IN GALOP DOOR SPANJE Kabouters zijn: LUCHTVAART. DINSDAG 12 NOVEMBER 1929 jr»)\1>. PAGINA i HET BRUISENDE LEVEN VAN KONINKLIJK MADRID DE SCHATTEN DER WEENSCHE CAPUCIJNEN TREIN OP GROEP ARBEIDERS GEREDEN ITALIAANSCHE ATTACHE AANGEVALLEN O DIE EIGENWIJSHEID! VERVALSCHING VAN LOON LIJSTEN HEVIGE WATERHOOS DE „DO. X". UNION EN DE R. K. F, TEGEN SPELVERRUWING. VERGADERING F. I. F. A. DE STRAFSCHOPREGFï GEWIJZIGD. KORTE BERICHTEN. WIELERWEDSTRIJDEN IN HET BUITENLAND. ZWEMRECORD. 4t— j£ J. fr NiEliW OPERA-GEBOUW TE CHICAGO. tJ DE PERFECTIE VAN 'N GOEDGELUKTEN OCTOBERDAG B e r 1 ij n, 31 October 1929. Spanje ligt een heel eind van Berlijn ver wijderd en de afstand van Madrid naar de Duitsche hoofdstad, om maar een voorbeeld te noemen, bedraagt de kleinigheid van juist 2525 K.M. Het vormt dus een prachtdoel voor voortvarende vliegmaatschappijen, re.den waar om de Lufthansa ook reeds een geregelden dienst tusschen het Tempelhoferveld en Sevilla geopend heeft. Maar de spoordirecties doen van hun kant ook wat ze kunnen, om den afstand onder de knie te krijgen en hun loffelijke inspanning ten deze werden met vele successen bekroond. Met den Nordexpress kan men tegenwoordig reeds in 18 uur Parijs halen, hetgeen een verschil van vier k zes uur op de andere verbindingen uitmaakt en van Parijs kan men, in prima pullmanwagens gewiegd, in een ommezien tijds de Spaansche grens hereiken. Het wezen pullmanwagen is uit Amerika geïmporteerd. D.w.z. het lichaam ervan; de ziel echter heeft men vergeten in te pakken en mee te nemen. In Amerika beconcurreeren de spoorweg maatschappijen elkaar met groote vinnigheid door reusachtige reclame voor de landschappe lijke schoonheid te maken, die van de vensters hunner treinen waar te nemen valt. Uit deze reclame werd de pullmanwagen geboren, die zóó is ingericht, dat men, iu een luien stoel ge legen, zonder een'ge belemmering of halsver- wriuglng de schoonheid van de prairies in zich op kan nemen. Bij het naderen van een merk waardig punt waarschuwt een neger met luide stem, dat de reizigers goed doen, zich aan de stuur-, dan wel aan bakboord vensters van bun vehikel in slagorde te scharen en op erg sen sationeels plekken houden ook de snelste snel treinen een paar minuten halt, om de genietin gen heelemaal perfect te maken. Maar in Europa heeft men dezen vorm van •toerisme nog niet gevat. Een pullmanwagen wordt genomen, omdat het reizen erin comfor tabel en chic is en voor hetgeen buiten de por- tiertjes zcoal gebeurt heeft maar een zeer kleine fractie van het reizend publiek een beet je interesse. Op een vaart als die van Parijs naar Bordeaux is dat zeer jammer, want men ijlt een macht van bezienswaardigheden voor hij, die het onderbreken van een spoorweg- romannetje zeer zeker wettigen. Bij Irun wordt met veel nieuwsgierigheid uit gestapt, want men betreedt daar voor het eerst den Spaanschen bodem en, net als dat bij het naderen van een vreemde haven met den loods het geval is, wil men uit een inspectie der douanebeambten reeds verdragende conclusies trekken over het land, dat men binnen reist en het regime dat er heerscht. Deze beambten zien er zeer martiaal uit en de revolver, die op hun zitvlak bengelt doet een weinig vreesaan jagend aan. Maar ze blijken bij nadere kennis making even tam als zakelijk te zijn en ze vor men als zoodanig inderdaad een goede afspiege ling van de Spaansche dictatuur, die van de Italiaansche ddaiin zoo aanzienlijk verschilt, dat zij haar uitstralingen naar buiten zooveel mogelijk opvangt en verdooft. Spanje heeft breeder spoor dan de rest van Europa en we betreden in ïrum dus een ande ren trein. Deze is bereids goed verwarmd en dat niet zonder reden. We gaan nu immers de hellingen van bet Asturisch—Cantabrisch ge bergte beklauteren, om na een paar uur uit te monden in de onmetelijke hoogvlakte van Oud Castilië, waar het om dezen tijd van het jaar des nachts al ijzig koud kan zijn. Tegen het ochtendkrieken bereiken we de stad van St. Theresa, die met haar kanteelde muren, haar torens en massieve poorten een eerste visie van Spanje in het leven roept. Avila ligt 1133 M. boven den zeespiegel en verheugt zich in een alle3 behalve schappelijk klimaat. Op het oogenblik is het stadje in het prachtigste morgenrood gebaad en schijnt het een beeld van onuitroeibare heerlijkheid. .Vaar ik herinner mo liqt vier jaar geledsn op