De Russische chauffeurs in Berlijn ■I m WOENSDAG 12 MAART 1930 DERDE BLAD. PAGINA 2 EEN BOEK, WAARIN 'N GEVOELIG HEIMWEE SPREEKT EEN REEDS BIJNA VERGETEN MAN DE CODIFICATIE - CONFERENTIE EEN HOOG-VL1EGSTER. DE PARTIJ VAN LORD ROTHERMERE fi::-»! mmm HUN KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAP Het keurcorps chauffeurs heeft wel eens wat weg van een vreemdenlegioen, wel te verstaan dat leger van taxichauffeurs in de groote ste den. Onder de Berlijnsche chauffeurs bijvoor beeld worden, al bedraagt hun gezamenlijk aantal nauwelijks meer dan tweehonderd vertegenwoordigers aller nationaliteiten aange troffen. van de Franschen af tot de Japanee- zen toe. Het meest in getal zijn daaronder begrijpe lijkerwijze de Rassen; en om even begrijpelijke redenen vertoonen zij t hechtste saamhoorig- heidsgevoel; het zijn vooral lieden, die roos kleuriger tijden gekend hebben; iötellectuee- len en aristocraten, die voor de bolsehewieken tp de vlucht moesten. Het beste leert men ze kennen, op een zoogenaamd „bal der Russische chauffeurs', daar treft men meest heeren met goede manieren, die onberispelijk Fransch en Engelsch spreken, die smoking en rok zoo gentlemanlike mogelijk dragen en die kort en goed een even goed figuur zouden maken op een diplomaten-, en 'n persbal. Een van deze heeren, die zich Alex Kareno noemt, was in vroeger jaren een Russisch uni versiteitsprofessor, reeds in 1921 moest hij voor de tsjeka de wijk nemen over de grens en sindsdien is hij autochauffeur in BerlUn. Het professorale bloed kruipt echter waar 't niet gaan kan, en bij H. HaesseTs Verlag te Leipzig is van zijn hand 't boek verschenen, getiteld; „Auto, Halt!", waarin hij allerlei we tenswaardigs over zijn soortgenooten ten beste geeft. In tegenstelling met andere chauffeurs be zoeken de Russen over het algemeen niet de gewone koetsierskroegjes, maar betere restau rants en natuurlijk bij voorkeur die, welke door de landslieden geëxploiteerd worden. Gewend aan, en verwend in andere levens omstandigheden, kunnen zij moeilijk tevreden zijn met het gemiddelde loon van den doorsnee- chauffeur. Meestal lukt het hun dan ook wel, om een hooger loon te bedingen, wat vooral daaraan te danken is, dat de Russen bij de garagehouders erg gewild zijn. Kareno verhaalt, dat hij er eens bij tegen woordig was, dat een garagehouder zelfs een Rus engageerde, die bekennen moest, dat hij tot dan toe nog niet zelfstandig gereden had. Een ander maal werd hem zelf verzocht, of hij tiet twee Russen kende, die als chauffeurs in dienst wilden treden. Voor leder werd hem graag vijf mark gegeven. Zij schijnen niet of weinig te dftnken, en eerlijk te zijn, goede rij ders, en snelle rijders, kilometerverslinders. Dit laatste loopt niet altijd zonder ongelukken af. Wanneer er 'n taxi pardoes door d« groote vitrineruit een magazijn binnenstuift, dan zit er een, en toch geenszins bolschewistische chauffeur aan het stuur. Dat moet een karakteristieke eigenschap van de Russen wezen.' Bismarck heeft hét al eens gezegd: „zij span nen langzaam in, de Russen, maar zij rijden hard, en de dichter Gogol bezong die eigenaar digheid reeds in een troika: „Hoe zou de Rus- niet houden van de ijlende reis? Zijn ziel mint toch den welveldans, de stormen vaart? De verhouding van de andere chauffeurs tot hun Russische collega's is nog al verschillend. De besten onder hen, de intelligentsten ver- keeren graag met hen, bezoeken hen graag en disputeeren er mee. Een ander soort, in wier étiquette vuistslagen, vloeken en scheldwoor den een vooraanstaande plaats Innemen, deze mogen de „Polaken" niet lijden. Telkens ont staan er dientengevolge moeilijkheden met de patroons, maar deze verdedigen den eerlijken en ijverigen Rus door dik en dun, en kunnen niet gedwongen worden vooral omdat er in het taxi-bedrijf heel weinig eigenlandsche werkloozen zijn de buitenlanders aan den dijk te zetten. Ook de verhouding met de klanten laat wei nig te wenschen over. Volgens den chauffeur- professor, thans prof.