TWEE VROUWEN
De Ziektewet, die 1 Maart in werking treedt
FEUILLETON
ZZ2T V°0r ™ric^n to af.
ZATERDAG 1 FEiSRUAllI 1930
TVV
KLAD.
WELKE LASTEN OP HET BEDRIJF ZULLEN WORDEN GELEGD?
Uitvoering der geheele verzekering bij
een orgaan
Tusschen vorst en dooi
Voor de politie op de vlucht
DE NIEUWE GOUVERNEUR VAN
CURACAO
BOUW VAN KRANKZINNIGEN
GESTICHTEN
ter0 J tot Ve,rte' BrinkgTeven bij Deven-
VwJ' f tPeIdoorn' L* J* p* Batenburg,
F Aukes' Bakkum (N.-H.), ir. H
Gebrek
aan regen
HET VERWEKKEN VAN REGEN
REEDS VELE MENSCHEN HEBBEN HET
VEE VAN DE HAND MOETEN DOEN
Be Portngeesche Bankbiljetten
affaire
PAGINA 2.
MET VEEL TE GROOTE SNELHEID
GEREDEN
EENIGE GLAZEN BIER GEDRONKEN,
DOCH NOG NIET DRONKEN
KON. NEDERL. HOOGOVENS
STAALFABRIEKEN.
KINDERVERLAMMING
De ramp van het droogdok
KOELI-AANSLAGEN IN
OOST-JAVA
BRAND IN EEN KISTENFABRIEK
VINGERTOPPEN AFGESNEDEN.
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Laxeer-Tabletten60<*.
Hoofdpijn-Tabletten 60 et
Bij Apoth. en Drogisten
Voor ®e reedersvereeni gi n g ran de Ned.
Haringvisscherij heeft de heer J. v. Binsbergen
Jr. een lezing gehouden over de komende
Ziektewet.
Spreker begon mét te constateeren, dat in
werfegeverskringen slechts van tijd tot tijd
■voor het vraagstuk der sociade verzekering
nieuwe sociale wetten zullen worden ingevoerd
terwijl veelal wordt nagelaten, tijdig tevoren
^.menwerking met andere werkgeversgroe-
pen naar juiste wegen en middelen te zoeken
Nu de ziektewet komt, dient men de vraag]
welke lasten deze op het bedrijf zal leggen en
op welke wijze ze bij voorkeur moet worden
■uitgevoerd, niet te bezien los van het geheele
vraagstuk der regeling van de sociale verzeke
ring in vollen omvang.
kJ?9 l0ng6vaJIenwet htokt nog altijd op twee
fee-dachten: het dragen van het risico der ver
zekering door eene particuliere instelling is
mogelijk, doch de eigenlijke uitvoering der ver
zekering berust ook voor ben, die risico-over
dracht vroegen en verkregen, nog steeds bij
bet Staatsorgaan. Vergelijking met de Zee
ongevallenwet en de Land- en Tulnbouwonge-
v enwet leert, dat een ander stelsel mogelijk
waarbiJ onderlinge organisaties niet alleen
der verzehering-dragen doch
ook met de uitvoering zelve zijn heiast. Een
r6irellnS? 13 °°k voor Ongevallen
wet 1921 denkbaar en bereikbaar bij eene ko
mende reorganisatie van het geheele stelsel
onzer sociale verzekering.
Wat de Invaliditeitswet betreft, deze wordt
door de Raden van Arbeid uitgevoerd zonder
dat „onderlinge onden-nemlngisfomdsen" pra»
tisch gesproken daartusscben kunnen komen
De wetgever beeft het anders gewild,
Nu komt de Ziektewet.
Spreker gaat na, hoe verschillende plannen
tot wijziging van de reeds in 1913 tot stand
gekomen Ziektewet 1913 ter tafel waren en
behandelt het voor en tegen der verschillende
Voorstellen.
De ziektewet, die op 1 Maart 1,930 In werking
treedt geeft den arbeider, die in dienst is van
eene onderneming, bij ziekte recht op een
ziekengeld ten bedrage van 80 procent van bet
loon gedurende zoo noodig 26 weken. De arbei
der, wiens vast loon in geld meer dan f 3000
per jaar bedraagt, valt buiten de verzekering
Hier wijkt de regeling af van die der Ongeval
lenwet waarij alle werknemers, ook de hoogst
bezoldigden, van meer dan 8.— per dag voor
het meerdere niet in aanmerking komen. Werk
gever en werknemer betalen samen de kosten
met dien verstande, dat de werkgever de pre
mie aan de verzekeringsorgaan betaalt en be
voegd is, de helft op het loon van den werk
nemer te verhalen. Echter zal de werkgever
boven en behalve zijn helft der kosten, nog
l A6r 1000~ Ioon moeten opbrengen in
het fonds, dat gevormd wordt in het belang der
ziekte-verzorging en dat uit deze stortingen
jaarlijks rond 6 millioen zal ontvangen.
