TEGEN TWEE PERSONEN LEVENSLANGE
GEVANGENISSTRAF GEEISCHT
i-*r-
„Zij moeten in ieder geval toerekeningsvatbaar worden geacht"
1 f
De Luchtvaartdienst
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1929
TWEEDE BLAD.
PAGmAj
DE MOORD TE AMSTELVEEN
ZIJ DIE EEN VROUW WORGEN, OM MEESTER TE
WORDEN VAN HAAR GELD
„Geboren misdad gers, die
reeds een reeks mis
daden achter den
rug hebben"
De Culemborgsche moordzaak
VERBAND MET EEN NIEUWE
VONDST?
EEN BLIJDE GROOTVADER
Een uitgebreid concurrentienet
DE TIJDEN VERANDEREN
De tabakswet
DE ZIEKTEVERZEKERING
OUDERDOMSVERZEKERING
HUISBEZOEKSTERS
VOOR KANKER-BESTRIJDING
aPP^et-
Daarna worden enkele psychiaters o.a. dr. C. I zijn arrestatie tegenover mij volgehouden, dat
ONDERZOEK TER PLAATSE
DE VROUWEN TROKKEN VOORDEEL
UIT DE MISDADEN DER MANNEN
Waarom maskers gemaakt werden
Overbeek gehoord, die mededeeling doen om
trent de psychische gesteldheid van de ver
dachten. De psychiaters zijn tot de conclusie
gekomen, dat de mannen in jeder geval toere
keningsvatbaar moeten worden geacht, zij heb
ben voldoende verstand om te begrijpen, wat zij
deden. Van berouw is bij hen geen sprake,
alleen bij verdachte van P. zijn degeneratie-
verschijnselen waar te nemen.
De officier van juistia merkt op, dat beide
verdachten ook met het plan schenen rond te
loopen den man, die gewoonlijk de huur kwam
ophalen, te vermoorden, van zijn geld te beroo-
ven en het lijk in een kist weg te stoppen. De
officier vraagt of dit plan serieus moet worden
opgevat.
hij onschuldig was. aan den moord.
Daarop wendt de president zjch tot de tweede
verdachte, de echtgenoote van den verdachte
v. P.
Deze vertelt, dat haar man haar ongeveer
vijf en dertig gulden heeft ter hand gesteld
op den dag van den moord, terwijl hij zei, dit
bedrag te hebben geleend. Toén verdachte dit
niet geloofde, bekende de man het geld gesto
len te hebben. Over den moord zou ook toen
niet gesproken zijn.
De president: Wist u er dan heelemaal niets
van
De verdachte: Neen, ik heb mijn man nog
gesmeekt in het vervolg geen misdaden meer
te plegen
De officier: U zegt dat nu wel, maar dan be
grijp ik toch niet waarom u eigenlijk maskers
maakte voor uw man en zijn medeplichtige
De verdachte: M'n man had gezegd, dat hij
Dr. Overbeek beantwoordt deze vraag ont-
Gisteren heeft de vijfde kamer der Amster- kennend,
damsche Rechtbank de zaak behandeld van P. verdediger van verdachte v. P., mr. Zei
P. D. en D- van P., die indertijd te Amstelveen denrust, vraagt of zijn cliënt inderdaad niet toe-
in de woning van den landbouwer Hoogeveen rekeningsvatbaar is. Tegenover pleiter heeft
te Amstelveen de huishoudster Wesseling heb- verdachte gezegd, dat hij wei twee jaar ge- I zoo graag een paar maskers wilde hebben. Ik
ben geworgd, met het oogmerk zich meester te vangenis zou krijgen voor den moord. WijBt heb ze toen voor hem gemaakt, zonder er verder
maken van gelden, die naar zij meenden, in de niet °P ontoerekeningsvatbaarheid?
hoeve aanwezig waren. De getuige Dr. Overbeek beantwoordt deze
In de zeer uitvoerige dagvaarding, welke vraag ontkennend,
tegen de twee mannen is uitgebracht, wordt °P f'e vraag of de verdachte D. wellicht be
ihun primair moord in vereeniging ten laste invloed is door andere personen om den moord
gelegd. Subsidiair wordt van P. alleen van den te Plegen, antwoordt de getuige, dat dit natuur-
moord en D. van medeplichtigheid beschuldigd, 'ijk mogelijk is. Ieder mensch kan in zekere
Bovendien wordt beiden ten laste gelegd, dat omstandigheden onder suggestie komen van
zij na het plegen van het misdrijf in de woning zii» medemer.sclien, maar dit heeft bij de
hebben weggenomen een bankbiljet van 60 en schuldvraag in dit geval weinig of geen be-
een gouden horlogo. Ingeval mocht blijken, dat teekenis.
