DE INDISCHE BEGROOTING
De Papegaaien-ziekte
mm
Een kwade middag voor de S. D. A. P.
m
DONDERT)AO 2ft FEBRUARI 1930
TWEEDE BLAD.
PAGÏNA L
V WELKE KRANT
LEEST GE?
de keel als toegangspoort
VOOR DE SMETSTOF
Koos Speenhoff beleefde een
avontuur
Voor Werkverruim'mg
Besmettelijke ziekten
MENSCHEN EN MEENINC.FN
De Rijkswerven
Onze vriend „De Strijd", die den strijd op
geeft, die wordt opgedoekt en omgezet in een
weekblad voor het kader van het N.V.V.
Per post gratis toegezonden vraagt zijn
lezers: „welke krant leest ge?"
Die vraag zal, naar het heet, in de eerst
komende weken in dorp en stad aan de
modern Reorganiseerden worden gesteld.
Niet aan anderen?
„Mogelijkheid bestaat", staat er verder,
„dat sommige huisbezoekers op die vraag ten
antwoord krijgen: Dat is mijn zaak. an
individueel standpunt beschouwd, gaat het
inderdaad een ander niets aan. Doch daar
hestaat nog een andere zijde van t geval
„Wij als georganiseerde arbeiders kennen
ook nog zoo iets als klassebelang en uit
hoofde daarvan zeggen we, dat het voor onz.-
beweging van het grootste belang is, als door
de leden individueel niets wordt gedaan en
alles wordt nagelaten, wat de aan onze be
weging minder vriendschappelijk, zoo niet
vijandig tegenovergesteld staande pers kan
helpen of versterken."
Ja, de zin loopt ongelukkig. Geen eerste
klas werk.
Wat er mee bedoeld wordt, snappen we
toch.
Het lezen van de niet-sociaaldemocratiscïk-
pers door de modern-georganiseerde arbei
ders, komt neer op een tegenwerken van de
eigen zaak en een helpen der vijandige pers.
Accoord, volkomen, applaus rechts.
Doch mogen we even opmerken: dat er dus
nog al band bestaat tusschen de modern
georganiseerden on de sociaaldemocratische
pers. Iets zelfs als van hulp of tegenwerking
Dezelfde firma: S.D.A.P. en Co. of N.V.V. en
Co. U weet, wie de Co. is, die dingen dienen
we te onthouden.
Als dus van Katholieken kant gevraagd
wordt aan Katholieken, de Katholieke pers
ie lezen, dan doen we toch niets onbehoor
lijks, niet waar?
Als we bij die gelegenheid tot een Katho
liek zeggen: U steunt door uw weigeren de
Katholiek-vijandige pers, dan hebben we
toch groot gelijk, niet; dan begaan we toch
weer geen ongeoorloofde daad, wel?
Daar is echter nog meer.
Daarnaast is het voor ons van belang, dat
alle leden van do moderne vakbeweging elke
gelegenheid gebruiken, om zich zelf te ont
wikkelen, te bekwamen, een goed inzicht te
krijgen in vraagstukken, betrekking heb
bende op binnen- en buitenlandsche aange
legenheden op economisch en politiek ter
rein.... Geen krant, hoe neutraal of onschul
dig zij zich ook presenteert, of zij geeft over
verschillende zaken een oordeel
Dus een sociaaldemocratische krant oor
sociaal-democraten. Maar ook een Katho
lieke krant voor Katholieken.
Eerlijk, wij hebben een oogenblik ons
reactionnair hoofd vastgehouden, ons ver
stokte, domme en ouderwotsche hoofd, dat
maar steeds denkt aan paaltjes zetten en
kringetjes trekken in onze ééne maatschappij;
wij als Katholiek verdeeldheid brengend,
gelijk het heet, door voor een Katholiek een
Katholieke krant noodig te achten, wij he -
bon dat hoofd, zie boven, vastgehouden en
ons zelf afgevraagd: „hebben wij dat ooi
geschreven of niet!" Zoo roerend zijn wij he
Natuurlijk: iedere neutrale krant geeft een
oordeel, hoe onschuldig dat blad er ook uit
ziet
Ook een neutraal weekblad bijv. van
N.V.V., den modernen bond. Want dat geeft
toch ook een oordeel, niet? Over binnen- en
buitenland, over economie en sociale aan
gelegenheden.
