Werk van het R. K. Juvenaat in het
Bisdom Haarlem
S. D. A. P. EN HOOGER
ONDERWIJS
DONDERDAG 10 OCTOBER 1929
DERDE BLAD.
PAGINA 1»
Het verkennerswerk en de Patronaatsbeweging
WEERBERICHT.
UIT DE PERS.
JïS*
RADIONIEUWS.
BELANGRIJKE KWESTIES IN BEHANDELING.
DE SOCIALISTEN VOLGEN ONS IN
KATHOLIEKE RICHTING?
INGEZONDEN.
Alleen het einddoel verschilt.
451' STAATSLOTERIJ.
Vijfde Klasse. Zestiende Lijst.
Trekking van 10 October,
25.000 No. 14131.
PRIJZEN VAN 70.
NIETEN.
^"1
Gtetermorgen om elf uur kwam het R. K. Ju
venaat ln het bisdom Haarlem in het gebouw
„St. Bavo" aan de Smedestraat te Haarlem
hij een.
De HootgEerw. Heer Deken Lucassen, heette
de talrijke aanwezigen hartelijk welkom.
De notulen van de vorige vergadering werden
onveranderd goedgekeurd onder dank aan den
secretaris, den Weleerw. Heer S. Braakman,
dien de voorzitter de ziel van het Juvenaat
noemde. Spr. hoopt dat rector Braakman nog
Vele jaren secretaris zal mogen zijn. (Applaus).
Nu kwam het jaarrapport in bespreking. De
voorzitter wees op de gewijzigde samenstelling
Van het rapport, waarvoor spr. dank zegde aan
de districtsecretarissen. Hij deelde verder mede
dat Pastoor van Adrichem zich niet' meer ver
kiesbaar kan stellen als bestuurslid, omdat
Zijneerwaarde oordeelt, dat dat werk moet wor
den verricht door iemand, die over veel tijd
beschikt.
Het jaarrapport nader besprekend constateer
de spr., dat er gewerkt is met voorbeeldigen
ijver en rustelooze kracht.
Voor de zielerust van de overledenen van het
Juvenaat werd een gebed gestort.
Met blijdschap vermeldde de voorzitter ver-
Volgens het optreden van den nieuwen districts-
voorzitter.
De voorzitter deed daarna voorlezing van het
volgend schrijven van Z. D. H. Mgr. J. D. J.
Aengenent ontvangen:
„Gaarne geven Wij door dezen blijk van Onze
Waardeering .over de gehouden jeugd-demon-
Btratie in de maand September te Den Haag
en Wij verklaren, dat deze Onze verwachtingen
verre heeft overtroffen, hetgeen voor een groot
gedeelte te danken is aan de leiding der jeugd
leiders."
Uit de rekening en verantwoording van het
financieel beheer noteeren wij dat de ontvang
sten bedragen 4984.72 en de uitgaven 2073.08.
De voorzitter dankte den penningmeester,
den heer Bakhuijs, voor diens accuraat beheer.
Het hem verleende kruis „Pro Ecclesia et Pon-
tlfice" is lang niet onverdiend gekregen. (Ap
plaus). I
Hierna kwam aan de orde de bespreking van
het instituut der R.K. verkenners.
De paedagogische waarde van
het Instituut der R. K.
Verkenners
ut
De weleerw. heer P. J. Maas. districtsaal-
moezenier der Rotterdamsche Katholieke ver
kenners gaf in 't kort een volledig overzicht
van alle waarden, die het verkennen als paeda-
gogisch stelsel in zich bevat.
De vraag: „wat beoogt het instituut der
Katholieke verkenners?" beantwoordde spr. als
yolgt: Het wil de jongens brengen van de sla
vernij tot het dienen langs het meesterschap
van zichzelven om en ons doel is de jongens
daarvan te overtuigen en ze zóó ware zonen te
maken van den levenden Christus.
De verkenners leeren steeds paraat te zijn
om al de moeilijkheden, die ze ontmoeten langs
hun levensweg te overwinnen: door het leven
gaan, God en den naaste dienend, om den weg
te vinden, den weg naar God.
Om dien weg te volgen hebben wij verschil
lende middelen noodig. Deze middelen, die
tevens ten grondslag aan het instituut van ver
kennen liggen, moeten zijn de belofte en de wet.
Wanneer een verkenner wordt geïnstalleerd,
belooft hij, terwijl hij den hroedergroet brengt
en de hand op de vlag legt: le. ernstig te trach
ten zijn plicht te doen tegenover God, Kerk,
Koningin en vaderland; 2. iedereen te helpen
Waar hij kan en 3e. de padvinderswet te gehoor
zamen.
Uit deze belofte blijkt helder, hoe de gods
dienst een der essentieele deelen van het ver
kennen is.
De wet, waarvan in de belofte sprake is,
luidt als volgt: X. Op de eer van een verkenner
kan men vertrouwen. 2. Een verkenner is trouw
(aan zijn plichten tegenover God, Kerk, Konin
gin en vaderland). 3. Het is de plicht van een
vgrkenner zich nuttig te maken en anderen te
helpen. 4. Een verkenner is een vriend voor
allen en een broeder voor alle andere verken
ners. 5. Een verkenner is ridderlijk. 6. Een ver
kenner is een dierenvriend. 7. Een verkenner
Weet orders te gehoorzamen zonder tegenspre
ken. 8. Een verkenner glimlacht en fluit onder
alle moeilijkheden. 9. Een verkenner is spaar
zaam. 10. Een verkenner is rein in gedachten,
Woord en daad.
