m
SE
I
De lange rok en de deftige sleep
Si
«m
ÈkWt <v 'M'
PAGlNAj
NEDERLAND EN BELGIE.
I
It!
It,
MAANDAG 18 NOVEMBER 1929
RIJKSBEGR00T1NG 1930
TWEEDE BLAD.
DE KATH. JONGE WERKGEVERS
UIT HET GRAFISCH BEDRIJF
ONRECHTMATIGE DADEN VAN
DE GERECHTELIJKE MACHT
,JE MOET ER EEN FIGUUR VOOR HEBBEN'
Hn£
- f.
I
Binnenlandsche Zaken
en Landbouw
NOTA VAN WIJZIGINGEN
Tegelijk met de memorie van antwoord in-
zake hoofdstuk V der Rijksbegrootlng 1930
(Binnenlandsche Zaken en Landbouw) is een
nota van wijzigingen verschenen, waaraan het
.volgende is ontleend.
De post voor de Centrale Filmkeuring wordt
met 3000 verminderd. De secretaris van de
centrale commissie voor de keuring van films
ls ml. benoemd in een andere betrekking en in
overweging is daar de werkzaamheden niet
van dien aard zijn, dat zij een volle dagtaak
vormen op een andere wijze in de vacature
te voorzien, welke minder kosten zal vorderen.
Serum voor mond- en klauwzeer-
bestrjjding
Tot 1 September j.l. was het bij de Rijks-
serumrinrichting gebruikelijk, de begrooting
te belasten met het bedrag van aankoop der
voor de bereiding van mond- en klauwzeer-
serum benoodigde varkens, terwijl bij verkoop
dier varkens de middelen voor de opbrengst
werden goedgeschreven. Aangezien de leveran
cier van de varkens ook weder de afnemer
en de practijk feitelijk hierop neerkomt, dat
deze leverancier een vergoeding ontvangt voor
de ingebruikgeving, is in overweging met den
minister van Financiën en de Alg. Rekenka
mer besloten, slechts de kosten van de inge
bruikgeving ten laste van de begrooting te
brengen. De nieuwe regeling laat een vermin-
daring van het artikel toe met f 112.000.
MEMORIE VAN ANTWOORD
Verschenen is de Memorie van Antwoord
over het vijfde hoofdstuk der Rijksbegrooting
voor 1930.
Ten aanzien van de vereeniging van gemeen
ten verklaart de Minister, dat in de omstan
digheid, dat nog vele gemeenten door haar
gering inwonertal op sociaal en cultureel ge
bied bij grooteTe gemeenten achterstaan geen
voldoende grond ligt om tegen den wil dier
inwoners aan het zelfstandig bestaan der ge
meenten een einde te maken.
Aangaande de benoeming van burgemeesters
kan de Minister niet als algemeene regel aan
vaarden, dat geen personen tot burgemeester
zullen worden benoemd, die een bedrijf uit
oefenen. Bij het beoordeelen van de stelling,
dat teveel Roomsch-Katholieken tot burgemees
ter worden benoemd, wijst de Minister erop,
dat terwijl de Roomsch-Katholieken ruim een
derde van de bevolking uitmaken, het aantal
Roomsch-Katholieke burgemeesters ongeveer
dezelfde verhouding vertoont. Den eisch te
stellen, dat slechts in gemeenten met een
Roomsch-Katholieke meerderheid een Roomsch-
Katholiek tot burgemeester zou worden be
noemd, ware onbillijk, indien men dezen zelf
den maatregel niet aannam ten aanzien van
de andere politieke partijen.
Van een wijziging in de opvattingen omtrent
den stemplicht in dien zin, dat er aanleiding
zou bestaan om over te gaan tot afschaffing
van dezen dwang is den Minister niets bekend.
Althans onder vigueur van het huidige kies
stelsel moet de zgn. stemplicht behouden
blijven.
Medewerking tot afschaffing van het vrou
wenkiesrecht Is van de Regeering niet te ver
wachten.
De verhooging van de posten voor de vrij
willige burgerwachten en den bijzonderen vrij-
willigen landstorm is slechts matig te noemeu;
de verhooging van den post voor de burger
wachten moet strekken om deze meer in de
gelegenheid te stellen tot oefenen.
