FEUILLETON TAND OM TAND ADVERTEERENDE ZAKEN DUREN HET LANGST DONDERDAG 31 JANUARI 1929 EERSTE BLAD i PAGINA 2 LEVENDE EUROPEESCHE V!3CH IN INDIë RADIONIEUWS D JESLAAGDE EXPERIMENTEN VAN DEN INDRAPOER A-KOK Vijf jaren is de 1ste kok van het fl. „Indra- poera", <le heer H. Demuth nu reeds bezig met ■•jjn proefneming om Europ-eesche visch levend 'maar het Oosten over te brengen, een experi ment lang niet zonder tastbare resultaten. De heer Demuth is van het standpunt uitgegaan, dat waar de Europeanen het in Indië kunnen bolwerken wat betreft het klimaat, het ook voor de dieren in casu hier de viesehen niet zoo'n toer zijn zou om deze te acclimatiseeren. In 1924 ia de heer Demuth, daartoe door zijn directie in staat gesteld, met zijn proefneming Ibegonnen. De eerste levende visschen die hij mede nam waren eenige karpers en wat zeelt, doch meestal sneuvelden zij, wanneer de boot !de Roode zee had bereikt Twee jaren lang mislukte iedere overtocht en het pleit wel voor het uithoudingsvermogen van den heer Demuth, dat hij zijn proefnemingen niet opgaf. December van het jaar 1926, gelakte het hem het eerste transport karpers en zeelt be houden over te brengen. De visschen werden uitgezet in de z.g. Gouvernementsvijvers. In totaal had hij ongeveer 40 stuks visschen mee genomen. En nu na twee jaren tijds, het is bijna ongelooflijk, huizen er in die Gouverae- ments-vijvers pl.m. 28.000 jong© karpers en 14.000 jonge zeelten, respectievelijk na drie maal en tweemaal geteeld te hebben. Dat de visschen het in het Oosten goed kun nen wennen, om ons zoo eens uit te drukken, blijkt o.m. hieruit, dat er karpers bij zijn, die het in twee en een half jaar hebben gebracht tot een gewicht van ruim 16 pond en zeelten tot een gewicht van pl.m. 9 pond. De heer Demuth heeft zich echter niet beperkt tot karpera en zeelt alleen. Hij slaagde er ook in levende forellen naar het Oosten mee te nemen. Nu staat nog op zijn verlangenslijstje om ook de zalm levend in Indië te importeeren, daar hij vol goeden moed is, dat het dan tot een ■kruising zal komen tusscben forellen en zalm, waardoor dan een vischsoort wordt verkregen, dat een delicatesse worden zal. Is het hem gelukt levende visch naar Indië Over te brengen, sinds het laatste jaar tracht hij ook broedeitjes aan boord mee te nemen. De eerste proeven moeten nu eenmaal altijd mislukken en de eerste driemaal dat hij zich met een dergelijk transport belastte liep het op niets uit. De vierde maal is hij iets ge lukkiger geweest, ofschoon het resultaat nu niet zoo bijzonder was. Yan de 3000 eitjes die hij medenam, zijn er slechts 17 forellen uit- gekomen. Deze reis echter, de „Indrapoera" vertrekt 6 Februari as., hoopt hij gelukkiger te wezen. Een transportkist wordt meegenomen, waarin 3000 bevruchte beelrforeleleren, 3000 regenboog foreleieren en ruim 1000 zalmeieren. De eitjes, die een grootte hebben van een erwt, worden gelegd In raampjes van 20 bij 8 c.M., die met zljde-aohtlg mousseline zijn bekleed. Met ijs- water van 1 tot 5 gr. C. worden zij op tempe ratuur gehouden. Het initiatief om levende forelleneieren mee te nemen is eveneens weer Tan den heer Demuth. Na jarenlange ervaring Is de heer Demuth ervan overtuigd, dat het grootste gedeelte goed zal overkomen. n® heer Demuth bij w!en wij gisteren op t bezoek waren, liet ons meerdere uitknipsels lezen ran Indische bladen, waarin zeer waar- deerende artikelen zijn gewijd aan het experi ment-Demuth. Het Oosten, zoo schreef o.m. Max van der Post Kremer, neemt niet alleen de Westeneche vi3 vitalls over, maar vertien voudigt ze. Ofschoon het Gouvernement de visschen nog niet htsnft vrijgegeven, hoopt men toch in Indië, zich binnen afzienbaren tijd te goed te doen