Vooral het derde punt, de dagelijksche goede
daad als oefening tot wilsversterking, is moei
lijk.
Het aankweeken der verkennersvaardigheid
geschiedt door de volgende middelen: zelf
tucht en zelfopoffering, scherping van het
opmerkingsvermogen door speurzin en schat
tingen, liefde voor het buitenleven door kam-
peeren, jagen, koken, kaartlezen en beoefening
der openlucht-sporten, gezondheid en uithou
dingsvermogen door spelen en zuiverheid, rid
derlijkheid door beleefdheid en hulpvaardig
heid, vaderlandsliefde door de verwijzing naar
historische figuren, bijstand in gevaar door
ambnlancewerk, eerste hulp, enz.
Over kampeeren, een precaire kwestie, zeide
spr. o.m., dat de ervaring dergenen, die in de
noodzakelijkheid verkeerden een verkenners
kamp mede te maken, tot zeer gunstige en zelfs
enthousiaste stemming voor het kampeeren
door verkenners heeft geleid.
Het moreele gevaar lijkt in het goed geleide
kamp minder groot dan in dezelfde iveek thuis.
De verkenners leiden in het kamp een door en
door godsdienstig leven; ze gaan dagelijks zoo
niet ter H. Tafel, dan toch zonder uitzonde
ring naar de H, Mis, ze biechten temidden van
Gods heerlijke natuur, kortom, er gaat door
heel het kamp Iets als een retraitestemming,
's Avonds zijn de jongens vermoeid en in de
buitenlucht slapen ze vlug in en rusten tot
's morgens het reveille-teeken hen wekt.
Echter hangt alles af van de leiding, die
moreel en technisch perfect moet zijn, die
opvoedend moet kunnen werken door een voor
beeld te zijn van offergeest, tucht, zelfcontróle,
liefde voor den naaste, correctheid, netheid,
enz., daar dit de deugden zijn die juist in het
& een zeer gestrenge beoefening moeten
Mnden.
Spr. wees verder nog op het patrouillesysteem
in de verkennersbeweging, waardoor vriend-
Schap en broederlijkheid sterk wordt aange
kweekt.
.Tenslotte werd de vraag beschouwd:, „Wat
te denken van verkennersgroepen in den schoot
van het Patronaat
,,'t Zal niemand, die zich met patronaatswerk
bezig houdt, ontgaan, dat het op den dag van
heden zeer moeilijk is om den jongens in den
schoot, van het patronaat de noodige aantrek
kelijkheid te schenken", aldus kapelaan Maas.
„De tucht in het patronaat valt den moder
nen jongen zwaar, zijn romantisch gevoel en
zijn drang naar beweging en luidruchtigheid
kan geen bevrediging vinden in iets, waar zijn
persoonlijke verbeelding en zijn individueel
karakter geen actieve rol kan spelen.
De verkennersbeweging heeft daarin trach
ten te voorzien, maar zal ook gaarne haar nut
trekken uit de vele ervaringen, die het patro
naat heeft inzake jeugdopvoeding; zoo kan, op
dat de geestelijke ontwikkeling van den jon
gen beter gewaarborgd zij, naast vaardigheids-
insignes, welke de padvinderij heeft, (waarbij
óók insignes, slechts verkregen wanneer lessen
zijn gevolgd van instructeurs en examens zijn
afgelegd) ook gebruik worden gemaakt van het
zeer heilzame instituut van avondscholen, zoo
als wij ook in Rotterdam practisck doen, waar
hij mijn verkenners tevens de .avondschool vol
gen in vakteekenen, Franseh, Duitsch,
Engelsch, enz.
Zou het nu niet mogelijk zijn, evenals men
in patronaten het groepsysteem toepast, dat in
die patronaten ook op zichzelf staande ver-
kennersgroepen worden opgericht, bestaande
uit jongens, die daarvoor de noodige geschikt
heid bezitten en daarnaar streven?"
Spr. wees erop, dat daarvoor goede leiders
noodig zijn, doch reeds worden in verschillende
steden cursussen voor verkennersleiders gege
ven.
De taak van deze toekomstige leiders zal geen
gemakkelijke zijn. Zij moeten trachten, het ver
antwoordelijkheidsgevoel en de vindingrijkheid
der jongens te ontwikkelen, ze zullen God doen
kennen door de natuur en hun leeren, hun gods
dienst dagelijks in practijk; te brengen.
„Geleerd op een wijze, die den jongen boeit
en hem er de voordeelen en het nut van aan
den lijve doet ondervinden, zal hem geven trots
op zijn eigen persoonlijkheid.
Na zijn rede gaf spr. eenige literatuur op,
waaruit zijn toehoorders verdere gegevens over
de verkennersbeweging konden putten. O.m.
noemde kapelaan Maas: „Het verkennen voor
jongens", door Sir Robert Baden Powell; „Het
verkennen in de R.K. Parochie", door Vera
Barqlay„Wenken voor Leiders', door Baden
Powell; „Eerste Schreden", „Het Welpen
hoekje", alle verkrijgbaar aan het Nat. Hoofd
kwartier, Badhuisweg 145, Den Haag.
