m
1
SM
^V1
Hoe Spanje den tachtigjarigen oorlog ziet
De hongersnood in China
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1929
EENHEID IN HET SPOORWEGBEDRIJF
KON NEDERL. HOOGOVENS EN
STAALFABRIEKEN.
OP WACHTGELD GESTELDE
ONDERWIJZERS
&.4U
DE ONDERWIJZERSSALARISSEN
KON. VER. TAPIJTFABRIEKEN
Uit het Buitenland
DE VOOR MOSKOU GESTRANDE
DUITSCHERS
GEEN KLEINIGHEID
ASSISTENT DOOR MANDOER
AANGEVALLEN
NOG NOOIT ZOO'N ELLENDE
GEZIEN
lp? >1
SPORT EN SPEL.
DE „AL STAR"-LINIE
j£Jjfc- .mmrnrnm:.
DE AANTREKKELIJKHEDEN VAN
TOLEDO EN SEVILLA
B e r 1 ij n, 3 November 1929.
Men neemt ten onzen naievelijk wel eens
aan, dat de tachtigjarige oorlog in de Spaan-
sche geschiedenisboekjes en in de Spaansche
volksherinnering een even beduidende plaats
Inneemt als zulks in de Nederlanden het geval
is. Deze veronderstelling is onjuist. Onze vrij
heidsoorlog, waaruit wij reeds zooveel eeuwen
lang zooveel volkskracht putten, is voor de
Spanjaarden niets dan eene episode, zoo onge
veer van dezelfde belangrijkheid, als de tweede
of derde expeditie tegen Bali het voor ons is.
De naam van Holland is in de aangelegenheid
zelfs heelemaal niet gemoeid, want de uitdruk
king „tachtigjarige oorlog" moet in het
Spaansch met „Campèna de Flandes", expedi
tie tegen Vlaanderen, vertaald worden. En wan
neer er nu en dan al eens een Spanjaard is,
die een vaag vermoeden heeft, dat Holland in
die Vlaamsche expeditie ook een rol gespeeld
heeft, dan is hij even listig als één onzer, die
zich flauw herinnert, dat in een strafexpeditie
tegen Boni ook een radjah van Goa betrokken
was.
Wij werden aan die omstandigheid herin
nerd, toen we in het Teatro Espanol te Madrid
een stuk gingen bezichtigen, dat door één van
de beste comtemporaine Spaansche dichters,
Eduardo Marquina, geschreven is en den titel
„En Flandes se hapuesto el Sol" voert. (In
Vlaanderen is de zon ondergegaan.) Het is een
zinspeling op het rijk van Filips, waar de zon
nooit onder heette te gaan, en speelt ergens in
de Nederlanden, zooals dat duidelijk op de
coulissen uitkwam, waar men door de vensters
van een oud-Hollandsche boerenherberg een
mooi vergezicht te genieten kreeg op de met
sneeuw bekroonde toppen van één onzer pol
dergebergten.
Mannen als Hans Bol, Potter, baron de
Montigny en de jonkvrouw Paulota Groninga
spelen er beduidende rollen in, alsmede een
Spaansch hopman, die zich hopeloos in de jof
fer Paulota Groninga verlieft en daardoor in
nijpende zielsconflicten geraakt, welke de sub
stantie van het stuk uitmaken.
Naar wij vernemen, bestaat de mogelijkheid,
dat het drama in het Duitsch vertaald en opge
voerd zal worden en zoo hebben wij allen dan
gelegenheid, er ons aan te stichten.
Dat Madrid toeristisch onderschat wordt,
moge ieder bezoeker voor zichzelf weten, maar
dat deze door en door actueele, bruisende en
zoo sterk pulseerende stad ook journalistiek
wel eens verwaarloosd wordi, valt te betreuren,
want ze biedt in allerlei aangelegenheden van
communale politiek een massa, dat overwaard
la, nader onder de loupe te worden genomen.
|We vonden het daarom eigelijk jammer, dat
van ons kort verblijf in de Spaansche hoofd
stad een gansche dag terzijde gesteld werd voor
een bezoek aan Toledo.
Toledo heeft een zeer roemruchte geschiedenis
Echter den rug en verheugt zich in een toèristi-
sche vermaardheid, die zonder kritiek door
ieder wordt aanvaard. Tot voor weinig tijds
bedroeg het gemiddelde vreemdelingenbezoek
er desniettemin toch maar 4000 koppen per
jaar. Sedert echter de dictatuur hier zooveel
veranderd en verbeterd heeft, is dat cijfer tot
100.000 omhoog geklommen en dat is nog veel
te weinig, want dit oude reliekschrijn van de
Spaansche historie biedt inderdaad aan elk
wat wils, alhoewel er menig andere Spaansche
Btad aan te wijzen valt, die, wat stemming en
couleur locale betreft, het grijze arendsnest aan
den boven-Taag in alle opzichten overtreft.
