HET NEDERLANDSCH COLLEGE TE ROME.
INSCHRIJVINGSLIJST.
Tweede Blad
Sa!
Zaterdag 1 Juni i929
DE OORZAAK VAN
COMMUNISME.
t DE PARTIJ DER HEEREN.
Pagina
EEN ONDERHOUD MET MGR. DR. B. ERAS.
II
Hl»
VOOR HET NEDERLANDSCH
COLLEGE TE ROME.
HET DRAMA TE 's HAGE
KNAAPJE OVERREDEN EN GEDOOD.
f
Wij hebben gisteren aangetoond, dat de
bewering van „Het Volk" als zou heit
communisme vooral in katholieke streken
ingang vinden, beslist in strijd is met de
feiten. Het socialistisch blad is trouwens
Wel zoo vriendelijk te erkennen, dat het
katholicisme geen communisme voortbrengt.
Dit laatste is niet geheel juist, want er zijn
duizenden echte communisten onder de ka
tholieken. Maar deze communisten zijn het
vrijwillig en dwingen anderen hun levens
wijze, aanvaard ter eere Gods en tot heil
van medemenschen, niet op zooals de bolsje
wieken.
„Het Volk meent echter de oorzaak ge
vonden te hebben, waarom het communisme
vooral in katholieke landen tiert.
Het kommunïsme vindt in het algemeen
zijn aanhang onder de minst ontwikkelde
leden der arbeidersklasse. Waar het in
eenig land een maohtstelling bereikt, be
treft heit zoo goed als altijd landen met een
hoog percentage van analfabeten, van men-
sclien die niet kunnen lezen of schrijven.
Zoo is het in Rusland, in Hongarije, op den
Balkan, in Italië. Ook in landien met beter
onderwijs zijn het de minst ontwikkelde
lagen, die ln het algemeen het meest voor
het kemmunisiTie toegankelijk zijn.
Die landen nu met een laag ontwikke
lingspeil, met een wijdverbreid analfabetis
me, met een verwoestend alkoholiisme, zijn
tevens de katholieke landen. Op de oorza
ken van dit verschijnsel gaan wij nu niet
in; wij konstateeren alleen het feit. Dat
is de reden, waarom katholieke landen den
vruchtbaaraten bodem voor het kommu-
munism-e opleveren.
Wij hebben hierbij even op te merken,
dat Rusland geen katholiek land is;
dat Hongarije heelemaal geen „achterlijk"
land is en zeker geen achterlijke bevolking
heeft in de steden, waar het communisme,
waarachtig niet onder 'de minst-ontwikkel
den, een oogenblik sterken aanhang vond;
dat de Balkan weer allesbehalve katho
liek is en dat het Noorden van Italië, waar
heit communisme of liever het radicale
socialisme een oogenblik zeer sterk was,
evenmin achterlijk kan worden genoemd,
dan Duitschland of Nederland.
Waar is, dat domme menschen in het
algemeen het gauwst communist wordem,
ma,arhet zijin ook niet de slimsten die
höt eerst gewonnen worden voor het so
cialisme.
„Het Volk" vertelt verder, dat de katho
lieke landen op „laag ontwikkelingspeil"
staan en dat daar de meeste menschen wo
nen, die niet lezen en schrijven kunnen.
Hierbij mag worden opgemerkt, dat
hunne lezen of schrijven niet noodzakelijk
een „laag ontwikkelingspeil" ten gevolge
beeft. Iedereen weet, dat de gemiddelde
Franschmam, Spanjaard, Italiaan of Ier,
meestal veel meer innerlijke beschaving be
zit dan een lezende Duitscher of Ameri
kaan. Of er meer gedronken wordt in Italië
dan in Nederland, is voor ons nog een
heele vraag, maar dat de drank iemand
eerder communist dan socialist of liberaal
dcet zijn, lijkt ons ver van bewezen.
