DE BOND WESTLAND JUBILEERT. DE OEFENWEDSTRIJD OP SPANGEN Donderdag 25 April i VERBLINDING. t KARAKTER KEUZE. 1929 Tweede Blad Pagina 1 MGR. PROF. DR. JOS SCHRIJNEN DE VRUCHTENTUIN VAN WEST-EUROPA gy. Op het eeuwfeest, dat de Engelsche ka- kolieken herinnerde aan het terug-krijgen »an hun burgerrechten, schreef de Lon- Sensche „Times" een waardeerend artikel daarin vooral de nadruk gelegd werd op het ieit, dat de katholieken zich trouwe bur gers hadden getoond ondanks alle tegen overgestelde theorieën van anti-papisten. Hetzelfde moet ook in ons land worden getuigd. Het liberale „Utrechtsch Dagblad" be kent: Zestig, zelfs vijf-en,twintig jaren gele den, vreeaden velen, door historische herin neringen verblind, voor de opkomst der katholieke macht in de vaderlandsche po litiek allerlei onheil. Zonder twijfel te goeder trouw. En wij willen ook geens zins zeggen, dat diie macht als alle macht waar zij overmachtig dreigt te worden niet haar bedenkelijke zijden vertoont. Maar op hot toppunt, de vrees voor het verscheuren der nationale eenheid, het „ultramontaaiisch gevaar", is die vrees ijdel gebleken. De geestelijke liefde, die over de bergen gaat, is niet onveTeenigbaar gebleken met de geestelijke liefde voor het eigen volk, het eigen land, de eigen stad. Het hier beschreven onheil kwam noch in ons land, noch elders. Het onheil werd overal en steeds opge roepen in het licht van „historische herin neringen". Zou het niet mogelijk zijn bij nader on derzoek vast te stellen, dat. de herinnerin gen evenmin historisch zijn als de vrees gegrond was? Indien men de historie werkelijk spreken liet, zou wel eens kunnen blijken, dat de katholieken meer last hebben gehad van onverdraagzaamheid dan anderen en dat anderen heel wat minder vaderlandsliefde en drang naar eenheid hebben getoond. Protestanten hebben ons land niet al leen verscheurd, zij hebben het ook willen overleveren aan Engeland en Frankrijk als dat maar voordeelig was voor de „nieuwe leer". Dat niet-katholiekcn het beste niet heb ben gemaakt van andere landen, zou aan de hand van werkelijk-historische herinne ringen grif aangetoond kunnen worden. Het groote ongeluk is helaas, dat velen met valsche zekerheid praten over geschie denis terwijl zij eenvoudig leven in het voor-oordeel van een vervalschte overleve ring. liet „Utrechtsch Dagblad" spuit nog een aardig zinnetje in het, reeds aangehaalde, art ikel waarin baron van Wijnbergen ook jwordt gehuldigd als curator der universiteit te Utrecht. Er was een tijd, en hij ligt nog niet zoo ver achter ons, dat men, erkennend dat men in dergelijke kolleges toch ook „een Roomsche" moest hebben, daarvoor bij voorkeur min of meer geëffaceerde ka rakters koos. Dat was onjuist gezien. In een tijd als deze kunnen alleen persoon lijkheden nut doen. „Min of meer geëffaceerde karakters', dat wil in vlot Nederlandsch zeggen: lui met niet al te sterke persoonlijke overtui ging. Man moest er doetjes hebben, althans menschen die vooral niets lieten merken van hun overtuiging. Men wenschte dat zoo. Men was de groep liberale macht hebbers; deze groep vulde de academie aan, dn curatoria en de leerstoelen der univer siteiten. Als zij in vroeger jaren op een katholiek stootte, was het cr altijd een die in geen kerk of kluis kwam. En als er nu een katholiek komt met karakter, pro- be< ren de heeren wel dien er uit te hou den. Dat hun toeleg de laatste jaren eon paar k< er mislukt is, komt niet omdat zij te genwoordig sterke karakters verlangen, maar omdat een katholiek minister van onderwijs hun in de kaart keek en tegen hun bedoelingen in benoemde als hem dat ncodia leek. Een bewijs, hoe noodig het is, dat wij van onze politieke