En is dus natuurlijk niet neutraal.
Dat kan niet! Dat hebben we altijd gezegd.
Ook, dat die neutrale blaadjes van het N.V.V.
allemaal in sociaaldemocratische richting
wezen. En laten we elkaar nu niets vertellen:
daar bestaat nog al verschil in oordeel over
dingen in binnen- en buitenland, over
economie en sociale aangelegenheden, tus
schen 1-fctholieke bladen en sociaal-demo
cratische.
Ook hier bestaan geen neutrale!
Zorgt dan ook, nooit meer met dat dwaze
praatje van neutraliteit aan te komen bij
Katholieken.
U maakt u heel sterk verdacht, dat U n.l.
opzettelijk jokt
TWEEDE KAMER
MINISTER DE GRAAFF TOONT ZICH
TORRE VAN ONAANDOENLIJK
Waf in de verre toekomst met Indië
gebeuren kan
Met de noodige hervormingen van
bovenaf beginnen
EEN DONDERREDE OVER DE GOLVEN
VAN DE KLASSEBOTSINGEN, DIE
WEER HOOG MOETEN OPSLAAN
Minister De Graaff
HET STAAT THANS WEL VAST. DAT DE
MENSCHEN ELKAAR OOK ONDERLING
KUNNEN BESMETTEN
DE P. T. T -DIENST
Opbrengst in Januari
De diensten der P.T.T. hebben over de maand
Januari opgebracht f ;4985.714.995.—
en 2452952.tesen 4198913.771139.
en f 250S640.over dezelfde maand van het
joriz jaar, terwijl de raming over één maand
voor 1930 heiiep f 3991500.-. 616883.- en
2101850
De heer Albarda heeft zich vergist. De aan
voerder van de grootste klasse-fractie in de
Kamer, heeft de kracht van een minister
onderschat
Eigenlijk heeft de heer Albarda zich niet
alleen vergist De geheele Kamer was eenigs-
zins beduusd van de peroratie, waarmee de
heer de Graaff zijn rede sloot en die een kort
maar indrukwekkend antwoord was op de
Dinsdag gehouden speech van ir. Albarda
Men luisterde verrast naar dezen Minister van
Koloniëndie
ln zijn stem
mige kleed Ij
zijn stipte stil
zwijgendheid
zijn altoos-rus
tige houding
achter de regee-
ringstafel, waar
hijmet een
groenen vulpen
houder al "maar
notities zit te
maken en groote
vellen vol te
schrijvenop
iedereen werke
lijk den indruk
maakte, niet ge
voelig te zijn
voor „beoordee-
ling der gestie
van den leider van het departement in den
scherpsten vorm", zooals hij het zelf uitdrukte
in zijn laatste memorie van antwoord.
De heer Albarda heeft het gewaagd veler
gevoelens te vertolken: hij duidde den minis
ter aan als „de onaandoenlijke". Dit is hem
te staan gekomen op een afstraffing, zooals
wel zelden in ons parlement een minister
toediende aan den leider van een groote fractie,
Onthutst keken de aanwezige sociaal-demo
craten, die rond hun leider gezeten waren
elkaar aan. De verbolgen blik van den heer
Albarda, die zoo nu en dan naar den voor
zitter keek, alsof bij zeggen wilde: mag dat
zoo maar? bewees voldoende, dat de strafrede
van den minister aan kwam. Dat was wat
anders dan een dolzinnigheid van den com
munist, die ook heftig tekeer ging tegen het
„soclaal-fascisme" van den leider der S.D.A.P.,
maar tegen wiens invectieven deze geen ver
dediging van den voorzitter die den razen-
den communist wel tot de orde roepen móest
wenschte.
De minister pakte de zaak heel anders aan:
met een kalme vastberadenheid, die zijn woor
den zooveel te scherper deed aankomen, legde
hij zijn geheele persoon in de weegschaal. Hij
beriep zich eenvoudig op zijn wij mogen
zeggen: schitterenden staat van dienst.