De practische uitvoering der
verkennersvereeniging
De heer W.,E. Froger uit Utrecht ontwikkelde
■hierna eenige stellingen, na geschiedenis, doel,
belofte en wet, patrouille-systeem, groepsorganl-
satie, de welpen en voortrekkers en de insignes
behandeld te hebben in den geest van hetgeen
de vórige spreker daarover zeide.
Meer van belang voor het auditorium was
de behandeling van het vraagstuk: hoe is dit
alles te verwezenlijken?
Men beginne met de daarvoor aangewezen
lectuur door te werken en de bijeenkomsten
van goede bestaande groepen mede te maken.
Verder moeten leiders worden gekozen, die de
daarvoor vereischte capaciteiten bezitten. Deze
zijn: a. een algemeene kennis van de hand
boeken, wet en regels; b. een diep godsdienstig
leven en het bezit eener innige overtuiging van
het Katholiek geloof; c. door persoonlijke eigen
schappen en andere omstandigheden goeden
moreeien invloed op den jongen verzekeren en
voldoende doelbewust zijn om het werk met
energie en doorzettingsvermogen te kunnen
uitvoeren; d. tenminste 21 jaar zijn; e. in staat
zijn, de beschikking over een lokaal te ver
krijgen voor verkennersbijeenkomisten en f.
drie maanden in een groep met gunstig resul
taat gewerkt hebben.
De training van den leider wordt verkregen
hetzij op een inleidingscursus van weekends,
hetzij door 3 maanden practisch werk. Nadat
'n lokaal ter beschikking is verkregen, worden
6 tot 12 jongens uitgenoodigd; dit aantal mag
niet binnen de 3 6 maanden vergroot worden.
Met deze jongens wordt een kern gevormd, die
later in patrouilles leidend kan optreden. Het
spreekt vanzelf, dat voorbereiding in gebed,
ook door de jongens, noodzakelijk is.
Den leider wacht een moeilijke taak, vooral
omdat hij als leekenapostel moet optreden.
Maar wellicht Is die taak iets dankbaarder dan
die van andere jeugdleiders, omdat de resultaten
van zijn arbeid beter zichtbaar zijn.
Het uniform moot zelf verdiend worden, in
ieder geval door de jongens betaald worden;
in geen geval beginne men met het cadeau te
geven!
Nu het groepsbestuur. Dit zou samengesteld
kunnen worden uit groepgeestelijke en leider,
die de vijf overige leden kiezen uit ouders en
belangstellenden. Dit groepcomité geeft advies
en steunt geldelijk, het heslist niet.
De door spr. ontwikkelde stellingen komen
op het volgende neer:
derd worden.
1. Verkennen is voor jongens een positief
middel.
2. Verkennen behoort men niet als sport
op te vatten.
3. Hoewel de socialisten veel van de ver
kennersmethoden overnemen, kunnen verken
nen en socialisme nooit samengaan.
4. Het verkennen verwerpt eiken vasten
vorm van co-educatie.
5. Het verkennen heeft tot doel het vormen
van goede staatsburgers.
6. Het verkennen erkent de parochie als
middelpunt.
7. Het verkennen is, als karaktervormend
spel, in ieder milieu mogelijk.
8. Daar het spel van verkennen algeheele
vorming beoogt, moeten we het geheel over
nemen; dus is het veranderen of weglaten van
vooraanstaande beginselen niet toelaatbaar.
9. Het verkennen biedt den meest vrucht
baren bodem voor een goede bovennatuurlijke
ontwikkeling.
10. In het verkennen wordt de karakter
vorming o.m. bereikt door de gewoontevorming
in de daad. De insigne-training geeft een vast
systeem voor karakterontwikkeling.
11. Het verkennen benut alle typische jon
genseigenschappen.
12. Het verkennen valt en staat met de
leiding.
13. Verbreiding van het verkennen huiten
de organisatie is af te raden, daar een hand
tusschen verkenners en leiders noodzakelijk is.
14. Het vormen van groepen hangt sterk
af van het vraagstuk der leiders, wier beoor
deeling aan ter zake kundigen moet worden
overgelaten.
15. Verkennen is voor alle jongens, die be
reid zijn, wet en belofte te volgen.
Op heide redevoeringen volgde een harte
lijk applaus.
Bij acclamatie werden hierna tot bestuurs
leden gekozen de Eerw. Pater C. A. Went S.C.J.
te Amsterdam en Rector J. Th. van Galen te
Amsterdam; pastoor J. A. Ruhe werd als be
stuurslid herkozen.
De namiddagvergadering werd gisteren ge
houden in het gebouw der St. Josephgezellen-
vereeniging aan de Jansstraat te Haarlem.
Ondanks zijn 80 jaren nam de zeereerw.
heer J. v. d. Horst, pastoor te Loosduinen die
nog steeds patronaats-directeur is, aan de bij
eenkomst deel.
Medegedeeld werd, dat plannen in beraad
zijn, om in de patronaten clubs op te richten,
welker leden huisvlijtvoorwerpen vervaardi
gen voor de missie. De werkwijze is dezelfde
als die van de missienaaikringen.
De voorzitter beveelt dit werk ten zeerste
aan en deelt mede, dat 511 is binnengekomen
voor de twee missiestudenten, die op kosten
van het Juvenaat studeeren.
