Woensdag 20 november 1929
HEEFT 'N katholiek
een geweten?
TWEEDE BLAD.
het philosophicum te
De overleden Aarts-Bisschop
De Pontificale Uitvaart
De overleden aartsbisschop
als kindervriend
uw
PAGINA L
MENSCHEN EN MEENINGEN
Wel
6temm:
kome
Wat
WARMOND
TACT TEGENOVER LEEKEN EN
ANDERSDENKENDEN
PROF. DR. EHRENFEST.
t OVERBRENGING VAN HET
STOFFELIJK OVERSCHOT
METTEN EN LAUDEN
DE BEGRAFENIS-PLECHTIGHEDEN
DIENSTBRIEVEN VOOR HET
AARTSBISDOM
f U:
Set 6chijnt van niet, volgens de sociaal-
eöiocratisohe Voorwaarts.
&t blad geeft een kort verslagje over de
U Usse!soh.e bijeenkomst der partijgenooten.
aa« kwam tot uiting een zeer sterke stre-
8 om dadelijk iedere subsidie voor de
_^°''eke scholen af te schaffen. De ééne,
6Qbare, neutrale school was de leus. Doch
dervelde bezwoer dat gevaar, omdat de
ielfk Cn de werfkracllt der partij onder
Katholieken het nog niet hebben kon. Die
*®t®h dus zoolang maar bedrogen worden.
werd een motie aangenomen, een-
ig, om tot geleidelijke afschaffing te
oen van iedere subsidie aan clericale
««holen.
Sus tegen Katholiek onderwijs.
Us daar geven de heeren niets om den
^^'etenseisch van Katholieke ouders, die
Plicht hebben hun kinderen Katholiek
"P te voeden.
Us weer eens een stuk godsdienststrijd
^enr"' hee'ernaal niet tegen den gods-
jjy hlad voelt wat er aap hapert, en gaat
Verklaren, waarom ze in België anders
t c'an in Holland. En het is even verni'i-
'ik als droevig dien rimram te moeten
"B*en.
Iö België is de Kajth. Kerk eigenlijk de
e.
U Nederland, is de leiding van den school-
W altijd geweest bij de protestanten
slikt maar, jongens!
een katholiek land is het recht van
°0vige ouders als zij opkomen voor hun
S(Üenstvrijheid, feitelijk het recht va.n do
holieke kerk, haar priesters. (Larie, mijn-
T< het is een natuurrecht der ouders op te
°hien voor hun kinderen*^*).
de n 6611 Pr°testantsch land strijdt de va-
eu de moeder voor eigen individueèle
^'etens vrijheid. (Dus in een katholiek land
En de katholieken in een „proes-
ftht8ch" land?
Dp
e ouders zelf echter, die strijden voor
v 11 geloof, maken geen onderscheid. Zij
gen niet of hun geloof hun is gewor-
11 door onmiddellijke openbaring dan wel
li't°r ^erniflcleling van den priester. (Natuur
lef I^0t' zijn te veTstandig voor zoo
s- Die weten tenminste, wat hun gods-
IftUst leert *J*).
^'j die buiten de kerk staan echter zien
hen eisch der ouders om hun kinderen
Sdienstig onderwijs te geven, niet an-
«s dan een eisch van de priesters, van de
*erk",
zoover de godgeleerde in de „Voor-
arts". Het zal moeilijk zijn in zoo'n kort
es'«k zooveel misvattingen bij elkaar te
a«ken.
ieder geval weten we 't nu: in België
aUes katholiek; een katholiek vraagt wei
godsdienstig onderwijs uit plicht van
«^eten; mar daar behoeft een sociaal-de-
^°Cra.at „zij, die buiten de kerk staan
sich niet aan te storen, immers dat is
lelijk" maar een recht van de priesters
Va-n de Kerk. Een katholiek heeft geen
sen geweten. Dat is een kuddedier met
tJl beetje instinkt. Ja, als ze in België pro-
ant waren, dan zouden de ouders daar
v«chf,
®n voor gewetensvrijheid, die men-
een geweten, ziet u!
hebben
j^00 moeten we dus concludeeren, dat ook
(jj>r in Nederland de sociaal-democraten
bijzondere school dulden, omdat er de
°testanten om vroegen. De katholieken
Xell<
her
ea immers niet mee. En toch was een
motieven: de katholieke arbeiders een
^pe<u uit de hand slaan tegen de sodalis-
Nu
u weten wc, hoe ze over ons denken, cn
e« onze gewetensvrijheid.
ov
Ms
zou de sociaal-democraat zeggen,
k gebod van de Katholieke Kerk den
atholiek in geweten verplichtte? Komt dan
geweten van een katholiek in 't ge-
alg? Maar 't is waar ook, die kan geen
eTveten hebben. Zij die buiten de kerk
«taan,
zien dat zoo.
