FEUILLETON ACHTER DE SCHERMEN VRIJDAG 18 APRIL 1930 De Rijksmiddelen 1927—28 192S—29 1923—30 van 1929 170.172 961.408 ƒ21.051.798 22.183.378 van 1930 135.596 f 710.639 ƒ22.756.428 NEDERLANDSCH VEEM MAGAZIJN DE „BIJENKORF' Onze Handelsbalans "Ciiy,"- "IP m I i KATH. NEDERL. BOEREN- TUINDERSBOND WESTERSCH ONDERWIJS AAN INLANDERS IN INDIE DE HAAGSCHE VERZEKERINGS- SOCIETEIT DOODELyK ONGEVAL. DE OPBRENGSTEN BLIJVEN HET GOED MAKEN Een vertrouwenwekkende toon Het „variis modis bene fit" kan men met recht toepasen op de maandelijkscihe opbrengst- staten der Rijksmiddelen. Voor-zoover dan het „goede gebeuren" wordt bekeken van het stand punt van het totaal-resultaat over Iedere maand. De sombere voorspellingen van vele deskun digen ten spijt, die reeds sinds maanden ons den achteruitgang der cijfers aankondigden, blijven de opbrengsten halsstarrig - alles bij elkaar het héél goed maken! Zoo gaf de maand Maart boven Maart 1929 een totaal méér-opbrengst van 2.430.709. En al is een juiste beoordeeling niet alleen op dit eindcijfer te baseeren, al houdt deze ontegenzeggelijk ten nauwste verband met de „varijs modis", met de wijze waarop het is samengesteld en verkregen ook uit dezen gezichtshoek den middelenstaat bekijkend, zou den wij de kwalificatie „heel goed" willen hand haven voor den totaal-indruk van de over Maart 1930 verkregen opbrengsten. Spraken wij bij de bespiegelingen over de Februari-cijfers van drie kwade noten t.w. de inkomstenbelasting, de dividend- en tantième belasting en de successie-belasting, ditmaal hebben de eerste en de laatste van de drie den achterstand van de vorige maand ruim en zéér ruim goedgemaakt. Wel zijn er nu een paar andere achterblijvers, dooh voor géén daarvan kunnen we een donker perspectief zien geopend. Niettegenstaande de jaarverslagen onzer va- derlandsobe naamlooze vennootschappen tot nu toe geenszins tegenvielen, schijnt er toch ken tering te zitten. Zijn de kwade noten al grooter in getal dan over Februari, zijn er nu zeven, toen drie, -ernstig is er slechts één. De andere werden ruimschoots goedgemaakt door de ruime op brengsten der overige middelen. Uit. de specificatie der kwartaal opbrengst blijkt, dat dit avans geheel verkregen is op hot loopende belastingjaar. De verdeeling is vergeleken bij Maart 1929 als volgt' Over de maanden Januari, Februari en Maart. Dienstjaren 1926—27 ONVERANDERD DIVIDEND. Het bestuur der N.V. Nederlandsche Veem zal aan de vergadering van aandeelhouders voorstellen een dividend uit te keeren vau pet. (als v. j.) HOOGER DIVIDEND. Naar wij vernemen zal aan de algemeene ver gadering van aandeelhouders der N.V. Maga zijn „de Bijenkorf" worden voorgesteld een dividend uit te keeren van 9 pet. (v. j. 8 pet. op de gewone aandeelen en van 16 (v.j. 12) op de winstbewijzen. STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND" Lager dividend Aan de op 15 Mei a.s. te houden aandeel houdersvergadering van de Stoomvaart Maat schappij „Nederland" zal worden voorgesteld een dividend uit te keeren van 10 pet. (v.j. 11% pet.) KONINKL. NEDERL. STOOMBOOT MIJ. Een nieuwe directeur benoemd In de gisteren gehouden algemeene vergade ring van aandeelhouders der Koninklijke Ne- derlandsche Stoomboot Maatschappij waren aan wezig 12 aandeelhouders, vertegenwoordigende 50 preferente aandeelen en 94 gewone aandee len, uitbrengende 20 stemmen. Het jaarverslag werd zonder discussie goed gekeurd, evenals de verlies- en winstrekening In de plaats van den heer Den Tex werd met ingang van 2 Mei a.s. tot directeur be noemd de heer J. J. Jonekheei. De heer Paul den Tex werd benoemd tot commissaris der maatschappij. DAGBLAD EN DRUKKERIJ „DE TIJD". 