FLINKE VERKOOPSTERS
FLINKE JONGEN
mMflceiM
O DC l\T \\U
it
I
Adverteert in dit Blad*
f
DE RlÜDgRc
I
HET A.S. EEUWFEEST
VAN ALGIERS.
Opknappen
Bloesnenmagazilii „SOMA" ffcoptraat 75
mm. 'n Adverteerder vergaat niet g
ACCOUNTANTSKANTOOR j
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1929
EERSTE BLAD
PAGINA 4
[WAT DE FRANSCHEN BEREIKTEN.
ZEPP, ALLIANZ EN HAPAG.
RADIONIEUWS.
WILLEM AEWERDONK S. J„
GERARDUS WILHELMUS
MARIE JANSSEN,
PETRUS THECOÖRUS
VAN SCHAICK,
Hen.drina van der Vsiden,
Voor direct gevraagd eea paar
Hcog loon. Adres HOOGSTRAAT 149.
GEVRAAGD
ROTTERDAM-SCHIEfiAM
ms~
ï#k- «sa
F. V. RADEMAKERS 2
ure
l;\l ONZE ETAIMET
EN IN DE
AFDEEUNGEN
TOON EN \A DE
NSEUWJTE AODELLEN
VGD& WET KOMENDE
HERFST* EN WINTER
SEIZOEN
I li! Illiülllllllllllll
Een land vol leven en vooruitgang.
Men schrijft ons van Fransche zijde:
In 1930 zal het eeuwfeest herdacht worden
van de verovering van Algiers door de Fransche
troepen. Dit feit, dat, zoowel voor de kolonie
als voor het moederland, van het hoogste be
lang Is, verdient plechtig gevierd te worden.
Evenwel zal de viering van dit eeuwfeest, over
eenkomstig den wensch van degenen, die het
organiseeren, zoowel de oorspronkelijke bewo
ners, als die, welke zich daar hebben neergezet,
Iets geheel anders zijn dan een uitsluitende her
innering aan de zegepraal der Fransche wape
nen. Natuurlijk zal men de herinnering wakker
roepen aan de soldaten en hun leiders, die van
1830 tot 1847 de Noord-Afrikaansche zeeroovers
onderwierpen en Abd-el-Kader overwonnen. Meer
In het bijzonder zal men zich het beeld van
maarschalk Bugeaud voor den geest halen, die,
dank zij het door hem genomen initiatief en de
verantwoordelijkheid, die hij op zich durfde ne
men, de grondlegger is van het werk, door
Frankrijk in het belang van de beschaving en
op economisch gebied verricht in de drie depar
tementen Algiers, Oran en Constantine.
De hoofdgedachte, die intusschen naar voren
zal treden bij de feesten en het vreugdebetoon,
dat zich allerwegen zal uiten en de nieuwe schep
pingen ter gelegenheid van de herdenking, zal
zijn te doen uitkomen wat in een tijdsverloop
van honderd jaar door Frankrijk is gewrocht
en in de naaste toekomst nog verricht zal wor
den. Handel, industrie en landbouw zullen na
tuurlijk hand aan hand gaan en terwijl op ander
gebied de Fransche tradities, het Fransche ver
nuft en de Fransche kunst aan de jonge Alga-
rijnsehe generaties zullen geopenbaard worden,
zullen de bezoekers, zoowel Fransche als vreem
de, zich op de hoogte kunnen stellen van het
roemrijke verleden en de toekomst van een land,
dat zulk een gelukkige voortzetting is van
Frankrijk aan de oevers van de Middellandsche
Zee.
Op economisch gebied zullen in verscheiden
steden landbouwtentoonstellingen worden ge
houden, te weten een algemeene tentoonstelling
van landbouwproducten te Oran en een tentoon
stelling van landbouw- en mijnproducten te Con
stantine. Deze tentoonstellingen zullen een uit
gebreid beeld geven van de mogelijkheden, die
Algiers biedt wat betreft graan, den wijnstok
en zuidvruchten, den olijfboom van Tizi-Ouzou,
den palmboom van Biskra en het vlas, dat groeit
in de streek van Djalfa. Anderzijds, om de on
vergelijkelijke natuurlijke schoonheid van die ko
lonie te doen uitkomen, zal een uitgebreid en
oordeelkundig ingericht reiswezen den toegang
ontsluiten tot de oases van Touggourt, Ouargla,
El-Golea, terwijl men per auto den Niger en
Gao zal kunnen bereiken. Ten slotte zuilen de
kunsten niet vergeten worden; drie groote
musea zullen worden gesticht te Algiers, Oran
en Constantine, een school voor ceramiek te
Tizi-Ouzou en een weefschool te Tlemcen.
