FEUILLETON
TAND OM TAND
D-NSOAG 26 FEBRUARI 1929
TWEEDE BLAD
PAGSNA 2
BENOEMINGEN
DE PAUS-MEETING
UIT DE R. K. STAATSPARTIJ
i
„HET HELDENDICHT VAN DE
ROOMSCHE DAAD"
FELLE HOTELBRAND
TE SANTPOORT
WAT EEN OUD-ZOUAAF VERTELT
mishandeling in een
GAUWDIEF ACHTERHAALD?
DE RING VAN 12.500.
GEVAREN VAN HET MIJNLEVEN
PAS TOCH OP MET UW
VERWARMING
DE „OVERVAL"- EN
„BEROQVINGS"-COMEDIE
ERNSTIGE AANVARING OP DE
SCHELDE
In het Bisdom Haarlem
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Aariond-erveen den
weleerw. heer A. Hoogeveen en tot pastoor
te Hóutrakpolder den weleerw. heer J. Speet,
die kapelaan was te Amsterdam (O. L. Vr.
Kon. v. d. Allerh. Rozenkrans); tot kapelaan
te Rotterdam (H. Familie) den weleerw. heer
L. Boomgaard, die kapelaan was te Kethel.
PATER J. PLUIM O. CARM. f
Na voorzien te zijn van de H.H. Sacramen
ten der Stervenden is gisterennacht in het St.
Josephgesticht te Deventer, waar hij sinds 19
Februari jl. werd verpleegd, op ongeveer 61-
jarigen leeftijd overleden, de Zeereerw. Pater
J. Pduim O. Carm. te Zendeten.
Het stoffelijk overschot wordt Woensdag
naar Zenderen overgebracht.
KAPELAAN C. DEKKER.
Naar wij vernemen is de Weleerw. heer C.
Dekker, kapelaan van de parochie van den H.
Vincentlus a Paulo aan de Jacob van Lennep-
kade te Amsterdam gisterenavond in het
Maria-paviljoen aldaar opgenomen en van de
H.H. Sacramenten der Stervenden voorzien.
Zijn toestand is hoogst ernstig.
EEN DEMONSTRATIE VAN
DANKBAARHEID
Programma van den buitengewonen
Katholiekendag
In een vergadering van het hoofdbestuur
van den Ned. Katholiekendag op Zaterdag 16
Februari hebben de plannen tot het houden
van een buitengewone vegadering vaster vorm
gekregen. De vergadering zal op 17 April ge
houden worden in de zaal van Tivoli, dus in
dezelfde zaal, waar eens Dr. Schaepmaa zijn
bekende protestrede hield. Nu zal de vreugde
van Katholiek Nederland over de oplossing van
de Romednsehe kwestie vertolkt worden door
den bekenden redenaar, die menigeen zich nog
herinneren zal van don Haagschen Katholieken
dag: den heer Alph. Laudy, hoofdredacteur
van de Tijd. Daarna zal aan God worden dank
gebracht in het aangrijpende Te Deum van
Diepenbrock; de heer Winnubst heeft onder
medewerking van het Utrechtscli Stedelijk
Orkest de leiding van de uitvoering op zich
genomen.
Reeds staat vast, dat met Z. D. H, den Aarts
bisschop ook de Bisschoppen van 's Hertogen
bosch, Roermond en Breda door hun aanwezig
heid luister aan de vergadering zullen bijzet
ten.
Aan de leden van den Katholiekendag wordt
tot 1 April gelegenheid gegeven, om zich op
eenvoudige wijze een gereserveerde plaats te
Verzekeren. Na dien datum zullen voor niet
jeden de overblijvende plaatsen worden aange
boden tegen betaling van f 1.50 voor plaatsen
In de zaal, en f 1.voor plaatsen op het bal
kon. De vergadering begint na den middag om
half twee, en zal omstreeks vier uur beëindigd
Zijn.
