t een rare voorlichter
klassenstrijd
Vrijdag 30 Augustus 1929
Tweede Blad
Pagina 1
"AiROLICiSME EN
ALASTRIM.
NED K, BOND VAN P. T. T. PERSONEEL
ST. PETRUS
KIND DOOR MOTORRIJWIEL
AANGEREDEN
AUTO IN EEN RUIT GEREDEN
NACHTELIJKE BRAND
DE HULDIGING VAN Z.EMINENTIE
KARDINAAL VAN ROSSUM.
DE OPVOLGER VAN MGR. SMIT.
DE afgetreden amerikaansciie
gezant
TWEE OUD-GEDIENDEN OP ONZE
ZETTERIJ GEDECOREERD.
Het veel besproken „Rote Blatt" der zich
Roemende katholieke socialisten, kwam on-
aigs zich in een artikelenreeks beroepen op
antikelen „Klasse" en „Klassenstrijd"
°°r pater G. Gundlach s.J. geschreven in
Staatslexicon van het Görresgesellschaft.
Het spreekt vanzelf, dat de Jesuiiet geen
B°cialist is en dat zijin begrippen niet de
8orialistisclie zijn. Ook de schrijver in het
"Rote Blatt" erkent dit, maa«' hij misbruikt
('e artikelen van den Jesuiiet en deze is
daartegen machteloos; hij bezit niets dan
0011 beroep op het oordeel van lezers. Maar
00 schrijver van het „Rote Blatt" weet na-
Uurlijk wel, dat zijn lezers de artikelen in
e' Staatslexicon niet nagaan en „Het Volk'"
tiat een uittreksel uit het, in het. „Rate Blatt"
^schenene, overnam, weet dit ook.
Maar er komt nog iets bij en het teekent
fleh man, die op hat a.s. reliigieus-socialis-
jsch congres eens zal komen vertellen, dat
atholieken bost socialist kunnen zijn.
Rater Grundlach verzekert namelijk in
'le Duitsche bladen, dat de heer Heinrich
Rrtens, de redaoteur van het „Rote Blatt
',rnet ongelooflijke onbescheidenheid en on-
l'rivonc journalistieke vrijmoedigheid", zijn
6rtikelen uit het Staatslexicon heeft ge
bikt en daaruit zelfs een woordelijke aan
ging deed, nog vóór zij in druk versche-
r'en> ja waarschijnlijk nog voor zij gezet
^aren!
R6 Jesuiet schrijft verder-
i Ben vroegere vertrouwenspositie hij een
j katholieke vereeniging heeft hem too val -
Rgerwijze in staat gesteld, zonder mijn
*eten, een doorslag van mijn eerste
I hamdsohrift in te zien. Maanden later,
toe® hij uit zijn vertrouwenspositie ver-
i a Wen en was, heeft hij, wederom zonder
®djn voorkennis en toestemming, van zijn
Wetenschap gebruik gemaakt. Hij schreef
9 Aug. 1928 in nr. 184 van de soc-
„Volkswacht" te Fredtourg i. Br. een
artikel: „Die Katholisohe Arhelter-Xnter-
hattonale, Stand oder Klasse?" Hij ge-
i "riiikt daarin een letterlijke aanhaling
a't mijn, het zij herhaald, toen nog niet
bedrukt artikell „Klassenstrijd'" in het
Staatslexicon, maar hij doet diit zoo:
"Initmsschen beteekent de Klassenstrijd
^°or ons een proces van gezondmaking in
j1®! maatschappelijk lichaam en slechts zoo
_löeft hij beteekeniis". Maar in mijn
Staatsiexicon-artikel staat: „Klassenstrijd
een proces voor organische gezondmaking
lan de samenleving en, in tegenstel-
'ftg met het Marxisme, heeft
'i alleen het eekenis".
RR dit citaat blijkt voldoende, welk een
"'Voorzichtig heer de inleider op het rel.
'°c- congres, die met zooveel bombarie wordt
'"'"tgekondigd, wel is.