Inmiddels was ik niet naar het Iberisch
Schiereiland getogen om meditaties over het
verleden te houden, maar veelmeer om een blik
te kunnen werpen op de trekken van het her
leefde, verjonde en gemoderniseerde Spanje.
Daartoe bood de rit naar Toledo in een com
fortabele Rolls Royce, 'n prachtige gelegenheid,
want we konden daar voor het eerst kennis
maken met het tegenwoordige Spaansche
wegennet Wij hebben daarover bereids een
paar woorden gezegd en den heelen indruk
kan men nog eens samen te vatten in het
woord „fabelachtig". Op heel den afstand van
74 K.M. werd het ook niet door de geringste
tekortkoming getroffen. Hellingen, wegdek, be
planting, signalen, stofvrijheid, het was alles
prima in orde. Bij een snelheid van een kleine
honderd K.M. in het uur vloog er eerst een
achterband en daarna een heel wiel van onzen
wagen af, maar alles liep perfect af en een
ongeval, dat elders een paar menschen waar
schijnlijk het leven gekost zou hebben, werd
hier tot een bagatel gereduceerd.
Wij hebben in Toledo natuurlijk de kathe
draal bezocht en de prachtige brug van Alcan
tara van een rotsige hoogte bespied; we heb
ben onzen tol van hulde betaald aan den Creten-
*er Theotocopuli, die als el Greco, de Griek,
zulk een belangrijke rol in de Spaansche schil
derkunst speelt en we hebben verschillende an
dere plichten met nauwgezetheid vervuld. Daar
na zijn we naar de posada de la Sangre gepel
grimeerd, in welke tegenwoordige herberg Cer
vantes in zijn dagen heeft gewoond en in de
welke wij, na van de vermoeienissen te hebben
uitgerust, een respectabel getal steenen drink
kroezen, met zeer goeden landwijn gevuld, op
de gezondheid van het vergane en het toekom
stige Toledo ledigden.
In dat toekomstige Toledo kan men eenig
vertrouwen hebben, want bij een wandeling
door de straten bemerkt men al zeer ras, dat
ook hier de polsslag van het leven sneller be
gint te kloppen. Vlak naast de beroemde kerk
van San Juan de los Reyes is in zeer goed ge
slaagden, zeer modernen bouwtrant een nieuwe
kunstschool opgericht, welke vlijtig bezocht
schijnt te worden. Overigens verheugde het
stadje zich nog in twee kunst- en handwerk-
tentoonstellingen, waarvan de eene in het
heiligdom Santa Maria la Blance gehouden
werd, dat achtereenvolgens synagoog, moskee
en kerk en nu tentoonstellingsgebouw is.
Een uitstekende lunch is een zeer Spaansch
gehouden gasthuis sneed de zorgen van den
dag in twee gelijke deelen en toen alle plich
ten vervuld waren, ging het weer vliegensvlug
naar Madrid terug om snel te pakken en den
nachttrein naar Sevilla te halen.
Zooals te begrijpen is, namen de ijzeren
banen van den aanvang af de bijzondere aan
dacht van den generaal Primo de Rivera in
beslag. Toen hij in 1923 het bewind in handen
nam, was 't alles anders dan louter rozengeur en
maneschijn in het Spaansche spoorwegwezen.
Het latente vooruitzicht bestond, dat de staat
de spoorwegen te eeniger tijd zou overnemen,
reden waarom aan deze instellingen een zeer
vlijtige roofbouw gepleegd werd. Hier kwam
nog wat corruptie en onbekwaamheid bij, met
het gevolg, dat de treinen er nog wel reden.
Maar daarmede ook was alles gezegd en hield
alles meteen ook op.
Primo de Rivera heeft boven de verschillen
de spoorwegmaatschappijen een soort super
comité ingesteld, dat de noodige eenheid in
het bedrijf garandeert en tegelijk controle uit
oefent. Onder den invloed daarvan, en gesterkt
door de steeds beter sluitende begrootingen,
hebben de spoorwegen zeer aanzienlijke verbe
teringen aan zich zelf kunnen aanbrengen. Zij
hebben zich dat ook een slordigen duit laten
kosten, want alléén voor verbeteringen van be
staande verhoudingen, met inbegrip van diver
se elektrificaties, werden 1.400.000.000 pesetas
geofferd. Bovendien werden 1.200.000.000 pese
tas voor den aanleg van nieuwe lijnen uitge
trokken.
Terwijl wij onder de bestudeering van deze
en andere cijfers in het bed van onzen wagen
in slaap vallen, jaagt de trein door de imponee-
rende eentonigheid van La Mancha heen, be
reikt de grenzen van Nieuw Castilië, dondert
den nauwen pas van Despênaperros af en be
reikt tegen het ochtengrauwen Cordoba.