Dertig jaar heb ik in Indië gewerkt; ik kan
zeggen mijn leven aan Indië te hebben gewijd
en nu verwijt men mij onaandoenlijkheid On
aandoenlijk, aldus de bewindsman, noem ik
hen, die Indië willen dienen met demagogie
en leugen; onaandoenlijk zijn zij, die misdadige
voorstellingen geven van de beste plannen der
regeering en dan later optreden als profeten,
die wel voorzien hebben welk een onlusten
er zouden ontstaan, onlusten, door eigen actie
mede opgewekt!
Het was raak. De heer Albarda, wiens/ party
wel voortdurend zegt: „wij willen geen op
stand in Indië" maar die er bij voegt: „als er
opstand ontstaat, zullen wij de opstandlgen
steunen", zal toch eenlge moeite hebben, het
ijzig requisitoir van den minister te ontzenu
wen. De S.D.A.P. zal langzaamaan moeten
leeren, wat voorzichtig te zijn met uitingen
tegen ministers, die wel onaandoenlijk schij
nen maar als puntje hij paaltje komt, toch
niet voor de poes blijken te zijn.
De man van de bestuurshervormlng in Indië.
verstaat de knnst lang te zwijgen, maar als hij
zijn tijd gekomen acht, slaat hij forsch toe.
Dat de minister, door zóó zijn mannetje te
staan, meer gezag zal winnen in de Kamer dan
hem ondanks zijn onloochenbare capacitei
ten gewoonlijk wordt toegekend, lijdt geen
twijfel. Het Is opeens gebleken, dat deze stille
studax, wiens koloniaal werk nog te dicht bij
ons ligt dan dat het nu reeds volkomen objec
tief kan worden beoordeeld, gevoelig genoeg is
en klauwen kan ook.
De minister heeft het optreden van de Indi
sche regeering tegenover revolutionnaire po
gingen verdedigd; hij bewondert niet alle
wetsvoorschriften, die er in Indië zijn. Abnor
male omstandigheden maken echter nood
maatregelen noodig in het algemeen belang,
dat met onlusten wordt bedreigd.
Economische welvaartspolitiek wil de heer
de Graaff ook wel voeren, maar men moet
rekening houden met het financieel mogelijke
en bovendien niet vergeten, dat lang kan wor
den getwist over de vraag wat het eerst noodig
Is. „Als de heer Cramer in conclave werd ge
zet om dit uit te rekenen, kwam hij waar
schijnlijk niet meer ln ons midden terug".
Wat in de verre toekomst met Indië gebeu
ren kan, heeft ir. Feber een geheim genoemd;
over geheimen is het moeilijk te disputeeren
zegt de minister en zette nog eens kort en
bondig zijn inzichten over de bestuurshervor-
ming in de Indische buitengewesten uiteen.
Deze zal zooveel mogelijk moeten steunen op
de, in de inheemsche maatschappij levende of
weder tot leven te wekken gemeenschappen,
die een wettelijken grondslag ontvangen zul
len. Zoo wil men de inheemsche bevolking op
voeden tot staatkundige autonomie in eigen
kring. Minister de Graaff's ideaal op Sumatra
is: één provincie, bestuurd door een provin
cialen raad onder voorzitterschap van den
gouverneur. De werkzaamheid van dezen raad
zal op den duur tot belangrijke verlichting van
de taak der centrale regeering leiden.
In de daaronder volgende sfeer autonome
afdeellngen, in welker besturende raden zich
het staatkundig leven afspiegelt van de groote
bevolkingsgroepen, ook voor zooveel aangaat
de aangelegenheden, die niet uitsluitend de
inheemschen betreffen.
In de nog lagere sfeer een, grootendeels nog
tot ontwikkeling te brengen, verscheidenheid
van zuiver inheemsche autonome organen, zoo
veel mogelijk aansluitend bij of gebaseerd op,
in de inheemsche samenleving van oudsher
bestaande plaatselijke, regionale en adat-instel
Ungen.