De verzekerig wordt uitgevoerd of door de
ziekenkassen der Raden van Arbeid of door
de aangeslotenen in zuiver ondertogen omslag
worden opgebracht.
De personeelkassen, die aan groote onder
nemingen bestaan óf alsnog in het leven worden
geroepen, kunnen aan de uitvoering der ver
zekering deelnemen, mits zij als afdeetogskas
by een bednjfa. vereeniging zijn aangesloten, die
Nu heeft de wetgever voor de uitvoering der
Ziektewet allereerst gedacht aan de bedrijfs
verenigingen. die door de samenwerking van
werkgevers- en werknemersorganisaties wor-
en geboren, hetgeen begrijpelijk is, wanneer
men opmerkt, hoe zich geleidelijk hier te lande
bet inzicht ontwikkelde, dat de uitvoering der
socale verzekering bij voorkeur dient te ge-
zd?611 Wd°°r d° 0rganen van het bedrijfsleven
zelve. Waar werkgevers en werknemers de
beide groepen zijn, die bij een juiste uitvoering
dar sociale verzekering belang hebben, dienen
uitvoerende organen ook bij voorkeur uit
samenwerking van de werkgevers- en werk
nemersorganisaties te ontstaan.
In Noord-Europa strenge
winter ingevallen
WAT ZULLEN DE EERSTE DAGEN VOOR
NEDERLAND BRENGEN?
De filiaalinricbting van het K. N, M. L te
Amsterdam meldt ons:
Tot voor eenige dagen scheen het alsof de
winter nergens wilde doorkomen maar thans
komen zeer lage temperaturen voor in Finland
en Noord Scandinavië. Gistermorgen meldde
Sodankyla (Finland) -31 gr. C. is -24 gr. F. en
Abisko -23 gr. C. is -9 gr. F.
De koude strekt zich verder Zuidwaarts over
Scandinavië en Oost-Europa uit.
Ons land ligt al eenige dagen in of nabij het
overgangsgebied tusschen vorst en dooi. Thans
ligt over den Oceaan een diepe lage drukover
Finland een tamelijk goed ontwikkeld hooge
drukgebied.
Welke van deze twee druksystemen en bij-
behoorend weer bij ons de eerstvolgende dagen
de overhand zal krijgen is niet te zeggen.
De eerste twee maanden van dezen winter
zijn gekenmerkt door hooge temperaturen.
De positieve afwijking voor ons geheele land
voor "s morgens 7 4 8 uur bedroeg over De
cember 2.4 gr. C., over Januari 3.2 gr. C.
TWEE RECHERCHEURS IN EEN
HUIS OPGESLOTEN
Van een-hoog naar beneden
gesprongen
Een belangrijk aantal volwaardige bedrijfs-
vereenigingcn voor allerlei bedrijven is gelei
delijk tot stand gekomen.
V raagt men wat de kosten zullen zijn van
een verzekering als de Ziektewet brengt voor
de leden eener Bedrijfsvereniging, dan leert
L'ViT ,gI°baIe berekenin« dat deze kosten
wellicht pl.m. 20.- per 300o.- ,0on kunnen
beloopen voor beide partijen samen, onge
ilrif® f 4'~ 6Xtra' d1e de werkgever heeft
op te brengeD.
Bij eene komende reorganisatie of unifi
catie" van het geheele stelsel der sociale ver
zekering zal het bedrijfsleven slechts gebaat
zm door een regeling, die de uitvoering der
geheele verzekering in al zijn vertaktangen
zooveel mogelijk brengt bij één en hetzelfde
Naar zijn bestemming vertrokken
Met bet mailschip „Venezuela" van de Kon.
Ned. Stoomboot-Mij. heeft gisteren de nieuw
benoemde gouverneur van Curasao, de heer
B. W. F. van Slobbe, zijn reis naar West-Indië
aanvaard.
CONFERENTIE DOUANEGEBIED.
Een commissie in het leven geroepen
STICHTING VAN EEN ARCHIEF.
v^ln deelt on® mede, dat de Nederlandsche
P T3? Ge3tIohtsart«®n een bouwcom-
missie in het leven heeft geroepen. In deze
commissie hebben zitting: drs. C. F. Engelhard
Mertens, architect, Bilthoven.
°lCOmmiMi6 zich ten doel bet verza
de to ilhrt materIaal betreffende den bouw en
de inrichtlng van krankzinnigengestichten en
aanverwante inrichtingen, teneinde aan de ont-
van nieuwe Projecten deskundige ad-
dit ?LwmUnT,geVerl- De ervar'nS leert toch
dat terwijl er de laatste jaren ln Nederland tal
van nieuwe gebouwen voor de verpleging van
krankzinnigen en zenuwzieken verrijzen men
over en weer nog veel te weinig gelegenheid
heeft op een gemakkelijke wijze kennis te nemen
en gebruik te maken van elkanders ervaringen-
bet gevolg daarvan is, dat ieder de verschillen-
e vraagstukken, die zich voordoen, telkens
weer opnieuw zelfstandig, naar eigen inzicht
moet overwegen en oplossen.