R'i blijkt er alvast géén heen in te zien
^JRerdieverij te plegen en dat nog wel in
/"h zeer gemeenen vorm, en door misbruik
blaken van het vertrouwen, dat in hern
'•^stold werd.
Rater Grundlach valit den man nog niet
verbazend hard; men behoeft dit ook
jbR te doen om toch te constateeren, dat de
r''disten wel heel rare menschein als be-
°egde voorlichters op het tooneel roepen.
Als zij 6l?n Duitscher wenschen, waarom
,ldgon zij dan Brauer of Joos of Marx of
k,rc rwald of Wirtli of dr. Brauns niet?
h als zij inderdaad hot katholiek stand
inzake socii üsme wenschen uiteenge-
j le zien voor Nederlanders, bergt ons
d dan geen vooraanstaande Katholieken
CCK> die als voorlichter kunnen en willon
''"eden, óók voor socialisten?
lat zou voorzichtiger en doelmatiger zijn
grondwot van ^êt Christendom is de
''Renliefde. Daaruit volgt, dat klassen-
- 'IR die klassenhaat kweekt, vierkant te-
b°Ver het Christendom staat.
'j heer Mertens proheer de te betoogen,
er een kloof bestaat in de katholieke
Schappij-leer, die spreekt van „stand,"
■•klasse".
jqMaar pater Grundlach verzekert: deze
Rioi'f '>estaa'; Reelemaal niet, want de ka-
ech'«ke arbeidersbeweging kan zeer goed
°rn °C^e klasse-beweging zijn zonder daar-
i, S°cialistisch te wezen of de „stands"-
j,acRt.e op te geven.
hjP)katholieke klasse-beweging kan zich
la 'aten inlijven bij het socialisme zoo-
?:ij haar eigen stands- en lclassege-
de to' zooals de katholieke beginselen
leeren, vast houdt.
ez.e
riasse". en „stand" zijn allebei noodig
*n goede gemeenschap.1
fzc'' Klassc-beSr'P vrn den Katholiek, is
W* verschillend met dat van den
'gpi''R*3t. Dat volgt uit hot Katholiek be
de °Ver den Staat en dions taak voor
.Vv6].°Vordering van liet algemeen
y'ljb en niet dat van één klasse.
8aa,tl'laaar Rij Re Katholieken éen saruen-
°t> .Van Re verschillende klassen
Steldé '''G^ 'errc'n> precies het tegenoverge-
Cftn Van Re socialistische politiek, die
Rel Sezaak is"
Clk^r ,ls Re eerlijkheid en de liefde jegens
llöii °r' R'e Re klassen moet bezielen en
teehC{,j samenwerking, ten bate van het
ïl-h Volk> moeten brengen.
4eaa,ls wat. anders dan het socialistisch
Sj Re vernietiging van verschil-
Mandrn en klassen hastreeft on uit-
Weer een geval te Delft
Te Delft is een nieuw geval van alastrim
geconstateerd bij het vierjarig zoontje van den
heer de G. De kleine is in het gasthuis opge
nomen.
Verzoek tot herinenting
De directie van het instituut „Ruwenberg"
te St. Michiels-Gestel heeft een circulaire ge
zonden aan de ouders der leerlingen, waarin
dezen verzocht wordt hun kinderen voor het
nieuwe schooljaar opnieuw te laten inenten,
daar zij anders gedurende veertien dagen z ra
den moeten worden afgezonderd.
Splitsing van vakgroepen?
NIEUWE RANGBEVORDERING VOOR HET
PERSONEEL VAN DEN TECHNISCHEN
DIENST
Woensdagmorgen werd de bondsraadsverga le
ring te 's-Hertogenbosch voortgezet. Aan de
orde werd gesteld de behandeling van de voor
stellen met betrekking tot de rangbevordering.
Een voorstel tot afschaffing der vergelijken
de examens vond geen genade bij de vergade
ring en werd afgevoerd.
Er ontspon zich een debat over den gang
van zaken in de organisatie. Stemmen gingen
op, om in de vereeniging een verdere splitsing
te krijgen van de verschillende vakgroepen.
