l ALGEMEEN OVERZICHT. STRAATGEVECHTEN IN BERLIJN DE aardbev,"°,n Zvfciriag 4 Mei 1929 Derde Blad Pagina 1 HET GEVAARLIJKE COMMUNISME; DE BEWAPENINGSWEDLOOP HERBEGINT DE ANTI-VLOEKACTIE IN ITALIë GEEN WERKLOOSHEID IN FRANKRIJK ENGELSCHE KONINGSZOON IN JAPAN DE CRISIS IN OOSTENRIJK BANKINBRAAK MET DYNAMIET TE WEENEN MOORD OP 3 MISSIONARISSEN IN CHINA COMMUNISTEN TEGEN SOCIALISTEN ONLUSTEN. TE BOMBAY Het wordt nu duidelijk dat Moskou van 1 jMei ccn „goorten" dag hooft willen maken. Men heeft vooral Londen, Parijs en Berlijn Uitgekozen om de „massa" op te jagen en ;>Üs te maken, dat de communisten wel zoo Wat. baas waren. Tn Londen is de zaak mislukt doordat de jHiigelsche regeering (gewaarschuwd sloor Pa- ,'ds?) lucht gekregen had en de havens scherp liet bewaken om eventueele binnenkomende boodschappers" te knippen. In Parijs is de zaak al heel keurig behan. «leid: de hoofdcommissaris liet d"aar eenvou dig ruim drie duizend opruiers hij den kraag Pakken en op 1 Mei retraite houden op het bureau. Vreemdelingen werden' meteen naar do grens gebracht. Maar in Berlijn zijn de boeren in hun opzet geslaagd: het Is onloo chenbaar, dat de communisten er de hotsing met de politie wilden. Het werd een beslist- georganiseerde aanval op de gje^agtediragera en er zijn slachtoffers gevallen. Jammer ge- lioeg zijn natuurlijk de echte opruiers weer Biet gepakt of gedood; ook niet de lui, die Weken lang de mensehen hebben opgeruid in de communistische „Rote Fahne". Deze lui hebben het ieven van anderen in gevaar gebracht, trams bestormd, winkels ge blunderd, barricades opgjeirichlt en politie mannen beschoten en bekogeld. De politie heeft te Berlijn zware dagen; zij wil klaar blijkelijk geen gebruik maken van al haar jjkraxlit omdat er dan te veel slachtoffers zou- den vallen. Maar de schuldigen zijn hier ponder eenigen twijfel de communistische lei- jjflers, die een botsing hebben willen uitlokken i jtoet de onder soclaal-democratischie bevel staan de politie. En Moskou lacht en helpt. En de I iboofdradda-aa.iers als een Trotskl, gaan op hun 'ouden dag keurig in een villa-wijk van Kon- MBtantinopel wonen, In een streek waar alleen plaats is voor rijke lieden. Arme, bedrogen proletaaiiers! Inzake de. herstel-conferentie die te Parijs :k,toort duurt, wordt gemeld, dat de kansen, dat i de conferentie zal slagen, gestegen zijn. Een Overeenstemming tusschen Duitschland en zijn Ppude vijanden inzake de te betalen oorlogs lasten wordt waarschijnlijk geacht. Droeviger staan de zaken te Genêve. De onit- wapeningecommassie heeft gisteren haai' dis cussie over de beperking van het oorlogsma teriaal van de landmacht beëindigd, zonder eenig positief resultaat te hebben verkregen. Ais dus de openbare meening voor de samen komst der „onfwapenings"-eonferentie er niet in slaagt de regeeringen te bewegen werkelijk naar beperking der bewapening te streven, zal de „ontwapenlngs"-overeenkomst dn zake de bewapening te land, geen enkel woord be vatten over het oorlogsmateriaal! Dit droevige resultaat van vier jaren moei- zamen voorbereidenden arbeid is werkelijk zeer ontmoedigend. De commissie heeft n.l. besloten dat de overeenkomst geen bepalingen zal bevatten tot rechtstreekschie beperking van het oorlogsmate riaal der landmacht, of tot indirecte beperking daarvan door de beperking der militaire uit gaven; zij zal dus ook geen cijfers bevatten inzake het oorlogsmateriaal, de militaire be- grootingen. De eenige cijfers, die de conventie ten aan zien van de landmacht bevatten zal, zullen be treffen de troepen in we.rkelijken dienst en mis schien ook den diensttijd, maar het bestaan de systeem van aigemeenen militairen dienst plicht op bijna het geheele vasteland van Euro pa van werkelijke troepen is blootgesteld aan veel veranderingen, zoodat die cijfers van be trekkelijk