DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
II
51ste Jaargang
Donderdag 31 Januari 1929
No. 15328
Dit nnmmer bestaat uit drie bladen
STADSNIEUWS
ingezonden.
V VOOR AUTONOMIE DER
RANDGEMEENTEN.
UIT ROTTERDAM
UIT KETHEL
ongeval.
AGENDA
I
KUNST-AGENDA
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM. TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 68085
ABONNEMENTEN: por 3 maanden 3.25, per maand 1.10, per week 25 cent. Franco
per post J 3.75 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 5 ct. Postehèque en girodienst 81440
y
ADVERTENTIEN: 15 regels 1.55. Elke regel meer 30 ct. Reclames tusschen den tekst 60 ct.
Kabouter-advertenties 5 renties: 30 woorden 25 ct., elk woord meer 5 ct. tot 'n max. van 50 woorden,
per regel. Kleine ad ver tegels 0.60,10 regels 0.75,15 regels 1.Incassokosten worden berekend
rna h - overly den door een ongeval: 500 bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250 bij verlies van een hand, een voet of een oog; ƒ150 bij verlies van een duim; 75 bij ver-
Jee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25 bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt.
Onder den titel „Geen annexatie" heeft
een „Oud-Rotterdammer" een brochure het
licht doen zien, waarin de schrijver een plei
dooi levert voor autonomie der rand-gemeen-
ten en teruggave van zelfbestuur aan de
reeds ingelijfde gemeenten Charlods, Delfs-
haven, Katendrecht en Kralingen.
In plaats van annexatie derhalve des
annexatie, splitsing.
De onbekende schrijver somt eerst de be
zwaren, aan annexatie verbonden, op. Ons
bestuursstelsel is gegrond op de decentra-
lisatie-gedachte, terwijl het groote bezwaar
tegen annexatie juist is: te sterk doorge
voerde centralisatie van het bestuur. An
nexatie tast de autonomie der kleinere ge
meenten aan; ze brengt de rechten der min
derheden in gevaar; ze geeft toe aan do
drijvers naar „alles in handen der gemeen
schap".
De groote stad groeit den raad over den
kop. In tegenstelling met wat de commissie
uit het departement Schiedam der maat
schappij voor Nijverheid en Handel beweer
de, meent de schrijver, dat inlijving aller
minst in het belang is geweest, der ingelijfde
gebieden. Oud-Delfshaven, zoo zegt hij, is een
ruïne. Het bestuur der grootstad gaat hoe
langer zoo meer in handen van ambtenaren
over. „De raad mag dan nog het recht van
veto hebben, als do wethouder, de ambte
naar-chef, met voorstellen komt, maar daar
van zal hoe langer hoe minder gebruik ge
maakt worden; immers de raadsleden zijn
niet deskundig. Er is te veel, dat uitgebreide
studie en diepgaand onderzoek vraagt. Want
elk departement is de bron van tallooze
voorstellen op het gemeentelijk terrein
Intusschcn is de schrijver niet blind
voor de groote belangen welke Rotterdam
ook in de randgemeenten hee,ft.. Die belan
gen kunnen evenwel niet door annexatie
tot, hun recht komen. Een deel van de auto
nomie der kleine gemeenten moet vrijwillig
geofferd worden, met behoud van wat in
den kleineren kring kan gehandhaafd blij
ven. Voor groote steden acht hij noodig
splitsing voor een deel der administratie.
Het tegenwoordige Rotterdam zou hij wil
len zien gesplitst in zooveel autonome, af
zonderlijke gemeenten als historie en ont
wikkeling aanwijzen, zoodat nu reeds ge
vormd zou kunnen worden een groot-Rot
terdam, omvattend Oud-Rotterdam, Delfs-
haven, Kralingen, Westerkwartier (tusschen
Delfshaven en Rotterdam), het Noorden,
Feijenoord, Charlois en Katendrecht. Voor
onderhandeling en onder goedkeuring van
provincie en Rijk zouden daar successieve
lijk de andere gemeenten bijkomen, met be
houd, want daar gaat hot, den schrijver
om, van-.gedeeltelijke autonomie.