Er moet met de noodige hervormingen wel
van boven af begonnen, daar wachten op een
geheel gereed zijn van 't materiaal voor den
onderbouw veel te langen tijd in beslag zou
nemen. Ten slotte meende de minister, dat deze
kwestie een inwendige aangelegenheid van
Indië is, waarover het primaire zeggenschap
dus niet behoort bij de Kamer.
In zijn bespreking over de einde December
plaats gehad hebbende arrestaties en huiszoe
kingen, kon de minister uiteraard niet volle
dig zijn; hangende het justitieel onderzoek is
dit ook niet te elschen. Zoowel van Katholieke
als vrljz.-dem. zijde heeft men niet aangedron
gen op onmiddellijke, „volledige" inlichtingen
zooals die in de motie der S.D.A.P. worden
geëischt, 'n motie die zeker zal worden ver
worpen.
De rest van den middag werd gevuld door
een donderrede van den communist de Visser,
die na zijn deemoedige onderwerping aan het
dezer dagen (onder leiding van een Moskousch
gezant en met geSloten deuren) gehouden con
gres zwaar oreerde over „de golven van de
klassebotsingen", die weer hoog moeten opslaan
in „de derde periode van den na-oorlogschen
tijd".
Onhygiënische liefhebberijen
Omtrent de smetstof welke als verwekker
van de psittacosis by den mensch moet worden
Eerst werd de afvallige, onbeschaamd-brutale
wynkoop (die er niet was) afgemaakt; toen
kwamen „ministers als de graven" aan de
beurt; ten slotte keerde de communist die
goed op dreef was en werkeiyk de verdienste
heeft zyn redevoeringen goed te prepareeren al
kleurt hU de feiten dan wel wat erg Russisch
zich speciaal tegen de sociaal-democratische
fractie, die nog veel meer zouden hebben ge
hoord over het „misdadig optreden van Mac
Donald, „de beulen van Berlijn", Albarda's
.wedloop naar soclaal-fascisme" en hun „rosé
jasje van de vergane sociaal-democratie indien
voorzitter van Schalk met zyn geduchten ha
mer, niet telkens een onverbiddeiyk einde had
gemaakt aan de bolsjewistische uitspattingen—.
met den mond.
Er is iets bewonderenswaardigs in de objecti
viteit, waarmee de president toehoort en toelaat.
Zelfs de communist weet, dat de zoo filosofisch
kykende voorzitter niet met zich spotten laat
en elke poging om werkeiyk-ophitsende taal uit
te slaan, direct neerhamert.
Wat de heer de Visser aan het adres der
sociaal-democraten zei, was zeker niet allemaal
geheel onjuist, wy kunnen echter geen bewon
dering voelen voor de communistische scheid-
partyen tegen de S.D.A.P. Het eenlge nut, dat
wy ervan verhopen Is, dat ook de op één na
grootste fractie in de Kamer zal leeren, dat er
waarheid steekt in minister de Graaff's woord,
dat n.l. „door demagogie en leugen noch Indië
noch Nederland worden gediend.
Als de sluizen van de socialistische welspre
kendheid opengaan, behoeft de aandachtige
lezer niet alle woorden op een goudschaaltje
te leggen om de zekerheid te hebben, da.t de
oppositie, door de S.D.A.P. gevoerd, in verreweg
de meeste gevallen, niet loyaal, mag heeten. Dat
kweekt een stemming, die nog lang slechte
vruchten dragen kan en die de S.D.A.P. zelf zal
moeten verdoven.
beschouwd deelt prof. dr. J. G. Herijk o.m.
het volgende mede aan de „Telegraaf
Natuurïyk had men ook reeds vroeger naar
de oorzaak gezocht, echter zonder veel succes.
Wel waren er in den loop der Jaren sommige
bacteriën als verwekkers aangewezen (o.a. eer.
paratyphusachtiige bacit* door Nocard, en stre-p-
toooccen door anderen). Maar het waren geen
constante uitkomsten en alles was onzeker. Dit
bleek ook dezen winter, toen het bq nauw
keurig onderzoek in hyna alle gevallen nle
mogeiyk was, in het bloed of ln de organen
van zieke en overleden menschen en pape
gaaien een mikrobe, welke ook, aan te toonen.