In het kort, op alle gebied zal men kunnen
uitblinken in dat land, waar 5.200.000 Inboorlin
gen leven en 900.000 Europeanen, van wie drie
kwart Franschen zijn. En iedereen zal kunnen
waarnemen hoe Algiers, na een langzamen voor
uitgang gedurende vijftig Jaar, een verbazende
vlucht heeft genomen, dank zij Fransche
krachtsinspanning en vernuft. Deze snelle groei
stelt ons In staat de normale ontwikkeling te
constateeren van een land, welks rijkdommen
geweldig zijn en dat door zijn vooruitgang het
bewijs lervert van den gezonden groei van een
krachtig organisme. Inderdaad ging de vooruit
gang in een buitengewoon snel tempo, zooals de
volgende cijfers aantoonen. De begrooting, die
in 1880 33 millioen 757.000 francs bedroeg, zal
in 1930 908 millioen gewone uitgaven bereiken,
waarbij nog gevoegd moeten worden 813 mil
lioen buitengewone uitgaven.
Niet alleen de cijfers betreffende de begroo
ting zijn leerrijk wat Algiers betreft. Hier vol
gen enkele andere cijfers, welke niet minder be
langrijk zijn. In den loop van de laatste 25 jaar
werden 5000 K.M. nationale wegen en 20.000
K.M. groote verkeerswegen en landwegen aan
gelegd. Op deze wegen bewegen zich 41.035 toe
ristenauto's, 3322 motorrijwielen en zijspanwa-
gens, terwijl het openbare vervoer in het binnen
land wordt onderhouden door 4857 vrachtwa
gens en 569 autobussen. De spoorwegen strek
ken zich uit over een lengte van 5000 K.M.
De havens van Algiers, Oran, Béne, Philip-
peville, Bougie, doen in geen enkel opzicht
onder voor die van het moederland en andere,
minder belangrijk, doch waarvan de noodzake
lijkheid zich doet gevoelen, zijn gaandeweg
van de noodige inrichtingen voorzien. Weldra
zal de luchtvaart het mogelijk maken in de
Zuidelijke gebieden door te dringen, waardoor
men zich nauwkeuriger op de hoogte zal kun
nen stellen van de behoeften dier uitgestrekte
streken, hetgeen de productiviteit ten goede
zal komen. Zoo zal men den handel met Tunis
en Marokko zien toenemen, die reeds een cijfer
van resp. 215 en 228 millioen francs aanwijst.
Anderzijds zal vermoedelijk de buitenlandsche
handel van Algiers vooruitgaan, die in 1928
ongeveer 9 millard francs beliep. In 1927 be
droeg da uitvoer bijna vier milliard, de invoer
4 milliard 835 millioen francs. En daarbij
moet men in aanmerking nemen, dat in 1830
de uitvoer V/, millioen bedroeg en de invoer
612 millioen.
Deze voorspoed en de vertienvoudigde be
drijvigheid maken evenwel een economische
uitrusting noodig, die geregeld met den tijd
moet meegaan. Deze noodzakelijkheid wordt
echter niet uit het oog verloren: er is een pro
gram opgemaakt, waarvan de uitvoering in de
eerstvolgende zes jaren meer dan 2 milliard
700 millioen francs zal vereischen. Nieuwe
spoorwegen moeten worden aangelegd, stuw
dammen gebouwd, die, terwijl zij den loop der
rivieren regelen, de irrigatie zullen bevorde
ren en de witte steenkool zullen leveren, die
onontbeerlijk is voor de electrifieatie van het
land.