^et den bouw wordt spoedig begonnen
h5eer spoedig zal worden begonnen met den
w w van het Philosophicum te Warmond,
r°ver wij eerder berichtten.
Philosophicum zal een schakel zijn tus-
tk ea de studie der humaniora en die der
jj °iogie voor de studenten in het Bisdom
'h aLlera- Er zullen twee studie-jaren zijn, waar-
De', halve de uitgebreide philosophie, ook be-
zullen worden chemie, biologie, He-
euwsch, inleiding tot de studie der H.
«tft en inleiding tot de theologie
(te t' studie-program van het Klein-Seminarie
5a, mamstede) zal nog nauwer worden aange-
®hii aan dat van de gymnasia; daarom is de
te iThhie nu geheel naar het Philosophicum
jr armond overgebracht. Ook op het studie-
f!er8lam vaa het Groot Seminarie zal de studie
y hhilosophie voortaan niet meer voorkomen,
«dn daar de studie een jaar korter zal zijn.
bh et- aantal studie-jaren zal in den vervolge
4 66n jaar worden verlengd en duren 6, 2 en
<wreu resp.. op Klein Seminarie, Philosophi-
en Groot Seminarie.
v Plan is, dat het eerste studiejaar zal aan-
p, ?en in Sept. 1930. Tot directeur is, zooals
Baa ï6meM' door Z.D.H. den Bisschop van
,j «tem beroemd de zeereerw. zeergel. heer
het r< Niekel, professor In de philosophie aan
j «°°t Seminarie.
het nieuwe gebouw, waarvan Jan Stuyt de
(K'o °v is en aannemer de heer De Vreede
Pj. !?«hwljk), zullen vertrekken zijn voor zes
c'ifr 08801-611 611 voor 130 studenten, die elk hun
"n studeerkamer hebben.
de
(hof. dr. P. Ehrenfe.-t, hoogleeraar in de
n da Leidsche uni-
:.'.gs vocrdruchten
y^«°«6tische natuurkunde
Een niet gering te schatten eigenschap
van bijzondere waarde
In de buitengewone vergadering van den
Nederiandschen Katholiekendag op IT
April 1.1. ter viering van de oplossing der
Romeinsche kwestie zeide de feestredenaar,
de heer Laudy, doelend op de naderende
voleinding van het tachtigste levensjaar: ,.0.
hidt God, dat op den zetel van Willibrordus
onze beminde Aartsbisschop al zijn voorgan
gers moge overtreffen in de lengtespan van
een bisschoppelijk bestuur en een zegenrijk
leven, voor hetwelk wij in de kathedrale kerk.
van Utrecht 't volgend jaar het Te Deum
hopen te zingen!"
Allen, die dien dag den Aartsbisschop
mochten zien en hooren, en zeker degenen
die het voorrecht hadden kort daarop in
Zijn gezelschap de Jubileumreis naar Rome
te maken, zullen er geen oogenblik aan ge
dacht hebben, dat iets in het vooruitzicht
was gesteld geworden, op de verwezenlij
king waarvan naar menschelijke berekening
toch moeilijk kon worden gehoopt.
Nochtans: God heeft anders beschikt.
En terwijl dezer dagen stellig zoovele har
telijke {fëbeden opstijgen tot den goeden God,
opdat Hij de ziel van den dierbaren doode
schonke de eeuwige rust, worde daaraan
gepaard een niet minder hartelijk dankge
bed voor het vele en goede gedurende ee;n
zoo lange reeks van jaren in en door den
persoon van den Aartsbisschop geschonken
En met name zij gewezen op de zoovele
nieuwe parochiën, die werden opgericht,
uitvloeisel van het voornaamste program
punt van Bisschoppelijk Bestuur, dat Z.D.H.
van den aanvang af, gelijk Hij zoo vaak
verklaarde, ter uitvoering zich had voorge
steld: te bevorderen, dat door kleine paro
chiën in steeds stijgende mate zou groeien
veelvuldig en nauw contact tusschen de
Geestelijkheid en de haar toevertrouwde pa
rochianen, steeds tot grooter ontwikke
ling zou komen het kerkelijk, het godsdien
stig leven der geloovigen.