de fiets bezocht t© hebben, teen de sneeuw er twee voet hoog op de wegen lag, een gierenden storm over Oud Castilië liaenjoeg en er een koude heerschte, die tot liet merg in de beenderen toe deed verstijven. Avila ligt aan den voet van de Sierra de Guadarrama en wanneer we den kam van dit gebergte over getrokken zijn, nadert het twee de sensatiepunt van de reis, hst Escorial. Men ziet het machtige bouwwerk, dat er in zijn kleur nog spiksplinternieuw uitziet van zijn coupé-vensters zeer goed liggen. Maar de sen satie, die het in staat is op zijn bezoekers uit te oefenen, dringt toch niet tot den restauratie wagen door. Om die te genieten, moet men af dalen in de koningscrypt,- moet men eenigen zin voor vaderlandscha geschiedenis hebben en met deze beladen opblikken naar den dunnen wand, waar achter het stoffelijk overblijfsel rust van zulke mannen als Karei den Vijfden en Filips den laatsten. Maar reeds stoomen we Madrid bi-in n. Vliegensvlug gaat het naar het hotel en in zonder verder omwegen naar het Prado. I niet ieder gegeven, zich na een treinreis „::i een vol etmaal met hart en ziel aan de schoon heden te kunnen overgeven, die het Spaansche genie geschapen heeft. Overigens kan men uit muntende prentbriefkaarten voor een dubbel tje het stuk koopen, waarop de tafereelen van de el Grecos, de Goyas en de Velasquezen nog schooner afgemaald staan, dan de kunstenaars ze zelf geschilderd hebben. Maar wat men op een prentbriefkaart niet krijgen kan, dat is het bruisende grootstadsleven van koninklijk Madrid en ik ontsnap op een onbewaakt oogen- blik dus aan het zeer uitstekende geleide van den museumdirecteur, om dat leven even langs me heen te laten gutsen. Daar huiten schijnt niet alleen de zon, maar heerscht ook het meest absoluut prachtige weer, dat een aardling zich denken kan. De perfectie van een goed gelukten Octoberdag op de Spaansche hoogvlakten is eenvoudig weg noch met penseelen, noch met schrijfmachines vast te leggen. Alleen om daarvan te genieten is een reis naar Spanje gewettigd. Een weder ga daarvan is op de wereld haast niet te vin den of het moest een winterdag in de Ganges- vlakte zijn, waar de lucht ook wel eens den indruk maakt, uit niets te bestaan dan goud, kristal en parelende champagne. Maar we zijn nu in Madrid en het is zaak zijn weg te vinden door den banjir van auto's, die door de straten suist. Ik begeef me snel naar de Plaza da Cibeles en wensch me onderweg al geluk, de Duitsche hoofdstad even te hebben kunnen verlaten. Want lang staren op één en hetzelfde punt leidt tot éénzijdigheid en ik er ken den invloed daarvan te hebben ondergaan. Ik heb vaak over het tempo van Berlijn ge schreven en heb dat voorgesteld als iets geheel en al eenigs in Europa. Vluchtige bezoeken aan Parijs en Londen hebben dat inzicht niet gebroken, maar hier, in Madrid, ligt het reeds in een verreluurs uit elkaar. Vier jaar geleden bezocht ik de stad voor het laatst en ik heb er natuurlijk geen beeld van mee naar het Noorden genomen, dat in alle details vast lag. Maar a. rondwandelend kan men in een oogwenk vaststellen, dat er hier enorm veel afgebroken en herbouwd, veranderd, verbreed en verbeterd Even snel het post kantoor in. Dit bouwwtheeft een oogenblik tijds de pretentie gehad. het herlevend Spanje te symboliseeren, maar dat was een er rgt vergissing, want het is een pretentieu ast met veel ruimte, maar weinig schoonheid, die zich nu gelukkig een beetje staat te schamen Inmiddels lokt de Cal'e de Alcala, Madrids hoofdstraat tot een bezoek. Snel er doorheen gegaloppeerd. Men denkt hier een oogenblik in New-York verzeild geraakt te zijn, zóó ver dringt de eene wolkenkrabber er den andere. En allerwegen wordt gebouwd en ontwaart men de pulseerende kracht, die van aanpak, onder neming en durf uitgaat en die de atmosfeer zoo intensief vervult, dat zij om zoo te zeggen met een mes te snijden is. Nu naderen we de Puerta dei Sol. Op dit merkwaardige plein blijkt nog niets veranderd te zijn. Zuiks natuurlijk niet uit eerbied 'voor overlevering, want het plein is zóó lcelijk, dat er niets te bederven valt. Maar vermoedelijk uit gebrek aan plaats. Da Puerta del Sol heeft immers de reputatie, de drukst begane plek van de heele wereld te zijn en daar ze niet zeer groot is kan ze geen kwadraat meter mis sen voor het aanbrengen van stellages of het opstapelen van