Wanneer men de exploitatie van den bodem
beschouwt, constateert men, dat deze seVlert
de komst der Franschen in Algiers opvallend
is vooruitgegaan. In 1837 bezaten de kolonisten
9072 hectarèÜ èn in 1527 warén "er 2'.3'f?röÖÖ
beschouwd. In 1846 waren 900 hectaren met
den wijnstok bedeÊt, in 1912 140.000 en thans
216.000 hectaren. In 1925 hebben de kolonisten
ruim 2% millioen centenaars koren naar
Frankrijk gezonden tegen 69 centenaars in 1850.
In dit laatste Jaar werden voor 85.000 francs
aan schapen uitgevoerd, in 1927 was dit cijfer
169 millioen. Door deze enkele gegevens ziet
men welke vorderingen Algiers heeft gemaakt
in een betrekkelijk korte tijdsruimte.
Maar, al tracht Frankrijk op volkomen recht
matige wijze zooveel mogelijk rijkdommen uit
den bodem en de mijnen te halen, het zorgt
ervoor, dat de op het gebied van hygiene en
onderwijs noodige werken niet vergeten wor
den. Zoo voorziet het program voor 1929, na
de veranderingen en uitbreidingen, die de
ziekeninrichtlngen reeds in 1928 hebben onder
gaan, in de stichting van 16 nieuwe zieken
huizen, de uitbreiding van 7 andere en zullen
In 1930 achttien consultatiezalen gebouwd
worden.
Wat het onderwijs betreft, 541 lagere scholen
zijn speciaal bestemd voor de jonge inboorlin
gen en verscheiden andere zijn in aanbouw.
In weerwil van al deze resultaten, reeds ver
kregen door de Fransche kolonisatie, zullen
degenen, die het volgend jaar Algiers zullen
bezoeken, geen stijf land aanschouwen, dat
veranderd is in eene retrospectieve tentoon
stelling, maar een land in het volle leven, en
dat gestadig vooruitgaat.
Samenwerking en concurrentie
(Van onzen correspondent.)
Berlijn, 2 September 1329.
In de goede dagenvan weleer speelden de
lieden ,nog geen tennis, polo of voetbal, het
geen duidelijk vastgesteld kon worden aan de
gebaring van een man als Jan de Witt, die
zich in zijn vrije uren in het Haagje zóó doode-
lijk verveelde, dat hij ten einde raad sterfte-
tafels bij elkaar begon te dichten en aldus een
wetenschappelijken en mathematischen onder
grond verleende aan de verzekering op het
menschelijke leven.
De man. die de levenskansen van een bestuur
bare luchtballon uitrekent moet waarschijnlijk
nog geboren worden, hetgeen echter door de
diverse assurantiemaatschappijen heelemaal
niet als een inconvenient aangevoeld wordt.
Deze inrichtingen hebban zich veelal op de
Zepp, die de wereld omkliefde geworpen gelijk
uitgehongerde gieren dat op een prooi doen en
het ziet er naar uit, dat ze goede zaken aan
het maken zijn.
Federfülireöd, zooals de Duitschers bij zulk
een gelegenheid zeggen, is de „Allianz" ge
weest, die de luchtsigaar zelf voor 3,2 millioen
mark verzekerd heeft, waarvoor deze een
premie van 57.000 mark moet betalen. De
Allianz heeft haar risico door herverzekeringen,
over de heela wereld afgesloten, gedekt en kan
in het ergste geval met een schadevergoeding-
claim van hoogstens 110.000 mark in de handen
blijven Zitten.
Bij deze assurantie is de wereldreis zelf niet
inbegrepen; deze vormt een hoofdstuk voor
zich zelf, met eigen premie en risico.
Dan zijn er nog separate verzekeringen afge
sloten voor de bemanning en wel verzekeringen
tegen ongelukken, tegen invaliditeit en tegen
ongelukken met doodelijken afloop. De verzeke
ringen voor het laatste geval beloopen voor de
heele bemanning te zamen 1,6 millioen en die
voor invaliditeit het dubbele van dit bedrag.
Bovendien zijn de passagiers verzekerd en wel
tegen ongelukken voor 1 millioen en tegen in
validiteit voor 2 millioen. In Amerika hebben
passagiers en bemanning ten slotte nog de ge
legenheid gehad zich nog eens extra te ver
zekeren op de basis van het Amerikaansche
systeem van couponnetjes, die men maar hoeft
in te vullen en aan de uitgevende maatschappij
op te zenden ten einde voor 25.000 mark tegen
dood- en voor 50.000 mark tegen invaliditeit ge
assureerd te zijn.