De commissie beoogt hierin verbetering te
brengen en stelt zich voor daartoe onder meer
een archief te stichten van alle gegevens ter
zake dienende.
(V. DA Zooals gemeld zou de beer Veraart
hedenmiddag zijn proeven voortzetten tot het
kunstmatig verwekken van regen door het uit
vliegtuigen nitstrooien van ondergekoeld ijs.
Te drie uur zouden twee met den flsvoorraad
geladen Fokker F 8-toestellen van Schiphol
opstijgen en naar Scheveningen vliegen, in de
vinden'^ waarvan bet exPeriment moest plaats
Kritieke toestand op Madoera
SOERABAJA, (ANETA). In verband met
bet uitblijven van den regen zijn de vooruit
zichten in liet Madoerasche ongunstig. Er
heerscht vooral groot gebrek aan veevoeder.
Bladschietende boomen, vooral vruchtboomen,
werden hier en daar weer geplunderd, ten
einde het vee iu leven te kunnen houden.
Reeds hebben vele dessamenschen het groot-
ste deel van het vee van de hand gedaan om
zelf te kunnen leven, hetgeen echter eerst ge
schiedde, nadat alles wat waarde had in het
pandhuis was gebracht. Ofschoon de nood nog
n:et overal tot het hoogste ls gestegen, moet de
toestand, vooral op Oost-Madoera, als kritiek
worden beschouwd.
De afgevaardigden benoemd
Bij Kon. besluit zijn benoemd in de delegatie,
af te vaardigen naar de conferentie nopens een
bestand op douanegebied, welke conferentie op
li Februari 1930 te Genève zal bijeenkomen:
de heer H. C o 1 ij n, minister van Staat, oud
minister van Financiën, lid van tie Tweede
Kamer der Staten-Generaal; mr. L. J. A.
Trip, oud-thesaurier-generaal van het depar
tement van Financiën, oud-directeur van de
Javasche Bank, gedelegeerden; vertegenwoor
diger van het departement van Buitenlandsche
Zaken: dr. J. A. Nederbragt, administra
teur, chef van de Directie van Economische
Zaken, voorzitter van de commissie voor de
herziening der handelsverdragen en van de
commissie voor de onderhandelingen over han
delsverdragen; vertegenwoordiger van het de
partement van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw: ir. Th. J. M a n s h o 11, inspecteur van
den Landbouw; vertegenwoordiger van het
departement van Financiën: de heer L.
Meyers, administrateur, chef van de afdee-
ling invoerrechten van bet departement van
Financiën; vertegenwoordiger van het depar
tement van Arbeid, Handel en Nijverheid: de
heer J. A. Sasburg, hoofdcommies aan het
departement van Arbeid, Handel en Nijver
heid; en vertegenwoordiger van het departe
ment van Koloniën: dr. L. J. v. d. Waal s,
referendaris aan het departement van Ko
loniën.
VERBAND MET DE ARRESTATIE VAN
DEN HAAGSCHEN ZAKKENROLLER
In verband met de arrestatie van den gentle-
manzakkenroller, die uit Den Hang gemeld
werd, had een rechercheur van de Haagsche
politie zich gistermorgen naar A'<lam be
geven om daar eenige personen te hooren, die
men er van verdacht in verband met deze zaak
te staan.
In gezelschap van een rechercheur van de
Amsterdamsche centrale recherche, begaf hij
zich o.a. naar 'n perceel in de Nieuwe Spiegel
straat op den hoek van de Kerkstraat. De eerste
verdieping van dit huis is verhuurd aan een bij
de politie welbekend persoon K. H. geheeten
die er 'n soort „rendez-vous" voor menschen
uit donker Amsterdam heeft ingericht. Toen
de beide politiemannen zich aan dit huis ver
voegden, zat de gezochte persoon in de voor
kamer. Toen hij de rechercheurs evenwel in het
oog kreeg, sprong hij onverhoeds op en voor
zij hem tot staan konden brengen, rende hij
de trappen af naar beneden, waarna hij de
buitendeur achter zich sloot. Onmiddellijk
snelden de rechercheurs naar het raam, dat zij
openschoven, waarna zij naar buiten sprongen.
Dit was hun tamelijk gemakkelijk gemaakt,
doordat voor het huls een hooge stoep is. Toen
zij op den beganen grond waren gekomen,
zagen zij nog juist dat de voortvluchtige man
de Kerkstraat in de richting Vijzelstraat was
Ingehold. Halverwege de Kerkstraat nam een
van de beide rechercheurs een particulieren
auto, waarmede hij den anderen kant omreed,
terwijl zijn collega doorliep teneinde dern man
aldaar in te sluiten. Tot op heden is echter
nog geen bericht gekomen, dat de man gear
resteerd is. Dit voorval trok in de Spiegel
straat en omgeving natuurlijk veel belangstel-
A™en ?in* het gerucht, dat het bezoek
der beide politiemannen verband hield met het
overlijden van „Bleeke Willem" en de beroo-
ving van den banklooper van 65.000, die
op het Koningsplein heeft plaats gevonden
Conclusie van den Ofifcier van Justitie
bij de Haagsche rechtbank
EEN AFGETREDEN GEZANT EN ZIJN
VROEGERE IMMUNITEIT.