Moge deze demonstratie van dankbaarheid
Jegens God en van liefde en aanhankelijkheid
jegens den Heiligen Vader evenzeer een demon
stratie worden van Katholiek Nederland als
vroeger de protestmeetings een algemeen ka
rakter droegen.
DE TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN.
De kwaliteitszetel voor landbouw-
ann gelegenheden.
Wij vernemen, dat de heer W. Quaedvlieg,
landbouwer te Kerkrade, aan het Partijbestuur
heeft bericht, dat hij uitsluitend in aanmer
king wenscht te komen voor den kwaliteits
zetel-Landbouwvraagstuk. Om dezen zetel zul
len moeten strijden de heer Quaedvlieg en het
aftredende kamerlid de heer Ament, daar de
heer Rotten slechts een vrijen zetel ambieert,
terwijl de heer Trienekens uit Venlo alleen als
plaatsvervanger in aanmerking wenscht te
komen.
DE FILM DER STAATSPARTIJ fi|
DRAAIT REEDS ff.
ZIJ HEEFT ER RECHT OP GEZIEN
TE WORDEN DOOR DUIZENDEN
Moet 't aan te weinig of aan onjuist opgezette
propaganda worden geweten, voor de eerste
voorstelling van „Het Heldendicht van de
Roomsche Daad" Zondag in Carré te Amster
dam was maar zeer matige belangstelling.
't Is jammer, waait de film verdient beter,
neen heeft er recht op gezien te worden door
duizenden, opdat dezen kunnen Ieeren en oe-
seffem, wat er in de laatste halve eeuw hier
in ons land aan Katholieken arbeid is gewrocht.
Is 't een stuk politieke propaganda Neen.
althans niet in dien zin, dat de politiek de
hoofdzaak is, dat de teksten zijn doorspekt van
politieke leuzen. Maar daardoor is de waarde
ervan dunkt ons te grooten. De daad en niet
de leuze vormt hier het hoofdmotief. En die
daad, die we allen wel kennen, maar niet goed
genoeg, niet altijd van nabij, scans slechts bij
naam, die daad is hier uitgeheeld in eenvoud,
maar in treffende werkelijkheid. Niet opge
smukt, zoo min mogelijk geënsceneerd, ranw
en grauw soms, zooais 't leven dikwijls is (we
denken aan de schrijvende beelden der zwak
zinnige kinderen), maar waar.
Ge zendt zeker nog den zelfden dag een giftje
naar Grave ais ge het moeizame work hebt
bekeken, dat daar -door de Broeders wordt ver
richt.
Ge raakt in verrukking over de taaie volhar
ding, waarmee Zusters en patere 1e doofstom
men In St. Michielsgestel spreken leeren.
Ge staat versteld over het kolossale werk,
dat de Brahantsehe Boerenbond heeft gewrocht.
Ge ziet een blijmoedigen Franciscaan, die in
een eigen wagen z'n woning heeft in de armoe
dige kampementen der woonwageoimenschen.
Ge ziet een anderen Franciscaan, den geest-
driftigeu Borromaeus, die in het open veld te
spreken staat.
Ge ziet Nolens en Ruijs, Aaliberse en Poe-ls en
Amsterdammers, ge ziet ook dsn ouden Jaq
Smit, den trouwen, goed moedig-en, eerlijken en
strijdbaren makker uit de gelederen onzer ge
organiseerde mannen.
Deze film is mooi. Ge moet ze zien. Als de
propaganda niet goed is geweest, laat dan dit
stukje, dat eerlijk en oprecht, uit het harte is
geschreven, n een aansporing zijn.
Ge komt er beter en rijker vandaan.
if
In den Haag loopt de fil-m in het Trdanon-
theater aan de Prmaeotraat. Over de eerste
vertooning aldaar meldt men ons:
Met gespannen aandacht volgden de aanwezi
gen deze „revue" van hetgeen wij, katholieken
gedurende de laatste halve eeuw op 't gebied
van kerkelijk leven, katholiek onderwijs, chari
tatieve en sociale actie hebben gepraesieerd.