weinig beteekenis zijn. Hoe de heea-en elkaar voor den gek houden, bewees de Engelsche afgevaardigde lord Cus- liendun. Deze anti.paapsche meneer, die in dertijd de katholieke vrouwen wilde uitsluiten van Genève vertelde, dat hij rechtstreeksche beperking van bewapening in beginsel wel aanvaardde, doch op voorwaarde van een doel treffend stelsel van internationale controle. Maar, daar de man zich zelf tegen internatio nale controle verklaarde, was zijn slotsom dat hij tegen rechtstreeksche beperking was! Dit ongelukkig ronddraaien in een cirkel teekent de geheele discussie van de commissie die niets en dan ook niets gedaan heeft om de beperking van de bewapening tegen te houden, ondanks het adres der soc.-dem. internationale. Zooals gemeld kan een conferentie over be perking der bewapening ter zee op zijn vroegst pas in November beginnen. Een propagandawerk Men schrijft ons uit Rome: Het bestuur der katholieke actie in Italië organiseert binnenkort een anti-vtóekweek om Bog meer uitbreiding en stuwkracht te geven. ban de groote propaganda tegen bet vloeken. Reeds herhaaldelijk heeft men in verschillende (provincies anti-vloekdagen georganiseerd en nu j hoopt men van een geheele week meer vruchten te plukken dan tot dusverre. In overleg met de kerkelijke autoriteiten weiden propagandapreeken en redevoeringen i gehouden en propagandageschriften aan de kerkdeuren uitgereikt. Speciale dagen van aan bidding zullen aan de geheele week een plechtig i karakter geven. In aparte conferenties zal het i Vloeken in al zijn gruwelijkheid en in zijn be- teekenis in het huwelijksleven worden uiteen- gezet. In de kazernes zullen aalmoezeniers de soldaten op het kwaad van het vloeken wijzen. Ook de bioscoop en de radio zullen in dienst van deze propaganda worden gesteld. Doch gebrek aan werkkrachten Volgens de officieele Fransche statistiek bestaat er op het oogenblik geen werkloosheid Bieer in Frankrijk, terwijl tevens een verhoog de toevloeiing van arbeidskrachten uit Polen «n Italië wordt geconstateerd. In do ijzer-- en staalnijverheid ie zelfs gebrek aan werkkrachten merkbaar, vooral in het in dustriegebied van Lotharingen. In de kringen der metaalnijverheid wordt deze gunstige toestand hieraan toegeschreven, dat thans begonnen is met de uitvoering van Verschillende openbare werken, die reeds lang Uitgesteld waren. Verder zijn ook steeds meer krachten noo- I dig voor het leger en de algemeene admi nistratie. In de vakkringen der industrie wordt het zelfs niet onmogelijk geacht, dat het ge- 1 brek aan werkkrachten tot een economische crisis zal leiden. Overhandiging van onderscheidingen LONDEN, 3 Mei. (N.T.A. draadloos). De her tog van Gloucester begaf Zich vanochtend naar het keizerlijk paleis te Tokio, waar hij, in tegenwoordigheid van de hooge hofdignitarissen en den Britschen gezant, sir John Tilley, met zijn staf, den keizer een eigenhandig schrijven van koning George benevens de insignes van de orde van den Kouseband overhandigde. Later bracht de keizer den hertog van Glou cester een tegenbezoek in het Kasumigaseki- paleis en decoreerde hem met de ondevschei- dimgisteekenen van de hoogste orde van den chrysanthemum. DE A.S. VERKIEZINGEN IN ENGELAND 80 vrouwelijke candidate!!? LONDEN, 3 Mei. (V.D.) Venvacht wordt, dat ongeveer 80 vrouwen candidaat gesteld zullen worden voor de a.s. algemeene verkiezingen in Engeland. Dit aantal overschrijdt met 41 het aantal vrouwelijke candidaten bij de vorige verkie zingen. LONDEN, 3 Mei. (R. O.) Blijkens de inschrij ving der kiezers zijn er S00.000 kiezeressen meer dan kiezers. Samenstelling van het nieuwe kabinet AVEENKN, 3 Mei. (AV.B.) Morgen voormiddag Zal de nationale raad zitting houden. De dag- dvde luidt: Verkiezing der regeering. WEENEN, 3 Mei. (W.B!) De hedennamiddag I bijeengekomen hoofdcommissie van