-chauffeur, betuigt de een zijn medelijden met het harde lot van een man, die tot iets beters geroepen wa3; een an der, die vroeger in Rusland gewoond heeft, of den oorlog aan het Russische front heeft medegemaakt, betuigt er z'n spijt over, dat Duitschland en Rusland geen bondgenooten gebleven zijn, hij looft de goedmoedige Rus sische psyche", klopt den chauffeur op den schouder en geèft hem een royalen fooi.... Het schijnt ook een goedmoedig man te we zen, die :dit eigenaardige, eenvoudige boek schreef, eenvoudige anecdoten van het leven als chauffeur, door een Rus geschreven in het Duitsch en hier weergegeven in het Ne- derlandsch en nog beluistert men er in een gevoelig heimwee in, en nog is er iets van een blanke volksziel nog niet geheel bij weg gesmolten. SNELLE OPVOLGING VAN GEBEURTENISSEN (J art onzen correspondent). BERLIJN, 10 Maart 1930. Het rad der gebeurtenissen wentelt snel in Duitschland. Wat gisteren nog een evenement was, is heden reeds tot een episode ingeschrom- peld. Dat geldt van vele dingen, o.a. ook van het geruchtmakend ontslag des heeren Hjalmar Schacht. De geheele en al onverwachte stap, welken deze impulsieve man Vrijdag J.l. deed, baarde het grootst denkbare opzien, zooals dat te lezen viel uit de koerslljsten van de beurs, die zód gezakt waren, dat men bereids van een tweeden Zwarten Vrijdag sprak. Maar den dag daarop was men aan de nieuwigheid reeds gewend geraakt en is Schacht nog wel niet in vergetel heid verzonken, maar houdt men zich toch bereids vee! meer met zijn opvolger dan met hemzelf bezig. De scheldende bankier heeft te verstaan gegeven, dat het in zijn bedoeling ligt een gedenkschrift te publlceeren, waarin hy zy'n houding gedurende de laatste maanden en de redenen, welke hem tot een ontslagne ming aanwakkerden, ontvouwen zal. Schacht moet echter zorgen, dat zyn pennevrucht zeer snel tot rijpheid komt, want anders zal deze nog slechts als een historisch document door enkele fijnproevers, maar heelemaal niet meer als een ding van den dag, door de groote massa genoten worden. Dit zou hem zeer pijnlijk zijn, want Schacht la een man, die van mensche- lyke IJdelheid niet geheel vrij te pleiten is. Deze laatste kwaliteit heeft hem zelfs een paar van rijn slecht doordachte manoeuvres van den laatsten tijd geïnspireerd en zij heeft ten slotte ook tot zijn val bijgedragen. Hij heeft een doorslaande rol willen spelen, ook in de poli tiek van zijn land, mahr deze rol gaat zich nu reduceeren tot dien van een ambteloos en vergeten burger, zyn gedenkschrift zou hem nog een martelaarskroon op de slapen kunnen drukken, maar daartoe moet het ding gelezen worden. En het zal slechts gelezen worden, wanneer het zeer fluks verschijnt. Over zijn opvolger breken de menschen zich het hoofd ook eigenlük al niet meer. Luther is favoriet en met deze keuze is nagenoeg leder reeds verzoend. Er zyn nog een paar andere candidaten, zooals de Hamburgsche bankier Melchior, dien sommige industriekringen gaarne op het kussen verheffen zouden, maar deze schUnt om persooniyke redenen weinig voor een benoeming te voelen. Ook Klepper, de president van de Preussenkasse, wordt ge noemd, maar naar verluidt heeft de regeering zich voor Luther uitgesproken en het ls kwa lijk aan te nemen, dat de ryksbank, na al het gebeurde op een conflict met het kabinet aan zal sturen. Schacht heeft reeds tegen morgen de-groot- machtigen van de ryksbank by elkaar geroe pen om over de benoeming van zijn opvolger te beraden. Algemeen wordt aangenomen, dat het In deze zitting niet bij gedachtenwisselingen zal blijven, maar