ALGEMEEN OVERZICHT.
1L
TEGEN MOSKOU'S SCHRIKBEWIND
Socialisatie in praktijk
iM
Wegens hoogverraad
- „Urbi et Orbi"
DONDERDAG 10 APRIL 1930
VERKIEZINGSCAMPAGNE
BOMMEN
MET
RUSLAND'S COLLECTIEVE
BOERENBEDRIJVEN
MOSKOU BEVEELT
ONDERMIJNINGSWERK DER
BOLSCHEWIKI
DE BEGRAFENIS VAN KONINGIN
VICTORIA
DE GRAFSCHENDING TE
BENRATH
VALSCHE RECLAME
MASSALE PROTESTACTIES TE WEENEN
BRONNEN DES HEILS
MEN POOGT ZE TE SLUITEN
HERSTEL VAN EEN ROMEINSCHE
TRADITIE?
Om een revolutie in Venezuela
£Ptti
Bolivia en Paraguay
Onze lezers zullen zich ongetwijfeld het con
flict nog herinneren, in de tweede helft van
Januari opeens weer acuut geworden, het con
flict tusschen Bolivia en Paraguay.
Op 16 Januari n.l. zouden eon zestigtal sol
daten uit Paraguay met machinegeweren een
aanval hebben ondernomen op het fort Bogue-
ron, hetwelk door 15 Boliviaansche soldaten
was bezet. De zaak werd te Genève aanhangig
gemaakt en de meest tegenstrijdige berichten
gingen wederzijds naar het secretariaat van
den volkenbond, waarbij iedere staait-voor-zich de
belaagde onschuld speelde en op vrij duidelijke
manier den ander trachtte zwart te maken.
Gelijk bekend mag worden verondersteld, gaat
de strijd om het gebied, gelegen boven de
Paraguayrivier en de Pilcomayo bekend als
Chaco Boreal hetwelk de landkaart als be-
hoorend tot Paraguay aanwijst, maar waar
Bolivia eveneens aanspraken op meende te mo
gen doen gelden.
De strijd over dit gebied dateert niet van
vandaag of gisteren, eigenlijk reeds van 1811,
toen Paraguay zich van Spanje losmaakte. Ook
de Chaco Boreal had tot dusverre onder 'n Spaan
schen onderkoning gestaan en steeds is Para
guay zich op de oudste rechten blijven be
roepen. "Wijl Bolivia haar al dan niet vermeende
aanspraken eveneens gelden liet, werden o.a. in
1879, 1887 en 1894 verdragen gesloten, welke
den toestand in hoofdzaak lieten zooals hij was.
Maar Bolivia js daar nooit tevreden mee ge
weest, voornamelijk om wille van de smeer.
De bodem van het Chacogebied bevat n.l. zout
en petroleum.
Ook na 1894 bleef men aan 't redekavelen,
totdat het Pinilla-Solerverdrag van 1907 een
voudig met een liniaal een grenssitreep trok en
zei: dit is van mij en dat is van jou.
Maar met 'n half ei genoegen nemen is voor
een Amerikaan, ook ai is hij dan geen inwoner
van de V. S., een hard gelach. Vandaar dat
bij de jaarwisseling 1928'29 opnieuw een strijd
ontbrandde, daarna een poosje gedoofd werd,
om in Januari van dit jaar weer aan de orde
te komen.
Ook dit nieuwste geschil gaat intusschen naar
een, al dan niet voorlo-pige, oplossing. Naar
Bflthams de „Prensa" uit Buenos-Aires meldt,
Is te Montevideo door Paraguay en Bolivia een
protocol onderteekend, waardoor de vijandelijk
heden in den Cihaco Boreal als beëindigd worden
beschouwd en de beslechting van de hangende
grensgeschillen aan een pan-Amerikaansch
scheidsgerecht wordt opgedragen. Tusschen de
wederzijdsche legers komt een neutrale zóne te
liggen.
De on dertrekening van het protocol is pas
geschied, nadat de Ver. Staten zoowel als
Brazilië. Chili en Peru een sterkan diploma
tieker). druk hadden uitgeoefend. De groote
tegenstribbelaar was n.l. Bolivië. Argentinië
heeft aan de diplomatieke actie geen deel ge
nomen, vermoedelijk omdat de Ver. Staten naar
haar oordeel teveel een leidende rol erbij
speelden.
