HET FRANSCH-BELG1SCH GEHEIM
MILITAIR VERDRAG.
DE HOUDING VAN NEDERLAND BEOORDEELD.
Donder lap 28 Februari 1929
Tweede Blad
Pagina 1
t MEER DAN BRUTAAL
HET CONFLICT BIJ DE
„NEDERLANDER"
GEEN TERUGSLAG OP DE PARTIJ
De opvatting in Engeland en Frankrijk.
WAT WAS DE OORSPRONG
DER DOCUMENTEN?
NEDERLAND IN SNEEUW EN IJS
In liet Rotiterdatnseh „Odeonhoeft
Maandagavond een propagandavergadering
plaats gehad, waar tusschen muziek en
zang doör, de heer II. v. Kuilenburg een,
wat de „Voorwaarts" noemt „kernachtige"
Itoaspraak wijdde aan de onthullingen over
hot geheim verdrag tusschen Frankrijk on
België.
Kr is weer eens, aldus van Kuilenburg,
volgens het verslag in liet soc.-dem. blad,
iets uitgelekt van het militaire gekonkel
achter de seherwen, vet tot gevolg kan
hebben, dat de arbeidt, s evenals in 1914
weer naar de slachtbank worden geleid. De
militaire machthebbers maken plannen om
een nieuwen oorlog te ontketenen. Het ka
pitalisme heeft blijkbaar uit het treurspel
van don bloedigen wereldoorlog niets ge
leer®. Het schijnt, dat in die toekomst ons
land aan de beurt is om als slaolitveld te
dienen. Onze tegenstanders zullen nu trach
ten onzen ontwapenlngseisch iu dlscrediet
te ri ngen. Tegen ec-n overmacht van Enge.,
land. Frankrijk an België vermogen wij
toch niets te doen,
lid is niet alken interessant deze be
weringen eens te ontleden, maar het is voor
al belangrijk om aan deze groote woorden
de socialistische daden ook te toetsen.
Iedereen weet wel, dat de militairen alleen
geen oorlog kunnen maken; iedereen weet
ook, dat behalve arbeiders ook nog andere
menschen kunnen sneuvelen en onder den
oorlog lijden; iedereen weet eveneens dat
„kapitalisme" en socialisme absoluut geen
onverzoenlijke 'tegenstellingen zijn en dat
er zelfs krijgstoerustingen bestaan, waar
men zich tegen het kapitalisme verklaart.
Rusland met zijn roode leger is daar wel het
sterkste staaltje van.
De „owtwapeningseisch" van do S. D. A. P.
is larie: als meneer Albarda morgen minis
ter wordt, ontwapen® hij hier evenmin als
hij het nu in Indië laait- doen.
En de heer van Kuilenburg zal wel
ebgrijpen, dait de „overmacht van Enge
land, Frankrijk en België" nieit op
Nederland vallen, om ons alléén to
verpletteren. De bedoeling i®. dan, via ons,
Duitschland te treffen. Dat beteekent dus,
dat wij niet alleen zouden staan tegen de
overmacht-
God behoede ons voor zulk oen onheil,
maar heit schijnt ons toe, dat Frankrijk,
Engeland en België mochten zij ooit ge
drieën ons land en Duitschland durven aan
pakken wel eens meer slaag zouden kun-
ïien krijgen dan hun lief is.
Maar de heer van Kuilenburg vergat een
paar dingen.
Ilij vertelde niet dat stijn Belgische partij-
genooten minister waren, toén het verdrag
gesloten werd en dat zij het geheim helpen
houden.
Hij vertelt ook niet dat zijn Fransche par-
tijgenooten vooral de bouwers zijn van een
sterke militaire macht, die 30 pCf. van alle
Fransche belastinggelden verslindt.
Hij vertelt evenmin, dat zijn partijgenoo-
Iten, die minister zijn in Duitschland, er
evenmin tegen opzien een kruiser te laten
bouwen als do arbeidersregeering in Fnge
land dat eenlge jaren geleden deed.