bouwmaterieel. Het is nu nog ochtend en het verkeer is er schappelijk. Maar tegen het vallen van de duisternis hoop ik nog even te deserteeren en op eigen gelegenheid een tweede bezoek aan de fameuse Puerta te brengen. Dan staat daar de eene helft van Madrid op de trottoirs ge schaard te kijken, hoe de andere helft voorbij schuifelt. Dan galmen de krantenjongens en brullen de auto's en kwaken de trems er met een heerlijke razernij, die een gevoel van glim lachende berusting kweekt. Dan offert men gelaten een half uur van zijn leven, cm een afstand van honderd meter af te ioggen. Dan ziet, hoort, voelt en riekt men een schouwspel, dat men maar op ééne plek in de wereld genieten kan. Dan ziet men de Puerta del Sol in haar vollen al avondschen luister. x Maar nu is het tijifrwastig terug te ijlen naar het hotel, bij de collega's te infonneeren, hoe Goya en Tltiaan het maken, hen als tegen prestatie te vertellen over wolkenkrabbers en het stormend bruisend opwaarts rukken van Madrid en zich oüder de bedrijven door in het tuig te leggen voor de gebeurtenis van den dag, da lunch bij Primo de Fiivera. TER BEZICHTIGING VOOR H^T PUBLIEK Herinneringen aan vorstein-geluk en vorstenrouw Onze Weensche correspondent schrijft: Dezer dagen heeft men in Weenen de schat kamer in den ouden keizerburcht opnieuw geo pend. De president der republiek, de kardinaal van Weenen en diverse dignitarissen waren bij de plechtigheid tegenwoordig en hielden de gebruikelijke toespraken; dan werd de verza meling ook voor het publiek toegankelijk ge steld. De verzameling is nu gecompleteerd en door toevoeging van kunstschatten uit andere musea tot één der grootste verzamelingen van kerke lijke kunst in geheel de wereld geworden. Vooral heeft het Capucijnenklooster van Wee nen heel wat bijgedragen, om dit succes te bereiken; het heeft alle kunstschatten afge staan, welke vroeger door leden van het keizer- huis werden geschonken en die tot de omwen teling daar werden bewaard. En juist die kunstschatten uit het Capucijnenklooster geven een heel eigenaardig cachet aan de verzameling. Zij zijn een soort trait d'union tusschen Wee nen en het oude keizerhuis. Onder de stukken is het doopkleed van Frans Jozef, dat eveneens dienst heeft gedaan bij het doopsel der gezusters van den overleden monarch; bij Maximiliaan, die als de ongeluk kige keizer van Mexico een vroegtijdigen dood vond; bij Maria Anna en de aarshertogen Karl Ludwig en Ludwig Victor. Er is voorts een trouwring van Maria The- resia, de groote keizerin uit de o-»f tiende eeuw, welke ring ook dienst deed bij i.-., huwe lijk van kroonprins Rudolf met prinses Stefa- nie van België in het jaar 1881. Of de Weeners gelijk hebben, dat een trouwring niet twee keer mag dienst doen? Men zou haast zeggen, dat de bijgeloovigen gelijk hebben! Er is althans geen geluk geweest in het tweede huwelijk, waarhij de ring dienst deed; het ongelukkig einde van de korte, echtelijke vereeniging be hoort tot de grootste tragediën van het voor malig keizerhuis. Een klein ciborium met een relikwie van den H. Petrus, door Pius IX in het jaar 1853 geschonken, herinnert aan den aanslag, in dat jaar op keizer Frans Jozef gepleegd. Om den keizer zijn gelukwenschen te doen toekomen over den gelukkigen uitslag zond de H. Vader dit geschenk, dat thans een der mooiste stuk ken der verzameling is. Daarnaast is een eenvoudig kruisje, beschil derd houtsnijwerk, dat keizerin Elisabeth enkele uren voor haar tragisch einde in Genëve bij een handelaar in antiquiteiten ge kocht heeft en dat men dan, na haar dood, boven haar lijkkist ophing in de groeve der Weensche Capucijnen. Een zeer waardevol stuk is een relikwieën- boom, een geschenk van Paus Paulus V aan keizerin Maria Anna. Het Is een boompje uit gedreven goud; de vruchten van het boompje zijn relikwieën. Verder is er een miniatuuraltaar, eveneens van Maria Anna. Het rijk met goud en edel gesteente versierde kunstwerk, heeft als mid denstuk een mozaïekbeeld van de geeseling en de kroning met doornen van Christus; het mozaïekbeeld Is uit kleine stukjes zijde, ver vaardigd, terwijl in de altaarnissen relikwieën in gouden met robijnen bezette schrijnen zijn aangebracht. Eindelijk is er nog een nagel uit de doornen kroon van den Zaligmaker, eveneens een ge schenk van Paus Paulus V; deze nagel wordt ook in een rijk met goudemail, paarlen en in