dat men in directe aansluiting daaraan tot daadwerksiykheid zal overgaan en dadelijk ook een nieuwen president van de ryksbank benoemen. Zulk snel bandelen wordt zeer wenscheiyk geacht, want een langdurig interegnum zou verlammend op de activiteit van de groote bank Inwerken en bovendien de gelegenheid geven verbitterde en onvruchtbare discussies over den opvolger te openen. Hier tegenover staan een paar factoren, die wel voor een vertraging pleiten. Eerstens is er 'n vacature in den raad van commissarissen en Schacht zelf zou de2e wel aangevuld willen alen door een man naar zyn keus. Hy vindt n.I., en niet ten onrechte, dat er veel bankiers in deten raad zitten en hij heeft er al eens op aan gedrongen wat plaats to maken voor vertegen woordigers van de Industrie, van den handel of den landbouw. Maar met zulk een reorgani satie van het hooge college zou veel veel tyd verloren gaan en hiervan ziet men liever at. De Duitsche vertegenwoordigers ln de bank zijn op het oogenblik de Keulsche bankier Louis Hagen, de BerlUnsche Idem Franz von Mendel sohn, de Hamburgsche idem Max Warburg, en de Beriynsche bankiers Urbig en Wasserman, zoodat de Münchensche Hans Remshard van de Bayerische Hypotheken und Wechselbank, de eenige is, die met een klein deel van een zijner beide voeten over de grenzen van de bankwereld heen staat. Maar er is nog een ander argument. Behalve zeven Duitsche moet de raad van commissaris sen der Relchsbank ook zeven buitenlandsche leden tellen. Deze zyn sir Charles Addis, een Engelschman, de Franschman Sergent, de Ita liaan Feltrinelli, de Hollander professor Bruins, de Belg Callans, de Amerikaan Mc. Garrah en de Zwitser professor Bachmann. Deze vreemdelingen moeten aan de keuze van een nieuwen president meewerken. Wordt het Yonngplan echter aangenomen, dan verlie zen ze hun zetel en zou een der gewichtigste posten in Duitschland zonder inmenging van buitenstaanders bezet kunnen worden. Welis waar is het niet aan te nemen, dat deze vreem delingen zich tegen eene keuze als die van Klepper b.v. of Luther zouden verzetten, maar om redenen van prestige is het toch in de hoogste mate wenscheiyk, dat deze Inmenging uitgeschakeld wordt. Echter is deze benoeming toch ook al niet meer het ding van den dag. Want de reeds zoo lang dreigende regeeringscrisis heeft weer fris- sohere vormen aangenomen en hierop zyn nu de gedachten saamgetrokken. De verschillende coalitlepartyen kunnen het nameiyk niet eens worden over het sluitend maken van de begrooting, zooals deze, na enorm veel moeite, door de regeering uit ge stippeld werd. Deze, van haar kant, vindt, dat er nu lang genoeg geredekaveld Is en daarom heeft Miiller gisteren te kennen gegeven, dat hü' uiteriyk op Woensdag een beslissing hebben wil. Gisteren, Zondag, heeft MÜIler met de aan voerders der coalitiegroepen nog een onderhoud gehad, dat geheel geen resultaat opleverde, daar de socialisten evenzeer als de Duitsche volksparty verklaarden niet met de finan- cleele plannen van het kabinet te kunnen in stemmen. Daarop heeft de kanselier geant woord dat hy het Youngpian niet langer af- hankeiyk kan stellen van een voorafgaande fi- nancieele saneering zooals het centrum dat verlangt Hy wil de tweede lezing op Dinsdag houden en de derde en laatste op Woensdag. De vorm, waarin zyn antwoord gesteld ls, is een regelrechte aanval op de zeer bezonnen en logische politiek van het centrum, dat hier door echter wel niet van zyn standpunt afge bracht zal worden. Dit beteekent echter geiyk wy reeds uiteenzetten, nog geen verwerping van de Youngwetten. De regeeringsmeerder- heid kan nog 5 stemmen bedragen die echter door ziekte of door andere omstandigheden ver minderd kunnen worden. Nog meer precair wordt de zaak, wanneer de verdragen met Po len ter tafel komen