FEUILLETON i KONING MANDRUN DONDERDAG 28 FEBRUARI 1929 DERDE BLAD PAGINA 2 ERVARINGEN BIJ FILMKEURING ALWEER EEN NIEUWE POLITIEKE PARTIJ? VOOR DE BELANGEN VAN LANDBOUW BEZOLDIGINGSBESLUIT BURGERLIJKE RIJKSAMBTENAREN 1925 - JjjLt HET KELLOGG-PACT EN HET „GEHEIM VERDRAG" DE SPOORWEGEN MOETEN BETALEN LOF AAN ONZE ZEEVADERS DE CENTRALE COMMISSIE VERGADERT De onbillijke toepassing van art. 27 bij overplaatsing van schoolhoofden. TWEEDE KAMER, De atmoaféer vfcn vertrouwen en toenadering niet aanwezig? IIET TREINONGEVAL BIJ DE VINK. Uitspraak in de zaak-Lobo. Gishtaits heeft de Arrond-issereentsroehtbaaoJt te Utrecht vonnis gewezen in de procedure; welke tegen de Nederlandsohe Spoorwegen aan hangig is gemaakt door de nabestaanden van het echtpaar Lobo, naar aanleiding Tan het spoorwegongeval bij de Vink. De Rechtbank begToot de aan Benjamin Richard Lobo toekomende vergoeding op êên- jaariijkschen termijn van 150Q en op zes jaarlijksche termijnen van 1900, met dien verstande dat deze termijnen jaarlijks bij vooruitbetaling, telkens op 10 September, moe ten worden voldaan. De Rechtbank wees af het van weerszijden meer of anders gevorderde, en veroordeelde gedaagde in de gsdingkosfen, met dien verstande dat de tot deze uitspraak gevallenkesten, eiseher zal dragen zijn eigen kosten en driekwart der kosten van gedaagde, welke laatstbedoelde kosten tot deze uitspraak worden begroot in het geheel op ƒ838.85, zijn de driekwart van het bedrag mitsdien 254.13, MINISTER BEELAEETS VAN BLOKLAND. ïn ons land terug. De Minister van Buitenlandsche Zaken is gisteren van zijn bezoek aan de tentoonstelling van Neder!andisclie kunst te Londen terugge keerd en heeft des middags zijn ambtsbezighe den hervat. LIJK OPGEGRAVEN Besprekingen «ver de nakeuring De centrale commissie voor de Filmkeuring hield Dinsdag onder voorzitterschap van den heer D. van Staveren te 's Graveahage een al- gemeene vergadering. De voorzitter hield een voordracht over: ervaringen uit het eerste filmkeuring*jaar. Tot zijn genoegen mocht spr. oonstateeren, dat de onderlinge verstandhouding, ook die tot den voorzitteT, in de commissie van zeer aangena- men aard was. Het eerste filmkeuringsjaar (dat een periode Tan 10 maanden was) is zéér druk geweest, bekeurd weTden 5611 filmen met een totale lengte van bijna 5 miilioen meter. Keuren we zoo vroeg spr. zich af te etreng? De Bioscoopbond en verschillende pers organen meenen deze vraag bevestigend te moeten beantwoorden. Spr. is van oordeel, dat, «"hane in den beginne, de commissie een wei- nic aan den veiligen kant is moeten blijven. Spr. komt er tegen op, dat men zijn politieke richting in het geding breng. Als voorzitter der Centrale Filmkeuringscommissie is spr. geen eociaal-demoeraat, doch ambtenaar. Ais normen gelden, dat niet toegelaten wordt voor kinderen beneden 14 jaar wait te sensatio neel en niet voor kinderen beneden 18 jaar, wat te erotisch Is. Voor volwassenen geldt, wat niet in strijd is met de goede zeden (wat niet hetzelfde is als de zedelijkheid) en met de openbare orde (het geen weer niets te maken heeft met verstoring der openbare orde.) De wet schrijft wel degelijk ook voor vol wassenen keuring van films voor. Zoo behooren pornografische films en die welke een leer school voor misdadigers zouden kunnen zijn, ook voor volwassenen te worden geweerd. Spr. komt er tegen op, dat de leden der keu ringscommissie als knip- en scheurwellustigen worden voorgesteld. Afgekeurd worden slechts die films, die volgens gezond begrip afgekeurd behoor en te worden. "Wat de reclame betreft, hier dekt lang niet