macht goed gebruik maken om op alle terrein dien invloed uit te oefenen welke ons toekomt. HULDIGING OP ZIJN ZESTIGSTEN VERJAARDAG Zooals men weet, z.al mgr. prof. dr. Jos. Schrijnen, in verband met zijn zestigsten ver jaardag op 3 Mei a.s., worden gehuldigd. Als huldeblijk zal hem dan o.m. een gedenkboek worden aangeboden. Naar men ons mede deelt, zal de aanbieding daarvan plaats vinden op 3 Mei a.s„ des middags te 3 uur in het ge bouw „de Vereeniging" te Nijmegen. PASTOOR J. HARZING f In den ouderdom van 59 jaren is gisternacht ten gevolge van hartverlamming plotseling overleden de Zeei'Eerw. Heer J. Harzing, pas toor van de parochie van den H. Martinus te Duistervoorde. ZUSTER SYBRANDA. f Ia het gasthuis te Kerkdriel (Bommeler- tvaard) is op den leeftijd van 75 jaar overleden de eerw. zuster Sybranda (in de wereld mej. M. Put, geboren te Gaastermeer. (Pr.) HET NEDERLANDSCH ELFTAL WINT MET 5—4 Een aardige tweede helft, waarin de tegenpartij een achterstand van 30 keurig ophaalt Het was gist eren middag erg guur op het terrein van Sparta, waar de publieke belangstel ling niet zoo groot was als wU wel hadden mo gen verwachten. Het ongewone uur de wed strijd ving om 5 uur aan is daar natuurlijk niet vreemd aan, maar voor een groot deel is dit ook te wijten geweest aan den neerstriemen- deu regen, die in de eerste helft van den strijd nogal hinderlijk was, doch na de rust is opge houden. Onder de toeschouwers merkten we o.a. den burgemeester, mr. Droogleever Fortuyn op en leden van de Technische Commissie van den N. V. B. Jammer was het, dat de vertegenwoordigende ploeg van Nederland niet ln haar geheel uit kwam. De spil Halle ontbrak en ook Bakhuys in de voorhoede was afwezig. We kregen ten slotte de*Yb!gende ploegen in het veld: Nederlandsch elftal: v. d. Meulen (H.F.C.) (d.), Wamsteker (H. F. C.) en van Kol, (Ajax) (a.), van Dolder, ('t Gooi), Derhoven (Z. A. C.) en van Heel (FeiJenoord) (m.), Landaal (A. G. O. V. V.), Kools (N. A. C.), Verkerk (R. C. H.), v. d. Griendt (Hermes D. V. S.) en W. Tap (A. D. O.) (v.). Combinatie: van Wezel (Tubantia) (d), de Bruin (Hermes D. V. S.) en Horsten (Vitesse) (a.), Rikxoord (Feyenoord), Grobbe (Excelsior), v. d. Broek (Xerxes) (m.), Gerritse ('t Gooi), v. ICesteren (H. B. S.), Pasteur (H. V. V.), Kluin (A. G. O. V. V.) (later vervangen door Forme- noy (Sparta) en Nolet (Hermes D.V.S.) (v.). Voor de rust kon het spel ons maar weinig bekoren. Het was een vrij saaie vertooning, waarin we weinig tactische aanvallen aan beide zijden te zien kregen. De combinatie, in wit hemd gestoken, had het tegen het Nederlandsch elftal, dat ln roode trui speelde, in de eerste helft niet zoo gemakkelijk en in deze periode hebben wij vooral goed verdedigend spel van Horsten ge zien, en uitstekend werk in den aanval van het Nederlandsch elftal van v. d. Griendt en Kools, die de voor de pauze gemaakte drie doelpunten voor hun rekening hebben genomen. Kluin van A.' G. O. V. V. raakte onklaar, en werd na de hervatting vervangen door Formenoy van Sparta, die hét erg op zijn heupen had en dit maal weer eens een gevaarlijk schutter blei-K te zijn, want grootendeels door zijn toedoen kon de combinatie met een achterstand van 30 het nog zoover brengen, dat het op een moment een ge lijk spel van 44 was en dat terwijl het voor deel van den wind voor de combinatie heel wat minder groot was dan voor de roodliemden voor de rust. Tenslotte heeft v. d. Griendt ervoor ge zorgd, dat het Nederlandsch elftal toch nog t-en kleine overwinning heeft geboekt. Van de roodhemden hebben Kools en v. d. Griendt elk twee doelpunten gescoord en Lan daal één. Bij de combinatie verrichtte Formenoy den hattrick