aan een vetten karper of zeelt, dank zij het steeds maar doorzetten van den heer Demuth, die al zijn vrijen tijd eraan heeft besteed om zijn experiment te doen slagen. RECHTERLIJKE MACHT. Bij Kon. besl. zijn benoemd tot substituut griffier bij de arrondissementsrechtbank te: Rotterdam: mr. C. H. Plug, thans substituut- griffier bij het kantongerecht aldaar. ERTS TRANSPORT NAAR DEN RIJN. verband met den ingewikkelden toestand van den Iaatsten tijd, veroorzaakt door de be palingen: Oude- en nieuwe losoondities, hebben de vier grootste ertstransportfirma's gisteren eenstemmig besloten, voor schepen onder 1000 tons met en 'A lostijd resp. 3 en 6 losdagen en boven 10(10 tons resp. 4 en S losdagen in toepassing te brengen. RECHTBANK NA DE BEHANDELING VAN EEN ZIEK VARKEN Een meineedzaakje Op 11 December behandelde de rechtbank een zaak tegen A. Q.. te Vlaai-dingen, die een ziek varken van den 52-jarige.n fabrieksarbei der A. K., in behandeling genomen zou hebben, zonder daartoe bevoegd te zijn. Het varken ging dood en K. ging toen naar den gemeente dienst om te verzoeken het doode varken weg te halen. Daar zond men K. naar den veearts Keulenmeester, aan wien IC. het verhaal deed, dat Q. bij het zieke varken was geweest. Deze had hetvarken ingespoten. Een onderzoek werd ingesteld, waarbij bleek, dat .het varken, achter een der ooren was ingespoten met een serum tegen miltvuur. Q. werd toen vervolgd wegens het onbevoegd uitoefenen van de veeartsenijkunde en bij da behandeling van de zaak voor de rechtbank al hier was IC op zijn verklaringen voor <le poli tie in zoover teruggekomen, dat hij niet ge zien zou hebben, dat Q. naar zijn auto terug geloop en was. om een spuit te halen, en dat hij evenmin gezien had, dat Q. het vaTken in spoot, omdat hij toen druk werk had om de gezonde varkens uit het hok te houden. Tegen K. was toen rechtsingang verleend op vermoeiden van meineed. De verdere behande ling van de zaak tegen Q. werd daarop ge schorst. Vanmorgen moest K. terzake van meineed terecht staan. K. bleef bij zijn onder eed© af gelegde verklaring. Hij had toen de waarheid gezegd. Er werden een aantal getuigen gehoord; de veearts Keukenmeester, de politie-agenten Lu- cassen en Seekles, de ambtenaar van de ge meente-reiniging Molendijk en de huishoudster van den veearts, tegen wie verdachte bad ge zegd, dat Q. het varken had ingespoten. Het O. M., waargenomen door mr. J. G. Hol- steyn, achtte het wettig en overtuigend be wijs met het getuigenverhoor bewezen. Het eiscbte zes maanden gevangenisstraf. De verdediger, mr. K. B. van Diemen, begon zich namens verdachte te beklagen, dat deze tien dagen in preventieve hechtenis is gehou den. Daartoe was geen reden geweest. Pleiter zette uiteen, dat niet vaststaat dat verdachte gezien heeft, wat in 't varkenshok is gebeurd en trachtte ook aannemelijk te maken, dat verdachte zich tegenover de politie positief heeft uitgelaten, terwijl hij toch eigenlijk niets positiefs heeft gezien. Pleiter concludeerde text vrijspraak, subs, oplegging van een geldboete. WAS HET RIJBEWIJS GELDIG OF NIET 7 De 2S-jarige administrateur A. v. R., uit Utrecht, had op 23 September des nachts om half een in de Dorpestraat te Overschie gere den met een auto, welke geen licht voerde. Hij was door de politie aangehouden, en toen hem naar zijn rijbewijs werd gevraagd, bad hij er een getoond, afgegeven door den Commissaris der Koningin in Zuid-Holland, hetgeen dooi den politie-ambtenaar niet als geldig kon wor den erkend, omdat v. R. in Utrecht woonde. De kantonrechter had v. R. veroordeeld tot 5 boete subs. 5 dagen hechtenis, wegens het rij den zonder licht, doch hem wegens het niet vertoonen va-n een geldig rijbewijs vrijgespro