van P. den diefstal alleen heeft gepleegd, -wordt Vervolgens wordt de burgemeester van
aan D. opzettelijke heling ten laste gelegd. Meer Nieuwer-Amstel, de heer Colijn, gehoord, die op
subsidiair worden beide verdachten beschul- den 16en Mei op het gemeentehuis werd gewaar-
digd van doodslag in vereeniging met het oog schuwd, dat er waarschijnlijk een moord was
merk de uitvoeFing van voornoemden dief gepleegd. Hjj is toen naar de plaats van de mis
stal voor te bereiden. Ook op dit punt der ten- daad gegaan, waar hij het lijk van de vermoorde I §eld werd bewaard.
over na te denken.
De officier: Maar u wist toch wel, dat het
geen karnavalsmaskers waren
Daarop wendt de officier zich tot de vrouw
van den verdachte D. en vraagt of het waar is,
dat zijn eens zou gezegd hebben „Hebben jullie
dat ouwe wijf nog geen doodklap gegeven
Wat zijn julie voor kerels. Ik had het wel kun
nen doen"
De verdachte: Maar zou ik dan, als vrouw
zooiets kunnen doen
De officier: Ik geloof van wel.
Voorts komt nog aan het licht, dat de vrouw
van v. P. een kastje had, waarin zich een dub
bele achterwand bevond, waarin het geroofde
Iastelegging wordt er rekening mee gehouden,
dat van P. de dader en D. de medeplichtige is.
Onmiddellijk daarop begint de president, mr.
van Rooyen, met het verhoor van den verdachte
D. v. P.
De verdachte bekent, reeds sinds 1928 met
vrouw vopd.
Vervolgens worden enkele marechaussees ge
hoord, die het eerst ter plaatse waren, bene
vens de landbouwer Hogeveen, die 's mom-
gens paar Nieuwer-Amstel was gegaan om be-
lasting te betalen en bij zijn terugkeer het lijk
De verdachte; Dat was een spaarkastje.
De officier: O juist, maar u gebruikte het
toch als veilige bergplaats voor het onrechtma
tig verkregen geld.
Enkele getuigen, o.a. inspecteur Posthuma
van de Amsterdamsche politie worden gehoord.
het plan te hebben rondgeloopen in te breken van zijn huishoudster op den grond vond lig- doch hun verklaringen werpen geen nieuw
bij den landbouwer H., waar hij en zijn mede- Sen-
verdachte vroeger in dienst zijn geweest.
De president: Maar u wist, dat de oude huis
houdster altijd thuis was!
De verdachte v. P.: Ja, daarom zijn we ook
op het idee gekomen haar uit den weg te rui
men!
Als laatste getuigen worden enkele personen
gehoord, die op den dag van den moord de ver
dachten hebben gezien in de nabijheid van de
woning van den landbouwer Hoogeveen.
Het O. M„ waargenomen door Mr. de Blécourt,
vangt dan het requisitoir aan, met een woord
De president: Juist, en dat is dan ook ge- van hulde aan politie en recherche, die zoo
beurd. Vertel eens hoe alles op den bewusten spoedig volledige klaarheid hebben weten te
morgen in zijn werk is gegaan. brengen in deze vreeselijke misdaad. Zoowel uit
De verdachte: We kwamen dien morgen het de verklaringen van de verdachten zelf als uit
erf vam H. oploopen en zagen daar de huls- die van de getuigen, meent spr. te kunnen cop-
houdster bij den waterput staan. stateereu, dat zoowel de moo-d- op de oude
De president: Juist. Ze was toen heel vrien- vrouw als de diefstal van het geld-en het lior-
delijk tegen jelui, nietwaar?
De verdachte: Ja, ze vroeg ons een kopje
koffie te komen drinken. We deden dat en
boen we binnen waren, gaf D. mij een teeken.
loge door de heide verdachten, bewezen zijn. De
verdachten zijn volgens het over hen uitge
bracht rapport geboren misdadigers, die reeds
een reeks misdaden achter den rug hebben.
licht op de zaak.
De officier van justitie mr. de Blécourt, zegt
in zijn requisitoir, dat uit de verklaringen van
verdachte en 'getuigen is komen vast te staan,
dat de beide vrouwen voordeel hebben getrok
ken van het door misdrijf verkregen geld. Over
het algemeen is het zeer moeilijk vast te stel
len welk aandeel de echtgeuooten van misdadi
gers hebben in het werk van hun mannen maar
hetgeen van deze vrouwen is gebleken is wer
kelijk ongehoord. Als vaststaand mag worden
aangenomen, dat de beide vrouwen een buiten
gewoon funesten invloed hebben uitgeoefend
op hun mannen.
