ALGEMEEN OVERZICHT.
IN VOLLEN AFTOCHT
Woensdag is december 1929
Ontzettend vermoeden
Op een rots geloopen
In de vlammen omgekomen
Mte.
HET SKLAREK-SCHANDAAL
ROOFOVERVAL MISLUKT
DOOR GLOEIENDE KOLEN
ALS DE HONGER KWELT
OM DE GEMEENTEKAS TE
VULLEN
NACHTBRAKERS PROTESTEEREN
WINDHOOS IN HANNOVER
Twee locomotieven op
eikaar geloopen
Moeilijkheden met de Russische
vluchtelingen.
600 ARBEIDERS OP STRAAT?
SNEEUWSTORM BOVEN ZWEDEN
HET NAMAKEN VAN ZWEEDSCHE
BANKBILJETTEN.
MOORDAANSLAG OP KOTSOTASSI
GEEN ZELFMOORD?
MOEDIGE SPRONGEN UIT DE
VENSTERS
NIEUWE ZEEKAARTEN NOODIG
Van de buitenwereld afgesneden
GERINGE HOOP OP REDDING
OOK HET KERSTFEEST NIET
VEILIG
Loven en bieden
Ke a.s. vlootconferentie schijnt voor de
^Anschen eem nachtmerrie.
Kun vredelievende stemming uit zich vooral
bezoirgidheLd over leger en vloot. Natuurlijk
w'een maar, omdat ze zich moeten kunnen ver-
^tgen.
K'k der vijf deelnemende landen verzekert
jouwens, dait het alleen maar op verdediging
klacht is.
Kn niemand waagt natuurlijk te betwijfelen
ieder voor zich overtuigd is waarheid te
breken. Ook elkaar^ plechtige verzekeringen
*et men te beschouwen als bovenmate serieus
,!1 Voor honderd procent betrouwbaar.
Is er trouwens uit de geschiedenis maar één
t oor beeld aan te wijzen, dat een land niet
fl'Pt nakwam, wat het met de hand op het
fart beloofd en misschien op papier bezegeld
«ad?
Over het feit, dat men zich moet kunnen
Y®rdedigen, zijn de „goden" het nu wel eens.
~"een niat over de kwestie, hoeveel oorlogs-
,"lg of eigenlijk: verdedigingstuig
l6der dan wel noodig heeft en uit welk mate-
f'aal dat bestaan zal.
Te begrijpen is. dat ieder wil probeeren zijn
"-9 te krijgen.
Kn ook, dat men om wille van de publieke
«Mme en het mooie gebaar zich tot allerlei
^"cessies bereid verklaart.
Koe men beide vliegen in één klap wil plaan,
"karvan leveren de diverse berichten het be-
Als een straatkoopman een bepaald "bedrag
l°or zijn waar wil ontvangen, begint hij met
overvragen. Dan blijft er 'n kansje, dat hij
Keer los krijgt dan strikt noodig is.
Zoo ongeveer schijnt ook de takitiek van som-
K%e landen ten aanzien van het vlootvraag-
«tuk.
Tooh mag men die koopmaustaktiek niet laten
Kijken. Dat strijdt met de waardigheid. Daarom
Koet hetgeen men oorspronkelijk vraagt geen
°Vervragen lijken. En dus behoort er
'8n argument gevonden te worden, dat het aan
hankelijk gewaagde schijnt te rechtvaardigen.
Wanneer evenwel zoo'n straatkoopman zijn
^vsten vraagprijs zou willen rechtvaardigen
Ket het argument, dat hij er vroeger ook het-
'Kfde voor gekregen heeft, zou men toch wel
even glimlachen.
Natuurlijk gaat elke vergelijking ©enigszins
Kank. Deze dus ook.
Maar wat te zeggen van het „Matin"-bericht
het blad beweert zijn informaties te hebben
Verkregen van „de gevoegde diensten" dat
K* noodzakelijkheid, om 974.000 ton aan oor
logsschepen te bezitten blijkt uit het feit,...
•Kt Frankrijk vóór den oorlog dezelfde tonnen-
Kaat bezat?
Minstens mag men ook nu wel even glim
lachen. Temeer, wijl aan deze mededeeltng
onmiddellijk wordt toegevoegd: „om echter die
^Perking der bewapening te vergemakkelijken,
zai Frankrijk in een aanmerkelijke vermin-
lering toestemmen."