De misvatting van „Het Volk" is, wezen
lijk onderscheid te zien tusschen commu
nisme en socialisme; dit onderscheid be
staat alleen in tempo en tactiek.
Overal waar de socialistien beslist de
meerderheid hebben, treden zij, voor den
godsdienst vooral, even verschroeiend op
als de communisten. Waar socalisten me
de-verantwoordelijkheid dragen, regeeren en
water in den wijn doen, komen de links
socialisten en communisten. Zij volgen
overal de sociaal-democratie, die alleen
daar tieren kan, waar de toestand der ar
beiders slecht is en dezen het contact verlo
ven hebben met de Kerk.
Overal, waar de arbeiders geloovig zijn
en behoorlijke levensvoorwaarden genieten,
bebben socialisten noch communisten kans.
Het eenige middel om aan den rooden vloed
te ontkomen is, versterking van het geloofs
leven en verbetering van de maatschappelij
ke positie der arbeiders.
De verdediging van „Het Volk" is dik
wijls merkwaardig. Eenerzijds beweert het
blad heel stout, dat niet minder dan 98
Procent van haar 56.000 leden nog altijd
tot het proletariaat hooren.
Daarover schreef het „Vaderland" heel
scherp:
Wij hebben daarvan even opgekeken,
heel even maar, omdat wij weten dat „Het
Volk" als zekere Junigebeurtenissen in
het zicht komen tegenwoordig moet men
van Juli-gebeurtenissen spreken nog
minder voor een klein geruchtje vervaard
ïs dan anders. Misschien bedoelt het niet
meer met het i>roletariaat wat de oude Ro
meinen daaronder verstonden, te weten
den burger uit de laagste klasse, die als be-
zitlooze den Staat slechts dient als verwek
ker van proles (nakomelingschap). Maar
deze gissing moeten wij verwerpen, aan
gezien de 8. D. A. Pover het algemeen
warm overtuigd voorstander is van de
kunstmatige kinderbeperking, (curs, van
ons. Red, N. D.) Dan blijft alleen de oude
en ook door de sociaal-democratie geijkte
beteekenis van het woord over, die is lpm-
Penprolatariaat. Maar. dat klopt weer niet
met den 1 Mei-optocht; wij hebben bij
-n laatsten niet stillen ommegang meer
Mgr. Dr. Eras, Procurator van het Neder-
landsch Episcopaat te Rome, vertoefde voor
familie-aangelegenheid deze week enkele da
gen in ons land, en van deze omstandig
heid maakten wij gebruik om met Mgr. een
onderhoud te hebben naar aanleiding van
de stichting van het Nederl. College te Rome.
Zooals men weet is aan Mgr. Dr. Eras, die
zalf al meer dan een kwart eeuw te Rome
leeft en werkt, de leiding opgedragen van
de voorgenomen stichting van het Nederl.
College, een taak, die hem, waar zijn per
soon al zoo lang een levend trait d'union
vormt tusschen Nederland en de Eeuwige
Stad, wel moet toelachen ais de vervulling
van een lang gekoesterd levensideaal.
Mgr. Dr. Eras toch is als de Procurator
van het Nederl. Episcopaat zeker een der
hoofdfiguren, om wien zich de sterke Hol
landsche kolonie te Rome concentreert.
Hij mag er zeker trots oh op zijn in de
allereerste plaats een natie te vertegenwoor
digen, welke om haar voorbeeldig bloeiend
Katholiek leven bij het Vaticaan in zeer
hoog aanzien staat.
Z. H. de Paus heeft dit den laatsten tijd
bij gelegenheid van de vele audiënties van
Hollandsche Bedevaartgangers nog eens hij
herhaling uitdrukkelijk uitgesproken.
Holland wordt te Rome geprezen en ge
waardeerd om zijn daadwerkelijk Katholiek
leven, om zijn godsienstigen en kerkelij
ken bloei, om zijn zin voor grootsche chari
tatieve daden, zijn voorbeeldig onderwijs,
zijn omvangrijke missie-actie.