Waar dus de heling en het trekken van
voordeel uit misdrijf bewezen zijn, eischt de
officier tegen ieder der verdachten een gevan
Naar „Het Volk" meldt arriveerde Woens
dagmiddag te Culemborg per auto het parket
uit Tiel, n.l. substituut-officier van justitie,
mr. Van Everdingen, de rechter-commissaris
mr. Top en de griffier mr. van Itallie.
Deze justitioneele ambtenaren waren verge
zeld van den politie-scheikundlge, dr. Hesselinlc
uit Arnhem en van een rijksveldwachter.
Het gezelschap, dat den burgemeester van
tevoren van zijn komst in kennis had gesteld,
kreeg een vertrek ter beschikking in het ge
bouw der registratie, gelegen aan de markt, ter
zijde van het raadhuis. Onmiddellijk na aan
komst aldaar, ging de uit Tiel meegekomen
rijksveldwachter met den te Culemborg gesta
tionneerden brigadier der rijksveldwachtr, den
heer Visser, de stad in, ten einde eenige per
sonen van huis te halen, welke door het par
ket ontboden waren.
De aanwezigheid van dr. Hesselink wijst er
op. dat dit bezoek van het parket, aan Culem
borg verband houdt met 't schriftelijk en ander
onderzoek, waartoe dr. Hesselink onlangs op
dracht heeft ontvangen in verband met den
anoniemeu brief, welke als een nieuwe vondst
in het geding is gebracht
Hij loste vreugde-schoten
VEEL VERWOESTING AANGEBRACHT
BANDOËNG 6 November. ANETA). Er
heeft een zware brand gewoed in de Kampong
Papandak Wanaradja in de omgeving van Ga-
roet. Honderd een en twintig huizen, drie Mos
keeën en een aantal rijstschuren werden door
bet vuur verwoest. Vele geiten en kippen zijn
in het vuur verloren gegaan. De schade wordt
geschat op dertig k veertigduizend gulden. De
oorzaak ligt vermoedelijk bij een ouden man,
die een kleinzoon had gekregen en volgens de
oude gewoonten des lands zijne vreugde over
dit feit uitte door het schieten met een ouder-
wetsch voorlaadgeweer, dat hij geladen had met
een mengsel van buskruit en klappervezels.
Deze gloeiende massa is op een dak van atap
terechtgekomen, dat onmiddellijk vlam vatte.
DE VORST VAN GELEEN
Maakt gebruik van zijn rechten
als leenheer
De verdachte D.: Edelachtbare, dat is gelo- Van verzachtende omstandigheden is geen spra- genisstraf voor den tijd van I jaar met verzoek
gen!
De president: Ik ben nu den verdachte v. P.
aan 't verhoeren. Wat is er daarna gebeurd?
(De verdachte van P.: Ik trok de vrouw ach
terover op den grond en knoopte haar een touw
om den hals. Eerst schreeuwde zij om hulp,
ke. De psychiaters zijn eenstemming in hun
oordeel, dat de verdachten volledig toereke
ningsvatbaar zijn. De Groningsche rechtbank
heeft destijds Y. Wijkstra veroordeeld tot
levenslange gevangenisstraf. In zeker opzicht
was het misdrijf van Wijkstra ernstiger, omdat
doch ik verzocht toen aan D. zijn hand op haar er meer gezinnen door getroffen werden, maar
mond te leggen, wat hij dan ook deed. Later
heb ik een riem uit mijn zak gehaald en dezen
om haar hals vast aangetrokken.
De president: En toén dat nog niet hielp bent
u boven op haar gaan zitten om haar beter in
bedwang te hebben.
De verdachte: Neen, da leb ik niet gedaan.
De president: Voor den rechter van Instructie
hebt u dat an-ders wel toegegeven. Wat is er
daarna gebeurd?
daartegenover staat, dat het motief van den
moord te Amstelveen een laaghartige berooving
was. Daarom aarzelt spr. ook niet tegen de
daders van dit afschuwelijk misdrijf de zwaar
ste straf te eischen, die de Nederlandsche wet
geving toelaat, n.l. levenslange gevangenisstraf.
De verdediger van den verdachte D., mr.
Schorlestein, vangt daarop zijn pleidooi aan.