Uit den aard der zaak is het in bijzon
dere mate aan de Geestelijkheid gegeven ge
weest meer van nabij getuige te zijn van dit
overrijk Priesterleven, en van de schoone
resultaten, daarin en daarmede bereikt.
Laat het ons daarom veroorloofd mogen
wezen met groote dankbaarheid in herinne
ring te brengen de zoo gewaardeerde wijze,
waarop de Aartsbisschop belang wist te
stellen in het wel en wee zijner diocesanen.
Laat ons in dankbare herinnering mogen
brengen, dat Z.D.H. zich niet slechts niet
vervreemdde van de leekenwereld maar alle
moeite zich gaf ook daarin zich geheel thuis
te blijven gevoelen —.de ontwikkeling er
van met alle aandacht bleef volgen, op
de hoogte was en bleef van de aldaar be
staande toestanden en verhoudingen, het
geen niet weinig bijdroeg tot het kunnen
geven van juiste adviezen in vaak zeer
moeilijke omstandigheden.
Uit ervaring van een,reeks van jaren
weten wij het wij zullen het nimmer kun
nen vergeten hoeveel hartelijke vriend
schap de Aartsbisschop te schenken wist
hoeveel raad, steun, voorlichting Hij te geven
wist hoe Hij steeds de noodige opwek
king wist aan te brengen, wanneer sommige
omstandigheden wel eens neerdrukkend kon
den zijn.
Eindelijk zouden wij willen wijzen op eene
waarlijk niet gering te schatten eigenschap,
van bijzondere waarde in ons land met zijne
gemengde bevolking en met zijne historie
op kerkelijk gebied, n.l. den buitengewonen
tact in den omgang met de niet-katholieke
landgenooten. Met eene zekere voldoening
mocht de Aartsbisschop enkele jaren ge
leden in eene plechtige vergadering, waar
ook de wereldlijke Overheden van Utrecht
van Stad en Gewest ni et-katholieken,
aanwezig waren, verklaren, dat Hij er steeds
naar gestreefd had met deze op den meest
goeden voet te staan, en dat het Hem was
gelukt. En gerustelijk mogen wij er bi)
voegen: die stemming was wederkeerig. De
Aartsbisschop wist zijn niet-katholieke
landgenooten te verstaan, te begrijpen, te
waardeereu, en werd wederkeerig door hen
verstaan, begrepen, gewaardeerd. Ook in
deze dagen blijkt dat weer op zoo treffende
wijze. De waarde en beteekenis er van mo
gen niet worden onderschat.
Met ontsteltenis is ongetwijfeld het schok
kend bericht vernomen, dat dit dierbaar
leven in enkele uren onverwacht afgebroken
werd. Maar eerbiedigend den II. Wil Gods.
en in kalme berusting het gebeurde over
wegend, zal men in steeds meerdere mate
dankbaar weten te erkennen, dat een zoo'
lange reeks van jaren de zetel van den H.
Willibrord zoozeer met eere is bezet gewor
den door den beminden Aartsbisschop, door
Monseigneur Henricus t an de Wetering, aan
Wien God schenke de eeuwige rust.
A. VAN WIJNBERGEN.
Donderdag naar de Kathedraal
Donderdagmiddag om 12 uur zal het stof
felijk overschot van Mgr. van de Wetering
van het Aartsbisschoppelijk paleis worden
overgebracht naar de Kathedraal. Deze over
brenging zal op eenvoudige wijze geschieden.
De lijkkoets zal worden gevolgd door eenige
rijtuigen, waarin de Vicaris-Capitularis, de
Hoogeerw. Heer J. H. G. Jansen, de executeur
testamentair, Mgr. B-. A. de Wit en de twee
secretarissen van het Aartsbisdom zullen zijn
gezeten.
Er zal gelegenheid bestaan om in de Kathe
drale Kerk het stoffelijk overschot van Mgr.
van de Wetering te zien. De tijden voor dit
défilé zullen nog nader worden bekend ge
maakt.
DéFILé IN DE KERK
Donderdag van half 1 tot 6 uur' zal er ge
legenheid zijn langs het stoffelijk overschot
van Mgr. H. v. d. Wetering in de Kathedrale
Kerk opgesteld te defileeren.