den natio- j Balen raad besloot, den nationalen raad de ver- I kiezing te adviseeren van esn als volgt samen- Besteld kabinet: Bondskanselier: Streeruwitz. Vice-kansel ier: Schumy (landbouw.) Financiën: dr. Mittelberger. Onderwijs: dr. Czremak. Handel: dr. Schürff (Gr. Duitscher.) Justitie: dr, Slama (Gr. Duitscher.) Landbouw: Foedermayr. Sociale zaken: dr. Reseh. Leger: Vaugoln. Zes leden van het nieuwe kabinet behooren, Ltet de christelijk-sociale partij, twee tot de fcroot-Duitsche partij, een tot den landbouw. VIJFTIEN WAGONS OUD IJZER VERDUISTERD To Koirtu'ijk zijn niet minder dan vijftien wagons oud ijzer etc. moeten verduisterd zijn, waardloor de maatschfappij dar Belgische Spoorwegen een schade lieef-t geleden van bijna een millloen francs. rSEUDO-PRlESTER AANGEHOUDEN. Onze Brusselsc.he correspondent meldt ons: Eenigen tijd geleden hebben wij medegedeeld, dat Z.Em. de kardinaal-aartsbisschop de geloo- vigen gewaarschuwd had tegen bedelarijen van een aantal zich noemende Assy ro-chaldeesehe priesters, die beweerden katholieke geestelijken van den Oosterschen ritus te zijn. Thans heeft het gerecht een dezer „priesters" gearresteerd, zekeren Johana Saliba, die ver schillende personen had opgelicht en zelfs mis bruik had gemaakt van het vertrouwen van een hoofdstedelijke pastorie, in welker kerk hij zelfs een „mis" had gelezen. Saliba behoort tot een bende valsche pries ters, die over geheel Europa is verspreid. Hij ia momenteel opgesloten in de gevangenis van Vorst. WAANZINNIGE DOODT ZIJN KINDEREN. In West-Galicie heeft een mijnwerker in een aanval van waanzin zijn twee kinderen gedood en vier personen ernstig gewond. Eerst na veel moeite gelukte het de politie den razende te overweldigen en onschadelijk te maken. De buit 30.000 schilling WEENEN, 3 Mei. (H.N.) Inbrekers, die klaarblijkelijk van de allernieuwste werktuigen »aren voorzien, hebben ingebroken in het ge touw van de Anglobank, waar zij een brand ei door middel van dynamiet liet springen. L/Een bedrag van 30.000 schilling is hun in ■«nden gevèlien. Door soldaten in koelen bloede doodgeschoten HANKOW, 8 Mei. (R. O.) Details komen bin nen omtrent den moord op drie katholieke mis sionarissen op 24 April ƒ.1.. De missionarissen werden door deUig soldaten gegrepen tijdens een reis tusschen Tsjenki en Joeanchow en Zonder reden in koeien bloede doodgeschoten. De moordenaars zijn nog niet opgespoord. Een politiebureau aangevallen Aangaand© d© .straatgevechten die Donder dagnacht in Berlijn plaats hadden, wordt nog gemeld Een luitenant van de politie werd met zijn afdeeling een uur lang In het huis aan de Her mannstrasse 209 door de communisten bele gerd. Deze agenten verkeerden in een zeer be- denkelijken toestand daar bij iedere poging om het huis te verlaten, een ratelend vuur van de daken der omliggende huizen op de agen ten werd gericht. Het ie een wonder, dat niet meer agenten gewond zijn. Hoe groot het gevaar voor de agenten was, blijkt wel hieruit, dat 14 kara bijnen in de handen van de agenten stuk ge- echoten werden. Terwijl de communisten de barricades bezet hielden, scheidde een sterke groep, van wapens en groot© voorraden steenen voorzien, zich af om het politiebureau aan den hoek van de Selchowerstrasse en van de Schilierpromenade te bestormen. Nadat de politie om half U versterkingen o.a. van gepantserde auto's had omvangen kon zij verschillende straten schoonvegen terwijl de harricadee met machinegeweervuur onder han den werden genomen. Echter was men eerst vannacht om twee uur zoover gevorderd, dat men het aangevallen politiebureau waar alle ramen reeds vernield waren, kon ontzetten. Intusscben was het ook op de. Schillerprome nade tot een schietpartij tusschen de commu nisten en de zich daar bevindende politie-strijd- krachten gekomen. Tegen half vijf rukten