En hoezeer de film insloeg, bewees de her
haalde bijval. Zoodra de afbeeldingen van mgr.
Aengenent, mgr. Ai-lëns, onzen Maasbode-direc
teur, den lieer Henri Kuipers, en de oud-minis
ters Ruijs de Beerenbrouck en Aalberse op het
doek verschenen, klonk een spontaan applaus
op. Wel een bewijs van geheel meeleven met wat
vertoond werd.
Dit is een film, die iedere katholiek moet
gaan zien. Wie er heen gaat, zal er geen oogen-
blik spijt van hebben.
BOVENVERDIEPING VAN CAFé
„DE WEYMAN" VERNIELD
Een felle brand heeft gistermiddag gewoed
in het café „De Weyman" te Santpoort. Om
3 uur werd de eigenaar door personeel attent
gemaakt dat in de bovenverdieping nogal
rook stond. Hij kwam spoedig tot de ont
dekking dat in een der kamers brand was
ontstaan. In weinige oogenblikken stond de
verdieping in lichtelaaie. De Samtpoortsche
brandweer, geassisteerd door de motorspuit
uit Vei sen, tastte met vijf stralen het vuur
aan. De bestrijders hadden een zware taak.
Op de slangen zette zich ijs vast. Toch ge
lukte het te ongeveer half vijf het vuur
meester te worden.
Van het café is alleen het onderste gedeelte
gespaard gebleven.
Omtrent do oorzaak is niets met zekerheid
te zeggen. Het perceel was slechts laag
verzekerd.
WEDERWAARDIGHEDEN IN EN OM
ROME
„Had Napoleon zijn mannen niet
teruggeroepen, het zou nooit
zoover gekomen zijn"
„Het Centrum" heeft in deze dagen den
oud-zouaaf Adrinus van Hinthem te Utrecht
eens opgezocht. Hij woont in de Lange Lau-
werstraat 29, alls gepensioneerd werkman van
de TTtrechtsche Waterleidingmaatschappij. Maar
al' is hij gepensioneerd, volstrekte rust kent
de krasse grijsaard nog niet.
Tijdeus de vorstperiode was hij heele dagen
op pad om de bewoners van de grachten, die
met bevroren leidingen zaten, van water te
voorzien.
Op 21 Maart a.s. wordt van Hintem 80 jaar.
Hij ia een der jongste oud-zonaven. In Hees,
bij Oss is hij geboren op 21 Maart 1S49 en
hij werkte in IS67 hij een boer in Roosmalen,
toen hij lust kreeg om mee te gaan naar Rome.
Per wagen va-i v. Gerul en Loos werd hij
naar Boxtel gebracht en vandaar over Tilburg
en Antwerpen naar Gent, waar bet keurings
bureau was. Tot zijn verdriet werd de jongen
afgekeurd. Hij Was pas 18 jaar en erg klein
van stuk. Met de overtuiging, dat beide kwa
len met den tijd zouden overgaan, heeft men
hem tenslotte toch nog gc-aceepteerd en hij
ging moe op transport, over Brussel en Parijs
naar Marseille, waar hij met circa 250 -anderen
van allerlei nationaliteit werd ingescheept voor
'Civita Vecchia. Kort na den slag van Men-
fcana (3 November 1867) Was hij in Rome. Een
mnomd of zev-an heeft hij behoord tot h-et gar
nizoen van Rome en dn verschillende kazernes
gelegen. Hij was o.a. getuige van de terecht
stelling van Monte en Antoniëtti, twee revo
lutionairen, aanhangers van de Garibaldis-ten,
die te Rome een kazerne -hadden opgeblazen
en werden onthoofd. Maar het m-e-est heeft hij
dienst gedaan ln Jh«t gebergte, in kleine stad
jes waar dikwijls slechts een handjevol zou-
aven de wacht betrok.