Dit leidde tot de opvatting, dlat enkele
bovenbedoelde positieve vondsten berustten op
toevallige verontreinigingen of op complicaties
maar dat de werkeiyke oorzaak ons ver
borgen bleef. En zoo zyn er in de medische
literatuur der laatste weken, stemmen opge
gaan die pleitten voor het aannemen van een
zoogenaamd ultra virus, een smetstof dus van
zulk een aard, dat ze met behulp onzer gebrul-
keiyke microscopen niet zichtbaar gemaakt kan
worden en dat ze dan ook kan passeeren door
filters met poriën, die geen gewone bacte
riën doorlaten. Zulke smetstoffen kennen wy
als veroorzakers van pokken, mond- en klauw
zeer en andere ziekten. Het bewys voor deze
veronderstelling is thans door de drie samen
werkende onderzoekers ln Londen, Bedson,
Western en Levy Simpson, gebracht.
zy konden uit bloed en weefsels van zieke
papegaaien alsook van menschelUke lijders die
daarmee in aanraking waren geweest, extrac
ten bereiden, waarin geen zichtbare microbe
aanwezig was, maar die na passage van fijne
filters hun besmettend vermogen hadden be
houden, hetgeen hieruit bleek, dat zy proef
dieren ziek konden maken, door ze ermede in»
te spuiten. Zoo hebben zy de ziekte al in een
reeks van gevallen van mensch op dier kunnen
voortplanten en telkens met hetzelfde resul
taat.
Het staat thans wel vaat, dat ook menschen
elkander onderling met de papegaaien-
ziekte dito dius ook, een menseheoriekte is,
kunnen besmetten. Personen, die ïyders heb
ben verpleegd zyn daarvan het sJachtofieT ge
worden, al zyn zy niet allen zoo dom en zoo
vies geweest, geiyk in een der Engelsche ge
vallen, met den patiënt een zakdoek te ge
bruiken. Vermoedeiyk is ook hier de keel weer
de toegangspoort voor de smetstof.
zyn er smetstofdragers onder de papegaaien
d. w. z- dieren, die hoewel zelf niet, of niet
nieer ziek zijnde, het levend virus by zich dra-
gen, het op andere individuen kunnen overbren
gen' en deze ziek maken? Dit is niet onwaar-
schynlijk. De bovengenoemde Engelsche on
derzoekers rapporteeren een geval van een pa
pegaai Uit Afrika ingevoerd, die eerst ziek
was geweest, doch later herstelde. Dit dieT had
iemand in de tong gebeten, die daarna aan
psittaoose was gaan ïyden. Het is tevens een
illustratie van de onhygiënsche liefhebberyen,
die sommige menschen in hun omgang met
dieren er op na houden.
DE BEKENDE ACTEUR COR. ROYS, die 28
dezer zyn zilveren tooneel-jublleum hoopt te
vieren.
IN DE BINNENLANDEN VAN SUMATRA
Daar zong hq met de zijnen te midden
der „wilden" onder den tropischen
sterrenhemel
Tientallen aanvragen om bemiddeling van
de Rijkscommissie
IN VELE GEVALLEN GUNSTIG
RESULTAAT
DR. P. O. BOÜTENS, de groote man, die ons
de literatuur van het Geslacht van '80 bracht,
beleefde beden rijn 60etea verjaardag
UITVOERING DER ZIEKTEWET
Oprichting van plaatselijke kassen
By Kon. Besluit (Stbl. 40) is het volgende
bepaald:
Tot oprichting eener plaatseiyke kas, als be
doeld in artikel 121, eerste lid der Ziektewet,
kan slechts worden overgegaan, indien is vol
daan aan de voorwaarde, dat van alle bij den
betrokken Raad van Arbeid ingeschreven ver
plicht-verzekerden ingevolge de Ziektewet ten
minste een door den Raad van Arbeid onder
goedkeuring van den Verzekeringsraad te be
palen aantal, hetwelk niet minder dan 200 mag
bedragen, zijn vast verblijf heeft binnen het
gebied, waarvoor de plaatseiyke kas zal worden
opgericht.