Van grauwen kan hier met recht gesproken
worden, want de hemel is ons op het oogen-
blik niet genadig. De regen valt druilerig op
Andaluzië neer en dit befaamde paradijs ziet
er even vaal en troebel uit, als het modderige
water van de Guadalquivir, die vlak naast den
spoorwegdam zijn weg naar Sevilla zoekt.
Bevoorrechte reizigers als wij waren, behoef
den wij bij aankomst in deze laatst genoemde
stad ons hoofd heelemaal niet met de vraag te
pijnigen, in welk hotel we een onderdak zou
den zoeken. Men had kwartieren voor ons ge
reserveerd in een totaal nieuw gevaarte, dat
nog slechts een week of zoo in gebruik geno
men was. Het neemt de plaats in van het ge
sloopte paleis van het civiele bestuur en staat
op den hoek van een doorbraak, welke er aan
herinnert, dat ook Sevilla door de verjongings
koorts aangegrepen en moedig in den maal
stroom der moderniseering gesprongen is.
Maar andere bezoekers zullen zich over hun
hotelkeuze wel eens achter het oor krabbelen.
Wij hebben hier een lijstje van meer dan zestig
van zulke etablissementen voor ons liggen, die
alle een zekere controle van de zijde van het
tentoonstellings bestuur aanvaard hebben. Vele
van die hotels zijn alleen voor tentoonstellings
doeleinden opgericht, maar dat zóó massief en
duurzaam, dat men zich belangstellend vragen
over hun toekomstig lot stelt. En het zijn geen
kleine barakken, waarin men den vreemde
lingenstroom op te vangen tracht, want er is
ons een hotel gesignaleerd, dat als het meest
luxueuse van de aarde geldt, maar waarin het
wegens overvuldheid totaal onmogelijk is, een
onderkomen te vinden, terwijl een ander 700
slaapkamers met 1000 bedden telt.
Maar dat is nog niet alles. De Sevillanen heb
ben twee heele steden gebouwd en als hotel in
gericht. Deze inrichtingen liggen vrij ver
buiten de oude stad en jammer genoeg ontbrak
ons de tijd, ze even te bezichtigen. Ze moeten
dat wel waard zijn, want een der beiden om
vat 1980 slaapkamers en de andere kan zelfs
5500 menschen in 3000 kamers onderbrengen.
PATER H. A. VAN DE VLOODT O. E.S-A.
Pater H. A. v. d. Vloodt O. E. S. A„ die ge-
ruimen tijd in het St. Antonius ziekenhuis te
Utrecht is verpleegd, heeft dezer dagen nage
noeg geheel hersteld het ziekenhuis verlaten en
19 weer teruggekeerd naar de pastorie der St.
Angustinuskerk aldaar.
ZUSTER REGULA.
De Eerw. Zuster Regula, aan wie de zilveren
eere-medaille van de orde van Oranje-Nassau
werd toegekend, vierde haar zilveren jubilé
aan de Van Lanschot-stichting te 's-Hertogen-
bosch, waar zij met de dagelij ksche leiding is
belast. Na de H. Mis van dankzegging werd
tij door burgemeester van Lanschot als hoofd
der stichting gehuldigd.
IJzerverscheping naar Noord-Amerika.
Met het gisteren van IJmuiden vertrokken
Duitsche s. Edith Howaldt werd eene lading
piekijzer, ihgenomen aan de terreinen van het
hoogovenbedrijf aldaar, rechtstreeks naar
Bridgeport (Noor-Amerika) verscheept.
UITVOER ZADEN.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek deelt
mede, dat in de maand October 1929 aan fijne
zaden werd uitgevoerd:
Maanzaad (papaverzaad,) 75°.993 K G.
Karwijzaad: 1.033.635 K.G.
Kanariezaad: 1.765.469 K.G.
Bruin mosterdzaad: 110.902 K.G.
GmI mosterdzaad;. 784.968 K.G.
DE „GESTOLEN" KOFFER
Een valsche aangifte
Het is gebleken, dat de Duitscber, die aan
de Groningsche politie verteld bad, dat hij door
een landgenoot bestolen was van zijn koffer
met garderobe, gelogen heeft. Hij was als
lastig vreemdeling al een paar maal over de
grens gezet, maar wilde het thans op deze
manier probeeren. om wat langer in ons land
té blijven. Dat Is hem mislukt. De politie heeft
den man via N. Schans naar Duitschland te
ruggezonden.
De heer Suring heeft aan den Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen de vol
gende schriftelijke vragen gesteld:
I. Is het juist, dat in den iaatsten tijd aan
op wachtgeld gestelde onderwijzers door het
Departement van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen een schrijven ls gericht met het
bevel, zich geneeskundig te doen onderzoeken
ten einde eventueel voor Invaliditeitspensioen
in aanmerking te komen; dat onderwijzers,
die niet aan dit verzoek voldeden, dan de
kennisgeving kregen, dat hnn wachtgeld ver
vallen was; dat er reeds onderwijzers zijn ge
dupeerd, doordat hun wachtgeld ls Ingetrokken,
omdat zij op het bevel, om zich te doen keuren,
niet vlug genoeg reageerden.