Wij nemen aan de socialistische regeer
ders niet kwalijk, dat zij niet alles kunnen
vervullen wat zij wensehen. Maar socialis
tische sprekers moeten ons dan niet mei
groote woorden wijsmaken, dat ontwapening
en vrede dingen zijn, die alleen do S.D.A.P.
brengen zal.
Want dat is wel heel brutaal!
Dr. de Visser ontvangt bewijzen van
instemming
Naar de „Courant" verneemt, wordt liet
in vooraanstaande Chr. Hist, kringen uitge
sloten geacht, dat de oneenigiheid tusschen
den lieer De Visser, d-io als hoofdredacteur
van do „Nederlander" is afgetreden en den
hoofdredacteur van dit orgaan, den heer
Snoeck Henkemans nopens de appreciatie van
de bekende publicaties over het geheime
militaire verdrag tuissctan Frankrijk en
België, een terugslag kan hebben in de
C. H.-Unle. Dit conflict heeft, naar men ons
aelde, geen betrekking op eenigerlei beginsel
of kwestie van po-litlek beleid der Unie, doch
alleen op een verschi-l van inzicht iu de
Hoofdredactie van genoemd hlad. Intusschen
heeft dr. De Visser zoowel schriftelijk als
mondeling verschillende bewijzen van instem
ming met zijn optreden ontvangen.
WONINGBOUW IN NEDERLAND.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek deeit
<te volgende cijfers mede omtrent de toeneming
van tu t aantal woningen ln Nederland.
gereed
gekomen
woningen
Dec. 1928
Nov. I92S
Oct. 1928
Sept. 1928
Aug. 1928
.Tuit 1928
Juni 1928
Mei 1928
'April 1928
Manrt 1928
Febr. 192 S
Jan. 1928
Dcc. 1927
3.181
4.437
4.795
4.208
3.949
3.982
4.557
4.609
4.593
3.719
2.868
2.930
3.112
onbewoonbaar
verklaarde, ge
sloopte en tiaar
bestemming ont
trokken wo
ningen
1,117
636
463
641
535
602
494
60S
682
515
663
502
789
netto ver
meerdering
van den
woning
voorraad
2.364
3 801
4 832
8.567
3414
3.380
4.063
4.001
3.911
3.204
2.205
2.428
2 323
Verklaringen van Dr. Ritter
Do „Haagseke Courant" maakt naar aanlei
ding van de gepubliceerde documenten een on
derhoud openbaar met dr. P. H. Ritter Jr.,
hoofdredacteur vaiu het „Utrechtsch Dagblad".
Do „Haagsche Courant" merkt op, dat dr. Ritter
er van overtuigd was, ons land met de publicatie
een dienst te bewijzen; doch eerst nadat hij
er een vijftal Nederlanders van hooge positie,
van onbesproken reputatie, over gesproken had,
die h-em allen den raad gaven tot publicatie der
stukken oveir te gaan, heeft dr. Ritter den stap
gedaan. De stukken zijn uit een beslist onver
dachte bron afkomstig, aldus verklaarde ons
de keer Ritter, al wilde hij om begrijpelijke
redenen den naam van zijn relatie niet noemen.
„De documenten vormen de notulen van een
bijeenkomst van militaire deskundigen te
Brussel gehouden. Zij zijn geschreven op offi
cieel papier van den Belgischen staat, zij zijn
onderteekend met de namen der deelnemers
aan deze conferentie en dragen Belgische de
partementale lakzegels. Wat de tekst van het
Fransck-Belgisch verdrag aangaat, deze is ge
ïncorporeerd in de notulen der bijeenkomst".
„Om meer dan één reden heb ik absolute
aanleiding om aan te nemen, zei de heer Rit
ter, dat de documenten niet vervalscht zijn.