Prachtig was de geestdrift van den oud-
zouaaf toen hij kwam te spreken over Pius IX,
wiens beeltenis natuurlijk boven de deur prijk
te, over generaal de Oharett® („een man die
het verdiend bad 1000 jaar te leven") over
luitenant-kolonel Aflette en over zijn Fran-
schen kapitein, die Berger heette.
Had Napoleon zijn mannen niet terug
geroepen, meneer, aldus de oud-strijder, hst
zou nooit zoover gekomen zijn. Hat was na
tuurlijk weer het werk van de vrijmetselaars.
Maar hij kreeg zijn trekken thuis, een jaar
later al. Toen de Paus Rome moest overgeven,
werd Napol-eon gevangen genomen met 18000
man door de Pruisen. O zoo! God is recht
vaardig.
Op 2 December 1869 moest van Hintem af
zwaaien. Hij was wel graag gehl-sven, maar
het kon ni-et langer. In de Meimaand had hij
al ln het vaderland moeten zijn, waar hij van
een anderen vorst de wapenrok moest dragen.
Op 9 December was hij in Holland terug en op
16 December was hij al Ingelijfd bij het 5e
Regiment Infanterie tie 's Hertog-enbosch.
Wat zijn liberale kapitein zei over zijn weg
blijven zullen we hier maar niet herhalen. Men
wilde hem straffen me-t 5 jaar „achterblijven"
Gelukkig werd dit in twee jaar veranderd. En
later, toen van Hintem getrouwd was (zijn
vrouw die ook al een broer bij de zouaven
had, houdt hem nog steeds gezelschap) is hij
in Utrecht gekomen, waar hij vanaf de op
richting van de Waterleidingmaatschappij bij
deze maatschappij heeft gewerkt, twee en veer.
tig jaar lang en nu pas een goed jaar op zijn
lauweren rust. Geen won-der dat hij m-et trots
zijn medailles en penningen voor trouwen
dienst laat zien.
KRANKZINNIGENGESTICHT 7
De verpleger vrijgesproken
De rechtbank te 's-Hertogenbosck heeft den
verplegeT C. Sch., die terecht stond verdacht
van opzettelijke mishandeling van J. Hoog
land in het rijkskrankzinnigenges-ticht te
Woensel, na wiens daad geconstateerd werd,
dat hij verscheiden ribben had gebroken, we
gens gebrek aan bewijs vrijgesproken, over
eenkomstig den eisch.
•De vermoedelijke dader te Bruzsel
aangehouden.
Zooals men zich za.l herinneren, heeft de
vorige week bij een juweliersfirma in de Kalver
s-traat te Amsterdam een Italiaan kans ge
zien een ring, ter waarde van 12.500
weg te nemen. De vermoedelijke dader is
te Brussel aangehouden. Heden zal hij aldaar
met den bestolen juwelier geconfronteerd
wonden.
De „Courant" meldt neg:
De Nedesr landsche Centrale in zake falsifi-
catiën en internationale misdadigers heeft in
haar archief het portret gevonden van een
persoon, die soortgelijke diefstallen, als op
Dinsdag 19 Februari in de Kalverstraat werd
gepleegd, in het buitenland heeft begaan. Dit
portret was zeer onduidelijk, doch niettemin
meende de juwelier e-enige gelijkenis met zijn
onvo-ordeeligen klant te bespeuren.
Eigenaardig is, dat het signalement, dat de
bediende terstond aan de p-olitie had opge
geven en dat «ogenblikkelijk naar de grens
stations werd geseind in die plaats-en aange
komen en bekend gewo-rden is, vóór de eerste
trein uit Amsterdam daar aan kwam. Daaruit
rn-ag de gevolgtrekking' gemaakt worden, dat de
dader die gistermiddag te Brussel werd
aangehouden niet met den trein de grens is
gepasseerd. Niet onmogelijk is, dat de man
een auto tot zijn beschikking heeft gehad,
waarmede hij zich door een grensplaats, waar
het signa'ementstelegram en het verzoek tot
aanhouding nog niet bekend was, naar België
heeft doen rijden. In elk geval is hij door de
mazen van het net geglipt
De mogelijkheid, dat liij inderdaad een
wagen tot zijn beschikking had, bestaat zeer
zeker, daar hij bij d-e.n juwelier over zijn auto
had gesproken.