De Allianz, die het geval Zepp blijkbaar met
aandacht van alle zijde bekeken heeft, heeft
de leidende mannen der onderneming er ook
nog toe gebracht een verzekering te sluiten tot
dekking van de schade, die het luchtschip aan
derden kan veroorzaken. De Zepp. betaalt 7.500
mark en kan daarvoor net zooveel schade aan
richten als ze wil, zoolang ze maar binnen de
grens van 600.000 mark blijft.
Nog veel hechter dan den naam der Aliiai,.
is die der Hapag met de Zeppelin verbonden.
Zooals bekend, verkeert de Hapag op voet van
groote spanning met den Nord-Deutschen Lloyd
en toen laatstgenoemde reederij onlangs met
haar „Bremen" een groote troef uitspeelde,
bracht een ieder de belangstelling, welke de
Hapag voor de Zeppelinvaarten aan den dag
legt, met een sensationeelen tegenzet in ver
binding. Zonder twijfel schuilt in dat gezichts
punt wel een kern van waarheid, maar erkend
moet toch ook worden, dat de relaties tusschen
Zeppelin en Hapag niet van gisteren maar van
veel langer her dateeren.
In 1909 richtte graaf Zeppelin de „Delag"
(Deutsche Luft'schiffahrt A.G.) op, welke onder
neming de zorg toegedeeld Ttreeg voor de pas-
sagiervluchten met de pas van stapel gelaten
bestuurbare luchtbalons, zooals die dingen in
den beginne nog heetten.
Ballin, de beroemde directeur van de Kafcag,
had reeds zeer vroegtijdig het gevoel, dat er
in de nieuwe uitvindingen wat van waarde
stak en een jaar na oprichting van de Delag
trad hij dus met graaf Zeppelin in besprekin
gen, welke daartoe voerden,dat de Hapag
eigenlijk den keelen arbeid van de Delag over
nam. Tusschen 1910 en 1914 liet Friedrichshaven
de nu bereids geheel vergeten luchtschepen
„Schwaben", „Victoria Louise", „Bansa" en
„Sachsen" van stapel en in deze luchtkasteelen
waagden niet minder dan 42.000 menschen hun
leven, nadat ze eerst bij de I-ïapag geweest
waren om een plaatsbewijsje te koopen.
De oorlog bracht de klad in deze liefhebbe
rijen, maar nauwelijks was de krijgsfakkel ge
doofd of de „Bodensee" koos weer het lucht-
ruim en op grond van oude verdragen leverde
de Hapag weer passagiers en wel 1450 stuks,
die over 103 reizen verdeeld werden. Maar
toen oordeelde Italië, dat het voor zijn ridder
lijken trouw aan den driebond, tijdens den
Oorlog beoéfend, recht op schadevergoeding had
en de „Bodensee" verhuisde naar het land aan
gene zijde van de Alpen.
Duitschland zette zich toen aan het bouwen
van de L.Z. 126, die 'ook al voor schadevergoe
ding diende ditmaal voor Amerika, dat tij den 3
den oorlog eveneens zoo geweldig gehavend Se"
worden is en zoo ongeloofelijke offers bracht.
Uit den aard der zaak had de Hapag met dit
luchtschip niets uit te staan. Het werd door dr.
Eckener naar de Staten gebracht en maakt nU
als „Los Angeles" een der aantrekkelijkheden
van dit werelddeel uit.
Toen de L.Z. 126 goed en wel aan Amen*3!
afgeleverd was en dit land de betreffende
kwitantie onderteekend had moest op grond
van de bestaande verdargs-, van de vredesver
dragen wel te verstaan, de werf in Fredoriks*
haven met den grond gelijk gemaakt en
het
houwen van luchtschepen in Duitschland VJjr
goed stop gezet worden. Gelukkig zijn er c --er
nog Angelsaksen in de wereld en aan iMeU
gelukte het, niet dan na veel moeite, don 1008
zoodanig te wijzigen, dat de kiel van een i ieuvf
luchtschip kon worden gelegd en wel vr.'J 00
tegenwoordige „Graf Zeppelin". Toen dit
vaarte gereed wa3, werden de oude contraeten
tusschen Delag en Hapag hernieuwd en vraB
het laatstgenoemde reederij weer, die 00
heele passagiersregie in handen nam. Kort011
tijd later werd de overeenkomst zelfs nog uitge
breid. en is ook het vrachtverkeer en ai wïl
daar aam vast zit aan de Hapag toevertrouwd.