De invoering van het persoonskaartenstelsel
zal niet, zooals de commissie voor de bevol
kingsboekhouding heeft voorgesteld, tegelijk
met de volkstelling 1931, maar op een later
tijdstip plaats hebben. Het ligt in het aanvan
kelijk voornemen van den Minister te bevorde
ren, dat dit tijdstip zal zijn 1 Januari 1933.
Het verhuisbiljet in zijn tegenwoordigen
vorm zal bij het nieuwe stelsel niet worden ge
handhaafd.
De Minister meent, dat de samenstelling, de
centrale commissie voor de keuring van films
haar allerminst gemakkelijke taak op de juiste
wijze vervult. De samenstelling der commissie
geeft trouwens alle waarborgen, dat aan rede
lijke verlangens ten volle kan worden voldaan.
Zij verricht haar taak met groote omzichtig
heid.
Het ligt in het voornemen van den Minister
te bevorderen, dat binnenkort een ontwerp van
wet tot het houden voor éénmaal van een 6e-
drijfstelling in 1930 wordt ingediend.
Het blindenvraagstuk Is in onderzoek bij
de staatscommissie inzake onvolwaardige ar
beidskrachten.
De oplossing van het roerkloosheidsvraagstuk
zal, meent de Minister, niet gevonden kunnen
worden in het uitvoeren van groote werken
nabij elke plaats, waar werkloosheid voorkomt.
Met groote nauwgezetheid moet worden zorg
gedragen, dat hetgeen de overheid op dit ge
bied doét, eensdeels niet belemmerend werkt
op de ontplooiing van het vrije bedrijf en an
derdeels den prikkel tot het zoeken van werk
buiten de werkverschaffing niet wegneemt. De
arbeidsvoorwaarden moeten dan ook met deze
opvatting in overeenstemming zijn. Tewerk
stelling van werkloozen op vrij verren afstand
van hun woning is niet te ontgaan.
Het ligt in het voornemen van den Minister
om op den weg, door zijn ambtsvoorganger in
geslagen, verder te gaan. Welke objecten in de
toekomst als werkverschaffing zullen worden
aangevat, is thans nog niet te zeggen. Aan
de bevordering van de vestiging van nieuwe
ondernemingen kan van de zijde van den Mi
nister bezwaarlijk veel worden gedaan. Voor
zoover het in zijn vermogen ligt, is hij be
reid eventueele moeilijkheden uit den weg te
ruimen. Worden der Regeering aannemelijke
plannen tot binnenlandsche kolonisatie voorge
legd, dan zal zij de uitvoering daarvan gaarne
bevorderen.
De Instelling van een landbouwraad is door
*s ministers ambtsvoorganger ernstig overwo
gen. Hij heeft dit denkbeeld laten varen na het
advies der landbouworganisaties te hebben
ingewonnen.
Inzake het verkrijgen van een goed overzicht
van de landbouwbedrijfsresultaten is overleg
gaan-de met de ver. Landbouwboekhouden.
Omtrent vrijstelling van den leerplicht voor
het zevende leerjaar der lagere school voor het
bezoeken van de eerste klasse eener lagere land-
of tuinbouwschool zal de minister nog overleg
plegen met zijn ambtgenoot van onderwijs.
Het onderbrengen van de kleine boeren onder
de landarbeiderswet stuit op groote bezwaren.
Zoo noodig zal de minister echter bevorderen
een onderzoek naar het vraagstuk van grond-
Terstrekking aan kleine boeren.
De minister kan de opvatting van de leden,
die een directeur-generaal van den landbouw
onmisbaar achten, niet d»elTn.
De minister is bereid t bedrag De-
iikbaar te stellen voor cultiveering van den
ANTWERPEN EN ZIJN
RIJNVERBINDING
EEN DER SCHEYENINGSCHE VI SBC HERSWONINGEN, die bij de saneering zullen
verdwijnen; dat perceeltje was trouwens reeds onbewoonbaar verklaard
In verband met de overbevissehing der Noord
zee, zijn ook hier te lande proeven genomen
met trawlnetten die de jonge visch sparen. De
resultaten zullen worden gepubliceerd.
Voor de eerstvolgende jaren mag een verbete
ring van de zalmvangsten worden verwacht.
Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen
VOORLOOPIG VERSLAG
Vele leden hadden het optreden van den
tegenwoordigen bewindsman met verwonde
ring gezien. Zij meenden, dat zijn bemoeienis
op onderwijsgebied zich tot dusver beperkte
tot het lager onderwijs en dan nog hoofdzake
lijk tot de financieele verhouding van het bij
zonder onderwijs tot Rijk en gemeenten. Zij
vragen zich af, of ten aanzien van de overige
gebieden van het onderwijs, waar toch ook
zoovele belangrijke vraagstukken dringend om
oplossing vragen, de minister wel over een
zoodanig bezonken oordeel en zoodanige erva
ring zou beschikken, als voor een vruchtbaren
legislatieven arbeid en het voeren van een
juist beleid noodig werden geacht. Ten op
zichte van de kunst kon men ia dezen minister
moeilijk een leidsman zien, daar niet bekend is,
dat dit deel van zijn taak tot dusver zijn bijzon
dere aandacht heeft gehad.
Vele andere leden oordeelden de bovenstaan
de beschouwingen voorbarig.
Men betreurde vrij algemeen, dat omtrent
's ministers plannen nog weinig wa3 bekend
geworden.
Gevraagd werd naar de plannen van den
minister ten aanzien van het bij de Kamer
aanhangige ontwerp tot regeling van het voor
bereidend hooger en algemeen vormende mid
delbaar onderwijs.
Zeer vele leden drongen ook aan op een wet
telijke regeling van het bewaarschoolonder-
wijs.
Vele leden zagen met groote bezorgdheid de
voortdurende aanmerkelijke stijging der uit
gaven op dit begrotingshoofdstuk.
Andermaal werd door sommige leden ge
klaagd over de vaak droevige resultaten van
het Lager onderwijs.
Door verscheidene leden werd de klacht ge
uit, dat in ons onderwijsstelsel aan het onder
wijs zelf fe weinig vrijheid van beweging
wordt gelaten.
Verscheidene leden merkten op, dat waar het
aantal inrichtingen van voortgezet onderwijs
zich steeds meer uitbreidt en differentieert,
in toenemende mate ook de noodzakelijkheid
klemt om er op toe te zien, dat niet, onafhan
kelijk van elkaar, onderwijsinrichtingen gaan
verrijzen, waaraan uit een onderwijsoogpunt
geen behoefte bestaat. Ten aanzien van het
'oortgezet onderwijs kan in menige gemeente
van een chaos worden gesproken.
Voorts meenden deze leden op deze begroo
ting een neiging tot personeelsuitbreiding waar
te nemen, waardoor aanmerkelijke verhooging
van uitgaven wordt veroorzaakt. Over de gron
den van verschillende personeelsuitgaven wordt
geen licht ontstoken.
Verscheidene leden drongen aan op oplos
sing der spellingskwestie, die in een zeer be
denkelijk stadium is gekomen.
Gevraagd werd naar het oordeel van den Mi
nister inzake de toepassing der radio voor het
onderwijs.
Vele leden oordeelden een herziening der
Hooger Onderwijswet urgent. De onlangs ge
publiceerde rapporten van den Onderwijsraad
wijzen in dezelfde richting.
Van verschillende zijden werd geklaagd over
de misbruiken, die in 1929 weder bij het groen-
loopen hadden plaats gevonden; in het bij
zonder werden genoemd ernstige mishandeling
te Leiden, en de opvoering van een liederlijk
stuk in het zgn. Groenentheater te Delft. Ge
vraagd werd of de Minister bereid is curato
ren te verzoeken een onderzoek naar den groen
tijd in te stellen. Sommigen drongen aan op
krachtig ingrijpen der regeering, zoo noodig
door te bevorderen de verwijdering van dege
nen, die hier schuldig zijn, en op maatregelen,
om aan deze onwaardige handelingen voorgoed
een einde te maken.
Sommige leden bepleitten een verbetering
van de bezoldiging der hoogleeraren.
Opnieuw werd aangedrongen op de vestiging
van een leerstoel in de homoeopathie.
Door verscheidene leden werd met aandrang
bepleit, de omschrijving van dit artikel „Sutv
sidle aan de Nederlandsche Handelshooge-
school" te wijzigen in „Subsidie aan bijzondere
handelshoogescholen", evenals b.v. bij hoogere
burgerscholen en lycea geschiedt. Het stand
punt, dat de Kamer ten vorigen jare bij ver
rassing ten aanzien van de R. K. Handelshoo-
geschool te Tilburg innam, mag niet gehand
haafd worden.