Alle geschillen, die mochten rijzen tusschen
de plaatseiyke kas en een verzekerde worden
beslist door het bestuur van den betrokken
Raad van Arbeid, behoudens beroep van de
beslissing van dat bestuur in gevallen, als om
schreven in artikel 125, eerste lid, der Ziekte
wet.
Indien de plaatseiyke kas mede wordt be
last met de Inning van Ingevolge de Ziektewet
verschuldigde premlën geschiedt die Inning op
geiyko wyze, als voor den Raad vaD Arbeid is
bepaald.
Dit besluit treedt in werking met ingang van
heden 20 Februari,
VEEL ROODVONK- EN D1PHTERIE-
GEVALLEN
Dezer dagen vergaderde te 's Gravenhage de
rijkscommissie-werkverruiming, onder voorzit
terschap van prof. dr. W. H. Nolens.
Met voldoening nam zy er kennis van, dat
de levering van een eerste gedeelte goederen
ter uitvoering van een order ten behoeve van
Ned. Oost-Indië, tot genoegen van den opdracht
gever was uitgevoerd.
Ingekomen was een schryven van den Mi
nister van Waterstaat in antwoord op een
brief van de commjssie betreffende centrali
satie in de aanbestedingen by wegenbouw en
regularisatie van de werkgelegenheid over een
heel jaar by dezen bouw. Op grond van ver
kregen inlichtingen werd besloten, deze aan
gelegenheid verder in behandeling te houden.
Besloten werd den Minister van Onderwys
te adviseeren als uitzonderingsgeval een toe
lage te verstrekken voor opleiding van jeug
dige arbeidskrachten in een bepaalde onder
neming.
Naar aanleiding van mededeellngen door het
bureau, betreffende Het betrekken van brand-
bluschmaterlaal van Nederlandsche fabrieken
werd besloten te bevorderen, dat de Neder
landsche fabrieken meer aandacht zullen
schenken aan de wensclien van het), die brand-
hluschmaterialen noodig hebben.
Voorts werd mededeellng gedaan van eenige
tientallen aanvragen om bemiddeling door de
commissie ten behoeve van aanschaffing van
producten van de Nederlandsche nijverheid ii
concurrentie met producten van de buitenland
sche nyverheld. In vele gevallen leverde die
bemiddeling gunstige resultaten op.
Geen encephalitis na inenting
In Staatscrt. no. 35 wordt medegedeeld een
opgave van het aantal aangegeven gevallen
van besmetteiyke ziekten over de week van
9 tot en met 15 Februari 130.
Hieruit blUkt o.m. dat er 262 gevallen van
roodvonk (waarvan 47 te Amsterdam, 17 te
's-Gravenhage en 31 te Rotterdam) werden
aangegeven en 160 dtphtlierie-gevaUen (w.o. 19
te Amsterdam, 41 te Rotterdam en 10 te
Arnhem.)
In de week van 9 tot en met 15 Februari
werd entstof afgeleverd door de koepok.-
inrichtingen te Amsterdam voor 758, te Rot
terdam voor 100 en te Groningen voor 103
personen, totaal voor 961 personen.
In genoemde week werden geen gevallen van
encephalitis na inenting geconstateerd.
Koos Speenhoff, met zyn vrouw en dochter
oi) tournêe in Indië, vertelde aan de „Deli
Crt." van een ervaring in Sumatra's binnen,
land.
Op een donkeren avond tufte de auto door
een eenzaam gedeelte van Zuld-Asahan. De
familie Speenhoff zat gedoken achter in den
auto, eenigszins vermoeid van het reizen en
optreden en van al het nieuwe en wonder-
fcaariyke. In de verte ontwaarde men aan den
weg het' mysterieuze licht van een paar ke-
dehs, als dwaallampjes in het vreemde onbe
kende gebied. En toen men naderde, stopte
de Inlandsche chauffeur, door Speenhoff Piet
gedoopt, met een ruk. Hier was benzine te
krijgen. Op 't oogenblik dat de chauffeur
stopte scheen hu Iets te overryden, een kip
of een geit, hoe het zy, er werd een dier aan
gereden. Blükbaar zeer tot ongenoegen van
de Indische bevolking op deze afgelegen plek,
die waar kwamen ze allen zoo gauw van
daan?.... zich om den auto schaarde, voor
den wagen drong en weinig vrlendeiyke
gezichten zette.