want hiertegen bestaat oppositie, ook in de ryen der volksparty, en eventueel zou de regeering dan op deze Pool- sche klip kunnen stranden. Een nieuwe regeering zou voor een zelfden ry'ksdag komen te staan met dezelfde moellyk- heden als de oude Deze omstandigheid wyst naar rijksdagontbinding doch hiervoor is nie mand te vinden. Zoodat er onder den druk van dit dreigement toch nog een kans overbiytt, dat da regeeringspartyen op het laatste nip pertje een grootste gemeenen deeler vinden. Delicatessen. De Eskimo's leven hoofdzakelijk van de vis- scherij, vooral van zeehonden en walrussen. Ook de boutjes van rendieren en beren ver smaden zy niet. zy eten nooit zout, zooals de meeste rassen of stammen, die zich bijna uit sluitend met visch voeden. Planten en gewas sen spelen een heel secundaire rol en dienen alleen voor de toebereiding van het vischge- reebt, den hoofdschotel. Als de eskimo's «rendieren of andere plan- ten-etende dieren gedood hebben, dan vallen zij het eerst op de maag aan. Van deze by zonder geliefde spys bereiden zy zelfs con serven. Een moeder Eskimo weet van zeehondenvet een puddinkje te bereidennou DE SPAANSCHE KONINGSKINDEREN CHRISTINA EN BEATRICE studeeren voor het verpleegsters-diploma in het Madridsche Hospitaal de la Cruz Roja; wy zien de prinsessen op bovenstaande foto afgebeeld HAAR VOORGESCHIEDENIS, DOEL EN SAMENSTELLING Het karakter der delegaties Van onzen correspondent.) G e n v e, 5 Maart 1930. Donderdag 13 Maart zal In de Ridderzaal te 's Gravenhage de eerste Haagsche volkenbonds conferentie voor de codificatie van het Inter nationale reoht worden geopend. De openings zitting zal vereerd worden door de tegenwoor digheid van Z. K. H. Prins Hendrik en die van sir Eric Drummond, die voor dit doel een be zoek van enkele dagen aan Nederland zal bren gen. Men neemt aan, dat minister Beelaerts ,van Blokland en sir Eric Drummond in de ope ningsvergadering enkele beleefdheidswoorden jegens elkander zullen uitwisselen, waarna de eigenlijke openingsrede door den voorzitter der conferentie, den oud-minister mr. Th. Heems kerk, zal worden uitgesproken. Indien men ooit van een goed voorbereide conferentie kan spreken, dan mag dit wel van deze verklaard worden. Het is by na 5% jaar geleden dat de volkenbondsvergadering in September 1924, op voorstel van de Zweedsche delegatie als haar meening uitsprak, dat de volkenbond de geleideiyke codificatie van het volkenrecht zou moeten ter hand nemen. De groote uitbreiding van de taak die in het door diezélfde volkenbondsvergadering aange nomen protocol van Genève aan de internatio nale rechtspraak was toegewezen, maakte het naar aller inzicht noodzakelijk, dat een grootere stelligheid zou verkregen worden omtrent den inhoud van het internaiionale recht, waarop de internationale rechtscolleges hun uitspra ken zonden hebben te bouwen. Ook al aan vaardde de volkenbondsvergadering van 1924 niet de oude Engelsche stelling, die na den val van het eerste kabinet-MacDonald weder door Chamberlain werd opgenomen, n.I. dat de schepping van een internationaal reclit aan de Invoering van verplichte internationale recht spraak behoorde vooraf te gaan. toch zag men algemeen in, dat met de uitbreiding van den omvang der internationale rechtspraak ook een krachtige poging tot do codificatie van het internationale recht onontbeeriyk was. In April 1925 kwam toen de groote codifica tie-commissie voor het eerst te Genève byeen onder voorzitterschap van den Zweedschen vol- kenrechtsgeleerde en staatsman Hammers- kjöld Het Nederlandsche lid in deze commissie is mr B. C. J. Locer. De commissie, die nog steeds bestaat al zyn haar werkzaamheden voorloopig tot na afloop van de eerste Haag sche codificatie-conferentie gestaakt, had tot taak den volkenbondsraad van advies te die