goud gevatte robijnen versierd schrijn bewaard. Een kruis van paarlen, waaraan een uit rosa aebaat gesneden figuur van den Zaligmaker, dat eveneens uit Rome als geschenk aan kei zerin Maria Anna werd gezonden, behoort tot de schoonste en meest waardevolle stukken van het museum. In alle kasten wordt een groote menigte ker kelijke vaten bewaard, terwijl er bovendien een schat is van heilige gewaden, bijna alle geschen ken van leden der voormalige keizerlijke familie. Vele, ja de meeste van deze gewaden, zijn door de dames zalf met eindeloos geduld vervaardigd, uit stoffen, die gewoonlijk bij groote plechtigheden hadden dienst gedaan, als bruidskleeden en dergelijke. Had de uitkijk zijn plicht verzaakt? 4 DOODEN, 6 GEWONDEN ALTONA, 10 November. (V. D.) De distriets- directie der spoorwegen te Altona, deelt mede: Een groep wegwerkers was bezig een werk- trein die gedurende den schafttijd op het tram spoor was gereden, met rails en dwarsliggers te laden. Daarbij moesten de arbeiders op den spoorweg HamburgAltona komen, waar een wachtpost werd opgesteld. Deze uitkijk heeft een uit de richting Ham burg komende locomotief niet tijdig genoeg be merkt, waardoor de locomotief op de arbeiders inreed. Hierbij werden twee personen gedood en 8 gewond. De gewonden werden, nacjat hun door de brandweer 't noodverband was gelegd, naar 't ziekenhuis overgebracht. Twee zwaar gewon den overleden kort na aankomst in het zieken huis. Incident te Belgrado BELGRADO, 9 November, (W.B.) Hat Agent schap Avala deelt mede: Eergisternacht ont stond in een nachtlokaal een conflict tusschen den Italiaanschen attaché voor luchtvaartaan gelegenheden, kolonel Cassone, en een anderen bezoeker. Geprikkeld door eenige woorden, welke deze tot hem richtte, gaf Cassone den ander een klap, die de geslagene met een vuistslag beant woordde. De politie trad terstond op en bestrafte den schuldige. De Italiaansche gezant deelde de zaak aan den minister van buitenlandsclie zaken mede, die daarop de vereischte stappen deed. DE ONVERANDERLIJKHEID EENER RADIOACTIEVE CONSTANTE i BETWIJFELD. In Juni j.l. verscheen in bet Engelsche tijd schrift „Nature" een bericht, dat velen met belangstelling en verwondering zullen hebben gelezen. Het bericht werd in deze courant uit de „N.R.Ct." overgenomen en bevatte de merk waardige mededeeling, dat een der eerst- bekende radioactieve stoffen, .ul. het polonium, dat in 1898 door mevr. Curie nog vóór het radium werd ontdekt, een eigenschap zou ver tonnen, die men bij deze stoffen voor uitge sloten hield, n.l. de veranderlijkheid der ver- valsperiode. Een nu bijna 30-jarige, nauwgezette waar neming heeft ons geleerd, dat er nauwelijks één ander natuurgebeuren te vinden is, dat zoo regelmatig in den tijd verloopt als het ver- valsproces der radioactieve stoffen. De spon tane ontbinding dezer stoffen verloopt n.l. vol gens een logarithmische functie, hetgeen bur gerlijk gesproken hierop neerkomt, dat de hoe veelheid stof, die per seconde uiteenvalt, steeds evenredig ls met de hoeveelheid, die nog over blijft. Zoo regelmatig werd doze degradatie reeds door Pierre Curie bevonden, dat hij beeft voor gesteld daarin het fundament voor de definitie van de wetenschappelijke tijdseenheid te kie zen. Zooals men wel kan begrijpen, is deze eigen schap, of liever gezegd deze standvastigheid in eigenschappen, in de afgeloopen 30 jaar door de radioactieve stoffen hebben bezig gehouden, ontelbare malen opnieuw onderzocht en gecon troleerd. Sommigen vonden wel eens kleine afwijkingen, maar men kon deze deels verkla ren. deels aan waarnemingsfouten toeschrijven. In het bericht evenwel, waarop wij hoven wezen, werd een afwijking van zoo groote waarde opgegeven, dat men wel den indruk kreeg hier voor een echt, tot nu toe onbekend natuurverschijnsel te staan. Deze anomalie werd niet geconstateerd bij praeparaten, die zich steeds op dezelfde plaats bevonden, maar die naar verschillende punten van Europeesch Rusland waren gezonden. Uit de tabel, die thans door L. Bogoiavlensky wordt gepubliceerd, (Journ. d. Physique, bep- tembre 1929) blijkt evenwel, dat van de IS op gaven er 17 zijn, waarvan de afwijxingen heel goed aan andere oorzaken kunnen worden ge weten. Mevrouw Curie, die als lid van de redactie van dit tijdschrift, het handschrift heeft gezien alvorens het werd opgenomen, voegt er eenige bemerkingen