Het instituut van de inspectie zal worden op
geheven. In de plaats daarvan komen de rap
porteurs, die het bestuur voortdurend op de
hoogte houden van de werkwijze der patro
naten.
Aangedrongen wordt op het in het leven
roepen van gewestelijke jeugdleiderscursussen
en spelleiderscursussen. Inlichtingen verstrekt
rector Braakman. Voorts wordt aanbevolen het
houden van rëtraiten in eigen huis, wat het
midden houdt tusschen een gesloten retraite
en een triduum.
Pater Adrianus O.M.Cap. geeft eenige door
hem opgedane ervaringen. De retraite duurt
drie dagen, voorafgegaan door een novene. De
oefeningen worden 's morgens en 's avonds
gehouden.
De voorzitter bespreekt hierna de kwestie
der jeugdherbergen. Organisatie in dezen is
wenschelijk, hoewel kostschslen e.d. gaarne de
gelegenheid tot het bieden van onderdak ge
ven.
Hierna is het woord aan den zeereerw, heer
rector B. H. de Groot, tot het houden van een
inleiding over:
„De uitbouw van onze Patro
naatsbeweging in haar centrale
leiding en verschillende or
ganen"
Spreker behandelde eerst de vraag wat
tegenover de neutrale jeugdherbergen gesteld
moet worden. Het bijhouden van lijsten van
beschikbare internaten lost de kwestie niet
op en daarom ziet men de mogelijkheid onder
het oog, om sommige patronaatsgebouwen in
de zomermaanden voor dit doel beschikbaar te
stellen. Mocht het in deze richting gaan, dan
verzoekt spr. aller medewerking. Het vraag
stuk is zeer belangrijk en men hoopt daarom
op afdoende wijze hierin te kunnen voorzien.
Tot zijn eigenlijk onderwerp komend, wijst
spr. erop, dat het gaat om de doorvoering van
de nieuwe richting, die alleen ten doel heeft
meer systematisch te werk te gaan, om in de
toekomst meer vrucht van het patronaatswerk
te dragen. Er moet meer systeem meer methode
in komen, berustend op paedagogische overwe
gingen. De wensch hiertoe is ontstaan hij de
leiders zelf, omdat men voelde, dat er aan de
organisatie wat haperde.
De nieuwe richting beantwoordt de vragen:
hoe komen'we tot massa-organisatie en hoe be
houden we toch individueele opvoeding. Van
zelfsprekend is, dat men alle jongens tot het
patronaatswerk wil trekken, maar aan den an
deren kant moet men het persoonlijk contact
vinden, om door te kunnen dringen in de jon
gensziel en aldus mee te werken aan karakter-
vorming.
Voorts tracht het nieuwe werkprogram de
jeugdzorg uit tebreiden tot jeugdbeweging.
Het program biedt inderdaad gelegenheid, dat
alle jongens tot liet patronaat toetreden. Een
ieder krijgt wat hij naar stand en ontwikke
ling behoeft. Dit bereikt men door vrije clubs
vorming, b.v. voor handenarbeid, muziek, zang,
ontwikkeling, enz.
Daarnaast staat de groepvorming, welke
vooral ten doel heeft in persoonlijk contact met
de jongens te komen. Daardoor ook kan de
leiding ten volle op de jongens worden toege
past. Van de leeken-leiders zal dan veel ge
vraagd worden, maar des te beter en des te vol-
komener zal aan de vorming van de jongens ge
arbeid kunnen worden.
Men moet zich daarom systematisch op het
kweeken van leiders toeleggen. En daar moet
onmiddellijk mee begonnen worden. Het begin
van de opleiding is reeds gelegen in de maau-
delijksche vergaderingen. Vooral beveelt spr.
het kweeken van leiders uit de jongens zelf aan.
Daarna behandelt spr. de werkwijze van het
Centraal Comité, dat moet worden een vaste
centrale leiding over het patronaatswerk, want
dagelijks doen zich nieuwe vraagstukken
voor, die wachten op een oplossing. Men zal
nog eens moeten komen tot de stichting van
een eigen centraal secretariaat. Spr. verzoekt
daartoe aller belangstelling en medewerking,
vooral om te hereiken, dat voor dit doel elke
jongen per jaar 0.10 afstaat.
Voor „De Jonge Wacht" vraagt spr. nog eens
de bijzondere medewerking.
Spr. eindigt met allen op te wekken, ge
meenschappelijk mee te werken aan den uit
bouw van het patronaatswerk in al zijn instan
ties in Nederland. (Applaus).
De voorzitter deelt mede, dat de kwestie der
leeftijdsgrens nog een jaar zal worden aange
zien. Laat men intusschen de kwestie in de dis
tricten bespreken en het bestuur den uitslag
doen weten.
Over de rede van Rector De Groot ontstond
eenige discussie.
Als plaats van de volgende jaarvergadering
wordt Rotterdam aangewezen.
Na rondvraag volgde sluiting met woorden
van dank door den voorzitter voor de opkomst
en de aangename besprekingen.
Na het uitspreken van den Christelijken
groet ging de vergadering uiteen.
R. K. ONDERWIJZERSDAG.
In Westelijk Noord-Brabant.