Zoo zouden we dan krijgen een Groot-
Rotterdam voor de belangen van havens,
wegen, parken enz. Het bestuur daarvan
ziet de schrijver der brochure samengesteld
uit gedelegeerden der afzonderlijke gemeen
ten, te benoemen door den Raad der be
trokken gemeente, en zulks niet op grond
van politieke richting, maar omdat ze ge
acht worden deskundig te zijn op het te be
treden terrein.
De voorzitter van dezen raad van gedele-
geérden zou door dien raad zei ven moeten
worden benoemd. Zijn besluiten vereischen
goedkeuring van Gedeputeerde Staten, die
tevoren de betrokken gemeenten hooren.
Bepalingen zouden moeten worden gemaakt,
dat niet één enkele gemeenteraad corruptie
(bedoeld wordt, blijkbaar: obstructie) zou
hunnen voeren.
We hebben met belangstelling, zooals
van alles wat de annexatieplannen betreft,
van de brochure kennis genomen. Uitgeno
men echter het pleidooi voor decentralisatie
in het huidige Rotterdam, waarover wij
ons niet zullen uitlaten, bevat ze niets,
wat niet reeds eer, zeker even goed zoo
niet beter en op een meer invloedrijke plaats
is gezegd. Het betoog van den heer van
den Brule in den Rotterdamschen gemeen
teraad, uitgesproken namens de Katholieke
raadsfractie, en onderstreept door den
voorzitter, burgemeester Droogleever For-
tuyn, hield onder meer in een pleidooi voor
een gewijzigden bestuursvorm, waarbij
aan de te annexeeren gemeenten een ze
kere mate van autonomie gelaten zou wor
den. Alleen wilde de heer va,n den Brule
.voorop annexatie en eerst dan bestudee-
Ting van de vraag, hoe dat instituut van
beperkte autonomie er uit zou zien. Als de
rangorde gewijzigd werd, zou er met Rot
terdam over zulk een voorstel te praten
ballen.
HET WIT-GELE KRUIS
De afdeeling Schiedam van de vereeniging
het Wit-Gele Kruis, die sinds April van het
vorig jaar ijverig arbeidt voor R. K. Wijkver
pleging en Kraiamverzorging, organiseert op
Donderdag 7 Febr. a.B. een belangrijke leden
vergadering in den R. K. Volksbond. Behalve
voor de leden ruim duizend gezinnen zijn
reeds tot deze vereendging toegetreden die op
deze bijeenkomst nogmaals op duidelijke en
bevattelijke wijze de toekomstplannen met be
trekking tot de verpleging en verdere hulp
verleening kunnen hooren uiteenzetten, is de
vergadering ook van groot belang voor hen
die nog niet tot het lidmaatschap besloten
hebben, daar zij hier eens kunnen hooren, welk
nut er gelegen is in het lidmaatschap van de
plaatselijke afdeeling.
De bekende pastoor J. M. J. L. Kitslaar uit
Zeeland (N.-Br.), de groote promotor dei' ver-
eeniging in Noord-Brabant, zal in een pittige
rede een en ander duidelijk uiteen zetten.
HET JUBILé VAN IR. G. GERLACH
Zooals reeds eerder gemeld zal morgen de
heer Ir. G. Gerlach den dag herdenken waarop
hij voor 25 jaren zijn functie van directeur van
gemeentewerken alhier heeft aanvaard.
Om den jubilaris persoonlijk te kunnen com-
piimenteeren wordt de gelegenheid gegeven des
morgens van 1112 uur aan het bureau van
gemeentewerken Korte Haven.
