Roode
ESgftSDAG 23 OCTOBER 1929
TWEEDE BLAD.
AGIN A
1R. K. STAATSPARTIJ EN
R. K. ARBEIDERS
VERGISSING
Va?®»»
^ökelsluit
ï)a
Regeling van de rechtspositie der ambtenaren
gebruïk^r, ZlJ even natuurliik - met den
Wijken argwaan wordt bejegend.
C het e®
W
De strijd om de zenduren
ing op 1 November
SANCTUS AUGUSTINUS.
KANUNNIK J. H. G. JANSEN.
ACHT GEVALLEN VAN ENCEPHALITIS.
DE TOESTAND TE MAASTRICHT.
EEN AUTO IN RAZENDE VAART
R K. UNIVERSITEIT.
HET FEEST VAN CHRISTUS'
KONINGSCHAP.
KOELIE-AANSLAGEN IN INDIE
KINDERVERLAMMING.
FABRIEKSBRAND TE VENLO.
HET BEROEPSRECHT
1
A*
hetC'6 ^eantwoor(iin€ der vraag, wat er in
Sta tnieuwe kiesreglement der Katholieke
komt art^ V°°r w'iz'8"in€ in aanmerking
Oen aan6donds in ons kamp de pen-
yjj 03 gekomen over de omschrijving des-
het8' ^°°r Centraad~ColleSe gegeven aan
j)ej,t'e^'r'P "deskundige op het gebied van ar-
aUerTt!'Ken en het arbeid6VraaSstuk" en aan
de h nt gaan waarschuwende vingers in
tiet d0,?te' W6gens het gebaar hetwelk men
cn r€I®6n' dat met zoodanige omschrijving
ci9p 1 één u'tlating te citeeren „het prin-
candid311 stanrJenvertegenwoordiging in ons
zon aat6tellingssysteem vastgelegd geacht
runnen worden".
h^ ca'r men ZiCh herinneren zal' wenschte
c- de aanduiding uitsluitend te be-
deEa\tot ''deskundigen, die uit de practijk
VooP d ^'dersbeweging hun deskundigheid
kep e 560ordeeling van bedoelde vraagstuk-
!1 en
WQrveri" T-'Jiueurn zien neDoen ver
in on7liPt V<X>r de hand' dat de bezorgdheid
dacht V'P'ftdereU ®eu'* a^ aanstonds de aan-
%e, vs gcrrcykken Van de roode over-
10 'nsinueert „Het Volk":
ecbijnt dus te zijn, aan de katho-
d'slne e 'ers hun bijzondere vertegenwoor-
dea konuutnemen. Om den klassenstrijd
atfekken 'n te drukken. Inderdaad is het ver-
^öorrtip-- eener bijzondere arbeidersvertegen-
k'assene8n vorm Tan erkenning van den
nen h» T* Die klassenstrijd bestaat bin-
V'an ,ie .b^ifke partij, als weerspiegeling
Het
sociaaldemokratie.
lijk ny00^8 hoofdorgaan tast weer schrome-
kath0j-1S, ar|t de arbeiders hebben in de
ta8en\v 6 ^'aatc3Partij geen bijzondere ver-
iVelijQ 0l>rdiging als zoodanigevenmin als
kojpgpander® stand ook. Juist om te voor
dringt' at ziRh dit wanbegrip gaat vormen.
2eer h 'n onze kringen op wijziging aan.
aHes ue,?riipelijk zit daarbij de intentie voor,
spiegg,!1 °nze gelederen te weren wat „weer-
^btinp van de sociaal-democratie" zou
^apht h®6ten en de katholieke solidariteits-
jjp e mocht schaden.
^taats'S dan °°k niemand in de katholieke
lil 0n Partij, die er iets op tegen heeft, dat
ï)!'actis\^amerh"actie °°k personen uit de
"0lhen arbeidersbeweging worden opge-
«ivij7eÏIet gaat hier uitsluitend om de
Schar^Vaaropwaardoor men het gemeen-
®ev°el bedreigd ziet.
Sep ji1' ''katholieke klassenstrijd" is en blijft
Usrlijke tegenspraak.
Het
ia*dt1S alweer gerulmen tijd geleden, dat
volk" een vreemdsoortige fantasie
®e®Stel,en °Ver me' knuppels gewapende
die ..onderkruipers" naar de
''ïflti-s abr'ek te Maastricht begeleidden. Het
W, ciaHstisch weekblad „De Socialist"
geval zoo interessant, dat het de
ende geestelijken op de bekende
Th''n heeld bracht,
v aan« -v-,
°tclo weken en weken, komt het roode
H>raa]/"®aan eindelijk met een soort tegeD-
Van het lasterpraatje:
Vq
h-richr eenigen lüd werd ons uit Maastricht
de Zin'i tlat onderkruipers bij de staking aan
itfabldek naar bun werk gebracht
l'ikej)door met stokken gewapende geeste
er
p anleiding hiervan bief de katholieke
'•'aster-' gebruikelijke rumoer aan over onzen
aj, Meu vernam echter niet, wat er dan
°UaaIlnn rJo hand was geweest, terwijl het toch
^dert ®®elh'k was, dat onze berichtgever zijn
Th ®elinS uit vrije fantasie geput had.