Bteeds de vlag de lading, doch verboden mag slechts worden, wat absoluut strijdig is met de ®e6teble regelen. De aliesbeheerschende vraag: „heeft onze keuring in het afgeloopen jaar aan de verwach tingen voldaan", meent spr. bevestigend ie mogen beantwoorden. In de namiddag vergadering werd o.a. aan bevolen, de films zooveel mogelijk voor alle teeltijden geschikt te maken, wanneer dat door coupures e.d. mogelijk is. Mr. Nooteboom (Rotterdam) achtte de keu- ■HT-.y over het algemeen te slap. In «verweging wend gegeven tot installing een er commissie over te gaan. De voorzitter erkende, dat aldus tocli een commissie van advies kon worden verkregen en benoemde daarin de heeren mrs. van Thiol, Nooteboom en Bielders, ds. v. d. Heyden en als secretaris mr. Ter Veer. Besloten werd, de kwestie der leeftijdsgren- een voorloopig aan de truiBbouAelHake commls- Wic over te laten. DE KWESTIE DER NAKEURING. Aan «ie orde kwam neg een door vers-clullen de leden ingediende motie, luidende! „De leden van de Centrale Commissie voor de filmkeuring in algemeene vergadering bij een, betreuren bet in hooge mate, dat thans «reeds in enkele gemeenten nakeairangseoaiumis- Biën in het leven zijn geroepen, hetgeen zij ■foelen ais een Mijk van wantrouwen, daar het werk der Centrale Commissie in diit korte tijds verloop nog niet vdUloanüe beoordeeld kan worden". De heer Van Cppeu Maastricht) achtte de motie onjuist. Hoogstens zou men kunnen be treuren, dat de wetgever de mogelijkheid van nakeuring heeft ingesteld. Ook de heer Van Dijk (Eindhoven) wenschte die ver- EN HANDEL Een openbare vergadering uitgeschreven Maandag is in café Monopole te Rotterdam een vergadering gehouden onder leiding van den heer Wouter de Kroes, uit Overschie, met eenige vooraanstaande personen uit landbouw-, veehandels- en veehouderij-kringen, ten doel hebbende tot de oprichting te komen van een partij tot betere behartiging in de Slaten-Ge- neraal en bij de Regeering van de belangen van landbouw en handel. Algemeen was men van gevoelen, dat de be langen van bovengenoemde drie categorieën momenteel in de volksvertegenwoordiging niet voldoende weiden behartigd. Er werd besloten een openbare vergadering te honden op Dinsdag" 12 Maart In het Algemeen Verkooplokaai te Rotterdam, waar de nood van landbouw en handel besproken zal worden. In het voorloopig comité werden benoemd de heeren W. de Kroes, Overschie, en M. den Hol lander, Nicuwerkerk aan den IJssei, J. A. ten Heuvel, Hoogeveen en ais voorloopig secretaris A. Hochart, Pijttacker. HULDE AAN KAPITEIN EN BEMANNING .VAN DE „KERTOSONO" Bij 't begin van de Dinsdagmiddag gehouden zitting van den Raad voor de Scheepvaart bracht de hoofdinspecteur van de Scheepvaart, de heer C. Fock, huide aau den gezagvoerder en de officieren van het stoomschip „Kerto- sono", toebehoorende aan den Rotterdamschen Lloyd, op reis van Nederl.-Indië naar Neder land. Door middel van een eigengemaakt nood- roer hebben zij kans gezien het schip behouden te Rotterdam te brengen. De voorzitter, prof. Taverne, sloot zich gaarne aan bij de woorden van den hoofdinspecteur. DE JEUGD ZIET GEEN GEVAAR Een zesjarig knaapje gedood To Raamsdonkveer is een ernstig ongeluk gebeurd, meldt bet „D. v. N. Br." Op de tram lijn nabij het postkantoor stond een wagon met steenkolen. Eenige kinderen, die uit school kwa men, duwden den wagen spelenderwijze voort. Het ongeluk wilde, dat de zesjarige jongen A. Faro uit de Lange Smitsteeg kwam en een wiel over het lichaam kreeg. Ernstig verminkt werd het kind opgenomen en naar het R. K. Gast-, huis vervoerd. Het kind