nen, welke kwesties van internationaal recht ry'p zyn voor codificatie en op grond van haar belangrykheid het eerst daarvoor in aanmer king komen. Het gevolg van verschillende jaariijksche zittingen dezer codificatie-commis sie, die voor de goede volvoering harer taak de rapporten van haar leden over een groot aantal verschillende onderwerpen bestudeerde en ook kennis nam van de antwoorden der hier omtrent geraadpleegde regeerin£en, was ten slotte, d,at de volkenbondsraad drie onderwer pen op de agenda der eerste conferentie plaat ste: de kwestie van de nationaliteit, die van de territoriale wateren en het vraagstuk van de verantwoordeiykheid van staten voor op hun grondgebied tegen buitenlanders begane strafbare feiten. Nu de agenda der eerste codificatie-confe rentie eenmaal vaststond, moest natuuriyk een veel meer in byzonderheden tredende voorbe reiding der conferentie plaats vinden dan van een commissie van ongeveer 20 leden verwacht mocht worden De volkenbondsraad benoemde dan ook in 1928 'n kleine commissie van voor bereiding, die onder voorzitterschap van prof. Basdevant (Frankryk) zou aangeven, welke punten by het codificatie-werk ten aanzien van de drie bovengenoemde vraagstukken de byzon- dere aandacht zouden verdienen en hoe de inhoud eener c.oüventie op deze punten zou kun nen lulden. Ook deze kleine commissie, waarin onze landgenoot prof. dr. J. P. A. Frangois zit ting had, hield weder verschillende zittingen, raadpleegde de regeeringen en stelde ten slot te een aantal grondslagen van discussie op voor de Haagsohe conferentie. Drie zware fölio-böe- ken, ieder meer dan 400 bladzyden groot, bevat ten de uitkomst van de studie dezer kleine voorbereidingscommissie: de opgestelde pun ten van discussie met de antwoorden der regee ringen op de tevoren haar toegezonden vragen- ïyst. De bruinboeken, aan welker samenstelling de Nederlandsohe hoofdambtenaar van de juri dische afdeeling van het voikenbondssecreta- riaat mr. A. H. baron van Ittersum een groot aandeel heeft gehad, zullen in de eerstvolgende weken te 's Gravenhage öngetwyfeld heel wat geraadpleegd worden. IntUEsehen vond er ook nog eenige stryd in de volkenbondsvergadering plaats over de stad, waar de eerste codificatie-conferentie zou bUeenkomen. Het was bekend, dat onze Neder landsche regeering gaarne aan deze confeitn- tie gastvryheid zou willen bewyzen. In mer.ig oog zou de eerste conferentie voor de codificatie van het volkenrecht eigenlijk een voortzetting zy'n van het „Werk van Den Haag", dat docr .de eerste en tweede Haagsche vredesconferen ties van 1S99 en 1907 was ingeluid. Vooral in de Vereenigde Staten van Amerika hoorde men menigmaal den wensch uiten naar een „Derde Haagsche Conferentie", die dan geen andere taak zou hebben dan de eerste codificatie-con ferentie van den volkenbond. Uit eerbied voor de groote rol, die Nederland gedurende eeuwen voor de ontwikkeling van het volkenrecht ge speeld heeft, werd de gedachte, dat ook deze conferentie in Den Haag zou worden gehouden, met sympathie ontvangen. Doch twee bezwa ren waren er: de hoogere kosten en het alge meen bestaande inzicht, dat de volkenbond 'de codificatietaak niet geheel uit handen zou mogen geven en eenvoudig aan Nederland toe vertrouwen. De royaliteit onzer regeering, die aanbood de extra-kosten te vergoeden, loste het financieele bezwaar op. De andere bedenking werd hierdoor overwonnen, dat de conferentie weüsmaar in Den Haag zou gehouden worden, doch dat onze regeering daarbij geen andere speciale rol zou te vervullen hebben dan het verleenen van gastvrijheid, zonder eenlg bij zonder aandeel te verkregen in de organisatie der conferentie, welker voorbereiding volkomen door Genève zou blijven geschieden, zooals met alle andere volkenbondsconferenties het geval is. Het