Crt,« Us !«zen wij in de katholieke „N. Venl.
y-are' dat bet geen gewapende geestelijken
c«ssiemaar «broedermeesters van een pro-
Vab h' tQlet de bekende stokken, om het begin
lil Sebed aan te geven".
Ij eryan zij nota genomen.
ö«rtne Vraast zloh eehter af. wat die „broe-
ka(ir}e^stcrs" met de onderkruipers te doen
kuip a en waarom zij de processiestokken,
W^n van geestelijke verrichtingen,
lea a bÜ zich hadden-dan om mee te ranse-
«o
i leekenen hierbij aan:
riö*.
uu.i.
Rt van meetaf in onze courant,
zoo
NiV*'3 in andore bladen, tegenover het
hipo Verzinsel van den „Volk"-berichUraver
tpe w «»asei van
'as Iïdee,d> »wat er dan wèl aan de hand
Do redactie van het roode
Vjtf vreaan kin ten dezen geen onbekend-
26 °°rvvenden.
5ïraa^,'at de laatste alinea van deze „tegen-
)C.^ ..nota nemen" weer in een twij-
c]e'° daglic.ht stelt en doet vermoeden,
^'1 ip r°°de redactie haar vergissing niet
c«Ssj Zlen' Het spreekt toch vanzelf, dat pro-
Scp °kken niet anders worden meegedra-
klijh, 'n een Processie. Waaruit afdoende
ïich t faliekant verkeerd „Het Volk"
^en' lnlichten over de dra«er8 dier ern-
V fJi als over een soort Koddebeiers en
^ivjt 'V,aas vooral het verband is dat gelegd
het USschen het trekken van een processie
lj6t "°Pbrengen" van „onderkruipers".
feclactiUare beter Seweest> als de ..Volk"-
5ter '6 dit late terugnemen van een
^keriv'aa^e rnaar ronduit erkend had, ten
ale te hebben gedwaald.
DE ALASTR1M-EPIDEMIE.
EEN PRINCIPIEELE
KWESTIE
De vorige week slechts 4 nieuwe
gevallen geconstateerd
Het gaat om groote belangen
voor het heden en de toekomst
De voorzitter van den K.R.O. de ZeerEerw.
Pater L. H. Perquin verzoekt ons het volgende
op te nemen:
Naar aanleiding van de woorden, welke de
heer W. Vogt Zondagavond voor den micro
foon gesproken heeft, en die in het Maandag
ochtendblad van „De Telegraaf" in daemago-
gischen vorm en gecondenseerd werden her
haald, verzoekt de Katholieke Radio Omroep-
stichting aan alle Katholieken van Nederland
zich niet te laten misleiden door de groot
doenerij van de A.V.R.O.
Na het petitionnement, dat een volkomen
fiasco werd, volgt nu een andere poging in
het groot om de autoriteiten te beïnvloeden.
Bewaren wij daartegenover onze kalmte, sterk
en krachtig als wij zijn, omdat wij één zijn en
weten, dat het gaat, ^iet om wat vermaak,
maar om groote belangen voor heden en toe
komst, evenals vroeger in Jen schoolstrijd. De
poging van de A.V.R.O., is de poging om ons
land ,te plaatsen onder een zgn. neutralen,
maar in wezen liberalen omroep, gelijk dat
vroeger geschiedde, toen men ons een neutrale
school wilde opdringen.
De strijd voor het billijk aantal zenduren is
dus voor ons een principieele strijd, waarvoor
niemand onzer, die nog prijsstelt op zijn ka
tholieke overtuiging, onverschillig mag zijn.
Hoe neutraal de A.V.R.O. is blijkt weer
uit voordrachten van de heeren der Maatschap
pij tot Nut van het Algemeen, een instituut,
dat gesticht is en werkt: „om den invloed van
het Katholicisme tegen te gaan", gelijk ons
dezer dagen nog door een vooraanstaand Nuts-
man werd medegedeeld, wat trouwens uit het
verleden dier Maatschappij meer dan duidelijk
gebleken is.
Katholieken, onthoudt U dus van elke actie,
waartoe de A.V.R.O. ook U tracht te halen en
schaart U om Uw Katholieken Omroep.
Wie weet hoe spoedig wij al onze krachten
zullen noodig hebben.
De tusschentijdsche beëindiging
der rede van den heer Vogt
F
v-en verzoek van den R. K. Bond
Van H., K. en W.-bedienden
Ij ^tselijke afdeelingen van den Ned. R.
°Qd van Handels- en Winkelbedienden
Vr]?^ranciscus van Assisië", hebben aan de
Severs In het winkelbedrijf een circulaire
"Obd—
V U' vvaarin wordt verzoent, op 1 No-
feestdag van Allerheiligen, nun
S S^u'ten en ket It. K. personeel
te
geven.