is aan de gevolgen overleden. ■li mm n 7.vwrwtifif* goderiag tot overtuiging te brengen, dat het standpunt van de stelbars der motie onjuist is. De beeiren Harms (Leeuwarden), Ledicboer en Larrgman adviseerden, de motie in te trek ken. Ds. v. d. Heyd-en acht het zoar wel een bewijs van wantrouwen na. de centrale keuring nog andere wijzen van keuring te wensehen. De heer Bielders gaf in overweging, alleen uit te spreken, dat het ongewensoht wordt» geacht, dat door groepen van gemeenten na keuring wordt verricht. De voorzitter ontraadt handhaving der motie. De beer Van Haaftem, die de motie met een kort woord had verdedigd, erkende dat een zuivere stemming niet mogelijk wae, weshalve hij haar namens de voorst-el Iers intrek. De heer Hamburger (voorzitter van den Bioscoopbond) achtte zich door den loop der discussie bevredigd; de intrekking had ook zijn instemming. EEN BIJZONDERE REGELING GETROFFEN. Gelet op artikel 35, eerste lid vain het Bezol digingsbesluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1925: Overwegende, dat het wenschelijk is op .grond van voormeld artikel ten aanzien van sommige groepen van hoofden van scholen voor .gewoon lager onderwijs, die door overplaatsing als hoofd naar eene andere schooi voor gewoon lager onderwijs eene onbillijke toepassing heb ben ondervonden van artikel 27, tweede lid, van dat besluit, zooals het luidt, zoowel vóór als na de wijziging, daarin aangebracht bij Kon. besluit van 9 December 1925 (Staatsblad no. -#67)eene bijzondere, regeling te treffen, is bij Kon. besluit het volgende 'bepaald: Ten aanzien van het hoofd eener school voor gewoon lager onderwijs, dat op of na 1 Januari 1925 in het genot was van eene verhooging zijner jaarwedde van 500 of 700, bedoeld in artikel 6 van Ons besluit van 27 December 1924 (Staatsblad no. 585), laatstelijk gewijzigd bij Ons besluit van 11 Februari 1926 (Staatsblad no. 23), en tevens in bet genot was van de persoonlijke toelage, bedoeld in artikel 27, eerste lid, van bet Bezoldigingsbesluit BuTger- lijke Rijksambtenaren 1925, zooais dat luidt, zoowel vóór als na de wijziging, daarin aange bracht bij Ons besluit van 9 December 1925 (Staatsblad no. 467), en dait sedert dien, dodh vóór 1 November 1928, door overplaatsing als hoofd -naar eene andere school voor -gewoon lager onderwijs, hetzij wegens opheffing der school, waaraan het onmiddellijk vóór die op heffing verbonden was, hetzij in andere geval len, mits het tegen die overplaatsing vooraf schriftelijk bezwaar heeft ingebracht, eene ge ringere verhooging zijner jaarwedde als boven bedoeld ontving, wordt bij stijging dier verhoo ging vóór 1 November 1928 artikel 2.7, tweede lid, vam laatstgenoemd besluit geacht geen toe passing te hebben gevonden, voor zoover door liet bedrag (lier stijging de verhoog in g van jaar wedde, die hij onmiddellijk vóór die overplaat sing genoot, niet wordt overtroffen. VAN EEN HOOIBERG GEVALLEN Noodlottige gevolgen In do "boerderij van den landbouwer Klein in de Paardela-Ti-den te Dedemsvaart was de land bouwer van der M-oet behulpzaam bij het balen van hooi uit een hooiberg. Door tot nu toe onbe kende oorzaak viel van der Most uit deze hooi berg en kwam met zijn achterhoofd terecht op een klomp en bleef bewusteloos liggen. Dr. Arpe die e-poedig ter plaatse verscheen, con stateerde een schedel-fractuur en hersenschud ding. Ds man -is, zender bij kennis te zijn gekomen, overleden, meldt de Zw. Crt. VREES VOOR MUITERIJ Gevecht met messen aan boord van een schip Aan boord van het Neéer'an-dsch stoomschip „Hoogland" van Amsterdam naar Immingham