en kon Pasteur het vierde doel punt op zijn naam stellen. De tweede helft heeft heel wat spanning ge bracht, vooral na de drie doelpunten van For menoy, want toen begonnen de withemden met veel vuur en enthousiasme te spelen en kregen wij ook wél aardige attaques te zien. Wanneer wü nog een enkel woord mogen zeg gen over de ploegen, dan gelooven wij, dat dr verdediging van het Nederlandsch elftal geeir slecht figuur zal maken tegen de Belgen op 9 Mei. Toch zal van der Meulen goed doen zich niet schuldig te maken aan de fout van te snel uitloopen, want gisteren kostte dat een doelpunt. Van Kol speelde weer als altijd een goede back* party en maakte in de tweede helft slechts ééh fout, waardoor de bal bUna in het doel liep Aan Wamsteker van H. F. C. heeft de Am sterdammer wel een goed partner. Het zwakke punt in de middenlinie was da Hilversummer van Dolder, die zich nogal eens liet passeeren en ook de kunst van behoorlijk voeden van de voorhoede niet verstond. Der- boven op de spilplaats kon ons Halle niet doen vergeten en wij vonden Grobbe van Excelsior in de witte ploeg zeer zeker zijn meerdere. Van Heel is de rustige, fijne tacticus die weet wat spelverdeeling is en zoowel zijn aanvallende als verdedigende taak goed vervult. Wat de voorhoede van onze oranje-mannen betreft, ja, het is jammer' dat de Zwollenaar Bakhuys niet van de partij kon zijn, want daar door was wel een beetje het verband uit da ploeg, ook al omdat de plaats achter hem even eens door een reserve werd bezet. In de Neder- landsche vuurlinie was Tap werkelijk ondraag lijk; hti hield het spel op, talmde voortdurend en lag allerbedroevendst met den buitenspelregel overhoop. Het is te hopen, dat hij voor den wed strijd tegen België zijn speelwijze nog zal kun nen wijzigen, anders kan het weieens een falen worden. De Schiedammer v. d. Griendt, die uit stekend op dreef was en niet alleen een groota snelheid ontwikkelde, maar ook gevaarlijke scho ten loste, negeerde hem, toen hij bemerkte, dat Tap toch niet tot daden kon komen. Een man volkomen zijn plaats waard is wel de A. G. O. V.. V.er Landaal op den uitersten rechtervleugel, die heel wat goed werk heeft laten zien. Mocht Landaal ook in den wedstrijd tegen België zoo spelen als gisteren, dan kunnen wij gerust zeg gen, dat de Technische Commissie van den N. V. B. een goeden greep heeft gedaan. Kool®, da Bredanaar, heeft blijk gegeven een goede buur van den A. G. O. V. V.'er te zijn en wanneer Bakhuys nu de voorhoede zal completeeren, dan kan er ook van deze linie behoorlijke kracht uit gaan. Maar Tap moet dan uit een ander vaatje gaan tappen en misschien wil hij Zondag acht- daag.wel zoo vriendelijk zijn. In de witte ploeg hebben vooral van Kesteren en Gerritse en in de tweede helft ook Formenoy in de voorhoede dikwerf goede staaltjes voetbal laten zien. Pasteur leek ons niet kwaad, maar Nolet's spel Was nog niet dat. In de micldenlinie vonden wij Grobbe als spil de beste en wat de achterhoede aangaat, daarin heeft vooral Horsten, de robuste Arnhemmer, stevig en weldoordacht staan te spelen. Van Wezel onder de lat was niet kwaad, maar kan toch niet in de schaduw van den Haarlemmer staan. Onze totaal-indruk is, dat de wedstrijd van gisteren een goede oefening voor onze oranje mannen is geweest en dat de ploeg, als zij geheel volledig in het strijdperk zal komen, wel tot iets goeds in staat zal. zijn. VAN EEN HOOIBERG GEVALLEN. Het zoontje van schipper Th. J. Remmers waal te Leidscheudam is van een hooiberg go- vallen en zeer ernstig gewond. Zijn toestand is levensgevaarlijk. DOODEL1JK AUTO-ONGELUK. Het achtjarig zoontje van den heer Z. te Wervershoof werd bij het oversteken van den weg