Ais uiterlijk teeken hiervan voerde tie ZePP8*
lin op Eijn wereldvaart naast de Duitsehe ';in*
delsvlag ook de reederij vlag van de Har. i.
Gelijk hieruit blijkt is de instelling der Lr.:'3*
op de bestuurbare luchtbaloas dns reeds va3
ouden datum. De Lloyd wist zich dat zeer goed
te herinneren in de dagen toen de Duitse'rS
aanstalten maakten den oceaan per vlies'1'1®
over te steken. In tegenstelling met zijn <"o'de-
lijken vriend, de Hapag, zocht de Lloyd >'-u3
zijn kracht in de vliegmachines en flir. vott
Hühnenfeld vond in de financiering van
vlucht rijkelijk steun bij deze reederij, waarvoor
hij zijn vliegtuig ook „Breinen" floöpte.
Later heeft de Lloyd aanstalten gemaakt het
monopolie van de Lufthansa te betwisten vcof
zooverre vluchten over zee in aanmerking moch
ten komen. Hij heeft hier echter da kous op
den kop gekregen tot groote satisfactie natuur
lijk voor de Hapag, die om de Lloyd over
mislukte luchtplannen te troosten bereid schijnt
te zijn groote sommen in nieuwe zsppclins 011
geregelde zeppelindiensten te steken.
Examen vcor zendamateurs
In de maand Augustus J.l. werd voor de
oerste maal het examen gehouden voor het
verkrijgen van een amateurzendmachtiging 0£
- een verklaring van bevoegdheid voor de
:rg vari ee*.t amateurzender. Aan het
21 candidaten deelgenomen,
asten worden afgewezen.
In plaats van kaarten
VERLOOFD
P1IILO GOULUY
en
Dr. Ing. KLEMENS M. MELICHER
Dorothea Oord, Rosmalen
Haizingergasse 17, Wien XVIII
De Heer en Mevrouw
T. MEDDENS—LANDMAN
geven met blijdschap kennis an de
geboorte van hunne Dochter
MARGOTJE
Den Haag, 9 September 1929
Huize- Betlehem. 61510 7
Met vreugde geven wij kennis van
de geboorte van onzen Zoon
FRANS.
M. A. SCHOOF
J. SCHOOFDriés.
Schiedam, 7 September 1929.
St. Liduinastraat 102.
61518 7
De Heer en Mevrouw
TER WINDT—BOLLAEHS
geven kennis van de geboorte van
hun Zoon
JOHANNES HUBERTUS
FRANCISCUS MARIE.
Oosterbeek, 8 September 1929.
Marienbergweg 18. G1493
Het heeft O. L. Heer behaagd tot
Zich te roepen onzen geliefden
en vereerden Medebroeder
gesterkt met de H.H. Sacramen
ten der Stervenden.
Vught, Loyola, 9 Sept. 1929.
JAC. ZEY S. J
Superior.
Heden overleed in het St. Eiisa-
bethgasthuis, na een kortstondige I
ongesteldheid, voorzien van dc
H.H. Sacramenten der Sterven
den, tot onze diepe droefheid,
onze. lieve Echtgenoot, Vader, Be
huwd- cn Grootvader,'de Heer
begiftigd met het Ee/ekruis
Pro Ecclesia et Pontifice,
in den ouderdom van 61 jaar.
Arnhem:
A. H. M. JANSSEN—Hofstee
Mülheim (Ruhr):
B. G. M. VAN ÜUM—Janssen
H. VAN ÜUM- en Kinderen
Arnhem:
D. G. J. JANSSEN
W. M. JANSSEN
A. M. J. JANSSEN—De Bont'
Utx'eclit:
L. L. M, JANSSEN
[Arnhem,.8 September 1929.