EERBIED IN GODS HUIS
Ons wordt medegedeeld, dat de ailgemeene
ledenvergadering van de vereeniging „Eer
bied in Gods buis", die morgenavond gehouden
zou worden, is uitgesteld tot Vrijdag S Febr.
KONINGSGIST
AJs een reclame voor de bekende Koniugs-
gi®t werd ons een groote plaat toegezonden
waaron do riedkoopte van het brood in ver
houding tot zijn voedingswaarde gepropageerd
wordt.
HET ABATTOIR
De oplettende lezer zal begrepen hebben, dat
het gisteravond in ons blad voorkomend be
richt omtrent de abattoir-kwestie bij vergis
sing onder de rubriek stadsnieuws en niet
onder Viaardingen is terecht gekomen.
FEESTCONCERT
Zaterdag 9 Februari a.s. zal de vereeniging
van leden uit het stedelijk muziekkorps, on
der leiding van den heer H. H. v. Vleuten,
haar jaarlijksche feestconcert geven, in de
zaal van de R. K. Volksbond.
De Schiedamsche Tooneelvereeniging „Utile
Dulci" heeft haar medewerking toegezegd,
evenals het „Utile Dulci"-strijkje, dat tijdens
de pauze eenige nummers zal uitvoeren.
Het programma is ook ditmaal met zorg
samengesteld en belooft weer een zeer amu.
santen avond. z
Om hen mede in de gelegenheid te stellen
'n gezelligen avond dooT te brengen zi.in voor
dit feestconcert de weezen der verschillende
gezindten uitgenoodigd.
MISHANDELING
De 16-jarige J. G. B. uit de Huis-maasstraat,
deed hij de politie aangifte, dat hij op do gas
fabriek door J. M. mishandeld is.
VAN EEN HEK GEVALLEN
Aan het posthuis Broersvest is gistermiddag
door' den politiearts, den heer' De Leeuw,
voo-rloopig verbonden de 7-jarige W. N. uit
de Van Beverenstraat, die aan den Rotterdam-
echedijk van .een hek was gevallen en daarbij
een ernstig bloedende wond bij het rechter
oog had opgeloopen.
OMVER GEREDEN
In de Stadhouderslaan is een electrische
lantarenpaal omver gereden door een onbe
kend gebleven motorrijtuig.
INBRAAK IN EEN WACHTHUISJE
In en wachthuisje, staande op het Hofplein
v-a uden heer K„ agent van stoombooten, is
in den afgeloopen nacht ingebroken .De daders
hebben een slot van de deur uitgestoken. Vei-
moedlijk zijn de inbrekers gestoord. Niets
wordt vermist.
AANHOUDING
Gistermorgen is door de politie aange
houden de minderjarige A. v. d. P. die
Zaterdag j.h uit het Rijksopvoedingsgesticht
te Hoenderloo was weggeloopen. De jongen is
naar genoemd gesticht op transport gesteld.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 30 Januari. Aangekomen s.s.
Reventazon, van Bremerhaven om te dokken
in de WMhelminahaven; s.s. Hilversum, van
Odense; s.s. ICertosono, van Rotterdam heide
cm te 'dokken in de Wiltonliaven.
SCHIEDAM, 30 Januari. Vertrokken, s.s.
Seirstad, ledig naar Narvik; s.s. Soekaboemi,
Rött. Lloyd, naar Rotterdam; s.s. Maurita,
naar Stockholm.
SCHAKEN E S.S.
De uitslag der tweede ronde luidt als volgt:
Groep I.
N. v. HeiningenA. van Toledo 10
J. J. Th. PenningJ. penning uitgesteld.
L. M. Smit—B. J. Balkestein 0—1
L. v. d. Toorn vrij.
Groep II.
H. HamstraN. Vernirat 1—0
N. v. SetersJ. W. v. slobbe 01
J. NieswaagJ. Verburg 1_0
H. PennekampL. p v. Hoogdalem yi
J. Haanstra vrij.
Groep III.