nieuwe politie-afdeelingen aan en werd de ge heele stadswijk in wijden kring afgezet. Huiszoekingen De communisten trokken zich-thans van de barricades terug, zoodat de politie met een systematisch onderzoek van de hulzen, waaruit geschoten was, kon beginnen. Zooals uit de gevonden kogels blijkt, beschikken de commu nisten ook over wapenen van zwaar kaliber. Vanmorgen om acht uur werd nog steeds uit sommige vensters geschoten. De politie heeft reeds een groote hoeveel heid wapenen van allerlei aard in beslag ge nomen. Ieder die in het bezit van wapenen is, wordt gearresteerd. Voor zoover op het oogen blik bij de politie bekend, zijn er bij de nach telijke gevechten 1 persoon gedood en 12 ge wond. De door de communisten ontruimde bar ricaden zijn door het trampersoneel verwijderd om de rails voor de tram vrij te maken. Het zal echter wel tot den middag duren alvorens hetverkeer hersteld zai zijn. Stakingen De arbeiders aan den ondergrondsehen' spoor weg hebben het werk gestaakt onder voorge ven, dat zy niet onder toezicht van de politie willen werken. Overigens bewogen zich van morgen in de straten van Neukölln talrijke groepjes van arbeiders, die niet aan het werk waren gegaan klaarblijkelijk omdat in vele fa brieken werd gestaakt. De president van politie heeft de „Rote Fahne" voor den tijd van drie weken verbo den, aangezien dit blad de communisten steunt bij hun poging, om den republikeinsehen staats vorm omver te werpen. BERLIJN, 3 Mei. (H.N.) Tegen 11 uur was de toestand in Neukoelln en AVedding weer vrij wel normaal. De barricades in de Hermannstrasse, waarbij ijzeren balken die 100 K.G. of meer wogen, wa ren gebruikt, zijn verwijderd. De huiszoekingen door de politie duren nog steeds voort. Een groote hoeveelheid wapenen en munitie is in beslag genomen en talrijke personen zijn in hechtenis genomen. Na de ver wijdering van de barricades kon het tramver keer worden hersteld. Op den ondergrondsehen spoorweg in het district Neukoelln stond het verkeer den geheelen morgen stil. Eerst tegen 11 uur kon dit worden hervat. Het staat vast, dat bij de schietpartij van nacht 1 persoon gedood en 12 onder wie een vrouw, gewond werden. Het gerucht dat er 3 dooden zouden zijn, is in ieder geval onjuist. In den loop van den nacht zijn ongeveer 50 personen gearresteerd. De stakingsbeweging breidt zich uit. De ar beiders zijn onder den druk van de opruiing der communisten gekomen. Behalve op den on dergrondsehen spoorweg staken ook de bouw vakarbeiders bij het warenhuis Karstadt. Tal rijke winkels zijn vannacht dpor het gepeupel geplunderd. De staat van beleg BERLIJN, 3 Mei. (W.B.) Ten einde de heide centra der communistische agitatie, Wedding en Neukölln, waar gisterenavond en vannacht, zooals men weet, tusschen communisten en de politie wederom heftig gevochten is, verder onschadelijk te maken, heeft de politie tot na der order, van 's avonds 9 tot 'e ochtends vier uur, alle verkeer in de betrokken straten ver boden. Uitzondering wordt slechts gemaakt voor doctoren, vroedvrouwen en ziekenhuis personeel. Aan de straat gelegen vensters moeten dien tijd gesloten blijven. Verlicbting van vertrekken aan de straatzijde ie verboden. Bewoners, die in strijd met deze voorschrif ten handelen, stellen zich aan het gevaar bloot, dat hun vensters van de straat af door de po litie onder vuur worden genomen. GENERAAL ESCOBAR VLIEGT NAAR CANADA EL PASO (TEXAS), 3 Mei. D© vertegen woordiger van de.n Mexicaanschen president te Agua Prieta, luitenant-kolonel Jee us Triana, heeft United Press telefonisch de volgende imededeeling gedaan: Generaal Escobar, de opperbevelhebber van de opstandelingen in Mexico, bevindt zich pea- vliegtuig op weg naar Canada. VLIEGONGELUK IN TSJECHO SLOWAKIë EISCHT DRIE DOODEN, PRAAG, 3 Mei, (H.N.) Bij oefeningen van vliegtuigen bij