De toegang tot de kerk tijdens dit défilé
is door de kleine zijdeur (vlak hij de Lange
Nieuwstraat) in de St. Catharijnesteeg. De
Catharijnesteeg moet vanaf de Nieuwe Gracht
worden ingeloopen. De kerk moet door de
hoofddeur aan de Lange Nieuwstraat worden
verlaten.
Te 7 uur wordt de kerk opnieuw geopend
voor het bidden der Metten, welke te half S
uur aanvangen. De toegang is door de hoofd
deur.
Na afloop der Metten zal nog gelegenheid
zijn maar alleen voor hen, die tijdens de
Metten in de kerk zijn langs het stoffelijk
overschot te defileeren.
REGELING DER PLECHTIGHEDEN
De Metten op Donderdagavond worden voor
gezeten door den Zeereerw. heer J. B. A. Ba
tenburg, plebaan der Kathedrale Kerk, met
assistentie van professoren van het Groot-
Seminarie te Rijsenhurg. De Schola Cantorum
van Rijsenhurg zal de liturgische gezangen
uitvoeren.
De Metten zullen worden bijgewoond door
alle studenten van het Groot-Seminarie te Rij
senhurg en 40 studenten van Culemborg.
Agens bij de Lauden is de Hoogeerw. heer
Kan. J. G. van Schaik, pastoor St. Martinus-
kerk te Utrecht. Assistentie zullen verleenen
twee oud-secretarissen van den overleden Aarts
bisschop.
Bij de Lauden en de Pontificale H. Mis van
Requiem zal het zangkoor der Kathedrale
Kerk de Gregorlaansche gezangen uitvoeren.
EEN UITDRUKKELIJK VERZOEK
Geen bloemen
Op uitdrukkelijk verzoek van het Metropoa-
taan Kapittel zijn wij gemachtigd mede te
deelen, dat er geen bloemen worden verwacht,
daar dit geheel in strijd zou zijn met den
geest van den overleden Aartsbisschop.
Te celebreeren door den oudsten Bisschop
onzer Kerkprovincie
DE ASSISTEERENDE GEESTELIJKHEID
De plechtige Pontificale Uitvaart zal worden
opgedragen door den oudsten bisschop der
Nederlandsche Kerkprovincie, Z. D. H. Mgr.
L Schrijnen, Bisschop van Roermond.
Naar wij vernemen wordt de lijkrede uit
gesproken door den Vicaris Capitularis den
Hoogeerw. Heer J. H. G. Jansen, deken van
Utrecht.
De Pontificale H. Mis van Requiem zal,
zooals gemeld, worden gecelebreerd door Z.
D. H. Mgr. Ij. J. A. H. Schrijnen, Bisschop van
Roermond, met assistentie van Mgr. Dr. A.
C. M. Schaepman, Proost van het Metropoli
taan Kapittel, als presbyter-assistens, de Hoog-
Eerw. Heeren Mgr. B. A. de Wit, Vicaris-Gene
raal van het Aartsbisdom en G. B. Eekwielens,
deken van Zwolle, en pastoor te Heino als
troondiakens; den HoogEerw. heer Kan. J.
G. van Schaik als diaken; den HoogEerw. Heer
H. J. Koopmans, president van het Seminarie
te Culemborg als sub-diaken; als ceremoniarii
zullen fungeeren de beide secretarissen van 't
Aartsbisdom, de ZeerEerw. Heeren J. v. d.
Burg en dr. W. Mulder.
De lagere assistenties worden vervuld door
theologanten van het Groot-Seminarie te Rij
senhurg.
De lijkrede zal worden uitgesproken door
den HoogEerw. Heer J. H. G. Jansen, viearius-
capitularis van het Aartsbisdom.
DE PLAATSEN IN DE KERK
Daar in verhand met de beperkte ruimte in
de Kathedrale Kerk er voor alle vertegen
woordigers der Katholieke vereenigingen geen
plaats is, zal op het R. K.* Kerkhof een vaan-
deldefilé worden gehouden.
Met nadruk wordt er de aandacht op geves
tigd, dat bij gebrek aan plaatsen in de Kathe
drale Kerk de uitnoodigingen zeer beperkt
moeten worden en dat ondanks dezen maaL
regel slechts een zeer klein deel van de be
schikbare plaatsen overblijft voor de geloo
vigen.