Spr. acht het onjuist, dat het O. M. in zijn
dagvaarding het misdrijf heeft gesplitst in
tot onmiddellijke gevangenneming van de ver
dachten.
Het woord is dan aan den verdediger van
de vrouw van den verdachte D., Mr. J. Talma.
Pleiter wijst erop, dat deze vrouw steeds hard
heeft gewerkt en nimmer pogingen heeft ge
daan om een goed en gemakkelijk leventje te
leiden van de opbrengsten van de misdrijven
van haar echtgenoot. Bovendien is pleiter in
het bezit van een aantal zeer gunstige getuig
schriften van deze vrouw, die steeds volkomen
eerlijk is geweest. Voor het geval dat de recht
bank de vrouw toch schuldig zou verklarep
pleitte spreker voor het opleggen van een voor
waardelijke straf.
Mr. Zeldenrust pleitte daarop voor de vrouw
MIDDELEEUWSCHE VOORVALLEN
IN DEZEN TIJD
Te Nuth is het kasteel Reymers'beek ver
huurd.
Franz Fürst von Geleen-Wachtendonk komt
daartegen op in het ,,Limb. Dagblad".
Hij heeft als „leenheer", den „leenhouder" bij
schrijven van 31 December 1928 gesommeerd
uiterlijk op 20 Januari 1929 een rechtsverzuim
alsnog te herstellen. Aan deze „sommatie" gat
de leenhouder evenwel geen gevolg, zoodat
Franz Fürst von Geleen-Wachtendonk genood
zaakt was op 17 April 1929 den „leenhouder'
van het „leengoed" Reymersbeek vervallen te
verklaren en het kasteel op 9 Augustus 1929 in
beslag te'nemen.
Deze middeleeuwsche voorvallen speelden
zich in 1929 in de mijnstreek af. Het kasteel
zal intusschen niet verhuurd blijven.
HET SCHIP VAN DE LUCHT GAAT ZICH
HETEN MET HET SCHIP VAN
DE ZEE
EEN GOEDE VANGST VAN DE POLITIE.
Onder hooi en stroo
De verdachte: D. bleef bij de oude vrouw, die twee afzonderlijke feiten, n.l. den moord en den va» den verdachte van P. Pleiter wees er op
zich niet meer bewoog en beval mij de kasten
na te zoeken.
De president: Wat hebt u toen gevonden?
De verdachte: Een bankbiljet van zestig
gulden en een gouden horloge, dat Ik later heb
verpand voor zeventien en een halve gulden.
De president: Goed, ga nu maar zitten! Ver
dachte D. vertelt u nu nog eens wat er ge
beurd is.
De verdachte D. verhaalt ongeveer hetzelfde,
als zijn medeverdachte. Hij ontkent echter, dat
de huishoudster hen op den ochtend van den
moord zou hebben uitgenoodigd binnen te ko
men en een kopje koffie te drinken, Eveneens
ontkent hij zijn medeverdachte te hebben aan
gespoord om, toen de vrouw zich niet meer be
woog, de kasten van het huis te doorzoeken.
De president; Waarom hebt u dat dan niet
gedaan?
De verdachte: Ik was van de wereld weg op
dat moment.
De president: Toen de verdachte van P. de
kasten doorzocht, bent u bij het lijk gebleven,
nietwaar?
Do verdachte: Ja.
De president: Hebt u toen nog uw hand op
haar ès^nd gehouden. Kwam er toen niet een
groote (elf bloed te voorschijn?
De verdachte: Neen!
De president: Hoe verklaart u het dan, dat u
veel meer bloed aan de banden liadt dan v. P.?
De verdachte: Dat weet ik niet.
De officier van justitie tot den verdachte
van P.: Heeft uw medeverdachte D. wel eens
over een hamer en een breekijzer gesproken
De verdachte: Ja, hij liet mij eenigen tijd
voor den moord een breekijzer zien en zei,
dat het een mooi ding was om er de oude
vrouw mee dood te slaan.
De verdachte D.: Je liegt het!
Da president: Stilte!
De officier: Verdachte van P., heeft D. u niet
eens gezegd, dat in geval van nood de eigenaar
van de hofstede er ook maar aan gelooven
moest.
De verdachte v. P.: Zeker, D. zou er niet
tegen op hebben gezien om den landbouwer
v. H. ook van kant te maken. Ik heb voor D.
ook peper moeten koopen, terwijl we ook mas
kers hebben laten maken.