wordt dus een zuivere volkenbondscon ferentie, die de volgende week te 's-Gravenhage geopend wordt. De voorzitter der conferentie, mr. Th. Heemskerk, is door den volkenbonds raad benoemdhet secretariaat der conferentie wordt door Geneefsche ambtenaren verricht: ambtenaren van de inliehtingen-afdeeling van het volkenbondssecretariaat gaan van Genève naar Den Haag, om bij vergaderingen achter gesloten deuren communiqués ten dienste van de pers op te stellen. Kortom, zooals by de twee Haagsche conferenties voor de liquidee ring van den wereldoorlog van Augustus en Januari j.l. de Nederlandsche regesring niets anders deed dan de vergaderzalen ter beschik king te stellen en voor orde-en-bewakings-dienst te zorgen, zoo zal het ook thans weder gaan. Met het eenige verschil, dat ditmaal op deze volkenbondsconferentie een Nederlander pre- sidaeren zal en de Nederlandsche regeering zelf ook door een delegatie aan de werkzaam heden der conferentie zal deelnemen Op bet oogenblik zyn 32 delegaties aange meld, met inbegrip van die van sovjet-Rusland, die echter slechts de rol van „waarnemer" zal vervullen. De komst der Russen zal vermoede lijk niet veel ander gevolg hebben dan dat onze politie een belangrijke verzwaring van haar taak zal hebben. Overeenkomstig de gewoonte der laatste jaren zullen ook verscheidene niet- volkenbondsstaten aan deze volkenbondsconfe rentie deelnemen, zooals de Vereenigde Staten van Amerika, Egypte, Mexico en Turkye. Met betrekking tot de samenstelling der dele gaties kan gemeld worden, dat deze zeer uit eenloopend is. Verschillende landen hebben een diplomaat aan het hoofd der delegatie ge plaatst, die overigens natuuriyk vöornameiyk uit juristen is samengesteld; andere delegaties hebben ook als eersten gedelegeerde een vol- kenrechtsgeleerde benoemd. Gemakkeiyk was de kwestie van de leiding der delegatie na tuurlijk voor landen als Griekenland en Roe menië, die onder hun diplomaten ook schitte rende rechtsgeleerden bezitten, zooals Politis en Tltulescoe. Da wensch der vrouwenverenigingen, dat men in iedere delegatie ook een vrouweiyk lid zou benoemen met het oog op de groote be langen der vrouwen by de behandeling van het vraagstuk van de nationaliteit der gehuwde vrouw, is slechts door vier regeeringen ver vuld, ofschoon de volkenbondsvergadering van 1928 ultdrukkeiyk de aandacht der regeeringen op dit punt gevestigd heeft. Alleen België. Cuba, Nederland en de Vereenigde Staten van Amerika hebben een vrouwelijk lid in de dele gatie opgenomen. WEER VIJF JAAR GOUVERNEUR Sir Montagu Butler naar Nagpur vertrokken Sir Montagu Butler, de gouverneur van de centrale provincies van Britsch-Indië, is gis teren uit Londen naar zü'n residentie Nagpur vertrokken. De Koning benoemde hem weer voor vyf jaar als gouverneur van hetzelfde gewest, een zeld zame gebeurtenis in de geschiedenis van de Indische provincies. VLIEGER-ONDERSCHEIDINGEN. De Intern. Vliegersorganisatie heeft de pryzen voor het jaar 1929 uitgereikt. De internationale tro-phee werd toegekend aan den Franschman Ci-stee, die in het vorig Jaar de beste prestaties leverde. HU kreeg tevens een eere-medaille, een diploma en een bedrag van 10.000 francs. De prijs voor de afdeeling luchtschepen werd geschonken aan den Duitscher Eckener, voor vrouwelijke vliegaters aan miss Winifred Ppoo- ner. Lady Bailey kreeg een eere-medaille. Verder werden nog de prijzen toegekend aan de verschillende aangesloten landen. Voor Ne derland zijn de bekroonden de vlieger Smirnoff, wat den prijs betreft, en den bouwer Koolhoven met de eere-medaille. De Amertkaansche vllegster Elinof Smith, een miss van 18 lentes, heeft een nieuw hoogte record voor vrouwen gemaakt door een hoogte van 32.000 voet te bereiken. Volgens Reuter verloor ze toen haar bewustzijn; op het