II. Zoo ja, ls de Minister dan bereid mede
te deelen, op grond van welke bepalingen der
Lager-onderwtjswet 1920 èn der Pensioenwet
1922 deze maatregelen zijn getroffen?
III. Indien de eerste vraag bevestigend wordt
beantwoord, doch de daarin genoemde maat
regelen niet overeenkomstig bepaling :.i der
Lager-onderwijswet 1920 èn der Pens! jen wet
1922 zijn getroffen, is de Minister dan bereid,
deze ongedaan te maken!
DE INFANTES BEATRICE EN CHRISTINA, dochters van het Spaansche koningspaar,
waren, dezer dagen te Londen op iele weldadigheidsbazar, gehouden ten bate van heit
stadsziekenhuis.
Een adres aan de Tweede Kamer
Door de Onderwijs Centrale is aan de Tweede
Kamer een advies gezonden, waarin te ken
nen wordt gegeven, dat door de technische
herziening van het Bezoldigingsbesluit van 1
November A. P. de wenschen, die op het ge
bied van salariëering onder de dienaren van
het Lager en Nijverheids Onderwijs leven, vol
komen onbevredigd zijn gebleven, dat, zal de
door de Regeering en ook door hen gewensch-
te rust op dit gebied ooit komen, de salaris
positie gebracht dient te worden: a. wat het
lager onderwijs betreft op het peil, dat aan
gegeven is in het voorstel van de afgevaar
digden der zeven onder wijzers vereeniging en,
die tevens vormen de Bijzondere Commissie
van Georganiseerd Overleg in Onderwijzers^
zaken, van Maart 1928, welk voorstel geba
seerd is op een grondsalaris voor den volledig
bevoegden onderwijzer van 1800—3800 gulden,
b. wat het Nijverheidsonderwijs betreft op het
peil, dat aangegeven is in de regeling, die de
Ned. Bond van Leeraren en Leeraressen bij
het Nijverheidsonderwijs verdedigd heeft óp
zijn Congres van 19 September 1928. Adr.
verzoekt de Kamer haar invloed op de Re
geering te willen uitoefenen, opdat hoven aan
geduide wenschen verwezenlijkt worden en
dat bovendien, de aftrek voor ongehuwden
worde afgeschaft en dat dë Pensioenwet zoo
danig worde herzien, dat den ambtenaren en
onderwijzers het genot van premievrü pen
sioen, dat in 1920 als een inhaerent deel van
hun sadaris door de Regeering was toegestaan,
weder terug worde gegeven.
Teleurstellende resultaten
DE EXPORT NIET LOONEND MAAR
TOCH EEN HOOPVOLLE STEMMING
Aan het jaarverslag per 31 Juni 1929 der
N.V. Koninklijke Vereenigde Tapijtfabrieken
ontleenen wij het volgende:
Het gematigde optimisme, waarvan wij in de
verslagen der beide laatste jaren blijk gaven en
hetwelk gebaseerd was op een streven naar een
stijgende productie en afzet onzer tapijtfabri
kanten, mocht niet bewaarheid worden. Op de
binnenlandsche markt liep, als gevolg van
het overleg met andere fabrikanten omtrent ver
koopprijzen, waarover wij reeds meerdere malen
schreven, onze omzet iets terug, terwijl daar
naast de stijgende marktprijzen voor de grond
stoffen in al onze afdeelingen, welke stijging
niet in de verkoopsprijzen kon worden verdis
conteerd, eveneens een ongunstigen invloed op
het rendement van den verkoop uitoefenden.
Onze export, met uitzondering van dien der
geknoopte tapijten, is feitelijk niet loonentl.
In het afgeloopen boekjaar kreeg onze eerste
deelneming in een nieuw te stichten buitenland-
sche fabriek haar beslag. De belangrijke rela
ties, die wij vroeger in het betrokken land had
den, dreigden gebeel verloren te gaan, zoowel
door dé hierboven bedoelde ongunstige verschil
len als door een hoog invoerrecht. Wij hopen nu
op den duur door deze nieuwe onderneming,
waarin onze invloed doorslaggevend is, de
baten weer te genieten, die wij vroeger hadden
door export naar die markt. Wij verwachten dat
deze fabriek tegen het begin van 1930 in be
drijf zal zijn.
In weerwil van bet eenigszins sombere ge
luid over het afgeloopen boekjaar, blijven wij
hoopvol gestemd met het oog op de toekomst.
De omzetten in het eerste kwartaal van het
nieuwe boekjaar zijn'reeds belangrijk hooger,
de orders ter uitvoering grooter en wij zijn nog
beduidende opdrachten voor latere levering
wachtende.