Een Hollandsche Kardinaal staat aan het
hoofd van de Congregatie van de Propagan
da des Geloofs, en onder diens opperleidimg
werken tal van Bisschoppen, allen zonen
van het Hollandsche volk, in de verste stre
ken en d eel en der wereld.
Maar bij al dit actieve en rij.k geschakeerd
geloofsleven is Katholiek Holland in één be
langrijk ding, bijna onverklaarbaar, achter
gebleven bij alle andere naties en volken;
wij Hollanders, hoe talrijk en hoe eervod ook
te Rome vertegenwoordigd, wij hebben geen
eigen centrum te Rome.
Ja, in nog één ding zijn wij, Hollanders,
bij tal van andere naties ten achter, maar
dit kan ons niet tot eigen schuld worden
aangerekend, wij missen ook een eigen di
plomatieke vertegenwoordiging bij den
Paus, sinds deze post, na enkele jaren eer
vol te hebben bestaan, weer door een gewild
ostentatieve demonstratie van kleinzielig
antipapisme werd te niet gedaan, 'n smaad,
die onzen geëerbiedigden H. Vader van de
zijde van Zijn anders zoo trouwe en aan
hankelijke Holland zeer pijnlijk moet heb
ben aangedaan.
Waar zelfs een Staatsman als Mussolini
in dezen tijd den Paus zijn wereldlijke rech
ten hergaf, en daarmede de historische Re-
meinsche quaestie oploste, daar moet het
klein-Hollandsoh gepeuter wel een dubbel
jammerlijk figuur hebben geslagen.
Maar waar dit laatste een gebrek van
tactiek beteekende hij onze Hollandsche po
litieke tegenstanders, is het eerste tekort, n.l.
het niet bestaan van een eigen Hollands ch
goedgokleede en wel doorvoede menschen
bijeengeaien dan ooit; zoodat wij het er
wel voor moeten houden, dat deze kruis
vaarders voor die gelegenheid costumes had
den gehuurd, en hun slanke lijn door po
stiche .en schmink hadden weggemaakt.
Anderzijds echter betoogt „Het Volk",
dat haar partij vooral de ontwikkelde en
hoogstaande arbeiders in haar rijen trekt
en dat het „lompenproletariaat" hij de com
munisten zijn heil zoekt.
Geen wonder, dat daarop de communis
tische „Tribune" vlam vat en verklaart:
Onder de Belgische sociaal-democraten
heerscht geen verslagenheid, integendeel,
er heerscht groote vreugde.
Waarom?
22 socialistische kamerleden en senato
ren werden op hun verzoek met een ridder
orde begiftigd!
Daar verdwijnen die verloren 6 a 7 zetels
bij in het niet.
Waarom deelt „Het Volk" die heugelijk
bericht niet mee aan zijn lezers?
Daaruit zou ieder toch kunnen zien, dat
de sociaal-democratische leiders nette men
schen zijn, in tegenstelling tot de commu
nisten, die eigenlijk voor 99 pOt. bestaan
uit analfabeten en dronkaards.
De sociaal-democraten zijn de partij der
nette menschen, der menschen in rok en
hoogen hoed en met een lintje. Wij zijn de
partij der haveloozen.
Hebben we ooit anders beweerd?
Als je een beetje een heer bent, sluit je
je aan bij de S. D. A. P.!
Nu, dit laatste klopt weer met de verkla
ring van den millionair Vandervelde, die
als leider der Belgische socialisten den te
ruggang van zijn partij bij de laatste ver
kiezingen, volgens het verslag, dat „Het
Volk" van zijn rede gaf, o.a. verklaarde door
het feit dat „vele kiezers die over
een klein vermogen beschik
ken, zich hebben laten vangen" en de so
cialisten weer verlieten voor de liberalen.