bestemd, heeft een ernstige vechtpartij plaats gehad, waarbij één der opvarenden een mes steek in den -arm bekwam en in oen ziekenhuis te Amsterdam moets worden opgenomen. Uit vrees voor muiterij aan boord was door den ge zagvoerder bij het doorecbutten te IJmuMen de hulp der politie ingeroepen. Deze hulp was evenwel niet meer noodig, omdat de rust aan boord inmiddels weer hersteld was. BE MERKING VAN DE ZUIDERZEE STEUNWET De regeling van werkzaamheden bij den aan vang van de vergadering gaf aanleiding tot ca debat, zij he.t ook slechts ia zijdelingsch ver band, over het Fransch-Belgisch geheim mili tair verdrag. Volgens de agenda zal morgen of anders Vrijdag de behandeling van het Kellogg- pact tot uitbanning van den oorlog aan de orde z-ijn. Door den heer van Vuuren wer.3 nu plotseling het voorstel gedaan om dit ver drag in deze dagen, met het oog op de omsian digbeden die zijn opgetreden, tengevolge van het ai of niet jiüste geheime verdrag, zoonls dit gepubliceerd is, niet te behandelen. In dit voorstel op zich zat zeer veel goeds, want het Is niet te verwachten dat onze vriïcs- verjegenwoordiging zich bepeTken zal tot d?n zakelijken inhoud van het pact. Mgr. Nolens die later den heer van Vuuren te hulp snelde zeide het zoo karakteristiek toen hij opmerkte, dat er gevaar bestond, dat dit vredespact be duimeld zou worden door redeneeringen, die mot de kwestie zelf niets te maken hébben. Om een pact aan te nemen, waarin staat, dat de oorlog ook zelfs ais middel voor de binnen- iandscke politiek moet worden uitgebannen heeft men noodig een atmosfeer van vertrou wen en toenadering en deze is op het oogenulik ten rechte of ten onrechte, dat kon men in het midden laten, helaas n-iet aanwezig. Had de heer van Vuuren naar onze meenang in beginsel volkomen gelijk, toen hij het voor stel deed, nu het echter verworpen is betreu ren we, dat het is gedaan. De aandacht, is nu op de aanstaande behandeling van het pact ge vestigd, in Verband met plaats gehad hebbende publicaties en dit had voorkomen moeten wor den. Na dit kleine, maar daarom niet minder be langrijke debat kon de heer Duymaer van Twist zijn interpellatie houden over do werking vam de .Zuiderzeesteunwet. Hoe minister van de Vegte zich bereid heeft kunnen verklaren op deze interpellatie te antwoorden begrijpen we niet, want hij heeft geweigerd niet alleen met rlsn Interpellant, maar ook met ieder van de andere leden daarover van gedachten te wisse len. Hij heeft voor wat de wijziging van de wet aangaat adviezen gevraagd aan de generale commissie, die belast is met de uitvoering dei- wet en aan den Zuiderzeeraad, wat het recht is van een minister. Op grond daarvan acht hij het onvoorzichtig zich tuit te laten over de werking van de wet en de wijzigingen die hij zal voor-stellen. Toch was het ernst in de Kamer en als de minister dat niet Inziet, dan zou het wel eens kunnen gebeuren, dat de bedrei ging van den heer v. d. Bilt, om na Paschen te zullen stemmen tegen de .begrooting van het Zuider zeefonds, dnor de meerderheid in dn Kamer in een daad zou word,en omgezet. Het standpunt van den minister dat de Kamer als de wet Ingediend is en men is 'liet er niet mee eens, hero -er dan over interpeHe&ren kan, ia onjuist, want dat meeningsversch.il komt pas tot uiting bjj de behandeling -der wet in de stukken en later mond-eling, maar niet eerder Ongetwijfeld ïs déze minister een handig debater, maar de Kamer is daar, na gedurende drie jaren steeds met een kluitje in het -rïdt te zijn gestuurd, niet gevoelig meer voor. Onge acht zijn veEklamng, dat hut ad-vies -einde volgende week verwacht werd en hij dan aan het werk zou gaan, nam de Kamer toch zonder hoofdelijke stemming de motie van den lieer Duymaer van Twist aan, waarin uitgesproken wordt dat wijziging van S.e artikelen 7- en 13 ven de wet urgent is. Dat deze poging om de visrschers te helpen aan ds S.DA.P., die in den laats'ten tijd voor zich Wordt aan misdrijf gedacht? Te Hoogland (bij Amersfoort! is op last der Justitie het lijk opgegraven van den op 5 Februari j.L overleden 24-jarige ongehuwde boerendochter. Men vermoedt dat er misdrijf in hst spel is geweest. mot het oog op de ve, kiezingen, het monopolie opeiseht van iedere steunverieening, ontging, veTdroot haar zeer. Voor den he r Duys was dat een reden om maar even drie moties in te dienen. De communist maakt school. In deze moties gaf hij precibs aan wat gewenscirt werd. Dat dit onjuist ie behoeven we niet te zeggen, want als de regeering b.v. wat de rente van te verleenen credieten aangaat iager had willen gaan, dan had bij dit nu belet en was de Kamer bovendien gebonden. Het was anders wel -sen dag vaa moties, want afgescheiden van die var den communist, die bij den aanvang van de vergadering verworpen is, zijn er zeven behandeld, waarvan zes heden ingediend. Na de interpellatie was de motie- Saunes voor toekenning van een kostelooze rento aan 65-jarig n aan de orde. De verkie- zingeii zijn in zicht en dit premievri] pensioen is een van de roode leuzen. Al-g de Kamer het niet wenschte zou hij het volk laten beslissen. Dat zou over eenige maanden spreken. Dat de Kamer met hem mee zal -gaan en de regeering deze motie thuiezendea is niet aan te nemen. Doar den heer Kuiper is de motie namens de KatboLi-eken bestreden. Hij wil wel hulp ver leenen, maar niet den weg op van de S.D.A.P„ die voert naar een staatspensioen voor allen. In zijn motie vraagt hij een aanvullende rege ling om gepleegd verzuim, waardoor verschil lende personen geen ouderdomsrente hebben, te herstellen. De heer Snoeck Hmkernans -wil het zelfde maar schrijft de regeering voor welke wetswijzigingen daaryoor noodig zijn. Morgen wordt, dit debat voortgezet. i! Een voorspel tot de Fransche Revolutie, door MAY WYNNE (Geautoriseerde vertaling). 2.) Toen klopte -de hongersnood aan, ofschoon Jean niet bang was voor een extra druppel zweet en zijn Marie ook niet bij dc pakken bleef neerzitten. Dikwijls loog hij zijn vrouw voor beweerde hij bij hoog en bij laag, dat. hij reeds gegeten had. om haar toch maar ge legenheid te geven zich vap^het hoognoodige te voorzien. Ik gaf hem telkens de absolutie voor die leugens. En daar Marie hem geloof de nam ze dus het weinige voedsel dat hun restte. Zwart brood en water.... och het is altijd beter dan niets. Zoo leefden ze voort en in hun armoede lichtte een straaltje hoop door on betere da gen. Verleden week werd hun een zoontje ge- horen en Jean zei me, dat dit kind werkelijk den zegen des hemels had meegebracht, want van dien dag af, had hij weer werk gevonden en tegen een heel schappelijk loon. Helaas, drie dagen geleden kwam er een nieuw bevelschrift van den Intendant. Jean moet zijn werk, zijn vrouw en kind in den steek laten, alles achterlaten om de cor- vée te betalen. Weet u niet, wat dat is, mon sieur? Dan moet een man zónder aarzelen, zonder eenige verontschuldiging voor een zie ke vrouw, een pasgeboren kind, een sterven den vader ef het te velde staande gewas, op straffe van tuchtiging en gevangenschap zijn bezigheden in den steek laten, om te gaan, waarheen het M. den Intendant gelleven zal hem ten zenden. Dan moet hij helpen bruggen