aan toe, waarin zij die oorzaken opnoemt. Eén geval, dat van Krasnodar, blijft voor- loopig onopgelost. Dit is ook het eenige geval, waarin de periode verlengd werd gevonden en wel zeer veel. n.l. van 139,6 (Leningrad) tot 181.6 dagen (Krasnodar). ..Dit alleenstaande geval van toename der periode, zegt mevr. Curie, heeft den schijn van een sterk bewijs voor de onstandvastigheid, maar daar het eenig is, moet men er op bedacht zijn, dat het op een toevallige dwaling kan be rusten. Het schijnt mij toch wel wenschelijk, dat <Rze proeven onder beter gecontroleerde omstandigheden worden herhaald. De verander lijkheid der periode met de plaats op aarde zou, indien zij bevestigd werd. van groote theo retische beteekenis zijn in verband met den aard der radioactiviteit". Bogoiavlensky zelf verklaart in een noot, dat hij reeds de bemerkingen van mevr. Curie in overweging heeft genomen en bij een nieuwe reeks van proeven met 58 praeparaten daarmee rekening zal houden. Deze proeven zijn thans begonnen en zuPen wel een half jaar in beslag nemen, in aanmer king genomen dat die, welke hier besproken zijn. ongeveer 5 maanden hebben geduu-d. Wij stellen ons voor den lezer aanstonds in te lichten, zoodra de resultaten ons bekend zijn. A. M. Misunterstood. Dame: „Hebt u geen aardig planostuk voor me?" Bediende: „Pardon, dame, wij verkoopen Ondanks waarschuwing ging een arbeider rooken ONTPLOFFING, WAARDOOR VIJF DOODEN In een machinefabriek te Elyria (Ohio), heeft een gasontploffing plaats gehad, waardoor vijf arbeiders zijn gedood en vijf gewond. Men vieest echter, dat zich onder de puinhoopen van het gebouw, dat geheel vernield werd, nog meer dooden bevinden. Des morgens was er reeds een gaslucht waar genomen en de arbeiders waren gewaarschuwd. Een hunner sloeg evenwel op de waarschuwing geen acht en stak een sigaret aan, met het be kende noodlottige gevolg. rrduistering tot een bedrag van 70.000 schilling TWEE ARRESTATIES Te Graz zijn wegens vervalsching van loon lijsten gearresteerd de employé van de fa Feiten en Guileaume, Martin Berger, en zijn chef Otto Kellner. Voorloopig bedraagt het deficit 12000 schilling. De loonlijsten zijn ech ter nog niet alle nagerekend, zoodat men ge looft, het totaal van de verduisteringen te luinueu schatten op 70.000 schilling. Dorpen in Algiers geteisterd PARIJS, 11 November. (B.T.A.) De „Jour naai" verneemt uit Algiers: In Bougie en om geving is groote schade aangericht door een hevige waterhoos. De stad Bougie heeft zwaar van de over strooming te lijden gehad. De waterhoos heeft ook Cherchel geteisterd en een aantal dorpen in de streek van Sahel eD Bizsrta. Voor het eerst na drie weken is de „DO X" Zaterdagmiddag opgestegen voor een tocht boven het Bodenmeer. Het doei van deze vlucht, die ongeveer 40 minuten duurde, was de machine nog eens goed te probeeren en vooral de hieuw aangebrachte koelinstallatie. De resultaten v. -ren zeer bevredigend. - /M "f7"' T Een ultimatum gesteld aan hel Federatie-bestuur. Men zendt ons de volgende motie: De eerste elftalspelers der R. K. S. V.. Union, in vergadering met het bestuur bijeen, deelen genoemd bestuur mede, dat zij niet langer wen- schen deel uit te maken der R. K. F. in com- petitte-verband, tenzij 1. de R. K. F. waarborgt leiders voor de wed strijden, die een spelverruwing weten te beteu gelen, 2. den wedstrijd UnionVenlo opnieuw vast stelt, onder goede leiding. 3. Deze motie positief behandeld heeft vóór 1 Decerqber a.s. en gaat over tot de orde van den dag. Bestrijding van de spelverruwing. Het bestuur van de F.I.F.A. heeft in het Columbia-hotel te Genua een belangrijke zit ting gehouden, waarin in de eerste plaats de kwestie van de wedstrijden om het wereldkam pioenschap voetballen in Uruguay in 1930 werd besproken. Omtrent het resultaat van de bespre kingen in het bestuur, die vertrouwelijk waren, werd het volgende communiqué verstrekt. Het doorgaan van de wedstrijden om het wereldkam pioenschap in 1930 in Montevideo is verzekerd, evenals deelneming van Europeesche landen. In de bestreden kwestie of de doelverdediger bij het nemen van een strafschop op de doellijn moet blijven stilstaan of zich mag bewegen, werd be slist, dat de keeper zich mag bewegen. Van groot belang is de verplichting van alle bij de F. I. F. A. aangesloten organisaties om spelers die de spelregels overschrijden te