Het is zeker een rare partij, die zich zelf
zoo har weerspreekt.
Katholieke centrum te Rome, ons Katholie
ken zei ven aan te rekenen.
Een tekort en gemis, dat wij eigenlijk al
veel te lang hébben laten voortbestaan, en
dat ons nu aanleiding kan geven tot alge-
meene vreugde en geestdrift, nu eindelijk in
dit blijde Pauselijke jubeljaar het verheu
gend initiatief is genomen om aan dit voor
ons beschamend tekort een einde te stellen.
Op onze dagelijksche rondwandelingen
door Rome, zoo vertelt Mgr. Eras, komen
wij telkens voorbij de eerbiedwaardige ge
bouwen en paleizen, die de eigen nationaal
Katholieke ooi,leges zijn der Engelschen,
Duitschers, Franschen, Spanjaarden, Portu-
geezen, van Bohemers, Schotten, Ieren, Po
len, Hongaren, Belgen, zelfs de Grieken, Ru
thenen, Armeniërs en ja zelfs de Ethiopeërs
zijn niet achtergebleven een eigen college te
Rome te stichten.
Hebben de Zuid- en Midden-Amerikaan-
sche volken een eigen college te Rome, Bra
zilië alleen heeft pas 'een nieuw college ge
opend, en de Vereenigde Staten, dat reeds
lang een eigen college te Rome bezat, is nu
weer bezig een groot nieuw paleis te bauwen
op den Janiculus.
Verschillende streken Van Italië zelf, dat
toch overal zijn seminaries heeft, hebben bo
vendien nog een eigen college te Rome. Pas
is weer het Lombard ij nsch College geopend,
dat niet minder dan vier milliocn lire heeft
gekost.
Daarbij moet men niet vergeten, dat al
deze naties en landen, die wij zoo juist heb
ben opgenoemd, meestal nog twee verschil
lende colleges hebben, een voor etudeerende
priesters en een voor theologanten.
Is het dan te overmoedig als wij meenen,
dat het nu mper dan tijd is dat ook Katho
liek Holland er aan gaat denken een eigen
college te Rome te stichten?
Zeer vele Hollandsche Katholieke pries
ters sfcudeeren nog. jaarlijks te Rome.
Mgr. Dr. Prof. Schrijnen heeft er in het
interview, dat wij onlangs met hem hadden,
in zake den bloei van de Nijmeegsche Uni
versiteit, nog aan herinnerd, dat ook te
Rome nog veel Hollanders studeeren.
Deze Hollands dbe priesters moeten nu te
Rome jnaar uitzien, dat zij ergens onderdak
vindern
Hen nu te zamen te brengen in een eigen
HoUandsch milieu, is natuurlijk de eerste
opzet van de stichting van een eigen Neder-
landsch College.
Religieuzen, die voor studie naar Rome
komen, vinden uiteraard wel een tehuis in
de kloosters en huizen van hun eigen Orden
en Congregaties. Maar ook ordesgeestelijken,
die voor studiedoeleinden of eenige andere
opdracht voor eenigen tijd naar de Eeuwige
Stad komen, zullen welkom zijn in het Ne-
derlandsch College, waar zij uiteraard bij
hun landgenooten alle mogelijke inlichtin
gen en oriëntaties vinden, die zij voor hun
studie of opdracht van noode kunnen heb
ben.
Maar als wij denken aan een officieel Ne
derlandsch College te Rome, bedoelen wij
natuurlijk niet uitsluitend een soort van
Convict voor priester-studenten. Zulk een
College moet een verder strekkende betee
kenis hebben. Het moet een centrum wor
den voor Nederlandsche Katholieken te
Rome.
Al zullen de resideerende priester-studen
ten er ook hun kamers vinden, het Nederl.
College zal een eigen tehuis worden voor
alle Katholieke Hollanders, die naar Rome
komen.