Op krachtige bevordering van het Nijver
heidsonderwijs werrl door zeer vele leden
aangedrongen.
Sommige leden constateerden, dat meer en
meer het Juiste beginsel der Lager Onderwijs
wet 1920 doorwerkt, dat iedere groep der be
volking haar eigen scholen heeft. Zelfs de
sociaal-democraten beginnen thans in Lim
burg, onder goedkeuring vau het partijbestuur
en met medewerking van het hoofdbestuur
van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers,
eigen scholen op te richten,
yele leden spraken als hun oordeel uit; dat
de herziening van de salarisregeling der on
derwijzers, die in 1928 tot stand gekomen is,
geheel onvoldoende moet worden genoemd; zij
drongen dan ook krachtig aan op het tot stand
komen eener afdoende salarisregeling, die aan
de gerechtvaardigde eischen tegemoet komt.
Zeer vele leden drongen aan op uitbreiding
van het buitengewoon lager onderwijs.
Waterstaat
MEMORIE YAN ANTWOORD
Aan de Memorie van Antwoord wordt het vol
gende ontleend:
De vraag, of een Rijksbijdrage moet worden
verleend aan de verschillende polders en wa
terschappen, die groote kosten hebben, moeten
maken in verband met den watersnood van
1925/26, vormt een voorwerp van overleg tus-
schen den minister en zijn ambtgenoot van
Financiën.
De minister acht het voorshands niet aange
wezen dat wordt bevorderd het beschikbaar
stellen van gelden voor het verleenen van bij
dragen voor den afkoop van tollen voor zoover
voor dien afkoop niet uit het wegenfonds kan
worden bijgedragen.
De directie der Ned. Spoorwegen acht den tijd
nog niet gekomen om andermaal tot een alge
meene verlaging van de tarieven over te gaan.
Voor aandrang van Regeeringszijde in die rich
ting bestaat voorshands geen aanleiding.
In dit jaar zijn 3300 nieuwe goederenwagens
besteld, waarvan 2500 bij Werkspoor en 1800
in Duitschland.
Met het maken van een tweeden uitgang
voor het station Rotterdam D.P. zal weldra woe
den begonnen. Bouw van een nieuw station te
Feijenoord wordt voorsalsnog niet noodig ge
acht.
Niet te ontkennen valt, dat de pensioenrege
ling van de mijnarbeiders verbetering behoeft.
Defensie
Nieuw ontwerp van Belgische zijde?
Onze Antwerpsche correspondent meldt d.d.
15 dezer:
Zijn wij goed ingelicht, dan zijn de orga
nismen, die de laatste maanden de heele cam
pagne van de Antwerpsche Rijnverbinding heb
ben gevoerd, druk bezig een nieuw ontwerp van
kanaal-verbinding op te stellen, dat wellicht
aan beide zijde bevrediging zou kunnen geven.
Voor enkele dagen berichtte een Antwerpsch
blad, dat een groep van onmiddellijk betrok
kenen bij de binnenvaart, voorgelicht door des
kundigen, het plan had opgevat, een nieuw ont
werp gereed te maken. Dit initiatief is, naar
wij vernemen, voortgesproten uit de bekende
waterreis der Belgische socialistische parle
mentariërs naar Dordrecht.
Hoe dit voorstel er uit zal zien?
Een der deskundigen heeft daaromtrent in
de „Volksgazet" reeds het een en ander mede
gedeeld. Na uiteengezet te hebben dat de Bel
gen liet plan Konijnenburg, om zijn ingang
en uitgang, niet kunnen aanvaarden, zegt
schrijver: „wil ik nu ook eens gewagen van
een intermediair voorstel, dat nog veel beter
is dan dat van den heer Van Konijnenburg?"
Ziehier:
Van Bath uit in Oostelijke richting naar Hin-
kelenoord (onder Woensdrecht), alwaar een
zijtak uitgaande van de Kruisschans het hoofd
kanaal zou komen verbinden. Dan, in Noorde
lijke richting langs WoensdrechtHeerle over
de rivier Dintel om uit te monden even ten
Oosten van Willemstad. De afstand Antwer
penDordtsche Kil bedraagt volgens dit ont
werp 63i/2 k.M.