Alleen genoodigden op het Kerkhof
Na de Pontificale H. Mis van Requiem, waar
voor de genoodigden te kwart voor 10 uur aan
wezig moeten zijn, zal de plechtige begrafenis
op het R. IC. Kerkhof plaats hebben.
De plechtige stoet, welke te ongeveer 12 uur
van de Kathedrale Kerk zal vertrekken, zal
den volgenden weg nemen: Lange Nieuwstraat,
Zuïlenstraat, Nieuwe Gracht (langs de pasto
rie), Bregittenstraat, Maliebrug, Maliebaan,
langs het Aartsbisschoppelijk Paleis, Hoogland,
Museumlaan, Museumbrug, R. K. kerkhof.
Op het kerkhof aangekomen wordt het stof
felijk overschot onmiddellijk grafwaarts ge
dragen, daar in de kapel geen absoute plaats
hééft.
Buiten de genoodigden wordt niemand op
het kerkhof toegelaten, uitgezonderd de de
putaties der R. K. Vereenigingen met hun
vaandels.
De schoolkinderen van de R. K. scholar zul
len in ds Maliebaan aan twee zijden van den
weg worden opgesteld, om in de gelegenheid
te zijn den begrafenisstoet te zien passeeren.
De HoogEerwaarde Heer Vicarius-Capitula-
ris verzoekt alle dienstbrieven voor het Aarts
bisdom te adresseeren als volgt:
Den HoogEerwaarden Heer Yicarius-
Capitularis van hei Aartsbisdom,
J. H. G. JANSEN,
Maliebaan 40, Utrecht.
Op den brief te vermelden: Dienst.
DE FOTO VAN MGR. VAN DE WETERING
Bij de Maandag door ons gepubliceerde foto
van mgr. H. van de Wetering z.g. werd niet
vermeld, dat de foto afkomstig was van Ap.
Diesfeldt, ïa. C. J. L. Vermeulen te Utrecht.
Laat de kleinen tot mij komen".
FEITEN UIT ZIJN RESIDENTIE^
Het is reeds in eigen en andersdenkende
pers, met een macht van mooie, maar ware
woorden, getuigd en omschreven, dat de, he
laas, zoo plotseling verscheiden Utrechtsclie
metropoliet een grootsch bestuurder was en
machtig leider, een zorgzame vader en trouwe
herder, een wijze vorst, een alom-beminde en
hooggeachte autoriteit.
Inderdaad, wijlen mgr. Van de Wetering was
een figuur, die zeer vele mooie gaven en bij
zonder goede eigenschappen tot een gelukkige
eenheid in Zijn persoonlijkheid wist te doen
harmonieëren.
Onze aartsbisschop was een goed ei\ sympa
thiek mensch.
Zijn goedheid maakte Hem zoo aantrekkelijk,
niet het minst, voor kinderen, welke aantrek
kelijkheid intusschen een wederkeerigen in
vloed uitoefende, want kinderen oefenden op
het warm-kloppende vaderhart van den over-
ieden kerkvorst steeds een onweerstaanbare
aantrekkingskracht. En door deze goedheid
jegens kinderen wist de Aartsbisschop zich ook
zóó sympathiek te malign bij de ouderen.
Aandoenlijk en treffend was toch telkens
weer het tafereel, dat zich afspeelde voor den
ingang van Utrecht's kathedrale kerk, als de
metropoliet, na op de groote hoogfeesten, van
het kerkelijk jaar in zijn kerk gepontificeerd
te hebben, het kerkgebouw weder verliet, om
per rijtuig (later per auto) naar zijn paleis te
rug te keeren.
Gekleed in paarse toga en roket kwam „de
bisschop dan om twaalf uur weer buiten",
(zooals het in den volksmond heette), uitge
leide gedaan door de assisteerende geestelijk
heid, maaropgewacht door een groote me
nigte kinderen, jongens en meisjes. Die kin
deren wisten het, dat monseigneur, alvorens in
te stappen, altijd nog tijd genoeg over had, om
zijn vaderlijken zegen uit te deelen aan ieder,
die daar kinderlijk om vroeg. Glimlachend
eteeds en met de blijheid en een onverwelk-
bare jeugd in de oogen hief de bisschop dan
zijn zegenende rechterhand omhoog, intusschen
met de andere wuivend en groetend in alle
vriendelijkheid, die men van een lieven vader
zou durven verwachten. En, als de jongens en
meisjes dan den zegen bij den uitgang der
kolrk reeds ontvangen hadden, stonden zij
haastig weer op, om „voor het instappen" den
bisschop nog eens in te halen en dan weer de
vreugde te beleven, dat zij nog eens 'n tikje
op hun wang of schouder kregen, waarmee ze
meer vereerd waren dan met den mooisten
prijs-op-school voor vlijt en goed gedrag.