De Officier van Justitie bij de Haagsche
rechtbank, mr. Hermans, heeft gisteren con
clusie genomen in de civiele procedure in zake
de Portngeesche bankbiljetten, waarin de Bank
van Portugal een bedrag van ongeveer 12 mil
lioen heeft gevorderd.
Zooals men weet ging het in deze zaak voor-
lcopig over het incidenteele verzoek van de
Bank van Portugal, om een verhoor op vraag
punten te gelasten, tegen welk verzoek eenige
excepties waren opgeworpen.
Mr. Hermans merkte allereerst op, dat de
dcor A. de S. S. B. (den vroegeren Portugee-
sohen gezant in Den Haag) opgeworpen ex
ceptie van onbevoegdheid te zijnen aanzien ver
schillende vragen doet rijzen.
Wat de kern der kwestie betreft, n.l. of en
zoo ja, in hoeverre een afgetreden gezant zich
nog op zijn immuniteit kan beroepen, meent
mr. Hermans, dat deze vraag ontkennend moet
worden beantwoord.
Toch zou de officier er voor voelen om
een uitzondering toe te staan voor ambtshan
delingen. Deze vraag is echter thans niet of
nog niet aan de orde, wijl de in de dagvaarding
gestelde feiten (het tezamen met anderen doen
vervaardigen en in omloop brengen van valsclie
bankbiljetten) behoudens nog te leveren tegen
bewijs, het karakter van ambtshandelingen al
lerminst schijnen te bezitten.
Mr. Hermans concludeerde dan ook, dat de
rechtbank de opgeworpen exceptie van onbe
voegdheid zal verwerpen, terwijl de officier
zich voor het overige in dezen stand van het
geding refereerde aan het oordeel van de
rechtbank.
De uitspraak der rechtbank werd bepaald op
11 Maart.
===s*
PENSIOENFONDS OFFICIEREN TER
KOOPVAARDIJ.
IJzerverscheping naar Engeland.
Het Eng. s. „Valo of Mowbray" is met
aan het hoogovenbedrijf te IJmuiden ingem>
men lading piekijzer vandaar naar Port Talbot
vertrokken.
eene
Een aanmerkelijke verbetering van de
sociale positie
Naar wij vernémen is gisteren tè Rotterdam
opgericht de vereeniging „Het Pensioenfonds
voor gezagvoerders en officieren ter koopvaar
dij" gevestigd te Rotterdam. Van deze ver
eeniging maken deel uit verschillende vracht-
reederijen te Amsterdam en Rotterdam. Het be
stuur is saamgesteld uit vertegenwoordigers
van reeders en van de heide organisaties van
scheepsofficieren n.m. de „Vereeniging van
Scheepswerktuigkundigen" en de „Vereenigin0
van Nederlandsche gezagvoerders en stuurlij
den ter Koopvaardij." Het totstandkomen van
dit pensioenfonds is een aanmerkelijke verbete
ring van de sociale positie van de officieren
ter koopvaardij. De onderhandelingen hebben
zeer lang geduurd en dateeren reeds uit de
dagen van den „Loonraad" van 1919.
Ertsaanvoer in Januari-
In de afgeloopen maand werd voor het hoog
ovenbedrijf te IJmuiden een hoeveelheid van
42.904 tons ijzererts (tegen 30.407 tons in Jan.
van het vorig jaar) aldaar aangevoerd.
INVOER VAN FRUIT IN DUITSCHLAND.
Met ingang van 1 Februari is de invoer
van appelen en peren in Duitschland langs den
rijksweg Venlo verboden.
Invoer per spoor is toegestaan. Aan het
eerste Duitsche grensstation worden de vrucli-
t<* dan aan een keuring onderworpen.
Te Doesburg
Te Doesburg doet zich een geval van kinder
verlamming voor.
Het onderzoek voor den Raad
voor de Scheepvaart
„ACHTERAF IS GEMAKKELIJK TE
ZEGGEN, DAT MEN NOG MEER
VOORZORGSMAATREGELEN HAD.
MOETEN NEMEN''
mui^aad V°°y de Sch<jei>raart Leeft gisteren
middag een onderzoek ingesteld naar het zin
ken van het dok „Vulcan II" 0p de Noordzee
op 7 December J.I., gesleept door de sleepbooten
„Humber en „Witte Zee". Bij dit verloren gaan
kwamen twee menschen om het leven. De gezag
voerder van de „Witte Zee", kapitein C. Ver-
Schoor, kon niet worden gehoord, omdat hij op
het oogenblik een verre reis maakt.