ken. De ambtenaar van het O. M. was tegen het vrijsprekend gedeelte van het vonnis in hon ger beroep gekomen. Het O. M., meende dat de kantonrechter ten onrechte had vrijgesproken. Het getoonde rij bewijs kan niet als geldig worden aangemerkt omdat het moet zijn afgegeven door den Com missaris der Koningin in de provincie waar verdachte woonde. Het eiscbte derhalve ver nietiging van het vonnis en veroordeeling van verdachte ter zake van de beide feiten tot twee maal 2 boete, subs. 2 maal 1 dag hechtenis. Uitspraken 12 Februari. EEN AUTOVELG MET BAND Reeds vroeger had de rechtbank een zaak behandeld tegen den 36-jarigen mastiekbewer- ker C. N. A. N., die zich schuldig gemaakt zou hebben aan heling van een autovelg met band. Hij was toen niet verschenen en bij verstek werd hij veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf. Tegen dit vonnis was verdachte in verzet ge komen en zoo werd Dinsdag de zaak opnieuw behandeld. Het ging om een autoband met velg, die in Mei 1927 gestolen was van een auto van J. v. Doelen toen de wagen in zijn pakhuis stond. Verdachte ontkende iets met den band uit staande te hebben, doch een tweetal getuigen kwamen anders verklaren. Allereerst C. J. van Vliet, die in opdracht van verdachte den band met velg had verkocht en dan F. L. v. Ommeren, die gezien had dat verdachte samen met van Vliet den band had gehaald nlt zijn pak huis, waar hij zoolang opgeborgen was geweest. Verdachte had hem toen f 1 staangeld gegeven. Het O. M., waargenomen door mr. A. J. de Visser, eischte gezien deze getuigenverklarin gen, bekrachtiging van het vonnis. De verdediger, mr. P. H. M. Hoogenbergh, pleitte op verschillende gronden vrijspraak. SPAARVEREENIGING HET HOEFIJZER Een hoefijzer heeft den roep geluk aan te brengen en een aantal geregelde bezoekers van het café van J. Hoogenboezem aan de Hugo de Grootstraat, die het plan opgevat hadden tezamen een spaarvereeniging in het leven te roepen, hadden zich dien roep herinnerd en daarom hun vereeniging Hét Hoefijzer ge noemd. Of ze op het oogenblik nog reden heb ben om aan het gelukaanbrengend vermogen van een hoefijzer te gelooven, mogen wij be twijfelen. Deze vereeniging had als elke goede vereeni ging een bestuur. Dat bestuur bestond uit een drietal personen, waarvan de 42-jarige contro leur van havenarbeiders L. T. secretaris-pen ningmeester was. Besloten was, dat de spaar gelden zouden worden belegd op de Spaarbank aan de Gedempte Botersloot en tevens werd besloten dat de ingelegde gelden slechts zou den mogen worden opgevraagd op een machti ging, door deze bestuursleden geteekend. Groot zal dan ook de verbazing van het be stuur geweest zijn, toen het tot de ontdekking kwam, op een kwaden dag, dat het geheele tegoed, zijnde een bedrag van f 64, van het boekje verdwenen was. Da secretaris-penningmeester was de schul dige. Mij had op de machtiging de namen der twee andere bestuursleden valschelijk ingevuld. Ter terechtzitting was T. niet verschenen. In de instructie had hij echter een volledige beken tenis afgelegd, die nu bevestigd werd doqr ver schillende getuigenverklaringen. Een ingewonnen reclasseeringsrapport van het Leger des Heils luidde niet zeer gunstig. Daarbij had verdachte niet voldaan aan zijn toezegging het opgelichte geld terug te betalen. Hij bad zelfs aan de rechtbank thans een brief geschreven waarin hij zei, dat de rechters nu maar „een ultimatum" moesten stellen. Het O. M. achtte echter geen grond aanwezig voor het opleggen van een voorwaardelijke seraf en het eischte 10 maanden gevangenisstraf. VAN EEN DORPSRUZIE EN WAT DIES MEER ZIJ Tusscheu den secretaris van Sommelsdijk en den veekoopman M. de Haas bestaat geen goe de verstandhouding en