Maïacka nabij Rressburg zijn vanmiddag op een hoogte van 400 meter 2 vlieg-, tuigen met elkaar in botsing gekomen en neer- gestort. Daarbij zijn 3 vliegers o<m het leven gekomen. Overdag mag niemand in bedoelde wijken op straat, of in de portieken der huizen, staan blijven. De politie zal toezien, dat zieb niemand langer dan absoluut noodig is op 6traat op houdt. Personen, die zich zonder bepaald doel op straat begeven, worden gearresteerd. Samen- se. olingen van drie of meer personen zijn ver boden. Rijwielen-verkeer is veTboden. De café's moeten 's avonds om 9 uur sluiten. Wie tegen deze verordeningen handelf, stelt zijn leven in gevaar. Drie menschen gedood Intusschcn, ondanks alle voorschriften, laaide tegen elf uur vanmorgen, toen de uitgeputte Schupo's teruggetrokken werden, de strijd weer op. Onmiddellijk verzamelden zich groote menschenmenigten en ieder oogenblik nam de onrust toe. Opnieuw meest de politie schieten en met pantserauto's de straten vrijmaken. Een groote politiemacht, met karabijnen gewa pend, bleef achter om nieuwe onlusten in den kiem ts kunnen smoren. Omstreeks middag kwam het in de nabijheid van de Prinz Handjerystrasse en de Hermann strasse, te Neukölln, wederom tot een schiet partij. Door den commandant der Schupo werd be volen, alle vensters te sluiten, daar anders ge scheten zou worden. Twee vrouwen, die zich toch op een balcon vertoonden, werden neer geschoten Een man werd zwaar gewond. Bij de voortgezette huiszoekingen is geble ken, dat de demonstranten, die aan de gevech ten deelnamen, voornamelijk opgeschoten jonge lui zijn, maar ook dat de heele opstand grondig moet zijn voorbereid. Te officieeier plaatse vraagt men zich af, of thans niet de tijd gekomen is, om bepaalde com munistische organisaties te ontbinden. Men schrijft de onlusten, die thans hebben plaats gevenden, voornamelijk toe aan de agitatie van den roeden frontstrijdersbond. Vredesvrienden in aetie BERLIJN, 3 Mei. (H.N.) Bij de schietpar tijen te Berlijn zijn heden 2 vrouwen gedood, terwijl een derde vrouw op bet balcon van haar woning door een verdwaalden kogel doodelijk werd getroffen. Voorts is nog een man van 42 jaar gedood. De politie heeft de huiszoekingen in Neu kölln en Wedding den geheelen dag voortge zet. Daarbij zijn talrijke houw- en steekwape nen, voorts in Neukölln 20 revolvers en een groote hoeveelheid munitie, In beslag geno men. Daaronder bevonden zich ook patronen, waarvan de punten afgevijld waren, zoodat het dumdumkogels ware geworden.. De barrica den in de Weddingwijk zijn door de politie ver wijderd. Ook in AVedding zijn talrijke wapenen in beslag genomen. Vanavond hebben communisten zich weer op de daken van de huizen in de prinz Hand- jery- en Hermannstrasse genesteld, van waar uit zij op de politie begonnen te vuren. De po litie had echter beweeglijke schijnwerpers op gesteld en machinegeweren. Deze maatregel bleek uitstekend te voldoen. Zoodra de reflec toren op de daken schenen, hield het schieten op. Opgeschoten jongens trachtten weer door revolverschoten de gaslantaarns te vernielen, zoodat de politie tegen 9 uur het vuur opende. Ben man, die zich te veel vooruit had gewaagd werd getroffen en viel neer. Tegen zes uur is nog een arbeider door een schot aan het hoofd getroffen, ten gevolge waarvan hij kort daarop overleed. Voorts zijn 4 personen ernstig gewond naar de ziekenhui zen overgebracht. In Wedding was het tot vanavond 9 uur vrij rustig. Reode broeders onder elkaar BERLIJN. 