Erg geruststellend in dien zin, dat het
conflict voor goed uit den weg kan worden
geruimd lijkt ons het nieuws niet. Want
maar al te duidelijk blijkt, dat Bolivia slechts
onder dwang geteekend heeft. In zulke
gevallen blijft een land de opgedrongen „op
lossing" als een onrecht zien en de aard van
den Boliviaan k er niet naar, om dan de
zaak als afgedaan te beschouwen. Tenzij
het scheidsgerecht een beslissing mocht nemen
ten gunste van dit land, waar weinig kans
toe is.
Zoadat de twistappel blijft bestaan en de
eerste de beste gelegenheid nieuw geharrewar
zal brengen.
Een dictator veroordeeld
Pangalos, generaal en dictator van Grieken
land, buiten dienst.
Wat heeft men gesold met dezen dictator-
In zakformaat: in een oude, kille vesting op
Creta opgesloten, naar de Atheensche instruc-
tiegpvangenis overgebracht, ten overstaan van
het parlement verhoord, tot nader order vrij
gelaten. weer gedagvaard en gevangen gezet,
opnieuw in vrijheid gesteld, voor den zooveel-
steu keer ter verantwoording geroepen en nu
eindelijk veroordeeld.
Verdacht men hem van politieke tinne-
gieterij? Van hoogverraad? Neen, hem was
slechts ten laste gelegd, dat hij te Eleusis een
ci-sino met speelzaal verpacht had en aldus
den Griekschen staat benadeeld.
Eleusis is Pangalos' geboorteplaats en de
huidige bewoners moetien over 't algemeen niet
boos op den zoon van hun grond geweest zijn.
Want door de aanwezigheid van het casino
werd er geld stukgeslagen, veel meer dan door
de Eleusische ruines, waar de vreemdelingen
met hun roode gidsjes in de hand slechts
omheen wandelen, om vervolgens weer uit
het dorp te vertrekken.
t Schijnt vast te staan, dat Paugalos voor
zichzelf weinig profijt van 't zaakje heeft ge
trokken en 't hem vergaan is als zoovelen: wat
hij met zijn naam dekte, werd een onuitputte
lijke bron van inkomsten voor anderen. Boven
dien is dn Griekenland het houden van derge
lijke casino's toegestaan, mits de inrichtingen
slechts een bij de wet vastgesteld aantal kilo
meters van een groote stad verwijderd zijn.
Tenslotte was, naair veler oordeel, de affaire,
waarvan Pangalos beschuldigd weed, reeds ver
jaard.
Te Athene heeft men eenigen tijd een hekel,
dicht gezongen, hetwelk, vrij vertaald, ongeveer
als volgt is:
„Dictator spelen is zeer goed,
„Ais men t maar bescheiden doet,
„Doch het wordt bepaald een strop,
„Als men dient tot ledepop".
De verontwaardigde Atheners beweren, dat
de generaal zichzelf tot ledepop heeft gemaakt,
terwijl hij van zijn kant de Atheners ervan
beschuldigd hem tot marionet verlaagd te heb
ben en beweert dat zijn eigen garde, die van
zijn geld mooi weer heeft gespeeld, de eerste
is geweest om hem dn den steek te laten.
Daarom figureert hij in zijn eigen oogen als
tragische figuur.
Het drama van Pangalos is wel tragisch,
maar desondanks een weinig komisch verloo-
pen. De Grieksch-Turksche oorlog, een staartje
van den wereldbrand, wa.s voorbij, toen gene
raal Condylis in Hellas de republiek uitriep
en een republikeinsche garde vormde. Onmid
dellijk daarop benoemde Pangalos zichzelf tot
president met dictatoriale macht
Slechts eenige maanden duurde de grap,
want het volk wilde ook wat te zeggen hebben
en drong aan op het samenstellen van een
grondwet. Op het meest geschikte moment
Stapte Condylis naar de republikeinsche garde,
hield een speech van een paar uur en bereikte,
dat deze elite troep zijn heer en gebieder aan
den dijk zette. Plotseling stond Condylis aan
Jiet hoofd van het geheele leger.
iuist bevond de dictator zich op een klein
eiland, toen hem het minder aangename nieuws
bereikte. Overtuigd dat er niets meer te redden
vial, ging hij met enkele vrienden scheep op
een oude torpedoboot, de eenige' waarover hij
beschikken kon en gaf bevel met volle kracht
naar Italië koers te zetten.
Was de Grieksche vloot al weinig modern,
de oude kast bleek tot het ongeluk van den
generaal een der langzaamste eenheden van
de vloot En toen hij, op de commandobrug
staande, achter zich keek, zag hij een flottille,
die hem achtemazette. Zij kwam nader en
nader. En het oude karkas mocht al op volle
kracht stoomen, zijn vaart bedroeg slechts de
helft van. die der vervolgers. Pangalos zag het
einde gekomen. Zijn schip moest het opgeven
en als een gebroken man kwam hij op Creta
aan.