dit was de oorzaak, dat thans een zaak van weinig importantie voor de rechtbank behandeld werd. In Juni 1928 toch was bet vee van den heer De Haas verdacht te lijden aan een besmet telijke ziekte. Op de weide waren de voorge schreven borden geplaatst en het vee mocht natuurlijk deze welde niet verlaten, wegens het gevaar voer besmetting. Op 11 Juni zou do weide weer worden vrijgegeven. Doch op 9 Juni had een kmocht van den heer De Ilaas twee vaarskoelen uit de besmette weide over gebracht naar een niet besmette weide. Alvo rens daartoe over te gaan zon hij er verlof voor gevraagd hebben van den veearts. Deze had er niets tegen géhad, want het vee werd toch niet meer verdacht. „Maar zeg bet even op de secretarie'', had de veearts er hij' ge voegd. De knecht had de koeien verweid en daarvan kennis gegeven op de secretarie. De secretaris echter nam daarmee geen genoegen. Het verlof daartoe toch had de burgemeester moeten ge ven, na het advies van den veeartsemjkumdi- gen dienst te hebben ingewonnen. Dies volg de proces-verbaal en de knecht was door het kantongerecht te Sommelsdijk veroordeeld we gens overtreding van de veewet, tot 5 boete subs. 5 dagen hechtenis. Tegen dit vonnis had de knecht geappêlleerd en zoodoende diende de zaak thans In hooger beroep voor de recht bank. De knecht was niet verschenen. Als zijn gemachtigde trad op de koopman M. de Haas. Deze gaf een omstandig verhaal van de feiten, en legde teveas een brief over van den inspecteur van den Veeartsenijkundigen dienst, waarin deze o.m. verklaart, dat geen enkel belang is geschaad door de daad van ver dachte. De veearts A, J. van Hemert verklaarde thans, dat verdachte gevraagd had toestem ming om de koeien van de eene besmette weide •over te brengen naar de andere. Zoo althans had hij het begrepen en daartegen bad bij ook geen bezwaar gehad. De heer De Haas merkte hiertegen op, dat voor een vervoer van de eene besmette weide naar de andere geen toestemming noodlg is. Dat weet elke veehouder. Waar bier dus toe stemming gevraagd is, moest dit uiteraard zijn voor de overbrenging van vee van een besmet te naar een niet besmette weide. Het O. M., waargenomen door mr. J. G. Hol- stein, merkte op, dat het hier wel een heel formeel© kwestie geldt, doch het feit is be wezen. Het mocht dan al in werkelijkheid geen verdacht vee meer zijn, in den zin der veewet was het, zoolang de termijn niet verstreken was, wel degelijk verdacht. Het eischte dan ook bevestiging van het vonnis. De heer De Haas zeide nog, dat deze geheele zaak terug te brengen is tot een veete tusscben den gemeente-secretaris en hem. Deze toch heeft de gelegenheid, dat niet aan de letter van de wet is voldaan, aangegrepen om hem te treffen. De heer De Haas zei verder nog, dat de knecht gehandeld had op zijn lastge ving, zoodat dus niet de knecht, maar hij aan sprakelijk is, zoodat de knecht zal moeten worden vrijgesproken. Uitspraken i2 Februari. UITSPRAKEN De rechtbank heeft voorts veroordeeld: K. B., 42 jaar, varensgezel te Vlaardingeu, wegens meineed in een strafprocedure van den winkelier J. II., voor het kantongerecht ta Schiedam, tot 2 maanden gevangenisstraf. J. B. de J., 32 jaar, landbouwer te Oude Tonge, wegens diefstal van een hoeveelheid uien van het land van J. PIeter.se, tot 4 maan den gevangenisstraf. In de zaak van W. de K., 25 jaar, koopman, gedetineerd wegens oplichting van I. Fleisch- man en J. Bebr, voor eenige huishoudelijke ar tikelen en galanterieën, die hij op naam van zijn vader op credlet had gekocht, werd een onderzoek gelast naar de reclasseeringsmoge- lijkheid van verd. E. M. W.. 31 jaar, zonder beroep, gedeti neerd en recidivist, wegens diefstal van een portemonnaie, met 60.ten