De raad van commissarissen acht het met het
oog op de liquiditeit zeer gewenseht, dat van
dit exploitatieoverschot nog 20.000 extra
wordt afgeschreven op fabrieksgebouwen en het
restant geheel wordt gereserveerd, ook in de
verwachting, dat het nu loopende jaar de maat
schappij in staat zal stellen het thans gepas
seerde dividend over de preferent-cumulatieve
aandeelen in te halen.
De winst- en verliesrekening staat debet
voor: afschrijving fabrieksgebouwen en wo
ningen ƒ45.904 (52.108), afschrijving machines
en gereedschappen ƒ119.289 (113.442), extra
afschrijving fabrieksgebouwen ƒ.20.000 (116.59.3)
bedrijfsresei ve ƒ30.112 saldo winst
(130.860), en credit voor: exploitatiereke
ningen ƒ215,306 (374.138), onverdeelde winst
(38.860).
HET MALTAFONDS
Er wordt in een behoefte
voorzien
Ten huize van Douairière Baron Speyart van
WoerdenJonkvrouwe van Sasse van Ysselt
te Breda had de 19de jaarvergadering plaats van
het hoofdbestuur van het Maltafonds, waar
ook de schatmeester van de Nederlandsche Af-
deeling van de Souvereine Orde van Malta bij
tegenwoordig was. Ook dit jaar bleek weer,
dat er meer aanvragen voor opname op de
vrijbedden waren dan op de bedden konden
worden verpleegd. Dit ls wel 'n bewijs, dat de
vrijbedden, waar voornamelijk stille armen op
verpleegd worden, in eene werkelijke behoefte
voorzien.
HET EEUWFEEST VAN CECILIA"
Een eerecómité gevormd
Voor de viering van het 100-jarig bestaan
van de Kon. Zangvereeniging „Cecilia" heeft
zich onder bescherming van H. M. de Koningin-
Moeder een eerecomité gevormd, bestaande uit
de heeren: mr. J. Terpstra, minister van On
derwijs, K. en W., Jhr. mr. dr. H. A. van Kar-
nebeek, minister van Staat, commissaris der
Koningin in Zuid-Holland, mr. J. A. N. Patijn,
burgemeester van 's Gravenhage, R. A. Baron
van Hardenbroek van Lockhorst, Kamerheer
ceremoniemeester van H. M. de Koningin, oud
voorzitter van Cecilia.
HET RIJKSKABINET ZIN
OP STEUN
Een oproep van het Duitsche Roode Kruis
Naar de Berlijnsche „Vorwarts" meldt, zal
het rijkskabinet Donderdag het vraagstuk be
handelen der voor Moskou kampeerende en
in grooten nood verkeerende Siberische Duit-
schers. Beraadslaagd zal worden over de vraag,
hoe men deze Duitschers kan helpen.
BERLIJN, 12 November. (W. B.) Het Duit
sche Roode Kruis en eenige andere sociale or
ganisaties publiceeren een manifest ten gun
ste van de Duitsche boeren die uit Rusland
wenschen te emigreeren.
Drankwetagent krijgt 50 jaar
gevangenisstraf
WEGENS DOODSLAG
CHANDLER, (Oklahama), 13 November.
(R.O.) De niet-ofEicieele drankwetagent Harris
werd veroordeeld tot 50 jaar gevangenisstraf.
Hij had, bij een huiszoeking naar alcoholische
dranken, een man gedood.
De jury nam doodslag in plaats van moord
als bewezen aan, zoodat Harris aan de dood
straf ontkwam.
Hij was reeds lang bevreesd
MEDAN, 12 November. (ANETA). De man
doer van de onderneming Boekit Melantang
heeft den assistent Teunisse aangevallen en hem
met een pisoblattl een vrij ernstige wond, van
8 c.M. diep, in den rug toegebracht. De dader
toonde reeds langen tijd geestelijke aberraties
en was aanhoudend bevreesd voor een aanval
door koelies. Om die reden was hem toegestaan
naar Java terug te keeren. Zijn vertrek was
vastgesteld op 14 November, doch de mandoer
vroeg verlof om reeds Zondag te mogen ver
trekken, waarom de assistent en de mandoer
naar den administrateur gingen Onderweg heeft
de mandoer zijn daad volvoerd. Hij had hiertoe
besloten, indien de 'assistent niet dadelijk het
verzoek om Zondag te mogen vertrekken,, in
willigde.
A ddM. - - - U
NIET TE BESCHRIJVEN TOESTANDEN
Pater Victorianus Kruitwagen schrijft ons:
De hongersnood in China brengt de menschen
in 'n toestand van razernij, die hun daden doet
begaan, welke ik u niet durf beschrijven, zoozeer
stuiten zij tegen elk menschelijk gevoel. Laten
we onze medemensehen niet hard beoordeelen:
wij weten niet wat hongersnood is. Wie weet,
of wij in zulk een toestand niet hetzelfde zou
den doen.