Daarop begonnen de jaren van onderzoek
en proces, van gevangenschap en kruisverhoor.
Eerst uit hoofde van politieke vergrijpen, van
onrechtmatige staatsverdragen. Later slechts
beschuldigd van het benadeeleu van den staat
door middel van het verpachten van een speel
zaal.
Thans is deze lijdensgeschiedenis geëindigd
met een vonnis, hetwelk luidt: twee jaar ge
vangenisstraf en verlies van burgerlijke eere
rechten.
Een dictator, die jaren na zijn afzetting om
wille van een speelhol terecht staat, is geen
Napel eon en heeft voorgoed afgedaan, meent de
Weser Zeitung.
Of Pangalos van hetzelfde gevoelen is? De
tijd zal 't moeten leeiren....
Nu de tijd dringt
Paschen is in zicht en tegen dien tijd willen
de heeren te Londen de besprekingen beëindigd
zien en wel zoodanig, dat de wereld haar han
den van verwondering in elkaar slaat over
wat de conferentie toch nog aan weldaden voor
de ïnenschheid gebracht heeft.
Gisteren is overeenstemming bereikt over
een 3 mogendbeden-verdrag bij de bespreking
tusschen de leiders der delegaties van de Ver-
eeinigde Staten, Engeland en Japan, terwijl
voorts de aanbevelingen betreffende het „men
schelijker maken" va.n den oorlog miet duik
booten. door het eersite comité werden aan
genomen: Zij zullen thans worden voorgelegd
aan de voltallige conferentie.
Hef. ligt in de bedoeling, alle regeeringen, die
niet ter conferentie zijn vertegenwoordigd, uit
te noodigen, haar goedkeuring aan deze aanbe
velingen te hechten.
De volgende bepalingen worden voorgesteld
als gevestigde regelen van internationaal recht:
le. duikbooten moeten voldoen aan de rege
len van het internationaal recht, waaraan de
aan de oppervlakte varende oorlogsschepen zijn
onderworpen;
2e. een oorlogsschip, hetzij varende aan de
oppervlakte, hetzij varende onder zee mag een
koopvaardijschip niet tot zinken brengen, noch
onklaar maken zonder vooraf passagiers en be
manning en de scheepspapieren aan boord in
veiligheid te hebben gebracht; de reddingsboo
ten van het schip mogen niet worden be
schouwd als een veilige plaats, tenzij de veilig
heid van passagiers en bemanning, rekening
houdend met den toestand der zee en de weers
gesteldheid in verband met de nabijheid van
land of de aanwezigheid van een ander schip,
dat hen aan boord kan nemen, is verzekerd.
Worden deze bepalingen van kracht, dan
mag men tevreden zijn, dat er, op papier
althans, i e t s is bereikt. Wat er in tijden van
oorlogvoering va,n terecht komt, kan nu nog
niet worden uitgemaakt.
De Londensche draadlooze dienst meldt nog.
dat op voorstel van de gedelegeerden van
Frankrijk, ondersteund door die van Japan
werd overeengekomen de drie duikbooten van
2800 ton toe te staan voor den duur van de
conventie, die tot 1936 zou duren, op voor
waarde dat deze superduikbooten worden be
grepen in het totaal der tonnage, voor de duik-
oooten-categorie toegewezen.
Totdat het tot bloedvergieten
komt
Gandhi beeft te Aait een nieuwe rede ge
houden, waarin hij zijn toehoorders aanspoorde,
dein strijd tegen bet Engelsche gezag krach
tiger te voeren.
Alle Indiërs moeten zich met alle kracht
tegen het in beslag nemen van het onwettig
gewonnen zout verzetten, totdat het tot bloed
vergieten komt.
Vooral de vrouwen moeten zich verzetten,
«aar men moet vaststeiien of de politie het
t wagfn" zich aan de vouwen te vergrijpen,
raken ilee' Indië ln °Pwinding ge-
De strijd tegen het zoutmonopolie is de eerste
stap m den strijd om de onafhankelijkheid.
Gandhi kondigde aan, dat hij de beweging
tot het winnen van zout. ook zal organiseeren
iu die plaatsen, welke hjj nog niet heeft be
zocht.
Inmiddels arresteerde de Br.-Indische politie
weer vijf en twintig vrijwilligers, o.w. Davidas,
oen zoon van Gandhi (een andere zoon vaü
Gandhi is, zooals men weet, reeds eenige dagen
geleden gearresteerd), die te Sateempur zout
bereidden.