Er zullen receptiezalen en salons komen,
waar te Rome vertoevende Hollanders el
kaar kunnen ontmoeten en treffen, waar zij
samenkomsten en vergaderingen kunnen
houden, waar zij alle inlichtingen en facili
teiten kunnen verkrijgen, waar zij geholpen
kunnen worden voor het verkrijgen van
Pauselijke audiënties en voor het bijwonen
van kerkelijke plechtigheden en festiviteiten.
De Hollandsche pelgrim zal er een tehuis,
een eigen Hollandsche sfeer, een eigen pied
terre vinden.
En als wij dan weten dat Mgr. Dr. B.
Eras zelf, die reeds meer dan een kwart
eeuw den Rome-reizigers in alle opzichten
steeds ten dienste stond, de leiding zal heb
ben en als eerste Rector in het Nederlandsch
College komt inwonen, dan mogen de Hol
landsche Katholieken verzekerd zijn dat
hun belangen te Rome met allen ijver en
dienstvaardigheid zullen worden behartigd
en betracht.
Zooals men heeft kunnen lezen, is de eer
ste steen voor deze stichting, in de dagen
dat de Nederlandsche Bisschoppen te Rome
vertoefden, tot groote verheuging van Z. H.
den Paus, die dit College met voldoening
ziet verrijzen, bereids gelegd. Het Nederl.
College zal komen te staan op een der fraai
ste punten van Rome, gelegen bij de Ther
men van Caracalla, op de hoogte van San
Saba met het schitterend uitzicht op de oude
ruïnen van Rome, en het prachtig verschiet
op de bergen van Latium.
Het wordt gebouwd onder leiding van
Alexandra Villa, een jong en bekwaam ar
chitect, die zoo pas het groote Sanatorium
van de H. Kruiszusters te Rome heeft vol
tooid.
Het volgend jaar November zou het Col
lege moeten openen.
Het woord is nu aan Nederland's Katho-
'V-S
MGR. DR. ERAS, procurator van het Nederlandsch Episcopaat te Rome, aan wien de oprich.
ting van het Nederlandsch College la toevertrouwd.
liéken, die zich hier van een sohoone eere-
taak hebben te kwijten en in dit jubeljaar
den glorierijk regeerenden Paus Pius XI een
zeer bijzondere nationale hulde kunnen
brengen.
Zoo juist hebben wij verleden week het
vijf en twintig jarig bestaan herdacht van
het Nederlandsch Historisch Instituut te
Rome, dat onder het minister-president
schap van Dr. Kuyper op initiatief van Prof.
Blok werd gesticht, en waarvan tot eersten
directeur werd benoemd de nog altijd be
treurde priester Dr. Gisbert Brom, omdat
de Regeering begreep dat het hier zoowel
een vaderlandsch als Katholiek wetenschap
pelijk belang gold.
Onzen roemrijk regeerenden Paus Pius
XI werd eenige jaren geleden de smaad aan
gedaan, dat de Nederlandsche gezantschaps-
post bij het Vaticaan om klein-politieke re
denen werd ingetrokken.
Nu wordt aan Neerland's Katholieken, be
trekkelijk vrij onverwacht, de schoone gele
genheid geboden om op een even edelmoe
dige als fiere wijze revanche te nemen op
dezen smaad, den Paus aangedaan.
Wij worden in de gelegenheid gesteld op
onze eigen manier en in onzen eigen geest
een nieuw Nederlandsch Katholiek gezant-
sehapsgebouw te stichten, waarin Katholiek
Nederland op de meest waardige wijze te
Rome vertegenwoordigd zal zijn, een eigen
Nederlandsch College te Rome.
Deze vreugde en voldoening zullen Neder
land's Katholieken den Paus en zich zeiven
met een groot en edel enthousiasme berei
den.