3 Mei. (W.B.) Vóór de rijksdag met zijn dagorde kon beginnen nam de commu nistische afgevaardigde Pieck het woord. De politie-commiesaris, zeide hij, heeft de „Rote Fahne" voor drie weken verboden! (Bravogeroep bij de meerderheid). Dat is alléén geschied, om ongestoord den vloed van leugens over het land te laten stroomen. De rijksdag moet onmiddellijk tot opheffing van dat ver bod besluiten. De communistische partij vindt bet vanzelf sprekend, dat de bevolking deze gewelddaden der politie met geweld beantwoordt. Het. pro letariaat Is daartoe slechts overgegaan na het woest optreden der politie. Spreker eischt onmiddellijke behandeling van zijn voorstel tot opheffing van het verbod tegen de „Rote Fahne". De meerderheid kwam tegen dezen eisch in verzet. Volgde een scheldpartij tusschen de socialisten en communisten. Steun van Moskou Uit Moskou wordt gemeld, dat de internatio nale arbeidershulp zich tot de Russische vak- vereeniging en tot andere Russische commu nistische organisaties heeft gewend, met het verzoek, gelden bijeen te verzamelen tot steun aan de slachtoffers der Berlijnsche Mei-viering. De I.A.H. heeft van de sovjet-autoriteiten toestemming tot de-ze inzameling verkregen. Het geld zal ten goede komen aan de slacht offers van den 1-Mei-dag, die materieelen steun behoeven. Gisteren vond te Meskou een vergadering plaats van Duiteche communisten, waarin door eenige Duitsche bestuurders der communistische internationale het woord werd gevoerd. Drie dooden en tientallen gewenden BOMBAY, 3 Mei. (R.O.) De pogingen dei- provinciale regeering, om bemiddelend op te treden in de staking der spinnerijen, waarbij bijna 150.000 arbeiders betrokken zijn, zijn zonder resultaat gebleven, daar geen van heide partijen wil toegeven inzake den eisch tot te werkstelling van zes duizend arbeiders in een der spinnerijen, waar de staking begonnen is. BOMBAY, 3 Mei. (R.O.) Dertig Hindoes moesten heden naar het. ziekenhuis worden overgebracht, na de gevechten in het Kala- chowki-kwartier. Twee zijn aan hun verwon dingen bezweken. Tot dusver zijn er drie dooden gevallen, en ongeveer 50 personen werden gewond bij de botsingenlusèebon Hindoes en Muzelmannen, Bijna alle plaatsen getroffen BERLIJN, 3 Mei. (H. N.) Volgens een be richt uit Moskou heeft AVoensdag, gelijk bekend een hevige aardbeving in Turkestan plaats ge had, waardoor bijna alle plaatsen in dit ge bied getroffen zijn. In Esjabad zijn 150 gebou wen ingestort. Een persoon is daarbij gedood, terwijl er 28 gewond werden. De stad Ilermat is geheel verwoest. Hier zijn 10 personen ge dood en 15 gewond. Zeer hevige aardschokken, die van een on- deraardsch gerommel gepaard gingen, kwa men ook in het gebergte aan de Perzische grens voor, waar de verwoestingen een bijzon der grooten omvang hebben aangenomen. In Asjabad, Firoeza en verschillende ande re steden bleven de schokken een gebeden nacht aanhouden. MOSKOU, 3 Med (W.B.) Volgens berichten uit Askhabad lag het centrum van de aard- beving op Perzisch gebied, aan de gxcus van Turkmenistan. Niet bevestigde berichten mel den, dat in drie Perzische dorpen duizend personen zouden zijn omgekomen. Vele p'aats- jes moeten geheel verwoest zijn. Op verzoek van de Perzische plaatselijke autoriteiten heeft de regeering van Turk menistan be-Siloien direct medicijnen en levens middelen te zenden. Drie nieuwe werelden wachten op haar Columbus. Ve twintigste eeuw'is de eeuw der wonderen. Dag aan dag verbaast ze ons door nieuwe uitvindingen, door nieuwe ontdekkingen. Wat vroeger onmogelijk leek, is in de twin tigste eeuw werkelijkheid geworden. De stoutste droomen van fantasten uit vroe ger tijden worden beschaamd gemaakt. Af en toe staan zelfs de menschen, die in de wereld van de twintigste eeuw opgroeiden, als het ware beduusd tegenover de ontzaglijke machten, die men thans weet op te roepen en waarvan men zich ook weet te bedienen. Het ziet er zoo nu en dan naar uit, dat het den modernen toovenaars vergaat zooals het den leerling-toovenaar uit één van Goethe's balladen verging. Die riep door 's meesters too- verspreuken de geesten op, maar slaagde er niet in, ze te bezweren In het algemeen