Wanneer men hier gekomen was mot het z.g.
oorspronkelijke verdrag, waarvan misschien
slechts twee exemplaren bestaan achter
zeven sloten veilig weggeborgen in de regee-
rlngskluizen te Brussel of Parijs dan zóu
ik moeite hebben om aan de echtheid van het
stuk te geloovon. Maar van dc- officieele notu
len, de rapporten der gehouden bijeenkomsten
van militaire deskundigen, welke na afloop aan
lederen deelnemer plegen te worden verstrekt,
Is het zeer wel mogelijk aan te nemen, dat er
een exemplaar verdwaald Is. Zoo een exemplaar
nu is ln onze handen gekomen. En als men
aan de echtheid der handteekeningen op dit
document twijfelt, aldus dl'. Ritter, men zal iu
den kring van dengene die mij het merkwaar
dige document verschaft heeft, niets liever zien
dat dat het te Genevê op zijn deugdelijkheid
onderzocht wordt".
Wij hebben als dengehe die U. het doem
ment verschaft heeft, zoo "vroeg de „Haagsche
Courant", prof. Gerretson te Utrecht hooreis
noemen. I» deze suppositie juist?
Met nadruk antwoordde de heer Rittev op
deze vraag: „Ik heb vóór de publicatie prof.
Gerretson niet gesproken en ik heb geen
enkel contact met hem".
Men heeft u verweten, aldus een vol
gende vraag, de documenten gepubliceerd, te
hebben in plaats van ze ter keunis gebracht
to hebben van het departement van Jluiton-
landsclie Zaken. Hebt u ze aan minister
Beelaerts van Blokland laten lezen?
De heer Ritter antwoordde ontkennend.
Mogen wij hieruit opmaken, dat inder
daad de minister voor een surprise stond,
toen Zaterdagavond de publicatie plaats vond?
En toen zcide de heer Ritter: „Neen, dat
zeg ik niet, maar ik heb het departement
niet ingelicht."
Van andere zijde werd tegenover de ..Haag
sche Courant" bevestigd, dat dc minister
reeds aan- hot eind van Januari of in liet
begin van Februari volkomen op de. hoogte
gesteld zou zijn van den inhoud der docu
menten. Het zon misschien wel interessant
zijn, aldus teekent het blad nog aa]j» indien
een' Kamerlid bij de bespreking van de
vragen, door oud-minister Heemskerk gesteld,
bij den minister van Buitenlandsche Zaken
informeerde, hoe deze vork in den steel zit,
DE INDRUK IN ENGELAND
„Een storm in een glas water"
(Van onzeu correspondent).
bonden. 25 Februari 1929.
De officieele Belgische verklaring', volgens
welke het z.g. geheime verdrag een ver-
V&lschiag is, wordt hier algemeen stilzwijgend
aanvaard. De „Morning Post" spreekt van een
„verzinsel".
Tot nu toe hebben wij in slechts één Eng-elsch
blad de mededeel-ing gevonden, dat het
„Utrechtsnk. Dagblad" zijn onthullingen ont
ving van een Vlaming. Het verhand dat, vol
gens ,.de Nederlander" zou kunnen bestaan
tuseclien het drijven der nationalistische Vla
mingen en een mogelijke verzonnen publi
catie, waardoor die betrekkingen tuseehe®
Nederland en België zouden kuunen worden
vertroebeld, zal het Engelsehe publiek en,
naar lk vrees, oolc de Bugelsche pers, niet
al te duidelijk zijn, temeer daar zij geheel
onkundig is van de Nederlandsch-Vlaamsche
kwesties, en in hot bijzonder van de z.g,
„Groot-Noderkmdsche" agitatie, en van het
verzet die zich de laatste weken in ons land
geopenbaard heeft tegen het huldigen van
dr. Borms.
Tenslotte heeft de Engelsehe pers natuurlijk
niet het minste begrip van de plaats, wélke
Utreoht cn ziju universiteit in ons land in
nemen.
Zoodat zij, geheel onbekend met de ver
houdingen ln Nederland en meer in het bij
zonder met die ln Utrecht, het z.g. gehetano
verdrag' uitsluitend beoordeelen kan naar zijn
tekst, en niet naar de omstandigheden, waar
onder het gepubliceerd werd.