J. Bezemer—W. v. Ravens
A. MuledW. A. Bezemer
G. BoöleW. Mak
A. Bongers vrij.
0—1
uitgesteld,
uitgesteld
BURGERLIJKE STAND
Aangiften van 30 Januari.
GEBOREN: Catharina Johanna Liduina
Theres-ia, d. van J. F. a. Goltke en M. G. van
Eijk, Lange Achterweg 9. Pieter Joseph
Gerard, z. van K. G. J. Sparla en A. M. Van-
hauten, Weatfrankelandschestraat 80.
GEHUWD A. J. W. Olieslagers 27 j. en G.
H. A. van Tankeren 25 j. A. G. J. Post
20 j. en J. C. Hoogendocrn 17 j.
(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie).
WAAROM NIET?
Geachte Redactie.
Naar aanleiding van hcj, gisteren onder bo
venstaand opschrift in uw veelgelezen Wad ge
plaatst ingezonden artikeltje, lijkt het mij niet
ondienstig, dezelfde vraag te stellen, ook al in
verband met de suhsidieerlng van het Stedelijk
Muziekkorps.
Waarom niet?
Er bestaat nog altijd een adres waarin ver
schillende bekende niuziekvereenigingeu hier
ter stede zich tot den ra&<] wenden met het ver
zoek om ecu gelijke b indeling van de an
dere verenigingen met het Stedelijk.
De raad heeft zich over dat adres nog niet
definitief uitgesproken.
Waarom niet?
De besturen van de betrokken vereenigin-
gen zou ik dezen raad willen geven: Geef in
de gemeente Schiedam geen enkel openbaar
concert meer, voordat de gemeenteraad zich
over deze kwestie gunstig heeft uitgesproken.
Het publiek,, d,at op de concerten van „St.
Ambrosius", „O. B. K.". „Harpe Davids" en
andere vereenigingen gesteld is, zal dan zelf
kunnen ooirdeelen, of door de prestaties van
het Stedelijk alleen zijn muzikale eischen ten
volle bevredigd worden.
Nogmaals: Waarom niet?
Met dank voor plaatsing,
W. B. A.
Mercedes-Benz heeft in het afgeloopen jaar op
menig schoonheids-concours triomfen gevierd.
Te Parijs verkreeg Dr. Seeholzer uit Zurich den
eereprijs en te Deauville den Grand Prix
d' honneur. Te Le Touquet behaalde Baron
Wentzel den len prijs, te La Baule eene buiten
gewone onderscheiding en Brides-Ies-Bains
bracht het Mercedes model „S" den eereprijs.
Te Budapest het gouden en zilveren lint. als
mede de le prijs. Te Noordwijk legde Mercedes
op 2 eerste prijzen en op 1 tweeden prijs beslag;
te Luzern op 2 eerste prijzen. Te Weenen be
kwam Prins Esterhazi den len prijs en het gou
den lint; hier werden bovendien nog 9 andere
prijzen Mercedes toegewezen. Baron Wentzel
rijdt steeds in Merc.edes-automobielen, van Con
tinental banden voorzien; ook in Frankrijk was
hij met deze beide fabrikaten vertegenwoordigd.
Hij zweert bij den Continental-band. (Adv.)
BEURS VAN SCHIEDAM
SCHIEDAM, 31 Januari. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer vau Koop
handel.
Moutwijn
Moutwijn 46 pet. IS.per ILL.
H. J JANSEN.
Spiritus
SCHIEDAM, 31 Januari. Men noteert voor
Melasse-spiritus 32.— per H. L.
Ruwe graanspiritus 60 pet 17.— per H. U
Spoeling
Noteering 2.40.
NATUURHISTORISCHE VEREENIGING.
Gisteren had in den van den heer G.