nadeele van G. A. J. Keusenkamp, gepleegd op 24 November in oen café aan he.t StokvischwateT, tot vier maanden gevangenisstraf. J. H., 23 jaar, koopman, recidivist, wegens diefstal van 3 kisten sinaasappelen, ten na deele van den koopman J. M. Lindeman uit diens pakhuis aan de Kievitstraat, tot 6 maan den gevangenisstraf. D. C. S„ 54 jaar, bedienaar ter begrafenis, recidivist en gedetineerd, wegens oplichting van A. H. Verwey te Berkel, voor een bedrag van ongeveer 4000, door het te doen voorko men, alsof verdachte hem een viertal panden verkocht, en genoemd bedrag als voorschot op den koopprijs in eigen zak te steken, tot 2 jaar gevangenisstraf. In een zaak van J. H., 49 jaar, winkelier te Vlaardingen, appellant van een vonnis van den kantonrechter te Schiedam, waarbij hij wegens een overtreding van de Drankwet bij bad zonder in het bezit te zijn van verlof op 22 Juli des nachts om kwart na twaalf een fleschje bier verkocht voor gebruik ter plaatse was veroordeeld tot 10 boete subs. 5 dagen hechtenis, heeft de rechtbank het vonnis be vestigd. In de zaak van D. G., 66 jaar, los-werkman, appellant van een vonnis van dien kantonrech ter alhier, waarbij hij wegens een overtreding van de ViSscherijwet hij had te Pernis op 10 October In het binnenwater de Heyscheha- ven een net In het water gehad, zonder daar toe vergunning van den rechthebbende te heb ben gehad was veroordeeld tot 4 boete subs. 3 dagen beohtends, heeft de rechtbank bet vonnis vernietigd en opnieuw rechtdoende verdachte veroordeeld tot dezelfde straf en verbeurdverklaring van het vischnet. Th. J. W., 42 jaar, koopman, en TV. V., 44 jaar, caféhouder, belden gedetineerd, wegens oplichting van J. de With voor een bedrag van 720, waarvoor zij 10 vervalschte 1 dollar biljetten In onderpand hadden gegeven, ieder tot 2 Jaar gevangenisstraf. W"WiM.i.i.i im.11.1. .ii-n FROG RAM MA'S VOOR. VRIJDAG Huizen (536,3 M.. na G uur 1S32 M.) -130 concert door liet K.R.O,-trio; 34.—- vrivj- wenuurtje door mevr. Kalter-TTigmart; 45. gramofoonmuziek; EG.45 concert door het Hol landses Harpkwartet (viool-harp-cello-orgel) 77.39 cursus paedagogie door dr. J. v. Dael; 7.35 Prot. uitzending. Hilversum ('1071 M.) 12.152.— concert door liet A.V.R.O.-trio; 2.434.- gramofoon muziek; 41.20 halfuurtje voor de huisvrouw door mevr. A. E. Dottwes Dekker—-Jolles: Indië; 4.39—5.-— vlocd-concert53.SÜ declamatie door M. E. v. AmraersWafelbakker; 5.306.radio praatje; G7.15 concert door het A.V.R.O.-trio; 7.15—7.45 schippersles; 88.30 kamermuziek door het Haagsoh strijkkwartet violen-ait- viool-cfcllo)8.30D.lezing door L. Koetsier: De piano; 9.vervolg concert; 9.3010.piano concert door Lion Contrail10.15 persberichten; 10. IS aart si. van het Concertgebouw „De Veree niging" Nijmegen. Concert. Het Omroeporkest o. 1. v. Nico Tree®. H. Cals (sopraan), L. Alus- kensSleurs (sopraan). Daventry (15G2 M.) 11.05 lezing; 11.20 gra- t mofoonmuziek; 12.20 sonaten voor viool en piano; 12:50 orgelconcert; 1.20—2.20 orkest; 2.50 voor de scholen; 3.15 muziek; 3.20 lezing: Round the world; 3.40 muziek; 3.45 lezing; 4.50 orkest; 5.35 kinderuurtje; G.20 lezing; 6.35 nieuwsberichten; 6.50 muziek; 7.05 piano-sonaten van Beetho ven; 7.20 muzlekcritiek; 7.35 muziek; 7.45 lezing; 8.05 Violet Loraine, liedjes; S.20 B. B. C. Sym- phonieconeert in de Queen's Hall. Symphonie- orkest en National Koor o. 1. v. Landon Ronald; 8.50 „The Hillside", Foff, ballade. I. Souez (so praan), 11. Heyner (bariton)9.20 nieuwsberich ten; 9.35 vervolg symphonieconcert; 10.25 lezing; 10.40 „Rhyme and Rhythm"; 11.2012.20 dans muziek. Parijs („Radio-Paris" 1750 M.) 12.502.10 orkest; 4.055.05» trio (piano-viool-cello); 7.05 7.50 gramofoonmuziek; 8.5011.10 