door den auto van den heer v. d. O. over reden. Het ventje is lcort daarna aan de ge volgen overleden. EEN GROOTE FACTOR VAN DEN ECONOMISCHEN BLOEI VAN ONS LAND Veiling te Poeldijk. Een kiekje van de drukte en beweeglijkheid te water, die zulk een veiling medebrengt. GISTEREN WIST IIET NEDERLANDSCH ELFTAL op het Spartaterreiu te Rotterdam een 5—4 overwinning te bevechten op de „Rest van Nederland". Hierboven de ploeg, zooals zij tegen de „Rest" in 'het veld kwam. Van links naar rechts: van Dolder ('t Gooi), Verkerk (R.C.H.), W. Tap (A.D.O.), Kools (N.A.C.), Derhoven (Z.A.C.), Vermeulen (H.F.C.), Wamsteker (H.F.C.), Landaal (A.G.O.V.V.), van Heel (Feijenoord) en van Kol (Ajax). Zittend: v. d. Griendt (Hermes-D.V.S.). opgericht. Het veilen geschiedde in voorkoop met levering op den volgenden dag. Toen deze veilingen goede resultaten hadden, ging men ook veilen yoor het binnenland, want in het eerste jaar had men dit slechts gedaan voor den export. Die veilingsgelegenheden waren in het begin zeer primitief, gewoonlijk in een herberg op het biljart of in andere omgeving; van een flinke schuur was geen sprake. Waren er meer dere herbergiers op een plaats, dan kregen ze ieder een beurt. Totdat de herbeTgen te klein werden en men een schuur, een kolfbaan of iets anders' opzocht. Op 13 Juli 1896 opende de afdeeling Honselersdijk het eerste veilings gebouw. Heel wat moeilijkheden moesten bij dat vei len overwonnen worden en een gezonde toe stand werd eerst verkregen in de veilinglokalen met een eiectrisch mijntoestel, waarbij den kooplieden vaste zitplaatsen werden aangewe zen en de producten op stapels bij liet toestel werden gebracht. Gestadig groeide de vereeniging tot een ste vige organisatie die niet alleen leiding gaf aan handel en teelt in het Westland, maar krach tig medewerkte aan alle zaken, die met den bloei streek in verband stonden. De oprich ting van de vereeniging Proeftuin Zuid-Hol- land's Glasdistrict te Naaldwijk is haar werk. Doch ook de talrijke tramverbindingen, waar door de producten direct naar de veilingen zonder overladen per spoor de wijde wereld kunnen worden ingezonden zijn mede door haar steun en overleg tot stand gekomen. Dat het in de vereeniging niet altijd gemakkelijk ge gaan is, laat zich bij een dergelijke snelle ont wikkeling begrijpen. De plaatselijke afdeelin- gen groot en sterk geworden dachten na 25 jaren zelf het werk wel te kunnen verrichten. Dit onheil werd gelukkig afgewend. Wel wer den in 1915 de afdeelingen zelfstandige veree- nigingen, maar als zoodanig in haar geheel aangesloten bij een federatieven Bond, waar door de naam van Vereeniging „'Westland" veranderde in dien van' Bond „Westland". Bij dezen Bond zijn op dit oogenblik aange sloten twaalf veilingsvereënigingén. De twee Loosduinscbe veilingsvereenigingen en die van Delft slaan afzonderlijk. Om eenig denkbeeld te vormen van wat de Bond Westland voor die streek beteekent laten we eenige cijfers volgen, die voor zichzelf spre ken. De totaalopbrengst van de veilingen was: in 1S90 151.500. 1900 530.905. 1905 941.690. 1910 1.519.857. 1915 4.302.288,. - 1920 10.615.177. 1926 14.539.231. 1927 17.641.735. 