Die „noodzakelijkheid" schijnt dus zoo nood-
'akelijk niet te zijn. En ons vermoeden, dat er
overvraagd wordt om tenminste niet minder
Ie krijgen dan men eigenlijk wil, lijkt niet zoo
!>éel ver van de waarheid af te liggen.
Een ander Fransch blad, de „Excelsior" wil
Seen taktiek van loven en bieden. Hat schrijft
"lat de repuhliek als groote mogendheid van
het vasteland, met het oog op haar uitgestrekte
kusten en ook omdat zij op één na de grootste
koloniale mogendheid is, te Londen de volgende
'ischen moet handhaven
Ten eerste: de vraagstukken van ontwape
ning en veiligheid moeten onafhankelijk van
kaair staan.
Ten tweede: de kwestie van de bewapening
tftr zee mag van die te land en in de luchit niet
k^gcheiden worden.
Ten derde: de vast te stellen tonnage moet
Voldoende zijn om zoowel het moederland als
koloniën te verdedigen.
Ten vierde Gebruik van de tonnage zonder
Verdeeling in categorieën, overeenkomstig de
olfichen van de nationale verdediging, waarbij
tokening moet worden gehouden met de aard-
Kjkskundige omstandigheden, zooals deze in het
"act van den Volkenbond zijn vastgelegd.
„Ongetwijfeld" schrijft het blad verder, „zal
vlootconferentie slechts een voorbereiding
'IJn voor de werkzaamheden der voorbereiden-
'le ontwapeningscommissie."
„Hoewel deze opmerking niet nieuw is, moet
toch herhaald worden, om te voorkomen
Kat de werkzaamheden te Londen komen op
ket gevaarlijk gebied van de binnenlandsche
Politieke en internationale tegenstellingen."
tVat de verlangens van Japan betreft: de
'eider der Japansche vlootdelegatie heeft te
Washington een eerste bespreking met presi
'lent Hoover gehad.
In een onderhoud met de pers verklaarde de
'eider der delegatie, de vroegere minister-pre-
s'dent Wakatsoeki, dat Japan slechts aan
8Praak maakt op 'n vloot voor zijn verdediging
'ti in het geheel niet aan een vloot voor aan-
V'alsdoeleinden denkt.
't is ook al weer lief gezegd.
Volgens zijn opvatting heeft Japan recht op
^n kruiservloot in een verhouding van
1° 10 7, waarbij de overige klassen van sche
den geen gewicht in de schaal leggen.
Te Washington neemt men aan, dat Japan
?'ch bij een verhouding van 10 10 6 zal neer
leggen, mits concessies worden gedaan ten op-
Kchte van de duikbootett en andere hulpsche-
&ert voor de vloot.
Ook hier dus aanvankelijk weer overvragen?
Is het wonder dat de diplomatieke medewer
W van de „Daily Telegraph" meent, dat de
"Itslag der voorloopige besprekingen tus-
"'ben Engeland en Frankrijk over de aanstaan
de vlootconferentie niet zeer bemoedigend is?!
Hij beweert, dat Frankrijk een verhouding
^•U 10 groote kruisers met een waterverplaat-
'•hg van 10.000 ton met 8 duimskanonnen tegen
F.uaelsche kruisers van hetzelfde type Ver
ligt.
De verhouding tusschen de sterkte van de
'bgeische en Fransche vioten zou daardoor
10 tot 6 a 7 worden gebracht, terwijl deze
Verhouding volgens de op de conferentie van
Washington vastgestelde Bepalingen 10 3.3
*as. In plaats van één derde der Engelsclie
Kootsterkte, wenscht Frankrijk dus twee derde.
Engeland wil ook zijn zin hebben en wenscht
Tan deze verdubbeling der sterkte van de
Kransche vloot niet te weten, zoodat deze
H'eatie groote moeilijkheden baart, te meer,
"laar ook Japan een voor dit land gunstiger
v®rhouding wenscht.
Daarentegen wekt de houding zoowel van
r'« Amerikanen als van de Italiaansche regee-
r'ng te Londen veel voldoening en de gunstige
v°oruitzichten voor een voorloopig samengaan
Tan Engeland. Italië eu Amerika voor een ge-
Meenschappelijke gedragslijn in het vraagstuk
>au de afschaffing der duikbooten stemmen
K'igeland tot tevredenheid.
Mac Donald schijnt intusscheu niet al te
Buach en Bunge nog niet gehoord
zeer op eigen kracht te vertrouwen.