De verdachte D. ontkent hetgeen zijn mede
verdachte beweert en zegt, dat juist van P. hem
heeft aangezet tot do misdaad. Van P. zou ook
het breekijzer gekocht hebben en van plan ge
weest zijn de oude vrouw daarmede op het hoofd
te slaan.
Het getuigenverhoor neemt daarop een aan
vang.
Allereerst wordt een der doctoren gehoord,
die de s •tic op het lijk hebben verricht en
die den dood door verstikking hebben gecon
stateerd.
diefstal. Beide maken deel uit van een en
dezelfde misdaad. Voorts betoogt pleiter, dat
de verdachte D, niet als mededader van van P.
kan worden beschouwd, omdat hij slechts een
hand op den mond van de vrouw beeft gelegd
en baar handen heeft vastgehouden. Dit levert
op zich zelf nog geen enkel strafbaar feit op.
Wat de strafmaat betreft, levenslange gevange
nisstraf acht spr, een ondragelijke kwelling,
zelfs voor geboren misdadigers als deze twee
mannen. In leder geval hoopt pleiter, dat de
rechtbank rekeping zal houden met het feit,
dat in iedere menschelijke ziel nog wel goede
elementen zijn te vinden en dat ook een moor
denaar een mensch. is.
Daarop pleit mr. Zeldenrust voor den ver
dachte van P. In tegenstelling met den Officier
van Justitie meent spr., dat er nog wel iets
goeds te zeggen valt van den tweeden verdachte.
Allereerst is het bekend, dat de man zeer on
ontwikkeld is en tweedens staat hef vast, dat
zijn misdadigersloopbaan eigenlijk eerst begon
nen is, toen hij mét den verdachte D. kennis
heeft gemaakt. Bovendien verzoekt pleiter de
rechtbank er rekening mee te willen houden,
dat deze verdachte jarenlang door zijn familie
is geschuwd, tengevolge waarvan zijn zedelijk
weerstandsvermogen ten zeerste is verzwakt.
Als de officier van repliek afziet, bepaalt de
president, mr. van Rooijen, de uitspraak op
Donderdag 21 November des middags te half
twee uur.
De vrouwen der verdachten
voor de rechtbank
s Middags hebben de vrouwen, van de verdach
ten terecht gestaan voor de vijfde Kamer der
A'damsche rechtbank, wegens heling van de
gelden, die na den moord op de huishoudster
van den landbouwer Hoogeveen, door de daders
voor den moord zijn gestolen.
De president onderwerpt de beide verdach
ten eerst aan eeu verhoor.
De echtgenoote van den verdachte D. bekent,
dat haar man haar een bedrag van ca. veertig
gulden heeft ter hand gesteld met de mede
deeling dat het gestolen was bij den landbou
wer Hoogeveen.
De president: En dat geld hebt u in uw huis
honden gebruikt
De verdachte: Heelemaal niet. Ik heb er
geen cent van uitgegeven. Ik heb het steeds
trouw bewaard. Alleen heb ik, toen mijn broer
uit Indië kwam, dertig gulden aan hem voor
geschoten, maar die dertig gulden heb ik later
ook weer van mijn broer terug gekregen
De president: Wi t u ni"t. dat er bij bet ple
gen van den die «tal een moord was gepleegd
De verdachte: Neen, mijn man heeft tot aan
dat het leven voor deze vrouw totaal is ver
woest. Zij is niet zoo slecht als de officier Van
Justitie wel meent, hetgeen ten duidelijkste
blijkt uit een brief, dien zij eenige dagen ge
leden aan haar man heeft geschreven en
waarin zij o.m. zegt, dat zij hem toch altijd
heeft gevraagd, geen misdrijven meer te be
gaan. Bovendien heeft zij te zorgen voor een
pleegkind, dat haar niet kan missen. Om deze
redenen verzet pleiter zich tegen het verzoek
tot onmiddellijke arrestatie en vraagt, con
cludeerend een voorwaardelijke gevangenis
straf.
De rechtbank trekt zich dan eenige oogen-
blikken terug in de raadkamer, om over 't ver
zoek van het Openbaar Ministerie te beraadsla
gen. Teruggekeerd deelt de president Mr. van
Roozen mede, dat de rechtbank geen termen
aanwezig acht, om aan het verzoek van den
officier van justitie te voldoen. De uitspraak
wordt bepaald op Donderdag 21 November a.s.