Wat willen die menschen? vroeg Speen
hoff, weinig gerust, aan zyn chauffeur.
Piet schudde ernstig het hoofd.
Niet goed.... toewan.... niet mooi
Oome Koos keek om zich heen en vond ook
dat het niet mooi was. De Inlanders zagen
er dreigend uit, verhinderden den auto. door
er voor te gaan staan, hem weg te rijden en
uitten vreemde klanken
Gaarne had Oome Koos hen toe willen spre
ken, maar zyn kennis van de Maletsche taal
liet hem dit nog niet toe. En toen kreeg onze
dichter-zanger een genialen inval. Plet, legde
Oome Koos zyn chauffeur uit, trek je Hergens
iets van aan. Ga achter het stuur zitten, wan
neer ik myn hand op je schouder leg en „dja-
lan" (rijden) zeg, gaan we er vandoor. Toen
greep Speenhoff zijn guitaar, noodlgde vrouw
en dochter uit hem te begeleiden in zyn zang
en begon, naar hy vertelde „op beelderige en
zachtzinnige wijze" een schoon lied ten beste te
geven. Daar zong hy, met de zynen temidden
der „wilden", onder den tropischen sterrenhe
mel midden in de rimboe, van O, Marietje,
Rietje Rietje. Wat heb jy je Pietje Pietje aan.
gedaan
Het is niet waarschijnlijk dat de inheemsche
bevolking de diepe symboliek, in deze regels
onder de gegeven omstandigheden verborgen,
heeft gevat, noch dat zy de grootschheid van
het oogenblik eenigermate besefte. Maar zy
begonnen te staren naar dezen vreemden baar-
digen toewan met zijn wonderiyk Instrument
en zyn zingende stem, de monden gingen open
en zu waren absoluut verslagen door de too.
vermiddelen van den zingenden medicijnmees
ter. Langzaam weken ze achteruit. Op dat
moment legde Speenhoff zün hand op den
schouder van zyn chauffeur en zei: „Rjalan".
En de auto stoof weg ln den nacht.
En ik heb hem werkeiyk zitten knypen,
terwyi ik zong. bekende Speenhoff.
LIST
Men vraagt van de Katholieke Kerkdal
e zich niet bemoeie met stoffelijke dingen,
als daar zijn arbeidstoestanden* arbeids-
loonen, arbeidsomstandigheden.
Men maakt er de Katholieke Kerk een ver
wijt van, dat ze zich wel bemoeit met die
stoffelijke dingen; ze heeft haar handen
thuiste houden.
Men maakt er de Katholieke Kerk een
verwijt van, dat ze niet met een plechtig en
algemeen gebod aan de Katholieken bevolen
heelt, alle wapens neer te leggen, zich liever
te laten slachtofferen dan mee te doen aan
die ellende.
En men maakt er de Katholieke Kerk een
even groot verwijt van. dat ze zich met haar
bevelen en voorschriften aan Katholieken ver
grijpt, aan de almachtige staatsmacht, dat
ze daardoor zoekt den Staat onder haar macht
te krijgendat ze de menschen aantast in hun
vrijheid.
Tja, wat zal je zeggen'.
Den Paus wordt niets meer overgelaten
dan geregeld telefonisch zich op de hoogte te
houden van hetgeen de moderne weten
schapvraagt, de „moderne beschaving
eischtde „moderne vooruitgangbevordert;
en dan direct van zooiels notitie neemt en
alle Katholieken er loe verplicht, daaraan
mee te doen.
De Paus zou geregeld zijn Nuntius moeien
laten verkeeren op de bureaux der sociaal
democraten en de liberalen, om te luisteren
naar de wenschen van het oogenblik
Dat zou de Paus moeten voorschrijven aan
alle Katholieken.