De gezagvoerder van de „Humber", kapitein
Van der Hoeven gaf een uiteenzetting van het
gebeurde.
Als deskundige werd gehoord de heer Gallee.
directeur van het Meteorologisch Instituut te
Amsterdam. Deze meende, dat het sleepen op
de Noordzee in dit jaargetij zeer gevaarlijk is.
e heer Gallee meende dat de weersomstan
digheden niet van dien aard waren, om met een
sleep om de West naar de Noordzee te gaan.
V erschillende vragen werden nog tot den gezag
voerder van de „Humber" gericht omtrent het
vei krijgen van weerberichten.
De hoofdinspecteur van de scheepvaart vraagt
of de kapitein wist dat het dok 32 jaar oud was.
De gezagvoerder wist dit, maar verklaarde
evenals de kapitein van het dok dat alles op
het dok uitstekend in orde was.
Be gezagvoerder verklaart nog dat hij reeds
doltke.. heeft gesleept. Nog nooit heeft hij
het breken van een dok bijgewoond. De oor
zaak ziet deze getuige hierin, dat het dok op
twee zeeën is gebroken.
Be hoofdinspecteur van de Scheepvaart de
heer Fock betreurt het dat bij deze ramp twee
menschen het leven hebben verloren. Achteraf
is gemakkelijk te zeggen dat men nog meer
voorzorgsmaatregelen had moeten nemen, maar
als zeeman vindt spreker, het begrijpelijk dat
de reis ig aanvaard, toen men gunstige weerbe
richten had. Elke onderneming met zulk een
object in dit jaargetijde blijft eenigszins ge
vaarlijk. Spreker gelooft dat ook de leeftijd van
het dok hier in aanmerking moet genomen
worden. Een nieuw dok zou waarschijnlijk den
storm hebben weerstaan. Spreker is overtuigd
dat deze oudervinding den gezagvoerders van
sleepbooten nog voorzichtiger zal doen zijn.
De Raad zal nader beraadslagen en daarna
uitspraak doen.
Het rapport van de Arbeidsinspectie
IN DE MEESTE GEVALLEN IS „DE KLAP"
DE AANLEIDING GEWEEST
BATAVIA, 30 Jan. (ANETA). Er is een rap
port ingediend door den Inspecteur van den
Arbeid, den heer Pastor, inzake de aanslagen
door koelies op employé's en mandoers, werk
zaam op cultuur-ondernemingen in Oost-Java.
In het rapport wordt medegedeeld, dat in
het jaar 1929, zoover bekend 24 aanvallen op
Europeesche employé's hebben plaats gehad,
waaronder drie met doodelijken afloop. Laatst
genoemden kwamen voor op de bergcultuur-
ondernemingen. Elf aanslagen hadden plaats
op de inheemsche assistenten.
Rapporteur constateert, dat „de klap" in de
meeste gevallen de directe aanleiding is geweest
n.l. voor 43.02 pet., terwij! 20.93 pet. der aan
slagen een gevolg was van onheusche beje
gening en 36.05 pet. aan andera oorzaken als
loousquaesties etc. moeten worden geweten.
Het rapport komt tenslotte tot de de volgen
de vier conclusies:
1. Dat de overgroots meerderheid der aan
slagen op employé's van cultuurondernemingen
in den Oosthoek gepleegd zijn door Madoeree-
zen, wier driftige, opvliegende natuur be
kend is.
2. Dat zich aan de inheemsche bevolking een
evolutie voltrekt, waai* liet toenemend gevoel
van eigenwaarde niet meer doet verdragen, wat
vroeger gedragen werd.
3. Dat de arbeidsverhoudingen, toestanden
en werksystemen in den Oosthoek op vele on
dernemingen oorzaak zijn geweest van het feit,
dat zoowel bij werkman ais employé een prik
kelbare stemming ontstaat, welke tot ernstige
gevolgen kan leiden.
4. Dat een krachtig optreden tegen het euvel
der klapzaken en een behoorlijke behandeling
van den werkman mede het gevaar voor aan
slagen zullen doen verminderen.
Verdachte zou al zijn aandacht aan het
besturen van den auto gegeven hebben
Voor de Vijfde Kamer van de Amsterdam'
sche Rechtbank atond Donderdag 'n 30-jarige
chauffeur uit Amsterdam terecht, verdacht vaO
veroorzaken van dood door schuld.
Op 23 Juni van het vorige jaar reed verd>
met een auto op den Sloterstraatweg. Doof
roekeloos en onvoorzichtig rijden, zooals de
dagvaarding luidde, reed hij, doordat hij een
bocht te nauw nam, tegen een boom. De auto
werd naar den overkant van den weg geslin
gerd en botste nogmaals tegen een tweetal
boomen.