VERDACHT VAN INBRAKEN
Men meldt ons uit Hoorn:
In bet politieblad stond reeds eenigen tijd ge
signaleerd zekere J. de G., wiens aanhouding
was verzocht. Hij werd verdacht van verschil
lende Inbraken o.a. te Abbekerk. Gisterenmor
gen kreeg men het vermoeden, dat de man zich
verborg in het schuurtje van den heer Klaver
boer. In de schuur werd een onderzoek inge
steld en van onder het hooi en stroo kwam de
gezochte te voorschijn; hij nam een dreigende
houding aan, zoodat de politie van de revolver
moest gebruik maken. Ten slotte gaf de G. zich
over. De man wordt ook verdacht van inbraken
in Heiloo en Ursem. Men gelooft met de arres
tatie een goede vangst te hebben gedaan.
VAN EEN WAGEN GEVALLEN
En aan de gevolgen overleden
Een vijf-jarig zoontje van den stalhouder D,
ta Beverwijk viel Woensdagmiddag van een wa
gen en kwam daarbij zoo ongelukkig terecht,
dat het ernstig gewond in het Roode Kruis zie
kenhuis moest worden opgenomen. Denzelfden
avond is de knaap aan de gevolgen van het on
geval overleden.
Toen we indertijd den reisgids van de Konink
lijke Luchtvaart Maatschappij bespraken heb
ben we de opmerking gemaakt, dat niet alleen
hot vliegen een kunst is, maar ook het mee
vliegen.
Het is natuurlijk heel gemakkelijk, om
ergens op een vliegveld in een kist te stap
pen. Dit instappen beteekent intusschen niet,
dat men dan zonder meer komt, waar men wil.
Men komt, waar men wezen wil, dat is waar.
De manier waarop verschilt echter bij den
één of den ander.
Het meevliegen is evengoed een kunst, als
het zonder stoornis afleggen eener groote reis.
Verschillende kleinigheden, die men moet hoo-
ren of ondervinden maken een vliegtocht tot
iets prettigs of tot een minder aangenaam ge
beuren.
Gelukkig is de kunst niet zoo moeilijk. Daar
velen in dezen gemakkelijken tijd er vast van
overtuigd zijn, dat alles vanzelf gaat, blijft
ze echter voor sommigen langen tijd zonder nut.
Nu zou men kunnen zeggen, ik bekommer me
niet om die vliegkunst en die kunst om mee te
vliegen, want ik ga toch nooit door de lucht.
Iets dergelijks hebben in vroeger tijden
evenwel duizenden en duizenden eigenwijze
menschenklnderen gezegd, die stellig dachten
dat de tijd met hèn stil bleef staan.
Die eigenwijze menschenklnderen kregen
ongelijk en zelfs zij, die eeuwige trouw aan de
trekschuit hadden gezworen, werden tenslotte
gedwongen, van de duivelsuitvinding, zooals
ze den spoortrein noemden, zij het dan met een
wrokkend gemoed gebruik te maken. En dit
kwam heel gewoon hier door, dat de trek
schuit verdween.
De eigenwijze menschenklnderen, uit den
tijd van de eerste spoorwegen, konden zich de
kuren van Keraban den Stijfhoofdige niet ver
oorloven. Die ging van Stamboel over land
naar Skoetari, toen het tarief van de veerpont
over den Bosporus werd verhoogd. Maar bij had
tijd en geld. Voor bem gold het Finsche spreek
woord, dat er van niets zooveel is als van tijd
en dat hiervan steeds meer komt
Na den spoorweg hebben we den auto gekre
gen. En we zijn tegenwoordig zoover, dat ieder
een zich een auto aanschaft, omdat men zich
in het huidige verkeer gemakkelijker met een
auto kan bewegen dan zonder.
De menschen, die nu nog hun schouders
over het reizen per vliegmachine ophalen, zul
len wellicht binnen een afzienbare periode
gedwongen worden, in een geweldige tien- of
twintigmotorige Dornier of Farman te stappen,
wanneer ze ergens moeten zijn, waar ze alleen
per vliegmachine kunnen komen, omdat die het
beste, vlugste en goedkoopste vervoerdmiddel
is gebleken, dat de concurrentie van eenig
ander vervoermiddel onmogelijk maakte.
Onze IC. L. M. heeft tegenwoordig al een uit
gebreid en tot concurrentie in staat zijnd net.
Het is een net, dat aansluit op allerlei inter
nationale iuchtverbindingen, die heel Europa
en de rest van de wereld als een spinneweb
omsluiten.
Het vliegtuig is daardoor in vele afgelegen
streken, waar zelden een auto en nooit een
spoortrein komt, een regelmatige verschijning
geworden, met een regelmatigheid, die van de
klok is.