De tweede R. K. Onderwijzersdag in dit jaar
voor West-Brabant zal plaats hebben te Bergen
op Zoom en wel op Dinsdag 15 October a.s. Als
sprekers zullen optreden de heer Dr. L, Berger,
uit Den Haag, met het onderwerp: „De psyche
der rijpere jeugd", en de heer Bernard Ver
hoeven, uit Arnhem, met een lezing over „Gui-
do Gezelle". Met muziek en zang zullen de bei
de, de ochtend- en namiddagverga(leringen
worden opgeluisterd.
Er is hier ter plaatse terloops melding
gemaakt van een artikel in „Het Volk"
inzake theoretische fundeering. Dit artikel
sloot aan bij het opstel waarmee het Ootober-
nummer van „De Socialistische Gids" opent
en waarin de heer F. van Meurs de nood
zakelijkheid bepleit van de oprichting van
een socialistische vereeniging tot bestudee
ring van maatschappelijke vraagstukken
Het artikel in de „Soc. Gids" is in meer
dan één opzicht interessant: voor de S D.A.P.
was het zoo „up to date", dat bijna onmiddel
lijk daarna aan de practische uitvoering
van 's heeren van Meurs plannen begon
nen is.
Maar ook voor ons is het belangwekkend
omdat er uit blijkt, dat het socialistisch
intellect geneigd is denzelfden weg in te
slaan als de katholieken de laatste kwart
eeuw zijn gegaan.
Wij hebben onze vereeniging nooddg, aldus
de schyijver in de „Soc. Gids", als een
„lichaam dat zich speciaal zal bezig houden
met het bestudeeren en behandelen van
economische en maatschappelijke vraag
stukken".
Partij en vakbeweging komen er niet meer
alleen met vraagstukken stellen, de kiezers
en volgelingen vragen oplossingen.
De groei van de socialistische beweging
doet de leiders als verdrinken in directen
practischen arbeid; daarom juist „hebben
wij aan theoretischen arbeid en voorlichting
nog dringender behoefte dan ooit het geval
is geweest". Want het gaat er om, bij de
oplossing van de vraagstukken zijn houding
te bepalen „naar een bepaald theoretisch
inzicht".
De vraagstukken zijn velerlei: zij liggen op
staatsrechtelijk gebied (autonomie van de
regeering, referendum); op het gebied van
de overheidsbemoeiing; op sociaal-politiek,
economisch - politiekjuridisch, sociaal-
medisch gebied.
De verschillende vragen, aldus de schrijver
in de „Soc. Gids", behoeven „vanuit onzen
gezichtskring" behandeling.
Dé soc.-dem. schrijver gaat nog verder; hij
sluit ook het filosofisch gebied o.a. het
probleem van den godsdienst in zijn ver
schillende uitingsvormen tegenover de ratio
nalistische wereldbeschouwingen" niet uit.
Die kwesties behandelen, is ook meteen
een poging doen „de intellectueelen in steeds
grooteren getale (te) trekken". En boven
dienhen te behouden. Want „voor alles
moet worden voorkomen dat onze jongere
intellectueele partijgenooten hun weg in het
leven zoeken uitsluitend in het vervullen
van hun burgerlijke betrekkingen en het
partij- en vakvereenigingsleven als een bij
komstigheid beschouwen".
De vereeniging heeft nog een doel.
„Zij (kan) zich tevens tot taak stellen te
trachten, dat de socialistische wetenschap
ook aan onze universiteiten meer dan tot nu
toe het geval is, zal worden gedoceerd en
wel door middel van het slichten van één
of meer bijzondere leerstoelen.
De „Soc. Gids" van welks redactie de
academici Albarda.. Bonger cn v. d. Wnerden
leden zijn laat in het midden „op welke
wijze op het oogenblik aan onze rijks
universiteiten sociologie en economie wor
den gedoceerd", maar „op grond van er
varing moet toch worden vastgesteld, dat dit
onderwijs onvoldoende is ten opzichte van 't
inleiden in den gedachtengang van de
socialistische wetenschap".
Tenslotte kan de vereeniging, ook al in
navolging van de katholieken, steun bieden
aan de „eenmaal te stichten Arbeiders-
hoogeschool".
Zoo zal dus de „Katholieke wetenschappe
lijke", die pas haar zilveren feest vierde, een
„Socialistische wetenschappelijke" naast zich
krijgen met afdeelingcn voor sociologie en
sociale economie; recht, sociale hygiëne,
sociale techniek; paedagogie en filosofie.
Wij behoeven er niet aan te twijfelen of
de beginners zullen in hun opzet slagen. De
katholieken, die hun op dit moeilijke terrein
zijn voorgegaan en onder de eersten zijn
geweest, die zich moedig het stigma van
seotarisme hebben laten opdrukken, zien
thans de socialisten zich ontworstelen aan
een „neutraliteit", die doodend is voor het
beginsel.
Met een schaterlach werd vroeger ge
schamperd over „kathfalieke" wetenschap,
maar de „socialistische' wetenschap blijkt
thans wij hadden er nooit aan getwijfeld
óók te bestaan.
De vertegenwoordigers van deze weten
schap hebben een enormen voorsprong, deels
omdat zij sterk geestelijk verwant zijn aan
de liberalen, deels omdat zij£ vooral in het
Noorden van het land, geconcentreerd zijn,
waar de wetenschappelijke instellingen wer
den gevestigd, die zij, veel gemakkelijker
dan de katholieken, zullen kunnen ver
overen.