Do wagen werd zwaar beschadigd, en twee
passagiers P. F. S. en A. A. de K. werden zo o
zwaar gewond, dat zij kort na het ongeval zijn
overleden. Dr. Hammer werd als getuige-des-
kundige gehoord en bevestigde zijn schriftelijk
uitgebracht rapport, waarin hij als zijn mea
ning te kennen gaf, dat zoowel S. als de K.
tengevolge van het ongeluk zijn overleden.
Hoofdinspecteur van Politie, de heer E. C.
J. Staal, eveneens als deskundige gehoord meen
de dat verd. met veel te groote snelheid heelt
gereden, vooral in de bocht.
Verschillende getuigen verklaarden dat de
auto met een groote snelheid had gereden en
slecht werd bestuurd. Na tegen twee boomen
aan den linkerkant van den weg te zijn ge
botst schoot de auto dwars over den weg en
botste aan den overkant tegen de boomen. Tus
schen deze belde botsingen was volgens een
der getuigen de knal van het springen van een
band gehoord.
Een der inzittenden, die hij het ongeval werd
gewond, als getuige-gehoord verklaaTde dat
verd. eenige glazen bier had gedronken doch
niet dronken was. In den auto was niet gezon
gen, doch rustig gepraat en verd. had al zijn
aandacht aan het besturen van den auto ge
geven.
Verd. ontkende met een snelheid van meer
dan 50 K.M. te hebben gereden, ook was hij
niet dronken. Even voor de eerste botsing voel
de hij een slingerende beweging in den auto.
Als getuige a decharge werd verd.'s patroon
gehoord, die zeer gunstige verklaringen betref
fende verd. aflegde.
Daar de getuige-deskundige Dr. J. G. Siestrop
niet was verschenen werd de verdere behande
ling van de zaak aangehouden tot 27 Februari
a.s,
DOODËLIJKE AANRIJDING
Een 49-jarige vrouw het slachtoffer
Op den Hoogeweg nabij Amersfoort had gis
terenavond een aanrijding plaats, waardoor de
49-jarige vrouw v. R„ op slag werd gedood,
tengevolge van een bekomen ernstige schedel-
fractuur. Een vrachtauto, komende uit de rich
ting Hoevelaken moest de lichten dooven voor
een hem tegemoetkomenden luxen auto.
De bestuurder van den vrachtwagen zag niet,
dat een vrouw, die een handwagen voortduwde,
voor hem uit ging.
Niet voordat de chauffeur een geweldigen slag
hoorde, bemerkte hij de aanrijding. De kar
werd in een sloot langs den weg geslingerd,!
terwijl de vrouw op den weg bleef liggen.
Dr. Mertens zur Borg constateerde een on-rt
middellijken dood, De vrouw had geen licht- op
haar wagon, zoodat den chauffeur vermoede
lijk geen schuld treft.
Het geheele gebouw verwoest
MEDAN, 30 Januari (ANETA). In de kis
tenfabriek van de - Houtindustrie-Maatschappij
„Laugkat", gelegen nabij Stabat, ontstond
brand in een droogkamer, als gevolg waarvan
25 machines, henevens de dagproductie van 3
dagen werden vernield. De brand ontstond ver
moedelijk door zelfontbranding in de droogka
mer, waar zich een hoeveelheid kurkdroog ma
teriaal bevond. De fabriek werd geheel ver
woest. De totale schade bedraagt twee ton en
wordt door verzekering gedekt. De fabriek zal
weder worden opgebouwd.
OM PROCESSEN-VERBAAL
TE VERMIJDEN?
Een gemeentelijke verordening
De gemeenteraad van Ierseke stelde iu zijn
vergadering van Dinsdag een verordening
vast, waarbij de sluiting der winkels verplich
tend wordt gesteld van 11 pur 's avonds tot
4 uur 's morgens.
Te Nieuw Vosmeer geraakts J. B. met een
zijner handen onder een cirkelzaag, waardoor
drie vingertoppen werden afgesneden.
WATERSTAAT IN ZUID-HOLLAND.
Met ingang van 1 Maart a.s. is eervol ont
slag verleend aan den heer H. van Manen,
bouwkundige bij den Provincialen Waterstaat
van ZuidHolland met dankbetuiging voor de
goede diensten aan de Provincie bewezen.
14)
Vrij naar het Engelsch
van
R. HENRY,
XXII.
Eindelijk hoorde ik voetstappen. Ik sloot de
oogen. Maar plotseling werden mijn handen
losgelaten, en werd ik overeind gezet. Dan
bracht men mij naar den rand van de pyramids
De opperpriester riep enkele woorden naar
beneden, die een bijzondere uitwerking op de
menigte schenen te hebben, nam mij vervolgens
ln zijn met bloed bevlekte armen, en kuste mij
op het voorhoofd. Nu bemerkte ik den cacique
naast mij, ernstig als altijd, hoffelijk en glim
lachend. Ik werd gewasschen en gekieed, en
vervolgens voor het beeld van Quetzal gebracht.
Daarna geleidde men mij het pad langs de
pyramide af, en nam de cacique mij bij de
hand, en voerde mij door de menigte, die mij
na met vreemden eerbied scheen te beschou
wen.