In de bladen van 7 November vinden we het
laatste bericht: Daar wordt vermeld, „dat in de
provincie Shansi, waar in het Zuiden 41 Hol-
landsche paters Franciscanen werken, met 13
inlandsche priesters, onder pl.m. 40.000 ka
tholieken, „jn den loop van vier maanden
2.100.000, dus meer dan twee millioen menschen
van honger zijn omgekomen. Bovendien zijn in
deze provincie 1.300.000 menschen zóó ziek, dat
zij wel zullen sterven. Tengevolge van de koude
is de hongersnood nog verscherpt. De Ameri-
kaansche missie kan niet meer helpen".
„Le Journal de Shanghai" van 28 September
neemt een artikel over van de Min-pao (Volks
krant) waarin we het volgende lezen: „Tegen
woordig houdt men zich bezig met het Chi-
neesch-Russlsch geschil, met de hervorming van
het leger, met het afdanken van troepen, maar
ieder blijft onverschillig voor de rampen, die
ons land treffen.
Sedert vele jaren is ons land getroffen door
natuurlijke rampen, door overstroomingen en
droogte; daarop is ons land geplunderd door de
roovers en bandieten, waarvan vooral het N.-
Westen van ons land het meest te lijden had.
We hebben de autoriteiten gewezen op de ont
volking van de provincie Shensi, Kansu,
Soeiyen, Honan, en Shansi. In deze provincies
is dit jaar niets geoogst. Men heeft zich gevoed
met de huisdieren en wilde dieren, daarna heeft
men de krulden en de schors van de boomen
verslonden.
De ellende is algemeen. Wie zal zeggen hoe-,
velen zich, om aan de ellende te ontkomen, van
het leven hebben beroofd?
Hoevelen zijn uitgeteerd, van honger omge
komen? Zoolang China bestaat heeft men nooit
zulk een ellende gezien.
De hulp van de autoriteiten beteekent niets.
Meer dan 5.500.000 menschen zijn geheel uit
geput, en zullen sterven van gebrek. Eiken dag
bezwijken meer dan 2000 personen van honger.
Deze ongelukkirren dwalen overal rond, sommi
gen vereenigen zich en gaan op roof uit. De
pagoden zijn des nachts de verzamelplaatsen
van het volk. Hen zien doet pijn, hen hooren
breekt het hart. Vooral de kinderen zijn het
slachtoffer van dezen niet te verzadigen honger
Ouders verlaten hun woning en laten hun kin
deren die ze toch niet kunnen voeden, onver
zorgd achter.
Gewoonlijk zegt men dat Zuid-Shansl een
rijke streek is, maar sinds 1928 is er geen
regen gevallen. Dus geen oogst en bij gebrek
aan zaaikoren kan ook het land niet worden
bezaaid. Van hen, die nog zaad hadden, ls het
niet opgekomenDe noodlijdende provincies
hebben de regeering om hulp verzocht, maar
dat is aan doovemans deur geklopt". Tot zoo
ver de Min-Pao, de Volkskrant.
Volgens d« laatste brieven van mgr. Spruit,
vorig jaar tot bisschop van Luanfu gewijd, en
van de missionarissen is de toestand erg, zeer
erg, en zal de groote ellende nog pas in den
winter en In het voorjaar komen. Maar God
dank, de katholieken van Holland hebben trouw
geholpen. Van 4 Januari van dit jaar af, tot
nu toe hebben wij tot leniging van den hon
gersnood in China van de familie der missio
narissen en van onze weldoeners ongeveer
28.000 ontvangen. Goddank, schrijft mgr.
Spruit, en hartelijk dank aan onze weldoeners,
welke God zegene voor hun goedheid. Het is
een groote som gelds, doch had ik dat niet,
er zou geen beginnen aan zijn. Van mijn ruim
50 missionarissen vraagt elk om het hardst.
Maar gelukkig hebben wij reeds menigen mond
kunDen stoppen. Kinderen brengen we zoo
veel mogelijk onder in de scholen en de grooten
deelen we mee zoolang we hebben.
Werd onlangs In de bladen vermeld, dat de
Amerlkaansche missionarissen in China goed
werden bedacht door hun landgenooten, de
Hollandsche katholieken kunnen er groot op
gaan, dat zij hun Hollandsche missionarissen
krachtig bijstaan en, naar ik hoop, nog zullen
bijstaan, want ik doe weer een beroep op uw
medelijden en vrijgevigheid. Bedenk eens welk
een moed ons Hollandsche volk betoonde bij
scheepsrampen, branden en andere omstandig
heden, waar menschenlevens moesten worden
gered. Thans vraag ik uw steun, onder de
hooge bescherming van ons Doorluchtig Episco
paat van Nederland, voor onze medemenscben,
die op het punt staan van honger te sterven.