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken, Henderson, heeft althans Maandag in
het lagerhuis medegedeeld, dat lord Robert
Cecil in niet-ófficieele functie in den Britschen
buitenlandschen dienst werkzaam is.
In deze functie is hij niet gerechtigd de re
geering in een van beide huizen van het parle
ment te vertegenwoordigen.
Deze verklaring in het lagerhuis heeft in ver
band met de omstandigheden bijzondere betee-
kenis. Lord Robert Cecil heeft, zooals bekend,
onder de vorige regeering, die zooals men weet
van conservatieve richting was zijn functie
als vertegenwoordiger vau Groot-Brlttannië
bij den volkenbond neergelegd. Zijn mtee-
ning ten opzichte van de betrekkingen tusschen
Engeland en de Vereenigde Staten in het al
gemeen en de beperking van de bewapening
ter zee in het bijzonder heeft hem er destijds
toe gebracht, zijn functie neer te leggen, zoodat
zijn terugkeer in officieelen dienst onder de
arbeidersregeering thans bijzonder opvalt.
Als vertegenwoordiger van de Britsche re
geering in de voorbereidende ontwapenings
commissie van den volkenbond is een zekere
relatie met het ministerie van buitenlandsche
zaken vanzelfsprekend, doch de Maandag door
Henderson afgelegde verklaring wordt, in poli
tieke kringen aldus opgevat, dat lord Robert
Cecil bij de aanstaande vlootconferentie een
zeer belangrijke adviseerende functie zal ver
vullen.
Zoo kan men er verzekerd van zijn, dat alle
betrokken mogendheden met den vasten wil
ter conferentie zullen komen om zich niet te
laten overtroeven.
En men moet al een doorgefourneerd opti
mist zijn om voetstoots aan te nemen, dat er
een bevredigende oplossing zal worden bereikt.
De Britsche Mijnwet
Donderdagmorgen om 11 uur zal in het
lagerhuis in stemming worden gebracht een
amendement der conservatieven, strekkende
tot verwerping van de weit op de kolenmijnen
in tweede lezing. Het conservatieve amende
ment zal den voorrang hebben boven het
librale amendement, dat niet tot eenvoudige
verwerping concludeert.
Gisteren zouden de discussies geopend worden
eu mr. Graham, de president van de Board of
Trade, zou vermoedelijk pogen, de gunst van
n,r. Lloyd George en diens partijgenooten te
winnen door concessies te doen met betrekking
tot de voorstellen, betreffende den verkoop van
steenkolen, waartegen zich vooral het verzet
der liberalen keerde.
Tot dan toe had de regeering zich nog
niet in verbinding gesteld met de liberalen,
teneinde tot een vergelijk te komen. Het aan
brengen van wijzigingen in de verkoops-voor-
stellen zou evenwel met niet geringe moeilijk
heden gepaard gaan, aangezien de desbetref
fende voorstellen gebaseerd zijn op afspraken
tusschen de regeering eenerzijds en de mijn
werkers en de meerderheid der mijneigenaren
anderzijds. a
Donderdag zal eerst mr. Hartshorn aan het
woord zijn, terwijl vervolgens de debatten ge
leid zullem worden door de conservatieven.
Voor de liberalen zullen het woord voeren
mr. Lloyd George en sir Herbert Samuel, en
misschien ook mr. Walter Runciman, die niet
met het liberale amendement instemt. De con
servatieve woordvoerders zullen zijn mr. Bald
win, sir Philip Cunliffe-Lister (oud-president
van de Board of Trade) en sir A. Steel-Mait-
land (oud-minister voor de mijnen).
Ofschoon door velen Donderdag als de eerste
werkeiijk-kritieke dag in het leven van dit
kabinet beschouwd wordt, lijkt het momenteei
toch zeer onwaarschijnlijk, dat de regeering een
ernstige nederlaag zal lijden. Deze zienswijze
steunt niet alleen op het feit, dat de liberalen
en de conservatieven eikaars amendementen
niet kunnen steunen, maar ook op de omstan
digheid, dat geen der beide oppositie-partijen
op het ©ogenblik de regeering ten val zou willen
brengen. Zij willen haar wèl parlementaire
fiasco's berokkenen, doch niet van zoodanigen
aard, dat zij het aftreden van heit kabinet ten
gevolge zouden kunnen hebben.