moment dat ze weer by d'r positieven kwam, was de machine weer tot 27.000 voet gedaald. ZIJN VIER PUNTEN Wat heeft hij ermee vcor? (Van onzen correspondent LONDEN, 9 Maart 1930. Ook na de verklaring van mr. Baldwin, dat hy, wanneer hy weder tot de regeering geroe pen wordt, onmiddeliyk in overleg zal treden inet de dominions over een stelsel van ryksvry- handel en vervolgens een referendum zal uit. scliryven over de vraag of rechten geheven zul. eln worden op levensmiddelen uit het buiten, land, meent lord Rothermere, dat de taak van de United Empire Party nog niet volbracht is. In zooverre staat hij dus lijnrecht tegenover den voornaamsten promotor ên stichter der partij, zy'n collega Beaverbrook, wiens stand punt ons veel zuiverder lijkt, en die de party als ontbonden beschouwt. Lord Rothermere wenscht de party te laten ageeren en vechten voor de volgende punten: 1. Onmiddellyke afkondiging van hooge rech ten op alle buitenlandsche fabrikaten, benevens afdoende subsidies voor den landbouw. 2. Uiterste beperking der openbare uitgaven. 3. geen verdere capitulaties in Indië. 4. Geen diplomatieke betrekkingen met Mos kou. Zonderen wy het eerste punt uit, dan zien wy, dat niet één dier wenschen universeel ge. noeg is om het bestaan eener afzonderlijke party te wettigen. En ook het eerste punt heeft slechts een betrekkelijke waarde. De kwestie der hooge rechten op buitenlandsche fabrikaten is onder geschikt aan die der algemeene fiscale politiek, welke beheerscht wordt door het vraagstuk betreffende ryksvrijhandel; subsidies voor den landbouw moeten beschouwd worden in ver. band met de meer algemeene kwestie of sub. sidieering al3 element in het Britsche staats ieven zal worden ingevoerd. Lord Rothermere zal het zeker voortreffelijk meenen met zyn vier hartewenschen, en de meerderheid der conservatieven in het vermoedelyk in hoofd zaak met hem eens. Maar de Engelschen zyn tot nu toe, In tegenstelling tot de continentale volken, steeds verstandig en karaktervast ge noeg geweest om gelijk te kunnen hebben zon. der ter eere daarvan een party of een vereeni. ging op te richten. Vereenigings.meiery past ten eenen male niet in het Britsche parlemen. taire systeem, en het is onbegrijpelyk, dat juist een man met zoo geprononceerd-nationa- listische tendenzeu als lord Rothermere een voorbeeld volgt dat essentieel-continentaal is. Dat hy daarby gebruik maakt van een party welke in hoofdzaak door een ander (lord Bea. verbrook) en met andere oogmerken gesticht is, werkt 'n beetje komiek, en dat hij een be. stuur zal benoemen met den Hon. Esmond Harmsworth, den gewezen kroonprins van Hon- garye, en tevens zoon en erfgenaam van lord Rothermere, tot voorzitter, is typischjtother- meriaansch. Men kan hem dit genoegen gun nen, maar een vraag van meer belang is: zal hy terwille van die vier punten, en terwille van den Hon. Esmond, de door hem geconfis. ceerde party werkelijk tot een parlementaire party pogen te maken, of zal hy haar uitslui. tend voor propagandadoeleinden benutten Tegen het laatste kan geen enkel bezwaar bestaan; het eerste daarentegen zou do verden king van de „Morning Post" wettigen, dat lord Rothermere handelt uit animositeit tegen mr. Baldwin. Dinsdag is de conservatieve eenheid hersteld; zelfs wanneer Rothermere's vier punten veel belangrijker waren dan ze zyn, zouden ze niet opwegen tegen een nieuwe, ofschoon minder ernstige verstoring, dier eenheid. Ik zal de laatste zyn om de beteekenis van de pers voor het staatkundige leven van een land te miskennen. Maar het zou een groot gevaar zyn, indien een nationale partij, gelyk de conservatieve, tenslotte ging afhangen van de grillen van een paar krantenkoningen. Dit zou haar tenslotte moreel onwaardig maken de regeering te voeren. Mr. Baldwin heeft een compromis