Zoo de andere bladen al niet 't woord „ca
nard" be-zigen, dat de „Morning Post" heden
in haar „kop" afdrukt, de flagrante onwaar-
beid van dat deel der „onthullingen", dat op
Engeland betrekking heeft, ie oorzaak dat zij
ook aan de rest weinig of geen geloof hechten.
De „Morning Post" zegt ln een hoofdartikel.
getiteld „Een storm in een glas water" (Much
ado about nothing"): „Men mag zeggen dat de
geschiedenis zoowel nieuwe als Juiste punten
bevat, maar die welke nieuw waren, zijn niet
juist, cn die welke juist waren, zijn niet
nieuw."
Ditzelfde nu betoogen, uitvoeriger en gedocu
menteerd, dó diplomatieke medewerkers der
meeste bladen. Zij behandelen do zaak ernstig,
en toch geven zij -den indruk, aan een fraude
te gclooven.
DE INTERPELLATIE IN HET
ENGELSCHE LAGERHUIS
De mecning der Engelsehe regeering
Nader seint men ons uit Loudon d.d. 27 dezer:
In het lagerhuis is vandaag een verklaring
afgelegd met betrekking tot de in Nederland
gepubliceerde documenten over hot Fransch-
Belgiscte verdrag. Chamberlain had zich we
gens een lichte ongesteldheid laten verontschul
digen, zoodat de onderstaatssecretaris voor
buitenlandsche zaken Lockér Lampson het
woord voorde. Naar in de omgeving van Cham
berlain verluidt, heeft do minister slechts een
lichte verkoudheid, zoo dat zijn toestand geen
aanleiding tot bezorgdheid geeft. Uit naam van
de regeering verklaarde Locker Lampson dat
Engeland slechts bij den volkenbond geregis
treerde nota's kent, waarin België en Frank
rijk vaststellen dat zij ju November 1920 een
militaire overeenkomst hebben gesloten, waar
van, naar meegedeeld is, het doel de verster
king van de waarborgen voor den vrede on de
veiligheid, die uit het statuut van den volken
bond voortvloeien, is. Locker Lampson ver
klaarde verder dat hij den tekst van de mili
tated overeenkomst, die niet gepubliceerd is,
niet heeft gezien en ook geen kennis heeft van
do z.g. Interpretatie -yan de overeenkomst.
Engeland zelf heeft na dan oorlog, afgezien van
de verdragen van Locarno geen overeenkomst
gesloten, welke militaire verplichtingen bevat.
Er bestaat ook geen militaire overeenkomst
en geen militair overleg tusschen den Engel
sehe® Goneralon Staf en eenige buitenlandsche
mogendheden. Geen -enkede militaire attaché
heeft te Brussel bij eenige gelegenheid derge
lijke vraagstukken ook besproken. Op een
vraag van Wedgewood, of men kan aannemen,
dat er geen militaire besprekingen mot Frank-
rijk of België zullen plaats hebben, die ook niet
met, iJuItschlanid worden geroerd, zoodat Enge
land zijn verplicht large® op grond van het
verdrag van Lo.'.u:,.r .-,'treng val houden, ant
woordde Looker Lair, poon, dat Wedgewood
verzekerd kan zijn dat Engeland niets zal doen.
wat in strijd met het statuut van den volken-
bond 'zal zijn. 'Op een vraag vanKen worthy, of
eenige stappen zijn gedaan, om -de publicatie
als een vervalsohing te brandmerken en de
bewerkers daarvan op te sporen, volgde geen
antwoord
Men seint ons uit Londen d.d. 27 dezer:
De verklaring van Locker Lampson met be
trekking tot de Utreohtscho documenten wordt
in politieke kringen te Londen als bevredigend
beschouwd, omdat nadrukkelijk verklaard is.
dat geen Engelsehe militaire attaché deel ge
nomen heeft aan onderhandelingen, welke de
regaoriuig formeel weliswaar niet zou kunnen
goedkeuren, doch die in do p mot ij k op een ver
plichting van Engeland zouden neerkomen.
k „U i
-
DE ONTSTEMMING IN FRANKRIJK.