Wanneer de auto eindelijk wegreed, stonden
de kinderen op straat nog lang te wuiven en
te kijken: „ze hadden 't weer gehad"....
„Meermalen hebben wij een dergelijk tafe
reeltje persoonlijk kunnen gadeslaan en altijd
trof het ons opnieuw; zoo innig, zoo waar.
Persoonlijk hebben wij er met onze vriend
jes toen wij nog misdienaar waren in
Utrecht's kathedrale kerk dikwijls om ge
vochten, wie het laatste „tikje", van den bis
schop zou krijgen, als deze, na 's Zondags in
zijn kerk den parochieelen hoogdlenst te heb
ben bijgewoond, zegenend door de sacristie
ging, om via de pastorie weer naar zijn paleis
terug te wandelen.
Op die Zondagsche wandeling was het waar
lijk geen zeldzaamheid, dat de bisschop, door
de vele kerkgangers steeds eerbiedig gegroet,
uit eigen beweging een brave moeder aansprak,
om belangstellend te informeeren naar het wel
en wee van haar gezin, of naar de vorderingen
die haa^ kinderen op schoof reeds maakten.
Een van die brave moeders ons persoonlijk
zeer dierbaar, mocht ook eens deze bisschoppe
lijke onderscheiding ten deel vallen, toen zij
zich gemoedelijk hoorde vragen: „En Doortje,
hoe maak je het toch wel? Je moet eens bij
me komen!
„Eenige dagen later verscheen deze moeder
op de gewone audiëntie en vol belangstelling
informeerde dq aartsbisschop hoe „Doortje" het
wel maakte, nu zij reeds vele jaren getrouwd
was.
Een zeer vertrouwelijk en gemoedelijk ge
sprek ontwikkelde zich en met genoegen hoor
de monseigneur, hoe „Doortje" toen zij nog
als jong meisje in het katholieke weeshuis te
Utrecht verbleef, door den invloed, dien hij
destijds als rector kon uitoefenen (terwijl hij
zelf nog secretaris van dèn bisschop was) eens
op onverwachte wijze van haax straf gedispen
seerd werd, die zij wegens 'n ondeugend meis-
jes-streekje van de zuster had gekregen.
„Monseigneur wist zich het geval, dat toen
zeker reeds meer dan 30 jaar geleden was, nog
heel goed te herinneren en lachte goedig.
„Monseigneur had een goed hart en hield
veel van kinderen
J. W.
k^iteit i3 uitgenoodigü
i(P,°lien te Berlijn, Leningrad, Moskou, Char-
- 3Yar«hau.
XIII.
Professor Bong er komt verducht-dicht bf
bij de katholieke leer. Zelfs bij de practyk
van katholieke kloosters en katholieke hei
ligen
Doch, dat doet trouwens iedereen, die
kort bij de waarheid komt.
De sociaal-democraten hebben een lied,
waarin het heel: Begeerte heeft ons aange
raakt. 'Ze Hebben hel nooit onder stoelen of
banken gestoken, dat ze zich alleen bezig
hielden met die malerieele opheffing; dat
de rest builen hun kader viel. Een beetje
hatelijk hebben ze dat wel eens uitgedrulif
aldus: dat zij de aarde wilden veroveren eW
den hemel aan de musschen overlieten.
Maar, dat die begeerte inderdaad gewekt
is, zegt nog niet zooveel volgens professor
Bonger. Tot zekere hoogte is dit een ver
heugend verschijnsel". Dus niet in ieder
opzicht. Want: „boven een bepaalde grens
wordt die begeerigheid een ramp. 'sMen-
schen geluk wordt niet alleen bepaald door
hetgeen hij heeft."Nu krijgt het kapila
Usme een leelijken knauw, omdat het ner
gens anders op bedacht is geweest, als op
het scheppen van behoeften.
Inderdaad! Doch hel socialisme kwam
daarna hetzelfde doen voor één bepaalde
klas: dus deed even kapitalistisch. Dat
heeft ook z'n best gedaan om de rijken
voor te stellen als „de gelukkigen".