Zij hebben dat gedaan met de lagere
school: er is geen twijfel aan of zij zullen
dat ook doen met de universiteiten, waar zij
reeds verschillende van hun uitstekende
krachten zagen benoemd.
De vraag doet zich nu bij ons op of veel
sociaal-democraten, die overtuigd zijn, dat
de geestelijke strijd bestaat en met gelijke
wapenen moet worden gestreden, niet zoo
onbevangen zullen zijn, langzaam-aan ook
de katholieke eischen op hooger onderwijs
gebied eerlijk te erkennen en te steunen.
Zij zullen moeten bekennen, dat de katho
lieken er voor een groot deel zoo voorstaan
als zij: ook het katholieke volksdeel heeft
theoretische voorlichting broodnoodig; ook
de katholieke gedachtengang is onbehoorlijk
vertegenwoordigd aas onze openbare undver-
Verwacht wordt: Meest matige Zuid-Weste-
lijke tot Westelijken, wind, half tot zwaar
bewolkt of betrokken, weinig of geen regen,
iets warmer.
De barometer is nog stijgende.
Fietsers en motorrijders lichten op van
's avonds 5.46 tot 's morgens 5.48.
De overivinning van een be
ginsel.
Naar aanleiding van de te Heerlen opge
richte vereeniging, die bijzondere scholen wil
stichten, geschikt voor de kinderen van sociaal
democratische ouders schrijft de Standaard:
De voorstanders van de bijzondere school
hebben er steeds naar gestreden, dat de
ouders in Nederland alom de gelegenheid
zouden vinden hun kinderen ook op de school
een opvoeding te doen ontvangen, die in
overeenstemming is met de beginselen, waar
uit zij leven.
Dit behoorde niet slechts te gelden voor
den rijke, maar ook voor den arme.
Dit zou zoo zijn voor geheel ons volk.
Zij hebben dit recht niet slechts gevraagd
voor zich zelf, maar voor een ieder.
Het verheugt ons, dat de sociaal-democra
ten, die tot nog toe voor zichzelf zoo krachti;
vasthielden aan de openbare school, den rijk
dom van dit rechtsbeginsel hebben erkend.
De openbare school in Limburg is, naar hun
meening, niet geschikt voor hun kinderen.
En nu werd in Heerlen eeen vereeniging op
gericht, die bijzondere scholen wil stichten,
geschikt voor de kinderen van sociaal-demo
cratische ouders. Deze scholen zullen „neu
traal" heeten. Dit is nog een overblijfsel van
een oud misverstand, dat allengs wel zal ver
dwijnen.
Men verkiest toch een onderwijs naar den
eigen smaak.
En kan het verkrijgen.
Maar daarmee heeft men het beginsel der
openbare school, „geschikt voor heel het
volk", losgelaten en is men op het terrein
van de vrijheid der bijzondere school over
gestapt.
Men ervaart eensklaps, dat, toen men mee
hielp anderen hun recht te geven, men zorg
droeg voor de handhaving ook van het eigen
recht.
Het verheugt ons, dat de sociaal-democra
ten in Limburg handelen in samenwerking
met den Bond van Nederlandsche Onderwij
zers. Dit maakt het gebeuren nog belangrij
ker. Het is een schoone overwinning van een
beginsel, als zelfs de bitterste tegenstanders
zich gewonnen geven.
Hier wordt toegegeven, dat de bijzondere
school regel behoort te wezen, zal er vrijheid
van onderwijs zijn, overal.
DE EENHEID VAN ONS VOLKSLIED:
'T WILHELMUS
't Zal iedereen meermalen opgevallen zijn,
dat orkesten, bij feestelijke gelegenheden ons
Wilhelmus" spelend, dit altijd anders doen,
dan wij 't zingen. Ook in de melodie bestaat
nog steeds verschil. Nu Hare Majesteit de Ko
ningin is voorgegaan, daarin verandering te
torenigen, ligt het op den weg van directeuren,
onderwijzers, zangleerareu, volkszangleiders en
allen die eeniigen invloed daarop kunnen heb
ben, krachtig mede te werken om die een
heid te bereiken. In opdracht van Hare Ma
jesteit de Koningin heeft luitenant C. L. Boer,
Directeur van de Koninklijke Militaire Kapel,
het Wilhelmus opnieuw georchestreerd, met
weglating van oude versieringen en herhalingen
en volgens de gezongen melodie. Heeren
directeuren worden nu dringend verzocht deze
zetting ook voor hun orkest in te voeren eu
vooral om dit zoo spoedig mogelijk
te doen. De heer Boer woont; Weissenbruch-
straat 50, Den Haag, en bij heeft ziah beTeid
verklaard op aanvraag gaarne te willen helpen
hij de aanschaffing van de muziek, tefen ko3-
tenden prijs. Wat die melodie betreft, het
volgende: 1) Bij den aanvang van de 3^ maat
moeten 2 achtsten worden gespeeld (gezongen)
op het woordje: ,,Een", n.l. de terts en de
kwart, terwijl 2) in de laatste drie maten op
de woorden: ,,Heb ik altijd geëerd", op de
woorden ,,H«b" en ,,ik" ieder een achtste
komt, terwijl dan op de lettergreep al een
kwart komt. In cijferschrift aldus:
3 4/5 6/
Een Prin-ce...
Dat ik toch...