Het gaat nu spannen.
Nieuwe staatspresident in
Letland
Volgens een bericht uit Reval lieeft het par
lement van Letland gisteren bij de 10e stem
ming met 55 van de 100 stemmen den vice-pre
sident van het parlement Kwiesis tot staats
president gekozen.
In Letland wordt de president telkens voor 3
jaar gekozen.
Vrouwenkiesrecht in Spanje
De presidente der Spaansche vrouwenvereeni.
ging. gravin de Morella, had zich tot den mi
nister-president Berenguer gewend, met het ver
zoek. het vrouwenkiesrecht in Spanje in te voe
ten.
Generaal Berenguer heeft thans aan de
presidente de verzekering gegeven, dat bij de
volgende verkiezingen in Spanje de vrouw ac
tief en passief kiesrecht zal krijgen.
Ruth Mac Ormick candidate voor
den Amerikaanschen senaat
CHIC,AGO, 9 April. (R.O.) Na een heftigen
strijd, waarin van vuurwapens en hommen ee-
bruik werd gemaakt en zelfs een poging tot
ontvoering werd gedaan, heeft mrs. Ruth Mac
Ormick, weduwe van den senator Mac Ormick,
de overwinning behaald. Zij is als republikein
sche candidate gesteld voor de senaatsverkie
zingen in Illinois. Haar overwonnen tegenstan
der is Charles Deneen. Zij heeft aldus een goede
kans, de eerste vrouwelijke senator in de Ver.
Staten te worden.
DINSDAG VIERDE KONING ALBERT VAN BELGIE ZIJN VERJAARDAG; te zijner
eer werd een troepen revue gehouden
Alle mogelijke bezwaren duiken op
DE BOEREN MAKEN ZICH ONGERUST
De beide sovjet-organen de „Izwestta" en de
„Prawda" brengen steeds weer nieuwe berich
ten en artikelen over de groote campagne, die
thans onder de boeren gevoerd wordt, om ze te
bewegen, tot de collectieve bedrijven toe te tre
den en gemeenschappelijk den bodem te beploe
gen en te bezaaien.
Vooral in Zuid-Rusland, in de districten
Cherson en Odessa, in de Oekraine dus, schijnt
deze collectiveering het sterkst te zijn doorge
voerd.
In de Zuidelijke districten der steppen zijn,
volgens beweringen van de „Prawda" reeds
85 pet. der boerenbedrijven gecollectiveerd. In
het district Nikolajewsk wordt gewerkt met
900 tractors. De tractors en paarden worden
's nachts geborgen in groote tenten op het veld.
Het personeel van zoo'n collectief boerenbe
drijf is in verschillende groepen ingedeeld,
ploegers, zaaiers, menners enz. Aan het hoofd
van het bedrijf staat de „brigadier" of „ve Ei
leider".
Ook voert men hier een „collectieven" strijd
tegen de veldmuizen. Alle scholieren trekken ge
zamenlijk tegen dezen vijand ten strijde.
Zooals overigens te verwachten was, brengt
deze gemeenschappelijke arbeid alle mogelijke
moeilijkheden met zich mede. De sovjet-pers be
kent dit overigens zelf. In een artikel van de
„Prawda" van 2 April j.l. ove» de boerenbedrij
ven in de steppen der Oekraine heet liet::
„De kwestie, die de deelnemers aan deze be
drijven zoowel hier als elders verontrust, schijnt
voornamelijk te zijn, dat er geen zekerheid be
staat, hoe de oogst zal worden verdeeld. De
deelnemende boeren weten, eigenlijk gezegd,
beelemaal niet, hoe de oogst verdeeld zal wor
den.
Sommigen denken, dat de oogst zal worden
verdeeld naar ieders behoeften, dit echter
brengt een verslapping van de discipline mede,
anderen meenen, dat bij een verdeeling volgens
de werkdagen, de talrijke gezinnen niet ontvan
gen, wat hun toekomst. De meerderheid echter
is bang, dat de afzonderlijke deelnemers niet
vrij zullen kunnen beschikken over het ver
diende koren, maar het rantsoensgewijze ont
vangen zuilen.
Een andere gewichtige kwestie, die de in
woners van Bogojawlensk en alle anderen ver
ontrust, is: het gebrek aan geld op het oogen-
biik bij de boeren, om te koopen, wat zij direct
voor zich noodig hebben en de onmogelijkheid
om dit geld te verdienen. Er bestaat hier in
het algemeen wel de mogelijkheid; om geld te
verdienen, b.v. met vervoer van lasten, hetgeen
de particuliere boeren dan ook doen, maar de
deelnemers aan de collectieve bedrijven zijn vau
deze gelegenheid verstoken.