Volgens het plan-Konijnenburg wordt die af
stand 76 K.M.; het is toch niet duidelijk, al
dus de Belgische deskundigen, dat men in Ne
derland het zoo ver zou drijven, om, ter wille
van 12 y2 K.M. millioenen te besteden aan een
dam in de Schelde en de normaliseering van
het Hellegat, welke werken noodig zijn bij een
eventueele uitvoering van het ontwerp-Konij-
nenburg.
Maar het Belgisch plan, zoo besluit de expert
der Antwerpsche betrokkenen, kan echter al
leen in aanmerking genomen wórden, wanneer
men tegen Bath, aan de Oostzijde van Ballast-
plaat, over den Appelzak, een vaarwater voor
de binnenvaart maakt. Een dam is daarvoor
niet noodig. Op zulke wijze zouden de weinige
schepen, die van de Scheldevaarwaters gebruik
wenschen te maken, slechts tegenover Sant-
vliet in het groote vaarwater komen.
Geen andere oplossing is mogelijk dan Moer
dijk-kanaal of Antwerpen Bath (met sluis)—
Hollandsch Diep."
Tot zoover de Antwerpsche deskundige.
Wat er van zij: uit dit alles blijkt toch, dat
de betrokken Belgische kringen bezig zijn een
intermediair voorstel te zoeken en dat kan
reeds een flinke stap in de goede richting zijn.
VOORLOOPIG VERSLAG
Verschenen is het Voorloopig Verslag over de
Defensiebegrooting 1930.
Verscheidene leden gaven uiting aan hun te
leurstelling over het feit, dat hier te lande nog
niet het minste uitzicht op een vermindering
van bewapening van eenige betcekenis bestaat.
Verscheidene leden verzochten te mogen wor
den ingelicht omtrent de vereenvoudiging en
bezuinigingen, waartoe de samenvoeging van de
militaire departementen heeft geleid
Enkele leden stelden de vraag of de minis
ter thans het tijdstip niet gekomen acht om de
afd.Loodswe.sen om te zetten in een staatsbe
drijf.
Een algeheele herziening van de militaire
bezoldigingsregeling werd door sommige leden
gewenscht. geacht.
Geklaagd werd over de weinig tegemoetko
mende wijze, waarop de militaire wachtgelders
over 't algemeen worden behandeld. Gevraagd
werd verbetering van de positie der arbeiders
op arbeidscontracten.
Gevraagd werd naar maatregelen ten aanzieh
van de oud-gepensionneerden.
Sommige leden zouden gaarne zien, dat de
minister zijn medewerking verleende tot heit
opheffen van gewapende korpsen buiten het
leger.
Gevraagd werd naar het Btandpunt van den
minister ten opzichte van den aanmaak van
munitie door particulieren.
Verscheidene leden achtten den vlootaanbouw
absoluut onvoldoende. Sommige leden stelden
de vraag of het in 's ministers voornemen ligt,
aan de Kamer voorstellen te doen betreffende
den aanbouw van een derden kruiser. Eenige
leden merkten nog op, dat ook de moeilijkhe
den, welke onlangs te Curasao hebben plaats
gegrepen erop wijzen, dat men over een vol
doend aantal groote schepen moet kunnen be
schikken.
Gevraagd werd of deze minister de meening
van zijn ambtsvoorganger betreffende de werf
te Hellevoetshiis onderschrijft.
Noode hadden sommige leden op deze ba-
grooting een post gemist ten behoeve van de
Marinierskazerne te Rotterdam, welke drili-
gend verbetering behoeft.
Verscheidene leden gaven als hun meening te
kennen, dat de positie van het personeel der
marechaussée in vele opzichten verbetering be
hoeft.
NEDERLANDSCH COLLEGE TE PARIJS
Eerste steenlegging.
Zaterdagmiddag ls ouder groote belangstel
ling te Parijs de eerste steen gelegd voor het
Nederlandsche College in de universiteitswijk.
Aanwezig waren de Nederlandsche gezant Jhr.
dr. J. Loudon, de Fransche minister van Onder
wijs Marraud en de minister van Openbare
Werken Pernot. Nadat Jhr. Loudon het woord
gesproken had voerde de heer Labouc.here, de
vice-president van liet Comité van actie net
woord, waarna de minister van Onderwijs
Marraud wees op de toenadering van beide vol
ken, niet het minst door de studenten, die ie
Parijs zullen komen studeer en.