2)
't
6 7/ 117 1
Heb Ik altijd geëerd.
Die mij mijn hert doorwondt.
J.-D. VAN RAMSHORST,
Zangleider v. d. Vereen. „Ons Hollandsah.
Lied", Paulinastraait 51, Den Haag.
Alle bladen worden verzocht dit over te
nemen.
siteiten; wat meer is, Calvinist en Katho
liek, d.i. bijna de helft van de bevolking, heeft
metterdaad getoond zware offers te willen
brengen om een intellect te kweeken, dat
ook het socialisme, wil het zijn taak naar
behooren kunnen vervullen, verlangt, maar
dat het evenmin, op eigen kosten, kweeken
kan.
Wij vragen aan de sociaal-democraten, die
ons eerlijk recht op vrij lager onderwijs
hebben erkend, of zij het rechtvaardig
achten, dat 40 pet. van de bevolking belast
wordt met de onrechtvaardige boete om
naast eigen- nog drie goed-uitgeruste rijks
universiteiten te onderhouden.
Ilodie mihi eras tibi: vandaag zijn wij
nog de lastdragers; de tijd zal komen dat
de socialisten het zullen zijn.
De katholieken, die nog gevangen ziften
in oude liberale suggestie, de christelijk-
historischen, die nog droomen van de ..volks
eenheid", die niet meer bestaat sinds de 16e
eeuw, mogen bedenken, dat hetgeen de
socialisten gaan ondernemen niets anders is
dan de verwerkelijking van idealen, die fe
reëel zijn om op den duur te kunnen worden
genegeerd.
1500 met piemie van 30.000 No. 20340.
1000 No. 6982, 12525.
400 No. 1638, 1845, 6797, 6944, 7276,
12957, 14505, 16586, 17003.
200 No. 305, 771, 2993, 3426, 3630,
6520, 15928.
100 No. 435, 2000, 4005, 4010, 5168,;
6296, 6932, 8220, 10982, 11522,
12684, 12779, 13891,. 16260,
19626. W
168 2806 5155 7723 11061 12926 15322 18131:
205 2814 5250 7798 1106S 13226 15463 18142
287 2821 5264 7803 11138 13241 16075 18169
454 2844 5275 7911 11164 13430 16140 18194
580 3117 5292 7998 11239 13436 16195 18225
844 3311 5326 8134 11355 13520 16358 1828
903 3362 5426 S483 11364 13554 16359 1S4C
1051 3429 5437 8679 11396 13605 16428 18440,1
1054 3734 5472 8712 11457 13754 16462 18455
1062 3762 5550 8760 11469 13771 16517 18702
1158 3776 5623 9170 11498 13977 16546 1S722 J
1166 3839 5637 9201 11571 14152 16651 18831 I
1180 3846 5718 9264 11632 14176 16674 18928
1209 3917 5759 9361 11654 14178 16762 19Cf04t 1
1374 4032 5907 9421 11670 14282 16817 191491
1440 4059 0960 9616 11688 14432 16857 19164)
1722 4147 6193 9687 11733 144-42 1698S 19355:
1745 4354 6280 9709 11868 14472 17098 19487)
1840 4426 6375 9757 11896 14-517 17133 19541
1352 443S 6430 9773 11920 14537 17175 19S99G
1979 4463 6510 9806 12096 14558 17182 19983
2004 4471 6524 9805 12204 14694 17278 20031' I
2636 4495 6660 100S3 12.533 14699 17284 200601
2143 4628 667-3 10252 12662 14747 17425 20103j
2370 4654 6739 1033-5 127.35 14918 17471 20.346,
24OS 4725 6765 10399 12736 14945 17553 20360 i
2456 4907 7065 10575 12752 149S3 17649 20450'
2577 4917 7128 10644 12838 15050 17692 20611'
2661 4970 7190 10678 12901 15155 17716 2070C
2684 5016 7593 10814 12918 15197 17819 2071fii
2720 5124 76-59 11053 12924 15234 17829 20751-/
Vf «i*
44 2623 6144
66 2524 5175
86 2525 5177
111 2-532 5202
208 2517 .5254
285 2678 5261
268 2590 5340
339 2599 5382
429 2601 5102
433 2629 5406
493 2651 5417;
497 2729 5429
505 2787'5442
5361 2819 5526
•541 2846 5530
590 2878 5542
648 2879 5516
649 2000 5567
674 2073 55715
680 2961 9624
684 3053 5698
691 3062 5702
780 307S 5745
808 3092 5749
837 3116 5809
842 3152 5837
84 7 3187 5847
873 3211 5855
920 32212 5855
1002 3223 5918
1073 3235 5952
1091 3260 5976
1106 3266 5989
1136 3285 6024
1156 3312 6060
1167 3351 6084
1228 3395 6105
1230 3418 6207
1242 3490 6221
1249 3504 6228
1258 3556 6229
1261 3591 6259
1262 3612 6274
12.91 3622 6290
1299 3628 6327
1343 3647 6343
1355 3671 6384
1373 3672 6386
1402 3740 6387
1414 3763 6414
1471 3797 61S1
1484 3824 6486
1500 3836 6518
1513 3860 6532
1565 3879 6548
1579 3997 6571
1608 4054 6655
1647 4062 6727
1675 4083 6758
1705 4118 6791
1762 4142 6798
1787 4190 6829
1800 4192' 6843
1813 4194 6373
1820 4215 6025
1823 4220 6937