Nu moet V niet zeggen, dat die dames en
heeren de wet willen voorschrijven aan den
Paus, of dat zij willen uitmaken, wat een
Katholiek wel of niet mag doen, of dat zy de
Katholieke Kerk met alle gewetens der
Katholieken aan hun macht willen onder
werpen; toch niet.
Want ze zeggen, dat ze zich met godsdienst
en geweten niet bemoeien, dat ze in dat punt
ieder vrij laten, dat zoo iets immers hel
heiligste is van den mensch.
En aan het heilige durven ze niet te raken.
Maar de Paus weet er natuurlijk niets van
de Katholieken doen het altijd verkeerd...
en
PROF. DR. G. HEYMAN'B,
do oud-hoogleeiraax la de
faculteit der letteren, die
dezer dagen te Groningen
overleed.
BIJZ. VRIJW. LANDSTORM.
Te pynacker is een Plaatseiyke Landstorm
commissie gevormd, die onder eere-voorzitter-
schap staat van den burgemeester van Pyn-
acker.
SOEUR M. EDMUND A
Op 23 Februari 80 jaar
Soeur M. Edmunda, de bekende directrice
van het pensionaat Mariënburg \te Bussum,
wordt Zondag 23 Februari 80 jaar.
Nog immer voert zy de leiding op ?„ari en-
burg en nog steeds ontgaat haar niets en be
moeit zy zich even intens met de kinderen als
zy dit zoo vele jaren deed.
Toen Soeur Edmunda eenlge Jaren geleden
haar gouden professiefeest mocht vieren, werd
zy benoemd tot ridder ln de orde van Oranje-
Nassau.
Op haar 80sten verjaardag zal 't Soeur Ed
munda evenmin aan belangstelling ontbreken.
EERW, ZUSTER JOHANNA, t
In het klooster van de Eerw. Zusters van het
Kostbaar Bloed te Slttard is in den ouderdom
van ruim 44 Jaar overleden de Eerw. Zuster
Johanna (in de wereld mej. Timmermans). De
overledene was gedurende 8% jaar hoofd van
de lagere- en mulo-school aldaar.
ROSA SPIER IN ITALIË
De harpiste, Rosa Spier, zal op 21 dezer te
Venetië haar vijfde Italiaansche tournée be
ginnen.
PRODUCTIE EN UITVOER VAN BACON
De directie van den landbouw deelt mede
dat gedurende de dagen van 6 Februari12
Februari zijn geslach- voor baconberelding 12990
varkens (voorafgaande 7 dagen 15305) ter
wijl werd uitgevoerd bacon, afkomstig van
14515 (17322) varkene.
Een commissie tot voorlichting van
den minister
De Minister van Defensie heeft uitvoering
gegeven aan zqn voornemen om een kleine
commissie in te stellen, die hem ten opzichte
van het wervenvraagstuk zal voorlichten.
Op zqn verzoek hebben zich bereid verklaard
in deze commissie zitting te nemen de fceeren
lr. J. A. Kalff. oud-directeur der Nederlandsche
Spoorwegen, als voorzitter; ir. M. H. Damme,
directeur vau de wagenfabriek vau werkspoor,
als lid; ir. G. A. 't Hooft, Hoofdingenieur bij
de MtótschappU Fijenoord en jhr. H. Rappard,
oud-directeur der Rykswerven, beide laatst
genoemden als adviseerende leden. Voorts is
als lid aangewezen de kapitein-luitenant ter
zee J. T. Furstnez.
Als secretarissen zullèn fnngeeren de heeren
J. J. Bolten, reserve-kapitein der Infanterie
en J. W. Noë, hoofdcommies met den persoon-
ïyken titel van administrateur bij de Ryts-
werves.
DE ST. JAN TE DEN BOSCH Is nog steeds ln restauratie en dit zal voorloopig ook nog wel
eenlgen tijd duren. Den geheelen dag zijn ln en om de kerk een aantal werklieden bezig; op
cuze foto zien we ze bezig met het verzetten van de zware steenblokken, die toot het weri^
gebruikt w arden. _w