Giften worden dankbaar aanvaard onder het
gironummer 46316 en bij pater fr. Victorianus
Kruitwagen, procurator van den Franciscaan-
sche Missiebond, Minderbroedersklooster te
Weert (L.)
„PASSING SHOW".
Nerveuze, oude dame: „Mijnheer, u
op mijn hondje".
Heer: „Hemel. Hij heeft toch, hoop
ik, een muilband aan
Hoe 't mogelijk was.
Oude dame tot een jongen, die nogal leelijke
taal uitslaat: „Wat zou je moeder wel zeggen
ventje, als ze je zoo hoorde spreken
„Ze zou zeggen, juffrouw. den Hemel zij
dank
„Hoe kan je zoo iets zeggen, stoute jon
gen
„Wel, lieve mensch, m'n moeder is al twintig
jaar stofdoof".
Op den koop toe.
Gelezen in den „Limburger Koerier":
Pr\js gevraagd van 2 of 3 wagons suikerbie
ten, station Maastricht, en een meid-huishoud
ster boven de dertig jaar.
flet nuttige met het
aangename.
„Hebt u soms nog kleinere gramophoonplaten
dan deze hier? We wilden er gaarne hebben,
die slechts vier minuten duren."
„Neen, mevrouw. Mag ik soms vragen, waar
voor U die juist noodig heeft?"
„Och, dan kan ik er juist de eieren op ko
ken."
League Leider's Leed
■W*l
DE OPPOSITIE VAN WALES
Terwijl Wall-Street, New York City, U.S.A.
wegens heftige koersdalingen allengs meer bet
virtueele beeld ging vertoonen van een reëel*
beurs, terwijl Parijs, Londen en Berlijn steeds
dieper zakten in het moeras der financieel®
stroppen, en er op het Damrak ook een pa®1"
slordige centen van het tooneel verdwenen, wer
den in Sunderland prima zaken gedaan. Daar
woonde een zekere mijnheer Haliday, welke d®
eigenschap bezat uit alle mogelijke standen
posities een leeren balletje tusschen twee pal®®
te trappen, om welk simpel feit de beer
Haliday te koop was voor een luttel prijsi®
van 7500 Engelsche ponden, oftewel eve®
uitrekenen 90 mille, ergo bijna een ton Hol
landsche penanten. Een bedrag dat toereikend
zou zijn geweest om menige surceance-van-be
taling te doen voorkomen
Eu er waren gegadigden ook. Aller eerst
Huddersfield, dat echter „niet meer da11'
5000 Pond wilde neertellen, waarop d®
Sunderland Football Club Ltd. paste. Toen
kwam Arsenal met een bod van 500 Pond
hooger, maar Sunderland had z'n aspiratie®
aanmerkelijk verder gesteld. De prijs fluctueer
de toen even, doch liep daarna zeer snel op»
zooals in Iang-vervolgene dagen wel eens effec
ten plachten te doen. Eindelijk gaf Sunderland
de bank opdracht voor een stop-los (naar boven
toe) voor 6500 Pond en toen Arsenal dit g®*
boden had koos de verkooper den wijsten weg'
verkocht 'm! Haliday kreeg een „holiday" or®
een andere kleur hemd te koopen, pakte z'®
barbiesje en nam den eersten trein naar Lon
den. Zijn hart klopte op hetzelfde moment
van rikke-tik voor Arsenal, zooals het de vorig®
week nog van rikke-tik ging voor Sunderland-
Waarom ook eigenlijk niet?
Arsenal was waar ze wezen wilde. Zij had
jaar-en-dag de markt afgegraasd naar men
schen, die een balletje tusschen palen konden
peuteren, en ze had een pracht-stel bij elkaar-
Daar waren allereerst de buitenspelers Huim®'
„het vliegende hert", en Jones, „de ratel-slang"-
Vervolgens twee prima binnenspelers, te weten
Jack, vroeger van Bolton Wandere-s, roaar
voor het record-cijfer van 10.000 Pond van g®"
voelens veranderd, en James, voormalig van
Preston North End, welke voor het ook ni®'
te versmaden kapitaal van 6000 Pond evenzeer
spontaan een gewijzigde liefde opvatte. Daar
tusschen stond een center-voor die niet veel
kostte en dus niet veel presteerde. Gevolg hier*
van de expeditie door de binnenlanden van
Engeland, waarbij, evenals hij expeditie in onz®
koloniale binnenlanden, na lang zwerven
zoeken de „missing link" ontdekt werd. D®
„missing link" van de „All Star Linie": Hali
day. Enfin, hij is er nu.