slaan, kanalen graven, wegen verbeteren.... voor den staat. Maar diezelfde staat zal hein geen rooien cent voor al dien arbeid nitkeeren. Dat is onrechtvaardig, nietwaar, monsieur! ging de priester verder, terwijl al de toorn te-' g-en dit verbeten onrecht hem naar het hoofd steeg. Toch bleef er Iets beheerschts. letB edels in de wijze, waarop deze volksvriend zijn Verontwaardiging luchtte. Geen enkele maal sloeg die uit liefde voor zijn volk geboren uit barsting tegen hef onrechtmatige bezitnemen floor de andere standen van tijd en arbeid hunner meaemenschen over tot een bewuste haat tegen die betere klasse. Niet de begeerte naar hun bezit dreef hem aldus de voorzichtig heid voorbij te gaan, dreef hem aldus tot een openhartigheid die fataal kon worden, zoo de ze jongeling te lang de hoflucht had inge zogen. Dat is een schreeuwend onrecht, monsieur, vervolgde hij. Maar Jean had te gehoorzamen. In deze eeuw. waarin verlichte, geesten weer herstei len het recht van het individu op zijn persoon lijke kwaliteiten, in deze eeuw, waarin aller wegen de lans gebroken wordt voor de rechten van den mensch, bestaat de Fransche Staat het nog, een gedeelte van zijn onderdanen uit te buiten tot alleenlijk voordeel en genot van twee soorten grooten, den add en de hooge geestelijkheid. Maar Jean had te gehoorzamen. Het was de corvée.... of de gevangenis. Daar waren geen andere uitwegen. Ik vraag u, monsieur, ga bij hef weinige mer.seblijk gevoel, dat elk door God geschapen redelijk schepsel nog in zich omdraagt als een afstraling van het Godde lijk Licht, dat allen mensch verlicht, komende 'in deze wereld, ik vraag U is dat een keuzo voor een man, die vrouw en kinderen achter moet laten ten prooi aan den hongerdood? Maar de menschen hebben hem niet erkend, staat er geschngyen bij Johannes. De menschen hebben hem niet erkend. Zij gaan voort als in het verwcedsle heidensche tijdperk hun broeders te veriagen en nit te buiten tot hun lust, zij gaan voort het door hen gepredikte Evangelie te maken tot een schrijnende te genstelling, van hun onrechtmatig handelen. Zoo spreekt een priester? vroeg de Pon- tenac een weinig verstoord, door deze even drieste als boersc-he taal Ja, monsieur, zoo spreekt een priester, vol verontwaardiging tegen hen, die het ons onmogelijk maken, dezen menschen nog den troost te brengen van het Evangelie. De bood schap der liefde door Christus gebracht, wordt in Parijs en Versailles verkracht. Als ik mijn menschen spreek van den God der Liefde, die neerdaalde in de armoede vau Bethlehem, die het kjuis droeg en de verdrukking, is hun dat een troost. Maar als zij mij vragen, hoe rijmt zich dat, dat de bedienaren dezer leer van versterving, zieh verrijken en de wel be haaglijkheid hunner weerderige woningen, de ruime zalen van Versailles verkiezen boven de bescheiden omgeving van een kloostercel, of een leven teruggebracht tot het allernoodza kelijkste? Waar is het evenwicht in deze ver kondigers van de wetten der naastenliefde? Wat kracht hebben hun fijngcslenen woorden nog op ons, die lijden onder hun verdrukking, die armoe ontvangen nit hun het werk ont wende handen, die vernedering en beschim ping, hooghartigheid lezen in ^UB oaê'ca, die dagelijks de vermanende -woorden wan Christus en Zijn profeten -lezen? Dan kan ik niets meer antwoorden mon sieur., dan kan ik .alleen zeggun, dat, dit slech te priesters zijn geworden, dat zij bidden moe ten, opdat God hen verlichte, hun de oogea opens voor hun onwaardig dragen der hoog ste maatschappelijke functie, dat zij ver vreemd leven van hun uitverkoren zending. En