bestraffen. Men wil hierdoor de toenemende verruwing van de voetbalsport tegen gaan. De volgende vergadering van de F.T.F.A. en van het bestuur zal in Januari 1930 te Mtin- chen plaats hebben. De Duitsoher Klippers, die onlangs het Duitsch en Europeesch record i-ggzwemmen over 100 Meter verbeterde, wil 19 November te Duis burg een aanval doen op het wereldrecord 100 M. rugzwemmen, waarvan sinds 9 Augustus 1928, bij gelegenheid van de Olympische Spelep, de Amerikaan Kojac houder is met 1 min. 2/10 sec. De Duitsche Athletiekbond heeft den speer worp van Molles, afstand 64 M. 915, als natio naal record erkend. Op 16 en 17 November zal op de overdekte banen te Dusseldorf een tenniswedstrijd worden gehouden tussohen de Roohus-ciub uit Diissel- dorf, de Racing Club de France (Parijs) en Rot Weiss uit Berlijn. De Franschen komen uit met Borotra, Boussus en de Buzelet, de Duit- schers o.a. met Prenn, Moidenhauer en Klein- schrott. Voor da wedstrijden om bet wereldkampioen schap ijshockey, die van 27 Januari tot 2 Fe bruari in Chamonix gehouden worden, hebben tot nu toe Canada, Duitschland, Zwitserland, België, Oostenrijk, Italië, Frankrijk, en Tsjecho- Slowakië ingeschreven. Naar do „Herald Tribune" bericht, zijn te Londen de perste stappen gedaan om te geraken tot een luchttaxi-onderneming door het in bouw nemen van 100 Desoutter sportcoupé's, uitgerust met een Cirrus motor. Deze vliegtuigen zullen gestationneerd worden over het geheele land en te huur zijn voor 1 shilling per mijl per passa gier. De toestellen kunnen drie passagiers ver voeren. Dit bericht kan voor het Nederlandsch fabri kaat tot voldoening stemmen, daar de Britsche Desoutter coupé niets anders is dan het Neder- landsche Koolhoven sportvliegtuig, type F. K. 41, dat in Engeland in Licence wordt gebouwd. In Bolivia is een nationale inzameldag gehou den, om het leger aan enkele nieuwe militaire vliegtuigen te helpen. Drie toesteilen zijn aan den legervliegdienst ten geschenke gegeven. De groote moeilijkheid waarmede de kleine militaire vliegdienst van Bolivia steeds te kampen heeft, is de hoogj ligging van het hoofdcentrum Alto La Paz, dat 4100 meter boven zeespiegel ligt. Di ijle lucht op deze groote hoogte maakt het starten en landen met eenigszins beladen vlieg tuigen zeer gevaarlijk. Sedert 1915 verloren te Alto La Paz 14 vliegers het leven bij pogingen om te landen en te starten met voor de ijle atmosfeer ongeschikte vliegtuigen. De in Parijs woonachtige Amerlkaanscbe mll- lionnair Clifford B. Harmon, president en op richter van de Llgue Internationale des Avia- teurs, is bevorderd tot officier in bet Legioen van Eer als belooning voor zijn te Genêve on dernomen pogingen om te geraken tot het in stellen van een internationale luchtmacht. Het plan van Clifford Harmon is door de ontwape ningscommissie van den Volkenbond warm ont vangen Volgens een mededeeling van de Amerikaan- sche kamer van koophandel voor luchtvaart zün In de eerste helft van dit jaar in Amerika 3506 civiele en militaire vliegtuigen gebouwd. Dit cijfer is ver beneden de verwachtingen geble ven. Gerekend was op een productie van zes ii zeven duizend vliegtuigen voor het eerste half jaar. Van de 3500 toestellen, zijn er bovendien nog vele niet verkocht, daar verschillende fa brieken vooruit bouwden zonder direct koopers te hebben. Er zijn thans in Amerika 232 ver schillende typen civiele vliegtuigen. Voor den duur van den winter Is de catapult- postvliegtuigdienst van het Duitsche stoomschip „Bremen" stopgezet. Deze maatregel bleek noo- dig in verband met het vergevorderde seizoen «n het toenemen van mist langs de Amerikaan- sr.he kust. De directie van de Nord Deutscher Lloyd achtte de gedurende den afgeloopen zomer genomen proeven zeer bemoedigend. Van de acht door het catapult-vliegtuig onder moeilijke condities uitgevoerde vluchten, slaagden er zeven geheel volgens programma, waardoor voor de vervoerde post een belangrijke 'tijdsbesparing werd verkregen. Door een transportvliegtuig der Scenic Air ways in Amerika zijn acht jonge herten van af hun geboorteplaats in het Kanabwoud naar hun nieuw tehuis aan den anderen kant van de Grand Canyon vervoerd. Het vervoer van de dieren met de gewone transportmiddelen zou drie dagen hebben geduurd; nu was de overbrenging een kwestie van enkele uren. De dieren ondervon den geen nadeel van den