NA EEN VERZOEK EEN BEVEL
Het Ned. Correspondentiebureau te Den Haag
meldt:
Maandagavond hield de heer Vogt een rede
voor de microfoon, welke niet in het vastge
stelde program voorkwam.
Het bleek, dat de inhoud daarvan moeilijk
heden kon veroorzaken aan het orgaan, door de
overheid ingesteld, om de omroepaangelegen-
heden in voorbereidenden zin te regelen, wijl de
rede een omroepaangelegenheid behandelde op
een wijze, welke niet in overeenstemming werd
geacht met de eischen, die in de tegenwoordige,
eenigszins bewogen omstandigheden, aan het
geen in den aether wordt uitgezonden moeten
worden gesteld.
Op grond hiervan is aan den redenaar ver
zocht niet door te gaan en toen daaraan niet
werd voldaan, is hem opdracht gegeven, de rede
te beëindigen.
Aan deze opdraoht is gevolg gegeven, waarna
het vastgestelde avondprogramma ongestoord
voortgang kon vinden.
Verbreking tusschen studio en zender heeft
niet plaats gehad.
De afgebroken radio-rede van den
A. V. R. O.-directeur.
Door den heer F. Vos zijn aan den Minister
van Waterstaat de volgende vragen gesteld:
1. Is het den Minister bekend, dat de uit
zending van een radio-redevoering van den
heer Willem Vogt, directeur van het omroep
bedrijf van de Algemeene Vereeniging Radio-
Omroep, gehouden op Maandag 21 October j.l.,
des avonds, van ambtswege plotseling is afge
broken
2. Is de Minister bereid, mede te deelen, of
deze handeling strekte tot uitvoering van ar
tikel 3ter der Telegraaf- en Telefoouwet
3. Indien de voorgaande vraag bevestigend
wordt beantwoord, wil de Minister dan mede-
deelen, welke bewoordingen of uitdrukkingen,
door den heer Vogt gebezigd, gevaarlijk zijn
geacht voor de veiligheid van den Staat, de
openbare orde of de goede zeden
4. Indien vraag 2 ontkennend wordt beant
woord, wil de Minister dan mededeelen, op
grond van welke wettelijke bepaling (en) tot
den sub 1 bedoelden maatregel is overgegaan
Inauguratie candidaat-leden
Maandag had de plechtige inauguratie plaats
der nieuwe leden der R. K. Studentenvereni
ging „Sanctus Augustinus" te Leiden.
Des morgens te halt tien werd in de Klooster
kerk der Paters Franciscanen aan den Haag-
weg een gezongen H. Mis opgedragen door den
moderator der vereeniging, den JVeleerw. Pa
ter G. Dolle 0. F. M.
Na de H. Mis volgde een gemeenschappelijk
ontbijt in het Eigen Huis aan het Rapenburg,
waarna des middags te half vier de plechtige
inauguratie-vergadering plaats had.
Onder het zingen van het Io Vivat werden
de candidaat-leden, 42 dames en heeren, bin
nengeleid, waarop de plechtige inauguratie
plaats had, waarbij pater Dolle, de jonge stu
denten, eenige opwekkende woorden toesprak.
De dag werd besloten met een diner in Maison
Bruins.
Opvolger van Mgr. B. A. de Wit
als deken der stad Utrecht
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
aan den HoogE-rw. heer B. A. de Wit, Vi
caris-Generaal van het Aartsbisdom, op diens
verzoek eervol ointclag venteend als Deken
van het Dekenaat Utreciht en tot zoodanig be
noemd den HoogEerw. heer Kanunnik J. H.
G. Jansen.
Mgr. de Wit zal de functie van Vicaris-Ge
neraal van het Aarslbisdom blijven verval
len.
BOOTTREIN NV- STOOMVAART MIJ.
NEDERLAND"
Het Agentschap der N. V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland", de firma Kuyper, Van Dam en
Sme»r te Rotterdam meldt dat de boottrein
van het ms. „P C. Hooft", hetwelk 25 dezer
te Genua verwacht wordt. Zaterdagmorgen 25
October a.s. te 9.52 uur aan het Maasstation
te Rotterdam zal aankomen. Aankomst te
's-Gravenhage (S.S. station) 9.46 uur.
In de week van 13 tot en met 19 October
1929 is te Rotterdam voorgekomen 1 Ziektege
val van variola minor (alastrim). Drie gevallen
moeten alsnog vermeld als waargenomen in de
week van 6 tot en met 12 October 1929.
Verder zijn in de week van 13 tot en met 19
October 1929 vermeld: 1 geval te Delft, 1 geval
te 's-Gravenhage en 1 geval ie Hillegersberg.
Een der zieken te 's-Gravenhage is overleden.