De bondsvoorzitter verzette zich met kracht
daartegen. Men verliest daardoor eikaars belan
gen uit het oog; het overleg wordt veel moei
lijker en practisch zal de centrale commissie
met voorstellen van categorale groepen niet
ernstig rekening kunnen houden. Het postper-
soneel vormt een hiërarchisch geheel en het 13
niet mogelijk dat uit elkaar te rafelen.
Ook in de organisatie zal het groote nadeelen
opleveren, zooals de ondervinding heeft bewe
zen.
Voor de bestudeering van een voorstel, be
helzende een nieuwe rangbevordering voor het
personeel van den technischen dienst werd een
commissie benoemd, bestaande uit den bonds
voorzitter, den bondsadviseur, het bestuurshd
den heer De Beus, en de heeren Quint en Ekel.
Na afhandeling van talrijke voorstellen be
treffende personeelsaangelegenheden werd de
vergadering gesloten.
Ernstig aan het hoofd gewond
Men meldt ons uit Raalte:
Gisteravond omstreeks zes uur is het kind
van den heer K. toen het spelenderwijs achter
uitliep aangereden door een uit de richting
Zwolle komend motorrijwiel.
De bestuurder gaf atgDalen, doch kon niet
meer verhinderen, dat het kind een klap met
het stuur tegen de slapen kreeg, waardoor het
zeer ernstig gewond werd.
De marechaussee heeft de zaak in onderzoek.
De toestand van de kleine is hopeloos.
Een niet gering schadepostje
Gistermorgen is te Utrecht een met groenten
beladen Fordauto, bestuurd door een 47-jarigen
groentehandelaar, die vanaf de markt kwam,
in een ruit gereden van de meubelzaak der
firma Schoonhoven. Toon do auto van het Vree
burg kwam, reden vanuit de richting E'lzabetli-
straat twee wielrijders, die met een korte bocht
de Langè Viestraat in wilden rijden.
Do chauffeur reed het trottoir op. Het on
geluk wilde echter, dat de driehooRstand van
het stuk brak, waadoor de auto in ae etalage
van den winkel van Schoonhoven reed. De ruit
had een waarde van 500.
Aan don auto word een schade van 40.
toegehracht. De schade zal onderling geregeld
wordoa.
UIT DE STROOCARTONINDUSTRIE
Het' conflict te Veendam
Aan de stroocartonfabriek „De Phoenix" te
Veendam, waar reeds geruimen tijd een arbeids
conflict aanhangig was is thans volledig over
eenstemming bereikt. Een twee-jarig contract
is tot stand gekomen. Over het eerste «ontract-
jaar bedraagt de loonsverhooging een gulden
per week en over het tweode vijftig cents.
UIT HET GRAFISCH BEDRIJF
Het Pensioenfonds
GEVAAR VOOR KLASSENSTRIJD
Zooals men weet, is na een langen tijd drei
gende mislukking, in het gTafisch bedrijf over
eenstemming bereikt, over de stichting van
een pensioenfonds. De moeilijkheden kwamen
vooral van den kant van den modernen Alg.
Ned. Typografenbond. Tenslotte echter bracht
ook daar een referendum gunstig resultaa/t,
zii het dan met een kleine meerderheid (2718
tegen 2280 stemmen) de overeenkomst werd
goedgekeurd.
In de „Ned." heeft dr. van Rhijn, de vroegere
economische advlsieur van de Werkgevers
federatie, een beschouwing gewijd aan de
kwestie, waarom juist van modernen kant zulk
een oppositie werd ondervonden. Mij neemt
aan, dat hier tweeërlei invloeden hebben ge
werkt.
In de eerste plaats heeft de invloed van het
staatspensioen een rol gespeeld. De moderne
arbeiders zijn voorstanders van staatspensioen,
d.w.z. voor een pensioen, waarvoor men zelf
niet bijdraagt. En aan het bedrijfsfonds moet
men premie betalen.
Daarnaast verklaart nog een andere om
standigheid de tegenwerking van vele moderne
typografen.