1928 20,564.640. Met de hierboven genoemde niet aangesloten veilingen mede bedroeg de opbrengst het voTig jaar zelfs 35 millioen. Een bedrag waarover men niet gering denken moet, daar dit geheel in het Westland blijft en daar weder aan werk en loon wordt uitbetaald. De modern ingerichte groote veilingsgebou- wen; met verbindingen te water en per spoor, zooals er thans te Poeldijk weder een gebouwd wordt voor 185.000 en die een waarde ver tegenwoordigen van eenige mililoenen zijn alle gesticht zonder eenige subsidie. De teelt van groenten en vruchten op den kouden grond hc-eft plaats gemaakt voor een van de fijnste vruchten in koude en verwarmde kassen. De waarde van de groentep- en vruch ten-warenhuizen is op dit oogenblik op 'gèen miliioenen nauwkeurig te schatten en voort durend wordt er nog bijgebouwd. De Coöpe ratieve Boerenleenbank te Naaldwijk, die in 1928 een geldomloop had van ruim 25 mil lioen helpt de tuinders als het noodig is aan geld. Deze gezegende streek, die tod de meest welvarende op dit oogenblik behoort van heel ons land levert jaarlijks een overweldigenden schat van uitgelezen en heerlijke producten, die niet ten onrechte op de wereldmarkten een goed klinkenden naam hebben, want bijna alles wat hier geteeld wordt is voor den export be stemd. Wanneer men het Westland van voor 40 jaren vergelijkt met dat van thans, dan staat men verbaasd en verwonderd over den reus- achtigen vooruitgang. Werkloosheid is er niet bekend en voor armenzorg is er geen werk. De kleine en onaanzienlijke buisjes zijn verdwenen en hebben plaats gemaakt voor flinke vroo- lljk uitziende woningen bijna allen bewoond door groote gezinen, want kleine gezinnen zijn daar uitzondering. Er woont een tevreden en gelukkige bevolking. De Vereeniging en daarna de Bond Westland, die reeds sedert 1913 staat onder zijn bekwa men en ijverigen voorzitter den heer J. Ba- rendse te Poeldijk, sedert 1917 ter zijde ge- staand door den heer M. van der Hout als secretaris-penningmeester, heeft daar die ver andering gebracht. Met recht mag aan deze mannen, die deu wederopbloei van het Westland ter hand na men en een zoo schitterend resultaat wisten te bereiken, bij dit veertig-jarig bestaan hulde worden gebracht. Thans zullen zij dit feit slechts in eigen kring herdenken, maar in Sep tember hopen zij in een te Poeldijk in het nieuwe dan gereed zijnde veilingsgebouw te houden tentoonstelling aan heel Nederland te toornen wat in het Westland door noesten arbeid, gepaard aan wetenschappelijke onder zoekingen op tuinbouwgebied in die jaren ge wrocht is. Nog is men niet aan het eind, want steeds werkt de Bond voort en breidt de cultuur zich uit. Eensgezinde samenwerking op tuinbouw gebied en eerlijkheid in den handel vormen den hoeksteen, waarop dë welvaart van het Westland, door schade en schande wijs gewór den, is opgebouwd. Als de Bond Westland op den ingeslagen weg doorgaat 1 en daaraan twijfelen we niet dan zal het Westland ook in de toekomst de eervolle plaats steeds blijven innemen, die het thans op de wereldmarkt veroverd heeft en waarvoor het den dank verdient van heel ons land, omdat het ontzaglijk veel heeft hijge dragen tot onzen economischen opbloei. Heden 25 April herdenkt de Bond Westland zijn 40-jarig bestaan. Een feit, dat niet alleen van beteekenis is voor deze streek maar we durven gerust te schrijven voor onze geheele volkswelvaart. Wat in het Westland door on derlinge samenwerking, zonder steun van eenig overheidsorgaan in die 40 jaren is tot stand gebracht verdient algemeene bekendheid en waardeering. In dien tijd toch is deze streek van ons land, waar in 1S90 nog armoede heerschte tot ongedachten economischen bloei gekomen. Reeds van de eerste tijden van het Christen dom af werd in het Westland tuinbouw be- oefeud. Vooral de kloosterlingen waren groote bevorderaars daarvan, De grond is er bijzonder geschikt voor. Komende uit vreemde streken brachten de kloosterlingen meermalen vruchten en zaden mee, die dan hier tot wasdom kwa- Een druivenkas in het Westland, men. De meest belangrijke cultuur van een eeuw terug bestond hoofdzakelijk uit fruitteelt, appels en peren met ais onderteelt bessen. Daarnaast werd daar de druivencultuur