De mogelijkheid bestaat, dat de regeering
de kwestie van vertrouwen zal stellen, m.a.w.
dat zij vóór de stemming te kennen geeft, dat
aanneming van een der amendementen voor
het kabinet reden tot aftreden zal zijn. In het
F.ngelsche lagerhuis wordt de kwestie van ver
trouwen minder licht gesteld dan in de
parlementen op het vasteland en vooral in de
Fransche kamer.
Dit is gedeeltelijk toe te schrijven aan de ge
heel ander© varhoudingen, welke daar onder
het 2 of 2Vi-.partijstelsel bestaan hebben, ander
deels hieraan, dat het stellen van de kwestie
van vertropw-en beschouwd wordt als een mid
del tot pressie, dat, bij een zekere parlemen
taire constellatie, tengevolge kan hebben, dat
een of meer wetsontwerpen aangenomen wor
den niet grond van hun eigen verdiensten
doch omdat op geheel andere gronden de op
positie de regeering voorloopig sparen wil.
Er schijnt weinig twijfel te bestaan, dat de
regeering, door (Je kwestie van vertrouwen te
stellen, in ieder geval heelhuids uit den strijd
te voorschijn zat komen. De „Morning Posit"
beweert dat mr. Graham den liberalen de vorige
week reeds een aanbod gedaan zou hebben met
betrekking tot een aanvullend wetsontwerp,
betreffende gedwongen samenvoeging van mij
nen en toet sluiten van mijnen, waarop niet
verdiend wordt.
Wij vinden deze bewering evenwel nergens
bevestigd. Het conservatieve blad schijnt ove
rigens alle hoop op een nederlaag der regeering
te hebben opgegeven, en beweert, dat zelfs, in
dien mr. Lloyd George het kabinet ten val zou
willen brengen, hij niet op al zijn volgelingen
zou kunnen rekenen.
Deze lezing lijkt zeer onwaarschijnlijk. De
liberale partij kan niet zóó klein zijn, of zij is
innerlijk meer verdeeld dan eenige andere.
Car candidaat-formateur in
Polen?
Er heeft een conferentie tusschen den Pool-
schen staatspresident en verschillende parle
mentsleden plaats gehad, waarbij'ook de mi
nister-presidenit Switalski en de minister van
justitie Car tegenwoordig waren.
Naar verluidt heeft de staatspresident te
kennen gegeven, dat hij in verband met den
parlementairen toestand Switalski niet met de
vorming van het nieuwe kabinet zal belasten.
Volgens geruchten zou de minister van justi
tie, Car, het meest in aanmerking komen om
het nieuwe kabinet te vormen.
Primo de Rivera blijft aan
Maandag verklaarde de Spaansehe dictator
Primo de Rivera, dat hij in ieder geval en tot
ierleren prijs zoo lang op zijn post zal blijven
tot hij'den koning een geschikten opvolger kan
aanwijzen, die dan den overgang tot normale
verhoudingen zou kunnen inleiden.
Ten einde liet zijn opvolger niet lastig te ma
ken, zal de regeering een nieuw plan tot grond
wetsherziening laten vallen.
DE HOOGTE DER CREDIETEN
Bamberger en Rosenthal laten zich
gunstig uit
De commissie van onderzoek in de zaak
Sklarek van den Pruisischen landdag moest
van het gisteren voorgenomen verhoor van
den voorzitter van de credietcommissie van de
Stadtbauk, wethouder Busch, afzien, daar
Busch had laten weten, dat hij ziek is en zicli
in een kliniek bevindt.
Ook het Duitscbnationale gemeenteraadslid
Bunge kon niet gehoord worden tengevolge
van een korten tijd geleden gekregen ongeval
De commissie ging daarom voort met he:
verhoor van de directeuren van de Stadtbank
Schmidt, Hoffmann en dr. Lehmann. Tege
lijkertijd werden de gemeenteraadsleden Muehl
mann (soc.dem.), Rosenthal als lid van de
credietcommissie eu Lange aan de getuigen
tafel geroepen om mogelijk onjuistheden direct
recht te zetten.
De directeur van de Stadtbank, Schmidt, be
gon met een overzicht te geven van de ontwik
keling van de credieten aan de Sklareks. De
hoogte dezer credieten is te verklaren uit den
grooten omvang der zaken met de stad.
De bank heeft de nog niet betaalde rekenin
gen gecrediteerd, daar zij niet direct betaald
kon worden.
De overleden handelsraad Bamberger en
Rosenthal hebben de credietwaardigheid van
de Sklareks zeer gunstig beoordeeld. Zijn,
Schmidt's persoonlijke, omgang met de
Sklareks heeft het vertrouwen in de firma
versterkt, daar hij hij hen vooraanstaande
personen van het stadsbestuur ontmoet heeft.