De man, wiens portret in het archief dar
politie onmiddellijk den commissaris van het
lendiefstal te buiten gegaan te Berlijn, Genève
en in Frankrijk. Te Amsterdam heeft de dader,
zoo is bomen vast te staan, in het Victoria-
hotel gelogeerd. Daar is een door hem getee-
kend'briefje reeds in beslag genomen en door
de politie gefotografeerd.
Wat de arrestatie te Brussel betreft, deze
vond plaats bij een door de Brusselsche politie
ingesteld onderzoek in de hotels. Toen de
verdachte gevonden was, heeft de che-f der
politie onmidellijk den commissaris van het
bureau Singel, den heer P. I'trrebonnée, van
de aanhouding in kennis gesteld.
Hedenmorgen zou de juwelier, die ook den
klant in' zijn winkel gezien heeft, met twee
rechercheurs naar Brussel vertrekken.
Ei' zijn ju weel en op den verdachte aange
troffen, doch men betwijfelt of de kostbare
ring erbij is.
De man, die gezocht wordt, is te Florence
geboren.
DOODELIJKE VAL IN EEN SCHACHT
In de mijn „Laura" te Eygetehoven ls de
mijnwerker Peters uit Heerlen, werkzaam ln
een tusschensohacht, terwijl hij bezig was de
volle wagens kolen in de lift te plaatsen naar
beneden gestort. Eonige oogenblikken later
vond men bem dood op den bodem van den
schacht. De ongelukkige is gehuwd. 32 jaar
oud en was rader van twe-e kinderen.
BRAND IN DE JAN STEENSTRAAT.
TE AMSTERDAM
Winkel uitgebrand.
De Amsterdamsche brandweer werd Zondagmid
dernacht gealarmeerd voor een brand, die uit
gebroken was in de 2e Jan Steenstraat 81 bij
den heer Y. handelaar in automobielbenoodigd-
heden. De vlammen sloegen hevig uit en vonden
gretig' voedsel in solutie, rubber en brandbare
goederen. Met vier stralen werd het vuur be
streden. De winkel brandde uit en ook de eer
ste verdieping kreeg vuur en waterschade.
De oorzaak van den brand moet vermoede
lijk gezocht worden in een defect aan de elec-
trische llchtlciding
GEVALLEN VAN
KOLENDAMPVERGIFTIGING
Toen men Zaterdagmorgen aan de wo-nlnj
ran het echtpaar de Bruin aan het Roodezant
te Oude water geen gehoor kon krijgen, wem
gevreesd, dat beiden iets overkomen was.
Na-dat men met een ladder zich aan de-ach
terzijde der woning toegang iiad verschaft
vond men beiden bedwelmd te bed.
Direct werd de hulp van da-, van Praag inge
roepen, die er in slaagde met een zuurstofap
para-at beiden tot bewustzijn te brengen.
GASONTSNAPPING
Toen Zondagmorgen een bewoner van dei
Keizer Kareiweg te Amstelveen uit de leert
huiswaarts keerde, kwam hem bij het opener
der voordeur een sterke gaslucht teg-eun -t
In de hulskam-er vond hij zijn echtgenoote op
den grond liggen, terwijl de gashaard onaan
gestoken openstond. Het mocht een onmiddel
lijk ontboden geneesheer gelukken na gr-oote
moeite de vrouw weer bij kennis te brengen
Het bleek, dat zij toen zij den haard wilde aan
steken doo-r een toeval werd getroffen. Een
kanarievogel heeft er het leven bij gelaten.
HOE HET ZAAKJE IN ELKAAR WAS
GEZET
Het geld nog niet terecht
Men meldt ons nog uit Deventer, dat d«
kantoorbediende S. inderdaad bekend heeft,
dat de „beroovimg" te voren in scène is gezet.