De overgropte meerderheid der socialistische
arbeiders staat op liet standpunt van den klas
senstrijd. Dat wil zeggiem, dat men aanneemt,
dat er een onoverbrugbare kloof tusschen pa
troons eai arbeiders is en moet zijn,-Door het
pensioenfonds wordt een zeer nauwe hand
tusschen beiden gelegd.
Ziehier nu de schrik van de klassenstrijders:
zij laten, door aan het pensioenfonds mede te
doen, den klassenstrijd los.
In alle toonaarden ls die klacht door leden
van den modernen typografenbond in hun or
gaan gezongen. Men zag in het pensioenfonds
een „verzekering op kapitaltstiscken grond
slag en met kapitalistische allures", een „aan
de laars lappen van de meerwaarde-theorie van
Marx"; ja zelfs een zijn „in één bed met de
tegenstanders, die in het bezit der productie
middelen, ons nog verder den keel toeknijpon
willen". Allemaal uitingen, die hst nootlottig
gevolg zijn van de klassenstrijdleer.
Men ziet hier nu uit de practijk voor zich,
hoezeer deze leer het menschelijk hart van
baat en nijd doortrekt. Het is waarlijk niet
overbodig, wanneer van christelijke zijde zoo
ernstig bezwaar tegen het prediken van den
klassenstrijd wordt gemaakt.
STOPZETTING VAN EEN DIAMANT
SLIJPERIJ
Het bedrijf is niet loonend; de werklieden
krijgen ontslag
Wij vernemen uit Zuid-Afrika, dat de dia
mantslijperij van den heer Lapperman te Kaap
stad de werkzaamheden zal staken, daar het
bedrijf aldaar niet loonend is.
Den werklieden is bereids ontslag aangezegd.
STAKING VAN TRANSPORTARBEIDERS
Er wordt gevochten
De staking onder de transportarbeiders van
de firma TehotanuB te Harllngen in de haven
van Lemmer duurt nog steeds voort.
De stakers eischen hetzelfde loon als da
arbeiders van de firma Vlietstra, hetgeen neer
komt op een verhooging van 2 cent per last.
Werkwilligen uit Harlingen hebben het werk
der stakers overgenomen-
Heden kwam het tot een vechtpartij tusschen
stakers en werkwilligen.
Veel schade in meerdere perceelen
Hedennacht is brand ontstaan in een perceel,
gelegen aan de Galigastraat te Snoek waarin
een zaak gevestigd is van sigaren van den heer
Huitema en één in parfumerieën van den heer
Sdhuhmacber. Toen buren den brand ontdekten
en de inwoners wekten konden zij zich slechts
met moeite redden.
1 De heer Schuhmachor moest uit de eerste
verdieping springen en bezeerde zijn voet. De
heer Huitema verwondde zich aan den arm,
toen hij om zich te redden een ruit verbrij
zelde,
Da brandweer, die met twee motorspuiten
ter plaatse verscheen wist met slangen op da
waterleiding het vuur te blusschen.
Verschillende aangrenzende cn tegenover lig»
gende gehouwen liepen belangrijke brand- en
waterschade op. Verzekering dekt de schade.
Omtrent de oorzaak van den brand tast men
nog in het duister.
EEN DUIT SC H PASSAGIERSVLIEGTÜ1Q op do lijn Frankfurt a/M.Erfurt en terug moest
dezer dag' >i een noodlanding maken, welke mislukte. De machine stortte neer cn vier personen
werden gedood; een vijfde werd zwaar gewond. Do p'aats des cnheïls.
TYPISCHE BOEHENDANSEN werden deze w-i s-.Jamonstrec.G in het ouiie plaatsje Asselt
bij het bezoek van de leden der anthropologische vereeniging.