HET VERBLIJF TE ROME
Men schrijft ons nog:
Onder deskundige leiding heeft de delegatie
der Kath. Jonge Werkgeversvereeniging te
Rome een klein gedeelte der bezienswaardig
heden bezichtigd. Dinsdagavond ontving zooals
gemeld mgr. Eras da beeren in zijn apparte
menten. Woensdagmorgen werd een bezoek ge
bracht aan het terrein, waar men bezig is het
nieuwe Hollandsche Priester-College te bouwen.
Mgr. Eras leidde de bezoekers rond.
Woensdagavond werd de delegatie door Z. E.
Benito Mussolini in audiëntie ontvangen. De
heeren werden door H. M. gezant te Rome aan
den minister-president voorgesteld.
De heer Rademaker sprak Z. E. in de Fran
sche taal toe, waarna de Duce in een even
hartelijke als geestdriftige toespraak de delega
tie zijn dank bracht voor haar bezoek. Daar
het aanbieden van een geschenk niet kon plaats
hebben, dit in overeensteming met de wenschen
van den Duce, overhandigde de heer Rade-
maker Z. E. een groote doos bonbons, gefabri
ceerd door de firma Frank Rademaker, be
stemd voor mevrouw Mussolini. Deze attentie
werd door den Duce op hoogen prijs gesteld.
Na de audiëntie vertrok de delegatie naar
Turijn.
HET PENSIOENFONDS
Wanbetaling en royement
Eenigen tijd geleden is tusschen de organi
saties van drukkerspatroons en die der typo
grafen een overeenkomt betreffende de stich
ting van een pensioenfonds tot stand gekomen.
Met ingang, van 9 November j.l. trad deze
regeling in werking en zoo moesten Zaterdag
j.l. voor de eerste maal de bijdragen worden
gestort, hetgeen echter door een aantal typo
grafen is geweigerd.
Deze kwestie kan een ernstig karakter krij
gen, doordat het hier een verplicht pensioen
fonds geldt. Wanbetalers, worden na meer dan
vier weken schuld geroyeerd, niet alleen uit
het pensioenfonds maar ook uit hun organisa
tie. Aangezien in het typografisch bedrijf het
verplichte lidmaatschap bestaat, zullen dus
georganiseerde patroons over vier weken de
geroyeerde typografen moeten ontslaan. Men
verwacht echter dat het aantal weigeraars over
vier weken zal blijken slechts gering te zijn.
Aansprakelijkheid van den Staat
Door den rechter-commissaris in strafzaken
was huiszoeking gedaan en goed in beslag
genomen krachtens een beschikking van de
rechtbank, die later bleek niet gedagteekend
te zijn. De firma, bij wie dit was gebeurd
sprak den Staat tot schadevergoeding aan,
doch werd in haar vordering door de recht
bank te 's Gravenhage niet ontvankelijk ver
klaard. Zij overwoog, dat het verzuim van
de bij artikel 22 W. van Strafvordering op
tc-ekening wel grond oplevert om de beschik
king nietig te verklaren, doch niet om, vóórdat
die nietigheid is uitgesproken, de beschikking
als niet bestaande aan te merken. Waar de
inbeslagneming derhalve geschiedde voordat
de nietigheid der beschikking was vastgesteld,
geschiedde zij niet zonder, doch met het nog
bestaand verlof. Reeds op dezen grond en in
liet midden latende of op handelingen van
de rechterlijke macht als de onderhavige de
bepalingen van het burgerlijk recht omtrent
s: hadevergoeding wegens onrechtmatige daad
toepasselijkzijn, en of de staat daarvoor aan
sprakelijk is, werd eischeres In haar vordering
niet-ontyankelijk verklaard*
HET DECREET VAN DE MODE
De Prins van Wales is een grappenmaker.