„De gouden keten, die Rome en
Nederland bindt, zal door het
Nederlandsch priester-college te
Rome in glans en hechtheid
nog toenemen"
Paus Pius XI in Zijn toespraak
tot de Nat. Nederl. Bedevaart
Giften worden aan ons kantoor te Rotter
dam en aan onze Bijkantoren te Amsterdam,
den Haag, Dordrecht, Schiedam, Gouda en
Pretorialaan, Rotterdam, tegen kwitantie
gaarne in ontvangst genomen, alsmede per
giro onder no. 11735 Rotterdam.
Vorig bedrag 4055.12
H. A. L. te Bso
A. R. te Oisterwijk 25.—
A. B. te Aerdenhout 25.—
J. L. W., Rotterdam, voor genezing
van een zieke t io.
Ter eere van de H. Theresia van het
Kindje Jesus, ter gelezing van een
zieke van N.N. Rotterdam 5.—
J. R. te R„ Amsterdam, tot spoedig
herstel van een a.s. missionaris 5.—
L. te Eindhoven 2.50
J. A. v. Gr., Rotterdam 1.50
P. Th., Rotterdam 2.50
T. M., Amsterdam 5
N. N., Amsterdam 25.
Pietersen, Amsterdam 25.—
Fa. S. Co., Amsterdam 50.
Totaal 42S6.62
DE NASLEEP DER CULEMBORGSCHE
MOORDZAAK.
De toestand van den moordenaar.
De toestand van den marktkoopman B., die
Donderdagavond zijn 38-jarige vrouw in haar
woning in de Faber v. Riemsdijks'tnaat met
revolverschoten doodde en daarna een schot
op zichzelf loste, was gisterochtend vrij goed.
Een nader onderzoek, in het ziekenhuis in
gesteld, heeft aangetoond, dat de gevolgen van
het schot, waarmede de moordenaar zich zelf
yan het leven trachtte te berooven, minder ern
stig zijn dan aanvankelijk gedacht werd.
De kogel drong bij den slaap in het hoofd en
verliet het lichaam weer achter het oor.
De
de
dader van het ziekenhuis naar
gevangenis overgebracht
Gisterenmiddag is B., die gearresteerd is
ln verband met den moord op zijn vrouw, Don
derdagavond in de Faber v. Riemsdijkstr. ge
pleegd uit het ziekenhuis ontslagen.
Hoewel hij nog niet geheel van zijn verwon
dingen is hersteld, bestond er geen bezwaar
tegen, hem naar het Huis van Bewaring over
te brengen en daar op te sluiten.
Des middags nog heeft het transport plaats
gehad.
KIND VERDRONKEN.
In hét Westérdiep te Compascuum is het
zoontje van K., te water geraakt en verdron
ken.
Nog steeds loopende zaken
J. A. C., die in verzet was gekomen tegen
een veretekvonnis van het Gerechtshof te Arn
hem van Februari jl., was Donderdag wederom
gedagvaard in de zaak, waarin hij zich wegens
meineed had te verantwoorden.
Hij zou vaische verklaringen hebben afge
legd in de bekende Culemborgsche moordzaak
tegen Sweeris en Vroege, waarvoor hij door het
Amhemsche Hof in Februari tot 5 maanden
gevangenisstraf werd veroordeeld.
Hiertegen kwam hij ln verzet en toen
Donderdagmorgen de zaak voor het Hof op
nieuw diende, ia C. wederom wegens ziekte
niet verschenen. De verdere behandeling der
zaak is daarom voor onbepaalden tijd uitge
steld.
Vrijdag, geraakte in de Spoorstraat, te Roo
sendaal het 6-jarig zoontje van den heer A.
Jongmans, wonende ln de Groenstraat aldaar,
onder een aanhangwagen van een motor
tractor van circus Hagenbeek, met het noodlot
tig gevolg, dat de kleine, wien één beentje
werd afgereden, terwijl het andere deerlijk
werd gewond, aan de bekomen wonden la
overleden.
J „.j_J ï,|j4t!Aslül