vliegtocht, ofschoon de vlieger op een gedeelte van het traject op 4000 meter hoogte moest vliegen. De herten zijn be stemd om later in het Grand Canyo nationaal park te worden losgelaten. Zondag is op de Parilsche winterwielerhaan een Frankrijk—België-wedstrijd gehouden op z'n Amerikaansch. De volgende koppels waren van de partU: België: van HevelDegraeve, Vermandei— Wauters. Haemerlynck—Dossche, Versehueren— Verhaegen, RielensJeterts, Charlier—üuray, MaesMuller. Frankrijk: Wamhst—Lacquehay, Ch. Pelissier Dayen, Faudet—Marclllac, BlanchonnetCug- qot, LouetMouton, ChouryFabre, Merviel Foueaux. De wedstrijd ging over 100 K.M. De uitslag was: 1. Rielens—J. Aerts 25 punten, de 100 K.M. in 2 u. 11 m. 57 s. (plaatselijke records ver beterd)2. LouetMouton 24 p., 3. A. Maes Muller 8 p.; op 1 ronde 4 Wauters—Haesen- donckx 58 p.; 5. PelissierDayen 30 p., 6. Fau detMarclllac 24 p. ,7. Foueaux—Merviel 17 p., 8. Charlier—Duray 13 p., 9. Haemerlynck—Dos sche 11 p., 10. VersehuerenVerhaegen 7 p. 11. Wambst—Lacquehay 0 p„; op 2 ronden: 12. Choury—Fabre 19 p., 13. J. v. Hevel—Degraeve 12 p. Het koppel Cugnot—Blanchonnet gaf den strijd op. Zaterdagavond is op de Sportpaleisbaan te Brussel een uurwedstrijd gehouden achter tan dems met dit resultaat: Lacquehay, afleggende 51 K.M. 130 M. (plaatselijk record), 2. Ronsse op 1 wiel, 3. Wambst op 1 ronde. Een sprintwedstrijd tusschen Arlet en Raffo werd door den Belg gewonnen. Te Gent won Haemerlynck een omniumwed- strijd tegen Versehueren. Een 2 uurswedstrijd voor onafhankelijken is gewonnen door het kop pel RedelVerrust, die 83 K.M. 106 M. afleg den. Te Marseille won het koppel BindaPiemon- tesi een achtervolgingswedstrijd over 5 K.M. in 6 min. 36 sec. van: 2. gebr. La Doogo, 3. Frantz Ledueq, 4. Gebi'. Bidot. De bekende Duitsche rugzwemmer Kiippers uit Viersen heeft Zondag te Solingen de 100 meter rug gezwommen In 1 min. 8 7/10 sec. Dit is een nieuw Europeesch record dat echter niet erkend kan worden daar de baan sleohts 20 meter lang was. Natuurlijk. j „Kan je zwijgen?" „Ik moet wel, ik beE operatem i.ij Ir spreken da film." Nieuwe Schriftvertaling. Henri Borel in „het Vaderland": „De Kapitein von Kapernaum heeft sol daten leeren gehoorzamen. Als ik zeg tot den een: ga weg dan gaat hij weg, en als ik tot den anderen zeg: „Kom hier dan komt hij en tot een derden: „doe dit of dat, dan doet hij het". DE MODEL-OPERA'S IN DEN HAA& Een onderhoud met Intendant Dr. Meihuizen. Naast het werk van de Wagnervereenigingwj Amsterdam, verdient ook zooals men weten het werk dat dr. Meihuizen in Den Haag ve' richt ten bate van model-opvoeringen *a opera's de intensieve belangstelling van »Ile die zich voor de muzikaal-dramatische kuu. interesseeren. Gaarne hebben wij daarom ook de uitnoo ging aanvaard, die ons dezer dagen geweid, e enkele inlichtingen te ontvangen omtrent model-opera-ovoeringen die wij dit seizoen Den Haag te verwachten hebben, n.l. de „1 léas et Melisande" van Debussy, de „Fide» van v. Beethoven en „Die Aegyptiscbe Helen van Richard Strauss. Ik kwam tot die keuze, aldus vertelde ons Intendant, dien wij ergens moesten opsporen de zaal van het Gebouw, waar hij alweer e geheelen ochtend bezig was da voorbereiding* gade te slaan en te leiden van het gunpasa van het décor voor de Pelléas, doordat ik de reeks klassieke werken, die ik roeds gaf, 0 moderner werk in een zoo goed mogelijke voering wilde brengen. Het vorig jaar was „Die tote Stadt" van Korngold; thans W» ik een werk brengen uit het moderne rail-*- repertoire en een uit het dito Germaansche. De keuze hiertoe was vrij beperkt, want v het moderne Fransche is niet zooveel dat aanmerking komt; we hebben gedacht 8 Charpentiers „Louise", doen vooreerst is niet bepaald modern; een kort werk van Ra zou geen avond vullen; voor de hand lag wel het meesterwerk van Debussy, als ieP sentatief werk van het moderne repertoire. Uiteraard gaan mijn persoonlijke bemoeiing wanneer ik weet dat het muzikale gedee in goede handen is vooral uit naar de m en scène, de décors en al wat daartoe behoo Nu is er een ietwat lastige voorgeschieden gebeurd met het ontwerpen van décors vo den Pelléas; de ontwerpen die ik uit Paf ontving kwamen te laat om ze nog alle "J< in gereedheid te kunnen brengen. Als red*^ in den nood wilde de Wagnervereenigiug Amsterdam mij haar decors in bruikleen staan, zoodat wij in ieder