Toen hij dezer dagen te Bradford, den hoofd
zetel van de Engelsche wolinclustrie, een
nieuwe afdeeling van de Kamer van Koophan
del moest openen, kwam hij de belanghebben
den op de volgende wijze in 't gevlij:
„Bij de gebruikelijke gelukwepschen kan ik
er ditmaal toch een voegen, die u zeker op
recht zal toeklinken. Ik heb gehoord, dat er
verandering in de damesmode op til is. Een
oude jonggezel bemoeit zich natuurlijk niet
met de kwestie, of de dames haar rokken kort
of lang wenschen te dragen, maar nu ik hier
toevallig in Bradford ben, hoop ik toch voor
u allen, werkgevers en werknemers, dat de
mode der lange rokken zal zegevieren....''
De Prins van Wales hoopt alzoo dat de mode
der lange rokken zal zegevieren, hij hoopt 't
althans voor de werkgevers en werknemers.
Wat. de dames zelve wenschen. daarmee be
hoeft de Prins blijkbaar geen rekening te hou
den; ook bij zijn nog jonge ervaring weet hij
wel dat de dames nu eenmaal slaafsche vol
gelingen van de mode zijn.
Korte of lange rokken, zij nemen eenvoudig
aan wat modeplaat en showroom haar aan
geven.
Maar toch, anderzijds lazen wij dezer dagen
een klacht uit Berlijn dat de modehuizen al
daar zoo bitter weinig te doen hebben, omdat
de japonnen en costumes naar de nieuwste
mode zoo ontzettend duur, zijn, dat geen dame
ze nog aandurft.
En de oorzaak van deze hooge prijzen schuilt
in delange rokken, men heeft er te veel
stof voor noodig.
Als dat waar is, dan hebben de japonnen,
natuurlijk de avondjaponnen, zeker gedurende
de modeperiode, welke nu aan 't tanen is, heeie-
maal niets gekost.
Te oordeelen naar de avondtoiletten, welke
wij op de film te zien kregen, geen mouwen,
geen rokken, geen rug, dan ging daar eigenlijk
aan zoo'n costume heelemaal geen stof in.
Wij herinneren ons echter, verleden jaar
van Parijs komend, een vertegenwoordiger
van een modehuis in onzen coupé getroffen te
hebben, die een pakje bij zich had. waarin wij
veronderstelden dat er twee sneedjes brood
in konden zitten. Maar toen de man op vraag
van de douane, of bij niets te declareeren had,
het pakje openvouwde, kwam daar onder al
gemeene hilariteit een nieuwste model avond
jurk te voorschijn.
En te oordeelen naar de invoerrechten, die
hij voor. dit toilet had neer te tellen, mochten
wij toch constateeren, dat dit zuinig avond
jurkje toch nog al In de papieren liep.
Hoe de verkoopers dit echter weten goed to
praten, leert ons een Duitsch Witzblatt.
De verkooper in 1927: „ik raad U aan, dame.
du«r'
neem dit toiletje. Het is het kortste, dat
hebben. En dan de prijs. Zoo goedkoop v'"
U 't in heel Berlijn niet. Vindt U 't duu^|
Voor zoo weinig stof. Neen, nu vergist u 1
toch zelfs de kortste mode spaart geen 3
uit. Dat zal ik als vakman toch zeker
weteg".
De verkooper in 1929: „Neemt U dit,
Dit met den langen sleep. Vindt U 't te -
Dame, denk eens aan de voorbije mode.
was zoo goed als geen stof in. En wat heb
er wel voor betaald? En oordeel nu eens z j
alleen iu den sleep gaat al driemaal z0°v^l.
stof aan, ongerekend nog de rest. Ik al® v
man zal dat toch zeker moeten weten".
Zoo speelt de mode met de vrouw.
Uit een en ander blijkt, dat zoo waar
lange sleep weer in aantocht is.
Hij heette de laatste jaren onhygiëm3
een stofzwabber, maar dan voor stof
anderen zin. 0|
Ongemakkelijk, zoo voor de draagster z®'
als voor dengene, die haar vergezelde of vol?
Haal in een familie eens een doos met oe
familieportretten voor den dag, en onder
dames heerscht 't meest gegichel en de gr°.0
ste pret over die dwaze, ouderwetsche i°°
van lange rokken en slepen.
Het Nederl. Filmarchief heeft den laatst^h
tijd nog al eens de gewoonte om in somnU{
bioscopen oude journaals te laten draaieP
haar bezit.
Het publiek brult van pleizier als bet
op het doek al die stijve prenten van
ziet met haar lange rokken en deftige s'ep^0
Geen dolle flimklucht slaat beter in dab
vertooning van deze oude kleedij, die tocb n
niet zoo heel oud is, want de cinematogr®
zelf bestaat amper twintig jaar.