Daarop had de vermelde arrestatie plaats van
de drie personen, die hij als zijn medeplich
tigen noemde. De broer van S., die zich onder
deze laats-ten bevond heeft reeds bekend, ds
beide anderen ontkennen hardnekkig iets van
het gebeurde te weten. Volgens de verklarin
gen van den broer zouden de beide anderen,
van S. en D. den „overval" hebben beraamd,
terwijl werd afgesproken, dat op den voor
middag van 19 Januari de „berooving" zou
plaats hebben. Bij loting werd hiervoor van S.
aangewezen. Deze zou S. op den terugweg naar
de tabriek nabij het nieuwe plantsoen opwach
ten, hem met een steen een lichte verwonding
aan het hoofd toebrengen en daarna aan een
boom binden. Aldus is geschied, zooals men,
zich herinneren zal uit hetgeen daaromtrent)
indertijd is vermeld. D. en de broer van S. zija
daarbij niet aanwezig geweest.
Naar wij vernemen, hebben de huiszoekin
gen, doo-r de politie Zaterdagmiddag na do
arrestatie van bovengenoemde drie personen,
verricht, geen resultaat gehad en ls het ver
miste geld nog niet terecht.
De zwager van S., zekere H„ die zich in
verband met de berooving sedert einde Januari
j te Zutp-he-n in voo-rloopige bewaring bevond,
is weer op vrije voeten gea-beld.
GEVALLEN.
Te Vlissingen is Zondagnacht een zeeman van
den Boulevard de Ruyter af op de steenen
glooiing gevallen. De man 1s met een gebroken
knieschijf naar het ziekenhuis overgebracht.
HET DLITSCHE S-S. „LIPPE" GEZONKEN
Alle opvarenden door een sleepboot gered
Gisterenmiddag om ongeveer half vijf is hel
Duitsche stoomschip „Lippe" van den Nord-
Deutschen Lloyd, metende S000 ton, van Ohili
op weg naar Antwerpen, op de Schelde nabij
Butih in aanvaring geweest met het uitgaand
Eu gel sch stoomschip „Ilvington Court".
De „Li-ppe" ia ten gevolge van de aanvaring
gezonken D-e opvarenden, 70 man, zijn d-oor
d-e Belgis-che sleepboot „Goliath" gered. De
„Ilvington Court" is met de voorplek vol water
op de Schelde ten anker gekomen.
DIEFSTAL OP EEN POSTKANTOOR.
Zaterdagmiddag is, door het gaas aan een
loket stnk te snijden, door onbekenden op het
postkantoor te Okienzaal, een som van 560
geroofd.
Naar het Engelsch
door
P. A. SHEEHAN
Vertaling
van
JAC. J. SCHOON
2S)
Ik ga niet! schreeuwde de oude vrouw:
liever wil ik hier sterven, dan als een hond
buiten de deu,- te worden gesmeten!
Een hond of zoo'n vervloekte papiste, dat is
precies hetzelfde; aan een roomsche behoeft
men niet meer oplettendheid te bewijzen, dan
aan een schu-rftigen hond, brulde een der be-
Vehonkenen.
Dood mij dan maar hier, ik ga niet uit
het huis, kreet do oude Jane, terwijl zij kramp
achtig de tafel vastgreep, en die naar zich toe
»--k.
Een oogenblik daarna lagen kruiken en glazen
ou -».en grond
evwenschte heks, brulden de constabels,
de* zult ge ons betalen!
De ellendelingen vielen woedend op de weer-
leoze oude vrouw aan, bewerkten haar met de
vuisten en met laarzen en sleepten haar bij
de naren buiten de hut, waar zij bloedend op
den bevroren grond* bleef liggen. Jack, die bij
de verdediging zijner moeder, zelf ook leelijk
was toegetakeld, knleldg- weenend naast haar,
trachtte haar op te tillen, en riep haar bij de
tederste namen, die hij bedenken kon, doch
de ongelukkige antwoordde slechts met een
pijnlijk gekreun.