Rijnkade M.
De plechtig gezongen Uitvaart zal
plaats hebben 11 Sept. om 9 uur
in de Parochiekerk van de II.
Walburgis, waarna begrafenis uit
de-kerk op de R. K. Begraafplaats j
Moseowa.
In plaats van kaarten.
I Heden overleed tot onze du pe
1 droefheid, in het St. Fraoc-scus- I
Gasthuis, na een smartelijk, doch
I geduldig lijden, voorzien van de
H.H. Sacramenten der Sterven
den, onze dierbare Vader, iJe-
I huwd- en Grootvader
Weduwnaar van
I in den ouderdom van 73 jaar.
1 Rotterdam, 8 September 1929.
1 Kortebrantstraat 21a.
Uit aller naam
W. VAN SCIIAICK. I
j De teraardebestelling zal plaats
I hebben van uit het St. Francis-
cus-Gasthuis, Woensdag 11 Sep
tember a.s., op de R. K. Begraaf
plaats Crooswijk, ten 9'A uur.
Bezoeken van rouwbeklag kun-
I nen niet worden afgewacht.
61517
5103S 20
voor opleiding op LABORATORIUM. Gelegenheid voor praclisché
bekwaming onder wetenschappelijke leiding voor het Analyslen-Diploma.
Brieven met opgave van schoolopleiding onder no. '5105S aan liet bur.
van de Nieuwe Schiedamclie Courant, Koemarkt, Schiedam. 26
Voor de vele bewijzen van deel
neming ons betoond bij het overlij
den van onzen geliefden Broeder,
Zwager en Oom, den lieer
LEONARDUS JOHANNES v. VUGT,
beluigen wij onzen oprechten dank.
Familie VAN VUGT.
■Familie ABERS.
Rotterdam, September 1929.
61513 9
door chemisch verven of
stoomen kost U 'n kleinig
heid vergeleken bij nieuwe
karpetten, loopers of gordij
nen. Ze worden weer prach
tig en gaan nog jaren mêe.
Tarieven lager dan elders.
Spec'saS adrea voor Bruidslscuquëti BEoén: makeden
Boesjweïien, Grafkransen en Graliafefcen
Aan afwerking wordt de meeste zorg besteed 4888 10
l!!li:3 .HilllliHi'HiliiliilliIilIül/SiHüllilüüliiiiillHlliülIlüliHHiillliilillüIlillTJ'T'Fi" IHüii!:!!!
RO TTERDAM. CLA ES -CE V Rl r E LAAN 28 - TEL. I NT. 324L8 4
Onderzoek van boeken - Cpmaken \an rapporten - Opmaken var
balansen - Adviezen voor associatie - Adviezén' voor Credietver- r?
leening - Adviezen voor belastingen.
Spreekuut dagelijks van 1—2 uur
-- Spemaa' voo- Belasting-Zaken
GEVRAAGD oehigè nétte, meisjes en
oen ov&fjïd mds.trtjkster. Stoqmvyas-
.scherij „Edelweiss", Wé.st-Molcn-
straat 16—LS, Schiedam. •13Ï5G
ETF.RNITPLAAT" op.'Uw amu-efht,
onder. Uw. gdsslel, kn oké tel mi geen-
last 'meer van vuile boel. 'fit. J.l L:
v. d. Berg, Makkerstr 8, Schiedam.
4349C
TE KOQ? 2 fauteuils cn 4 stoelen,
moquette, uitneembare kussens.
Prijé 35. Lekstraat 118a.
4318C
AANGEBODEN een zi(.-slaapkamer
met volledig pension, voor nee: cd
dame 11. K. Br.' no. F319C bur. X-.ve
Schiéd' C'fT.vTviwrnaAt'^.
KOOP ofcfi J-iindciwagen mi kin'
dersloél. Adres':" v Swindónslfaal U.
Vrru
FLINKE LOOPJONGEN gevraagd.
„Kofa" Magazijn. Gobrs. Bottels,
Dam, Schiedam. 4352G
Gevraagd een FLINKE WEHKSTEB,
voor den Zaterdag, van 8 tot -i uur.
Adres: Lange Haven 19. 4317C
illlil ui II lllll