De eerste, die ik zag, toen wij het huis
Weer bereikten, was Marina, die mij aanzag,
en enkele woorden zeide, op zachten toon, die
ik niet verstond. Ik moest mij te rusten leggen
«n zoo bracht ik de rest van den dag door,
.verbijsterd door alles, wat ik doorstaan had
Marina had medelijden met mij gehad, en een
weg gevonden, om mij aan mijn lot te ont
trekken. Toen ik naar de pyramids werd ge
bracht, sprak zij met d<m cacique, en herin
nerde hem eraan, hoe Montezunia, de keizer
van Anahuac, naar men algemeen zeide, on
gerust was over de Teules, of Spanjaarden, die
in de nabijheid van zijn rijk verschenen waren,
en er een verlangde te zien. Nu was ik klaar
blijkelijk een Teule, en Mentezunm zou ver
toornd zijn, als ik in een verre stad geofferd
weid, inpiaats van eerst vóór hem gebracht te
worden. Bovendien Quetzal .was een blanke
man, en de gevangene kon een van zij kinde
ren zijn.
De cacique zag in dat Marina gelijk had, en
snelde de pyramide op, waar hij terechtertijd
verscheen. Eerst was de opperpriester vertoornd
maar dan begreep hij, dat (hij er goed aan zou
doen, niet den toorn van Jjontezuma gaande
te maken. En toen ik naar den rand van de
pyramide werd gebracht, verkondigde hij aan
het volk, dat de god Quetzal had verklaard,
dat ik een van zijn kinderen was.
Om kort te gaan, ik werd voortaan voor-
trefelij kbehandeld, hoewel ik altijd min of
meer onder bewaking bleef. Intuschen wer
den boden naar Montezuma gezonden. De hoofd
stad was ver weg, en er zouden weken over
heen gaan, vóór de mannen terug waren. Dien
tijd gebruikte ik, om de taal van het land te
leeren Tevens kreeg ik een inzicht in de ge
schiedenis en de gebruiken van dit volk. Merk
waardig, dat deze meoseilien, die in zoovele
opzichten even beschaaf dwaren als de Euro
peesche volken, een godsdienst aanhingen, die,
om zoo te zeggen, de kanker van hun maat
schappij was. —Het moeste leerde ik van Ma
rina, met wie ik op zeer vriendscbappelijken
voet kwa men in ruil daarvoor leerde Ik
haar iets van ons geloof, en onze gebruiken,
wat haar later zoo nuittlg zou maken voor de
Spanjaarden. Laat ik erbij voegen, dat mijn
kennis van de geneeskunde mijn aanzien on-
ler deze mensche niet gering verhoogde.
Zoo bieef ik meer dan vier maanden in het
huis van den cacique, die zijn vriendelijkheid
jegens mij zelfs zóó ver dreef, dat hij mij zijn
dochter ten huwelijk aanbood. Ik wees het zoo
zacht mogelijk van de hand, waarover de man
zich zeer verbaasde, want het meisje was mooi.
Ik werd overigens zóó goed behandeld, dat
ik van die zachte, ijverige en vaardige men
schen had kunnen houden, als mijn hart niot
zoo ver weg was geweest, en ais ik eiken dag
niet die gruwelijke offers op da pyramide had
moeten zien.
Eindelijk kwamen de boden terug. De keizer
was zóó verlangend, om den gevangene te zien
dat hij zijn eigen neef Guatemoc zond, mot een
groote menigte krijgslieden, om mij te ont
bieden.
XXIII.
Prins Guatemoc was jong, zeer lang, en
breed geschouderd, knap van uiterlijk, eu hij
had oogen als van een adelaar. Zijn geheele
voorkomen sprak van majesteit en gezag. Hij
droeg een gouden pantser, en daaroverheen een
mantel van prachtige veeren. Op zijn hoofd had
hij een helm van goud, met daarop een adelaar
op een slang, eveneens in goud, en eclelsteenen
bewerkt. Aan zijn armen en onder zijn knieën
droeg hij gouden ringen, en in zijn hand een
koperen speer. Om hem heen stond zijn gevolg,
op ongeveer gelijke wijze uitgedost, behalve
dat de meesten een katoenen gewaad droegen
in plaats van het gouden pantser, en een pluim
van vogelveeren in plaats van den gouden
adelaar.
Hij zag mij aan met zijn scherpe oogen, en
reikte mij de hand.
Gegroet, Teule, Zeide hij. Als ik eenigs
zins de menschen kan beoordeelen, dan staat
ge niet "Sóó ver van mij af, dat Ik u niet op
deze wijze begroeten zou.
Ik nam zijn hand, en antwoordde met be
hulp van Marina, die hem vol bewondering
aanzag.
Het is mogelijk, prins, zeide ik, Tnnar
niettemin ben ik hier slechts een gevangene,
die ternauwernood aan den offerdood ont
snapt is.