Do brigadier nam nu eenig-e brandende turf
brokken van den haard en slingerde ze in 't
beddestroo. Een hevig geknetter en een dikke
rook waarschuwden de constabels, dat het
ook voor hen tijd was, heen te gaan.
Dat wordt hier warm, riepen zij en spron
gen op. Eruit kameraden, wij hebben hier nieta\
meer te zoeken!
De vlam sloeg uit het dak. Jack en z'jn
moeder slaakten een kreet van ontzetting,
toen zij hun schamel toevluchtsoord in vlammen
zagen opgaan.
De constabels, tengevolge van de werking
van den alcohol zeeir onvast op hun boenen,
dansten als wilden om het vuur heen en tracht
ten elkaar te overtreffen ih verwenschingen en
godslasteringen. Een van hen, nog ruwer dan
zijn makkers, beschimpte de arme slachtoffers
tax riep hoonend:
Jelui God zal jelui de hut weer terugge
ven! Als het geloof berg»i kan verzetten, dan
kan het ook zoo'n armzalige hut wel weer op
bouwen!
Haha! spotten de kameraden, men kan wel
booren, dat jij vroeger ook papist bent geweest!
Je hebt de lessen der papisten nog niet ver
geten!
Ik schreeuwde de afvallige met een vloek.
Wanneer ik zoo'n paap, zoo'n zwartrok hier had,
dan stak ik hem met zijn kop daar in die hel.
Ik zou wel eens willen z-len, of de engelen hem
kwamen verlossen! Ach, waarlijk! Dat zou ik
wel eens willen zien! -
Daarbij deed hij een beweging als om te
toonen, hoe hij zijn bewering practisch zou uit
voeren, doch onverwachts verloor hij het even
wicht op den gladden grond en duikelde met
het hoofd vooruit in den gloed Alvorens de ver
bijsterde kameraden tot bezinning kwamen, en
hem van den brandstapel konden wegtrek
ken, stond de ongelukkige in lichte laaie. Na
veel moeite slaagden de mannen erin, om de
vlammen, die zich om het lichaam kronkelden,
te blusschen. Het half verkoolde lichaam van
den rampzalige bood een huiveringwekkeaden
aanblik aan en spoedig stierf hij onder de
hevigste pijnen.
Dit tooneel had toch eenige uitwerking onder
de ruwe gezellen. Hun roes was over en het
schreeuwen en tieren was verstomd. Zij maak
ten een soort draagbaar van hunne geweren en
legden het lijk erop. Zwijgend verwijderden
zij, zich, zonder ook maar ëcn blik te werpen op
de arme vtouw, die, den dood nabij en dakioo3
op den harden bevroren grond lag.
De oude, mishandelde Jane kon z.ich niet
verroeren en haar ledematen verstijfden wel
dra. Jack wist ln zijn wanhopige radeloosheid
niet, wat te beginnen. Om hulp uit het dorp
te halen, daartoe was geien tijdde afstand
was te groot en de afstand werd z-ienderoogen
zwakker.
Jack, mijn kind, zei-de zij, ik sterf. Gaarne
zou lk nog een priester gesproken hebben,
maar dat kan niet. Moge de goede God ont
ferming metmij hebben. Ik schenk vergiffe
nis aan mijn beulen, gelijk Hij de Zijne ver
geven heeft. Blijf braaf Jack. Wanneer Ik ge-
Btorven ben, ga dan naar h-et dorp, naar den
pastoor, opdat hij mij «en christelijke begrafe
nis ten deel late vallen. Ik zegen u mijn jon
gen. Moge God u beschermen.
De knaap snikte l'uiiid. Hij drukt zijn moe
der in zijn armen, als wilde bij door zijn tee-
derbeiid het leven in haar broze lichaam tegen
houden. Maar de krachten van de arme vrouw
waren 'gebroken. Nog eenmaal legde zij, niet
een laatsta krachtsinspanning, haar beide han
den op het hoofd van haar kind en sloot toen
do oogen, om ze niet meer te openen.
