en liepen ba'an- we zag er aardig uit, was niet verlegen en kon goed rijden. Plotseling kreeg ik een koeklucht in myn neus en rondkykende zag iic een aardig tentje, waarop met groote letters te lezen stond: „Wie ver kleumd hier binnengaat, staat strakjes lekker warm op straat." We moesten echt lachen om dat schoone gedicht. Maar Bets zei: „Dat geeft niets hoor, als het maar rijmt." „Kom," zei Jan, „ik ben vandaag nog- j al goed by kas en fuif jullie op een glas 1 anijsmelk en een dikken koek." j Nou dat sloeg natuuriyk ln en i riepen: „Lang leve Jan, en laten J hopen, dat hy altijd zoo goed bij kas mag zyn!" I In een dol .vrooly'ke bui stormden we I het tentje binnen en nadat wy ons eerst I gewarmd hadden, slurpten wy van de I heerlyke anijsmelk, want ze was erg heet. j Nadat Jan betaald had, vertrokken wy weer en het duurde nu niet lang, of we zagen het huisje van Jau's grootmoeder. Nee, het is haast niet te vertellen, zoo vriendelijk als mevrouw Versteeg ons ontving. We voelden ons allemaal als eigen kleinkinderen. Ja, het was ook een echte Daar was eens een aardig jongen, u m« cl -r d e no tan". Zijn vader zei ook wel eens Deugniet, V/aar kom jy zoo laat toen vandaan?' vegers rond met lange bezems, wat den - Want 't aardige, vroolyke Daantje, vroolijken aanblik nog verhoogde. - schrik overeind. Daar sloeg een klok vijf uur en liet was wat je noemt, pikdonker. Mevrouw Ver steeg trok een echt berouwvol gezicht en zei: „Dat is nu mijn schuld, ik had jullie op tyd moeten waarschuwen." Nou en wy riepen vanzelf, dat het onze schuld was; we hadden zélf op onzen tijd moe ten letten. Maar het was er zoo gezellig! En Bets merkte heel wysgeerig op: „Ge zelligheid kent geen tijd!" „Kom Jan," zei z'n grootmoeder, „ik heb een prachig idee. Om kwart over vijf komt hier boer Willemsen langs met paard en wagen, die bij jullie in hst dorp we woont; mischien wil hij julie wei mee- nemen." En óm kwart over vyf kwam boer Wil lemsen en vend het wat leuk, dat hij zoon vroolijk span mocht meenemen Mevrouw Versteeg stond ons in de osur na te kijken en terwijl wc weg reden, zongen we met frissche stemmen: ,,'k Heb mijn wagen volgeladen." Zie zoo, dit is nu de geschiedenis van den schaatstocht langs den Vaartweg. En mag rk je nu meteen even voorstel len aan ctat aardige nichtje van Jan?" En toen nam vader moeders hand en maakte een deftige buiging. ft. K. Wij waren dan zoover gekomen, dat we onze schaatsen gingen onderbinden en als galante ridders uit den tijd van „Richard Leeuwenhart", waren we Bets in alles behulpzaam. Natuuriyk waren haar schaatsenbandjes niet orde, dat kon je ook alleen van een meisje ver wachten. Maar we lieten alweer niets Dat lette maar nooit op den tyd, En grootvaders mooie horloge. Dat was hy óók dadelijk kv/ijt. Zijn moeder, die vond het vervelend, Ze hrd daarvan erg veel verdriet, En heel dikwyls zei ze tot Daantje: „O jóng, waarom luister js niet?" Maar eens op een prachtigen morgen, Moest Daantje weer boodschappen doe*1. Van moeder kreeg hy toen een tasch*. Wat geld, en een stev'gen zoem. merken, niets. V7e waren, wat je noemt: volmaakte edellieden." „nripr» ripn Too„ En fluitend, en vroolyk en