gesloten met één krantenkoning, lord Beaverbrook. Dit was een noodzakelykheid. Mr. Baldwin heeft zich voor dit compromis niet te schamen, want lord Beaverbrook heeft groot en positief wer>' verricht, doordat de propagandistische en orga. nisatorische kwaliteiten, die hij in zoo hooge mate bezit, meer dan opwogen tegen de staats manseigenschappen, die hij in nog hooger mate bleek te ontl>eren. Maar mr. Baldwin zal niet om een eventueel al te luid kabaal van dé thans door Rothermere overgenomen „United Empire Party" te kalmeeren, ook met dezen lord een compromis kunnen aangaan. De conservatieve party' zou op deze wijze geheel de dienares der krantenkoningen worden, en het land, Wenscht niet een diotatuut van Rothermeres en Bea vervrooks. Dat het eenmaal zich onderworpen heeft aan dis van Northcliffe, bewijst niet, dat het thans, onder meer normale omstandigheden het experiment zmi willen herbalen. Bovendien was lord Northcliffe een geniaal man; lord Rothermere daarentegen is toevallig de broer van een gen'aal man. En de Hon. Esmond Harmsworth de zoon van den broer van een ger.iaal man. Het is de font der krantenkoningen dat zli buiten hun dngbladbureaux even souverein denken te kunnen optreden als tegenover hun directeuren en hoofdredacteuren. Van lord Rothermere's vier punten zou een conserva. tieve regeering wanrschijniilk pogen iets te ver. wezenlijken. Maar wat, van Rothermere's stand, punt bezien, het allereerst noodlg is, is: een conservatieve regeering. Lord Beaverbrook heeft dit ten volle erkend, en aldus opnieuw blijk gegeven van ziin verstandelijke meerder heid op lord Rothermere. Deze schijnt het nog niet te begrijpen, en als hij het wel begrijpt dan ls de door de „Morning Post" uitgesproken verdenking van kwade trouw gewettigd. PRIJSVRAAG VOOR EEN BOEKBAND- De N.V. Uitgevery „Joost van den Vondel", te Amsterdam, schryft een prysvraag uit voor het ontwerp van een boekband en deelt het volgende mede De boekband moet dienen voor de vier deelen van de „Geschiedenis van Amsterdam" van den oorsprong af tot heden, door Prof. Dr. H. Brug- mans, en moet op zinryke wyze den inhoud van het boek weergeven. Uitgeloofd worden: een eerste prijs van ƒ500; een tweede prijs van 250 en een derde prijs van 150. De ontwerpen zullen worden beoordeeld door eene jury, bestaande uit de heeren: Prof. Dr. H. Brugmans, F. Hoes, Huib Luns, Lau Peters en Prof. Dr. Ir. D. F. Slothouwer. Exemplaren van het programma zyn koste loos verlcrygbaar bij de N.V. Uitgeverij „Joost van den Vondel", Euterpestraat 44, Amster dam (Zuid). STAKENDE WEGWERKERS. Een looneisch in 't geding Maandag hebben de arbeiders, werkzaam aan den nieuwen rijksweg DelftHoornbrug, het werk wegens looneisch gestaakt. IN DE MACHINEKAMER GEVALLEN Bewusteloos opgenomen Tydens de vaart op het Noordzeekanaal ls een stoker uit Rotterdam aan boord van het naar Immingham bestemde Ned. s.s. „Midsland" van de trap in de machinekamer gevallen en bij de stookplaat bewusteloos biyven liggen. Bij. aankomst in de sluizen te IJmuiden werd door een dokter de eerste hulp verleend, waarna de' stoker naar het Roo-dis Kruisziekienhuls "te Beverwijk ter verdere verpleging werd ver-' voerd. LIJK OPGEHAALD. Uit den Wilhelminasingel, naby den water toren te Breda, is Maandagmiddag het lijk op gehaald van mej. R„ afkomstig uit Terheyden en in dienstbetrekking te Breda die sinds be gin Februari vermist werd. INKTFABRIEK AFGEBRAND Gistermiddag is te Ulft de N.V. Terbo lnkt- fabriek totaal afgebrand. De aanwezige mate rialen ter waarde van achtduizend gulden waren niet verzekerd. De oorzaak is onbekend. DE NIEUWE BIESBOSCB-PO L DER WORDT BEPLANT: Oud-min. Kan en burgemeester Jansen Manenschijn „openden" de beplanting.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1930 | | pagina 10