In deze week werd afgeleverd: door de entstof-
inrichting te Amsterdam koepokstof voor 23566,
te Rotterdam voor S562 en te Groningen voor
2803 personen, totaal voor 34931 personen.
Acht gevallen van encephalitis na inenting
werden ter kennis van het Staatstoezicht op de
Volksgezondheid gebracht.
Nieuw geval te 's Gravenhage
De directeur van deh Geneeskundigen en
Gezondheidsdienst te 's Hage meldt:
Nadat zich gedurende ruim een week geen
geval van alastrim in de gemeente had voor
gedaan, is thans door den geneesheer-hygiënist
weer een vermoedelijk geval waargenomen bij
een tweejarig niet-ingeënt kind in de Pieters
burgstraat, waarvan de vader te zamen met
Rotterdammers arbeidt. Het kind is opgeno
men in de barakken aan de Zusterstraat en
het gezin in de observatie-inrichting in de
Koningstraat, terwijl de familie herinenting
ondergaan heeft. De noodige maatregelen van
ontsmetting zijn genomen.
Te Heerlen
In het ziekenhuis te Heerlen worden nog
drie patiënten lijdende aan alastrim ver
pleegd, twee patiënten werden ontslagen. Na
de vijf gevallen zijn er geen nieuwe meer bij
gekomen.
Er werd geschoten
Men meldt ons uit Maastricht:
Tengevolge van de aanwezigheid van de
sterke politiemacht, blijft liet in de stad rustig.
In den nacht van Zondag op Maandag werden
in verband met geruchten omtrent wapen
smokkelarij sterke patrouilles naar de Belgische
grens gedirigeerd, terwijl Maandag zeer vele
personen in de buurt van Smeermaes werden
gefouilleerd.
Omtrent de al of niet juistheid van bedoelde
geruchten bewaart men een diep stilzwijgen.
Maandagavond om half negen werd op den
Meerssenerweg een drietal schoten gelost. Kort
daarop kwam van den Scharnerweg een auto
in razende vaart aanrijden, die bij den over
weg bijna tegen een viertal menschen botste.
Toen dezen den bestuurder aanmerking maak
ten op zijn roekeloos rijden, werden zij door
een der inzittenden met een revolver bedreigd.
Verschrikt stoven de menschen uit elkaar. De
automobilisten maakten gebruik van de ont
stane verwarring om in de richting Heer snel
te verdwijnen.
Een politioneele waarschuwing naar Vaals
kwam nog juist op tijd om de marechaussée
den auto met groote snelheid de grens te zien
passeeren. Het nummer is evenwel bekend en
ook eenige der inzittenden. Wat zij met hun
schieten en wapens wilden, is nog een
raadsel.
Het verbod van samenscholing
in den Raad
AGENT HOUBEN WORDT OP
GEMEENTEKOSTEN
BEGRAVEN
In de vergadering van den gemeenteraad
te Maastricht werd de verordening van
den burgemeester behelzend het verbod
van samenscholing en het sluiten van cafë's
om tien uur met 21 tegen 7 stemmen goedge
keurd. De raad besloot op voorstel van den
burgemeester zonder hoofdelijke stemming de
begrafenis van agent Houben op gemeente-
kosten te doen plaatshebben.
A BTSAANVAARDING PROF DR.
FERD. SASSEN
Het laatste sein.
Zondag a.s. is liet een triomfdag voor Koning
Christus. In de plechtige stilte onzer kerken
zal aan de honderdduizenden opnieuw de god
delijke verklaring worden gegeven: „Gij hebt
het gezegd, Ik ben koning".
Zal de herinnering aan die getuigenis
door alle eeuwen heen klinkend op den
feestdag van Christus' Koningschap niet een
bijzonder doel beoogen
Wanneer we ons bezinnen, hoe de H. Kerk
door Gods Voorzienigheid geleid, juist in onze
dagen het feest van Christus' Koningschap in
stelde als reactie op de brutale loochening van
Zijn vorstelijke macht ook over de wereld, be
grijpen we hoe van ons juist op dien dag daden
van openlijke erkenning en hulde worden ver
wacht. Het wordt ons dan duidelijk, hoe ous
Katholiek Volk de heerlijke kerkelijke viering
door een openbare manifestatie te onderstre
pen heeft.
Zooii belijdenis van Christus' Koningsglorie
kan zijn het dragen van het wit-gele kruisje,
door den R.-K. Diocesanen Vrouwenbond, Bis
dom Haarlem, beschikbaar gesteld.
Dienen we eerst en vooral door verinniging
van eigen godsdienstig leven ook in het open
baar over Christus te getuigen, soms zal God
op bijzondere tijden een uiterlijke manifestatie
van allen tegelijk als een aanvulling van dat
alles wenschen.
Ons Katholieke Volk heeft reeds tweemalen
getoond door het dragen van dat kruisje den
laatsteu Zondag van October te willen mani
festeeren.
Ook a.s. Zondag zullen ontelbare handen gre
tig reiken naar het insigne, als het ter eere van
Christus, en daarbij tevens ten bate van een be
paald liefdadig of sociaal doel in zoovele steden
en dorpen te koop wordt aangeboden.