door pastoor Fr. Verburch, die van 1647 tot 1708 pastoor van het Westland was, ingevoerd en tot bloei gebracht Deze cultuur werd uitge oefend tegen muren en schuttingen en drukte op deze streek een bepaald cachet, omdat ze hier te lande nergens anders voorkwam. Naast deze vruchtencultuur werd de open grond benut voor de teelt van vroege aard appelen, asperges en aardbeien. In het mid den van de vorige eeuw, toen door meerder ge bruik van stoomschepen export naar Engeland mogelijk bleek en als gevolg daarvan de vraag naar vroege aardappelen toenam, ontwikkelde de cultuur zich sterk in die richting. Het land van boerderijen werd omgezet in tuingrond en een speculatieve teelt ontstond, geheel afhankelijk van de vraag naar vroege aardappelen in Engeland. Een 50 h 60 jaar ge leden waren aardappelen het hoofdproduct van het Westland. Iedere basis voor een eer lijken reëelen handel ontbrak. Er bestond geen eenheidsverpakking, geen sorteering, geen ga rantie voor gewicht, met het gevolg dat aller lei misbruiken binnenslopen, waardoor de goede naam verloren ging en daarmede de vraag naar het product. Een geweldige inzin king in de tachtiger jaren in den Westland schen tuinbouw was daarvan bet gevolg. De minst kapitaalkrachtige tuinders gingen weer in loondienst of zochten ander werk en groote stukken land voor tuinbouw klaar ge maakt, gingen weer in het landbouwbedrijf over. Een mooie exportkans en een winst gevende cultuur was door onkunde en kort zichtigheid verloren gegaan. De handelstoestand was ongezond. Er was geen vraag slechts aanbod, waardoor de pro ducten waardeloos waren. Op de vraag hoe daarin verandering en verbetering te brengen, bleef men het antwoord schuldig. De woorden vergadering en organisatie Waren onbekende klanken en bet Westland zou waarschijnlijk nog jaren werkloos gebleven zijn indien niet de afdeeling Westland van de Hollandsche Maat schappij van Landbouw het initiatief genomen had den toestand eens flink onder de oogen te zien in een vergadering, daartoe uitgeschre ven in Augustus 1888, waartoe ook niet-leden tuinders en Rotterdamsche kooplieden waren uitgenoodigd. Er werd een commissie gevormd onder voorzit terschap van den burgemeester van Naaldwijk Jhr. mr. van Doorn. Mannen staande buiten het vak, maar die het groote belang der streek volkomen begrepen, beraamden middelen om het Westland uit den bestaanden toestand te verlossen. Het onderzoek had tot gevolg, dat een weg werd aangewezen. Er moest worden opgericht! een vereeniging voor het geheele Westland. De leden dier vereeniging zouden hun producten door de vereeniging laten verkoopen, sortee ring, gewicht en verpakking moesten uniform zijn en het toezicht moest worden uitgeoefend door beëedigde keurmeesters, die de vereeni ging zou aanstellen. De door de keurmeesters goedgekeurde waren moesten van een merk worden voorzien, waardoor zichtbaar zou wor den, dat deze waren aan zekere eisehen vol deden. Op 25 April 1389 werd de vereeniging „West land" opgericht. Zij omvatte statutair het ge heele Westland, terwijl plaatselijk afdeelingen moesten worden opgericht. De producten welke men zou aanbieden waren vroege aardappelen, uien, bessen en pruimen. De heer H. J. Hoek van Wateringen werd de eerste voorzitter. Zwaar en moeilijk was de taak geweest, die het bestuur In dien tijd op zijn schouders had genomen, maar met ijver en toewijding en den vasten wil om te slagen hebben die mannen het werk verricht. De verkoopingen van groenten en fruit, uit sluitend bestemd voor verzending naar het buitenland, hadden des avonds plaats op de versehilende plaatsen waar een afdeeling was

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 5