dan knielen we allen, monsieur, dan knie len we en bidden met Christus: Vader ver geeft het hun, want zij weten niet wat zij doen. Dat bad ook Jean, toen hij geknakt, ge broken door die schofterige tijding zich aan mijn voeten wierp, en mij smeekte hein toch te verhinderen, dat hij een moord zou begaan. Ze stonden er met hun vijven, harde werkers, tevreden menschen, bescheiden en eenvoudig Ze stonden er en lieten zich overtuigen van Gods rechtvaardigheid, ze lieten zich het be koelende water over de heetgeloopen polsen stroomen, dat Gods wegen onnaspeurlijk zijn, en dat zij tot die uitverkorenen behoorden, die als door Goddelijken dwang kwamen tot erken ning, clat het hier beneden wankel en waarde loos tegelijk is en dat ze dichter bij Christus kwamen, naarmate ze meer verduurden in Zijnen naam. Zoo vertrok Jean en qioefliS was hij hier aau het werk, op vreemden grond, voor vreemde heeren. Twee dagen en twee nachten heeft hij gesloofd en gesjouwd, omdat hij zijn groote taak des te spoediger zon "mogen vol einden en weer terug kon gaan naar vrouw en kind om daar opnieuw slecht3 te werken voor hun klein bestaan. O, Bon Dieu de Dien! Het is maar al te waar, Jean de Moisset is teruggekeerd naar zijn Marie en zijn kind, Ui) is nu op een plaats waar een tyranniek koning, hartelooze minis- eters en plichtverzakende priesters geen vat meer op hem hebben. Geen meedoogenlooze be lastinggaarders, geen wreede agenten dwin gen hem nog tot de onrechtvaardige corvëe- diensten. Hij is dood, zooals u ziet, monsieur, dood van uitputting en .honger. En ik kan niet an ders dan den goeden God daarvoor danken, daar -gisteren nog zijn vrouw en kind aan de zelfde kwaal zijn gestorven. De Pontenac keek den spreker verbaasd aan. Telkens had in de stem van dezen volks priester de liefde doorgedrongen, de liefde, die beheersebte de nauw bedwongen verontwaar diging, die zijn niageTe gestalte heen en weer had doen gaan aia een op de® wind bewo gen riet. Bleef de priester echter de bedienaar van een Liefdekoning, die alleen maar geeselde, toen men het huis Zijns Vaders tot een speel hol had gemaakt, de man naast hem was door de ellende zoo verbeest, dat. olie restjes van vergevensgezindheid, van pogingen tot herstel verdwenen waren. Zijn oogen verrieden zijn grenzelooze begeerte cm binnen te mogen drin gen in die salons, om er naar hartelust zijn wraak uit .te vieren In vernielen en moorden,, in schreeuwend .neerhalen wat. daar aan luxe aanwezig was tot tergende .tegenstelling met de .armoede Mar. Men zog zijn handen zich krommen nis omklemden zijn vingers xeeds het heft van een. vervaarlijk mes, als lagen die vuisten vast en klemmend rond den steel van dorschvhsgei of fcijl, als dronk Ljj reeds den wellust is van het zinneloos neerhalen, uit den weg ruimen, vernielen, verwoesten. Hier gierde de haat in een verlokkend toekomst beeld, terwijl hij (Jeu priester alleen de ver ontwaardiging was opgestaan. Hoe is het rnogeïijk, vroeg de Pontenac zieh af en toen harder tot den priester: Is dit werkelijk geschied? Het was hem als kasteelheer in Normau- dië wel eens ter o-ore "gekomen, dat zijn pach ters het niet te breed hadden, zoo terloops was bij wel eens langs hun woningen gekomen. Maar ocli, van de hoogte van een paard ligt een hut zeer idyllisch in wat groen, de af- -Etand is tee ver om hot leed in vTouw.enoegen te lezen, en het Mepperen van het ros dooft het doordringende geluid de-K, halfgesmoorde vsrwenschingan. Zoo kwam bat dat de Pon tenac wel een vermoeden had van den minde ren welstand van een zeker soort menschen, die dan toch