Daar zullen er onder zijn, die het koopen en
opsteken hoofdzakelijk om een bepaald mooi
liefdewerk te steunen in zoo'n gemeente. Dat
is goed Maar schooner zou het zijn als allen
op de allereerste plaats het willen dragen heel
den dag door als een hulde aan Christus' Ko
ningschap.
De wereld is verziekt van heimwee en don
kere wanhoop om het onvindbare geluk wij
willen het kruisje dragen als symbool van ons
vertrouwen in den Koning van Liefde, Die Zijn
volk den weg naar het zonneland weer vrij
heeft gemaakt.
Zij wordt verteerd van godsdiensthaat. Door
de kruisjes willen we aan de Liefde herinneren.
Zij ruit op tot klassenhaat en verwenscht den
socialen vrede, door de uniform insignes kun
nen wij zwijgend propageeren de Katholieke
solidariteitsgedachte.
De wereld tracht nog steeds van Christus een
spotkoning te maken, en wij huiveren verstild
van ontzetting om de godslasterende taal en
tactiek. O, dan voelen wij den drang naar
een daad van openlijk Eerherstel en dringt de
zielskreet naar onze lippen: „Leve Christus,
onze Koning
Hoe fier zullen we Zondag zijn op het insigne,
dat teeken van eerherstel.
Gelijk eens de Jeruzalemmers in een uur van
bewondering en liefde Koning Christus inhaal
den met palmtakken en jubellied, zoo zullen
wij, dankbaar voor de gave des geloofs, die ons
tot koningskinderen maakte, Zondag blij er
kennen, hoe Hij dient ingehaald te worden ook
in het openbare leven als de Souverein van al
liet geschapene. Nu worden de palmtakken ver
vangen door kruisjes, wier gewemel van wit
en geel zal zijn ais de kleurentaal van reine
liefde, en wier vorm doet denken aan den Ko
ningsschepter van Hem, voor Wien in onze
zielen moet klinken „Hosanna, Die komt in
den Naam des Heeren, Hosanna, Christus, onze
Koning
TOOS POST,
Presidente Diocesane R.-K. Vrouwenbond
Bisdom Haarlem.
Op de onderneming
Mombang Moeda
WAAR DE OORSPRONG IS TE ZOEKEN
MEDAN, 22 October. (ANETA). Nader wordt
gemeld omtrent de twee vergeefsche aanvals-
pogingen op de Landbouwonderneming Mom-
bang Moeda, welke grenst aan de onderne
ming Kanopan Oeloe, dat de assistent Iïïne, die
naar Pondok ging, nageslopen werd door twee
koelies, die met messen en parangs gewapend
waren. Een collega van den assistent die
juist in zijn auto passeerde, trok zijn revolver,
waarna de koelies ontwapend werden.
Ten kantore gekomen, besprong een van de
koelies den administrateur, doch de aanvaller
werd neergeslagen. Er zijn aanwijzingen, dat
de recente aanslagen hun oorsprong hebben in
dezelfde actie, die aanleiding gaf tot de aan
slagen op Kanopan Oelo.
Dit blijkt ook uit de weigering van koelies
om te werken aan de nieuwe lijn van de
Delispoor.
Te Deventer
Bij een 6-jarig meisje te Deventer heeft zich
een geval van kinderverlamming voorgedaan.
De patiente is in het ziekenhuis opgenomen.
INTERNATIONAAL LITURGISCH
CONGRES
Gis-eruii-Jdag aanvaardde de n. -.iw-b...urm-de
hoogleeraar aan de R.K. Universiteit, dr. Ferd.
Sassen, zijn ambt met het uitspreken van een
inaugurale rede over „Optimisme en pessimis
me in de Grielische Wijsbegeerte". Verschenen
bij de N.V. Dekker en v. d. Vogt en J. W. v.
Leeuwen, NijmegenUtrecht.
Prof. Sassen kwam tot d-e volgende con
clusie:
„Zoo klinkt do Grieksche wijsbegeerte uit in
een accoord van blijdschap en Godsvertrouwen,
waarin een^ pessimistische geesteshouding
tegenover de lagere levenswaarden en een
optimistische tegenover de hoogere en hoogste
harmonisch samengaan. De volheid der tijden
is aangebroken, die de Almachtige voor de
blijde boodschap van heil en verlossingdoor
Zijn eenigen Zoon had uitgekozen. Voor. een
hopeloos pessimisme, zooals de Grieken dat
hadden gekend, zou in het nieuwe wereldtijd
perk. met Christus' komst begonnen geen
grond meer zijn.
De nieuwbenoemde hoogleeraar besloot met
de gewone toespraak tot curatoren, professoren
en studenten".
Op de Antwerpsche wereldtentoonstelling
Onze Antwerpsche correspondent meldt d.d.