1825 4311 6967
1834 4346 6972
1873 4355 7064
1878 4366 7069
1SS6 4372 7102
1896 4389 7104
1904 4396 7129
1962 4400 7168
2049 4433 7170
2092 4457 7232
2106 4479 7234
2179 4582 72,1
2253 4601 7287
2358 4606 7332
2360 4640
2367 4686
2368 4749
2392 4339
2434 4876 7523
2435 4893 7524
24-46 4969
7383
7410
7507
"519
7-581
2468 5010 7606
4 'Vv t
7648 10132 12631
7653 10135 12637
76137 10159 12699
7.761 10206 12719
7765 10233 12931
7767 10243 12951
77181 102-58 13035
7797 10269 13105
7799 10271 13142
7818 10327 13149
7821 10844 13160
7851 103-49 13212
7804 10376 13237
7874 10382 13284
7879 10387 13375
7S39 10470 13388
7942 10475 13303
7946 10508 13394
8057 10510 13398
8063 10-303 13413
8083 10563 13427
8112 10620 13423
8125 10645 13463
8157 10646 13481
8158 10648 13482
8166 10660 13401
S238 10693 13502
8266 10715 13525
8280 10720 13568
8302 10772 13603
8351 108S8 13626
8371 10946 13722
8408 10347 13724
8426 11070 13804
S462 11076 13S97
8522 11128 13905
8526 11157 13924
8578 11179 13953
8603 11185 13956
8631 11233 13993
8638 11265 14005
8643 11281 14022
8664 11292 14068
8667 11297 14107
8673 11304 14148
8682 11439 14164
8687 11468 14234
8696 11507 142-58
8703 11508 14279
8721 11518 14375
8768 11547 14487
8769 11582 14514
8772 11605 14566
8779 11639 14606
8789 11655 14607
8816 11661 14621
8852 11686 14661
8S85 11757 14664
8946 11776 14672
9015 11819 14680
9021 11821 14687
9109 11832 14605
9132 11865 14732
9143 11907 14795
9195 11919 14797
9200 12003 14798
9206 12026 14841
9228 12051 14858
9277 12057 14877
9300 12061 14894
9:102 12075 14057
9348 12080 14975
9370 12110 14977
0381 12156 14996
9429 12168 15042
9447 12254 15062
94S5 12292 15069
9488 12323 1507O
9625 12371 15141
9653 12424 15173
9712 12447 15207
9739 12458 15268
9751 12493 15284
9765 12-501 15308
9782 12511 15318
9852 12517 15332
9018 12519 15342
9997 12.544 15366
2474 5029 7611 10020 12570 15337
2479 5072 7629 10114 12600
15393 17810,
15403 17842
15416 17876'
15424 17883..!
15441 17965 1
15443 179871
15458 18068
15489 18069
15535 18135
15552 1813b
15561 18193
15580 18222
15761 18232,
15763 1S27Ï
•10793 1841®
15602 18447
15860 18467.'
15923 18503-
15939 185271
15945 18546
15984 18547
16061 18353
16003 18705
16069 18714 i
16081 18 729
16083 18731
16003 18740
16107 18745
16171 18794
16219 18827
1622-5 18857
16244 18896
16245 18908
16352 18973
16372 18998
16377 19053
16385 19094
16424 19192
16442 19203
16495 19210
16510 19312
16518 19345
16531 19353
16538 19358
16556 19516
16-580 19518"
16598 19569
16607 19597'
16622 19663
16624 19669
16646 19707;
16653 19744
16655 19820
16659 19844
16683 19846
16697 19S58
16914 19910
16964 19912
16965 19919
17030 19920'
1705-5 199821
17113 19996
17122 19990
17141 20008
17143 20013
17168 20043
17180 20110
17188 20123
17202 20156
17250 201,58
17287 20176
17239 20331;
17306 2035(1
17313 20301]
17349 20419
173-56 20420
17383 20620,
17488 20632
17-530 20634
17580 207011
17604 20752'
17641 20750!
i 7650 208121
17653 20S24
176.56 20826
17711 20876
17719 20890
17740 2095»
17742 20958'
PATERS FRANCISCANEN
Leeraarsbenoemingen c"
Tot leeraar aan het Gymnasium der Patera
Minderbroeders te Megen, zijn benoemd de Pa
ters R. Rouwendal en G. van Wersch; tot lee
raar aan 't Missiecollege van de Minderbroeders
St. Willibrord" te Katwijk a. d. Rijn zijn
benoemd de Paters A. Ruysenaars en O. Cra
mers.
Naar Java
27 November zullen de eerste Paters Minder
broeders naar Java vertrekken, n.l. de Patera
Floribertus Schneiders en Paschalis Heitkönlg,
beiden leeraar aan 't Gymnasium te Megen en
de Paters Victorius Beekman^ Azarias de Kok,
en Michael Lunter uit het klooster te Maas
tricht.
'0 Programmawijziging in
Duitschland.
Het programma der Duitsche zenders onder
gaat hedenavond een wijziging. Van 19.40 tot
20.05 uur zal namelijk rijksminister Severing
voor den Berlijnschen zender een voordracht
houden over het „Volksbegehren", welke rede
door alle Duitsche zenders opnieuw zal wor
den uitgezonden.