In Bogajawlensk werd een collectief tran
sport georganiseerd; het aldus verdiende geld,
ten bedrage van 3000 roebel, moest echter wor
den besteed, om tractors te betalen; de deel
nemers aan de bedrijven zijn dan ook alles
behalve tevreden en eischen, dat zij tenminste
een gedeelte van het geld voor hun gewone
loopende behoeften in handen krijgen"
Nog alle mogelijke andere bezwaren doen zich
voor. Zoo verzetten zich de boeren in het dorp
Faginok, in het district Sherson, met alle ge
weld tegen de collectiveering van de melk; in
andere dorpen willen de hoeren wel deelnemen
aan de gemeenschappelijke bebouwing van bet
land maar hun koeien niet afgeven.
Zoo vermeldt de schrijver van het reeds ge
noemde artikel in de „Prawda" van 2 April,
een karakteristieke verklaring van een vrouw,
die zeide: „Ik wil wel deelnemen aan het collec
tieve bedrijf, mijn man en mijn dochter heb
ik al overtuigd, maar mijn koe geef ik niet af!"
„1 Mei moet overal de burgeroorlog
worden ingezet"
KOWNO, 8 April. (V.D.) De communistische
internationale heeft, naar uit Moskou wordt ge
meld, een oproep rondgezonden, waarin zij alle
communistische partijen in Europa en Amerika
oproept tot demonstraties op den eersten Mei
tegen het kapitalisme en de burgerlijke regee
ringen.
De communistische beweging moet overgaan
tot den aanval op de bourgeoisie en de eerste
Mei moet gelden als het begin van den burger
oorlog.
Buitenlandscbe organisaties zijn aangewezen
om deel te nemen aan de demonstraties der in
ternationale.
De Communistische propaganda in
het Duitsche leger
BERLIJN, 9 April. (W.B.) In verband niet de
ontdekking van een aantal geheime communis
tische drukkerijen, waarvan o.a het propaganda
materiaal, voor leger en politiecorps bestemd,
afkomstig was en de arrestaties, welke naar
aanleiding van deze ontdekking reeds plaats
hadden meldt de „Tempo", dat drie der in
hechtenis genomen communisten werkzaam wa
ren bij de Russische handelsvertegenwoordigicg
te Berlijn, zoodat deze arrestaties van heel bij
zonder belang zijn.
Tot IS jaar zware kerkerstraf
veroordeeld
PROF. TUKA VERDEDIGT ZICH
PRESSBURO, 8 April. (V.D.) Heden werd
aan professor Tuka, die in eerste instantie we
gens hoogverraad tot 15 jaar zware kerkerstraf
veroordeeld was, voor de laatste maal gelegen
heid gegeven, het woord te voeren tot zijn ver
dediging, aangezien hij voor het hoogste ge
rechtshof niet meer gehoord kan worden.
In een lange redevoering toonde Tuka aan,
dat het onmogelijk was iets tegen de republiek
Tsjeoho-Slowakije te ondernemen, aangezien
dwe met 22 staten Verdragen had gesloten, wel
ke alle er op gericht waren, het hes-taan van de
republiek te beschermen. Een leger van 6 mil-
lioen soldaten buiten het land beschermt de
grenzen. Het zou dan ook dwaasheid zijn op het
oogenblik een oorlog te hebben willen doen ont
staan.
"Wanneer Hongarije werkelijk iets zou willen
ondernemen togen Tsjeoho-Slowakije, zou dat
beteekenen, dat Hongarije zich tegen 22 sta
ten zou moeten weren. Dit echter zou een ver
grooting der verbrokkeling en waarschijnlijk
den algeheoleu ondergang van Hongarije be
teekenen.
Hij, Tuka, heeft zich in de vuurlinie bevon
den, en het is mogelijk, dat bij tijdens de hitte
van he«t gevecht iets verder is gegaan, dan wet
tig is. Hij heeft dit echter niet uit haat ge
daan, doch uit zuivere motieven en door vader
landsliefde geleid.
Vervoer van het stoffelijk overschot
ROUWPLECHTIGHEDEN IN ZWEDEN
BERLIJN, 9 April. (W.B.) De extratrein met
het stoffelijk overschot van de koningin van
Zweden zal Donderdagmorgen in Kufstein ar-
riveeren en vandaar onmiddellijk naar Swine-
rnünde vertrekken.