Ik weet het, zei hij, de wenkbrauwen
fronsend. Gelukkig voor allen hier, dat men
u bijtijds bevrijdde want anders zou do toorn
van Montezuma over deze stad gekomen zijn.
En hij keek naar den cacique, die op zijn
voeten beefde.
Dan vroeg hij mij, of ik een Teule, d.w.z.
een Spanjaard was. Ik antwoordde, dat ik geen
Spanjaard was, maar van een ander blank
ras. doch met Spaansch bloed in de aderen.
Dit scheen hem zeer te verbazen, want hij
had nooi.t van een andsr blank ras gehoord.
Nu vertelde ik hem een en ander van mijn ge
schiedenis.
Als ik u wel begrepen heb. zetde hij dan.
zijt ge geen Spanjaard, maar hebt ge Spaansch
Woed in u, en zijt ge hier gekomen met een
Spaansch schip. Nu, het is aan Montezuma,
om daarover te oordoelen.
Een week lang hieven do prins en zijn ge
volg in de stad en al dien tijd waren bh,
Marina en ik veel bij elkaar. Weldra zag ik
dat Marina wat koipt dan belangstelling voor
Onaitemoc had, deels om zijn persoon, deels om
zijn macht, want zij was eerzuchtig. Zij trachtte
hem 0]i allerlei wijze te winnen. maa,r hij
scheen haar niet op te merken. Eindelijk sprak
zij openlijk en in mijn bijzijn:
Gij gaat morgen vertrekken, heer, zeide
zij op zachten toost, en ik heb u een gunst
te vragen.
Spreek, meisje, antwoordde hij.
Ik zou n willen vragen, dat n den cacique
mijn meester, beveelt, mij aan u te geven, om
mij mee te nemen naar Tenocktitlan.
Guatemoc lachte luid.
Ge spreekt duidelijk, meisje, zeide hij.
Maar weet, dat in Ten och ti tl an mijn vrouw
op mij wacht, die toevallig wat jaloersch is
uitgevallen.
Marina werd vuurrood, en haar zachte oo"»u
fonkelden van toorn.
Ik vroeg u, om mij mee te nemen, heer
niet om uw vrouw te zijn.
Maar misschien bedoelde je het, zei hii
droog.
Marina wendde zich af, onder het .mom
pelen van een bedreiging, terwijl zij beefde
van toorn en gekwetsten trots. Menigmaal heb
ik mij nadien afgevraagd, of dit tooneei in
eemig verband stond mat haar later leven, dan
wel of zij alleen uit liefde voor Cortes 'haar
land verzaakte. Zooveel is zeker, dat zij hem
later aan zijn woorden herinnerdeen een
fier antwoord kreeg.
Op den dag van vertrek werden er talrijke
offers gebracht. Toen wij om den afschuwelijker:
offersteen stonden, trad Guatemoo opeens naar
voren, wees op den opperpriester, nu beval
zijn dienaren
Grijpt dien mant
Zij aarzelden, want al was het een prins
'ic gobood, zich vergrijpen aan een priester
was zooveel als heiligschennis. Toen hield Gua
temoo ihun den ring van Montezuma voor en
een rol, beschreven met teekens, die voorzien
was van de ha.ndteekening van den hooge-
priester van Tenochtltlan. Op het zien daar
van aarzelden zij niet meer.
Legt hem op den steen, en offert hem aan
Quetzal.
Nu begon de opperpriester te beven, en wen
nend om genade te smeeken.
Waarom moet Ik geofferd worden, o heer?
Ik, die een trouwe dienaar ben geweest van
de goden en van den keizer.
Omdat ge het gewaagd hebt, dezen Teule
op den offersteen te leggen, antwoordde Gua
temoc, op mij wijzend, zonder toestemming
van uw meester Montezuma, en om reden van
uw anderen vergrijpen, die op dit stuk ver
meld staan. De Teule is een zoon van Quetzal,
en Quetzal wil op u gewroken worden. Weg
miet hem!
Toen legden de priesters hem op den steen,
en de nieuwe opperpriester voltrok het offer
aan hem.
Een uur later vertrokken wij. Ik nam warm
afscheid van den cacique, en evenzoo van Ma
rina. Den cacique heb ik nooit teruggezien.
XXIV.
Van de reis wil ik één bijzonderheid vertel
len. Eens werden wij genoodzaakt, halt, to
houden aan den oever van een gezwollen rivier.
Wij doodden don tijd met. de hertenjacht. Toe
vallig zag Guatemoc hij die gelegenheid een
prachtigen reebok, maar het dier stond op
opon terrein, en ooge-ischijnlijk te ver of, om
het vanuit onze schuilplaats tie treffen.
Nu, i eule, zei Guat.pmoc plagend, ze
«reven zoo hoog op van -n* schieten. Laat ons
nu eens zien wat ge V i
Ik zal het ni-oh antwoordde ik,
hoewel het tan 'tik v*er is.
(Wordt vervolgd).