Met deze „Lijn van Sterren", waarbij A0
Groote Beer eenvoudig 'n kind is, toog Arsenal
Zaterdag naar Birmingham, en het was als®'
er 'n circus in stad was. Ieder wilde deze veel
besproken linie met den veelbesproken leider in
actie zien. Derhalve trok de 30.000 Pond-aanval
een macht menschen en ondanks het druil®*
rige weer waren de tribunes zwaar beladen e®
er waren om in de rekensommetjes te blij
ven anderhalf maal meer kijkers dan
Arsenal-voorhoede Ponden had gekost. En ®u
kunnen de mlnder-kapltaalkracbtlge clubs be
zwaren opperen tegen deze geld-verspilling'
welke inderdaad het eigenlijke voetbal min
meer ridicuul maakt; een feit'is het toch maaD
dat het bezoek van Arsenal aan Birmingham
een record-recette bracht, alle omstandigheden
in aanmerking genomen. En de duiten-kwesti®
is het blijkt glashelder voor een Eng®*"
sche voetbalclub primair.
Arsenal won na zwaren strijd met 32. H®'
was Haliday, die uitblonk door zijn fijn voet
bal, door het keurig toeschuiven van grond-
centers aan zijn buurlui en door zijn verrader
lijk schot. Hij werd echter te goed bewaakt
door de tegenpartij dat hij zelf in staat was t®
scoren. Dat doet er trouwens weinig toe. Hfl
was terecht een „drawing card" en waar hu
over de laatste jaren het toch zeer gunstig®
moyenne heeft van 157 goals in 165 wedstrij
den, zal de Arsenal wel geen spijt hebben va®
dezen koop, al was het dan ook geen „koopj®
Behalve deze serie Schietende Sterren was ®r
Zaterdag in de League nog veel meer dat d®
aandacht vroeg. Allereerst de nederlaag va®
Leicester City op eigen grond geleden tege®
Portsmouth. En niet mis ook; 60- Precies
maanden geleden wön Leicester deze mate®
met 100! Er zat nog meer aan dezen vijf-n®1
uitslag vast, want deze was de grootste neder'
laag ooit door Leicester op eigen grond g®'0*
den sinds ze eerste-klasser werd; dit was teven®
over dezelfde periode gerekend Portsmouth'®
grootste uit-zege. Erger nog: Leicester Cl&
had geen enkele thuis-match verloren eind®
einde 1927. Hier werden dus een heel ®te
records meteen flink om zeep geholpen.
Blackburn Rovers sloeg Burnley met 8-—
Ook geen alledaagsche League-cijfers. De®0
match had een zéér, zéér tragische omstandig'
heid: een gekraakte goalkeeper, die tot ®e®
einde toe meer dood dan levend op zijn P°9
bleef. In het eerste half uur was keeper DovV®
van Burnley in botsing gekomen met CrofflP"
ton en twee trainers moesten erbij te P®^
komen om hem zoo fit mogelijk te maken,
dat hij een trap ln zijn maagstreek had gekf®^
gen, gebeel onvrijwillig. Down, een tenger vent*
je, bleef daarna zijn heiligdom verdedig®
maar zag acht schoten ongehinderd langs zie®
heen gaan. Direct na den wedstrijd werd
naar het Victoria Hospitaal gebracht en teg«®
middernacht was hij stervende. Zijn familie e®
intiemste club-genooten bleven den gansch®®
nacht aan zijn sponde. Diep-tragisch was dl
afloop zéker
Er gebeurde nog meer: Leeds, League -
ders, leed de nederlaag tegen Sheffield Unite®*
Dit Sheffield heeft steeds één goede eigenscb»P
gehad: al waren ze nog zoo middelmatig. 90
rezen steeds tot ongekende hoogte wanneer
tegenstander sterk was. Zoo ook hier. ShefHe
vormde méér dan Leeds één homogeen gebe®£
zij waren méér dan Leeds juist dat, wat
beiden in hun wapen voerden: United!
staat Leeds boven aan de tafel, maar bet v®
schil wordt kleiner en kleiner en bedriegen
voorteekenen niet, dan zal er binnen afzi0^
baren tijd een kleine troons-verwisseling Plaa,s
vinden in deze hoogere regionen, waar Lee®
nu 20 punten heeft (14 matches), Manchester
19 punten (13 matches) en Sheffield W.
punten (13 matches). Onderaan bengelen
wisselend succes Sunderland, Manchesl®
Untited en Newcastle, met miniem verschil.
De vorige week zou de Engelsche select1^
commissie een team vaststellen voor de
moeting tegen Wales. De film ging echter
door, omdat men niet precies wist welke ce®
tervoor men zou nemén, en de geheele keus-S
meente ging toen eens het spel van Dean
studeeren, In de match tegen West Ham. H
moet n'et meegevallen zijn en dus zal men
opnieuw zijn hoop vestigen op Camsell va
Middlesbrough, die straks op Chelsea's veid
oppositie van Wales moet leiden. Volge®0
week zal het treffen plaats vinden.
bei'