Ook het feit van de monopolie-overeenkomst
heeft het vertrouwen der bank in de Sklareks
versterkt.
Noch de stedelijke autoriteiten, noch de crediet
commissie hebben zich tegen de credieten aan
de Sklareks uitgesproken.
De rekeningen en credieten van de Sklareks
zijn onderzocht op dezelfde wijze als alle andere
credieten.
Op de hulproepen der aangevallenen
vluchtte de dader
TOCH NOG GEARRESTEERD
Wolff seint ons uit Berlijn, d.d. gisteren:
Hedennamiddag werd hier op de eigenares
en de winkeljuffrouw van den goudsmidswin
kel von Piltz eu Co in de Lindenstrasse een
roofoverval gepleegd.
Op de hulproepen der aangevallenen vluchtte
de dader en bedreigde zijn achtervolgers met
een pistool.
Hij werd echter gegrepen en aan de politie
overgeleverd.
Een handlanger van den man ontkwam in
een gereed staanden auto.
Meubelfabriek afgebrand
GROOTE SCHADE
SCHWERIN, 17 December (H. N.) VanmoT-
gen vroeg is brand uitgebroken in de meubel
fabriek der firmft Bockholt en Zonen te Lage
in Mecklenburg. De geheele fabriek is in vlam
men opgegaan.
Vele machines en ongeveer Mk. 90.000 gereed
zijnde meubelen benevens groote houtvoorra
den zijn verloren gegaan.
De oorzaak van den brand is vermoedelijk,
dat gloeiende kolen uit een kachel zijn ge
vallen.
Scheldwoorden en gefluit
FRANKFORT, 16 December (V. D.). Heden
ochtend hebben drie h vier duizend werkloozen,
teneinde zich van een Kerstuitdeeiing te ver
zekeren, getracht het stadhuis binnen te drin
gen.
De ingangen waren echter gesloten en het
plein werd door een sterke politiemacht afge
zet.
De politie werd door de betoogers met scheld
woorden en gefluit ontvangen.
Toen de werkloozen door de stad trokken,
vlei op een gegeven oogeublik van één der hui
zen een baksteen naar beneden en kwam te
midden van de menigte terecht. Een der fle-
toogers werd ernstig gewond.
Ongewilde belasting te Gotha
BERLIJN, 17 December. (W.B. Om de gemeen
tekas wat te vullen, had de gemeenteraad van
Gotha besloten een belasting te heffen van de
personen, die zich 's nachts om half twee nog
in café's bevinden.
Toen gisternacht deze belasting voor het eerst
geheven werd, ontstond een formeel oproer.
Ten teeken van protest sloten op dit critieke
moment alle localen hun deuren en alle gasten
kwamen in de koude lucht te staan.
Lawaaimakend en zingend trokken dezen
naar de woning van den burgemeester, die echter
doop de politie beschermd werd. Staande op een
tuinstoel hield de burgemeester een toespraak
om de gemoederen te kalmeeren. Hoongelach
en gefluit was het antwoord. Ten slotte greep
de politie in en arresteerde verscheidene herrie
makers.
De brandweer moest ingrijpen
Naar uit Hannover wordt gemeld is gisteren
middag de gemeente Bad Oeynhausen door een
windhoos bezocht, die veel schade aan de ge
bouwen heeft toegebracht.
Van 8 huizen werden de daken verwoest. Tal
van winkelruiten werden ingedrukt.
De brandweer heeft in talrijke gevallen hulp
verleend. Vele boomen werden ontworteld. Een
persoon werd door vallende dakpannen gewond.
De badinrichting heeft geen schade opge-
loopen.
TSJANG FA KWEI VERLAAT DE BUURT
VAN CANTON
De strijd door luchtwapenen beslist
HET DUITEa 1-1V DE IA J/1 Dl E .1/ O HG -1.Y 'IE GHA.GSTON A A -V DE HUDSON, is ver
kocht aan een jachtclub, die er een clubhuis van gaat maken. Anderhalf millioen dollar
is er voor bestemd, om er de noodige verande ringen aan te brengen: golf- en tennisbanen,
een jachthaven en zelfs een vliegveld.
Een geheimzinnige geschiedenis
te Berlijn
HEEFT DE MOEDER HAAR TWEE
KINDEREN VERMOORD?
En daarna brand gesticht?