dapper, op, ik heb buikpijn van het ^acheiTen Z°° Stapte dle DEan uit het huis' moeder kan ook haast niet tot bedaren komen." „Nee maar, ik vind het eenig, zooals jullie comedie speelden," zei moeder. „Vertel maar weer verder." „Nou, toen we onze schaatsen onder Hij dacht bij zichzelf: „fk ben zéker Wel met een minuutje weer thuis." Hij had pas drie stappen geloopen, Of daar kwamen z'n school vriendjes aan j Die was hy opeens zoo weer kwyt. Hij dacht weer aan spelen en pretjes. Maar heelemaal niet aan den tyd. Sjn geld en z'n boodschappentaschje, Die legde hy m: ar in het gras. En toen ging hij hollen en draven, Tofdat het al donker haast was. Vol schrik zocht hij nu naar zyn taschje. Hij liep heel het veld cp en neer Maar nergens ken hij het meer vinden! „Naar huis," dacht hy, „ga ik nooit weer I" En huilend en snikkend liep Daantje, Al verder en verder van hu!-; *t Was akelig stil in de bosschen, Hij hooide geen enkel geruheh. Vermoeid ging hy toen ergens zitten. En snikte maar steeds, ..O, wat naar! Nu heb ik dan eindelijk begrepen, Wat moedertje zegt, dat is waar. Dit is nu de straf voor m'n slechtheid, Nooit zal ik mijn ouders weer zien. En meester op school en de vriendjes, Die ze den: „Wij gaan naar den molen En 't snoezige poesje Clrzien.' Jij gaat toch ook mee, is 't niet Dran?" j „Dus déérom zit jij zoo te huiien." En och, al z'n goede gedachten, >-* jt «rr v .-Eii ,3-v.vd. 231 Heeriyk zeilde hy naar boven, Hoog het blauwe luchtruim ln. En nog nimmer in z'n leven Had Oom Job 't zóó naar z'n zin. „Maar nu moet ik goed opletten, Of lk ook myn zuster vind! Hoe zou het met haar toch wezen, Met dat arme lieve kind?" 232 En zie, juist dacht zuster Jollie, Die den apen was ontvlucht: ,,'k Zal hier sterven!" toen ze Joppie Hoog zag zweven in do lucht. „Hal-lep," kreet zy! .Dieve schipper1. Hei-lep, hel-lep, hel-lep myi" En Oom Job riep: „Lieve zuster Pak dit touw en je bent vry." 233 O, wat keken al die apen Spijtig, toen ze tante Jol Door het luchtruim zagen zweven. Draaiend aan dien grooten ból. En ze weenden met hun viertjes, Moeder, kinders, van verdriet. En steeds verder met den luchtbol Zeilde tante naar 't verschiet. Klonk plots'ling een stem van dichtby, t 'i—ds ra r'e ""nde, Geloof dat gerust maar van my." Hij hief zijn betraande gezichtje, Hé, waar kwam die stem toch vandaan? Teen, vlak b'j het aardige boompje. Zag hy een kabouterman staan. „C, klein, dom. vergeet.ach''g Daantje, Zeg, weet jy dan werkeiyk niet, Dat. als je héélemaal wegblijft. Je moedertje huilt ven verdriet? Kom, vent, geeft my maar een handje. En droog dan je tranen eens af. Draag dan als een héél ferme jongen Je heusch toch wel eerlijke straf Maar toen hy weer was bij z'n moesje, Fn drt is heusch waar, wat ik zeg. Toen huilde hy tranen van blijdschap, 't Verdriet, dat was heelemaal weg. „Voortaan zal ik zyn, lieve ouders, Een Daan, waar u trotsch op kunt zyn. Een boodschap vei geet ik nu nooit meer, Al is het in 't gres nog zoo fijn." En Daantje, je kunt me gelooven, D»e hield a's een man trouw zyn woord, Nooit zag ik een fhnkeren Jongen, Of heb ik er ooit van gehoord. R.. K.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 10