22 October:
Naar wij vernemen zal er het volgende jaar
op de Antwerpsche wereldtentoonstelling een
groot internationaal liturgisch congres gehou
den worden. De paters Benedictijnen zouden
als organisators optreden.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL
Ambtsaanvaarding
prof- J. Mekel
Dr. ir. J. A. A. Mekel, benoemd tot hoog
leeraar in de historische geologie en palaeon-
tologie aan de Technische Hoogeschool, zal
op Woensdag 30 October des n.m. te 3 uur in
de vergaderzaal van den Senaat zijn ambt
aanvaarden met bet houden van een rede.
Gisterenavond tegen 10 uur brak te Venlo
door onbekende oorzaak brand uit in de enve-
loppenfabriek „Holland" op de Hebbeck. Eenige
jaren geleden is deze fabriek ook door een
biand verwoest.
De Venlosche brandweer was spoedig ter
plaatse, maar het gelukte niet de tel oplaaien
de. vlammen te blusscheu. Slechts enkele stuk
ken muur zijn overgebleven.
De schade is aanzienlijk, doch wordt door
verzekering gedekt
TWEEDE KAMER
DE MINISTER HIELD AAN ZIJN WETSONTWERP VAST
DE STEMMING HAD PLAATS
EN DE BESLISSING
VIEL NIET
Geen succes voor de S. D- A. P.
De Kamer was in Maandag-stemming en deze
werkte evengoed in op de omgeving van me
juffrouw Groeneweg, die in een knalrood cos-
tuum verscheen, als op onze auti-revolutio-
naire broeders waarvan er een en niet de
minste zich op ei u gegeven oogenblik „ver-
stemde". Er heerschte zoo nu eu dan, vooral
gedurende den aanvang van de beraadslagingen
zulk een geroezemoes, dat de voorzitter her
haaldelijk om stilte hamerde en er één keer
duidelijk om vroeg.
En toch waren er geen wereldschokkende on
derwerpen aan de orde al deed de heer ter Laan
zijn best en al verzekerde de heer van Wijn
bergen op een gegevei oogenblik, dat men het
hart van de wet genaderd was.
De nieuwe wet bepaalt: le. „Ten behoeve
van den Staat wordt van den klager, die bij
een Ambtenarengerecht beroep instelt of een
verzoek om herziening indient, een griffierecht
geheven van 5, van den klager, die bij den
Centralen Raad beroep of hqoger beroep in
stelt, of een verzoek om herziening indient, een
griffierecht geheven van 10, een en ander voor
zoover de klager niet is een administratief or
gaan of Onzen Minister van Justitie.
2e. Onvermogenden zijn van het betalen van
griffierecht vrijgesteld", (art. 57).
De bedoeling van den griffierechtheffenden
wetgever is geweest, te voorkomen dat men al
te gemakkelijk processen zou gaan inspannen.
Wie betalen moet, hetzij individu hetzij organi
satie, bedenkt zich allicht nog even.
De sociaal-democraten dachten er anders over
en stelden voor het griffierecht te laten verval
len of het althans niet te doen betalen door per
sonen met een inkomen van 2000 per jaar of
minder.
De minister was niet bereid zijn „eenige bar
rière" tegen procedeeren, over te geven en de
a.-r. heer Beumer begreep niet waarom men vrij
stelling verzocht tot 2000 aangezien dit bedrag
een gansch andere waarde vertegenwoordigt in
de stad dan op het platteland en veel minder is
voor de gehuwden dan voor de 'ongehuwden.
Dit laatste kon ook de heer ter Laan niet
ontkennen en hij zag zijn voorstel o-m hals ge
bracht door 66 tegen 20 stemmen; het geheele
artikel 57 aanvaardde de Kamer met 63 tegen
20 soc.-dem. en communistische stemmen.
Typisch was in dit verband de klacht van den
heer ter. Laan, dat in Rotterdam het verkrijgen
van een bewijs van onvermogen, vooral voor
personen in overheidsdienst, zoo ontzettend
lastig en tijdroovend is. Indien deze moeilijk
heid ongemotiveerd gemaakt wordt, diende het
soc.-dem. kamerlid in de stad van zijn
inwoning handelend op te treden. Maar,
zou hij zelf niet denken, dat personen in over
heidsdienst, die meestal als georganiseerden op
vereenigin-gssteun kunnen rekenen, zoo spoedig
tot de klasse der onvermogenden behooren?
Met artikel 58 vangen de bepalingen aan in
zake het gewoon geding in eersten aanleg, dat
voor de ambtenarengerechten kan worden ge
voerd. Hier was het woord aan de juristen en
allereerst aan den soc.-dem. afgevaardigde van
den Bergh, die gisterenmiddag vooral den strijd
streed aan de hand van een artikel van den
Nijmeegschen hoogleeraar v. d. Grinten.