3e sym phonic, Beethoven. Orkest. Langenberg (4G9 M.) 11.30 mechanische muziek; 12.251.50 orkest; 5.05—5.50 Spaansche muziek. Sopraan met piano- en vioolbegel.; 7.20 8.15 klein Werag-orkest; 8.20 concert. Buda- pester strijkkwartet. Daarna dansmuziek. Zeesen (1649 M.) 11.503.50 lezingen; 3.50 4.50 orkest; 4.507.05 lezingen; 7.20 „Das .pochende Herz", hoorspel van R. Gunold; 9.50 dansmuziek. Hamburg (395 M.) 10.2011.20 gramo foonmuziek; 4.20 Noorsche gedichten; 5.20 gra mofoonmuziek; 7.20 concert. Orkest o. 1. v. J. Eibenschütz; 9.30 moderne dansmuziek; 10.20 orkest. Brussel (512 M.) 5.20 orkest; G.50 trio; 7.20 gramofoonmuziek; 8.35 orkest; 9.20 concert. Or- 1 kest en Mme. Candael en M. v, Beveren. Bern (411 M.) 6.507.20 het familieleven in Pompei! vóór 2000 jaar. Voordracht van dr. Schönbein; 7.207.50 Fransche voordracht door Madame L. NefLavater. Lectuur van Victor Hugo7.508.40 „Die Witwe Crapin" zangspel, muziek van Flotow; 8.40—9.05 orkest van da Kurzaal; 9.05—9.20 weer- en nieuwsberichten. LOOS ALARM. Gisterenmiddag omstreeks half 5 is een lange ijzeren schuit bij het draaien om door de Vlas- marktslnis te komen, met den achtersteven aangebotst tegen den achtergevel van een pand der N.V. P. A. Hammes, groothandel in kolo niale waren. Door den schok vielen met donderend geraas de ijzeren dekluiken van het vaartuig in da ruimen. Op bet lawaai kwamen een groot aantal men- schen toeijlen en de mare van een nieuwe in storting men herinnert zich, dat de achter muur van hetzelfde pand al eens is ingestort deed de ronde. De nu sterke muur, welke door middel van zware dwarsbalken nog extra is verstevigd, be kwam alleen in zoo verre schade, dat één dier bedoelde balken ter plaatse, waar hij bij de aan varing met het schip in aanraking was geko men, versplinterd werd. In eenige minuten stond het Steiger vol met een massa nieuwsgierigen, die slechts langzaam aftrokken. ROTTERDAMSCHE HARMONIEKATEL. De Rotterdumsche Hannoniekapel, direc teur de h-eeir P. J. Oomes, toonkunstenaar al hier. heeft naar aanleiding van haar 20-jarig bestaan 'n giroot Nationaal Zang- en Muziek concours uitgeschreven en wel op 12, 19 en 20 Mei (Pinksterdagen). Aan dit concours kunnen deelnemen: Harmonie- en fanfare-gezelschap pen, Symphonie, Mandoline-, Zang- en Accor deon-vereen igingon. De prijzen zullen bestaan uit kransen, takken en medailles, benevens geldprijzen voor directeuren. Er moeten vrije werken uitgevoerd worden. Inschrijfbiljetten en reglementen te verkrijgen bij den concoars- secnetarls Arn. Lubberink, Bree 75b, Rotter dam. Al-s attractie is er een marschwedstrijd, aan verbonden. De vereeniging, die bet hoog ste aantal punten behaalt, wordt beschouwd, als de kampioen van Rotterdam. Hiervoor wordt een zilveren beker uitgeloofd. Naar het Engelscb door P. A. SHEEHAN Vertaling van JAC. J. SCHOON De voortdurende harde strijd om het bestaan had deze harten minder toegankelijk gemaakt voor zachtere gevoelens; zij droegen hun armoede slechts met weerzin en verwenschten het noodlot, dat zulk een meedoogenloos spel met hen gespeeld had. Wat wij hier van zeer velen kunnen zeggen, geldt bij het Iersche volle bijna zonder uitzondering. Het is van nature goed een meegaande van gemoed, vroom en vol eerbied voor de voorschriften van den gods dienst, maar de dwingelandij, waaronder het meer dan een eeuw zucht, heeft dat volk zedelijk slechter gemaakt. Het ziet in den Engelschman slechts den indringer, die het beroofd, uit zijn i bezittingen verdreven, tot slaven vernederd heeft. Inplaats van het christelijk gebod, treedt maar al te vaak het menschelijk gevoel, de hartstocht, welke maar geweldadigen tegen stand, naar WTaak dorst. Ongetwijfeld kan men de uitspattingen, wi \rin het gevoel der onder drukte, verjaagde, Vervolgde Ieren, zich zoo vaak uit, niet goed praten, maar het gebotste gedeelte der verantwoordelijkheid daarvan valt pp hen, die dezen haat voedsel hebben gegeven- !en hebben aangeblazen door stelselmatige on- jnpnschelijke en haast ongelooflijke onderdruk king. Doch lceeren wij naar Ketty terug. Het kleine meisje was onder haar broertjes en zusjes een waire verschoppeling. Viel de oogst slecht uit, dan had de vader harde woor den voor haar. „Zonder dat kind", placht hij te zeggen, „stond ik heden aan het hoofd van een aanzienlijke boerderij, terwijl ik heden mijn pacht niet betalen kan. Dank zij dit kind, zal men ons nog .den een of anderen dag op straat zetten!" Kattty begreep niets van de antipathie, welke man tegen haar koesterde; wanneer men tegen haar Uitvoer, trok zij zich schuw In een hoek terug en schreide. De eenige, bij wien zij eenigen steun vond, was haar broeder William, wiens goed hart In verzet kwam tegen de harde behandeling, die zijn zusje te verdu ren had. „Ketty heeft geen schuld aan ons on geluk", zeide hij dikwijls. „Waarom moest die malle lady Walwich ook juist bij ons komen?" Houd je mond, domoor! schreeuwde dan zijn vader woedend en William moest er zich mede tevreden stellen, zijn zusje heimelijk eenige schadeloosstelling voor de liefdeloosheid, der anderen te bewijzen. De welstand, welke door de gril van lady Walwich in huls gekomen was, hield niet lang stend: weldra kwamen de ontberingen weer opdagen. De fraaie eikenhouten meubelen ver dwenen, de een na den ander, de kookkachel, het keukengerei, het linnengoed, alles ging den zelfden weg en een paar jaar later vinden wij Willy Podgey's hut weder in denzelfden toe stand als wiaarin hij hij den aanvang van ons verhaal verkeerde. De grond van het erf, waarop men sinds langen tijd geen kiezelsteen tjes meer zag, geleek doorweekt van den regen als hij was, op een groote slijppoel, waarin de ganzen naar hartelust wroetten. Er was van den sehoonen droom van enkele jaren terug niets andera overgebleven, dan een bittere te leurstelling, welke het leven nog ondragelijker maakte, dan liet toch reeds was. Tonny, de oudste zoon, die buitendien toch reeds ernstig vaal aard was, en een in zichzelf gekeerd karakter had, ging klaarblijkelijk ge bukt onder den toestand, die zijn toekomst alles behalve gunstig deed aanzien. Hij werd ruw, vaak zelfs onuitstaanbaar; zijn voorheen schier woeste uittdrnkking, die het alle be koorlijkheid ontnam. Hij telde nu twintig jaar, was groot, sterk en energiek. Daar de boer derij van zijn vader te klein was, om een zoo talrijk gezin te onderhouden, moest hij er aan deuken, om zich een kosttwinning te verschaffen. Hij werkte al® daglooner bij na burige pachters, dioch deze waren er niet veel beter aan toe, dan zijn vader, en zoo ontbrak het hein dan ook vaaJc genoeg aan arbeid. Men kent den trenrigen toestand der Iersche boeren; zij missen de vrijheden en de rechten, die elk ander inwoner vaJ1 Gr°ot-Brittanië ge niet, worden door onmeedoogende landheeren uitgezogen en hebben zelfs geen zekerheid voor den dag van morgen. Aldus leidt bij een kommervol bestaan op een grond, welke een maal aan zijn vooronders toebehoorde, dien hij heden in het zweet zijns aanscihijns bewerkt en waarvan een barbaansohe wetgeving hem ieder oogenblik kaai verjagen. Engeland voert een ijzeren heerschappij oveT dit Broedereiland, dat het steeds zoo behandelt, als Asschepoet- ster eens door haar zusters werd bejegend. Ierland, dat wegens zijn trouw-vasthouden aan het Katholieke geloof werd vervolgd, heeft eenwen lang gezocht en vruchteloos getracht, zijn rechtmatige vrijheid weder te veroveren. Be strijd