(Van onzen correspondent).
Pél' ijs, 27 Februari 1929.
Do Fransche pubieko opinie is uitermate
verrast geweest over de Utrechtsehe publicatie,
die kon het anders hier een buitengewone
ontstemming heeft verwekt, door het g-bruik
dait er onmiddellijk in Duitschland van ge
maakt is cn meer nog door liet feit dat de
Fransche vredelievende bedoelingen in twijfel
worden getrokken. Dat het gepubliceerde stuk
authentiek zou ziju, is hier geen oogenblik aan
genomen te moer waar de inhoud te grove on
waarschijnlijkheden bevatte.
Hot gevolg is geweest een aanval van sieclit
humeur, die onmiddellijk heeft doen insinuee-
ren dat de publicatie het gevolg zou zijn van
■de agitatie tegen een accoord met België op de
hangende vraagstukken, wat zou doen veron
derstellen dat men van Nederlandscho zijde
opzettelijk stemming tegen België, en bijge
volg ook togen Frankrijk zou hebbei. willen
makon. De „Temps" noemt dien toeleg om de
Belgisch Nederlandsche onderhandelingen fa
bemoeilijken, zelfs evident.
Eii wat wel een bewijs is voo - de groote ge
voeligheid, men mag wel zeggen overgevoelig
heid waarvan men hier blijk geeft, zelfs de
klaarblijkelijke eenvoudige démarche door
onze diplomatie te Brussel en te Parijs onder
nomen, acht men misplaatst en men stoot er
zlcli aan. Verschillende bladen zeggen niet te
begrijpen dat het gouvernement in den Haag
niet onmiddellijk het absurde der publicatie
heeft aangenomen en men is zoo vriendelijk
te laten doorschemeren dat zulks een geestes
gesteldheid zou verraden, die niet Belgisch-
vriendelijk zon zijn.
Intusechen is het eigenaardig, dat men om
trent de juiste toedracht van zaken hier al
heel weinig Ingelicht Is- Ook omtrent de diplo
matieke démarehes heeft men niet veel verteld,
zoodat het hier a.l heel moeilijk te beoox-deelen
is, wat er precies gedaan is. De begrijpelijke
gevoeligheid wegens het wantrouwen, dat het
Fransche pacifistisch streven stelselmatig in
sommige landen heeft gevonden, maakt dat
onder het publiek nu vooral de stemmingen en
veronderstellingen den vrijen teugel hebben.
Het is dus waarschijnlijk dat een flinke
rechtzetting van de feiten opklaring kan geven,
waarvoor wel eenige dagen noodig zullen zijn.
Intuss-chen zün we het slachtoffer van veel
wrevel.
Wat vooral tegen ons uitgespeeld wordt om
ons mede verantwoordelijk te stellen voor de
publicatie, le het feit, dat sommige bladen heb
ben doen uitkomen dat de publlecatle gekomen
is van een blad, dat met de Vlaamsche activis
ten nu niet juist op voet van oorlog staat
WAT BERTHELOT TOT JHR. LOUDON
GEZEGD HEEFT-
De Parijsobe correspondent van het „Hbld."
meldt:
Ten aanzien van het schriftelijk antwoord
van den Qual d'Orsay aan ons gezantschap te
Parijs meen lk te weten, dat liet volstrekt
niet de onaangename pointe heeft, die ln de
bladen ln uitzicht gesteld werd, maar slechts
de hoop uitspreekt, dat de gegeven verklarin
gen de Nederlandsche regeerlng in staat zullen
stellen, de® twijfel op te heffen, ln Nederland
gewekt door zoo grovelijk onjuiste p'ublicaties,
en het hare te doen om een einde te maken
aan de tendemtteuse campagne, die daarvan het
gevolg geworden Is.