Het bezwaar van sommige leden was op de
eerste plaats, dat de grondslag van het recht
van beroep, in de wet gegeven, zoo eng was,
het zou de ambtenaren slechts beschermen te
gen onrechtmatige handelingen van de adminis
tratie, die bepalingen van geschreven recht
slechts zeldzaam overtreedt maar wel zeer on
billijke handelingen kan treffen.
De regeering meende echter, dat de ambtena-
renrechtspraak niet tot het afwegen van belan
gen maar tot handhaving van bet recht is be
stemd en dat de rechter niet behoort in te grij
pen behalve als de administratie de voorschrif
ten, wélke zij moet nemen, niet of althans niet
overeenkomstig hun geest, eerbiedigt.
In verband met dit artikel, hadden de soc.-
dem. afgevaardigden op art. 103 een amende
ment ingediend, waarbij het bevoegd gezag, wil
de het tot strafoplegging overgaan, den betrok
ken ambtenaar daarvan van te voren in kennis
moet (en niet kan) stellen.
De heer Van Wijnbergen, die meende dat bil
dit artikel (58) het hoofdpunt van de ambtena
renwet ter sprake kwam, meende, dat men
zich inzake de bevoegdheid van den ambtenaren
rechter moest houden aan de grondgedachte
van het ontwerp-Loeff betreffende de adminis
tratieve rechtsregeling. Men moet den rechter
toevertrouwen zelf uit te maken wat zijn be
voegdheid is en hoever deze zich uitstrekt. Elke
verkeerde toepassing van de wet valt onder
toezicht van den rechter. In dit verband wees
de spreker er op. hoe ruim de beteekenis van
het woord „onwettig" is. Men kan nog enkele
bepalingen omtrent de bevoegdheid van den
rechter in deze administratieve rechtspraak
vastleggen maarvertrouwt men den rechter
niet, zoo voegde de katholieke afgevaardigde
den lieer ter Laan even later kort en krachtig
toe, dan doet men beter, de geheele wet maar
te verwerpen. m
De minister had bezwaren tegen het impe
ratief karakter in art. 103: als de overheid
bij elk wissewasje eerst een ambtenaar moet
waarschuwen, dat disciplinaire maatregelen zul
len worden genomen, is dat een te sterke aan
tasting van het recht 'van het adminisiratief
gezag. Hij had het door baron van Wijnbergen
verlangde woord „onwettig" niet gebruikt om
dat dit zoo moeilijk is bij het, grootendecls nog
ongeschreven ambtenaarsrecht. Onder de wet,
vallen zeker kwade trouw en willekeur; indien
een materieel-onwettige maatregel wordt toege
past op de ambtenaren door een administratief
orgaan, staat de weg naar den rechter voor den
ambtenaar open. Volgens den minister zouden
procedures, als die waartoe art. 40 van het Be
zoldigingsbesluit aanleiding heeft gegeven, door
de ambtenaren voor hun rechter kunnen worden
gebracht.
Het socialistisch amendement werd verwor
pen.
Eenzelfde lot onderging het amendement waar
de heer ter Laan in had voorgesteld aan de amb
tenarenrechters de bevoegdheid te ontnemen,
dat zij de tegenwoordigheid bij het verhoor kua-
nen verbieden aan gemachtigden of raadslieden
wier aanwezigheid ongewenscht wordt geacht
(art. 95, sub 4).
Als men hier vreest, dat de rechters menschen
zullen weren omdat zij daar nu eens zin in heb
been, zooals de heer ter Laan schijnt te denken,
laat bij dan de lieele wet maar verwerpen, zei
de heer van Wijnbergen bij de behandeling vap
dit amendement.
Ofschoon de minister zich bereid verklaarde
inzage van stukken toe te staan, was de heer
ter Laan nog bevreesd voor ongemotiveerde
uitsluiting van organisatie-vertegenwoordigers;
de Kamer deelde dit wantrouwen in de komende
rechters echter niet en zij verwierp het boc.-
dem. amendement, dat de bevoegdheid van de
rechters op dit punt wilde beknotten, met 14
tegen 49 stemmen.
Een liberaal amendement om liooger beroep,
in gevallen van geringe beteekenis, uit Sa slui
ten, werd ingetrokken.
Van intrekken weet de heer ter Laan relden
hij handhaafde ook zijn amendement op art.
119, waarin bepaald wordt wanneer tot inhou
ding, beslag en korting kan worden overge
gaan. De heer ter Laan wenschte hier een rege
ling gelijk aan de voor het postbedrijf geldende.
De minister hield aan zijn wetsontwerp vast:
niet alleen de ambtenaren maar ook de pu
blieke dienst wordt er mee gediend.
Kwart voor zes viel de beslissing.
De stemming had plaats endo beslis
sing viel niet aangezien het quorum niet meer
aanwezig was. Het amendement werd met 10
tegen 40 stemmen verworpen, maar ééc stem
die van den heer Duys, die achter de glazen
deur had plaats genomen, ontbrak, zocdat he
den herstemming moet plaats vinden.
R. K. STUD- VEREENIGING
ST. CAROLUS MAGNUS
Inauguratie der
nieuwe leden
FEESTREDE PROF. MR.