De Berlijnsche politie houdt zich bezig met
een geheimzinnige geschiedenis.
Het geval betreft de vrouw van den molenaar
Wandelt, wiens molen eenigen tijd geleden Is
afgebrand. Onder de puinhoopen van den ver
branden molen heeft men wel deelen van de
verkoolde lijken der twee kinderen gevonden,
doch de nasporingen omtrent de vrouw van den
molenaar hebben nog steeds geen resultaat op
geleverd.
Wandelt is Maandag uit de hechtenis ontsla
gen, aangezien geen bewijzen tegen hem voor
handen zijn.
Naar thans is vastgesteld, heeft vrouw Wan
delt den dag vóór den brand een liter petro
leum gekocht, hoewel overal in den molen elec-
trisch licht voorhanden Is.
Het vermoeden bestaat dus, dat zij eerst haar
beide kinderen om het leven gebracht en ver
volgens brand gesticht heeft en daarop de
vlucht heeft genomen.
Op verkeerd spoor gereden?
Twee dooden en twee zwaar gewonden
TJit Breslau wordt gemeld:
Nabij Ottmachan zijn twee locomotieven in
volle vaart op elkaar geloopen. Een machinist
en een stoker liepen zware verwondingen op,
terwijl een begeleider eveneens ernstig gekwetst
wei'd. Een vierde persoon werd met zware
brandwonden en een gebroken been opgenomen.
Twee der zwaar gewonden zijn inmiddels aan
hun bekomen verwondingen overleden.
Eén der machinisten moet het ongeluk heb
ben veroorzaakt door op verkeerd spoor te rij
den.
De sovjets namen alle passen in beslag
Niet na te gaan wie passagegeld
heeft betaald
De Duitsche rijkscommissaris voor de vluch
telingen uit Rusland heeft medegedeeld, dat
het verdere vervoer van de vluchtelingen
groote moeilijkheden oplevert, aangezien de
Russische overheid alle passen en verdere pa
pieren jn beslag heeft genomen, zoodat con-
tröle niet mogelijk is en ook niet is na te
gaan, wie in Rusland reeds passagegelden
heeft betaald en wie niet.
Een deel van de vluchtelingen wil niet naar
Canada, doch naar Brazilië gaan. Aan dezen
wensch zal zooveel mogelijk worden voldaan.
De rijkscommissaris hoopt, dat een eerste
transport over enkele weken zal kunnen ver
trekken.
Tabaksfabriek in brand
TWEE MILLIOEN SCHADE
BINGEN, 17 December (II. N.) Sedert van
morgen vroeg staat te Bingen de tabaksfabriek
der firma Carl Graeff in brand.
Vermoedelijk is de fabriek welke een front
breedte van 200 M. aan de straat heeft, ge
heel aan het uitbranden.
De schade wordt op 2 millioen Mk. geraamd,
In de fabriek zijn 600 arbeiders werkzaam.
De gisterenmorgen uitgebroken brand in de
tabaks- en sigarenfabriek Karl Graeff kon, vol
gens een Wolff-telegram, tegen half 10 's mor
gens als gebluscht worden beschouwd.
Een brandweerman kreeg een ernstig onge
val; een andere liep een ernstige rookvergifti
ging op.
De meest 4 a 5 verdiepingen tellende ge
bouwen der fabriek zijn tot op de fundamenten
afgebrand.
De machines en het ruw, half bewerkt en
gereed gemaakt rookmateriaal werden een
prooi der vlammen.
De voornaamste hoeken en 4 a 5 wagonladin
gen voor verzending gereed staande artikelen
konden gered worden.
Bij het instorten van den fabriekstoren
kwamen muurstukken op een onder 10.000 volt
spanning staanden electrischen voedingsdraad
terecht, die Bingen van Kreuznach uit met
stroom voorziet.
Door het aanbrengen van een reserve-leiding
kon de storing echter spoedig worden opge
heven.
HET STOOMSCHIP „MANUKA"
VERGAAN
De geredden in de booten juist ver
genoeg, om niet in de draaikolk
meegetrokken te worden
KAPITEIN EN MACHINIST DEDEN HUN
PLICHT
Het stoomschip „Manuka" is tijdens
den dikken mist tusschen Bluff en Dunedin op
een rots geloopen en gezonken. Passagiers en
bemanning waren in de reddingsbooten juist
ver genoeg verwijderd om niet in de draaikolk
meegetrokken te worden.