geval een voortr felijk geheel, zullen krijgen (Het zijn de dec naar ontwerpen van André Boll). Frau k'J Schone, hier wel bekend, zal de Melisandepa' zingen; wel eigenaardig dat deze wordt toW trouwd aan een Duitsche zangeres, doch nw raadsman. Albert Wolf, directeur de la aan de Operacomique te Parijs heeft zelf mij aangeraden in verhand met de groote s cessen (Jie deze zangeres in deze rol in Pa| zelf wist te verwerven! De overige bezett wordt door Fransche zangeressi en zaage verzorgd, terwijl net kleine koor door Henk v den Berg wordt Ingestudeerd. Jean Waesegers, orkestleider te Toulo» „un des rares vrais Debussiistes" volgens a heer Wolf, zal de uitvoering leiden; ikzelf 1 mij belasten met de tooneelleiding; de rol f Geneviève wordt toevertrouwd aan N Galvet; Gaudin van de Opera-comique is leas; Billot zingt den C,olaud; du Pré den oU'n Arckel, Mile Gauley de rol van den klei» Yniuld en Mestallet uit Genêve de dokters! De opvoering van Fidelio zal staan on leiding van Bruno Walter (het Residentie®'"*^ werkt in alle drie opvoeringen mede) en f regie zal hier worden gevoerd door Wa' "jj Brugman, operadirecteur te Leipzig, dien V, hier reeds aan het werk zagen in den I'1, schtitz. Bijzonder mooie maquettes liet Dr. huizen ons zien voor deze Fidelio-opvoer:»^ het decor wordt al3 het ware afgestemd op muziek; bijzonder frappant zal de overgang aan het slot. na de bevrijding uit den sulpp ren kerker. Er is inderdaad naar gestreefd, w en sferische rust in de decors te krijge» naar wij aan de maquettes konden beoardee met prachtig resultaat. Voor de Fidelio-opvoering zal kapitein D° Boer zich beiasten met de vorming en i»6^. deering van het veeleischende koorgeza»^' daartoe zal hij een keus doen uit de zang01^ sen en zangers van de II. O. Z. en vao Haghesanghers. De trits wordt in April besloten met de »j_ voering van het nieuwere Duitcche werk. Strauss' Aegyptische Helena, de sage van laus en Helena, de heldin van den Troia'l.rt schen oorlog. De oeropvoering van dit werk Dresden was allesbehalve een succes; de gende opvoeringen in Weenen en Berlijn l»a g ten het absoluut niet beter; eerst in Ba®'' gJi had het oeuvre een groot en overtuigend ®u('^ea Reden waarom dr. Meihuizen zich niet hier reeds bekenden dirigent uit Hamburg, r Egon Pollak, heeft verstaan, die de medc*vx(a king van den Senaat van Hamburg verkrijgen, zoodat heel het technisch apPar uit Hamburg, decors, costumes, tot zelfs f hoofdpersonen van het ballet en de rep»'1 toe, naar hier komen. Het onovertroffen speurder» onversaagde onderzoeker^ handige bemiddelaars geboren verknopers horde werkers trouwe vrienden bijdehands endernemers pientere veilingmeester» knanpe koppen goedkoops krachten machtige strijders <wielte reizigers onuitputtelijke raadgevers doemende toezichthouders •irige aanhangers odige publicisten ■edige handlangers udelijka omroepers snelle succes-be haler» Bedenkt in al uwe moeilijkheden, dat et nos KABOUTERS zijn I Residentieo»1*^ wordt versterkt met leden van de Kon. Mi"ta 9t Kapel, daar deze opera een groot tooneelor8 vereischt; dit tooneelorlcest zal staan leiding van kapitein Boer, die met alle mo^e>' technische hulpmiddelen in staat zal w°1<|!jj- gesteld voeling te houden met Dr. Pollak, zondere moeilijkheden leverde nog op het f zinken van het schip dat schipbreuk lijden doch ook hiervoor is een oplossing vonden. Maria Hussa zal de partij van Helena de heer Homan zingt de alwetende „sche Met reden mogen wij verwachten een bijzonder verzorgde opera-opvoeringen te len zien; de ijver en de ervaring van den 1° dant dr Meihuizen Btaat er borg voor. Uit Chicago wordt gemeld, dat daar nieuw groot operagebouw is ingewijd nief feestopvoeriug van Wagners Tristan Isolde. De Isoldepartij werd door de Dtfi'® zangers Frieda Leider in het Duitsch gezfl»® Zij oogstte veel applaus. «P9 „Wat we»1"*1 Alles schijn. In het Institut de Beauté: mevrouw?" „Rouge". „In welke nuance?" „Schaamrood." Komt uit. Zij; „Hier in de krant staat dat het grijs worden van de heeren zijn oorzaak in de hoeden." Hij: „Ja natuurlijk, in de hoeden. vrouwen." f4 De zorgzame. Hij: „Lieveling, zou je met mij mee gaan tot aanhet eind der wereld lie" Zij: „Ja zeker, schat Maar denk er of», ik bijtijds thuis moet zijn om voor het e te zorgen". d"»1 ,teJ»

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1929 | | pagina 10