echter zegeviert het verstand van den redelijken mens oh en toomt hij zich zijn titel van koning der schepping waardig. Hij doorvorseht in zijn weetgierigheid alles en ervaart daardoor de oneindige grootheid van het heelal, al brengt deze ervaring hem helaas niet altijd tot het besef van zijn eigen kleinheid. Ondanks het feit, dat de menseh het ver ge bracht heeft in hot doorvorsehen van de won deren van het heelal, staat hij evenwel nog maar aan het allereerste begin. Er is heelemaal geen aanleiding tot het gejuich van velen, die meenen, dat we de wereld al onder dé knie hebben. AVe weten nu wel zoo'n beetje, wat er b.v. op de oppervlakte van de aarde te koop is, maar er zijn nog drie immense werelden, waarvan we eigenlijk geen flauw begrip hebben. Drie werelden wachten nog in deze verlichte, alles wetende eeuw -op baar Columbus. AVe weten slechts, dat die werelden bestaan en we vermoeden hun wonderlijkheid en hun bontheid, zooals Columbus de pracht vermoedde van wat wij nu Amerika noemen, terwij! hij dacht, dat het Japan was. Daar is allereerst de wereld, die zich onder onze voeten uitstrekt. Al hebben we mijnen aan gelegd en tunnels en bronnen geboord, we deden toch neg niets dan een beetje krassen in den aardbodem. A'an die ontzaglijke massa, welke de aarde vormt, weten we bitter weinig. En toch is óók daar leven, hoe ongelooflijk het klinken mag. Bij het boren naar petroleum heeft mem ont dekt, dat er op duizend meter diepte bacteriën leven, terwijl men tot dusver den schoot der aarde levenloos achtte. Hoe deze bacteriën kun nen leven, en voortbestaan, is één der vele vragen, die onze globe ons stelt. Een tweede wereld vinden we in de diepte der zeeën. Hiervan heeft de menseh tot dusver eveneens slechts een glimp opgevangen. Maar zij, die even een tip mochten oplichten van den donkeren sluier, waarin de wereld zeeën liggen gehuld, verzekeren, dat ze de on gelooflijkste wonderen herbergen. Geen onder zeeër is tot dusver tot dieper dan honderd zeventig meter kunnen doordringen, terwijl toch tot op duizend meter in de oceanen een schemerig licht valt en er een buitengewoon .gecompliceerd leven heerscht.. En de theorie, dat het leven op groote diepte door immensen druk van het water onmogelijk is, heeft men door de feiten daartoe genoodzaakt, onjuist moeten verklaren. Groote uitgestrektheden van den oceaanbodem zijn nog totaal onbekend. En daartegenover staat het vast, dat zich b.v. nabij Japan in den zeebodem reusachtige ravijnen bevinden, die een weelderigen plantengroei en een buitengewoon rijke dierenwereld bezitten. Tenslotte Is er de derde wereld, die van de lucht, van de atmospheer. In deze wereld is het precies eender gesteld als in de twee andere. AA7e weten er weinig van. Terwijl tot voor kort werd aangenomen, dat leven op groo te hoogten onmogelijk is, heeft b.v. de laatste Mount Everest-expeditie opgemerkt, hoe wilde schapen en hazen op meer dan vijf duizend meter hoogte met succes hun strijd om het bestaan voeren. Nog hooger troffen de bergbe klimmers vlinders en andere insecten aan. Een enthousiast geleerde steeg onlangs met een vliegmachine tot duizend meter hoogte en ging Jaar op de inSectenjaeht, zeer tot zijn tevredenheid. De wereld van de atmosfeer biedt vele mogelijkheden en er werd dezer dogen in ernst voorspeld, dat men binnen afzienbaren tijd dertig duizend meter hoog zal kunnen vlie gen.... AA'ie weet, welke wonderen te vinden zijn in die verre verten.... AA"ie zich er ongerust over maakt, dat ten gevolge van auto en vliegmachine spoedig onze aarde tot in haar uiterste hoeken doorvorseht zal zijn, weet thans, dat er nog drie andere werelden op ontdekkers wachten. Misschien bekruipt hem wel de lust te trach ten, voor één dezer werel den een Col umbo te worden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 9