Daar zal de lijkkist worden overgebracht op
een Zweedsch oorlogschip, dat dan onmiddellijk
koers zet naar Stockholm.
Zoodra het Zweedsche eskader Stockholm na
dert, zal de kroonprins het bij Vaxholm, een
kleine versterkte stad in de nabijheid van Stock
holm, tegemoet varen
Om half drie 's middags zal de kist worden
overgebracht aan boord van de „Vasaorden",
de koninklijke sloep, waarin de koning gewoon
is buitenlandscbe gasten bij officieeie bezoeken
te ontvangen.
Deze sloep zal de kist naar Skeppsholmen, het
marinestation van Stockholm overbrengen, waar
de rouwstoet zich in beweging zal zetten naar
Ridderholmskyrken, het Zweedsche Pantheon,
waar de uitvaartplechtigheden zullen plaats
vinden.
De aartsbisschop van Upsala zal de godsdien
stige plechtigheid leiden.
Een beeld van vreeselijke
verwoesting
BENRATH, 9 April. (V.D.) Omtrent de graf
schending op het katholieke kerkhof van Ben-
rath wordt nader gemeld, dat niet 20, doch 30
graven waren geschonden.
Het kerkhof bood een beeld van vreeselijke
verwoesting. De daders hebben blijkbaar met
ijzeren voorwerpen de zware grafsteenen opge
vijzeld.
Bij de verwoeste graven speelden zicb vreese
lijke t-ooneelen af. Onder dé bevolking van Ben-
rath heerscht groote opwinding.
Van de „Ligue pour ie
Christianisme"
PAUSELIJKE WAARSCHUWING
Men seint ons uit Rome d.d. 9 dezer:
De „Osaervatore" publiceert een bericht uit
Zwitserland, volgens hetwelk in protestantsche
bladen aldaar ijverig propaganda gemaakt
wordt voocr een anoniem werk, gedrukt in Mon-
treux in Juni 1928; het draagt tot titel „Con
fessions d'un reformê, pensées chrétienues ori
ginates et inédites".
Dit -boek zou van den pauselijken zegen zijn
voorzien; vandaar een opschrift „oeuvre hono-
rée de la bénédiction apostolique du Pape Pie
XI".
De „Osservatore" verklaart met nadruk, ge
machtigd te zijn tot de verklaring, dat dit werk
noch door Z. H. den Paus is goedgekeurd noch
Zijn zegen heeft ontvangen, en dat hier der
halve absoluut sprake is van een valsche re
clame.
Verder moet er op gewezen worden, dat de
geheele beweging van de „Ligue pour 1e chris
tianisme" een zuiver interconfessioneele be
weging is, onder leiding van een groep men
schen van verschillende geloofsbelijdenissen,
dus een soort van opperkertc.
„Gruwelen, gepleegd in naam van
het recht, dat de republiek voor
zichzelf heeft geschapen"
Waaruit millioenen troost en
sterkte hebben geput"
(Van onzen Weenschen correspondent.)
De eigenlijke dag, waarop Weenen protesteer
de tegen het Russisch wanbedrijf was de
vierde Zondag in de Vasten, de 30ste Maart.
In alle kerken werd gepreekt jiver de voorval
len in het onmetelijk rijk, overal werden de
geloovigen aangespoord door gebed vooral den
Hemel te bestormen, opdat de dagen der beproe
ving voor de broeders in Rusland mogen wor
den afgekort. Na de H. Mis werd dan het ge
bed, dat de H. Vader heeft voorgeschreven door
den priester verricht.
In de prachtige kerk, aan den H. Caroius
toegewijd, heeft de Grieksch-Katholieke pastoor
in Weenen om 9 uur het H. Misoffer volgens
den Grieksch-Slavischen ritus opgedragen;
daarna sprak de apostolische Nuntius mgr. Si-
bilia het gebed van eerherstel ten aanhoore van
de geweldige volksmenigte, die het bedehuis
tot het laatste plaatsje vulde.
Om elf uur begon dan in den voornamen Kur-
salon in Weenen's prachtig Stadtpark de groote
inter-confessioneele protestvergadering. De
groote zaal kon de tallooze aanwezigen niet be
vatten; daarom werd in een tweede zaal een
parallelvergadering gehouden, waar director
Wetjen als president fungeerde. In de groote
zaal presideerde dr. Krasser, de voorzitter dei-
Katholieke studentenverenigingen, die met en
kele woorden den eersten spreker, den katho
lieken dr. Schmitz, den vroegeren minister van
onderwijs, bij de vergadering inleidde. In een
korte, pakkende redevoering besprak de minis
ter de voornaamste punten van de wetgeving
der sovjet-republiek, voor zoover zij zich tegen
den godsdienst richt.