De kapitein en de machinist waren tot het
laatst toe aan boord gebleven en sprongen, eerst
overboord toen het schip zonk. Beiden werden
gered. Het schip had een kostbare
lading aan boord, o.a. schilderijen van beroem
de Engelsche schilders ter waarde van 25.000,
welke voor een tentoonstelling in Nieuw Zee
land bestemd waren.
Alle passagiers hebben hun bagage verloren.
De meeste waren slechts met het allernood
zakelijkste be'kleed, toen zij gered werden.
DE „LEVIATHAN" BESCHADIGD.
Een scheur van 6'/z Meter
LONDEN, 17 December. (H.N.) Het Ameri-
kaansche stoomschip .Leviathan", het vroegere
Duitsche stoomschip „Vaterland", dat gisteren
van Southampton naar New York zou vertrek
ken, moest zijn vertrek uitstellen, daar bleek,
dat de romp een scheur van ongeveer 6 y2 M
boven de waterlijn had.
Men hoopt, dat het schip vandaag zal kunnen
vertrekken. De heide reizen, die het schip voor
de jaarlijksche inspectie nog naar Europa zou
maken, komen echter waarschijnlijk te ver
vallen.
De „Levithan" heeft op de beide laatste
reizen zeer zwaar weer gehad en men veronder
stelt, dat de thans geconstateerde beschadiging
daarvan het gevolg is.
Stremming van het spoorwegverkeer
STOCKHOLM, 16 December (V. D.) In den
afgeleopen nacht heeft boven Noord-Zweden de
eerste sneeuwstorm gewoed.
Op verschillende plaatsen werd het spoorweg
verkeer gestoord.
Bij Sterlier aan de Noorsche grens ligt de
sneeuw op vele plaatsen 1meter hoog.
Aan de geheele Noorsche kust moest tenge
volge van den storm het locale stoomvaartver-
keer worden stopgezet.
BIJNA EEN ONMOGELIJKHEID
Dank zij een geheime methode van
papiervervaardiging
Een der Stockholmsche bladen publiceert een
artikel over de Zweedsche bankbiljetten, waarin
wordt vastgesteld, dat het namaken dezer bank
biljetten bijna onoverkomelijke moeilijkheden
oplevert, dank zij de geheime methode voor de
vervaardiging van het papier, welke in de oude
papierfabriek van Tumba wordt toegepast.
De Zweedsche rijksbank, die thans ruim 260
jaar oud is en daardoor zich kan beroemen de
oudste instelling op dit gebied in de wereld te
zijn, kocht de Tumbafabriek in 1755 voor de
vervaardiging van het papier voor de bankbil
jetten. Sedert is dit papier daar steeds vervaar
digd door vertrouwde werklieden, waarbij de
geheimen steeds van vader op zoon overgingen.
Natuurlijk geschiedt ook het drukken met
de grootst mogelijke zorg, om vervalsching te
gen te gaan. Door bepaalde chemische ingre
diënten kan het papier der bankbiljetten nog
geïdentificeerd worden uit de asch, indien de
bankbiljetten verbrand zijn.
Vroeger droegen de biljetten van de Zweed
sche rijksbank het opschrift, dat ieder, die de
biljetten namaakte, opgehangen zou worden. Er
zijn echter slechts zeer weinige gevallen bekend,
dat deze straf ook werkelijk is toegepast.
TWEE ALBANEEZEN GEARRESTEERD
Beschuldigd van medeplichtigheid
Een B. T. A. telegram uit Athene meldt, dat
de Grieksche politie twee Albaneezeu heeft ge
arresteerd, die beschuldigd worden van mede
plichtigheid bij den moordaanslag op Kotso-
tassi, oud-minister van justitie iu Albanië. Bij
onderzoek vond men eenige brieven, waaruit
hun schuld zou blijken.
LONDEN, 17 December. (V. D.) Het leger
van generaal Tsjang Fa Kwei, dat tot in da
buurt van Canton was opgerukt, bevindt zich,
naar uit Hongkong gemeld wordt, in vollen af
tocht in Noord-Westelijke richting.
Het leger staat reeds weer od flinken afstand
van Canton.
Ook de troepen van Kwangsi, die zich bij het
leger in de nabijheid van de Noord-rivier heb
ben aangesloten, trekken terug.
Te Canton heeft men voor de eerste maal
weer eenig vertrouwen in het verdere verloop
der gebeurtenissen.