wordt al heviger, de aangewende middelen meedoogenloozer, het vooruitzicht van. Engeland, om dit volk blijvend in ijzeren kluistera te smeden, hoe langer hoe geringer, en toch aarzelt men nog steeds, den eenigen weg in te slaan, wel Ito tot een bevredigende oplossing zou lelden, nJ, Ierland Inderdaad gerechtigheid te laten wedervaren en de Ieren hun grond en hun burgerrechten terug te geven, alsmede volkomen godsdienstvrijheid. Tonny zocht dus een middel, om zijn brood te verdienen, doch vond het niet. Lady Walwich had zich sedert den dag van ICetty's geboorte niet meer laten zien; on getwijfeld had zij elders den begeerden erf genaam gevonden, en dacht niet meer aan deze arme me-nschen. De Engelschen zijn over het algemeen koel berekend en baatzuchtig; maar schijnbaar. Zij werpen groote sommen in het water, om een dwaze gril tte bevredigen, en hebben er veel voor over, om In de oogen vatfi Ihet publiek voor edelmoedig door te gaan, maar de ware onbaatzuchtigheid is de Angli canen vreemd. Dat is een specifiek Katholieke deugd, daar deze godsdienst de woorden van den Verlosser predikt: „Broeders bemint elkan der!" Sinds een maand werkte Tonny als sjouwer bij den wederopbouw vau een naburige boer derij .welke door brand was verwoest. Het was ongeveer een uur gaans van zijn huis; 's mor gens en 's avonds kon hij nog zijn vader hel pen en zijn dagloon, alhoewel laag genoeg, ver schafte het huisgezin eenige hulp. Tonny was tevreden; zijn karakter veranderde clenderoog; hij werd minder barsdh en ruw, mopperde minder dan vroeger en zijn gezicht begon dat woeste voorkomen te verliezen, dut het den Iaatsten tijd zoo had misvormd. Welke nieuwe wording was er dam in zijn leven gekomen? Wanneer wij hem op een avond, na afloop van zijn dagtaak huiswaarts- volgen, dan zullen wij den sleutel van dit raadsel spoedig vinden. Op dien bewusten avond sloeg Tonny, nadat de werkzaamheden waren afgieloopen, lang zaam den weg naar huis in. Hij liep, verzonken als hij was In naargeestige gedachten, met ge bogen hoofd voort, zonder er op te letten, wie zijn weg kruisten, toen hij plotseling door een frissche, vroolijke stem achter hem, uit zijn sombere gepeinzen werd wakker gescbud. Heidaar, master Tonny, je loopt met zoo'n trotsch gezicht voor-hij, dat men haast zou gaan denken, dat je niemand meer wilt kennen. De jongeling hief bij deze woorden het hoofd op en antwoordde glimlachend: „Goeden avond, Nelly; ik had je waarlijk niet gezien." Dat wil ik gaarne gelooven: je kijkt als iemand, die in diep gepeins verzonken is. Zij, die zoo sprak, was een knap, jong meisje van nog geen zeventien jaar, blond, frisch, met levendigen blik en guitigen glimlach. Zij leunde tegen het hek eener weide, waarop ver scheidene beste koebeesten liepen te grazen. Waar dacht je zooeven aan? vorschte het jonge meisje plagend. Het zou hoffelijk zijn, te antwoorden, dat ik aan jou liep*te denken, Nelly, maar om de waarhei dte zeggen, nemen mijn gedachten tegenwoordig zelden de vlucht na-ar zulk een beminnelijk voorwerp als jij bent. Dat noem ik een tamelijk verwrongen compliment, Tonny, gaf de jonge Iersche vroo- lijk lachend ten antwoord. Tonny besefte dat bij een onhandigheid had begaan; hij kreeg een kleur en stotterde: Wanneer men ongelukkig is, maken de Jonge meisjes zich vroohjk over ons. Word maar niet boos, Tonny, gaf Nelly haastig ten bescheid, terwijl zij haar best deed, om een ernstig gezicht te zetten. Lach maar, Nelly, geneer je niet, zeide de jongeling op ietwat gekrenkten toon. Wanneer dat overigens alles was, wat je mij te vertellen hsdt, dan was het de moeite niet waard, mij op to houden. (Wordt vervolgd). i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 2