En prof. Bonger zegt hiervan „Naieca
zielen onder de arbeiders meenen dat rijke
menschen ook de gelukkigste zijn. Een grove
fout, deels ontstaan door overschatting
van het malerieeleInderdaad: zoo den
ken onnoozele zielen, menschen die meer
hun begeerten dan hun hart laten spreken.
Wat daarom ook een wijze raad was:
blijf Vaas over uw begeerten; kweek geen
onnoodige behoeften; weet u in vrede te
bewaren, als ge niet hebt, wat anderen wel
bezitten. Juist: „wie rijk wil zijn, ver meer
dere niet zijn behoeften". Doch dat betee-
kent: beteugel vrijwillig u zelf. En dan zit
men tot over de ooren in het vermaledijde
ascetisme.
Zoo deden heiligen !Op dat beginsel rusten
kloosters.
En daar zijn ze tevreden en blij.
CONDOLEANCE BETUIGINGEN
Zeer talrijk waren de condoleance-betuigingen,
welke gisteren het Aartsbisdom bereikten.
Uit Rome werd een telegram ontvangen van
Kardinaal W. van Rossum, luidend:
Innig deelnemend smartelijk verlies, be
velen wij dierbaren overledene God aan.
Vurige gebeden.
KARD. VAN ROSSUM.
Namens Z. H. den Paus zond Z. Em. Gasparn
een telegram als antwoord op het draad-,
bericht van de ernstige ziekte.
Van den Internuntius te 's-Graveuhage werd
het volgend telegram ontvangen:
Je vous prie presenter mes profondes con
doléances chapitre metropolitaln mort
vénéré archevêque Monseigneur van de
Wetering.
SCHIOPPA.
Van H.H. D.D. H.H. de bisschoppen van
's-Hertogenbosch en Haarlem kwamen de vol
gende telegrammen binnen:
Hartelijke deelneming met belofte van ge
beden en heilige offeranden voor zlelerust
van overleden Aartsbisschop.
DIEPEN,
Bisschop van 's-Hertogenboeeh.
Diep bewogen door het plotseling over
lijden van onzen beminden Aartsbisschop
betuigen wij onze innige deelneming ln het
smartelijk verlies aan het metropolitan»
kapittel en aan het aartsdiocees.
AENGENBNT,
Bisschop van Haarlem,
Van H. M. de Koningin-Moeder:
's-G ravenhags.
H. M. de Koningin-Moeder draagt mij op
u hoogstderzelver oprechte deelneming ts
betuigen met het overlijden van Zijne Door
luchtige Hoogwaardigheid Monseigneur v*»
de Wetering, welke tijding H. M. met groot
leedwezen heeft vernomen.
VAN HEEMSTRA,
particulier secretaris.
Uit de parochie, waarin Mgr. werd geboren:
Pastoor en parochianen van St. Francls-
cus Xaverius te Amersfoort in diepen rouw
over den grootsten zoon der parochie. Zijn
roemvolle nagedachtenis blijft onsterfelijk.
PASTOOR HARTMAN.
Behalve uit de kringen der katholieke ver
eenigingen en instellingen, van orden en con
gregaties kwamen ook telegrammen binnen
van vooraanstaande persoonlijkheden uit het
politiek): en diplomatieke leven.
HERDENKING AAN DE
R K. UNIVERSITEIT
DE tfVERBRBNUlSG VAN BET uïOFI'EHJK. OVERSCHOT van wijlen Mgr. H. van de Wetering vanaf het Seminarie Rijsenhurg, waar hij overleed, naar het
Bisschoppelijk Paleis te Utrecht, Studentes van het Seminarie begeleidden in lange rij de lijkkoets tot aan de grenzen der gemeente, w
r. 'V -- Jfv "PtV -
Het corps in rouw
Naar wij vernemen zal de Senaat der Katho
lieke Universiteit te Nijmegen in een rouw-
zitting den overleden Aartsbisschop, die voor
zitter was van de St. Radboudstichtlng en een
der warmste voorstanders onzer Universiteit,
herdenken.
Vrijdag a.s. om 10 uur zal in de St. Augusti-
nuskerk een plechtige H. Mis van Requiem
worden opgedragen voor de zlelerust van Mgr.
van de Wetering.
De Universiteit zal dien dag geUotcn z'jn.
Het iiijmsegseh studentencorps uetaii zwars
corpsrouw aan tot en met Vrijdag u, gevolgd
door 7 dagen lichten roqwe