DE BELGISCHE PERS NA DE
KAMERDEBATTEN
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
De Belgische „Standaard" zegt, naar
aanleiding van de verklaringen ln de Belgische
Kamer waarin Minister Hijmans 't betreur
de dat er zulk een wantrouwende houding te
genover Bolglë's bui-tenlandech beleid bestaat,
en Van Cauwelaert aandrong op een rechter
lijk onderzoek, in te stollen door de Belgische
en Nederlandsche regeerimgan naar d-e her
komst van hot stuk, opdat zal blijken wat daar
achter schuilt 't volgende:
„Zal dit onderzoek geschieden? Wij liopen
ja, Daar kan inderdaad niet genoeg licht wor
den geworpen op al wat mot hot onzalig ak
koord van 1920 samen hangt. Het heeft ons
land reusachtig nadeel berokkend en bet jong
ste Incident is wellicht niet het laatste ln do
rij. Wel mocht de Antwerp3che burgemeester
verklaren, dat' hot akkoord na Locarno heel
voel van zijne beteekenis verloren had en met
de jaren zijn belangrijkheid zal zien vermin
deren.
Het feit blijft echter, dat het akkoord van
1920 en in samenhang daarmede heel de greot-
mogendheidis- ©n militaire alliantiepolitlek van
België al het kwaad hebben gebrou «-en waar
de heer HJjmans zich thans over beklaagt.
Nooit zou daar aanleiding toe bestaan hebben
Indien België, zijn beperkte rol indachtig, zich
na den wapenstilstand op een bescheiden posi
tie had teruggetrokken, indien het zijn zelf
standigheid gaaf had bewaard. In strijd met
dieze houding hebben politici, waaronder do
heer Hijmans op de eerste plaats zijn verant
woordelijkheid dient te nemen, eon—beleitr ge
huldigd, dat ons niets dan rampspoedige ont
goochelingen heeft bezorgd met als ergste ge
volg, dat de achterdocht van Europ.a tegenover
ons in aanzienlijke mate werd opgewekt. Wij
plukken heden eens te meer de bittere vruch
ten eener politiek die even verkeerd als ge
vaarlijk was. Nuchtere politici als de heeren
Van Cauwelaert, Vand er velde cn Poullet, zoo
als i rouweos ook vroeger d.e heer Woeste, heb
ben herhaaldelijk deze gevaren voorspeld of
worden ten gevolge van droeve ervaringen ge
wonnen voor ©en politiek van zelfstandige
neutraliteit
Een dergelijk statuut zou ons land toelaten
vriendschapsbanden in alle richtingen aan te
knoopen en, steunend op hot Pact en hot Ver
drag van Locarno, ln vrede en veiligheid
voort te loven. Onze groote sterkte in 1911 is-
geweest, dat we als neutralen wed «"rechter
lijk onder d-e voeten werden getrapt e® aan
spraak konden maken op herstel van het ge
schonden recht. Sindsdien hebben we partij
gekozen ln Internationale aangelegenheden, die
onze spankracht te bov.e® gaan. Gaan we voort
op den ingeslagen weg, dan zou voor ons bij
een gebeurlijk nieuw conflict een ramp kun
ne® gebeuren, waarvan de gevolgen greu'zen-
loos zouden zijn.
Mocht het thans gerezen incident de gees
ten ln deze richting sturen, moékt. beter wor
den ingezien, dat niet een eenzijdige militaire
aUiantiépoliitiek maar wel een zelfstandige
neutraliteit ons past, dan ware ©r uit dit inci
dent voorzeker een heilzame- lts gevloeid.
Tenslotte nog' deze opinie, na de Kamerzit
ting va® frontaf-gevaardigde Vos, in „D e
Schelde'', het orgaan der Vlaamsche natio
nalisten:
„Wij hebben geen bevrediging. Er komen bij
deze zaak zoovele mogelijke hypotheses voor
den geest, dat mot dit aangesneden débat, het
critisch onderzoek geenszins uitgeput is. Wij
meen en geen slecht profeet te zijn, door te voor
spellen dat men zich te Brussel deerlijk ver
gist indien men denkt, dat men in het buiten
land na haar verklaring zal overtuigd zijn ge
worden, dat er geen vuiltje aan de lucht
meer- is.