Breugem aan de Braakkade een ongeval
plaats, dat betrekkelijk nog goed is afgeloo
pen. De ongeveer 16-jarige V. pj. die met een
volgeladen lorrie rid stroo van de kade
kwam rijden en daarbij tie lorrie aan den
voorkant wilde tegenhouden, kwam te val
len, waardoor hij ernstig aan hoofd en ar
men werd verwond. Na ter Plaatse te zijn ver
bonden is de ongelukkige naar zijn woning
aan den Polderweg vervoerd.
Reel. D 2330 VM 8
Be architectuur der planten. De iepziekte.
Dinsdagavond hield de afdeeling Rotterdam
van de Nederlandsche Natuurhistorische Ver
eeniging haar jaarvergadering.
De voorzitter dr. Birnie heette de leden wel
kom op deze eerste bijeenkomst in 1929 en
sprak de hoop uit, dat het nieuwe vereeni-
gingsjaar veel mocht brengen. De heer Ver
heul dankte den voorzitter voor zijne woor
den en bracht den dank der leden aan het be
stuur, in 't bijzonder aan dr. Birnie. De secre
taris verkreeg daarna het woord voor het
jaarverslag Herdacht werden de heer G. van
Roon, in leven penningmeester, en mejuf
frouw Cath. Coal, in leven assistente aan
's Rijks Herbarium te Leiden, medewerkster
aan vele tentoonstellingen en leidster der pad
denstoelen-excursies.
In het afgeloopen jaar werden gehouden 13
vergaderingen waarvan drie met kleinere me-
dedeelingen, ten deele in samenwerking met
andere vereenigingen, 5 ééndaagsehe excur
sies, waarvan enkele op Zaterdagmiddag, een
meerdaagsche Pinkster-excursie naar Dene
kamp en omgeving, terwijl ook een voorjaars
tentoonstelling werd gehouden, waaraan vele
leden medewerkten.
Na het financiëel verslag en nadat enkele
benoemingen waren geschied, deelde de voor
zitter het een en ander mede over de plannen
voor 1929. Op 19 Februari zal dr. Folpmus een
lezing houden over cultuur van kreeften en
krabben, met demonstratie van materiaal, door
den bekenden specialist dr. de Man uit Ierseke
voor het museum geschonken. Verder een le
zing van den heer v. d. Voo over; De Strijd der
Sociale belangen van de Vogels en den
Mensch en een van prof. Jeswiet uit Wage-
ningen over zijn reis door Nieuw-Guinea.
Eendaagsche excursies staan op het pro
gramma naar Breda, Naardermeer, Vlist en
Rottemeren verder een strandwandeling en
paddenstoelen-excursie, de meerdaagsche
Pinkster-excursie gaat dit jaar naar Bergen-
op-Zoom.
De heer H. W. Dcrksen, verkreeg nu het
woord voor zijn mededeeling over de Archi
tectuur der planten.
Na eenige discussie werd de vergadering on
der dankzegging aan de sprekers gesloten.
„berlingske tidende".
„Iloe dikwijls heb ik je nou al gezegd, met dat ellendige getrommel op te
houden?" j
„Precies zes keer, paï"
lederen Zondag Patronaat St. Dominical
Godsdienstonderricht en ontspanning in bet
patronaatsgebouw Emmastraat, van half acht
tot negen uur.
's Maandags repetitie Muziekgezelschap St.
Ambrosius 8 uur, R. K. Volksbond.
lederen Maandagavond clubavond R. K,
Damclub 1. D. O. Patronaatsgebouw Lange
Haven; aanvang 8 uur.