Herhaaldelijk werd de redenaar onderbroken
door verontwaardigde toeroepen uit de verga
dering, die luide haar afschuw over het op
treden der bolschewiki uitsprak. Onder storm
achtig applaus protesteerde de minister tegen
de gruwelen in Rusland gepleegd in naam van
het recht, dat de republiek voor zicb zelf beeft
geschapen, en sioot met woorden van hartelijke
deelneming voor de onschuldige offers.
De tweede spreker was dr. Hans Koek, do
cent aan de Weensche universiteit, de verte
genwoordiger der Weensche protestanten. Aan
de hand van een paar reclameplaten, door de
bolschewiki in geheel Rusland verspreid, toon
de de redenaar hoe in de sovjet-republiek met
alle mogelijke middelen wordt gewerkt, om alle
religie bespottelijk te maken en zoodoende uit
de harten der menschen uit te roeien Enkele
volzinnen uit het evangelie van den H. Dami-
aan, gelijk de dichter Damian Biedny zich
noemt, waarin Christus op de meest lage wijze
wordt gehoond en verguisd, werden door kreten
uit de vergadering onderbroken. Onder storm
achtig applaus besloot de redenaar met een
plechtig protest tegen de gruwelen door de bol
schewisten bedreven.
De rabbijn dr. Israel Taglicbt nam vervol
gens bet woord, om in naam van de Weensche
Israëlieten te protesteeren tegen het feit, dat
men In Rusland de bronnen des heiis, waaruit
duizenden en millioenen in den loop der eeuwen
troost en sterkte hebben geput, voor de mensch
heid poogt te sluiten. In enkele woorden sprak
hij zijn hartelijke sympathie uit voor zijn ge
loofsbroeders in Rusland, maar ook voor alle
belijders van eiken godsdienst. Met de belofte,
dat wij pal zulten staan voor God en onze broe
ders, sloot spreker onder daverende toejui
chingen der vergadering.
Graaf Alexander Aussin-Puscbkin sprak in
naam der orthodoxe Russen. In bet kort wees
hij op de leugens, door de sovjet-republiek in
geheel de wereld verspreid, vooral met betrek
king tot den strijd tegen den godsdienst. In
Moskou ontkdtat men eenvoudig elke vervol
ging, terwijl duizenden van getuigen nog in
hun graven protesteeren tegen de officieeie on
waarheden, vanuit Rusland naar de heele we
reld gestuurd. Wat men echtef uit echte brie
ven van Russen leest, dat is de waarheid en die
is diep-treurig. Onder stormachtig applaus der
vergadering riep hij geheel de wereld te hulp
tegen de gewelddaden door de sovjets gepleegd.
Uit naam der orthodoxe Oekraïners sprak
Klym Tscliajka, de hoofdredacteur van het cor
respondentieblad der Oekraïners in Weenen.
Hij beschreef de verwoestingen op het gebied
der drukpers, het geweld 'tegen de priesters
maar ook tegen de groote helpers in de zorg
voor het zieleheil, de journalisten, gebruikt.
Vooral de Oekraïners hebben onuitsprekelijk
veel geleden onder de geweldenarijen der bol
schewiki, die zelfs verlangden, dat in de semi
naries der orthodoxe geestelijkheid in Oekraïne,
les worde gegeven door de godloochenaars uit
Moskou naar Kieff gezonden. Het protest, waar
mee de redacteur zijn schitterende rade be
sloot, vond stormachtigen bijval.
De secretaris van de Josaphat-vereeniging
sprak thans uit naam van de Georgiërs, die
wel haast het meest te lijden hebben gehad van
de geweldenaars in Moskou.
Ten slotte sprak de Grieksch-Katholieke pas
toor van Weenen, dr. Myron Hornykewytsch.
Hij schilderde het lijden der Katholieken in
Rusland en protesteerde plechtig tegen alle ver
krachting, waaraan de geloofsbroeders in het
onmetelijk rijk bloot staan. Onder een storm
van toejuichingen smeekte hij geheel de wereld
toch het bedreigde Russische volk te hulp te
komen en nog redding te brengen voor het te
laat is.