Wij willen het niet ontkennen: één verkla
ring is er wel, die. indrukwekkend was. Het
was teen de bear Vanderrelde de ministerieel©
verantwoordelijkheid beklemtoonde, die naar
hij zei, Belgische ministers door wie een der
gelijk verdrag al* werd gepubliceerd, zou on
derteekend zij®, naar het Hooger Gerechtshof
zou doen verwij-zen.
De eenige beangstigende omstandigheid
daarbij is de twijfel, die er oprijzen kan over
de volledigheid van d© informatie, waarc-ver
Minister Vamde-rvelde beschikt.
De Itegee-ring gaat dus wellicht ee® onder
zoek inleiden.
Van onze zijde berusten wij evenmin in de
onzekerheid, waarin wij nog verkeeren over de
echtheid van het stuk.
Er moeten meer gegevens beschikbaar ko
men om bij de aanstaande bespreking van de
begroeting van Buitenlandsche Zaken, tot een
voor ons politiek geweten bevredigend oordeel
te geraken".
Waarom belette de Nederlandsche regeering
de publicatie niet?
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
De Brussolsche „Solr" heeft een redacteur
naar Nederland gezonden, cgn daar de zaak ver
der te onderzoeken. Dezie meldt uit Amsterdam
dat de Nederlandsche regeoring wist, dat het
stuk bestond en dat publicatie ervan niet lang
zou uitblijven. Waarom heeft zij niet ingegre
pen?
Men beweert, dat 't voor de regeering moei
lijk was om i® te grijpen. Het stuk was ln
handen van rijke en machtige personen, die het
voer verklezings- en wellicht ook voor interna,
tlonale doeleinden wilden explolteeren.
Verkëmmogelijkheden.
Omtrent de verkeersmogelijkheid over de
rivieren werd gistermorgen het volgende ge
meld:
G-rave: overtocht voor voetgangers en wiel
rijders per ijs vlet of over voetpad.
Hedel: overtocht met veerpont bij dag;
's nachts per roeiboot.
Keizers veer; overtocht over het fis voer voet
gangers en wielrijders.
Moerdijk: veerdienst gestaakt.
Nijmegen; veerdienst geheel gestrauid.
Zaltbommel: overtocht uitsluitend voor voet-
gang ars.
GprcumSleeuwijk: overtocht por schouw
voor voetgangers, geen rijwielen.
DordrechtZwijndreeht: overtocht geheel ge
staakt, voetgangers over spoorbaan.
Arnhem: overtocht voor alle verkeer.
Kuilenburg: overtocht voor voet,gangers.
Vreeswijk: dito.
Doesburg: overtocht voor licht rijverkeer.
Katerveer: pontveerdienst geschiedt door
geul.
Het veer te Vreeswijk.
Dezer dagen zal, dank zij de genie uit
Utrecht, de veerpont bij Vreeswijk ln dienst
worden gesteld. Do brug wacht erk ne ebts zijn
thans beëeditgd. zoodat zij wettelijk bevoegd
zijn tot het innen van veergelden.
DE OVERTOCHT ENKHUIZEN—URK.
De burgemeesters van Enkhulzen en Unk zijn
van oordeel, dat de overtocht EnkhulzenUrk
per auto, per rijwiel en te voet zonder gevaar
kan geschiede®. Voor een goede toegangsbrug
te Enkhuizen wordt, gezorgd.
DE WADDENZEE.
Door de vorst van de laatste dagen is het
ijs op de Waddenzee weer betrouwbaar gewor
den.
DE TOESTAND OP DE RIVIEREN EN
KANALEN. i j
Dc schipbrug le Doesburg weggenomen.