En nu komen toch weer de lange rok ®D
deftige sleep.
De dames durven er nog niet goed e
Niet omdat er te veel stof aangaat, noch
de toiletten te duur zullen worden.
Is een vrouw daarvoor ooit teruggesci
ken? 0
Maar als straks een schaap over den a
is, volgen er meer. ej
En dan zijn alle spot en lachwekkend^
verdwenen. .5
Dan heet 't, dat een lange rok en zo
sleep toch wel echt chique staan, 't staat
plechtig, zoo vorstelijk bijna.
Dat heet nu eerst een gewaad. Maar,
len zij iets of wat venijnig tegen elkaar
merken: „je moet er een figuur voor heb"
't staat niet iedereen".
En ten sl-otte zullen zij elkaar eerlijk be»
nen, dat zij eigenlijk altijd van een lange r
gehouden hebben.
cboV-
AFGESTUDEERDEN M. T. S-
Voeren van den ingenieurs-titel
Door de Ver. van oud-leerlingen der M. T. S.
te Amsterdam en de Ver. van afgestudeerden
aan de M. T. S. te Dordrecht is een „Open
brief" gericht aan de Ned- industrie en allen,
wie het Ned. tech. onderwijs ter harte gaat,
waarin de wenschelijkheid wordt uitgedrukt,
dat de afgestudeerden der M. T. scholen, zulks
naar aanleiding van de achterstelling, uie zij
in binnen- en buitenland ondervinden, in het
vervolg het praedicaat „Ing" zullen voeren,
waarbij in kleine letters de aandacht erop
wordt gevestigd, b.v. door „Dipl. Dordt", waar
men is afgestudeerd.
JANNINGS WEER OP HET TOONEEL
Emil Jannings, die in de laatste jaren alleen
nog maar als filmspeler is werkzaam geweest,
zal in het begin van het volgende jaar in het
„Schauspielhaus" te München weer op de plan
ken verschijnen om o.m. op te treden in „Za
ken zijn zaken".
BRANDSTICHTING
De Rechtbank te Assen veroordeelde F. H.
van N. verpleegde te Veenhuizen. thans gedeti
neerd, wegens brandstichting in een der ge
bouwen aldaar, tot 2 jaar gevangenisstraf.
R. K. ARTSENVEREENIGING
Jaarvergadering
De R.K. Artsenvereeniging heeft te Uti-eC
(Ut
dot#
te-
haar algemeene jaarvergadering gehouden
Na opening op de gebruikelijke wijze
den voorzitter Dr. L. H. van Romunde, di®
vens met vreugde de talrijke opkomst con®
teerde werd het jaarverslag over het afg®' w
pen Vereenigingjaar dooi- den secretaris
gebraoht.
Daaruit bleek, dat de werkzaamheden
vereeniging tegelijk met het ledental sW'
groeien en talrijke belangrijke kwesties d
het Hoofdbestuur in den loop van het ver®®®
gingsjaar werden afgedaan.
Daarna volgden de financieële verslagen
de Vereniging en haar orgaan, het R.K. Artft
blda, en het verslag van Prof. Groenen °veL«
medisch informatie-bureau, dat in een Sr0
behoefte blijkt te voorzien.
Bij de bestuursverkiezingen werden all®
tredende bestuursleden herkozen, behalve
C. Nuyen3 uit Helmond die zich niet herk1^
baar stelde. In diens plaats werd gekozen
bestuurscandidaat Dr. van Liebergen uit Br®
die de benoeming aannam. e\,
Na de lunch werd de vergadering voorts®
en hield de voorzitter een inleiding over
hierboven gememoreerde Moraaiclausule eI1
desbetreffende besprekingen, die hebben
gehad. Op verzoek van de vergadering zal e
Inleiding ter gelegenheid in het R. K. Art®6
blad worden gepubliceerd.
Bij de rondvraag werd in beginsel aatig®
men de eerstvolgende vergadering te bb®,
In Breda, waar eene bloeiende onderafd
der vereeniging zetelt.
EEN DER BEROEMDE STRATEN VAN NEW YORK, me ons beter bij
name dga bij gezicht bekend zijn: de Broadway. v-