De reisgids van de Farman, dien we dezer
dagen, tegelijk met een routekaart ter bespre
king ontvingen, toonde ons weder, welk een
beteekenis het overigens bijna onzichtbare
luchtverkeer reeds heeft verkregen.
De Farman maatschappij is voor Nederlan
ders geen onbekende, omdat ze een dienst tus-
schen Amsterdam en Parijs onderhoudt, met
tusschenlandingen te Rotterdam, Antwerpen
en Brussel. Het is een route, die talrijke inte
ressante vergezichten biedt, over belangrijke
steden voert en over een steeds wisselend land
schap. De talrijke aardige stadjes en dorpen
nemen tr de idee weg ,dat men niet opschiet,
een idee, die men anders gauw krijgt, door de
eentonigheid van een eindelooze landstreek
onder zich.
UITBREIDING VAN DEN
RIJKSSTUDIEDIENST
In een nota naar aanleiding van het
over de suppletoire WaterataatsbegrootinS
Geen verlaging van passagierstarieve»
bet f8#
ing 1
zegt de minister, dat het vermoeden, da'stir
Luchtvaartdienst het werk van den RU
diedienst voor de Luchtvaart zou moete» t
nemen, zoodat de Rijksstudiedienst zo» 0
verschrompelen allen grond mist. .„gH8"
reeds daaruit, dat gelden worden uitgetl
om het personeel van den RijksatudiedieU3^^,
3 ambtenaren uit te breiden terwü1 vo]ieel
plannen in overweging zijn om het P«» y
van dezen dienst, die bij de tegenwoorn'^
zetting zijn wassende taak niet meer »a»
hooren kan vervullen, in overleg met he ^j,
partement van Defensie nog verder uit
den door detacheering van officieren va»
Marinestoomvaartdienst.
Omtrent den wensch naar tariefsverj
voor het luchtverkeer merkt de min
ister
niet
ee»
dat verlaging van passagierstarieven yflr-
zoodanig drukker gebruik zou mogen d°eI 1(je9
wachten, dat de inkomsten althanB gelijk o0k
blijven. Onder deze omstandigheden ka»
wegens de financieele uitkomsten der K-
die ondanks het Rijkssubsidie thans
liezen werkt, aan tariefsverlaging
niet worden gedacht.
VO'
met
,orals:
Intrekken van bedrijfsvergunninge»
De ontvanger der invoerrechten en acCd!!j,;ii
herinnert tabaksvergunninghouders, dl» „t
bedrijf in den loop van 1929 hebben ge®
of nog zullen staken, opnieuw aan
h»®
verplichting om tijdig intrekking te verz°e
vet'
van hunne bedrijfsvergunning, daar zij Dij
zuim over het jaar 1930 opnieuw recht
schuldigd zijn. Bij het verzoek om intr®1' j,
moet de vergunningskaart worden overg®
De Bedrijfsvereeniging voor het
Kleedingbedrijf en aanver
wante bedrijven
Dinsdag is de eerste vergadering geh°11 -r
d8»
yd®1
van het bestuur der bedrijfsvereniging
het kleedingbedrijf en aanverwante bedi'U
opgericht door de Ned. Vereeniging van ^eat-
gevers in het heerenkleedingbedrijf
annex-confeotie-zaken), den bond van K'ee jg
maker-Patroons in Nederland (Maatzaken).
drie samenwerkenden bonden van arbeidC0^,
arbeidsters in de kleedingindustrie en de»
gemeenen Nederlandschen bond van
dt'?
vet*
en Kantoorbedienden en de Ned. ver. va»
Kantoor- en Handelsbedienden. Deze
laatstgenoemde organisaties hebben haar
tegenwoordiging in de bedrijfsvereenigi»? jj
de kleedingindustrie, omdat de werkgever®,
het maat-annex-confectiebedrijf ook vele
kei- en kantoorbedienden in bun die»3''
ben. £,a
Tot dat de bedrijfsvereniging oveïrf'^
eigen bureau beschikt, is het secretariaat*^,.
vestigd: Keizersgracht 405 te Amsterdam*»
De heer mr. C. P, M. Romme, hiertoe
zocht, verklaarde zich bereid het bestuur
de bedrijfsvereniging als rechtsgeleerd r»a
man bij te staan.
Het besluit werd genomen, dat de bedrU
vereeniging zich zal aansluiten bij de le" ,j,
tie van Bedrijfsvereenigingen voor zieke»"0
verzekering.