Do schipbrug te Doesburg Is weggenomen.
De overgang geschiedt per motorboot, echter
niet voor voertuigen.
Ook te Deventer de schipbrug weggenomen.
Tengevolge van den was van de® IJsel ver-
toonen zich thans allerwegen scheuren in het
Ijs en men vreest, dat het plotseling zal los
laten en gevaar opleveren. Daarom is gisteren
avond te Deventer de schipbrug weggenomen.
Ook te Olst word het ijs zeer onbetrouwbaar
on moest de passage over den IJsel worden
gestaakt.
Dc overgang over de Waal by Zuilk-hem.
Het ijs over de Waal bij Zullichem naar
Herwijnen Is thans weer uitstekend begaan
baar en berijdbaar voor auto's tot een gewicht
van 3000 K.G. - -
DE GENIE HELPT
Ter beveiliging van schepen
iVIéll meldt ons tilt Lobith:
Gisterenmiddag hebben geniesoldaten het
ijs Is de haven van de scheepswerf „De Hoop"
laten springen om dé schepen, die nog gedeel
telijk bulten liggen voor de haven, in veilig
heid re brengen.
Het Rliencnsche veer.
liet Rhenenache veer Is thans weer toegan
kelijk voor auto's met een maximum gewicht
van 3000 K.G.
DE VERBINDING MET DE EILANDEN.
Vriendelijke ontvangst van het K.L.M.-
vliegtuig in Schiermonnikoog.
De bemanning van het K.L.M.-toestel, dat
gisteren op Schiermonnikoog landde met de
post voor de geïsoleerde bevolking, is hartelijk
door de burgerij onthaald.
De burgemeester richtte zich in een toespraak
tot don vlieger Sillevia, wlen hij namens de
burgerij een koperen tabakspot, waarop een
afbeelding van Schiermonnikoog voorkomt, aan
bood. Tevens ontving ook do mecanicien aardig
rookgerei ten geschenke. Na de vriendelijke
ontvangst, die door de directie van de K.L.M.
op hoogen prijs wordt gesteld, startte het vlieg
tuig weer, nagewuifd door vele eilandbewoners.
Levensmiddelenvoorziening van Terschelling.
De zeesleepboot Volharding is gisterenmid
dag van Terschelling in de Buitenhaven te
IJmuiden aangekomen om een lading levens
middelen, voornamelijk meel en kisten melk,
alsmede een hoeveelheid olie etc. iu te nemen
en daarmede zoo spoedig mogelijk naar Ter
schelling terug te keqren.
Geregelde postverbinding met L'rk.
Hot eiland Urk heeft thans een dagelijksche
verbinding met auto's op Kampen. Gisteren
werden 21 zakken post aangevoerd. Verschil
lende sleden met levensmiddelen gaan dagelijks
naar Kampen en Enkhuizen. Het eiland werd
gisteren bezocht door twee luxe auto's uit Enk
hulzen en een auto uit Amsterdam. Voorts door
een vijftal schaatsenrijders uit Snoek cn
Lemmer.
VAN ROTTERDAM BUITEN OM NAAR
AMSTERDAM.
Doordat de binnenwateren reeds gedurende
een paar weken door het ijs niet bevaarbaar
zijn, brengt het groote moeilijkheden met zich
om alle van Amsterdam naar Rotterdam cn
omgekeerd bestemde goederen op de bestem
mingsplaats te krijgen. Thans bestaat het plan
om af en toe bij voldoende deelneming een
zeeboot van Rotterdam buitenom naar Amster
dam en eventueel terug ln de vaart te brengen,
temeinde op die wijze gelegenheid tot ver
scheping van deze goederen te geven. Reeds
vertrok dezer dage® het Dultsche stoomschip
Theml3 van de Neptun-lijn met een aan de
papierfabriek te Veleen ingenomen lading
papier vandaar naar Rotterdam, terwijl het
stoomschip thans in laatstgenoemde haven voor
Amsterdam zal laden.