Het programma te Amsterdam
Het programma der ontvangst en huldiging
van Zijne Eminentie Kardinaal Van Rossum
te Amsterdam is als volgt saamgesteld:
Maandag 2 September: Aankomst te 17.15
(kwart over vijf 's middags) aan het Centraal
Station eerste perron, waar de wachtkamer le
klas voor de ontvangst wordt ingericht. Daar
zal Zijne Eminentie begroet worden o.a. door
Z.D.H. Mgr. J. Aengenent, Bisschop van Haar
lem. Per auto wordt gereden naar de Rozen
kranskerk in de Jacob Obrechtstraat, waar de
kerkelijke ontvangst door Z.D.H. Mgr. Aenge
nent plaats vindt. De kerk zal alleen toegan
kelijk zijn op vertoon van kaarten, waarover
nadere mededeelingen nog zullen verschijnen.
De kerk wordt om half vijf uur geopend en om
kwart over vijf uur gesloten.
De kardinaal verblijft te Amsterdam ten
huize van den heer W. J. R. Drcesmann.
Dinsdag 3 September wordt Zijne Eminentie
door H.M. de Koningin in particuliere audiëntie
op 't Loo ontvangen.
Woensdag 4 September vertrekt Zijne Emi
nentie ongeveer kwart over tien van zijn ver
blijf Johannes Vermeerstraat 2 naar de St.
Willibrorduskerk om daar de pontificale H.
Mis op te dragen welke te half elf aanvangt.
De kerk wordt geopend om 9-30 en gesloten
om 10.15. Het koor staat onder leiding van den
heer Theo van der Bijl.
Woensdagmiddag: Offieieele huldiging in het
Concertgebouw om 3 uur. Het Concertgebouw
wordt te 2 uur geopend en te kwart voor drie
gesloten. Z.D.H. de Aartsbisschop zal een wel
komstwoord spreken en Mgr. prof. Hoogveld
zal de huldigingsrede houden. De Schola Can
torum onder leiding van Hubert Cuypers ver
leent haar medewerking. De Kardinaal zal aan
't slot de aanwezigen toespreken.
Donderdag 5 September verleent Zijne Emi
nentie aan enkele personen audiëntie en ver
trekt 's middags naar den Haag voor een be
zoek aan Z.Exc. den Internuntius. Het R.K.
Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding
zal eveneens worden bezocht.
Vrijdag 6 September brengt Zijne Eminentie
des morgens een bezoek aan het Maagdenhuis
en het gesticht „De Voorzienigheid" en des
middags aan Z.D.H. den Bisschop van Haarlem.
Zaterdag 7 September wordt de Kardinaal
door H.M. de Koningin-Moeder op haar paleis
te Soestdijk in particuliere audiëntie ontvan
gen.
Personen, die hun auto's beschikbaar willen
stellen voor de plechtige ontvangst van Z.Em.
Kardinaal van Rossum de volgende week, ge
lieven zich op te geven aan den heer P. J. M.
Verschure, Keizersgracht 702, alhier.
Toegangskaarten
Men verzoekt ons mede te deelen, dat kaar
ten voor de Pontificale H. Mis, welke Kardi
naal van Rossum Woensdagmorgen 4 Septem
ber in de St. Willibrorduskerk zal opdragen,
zoowel als de kaarten voor de huldiging in het
Concertgebouw, des middags te 3 uur van dien
zelfden dag aan de volgende adressen verkrijg
baar zijn. Voor deSt.-Willibrorduskerk worden
toegangskaarten verkrijgbaar gesteld h 1 voor
middenschip en 50 ets. voor de zijvakken. Voor
het Concertgebouw bedragen de prijzen zaal
1.50 en gaanderij 1. Plaatsbespreking voor
Concertgebouw 2 en 3 September vah 10 tot 3
uur a 10 ets.
De kaarten zijn verkrijgbaar aan de bu
reaux 't Kasteel van Aemstel", N.Z. Voorburg
wal 0973, bijkantoor „De Maasbode", N.Z.
Voorburgwal 3613S5, bijkantoor „Het Cen
trum", Heerengracht 259 en Boekhandel Karei
v. d. Schot, Jac. Obrechtstraat 14.
De benoeming spoedig te wachten
OSLO, 29 Augustus. (H, N.) Naar hier ver
nomen wordt, is de benoeming van den Fran-
sehen pater Bechaux tot opvolger van mgr.