XII
DE BANDIETEN
Eenige dagen later zien wij in de bergen
wederom het gewone leven. De verlaten hutten
waren wederom betrokken door de vluchte
lingen; zij wisten bij ondervinding dat zij voor-
loopig geen nieuw bezoek van de gewapende
macht te duchten hadden. Van hetgeen er in
de hut van de oude Jane was voorgevallen,
waren zij ten esnenmale onkundig.
Op den gewonen -tijd waven de vervolgden
na het avondeten bijeengekomen. Eensklaps
verscheen Jack met gescheurde kleeren, met
dik-opgezwollen oogen van het hullen en met
«en uitdrukking van onbeschrijflijke wanhoop
op het gelaat.
Snikkend verhaalde hij alles, wat er in de
hut was voorgevallen en voegde -er bij:
Ik ben hierheen gekomen vrienden, want
lk k-a-n niet leven onder de slechte mensclien,
die mijn moeder vermoord hebben. Mijnheer
pastoor h'eef-t gezegd, dat ik de beulen mijner
moeder vergiffenis moest schenken, maar...,
zeide d-e knaap, terwijl' hij beide handen op
zijn hart drukte, dat kan ik niet, neen, daartoe
ben ik niet in staat; lik kom tot u en zeg: Zij
hebben mijn moeder vermoord! Wreekt haar!
Wij zullen haar wreken, zei de aanvoerder
somber.
Allo bergbewoners stonden op, hieven hun
rechterhand ten hemel en riepen:
Wij willen haar wreken, dat zweren wij!
Wie spreekt diaar van wraak? hoorde men
plotseling een vreemdsoortige stem. Wie ma-
togt zicih h-et recht van den almachtigen God
aan?
De kluizenaar! mompelden de vervolgden
en. vogel vrijverklaarden.
Do eerbiedwaardige grijsaard liet zijn scher
pen, vorschenden blik van dien een naar den
ander gaan.
Mijn zoon, zeide hij, zioh tot het hoofd
van do bergbewoners keerend, met welk recht
matigt gij u het ambt van Techter en vergelder
aan? Gij wilt misdaden met misdaden beant
woorden; gij laakt uw vijand en volgt toch
zijn gedrag na. Op den dag, waarop gij
eens den heer rekenschap zult moeten geven,
zal Hij U zeggen: Gij hebt U zeiven gewroken;
Ik ben U geen genoegdoening meer schuldig!
En gij Jack, ging de grijsaard voort, luis
ter niet naar de stem van den haat, welke Uw
ziel vervult. Ween, mijn kind, en bid; dat ia
het eenige wapen van den christen. Uw moeder
heeft haar beulen vergiffenis geschonken; wilt
gij de verdiensten van haar offer vernietigen?
Laat aan den goeden God de zorg over, de mis
daad te wreken; vroeg of laat zal de Ure ook
voor den booze slaan!
Waarlijk! viel Gaspard, het hoofd der
bandieten, met zekere scherpte hierop in, onzo
tegenpartij heeft gemakkelijk spel tegen ons,
wanneer de godsdienst ons beveelt, alles maar
kalmpjes te verdragen! Zij kunnen ons ver
drukken, ons vermoorden, en, terwijl wij het
hoofd onder de bijl leggen, moeten wij dan
nog zeggen: Gods wil geschiedde! en hen ver
giffenis sehenke? Neen nooit! Dat zal niet ge
beuren! Deze Eagelschen hebben met mij ta
rekenen; ik zal hun moord voor moord, brand
voor brand wedergeven! En als het ln mijn
macht stond, hen tot aan den laats-ten man te
vernietigen, dan zou ik het met vreugde doen Ik
zou gaarne ln vlammen zien opgaan, hun ge
bouwen, hun kasteelen, hun bosschen en par
ken, waar hun schaamtelooss weelde zich pra
lend ten toon spreidt.
(Wordt vervolgd).