De Britsche marine-autoriteiten te Woet-
schau hebben maatregelen getroffen voor het
eventueel transport van vreemdelingen in ver
band met den terugtocht der Kwangsi-troepen.
Voor de eerste maal in de Chineesche oorlogs
geschiedenis is een strijd door de luchtwapenen
gewonnen.
De inspecteur-generaal van de militaire op
leiding van de Nankingregeering bevindt zich
op den terugweg naar Nanking. Hij heeft een
verklaring aan de pers verstrekt, waarin wordt
gezegd, dat de verdere ontwikkeling van den
toestand in Zuid-Cbina thans met vertrouwen
kan worden tegemoet gezien.
Uit Swatal wordt gemeld, dat van de drie
Zwitsersche zendelingen, die gevangen geno
men waren door plunderaars, die een losgeld
eischten., tot nu toe niets "meer gehoord is.
Een vierde lid derzelfde missiestatie in het
Noorden werd gevangen genomen en ook van
hem heeft men niets meer vernomen.
Het bericht, dat generaal Tsjang Fa Kwei
zelfmoord heeft gepleegd, wordt officieel onjuist
genoemd.
In een officieele mededeeling van de Chinee
sche regeering wordt medegedeeld, dat het leger
van de Nanking-regeering er na een hevigen
strijd, die vele uren duurde, in geslaagd is, gene
raal Tsjang Fa Kwel te verslaan, zoodat deze
met zijn leger moest vluchten.
Daarbij zou generaal Tsjang Fa K#el ernstig
gewond zijn. Een handgranaat zou zijn voet
getroffen hebben.
De troepen van Nanking zetten hun offensief
tegen het leger van generaal Tsjang Fa Kwel
voort
In de Chineesche provincies Uhu, Hanschau
en Tsinan zou een nieuwe opstand tegen Nan
king zijn uitgebroken.
PANIEK TIJDENS BRAND IN EEN
PAPIERFABRIEK
Bij een brand in een pakhuis van oud papier
en lompen te Baltimore zijn, naar uit New-
York wordt gemeld, 7 meisjes, die daar werk
zaam waren, om het leven gekomen.
En nader bericht uit New-York meldt, dat
bij den grooten brand, die in een papierfabriek
te Baltimore heeft gewoed, gisteren tien arbei
ders zijn omgekomen.
Van de 125 vrouwelijke arbeiders, die ia
deze fabriek werkzaam waren, werd een ge
deelte op de derde verdieping van het gebouw
door het vuur ingesloten.
Een aantal sprong uit de vensters op de
vangnetten, waarbij velen geyond werden.
Volgens berichten van andere zijde moeten
slechts vier arbeidsters gedood zijn.
De bodem aan de Amerikaansche kust
gewijzigd
TENGEVOLGE VAN ZEEBEVINGEN
De kabelschepen der Amerikaansche tele-
graafmaatschappijen hebben vastgesteld, dat de
zeebodem bij de N.O. kust van het Amerikaan
sche vasteland tengevolge van de laatste zee
bevingen zóódanig gewijzigd is, dat geheel
nieuwe zeekaarten vervaardigd zullen moeten
worden.
65 Mijnwerkers door een ontploffing
ten doode opgeschreven?
Door een ontploffing in een kolenmijn té
Mac Allister in Oklahoma zijn 65 mijnwerkera
op een 'diepte van 1230 meter van de buiten
wereld afgesneden. De weg naar de uitgangen
is versperd. Het reddingswerk is in vollen
gang, doch de hoop op redding Is gering. Tot
nu toe zijn 1 doode en 2 gewonden geborgen»
KARD. GASPARRI'S AFTREDEN
SCHIJNT THANS ZEKER
Evenals zijn opvolging door
Kard. Pacelli
Men meldt ons uit Rome:
Het schijnt thans zeker, dat Kardinaal Ga»-
parri als staatssecretaris zal aftreden eu d*.t
de nieuwe Kardinaal Pacelli zijn opvolger zal
worden.
De Russische vakvereenigingen willen
op Eersten Kerstdag werken
AANVOER VAN KERSTBOOMEN
VERBODEN
BERLIJN, 17 December. (H.N.) Naar nit
Moskou wordt gemeld, is onder de arbeiders een
beweging gaande, om de viering van het Kerst
feest geheel te onderdrukken.
De vakvereenigingen hebben het voorstel gft-
ilaan, om op den c-crsten Kerstdag gewoon té
werken.
De Moskousehe sovjet heeft het hakken ea
aanvoeren van kerstboomen verboden.