Smit, die naar Rome geroepen is, ieder óogen-
biik te wachten.
De keuze van den H. Stoel is dus ditmaal
niet opnieuw op een Nederlander, doch op een
Franschman gevallen.
Het vertrek uit Den Haag
De afgetreden gezant Vu.n Amerika bij liet
Ned. Hof, de heer Richard M. Tobin heeft gister
ons land verlaten en is met den Pullmantrein
van 1.15 uur Holl. Spoor uit den Haag naar
Parijs vertrokken.
Op het perron waren vele autoriteiten aanwe
zig om afscheid van hem te nemen.
Mevrouw Clark, geb. Tobtn, zuster van den
afgetreden gezant, vergezelde haar broer op de
reis; zij ontving een bloemenhulde.
Het was heden feest op onze zetterij.
Gisteren ontving onze directeur n.l. de verheu
gende mededeeling, dat het H.M. de Koningin
behaagd heeft de bronzen medaille verbonden
aan de Orde van Oranje Nassau te verleenen
aan de heeren J. A. Poldervaardt en B. J.
Stamkot, typografen, die beide gedurende 50
jaar op de zetterij van „De Maasbode" zijn
werkzaam geweest.
Hedenmorgen om half elf uur werden beiden
die sedert eenige maanden een welverdiende
rust genieten ontvangen op de zetterij, waar
het geheele technische personeel van „De Maas
bode" bijeen was, bij welke gelegenheid de di
recteur hun mededeeling deed van de hun ver
leende eervolle onderscheiding.
„Geachte Poldervaardt en Stamkot", aldus de
directeur, „sedert 31 Augustus van verleden
jaar hebt gij den dag herdacht, waarop ge voor
50 jaren zijt gaan werken aan „De Maasbode".
Weliswaar zijt ge in dienst geweest van ver
schillende elkander opvolgende patroons en den
laatsten tijd van onze huidige vennootschap,
maar toch hebt ge steeds onverdroten en trouw
aan „De Maasbode" gearbeid. „De Maasbode"
was uw lust en uw leven. Dit heb ik dan ook in
den loop van het jaar aan H.M. onze geëerbie
digde Koningin gerapporteerd en tevens ge
tuigd van uw beider voorbeeld igen levenswan
del. Voorts heb ik aari H.M. de Koningin ver
zocht ter gelegenheid van den a.s. verjaardag
van H.M. een onderscheiding te willen verlee
nen. Het verheugt mij bijzonder, u te kunnen
mededeelen, dat ik gisteren bericht heb ont
vangen van den secretaris-generaal van het
Departement van Arbeid, Handel en Nijver
heid, dat het H.M. behaagd heeft U ter ge
legenheid van H.M.'s verjaardag te verleenen
de bronzen medaille verbonden aan de Orde
van Oranje Nassau.
Geachte Poldervaardt en Stamkot, ge zijt
thans in den avond van uw leven, gij geniet
van uw pensioen en zijt in gunstige levens
omstandigheden.
Ilc hoop deze avond nog een lange, blijde
zal zijn, een ware zomeravond. Moge O. L. H.
U nog vele jaren schenken en moge gij dan
ook nog vele jaren uw onderscheiding met eere
dragen".
Na een „Leve de Koningin", waarmede de
aanwezigen luide instemden, spelde de direc
teur daarna de beide gedecoreerden het eere
metaal op de borst en werd de koffie rond
gediend.
H. COLIJN
Bedankt als lid der Eerste Kamer
De heer H. Colijn, bij de laatste verkiezin
gen als lid van de Tweede Kamer gekozen,
heeft than3 bedankt als lid van de Eerste
Kamer.
O
eindelijk terecht moet komen bij de dicta
tuur van enkele vertegenwoordigers van
één klasse, een stelsel da.t, zooals Rusland
bewijst, de ergste tyrannie brengt.
I i
De HoogEerw. Heer J. W. J. Linssen, kanun
nik van het Kathedraal Kapittel en oud-secre
taris van het bisdom Roermond, die Dinsdag
op GS-jarigen leeftijd overleed,.