W. DUYNSTEE C.ss.R.
Maandagmiddag had in het corpsgebouw van
Carolus Magnus te Nijmegen de inauguratie
van de nieuwe leden plaats, waarvoor een bui
tengewone vergadering was uitgeschreven.
Carolus Magnus mocht 57 nieuwe leden op
nemen in het corpsverband.
De Praeses van den Senaat de heer J. J.
van der Ven opende de vergadering en riep
een hartelijk welkom toe aan den Rector-Mag-
nificus, mr. P. Bellefroid en Prof. v. d. Grin
ten, die den Academischen Senaat op deze
feestvergadering vertegenwoordigden.
Speciaal verwelkomde de Praeses den feest
redenaar, Prof. Duynstee C.ss.R. die zoo bereid
willig deze taak op zich had willen nemen.
Alvorens tot de traditioneele Inauguratie
plechtigheid over te gaan sprak de voorzitter
de toekomstige Carolusleden toe.
Daarop werden de nieuwe leden geinstalleerd
volgens het aloude mos, en kreeg prof. Duyn
stee onder applaus het woord.
De zeldzame gelegenheid, hier geboden om
eens hartelijk en oog in oog te kunnen getui
gen van sympathie voor de studentenorgani
satie was een reden voor Prof. Duynstee om
de onverwachte uitnoodiging met graagte te
aanvaarden.
Tot ons aldus spr. is het gezegd in
de jeugd der tijden „Servite Domino in laetitia",
„Dient den Heer in blijdschap". En daarom
zijn wij bevoorrecht, dat we altijd vreugde
kunnen hebben. En als gij, jonge Carolingers,
aan uw studententijd, in Uw later teven niet
met vreugde terugdenkt, dan is die tijd niet
geweest volgens de bedoeling van O. L. Heer
en van uzelf.
Maar dan moet die tijd ook beleefd zijn in
ware, volmaakt vreugde, d.w.z. dat in alles
werkelijk de gestelde orde is vervuld.
Maar waarin bestaat dan die ware vreugde
in het studentenleven?
Is het de versch verkregen vrijheid, het los
zijn van veel banden? Is het de feestmuziek,
het pleizier, waarvan misschien gedroomd is
na het heerlijk geslaagde lustrum? De zucht
naar populariteit, gevierd en gezocht zijn? Hit
alles kan vreugde brengen en ik gun ze
U van ganscher harte, maar het is d» ware
vreugde niet.
De ware vreugde wordt bereikt, wanneer ge
met dat alles den geest behoudt zooals het be
hoort, wanneer ge met dat alles blijft in de
orde, waartoe ge zijt geroepen. Wanneer ge niet
afwijkt noch ter linker, noch ter rechter zijde
wanneer ge vrij en frank door het leven kunt
gaan, en zeker voor U zelf het hoofd niet hebt
te buigen.
Hierna kwam Prof. Duynstee aan het (.wee-
de gedeelte van zijn rede, over de vreugde,
die ook in de studentenwereld aan anderen
moet worden gebracht.
De studentengemeenschap is nu eemqaal een
eigen maatschappij, waarin men gezamenlijk
blij en tevreden is, en waarom de vreugde ook
in gemeenschap met anderen moet worden ge
deeld.
Hoe paradoxaal het ook moge klinken, spr.
zou toch de studentengemeenschap willen ver
gelijken met een kloostercommuniteit. Daar
immers moet men voor elkander leven en
elkander gelukkig trachten te maken. Daar
kan men niet singulariseeren maar moet men
houden van de gemeenschap. Dit alles geldt,
mutatis mutandis, voor het eigen wereldje der
studentengemeenschap. Een goed student moet
zich gaarne daar bevinden, waar de anderen
zijn, moet zich gaarne geven aan de studenten
gemeenschap, en niet maar altijd vragen: wat
heb ik er aan?
Ook in een klooster heersclien verschillende
meeningen. Dat dit in de studentengemeen
schap evenzoo voorkomt, behoeft wel geen uit
eenzetting, Maar daarin moet men ieder in z'u
wezen laten, in het belang der vreugde. Zeker,
er moet verschil van opvatting zijn en een
„choc des opinions" is meer dan eens buiten
gewoon nuttig.
De grootste vreugde wordt tenslotte bereid
door het helpen van elkander om de moeilijke
jaren van Sturm und Drang door te maken,
en eerlijk en oprecht elkander als vriend te
waarschuwen, wanneer de een of ander een
verkeerden stap dreigt te doen.
Het enthousiaste applaus der vergadering
maakte het hartelijke dankwoord van den
Praeses bijna overbodig. Prof. Duynstee had
vele vrienden onder de studenten; hij heeft
er Dinsdagmiddag meer gewonnen.
BRAND.
Te Swalruen is de woning van B. in de helde
gelegen, geheel door het vuur vernield. Van
het huisraad werd weinig gered.