ook nog Franschen genoemd kon den worden, maar dat het zoo :schan.delij-k slecht met hen gesteld kon zijndat was een schrikkelijke openbaring voor hem. De oude man had zich weer over het lijk van zijn zoon gebogen en voegde hem kinds allerlei vriendelijke woordjes toe. De priester hield een kruisbeeld tusschen de magere en zenuwachtig bewegende vingers, maar zijn oogen waren evenals die van zijn metgezel op Raoul gevestigd. Zij hadden enkele sarcasti sche woorden verdacht, wellicht zelfs een vin nige mep met de rijzweep, voordat hij weer op zou stijgen, de fijne edelman wien al die el lende zeer onverkwikkelijk en dus onwelkom moest zijn. Vandaar dat zij in hoogste verwon dering gewaar werden, hoe deze groote, deze zoon van een hartelooze en hebzuchtige kaste, werkelijk vol medelijden hun left en droefheid deeJcte. Dit was iets heel nieuws en nog groo- ter werd hun verwondering toen ze de woor den hoorden doorklinken, ze betalten konden als een werkelijkheid, de woorden, die hun zeiden Dat gaat ie ver. Hier rest niets .meer dan droefheid. Da Pontenac sprak ze met een grinimigea grijns, maar voegde er onmiddellijk aan toe, zachter: Maar hier is geld. Doe er mee, wat ge wilt, M. Ie Curé. Laat deze menschen behoor lijk besraven of geef het aan de anderen, die er wellicht nog beter mee zjjn gediend, voor kom in ieder geval, dat deze schandelijke too- neelen hier een herhaling vinden. Tegelijkertijd overhandigde hij den ver baasden priester zijn geldbeurs. Het was een dier plotseling opkomende momenten van bij na overdreven edelmoedigheid, die den uiter lijk zoo weerharstig.cn Novraan disehen edfl> Bmn eigen rijn. Op dit oogenblik was er werkelijk -een fijner snaar in zijn hart aangeroerd. Hij kon zelfs een oogenblik met deze mens hen meevoelen, teem leed loetasten en begrijpen, bet zelf onder gaan. Hun onrecht werd bot zijne. Daardoor lag er in den blik waarmede hij den priester bei geld aanbood,, In de gebaren waarmede hij de beurs van eigenaar liet ver wisselen eerder iets kameraadschappelijks, iets van gelijken, dan de verwachte hooghartig heid, of de neerdalende liefdadigheid, die zoo vaak een beleediging wordt voor den bedeelde. Het was een geheel onverwachte gift in een bui van onverwachte edelmoedigheid en be antwoord door onverwachte dankbaarheid. Over de versleten soutane van Pêre Bessoit zochten de tranen hun weg, maar de man naast hem was plo-tseling voor Raoul op de knieën gevallen, had diens hand gegrepen en streelde haar, zooals een moeder het handje van haar kleinste kan beknuffelen. In tegenstelling met deze zachte handeling waren zijn woorden sterk en fier. Kij sprongen op uit een hart, dat reeds lang verleerd had de zachte stem mingen van liefde, genegenheid, als trouwste gezellen van een tevreden bestaan. Ah, monsieur, indien er nog heiligen be staan. maar ik betwijfel bet, indien er nog heiligen bestaan, zeg ik, dat zij u zegenen; en wij zullen voor U bidden, en als er nog iets goeds is in het leven, dat U het mag hebben; zoolang ik leef, zal ïk, zal Finot niet ophou den om u te dienen groote heer, voor u m'n bloed en m'n vuisten, dat is bet eenige wat ik wil, omdat gij medelijden hebt getoond, met ons. arme zwakke menschen, verschoppelingen en miskenden. U wil ïk dienen, heer, u en nie mand anders, U alleen! Het was geen meester in welsprekendheid. Do woorden kwamen er heesch en donker nit, in slecht gevormde zinnen, maar deze ruwe klant, deze onbeholpen Finot sprak toeh met zooveel oprechtheid, dat de Pontenac er door getroffen werd, (Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 10