Met het oor- 0p de bijzondere moeilijkh®'
.de"*
nu'9;
an bij de verzekering der
kleedingindustrie, werd z°°\.,
ui»B
HOE EEN TAXI, die Woensdag op de Keizersgracht te Amsterdam door den chauffeur in
het water geduwd werd, omdat zij In braad waa geraakt, gered werd
Kijk, jó, als die groote vogel voorbijkomt
is het tijd om te schaften
De Farmanmaatschappij heeft een heirleger
van luchtvogels, dat om, van en naar Le Bour-
get vliegt als een vlucht duiven rond de til
van een duivenmelker. Al die luchtvogels heb
ben namen. De Blauwe Vogel, de Jabiru, Go
liath. Namen en nummers. De Blauwe Vogel
heeft twaalf slaapplaatsen In zijn romp en
onder de verschillende er ln aangebrachte
gemakken mag wel de keurige bar worden
genoemd.
Het schip van de lucht wordt steeds grooter,
steviger en luxueuzer gebouwd. Reeds thans
suizen er langs het zwerk machines ,die zoo
groot zijn als de karveelen, waarmede Colum
bus eens Amerika ontdekte.
Het schip van -de lucht gaat zich meten
met het schip van de zee en het wordt even
talrijk. De vliegmachine, die niet zoo lang ge
leden nog iets was, dat onze nekken stijf deed
staan, gaat ongezien over onze hoofden. Slechts
het gebrom In den hooge trekt nog onze aan
dacht, maar dan alleen, wanneer het sterker
is dan gewoonlijk.
De jeugd oefent zich echter in het herkennen
van het type, zooals ze dat vroeger bij de auto
merken deed. En elke jongen, die z'n oogen
den kost geeft, weet of het een Fokker of een
Farman is, die over hom heen davert
die zich vo<
arbeiders ie
door de wc gevers- als werknemersbest»11
leden de noodzakelijkheid uitgesproken dat
kleedermaker-patroons zich bij de bedrijft'
eeniging in bet Kleedingbedrijf aansluite»-
bedrijfsvereeniging zal n.l. trachten ee»
ciale regeling te treffen voor de verzeker
der thuiswerkers. elJ
Donderdag 12 December zal te Utrecht
propaganda-vergadering worden £efl°11'
waartoe de werkgevers uit alle bedrijfstak
der Kleedingindustrie zullen worden uitg®»1,
digd.
Rijijkssubsidie
et-
De Minister van Arbeid, Handel en B„
held brengt ter kennis van belangheh'"3
vereenigingen, dat in de subsidieregel!»!!' f.
plaats van: „Geen Rijkssubsidie wordt
leend in eventueel door de vereeniging
de premie voor pensioen- of levens verzeker»»"
het navolgende moet worden gelezen:
„In zake het Rijkssubsidie ten behoeve
de ouderdomsverzekering der huisbezoek»
is de navolgende regeling vastgesteld; gp
a. Deze regeling heeft uitsluitend betr m
king op de subsidieering ten behoeve vaU,leu
ouderdomsverzekering; voor het vastste'
van het subsidie ten behoeve van de onêeV^
len- en invaliditeitsverzekering blijft de tot
toe gevolgde methode gehandhaafd.
b. Alleen dan wordt subsidie verleend,
neer eene verzekering gesloten is, die Te°-.p
geeft op eene jaarlijksche uitkeering van
stens 600, ingaande op 55-jarigen leeftijd'
c. Grootte van het subsidie: Ke
60 voor de verzekering van de sped"e
huisbezoeksters;
20 voor de verzekering van de wijkverp'e
ster-huisbezoekster. „r
d. Het onder b bepaalde geldt alleen
nieuw te sluiten verzekeringen. Voor r®
vroeger gesloten verzekeringen, welke R'e,ajOi
niet voldoen, zal toch een subsidie van f
resp. 20 worden toegekend, indien s'eC,eti
een bewijs wordt overgelegd, dat de uit?a go
voor de ouderdomsverzekering minstens f
per jaar bedragen en hiervan ten minste
door de vereeniging zelf wordt betaald.
Een gift van 50.000 francs
ed'
Uit Brussel wordt ons geseind, dat een -
moedige gever aan de „Ligue nationale be .3
centre le cancer" een bedrag van 50.000 U .jj
heeft geschonken voor de stichting va» *0r
prijsfonds, waaruit jaarlijks een prüs zal
den toegekend aan den wetenschappe'
vorscher, die een belangrijke vondst, zal
it'T,
ben gedaan op het gebied der kankerbe»1
ding, hetzij in pathologisch opzicht, hetzij
een oogpunt van behapdeling. y
Deze prijs zal worden toegekend zonde»
derscheid van nationaliteit.