Dinsdag bestuursvergadering R. K. Metaal»
bewerkersbond „St. Eloy", Gebouw R. K,
Volksbond.
lederen Woensdagavond clubavond R. K,
S. V. Excelsior, gebouw Kath. Kring.
lederen Woensdag Repetitie Konlnkl. man*
nenzaugvereeniging „Orpheus", Gebouw R. tC,
Volksbond Aanvang half negen.
lederen Woensdagavond vergadering „Katho
liek Streven". Gebouw Katb. Kring.
lederen Woensdagavond van 7 uur tot
half negen zitting bestuur Spaarfonds R. K.
gebouw R. K. Volksbond. Aanvang kwart ovei;
acht
lederen Woensdag Patronaat St. Doml ulcus
zaagles in het patronaatsgebouw. Emmastraat
van half acht tot negen uur.
Eiken 2en en 4en Vrijdag van de maand
vergadering Kath. Leven. Gebouw Kath. Kring
L. Haven. Aanvang half negen.
lederen Vrijdag oefeningavond van de R. K.
E. H. B. O. Gebouw R. IC Volksbond. Aanvang
kwart over acht.
Donderdag 31 Januari
Jaarfeest R. IC Volksbond. Opvoering van
„De Offerande".
Vrijdag 1 Februari
Ned. R. K. Grafische Bond, afd. Schiedam,
jaarvergadering in het gebouw van den R K.
Volksbond, Lange Haven 71. Aanvang 8 uur,
Zeer belangrijke agenda, o.a. bestuursver
kiezing.
RIC E, H. B. O. installatie van den nieuwen
dokter. Gebouw R. IC Volksbond.
Zaterdag 2 Februari
Feestavond strijkorkest „L. van Beethoven".
Gebouw R. K. Volkshond. Aanvang kwart
voor 8 uur.
Zondag 3 Februari
Jaarfeest R. IC Volksbond. Opvoering van
„De Offerande".
Lezing met lichtbeelden over Curasao, te
houden door den weleerw. pater M. Kosters
0.P. Parochiehuis Gorzen. Aanvang 8 uur.
Dinsdag 5 Februari
Propaganda-concert mandoline-club „O. V.
1.". Gebouw „Musis Sacrum". Aanvang 8 uur.
Woensdag 6 Februari
Concert te geven door T. E. G. E. N. 0.".
Gebouw „Musis Sacrum".
Donderdag 7 Februari
Vereeniging „Het Wit Gele Kruis". Leden
vergadering in den R. K. Volksbond.
Gebouw „Musis Sacrum". Aanvang 8 uur.
vergadering in den R-. IC Volksbond, Aanvang
8 uur.
Maatschappij tot bevordering der toon
kunst. Voordrachtsavoitd, te geven door leer
lingen van de muziekschool der afdeelin. Ge
bouw „Musis Sacrum". Aanvang 8 uur.
Vrijdag 8 februari
Jaarfeest R. K. Volksbond. Opvoering van
„De Offerande", door de tooneelvereeniging
„Alberdink Thym"
Eerbied in Gods Huis. Aigemeene jaar
vergadering.
TE ROTTERDAM
31 Jan.: Groote Schouwburg. De vlucht,
(Ver. Tooneel), 8 uur, (voor volwassenen).
3 Febr.: Groote Schouwburg, Die Czar-
dasfiirstin (Hirscb Operette) 2 uur (voor
volwassenen).
4 Febr.: Groote DoeJezaal, generale repe
titie Rottend. Onderw. Zangver., half 8.
5 Febr.: Gr. Doelezaal, uitvoering Rottord.
Onderw. Zangver., (de Falla, Debussy), 8 uur.
Groote Nutszaal, concert Frits en Ellen Kok
(vioo'l-avond), 8 uur.
D a g e 1 ij k s: Circus-Schou wburg. De ge
schandvlekte, (Spreegezelschap), 8 uur, (voor
volwassenen). Tivoll-Scbouwburg, Wonder
boven wonder, (Bouv/meester's revue), 8 uur,
(Zondag ook 2 uur).
Bioscopen; Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 31 dezer In: Olympia:
Corso (voor volwassenen); Centraal (voor vol
wassenen); City (voor volwassenen); W.B.-
theater (voor volwassenen). >VJr- j