Tenslotte werd door de vergaderingen een
stemmig de volgende resolutie aangenomen:
„De op den 30 Maart in Weenen gehouden
vergaderingen van vertegenwoordigers aller
confessies, hebben tot hun groote smart kennis
genomen van de gruwelijke vervolgingen, waar
aan alle belijdenissen zonder onderscheid bin
nen het gebied der sovjet-republieken bloot
staan. Zij spreken hun armen vervolgden broe
ders bun innige deelneming uit. in overeen
stemming met alle beschaafde naties. Tegelijk
met andere naties verlangen ook de Weensche
vertegenwoordigers alter confessies, dat binnen
het gebier der sovjet-republiek waTe vrijheid
en hoogachting voor de religieuze overtuiging
van alle menschen weer in haar rechten worden
hersteld.
De vergadering verzoekt den geloovigen van
alle gezinten voor hun vervolgde broeders in
Rusland te bidden."
Met een paar strofen van het Groszer Gott,
door alle aanwezigen staande gezongen, werd
de schitterend verloopen vergadering gesloten.
Het eerste Paaschfeest na de
ratificatie van het verdrag
van Lateranen
Men meldt ons uit Rome:
Er gaan hier herhaaldelijk geruchten, dat de
H. Vader nu wel weer spoedig de oude Romein-
sche traditie zal herstellen en van de midden
loggia van Sint Pieter den plechtlgea zegen
„Urbi et Orbi" schenken, zooals dit voor 1870
pleegde te geschieden.
Men wijst er op, dat het dit jaar het eerste
Paaschfeest is na de ratificatie van het verdrag
van Lateranen, waardoor Z. H. Paus Pius XI
Zijn volledige vrijheid herkreeg, en dat Z. H.
dien dag zonder bezwaar den zegen zou kunnen
sdie-nken.
Tot nog toe geschiedde deze grootsche plech
tigheid slechts tweemaal, na de Pauskeuze en
na de plechtigheid in de Sint Pieter hij gele
genheid van de onderteekening van de Late-
raansche verdragen; beide keeren werd de ze
gen echter niet geschonken in den plecbtigen
vorm „Urbi et Orbi
In het Vaiicaan worden bovengemelde ge
ruchten noch bevestigd noch tegengesproken.
Wat de opstandelingen-generaal bood
HAMBURG, 9 April (V.D.) Na een discussie
tusschen de verdediging en bet Openbaar
Ministerie werd do beklaagde Brenzlau ge
hoord.
Deze vertelde, hoe hij in 1924 in Parijs met
generaal Del Gado, den leider der Venezuelaan-
sche opstandelingen, kennis maakte. Genoem
de generaal wilde voor 200.000 dollar wapenen,
namelijk 2000 geweren en twee millioen patro
nen, koopen, die naar een klein eiland moesten
worden gezonden. Als garantie bood Del Gado
hypotheken op grondeigendommen te Parijs
aan. Betaling zou geschieden Dij het afleveren
der wapenen in de haven van Port of Spain.
Brenzlau verklaarde, geweten te hebben, dat
bet om een revolutie ging; hij had echter niet
geloofd aan eenig gevaar voor schip of beman
ning. Hij wilde slechts de wapen- en munitie
leverancier der revolutionairen zijn.
De belofte, dat hij 750.000 dollar extra zou
krijgen, in het geval Del Gado er in zou slagen,
de regeering van Venezuela in handen te krij
gen, had Brenzlau naar hij verklaarde, slechts
opgevat als een belofte zonder meer, een soort
lot uit de loterij.
WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND
De verbetering blijft aanhouden
BERLIJN, 9 April (H.N.) De verbetering op
de Duitsche arbeidsmarkt is in de tweede helft
van Maart blijven aanhouden.
Het aantal geheel ondersteunde werkloozen
is n.l. met 204.000 verminderd tot 2.053.000.
Daarentegen is het aantal gedeeltelijk onder
steunden met 7300 gestegen tot 293.700.
GEVAAR VOOR STAKING
In Engeland's wolindustrie
LONDEN, 9 April (N.T.A. In de wolindustrie
is het gevaar voor een staking thans acuut. De
gisteren gevoerde besprekingen tusschen de fa
brikanten en de vertegenwoordigers der vak-
vereeniging over de invoering van nieuwe ar
beidsvoorwaarden zijn zonder resultaat geble
ven.
DE MIJNRAMP VAN ELONGES-
Nog een veertiende slachtoffer
Onze Brusselscbe correspondent meldt ons
De mijnramp van Elonges beeft aan een veer
tiende slachtoffer, een oud-strijder, het leven
gekost.
DE SERVISCHE PATRIARCH DIMITR1JB
PAVLOWITCH, overleed dezer dagen doof
bloedvergiftiging.