23.602.663 Uit 't kwartaalbeeld klinkt ons een ruBtige méér vertrouwenwekkende toon dan van minis terieels en andere zijde pleegt te klinken. Wij kunnen 't niet heipen, maar een stijging van 4 millioen boven de zéér gunstige opbrengsten van 1929, welke op haar beurt zoo goed als alle boven de ramingen voor 1930 een heel stuk uitgingen, kan men toch kwalijk in een Jobs tijding metamorphoseeren. Dat kunstje is ons te machtig! PASSIEFSALDO PROCENTUEEL LAGER Het Centraal Bureau voor. de Statistiek deelt mede, dat de waarde (zonder goud en zilver) van den invoer heeft bedragen in Maart 1930: 227; in Februari 1930: 201; in Maart 1929: 216; in Januari/Maart 1930: 648 en in Ja nuari/Maart 1929: 626 millioen gulden; de waarde van den uitvoer in Maart 1930: 156; in Februari 1930: 145; in Maart 1929: 175; in Januari/Maart 1930: 452 en in Januari/Maart 1929: 451 milioen gulden. Het percentage van de invoerwaarde, gedekt door de uitvoerwaarde bedroeg in de maanden Januari, Februari en Maart resp. 68.8; 71.8 pet.; 68.S pet.; Januari/Maart 1930: 69.7 pet. en Januari/Maart 1929: 72.0 pet. N.V. NATIONAAL SCHEEPSVERBAND. Dividend 6 pet. (onv.) In de gisteren gehouden algemeene verga dering van aandeelhouders der N.V. Nationaal Sc-heepsverband werden de balans en winst en verliesrekening over 1929 met algemeene stemmen goedgekeurd. Uit liet verslag bleek, dat in 1929 aan nieuwe leeningen werd afge sloten voor een bedrag van 146.000, zoodat op uit. December 1929 uitstonden 41 leeningen tot een bedrag van 518.887; dat de voor tijde, lijke belegging der kasgelden gekochte effec ten voor den inkoopsprijs ad ƒ84405 te boek «taan, eri de beurswaarde hiervan op uit. De. cernber 1929 niet noemenswaard verschilde, dat geen afschrijving of extra reserveering noo- dig geacht werd, zoodat besloten werd uit het netto-winstcijfer van ƒ15000, in het Reserve- fonds te storten 7577, waardoor dit gekomen is op ƒ20.000; aan aandeelhouders 6 pet. uit te keeren en aan houders van oprichtersbewij. zen 3,33, waarna 2089,61 op nieuwe reke ning werd overgebracht. Uitgifte van 500.000 5 pet. obligatiën. De Spaarnebank bericht, dat zij de inschrij ving op 500.000 5 pet. obligatiën ten laste van de N.V. „Dagblad en Drukkerij De Tijd" in stuk ken van f 1000 en 500 openstelt op 25 April tot den koers van 100 pet., bu de Spaarnebank, Ef fectenkantoor F. Th. Bverard, Ned. Landbouw- bank, H. J. van Ogtrop Zn. en J. Wester woudt Co. Houders van niet uitgelote 5 pot. obligatiën 191S hebben voor elke obligatie tegen inlevering hunner stukken recht op toewijzing van een gellik nominaal bedrag van 5 pet. obligatiën van deze uitgifte tegen den koers van 100 pot. met verrekening der loopende rente. Dit recht vervalt als houders der 5 pet. obligatiën 1918 zich niet vóór sluiting der inschrijving hebben aangemeld. Bij overteelcenlng zal de toewijzing systema tisch geschieden. De betaling der toegewezen obligaties moet geschieden op 1 Md a.s. De noteoring in de prijscourant der Vereeniging voor den Effectenhandel wordt aangevraagd. De coupons ziin betaalbaar per 1 Mei en 2 November. Uit de opbrengst dezer leening zal tévens wor den afgelost het overschot der 5 pet. leening 1D1S, per resto groot f 78.000, die per 1 Juni 111,10 geheel aflosbaar wordt gesteld. LAND- EN TUINBOUWBOND „ST. ISIDORUS." De totale omzet aan veevoeder bedroeg 6.534.523 K.g. voor een waarde van 818.783.75, aan kunstmeststoffen 5.327.378 Kg. voor een waarde van ƒ233.328.98, aau steenkolen 1.534.766 K.g. voor een waarde van ƒ29.371.66. De balans sluit met een brutowinst op goe deren van 39.706.92, een nettowinst na af schrijvingen op gebouwen, inventaris en on kosten van 7723.19. Hiervan is gereserveerd voor prijsverschil op goederen 1930 ƒ2500. Af geschreven wordt op gebouwen 5115.76, op de Maalinrichting 340 en op inventaris 743.55, op debiteuren ƒ80.13. Netto-winst 5223.29. ONGEVALLENWET. De Minister van Arbeid, Handel en Nijver, lieid heeft bepaald, dat I. a: onder punt Sa. van de gewijzigde be schikking van den Minister van Arbeid van 20 September 1921 (Staatscourant no. 185), na het woord „voldoen" wordt ingevoegd: „of na de vaststelling der premie, bedoeld in artikel 50, eerste lid, der Ongevallenwet 1921, de verschul. digde premie in den regel voldoen binnen den termijn, genoemd in den dienstbrief, waarin van de vaststelling mededeeling is gedaan"; b. onder punt 8b in plaats van „1 Juli" wordt gelezen „1 Januari"; II. voor alle onder punt 8a van vorengenoem de gewijzigde beschikking bedoelde werkgevers de eerstvolgende vervaldag der premie na 1 Juli 1930 is 1 Januari 1931. -f- V V y/y.-v >y>. - CONTROLE-STATION VOOR KAAS De voorwaarden, om onder Rijkstoezicht te kunnen worden gesteld IN HET OPLEIDINGSCENTRUM BIJ PORTSMOUTH wondt den matrozen, die over compleet geworden zijn, een „handwerk" geleerd; een der gevolgen van de vlootconfe- rentie. De jamtjes krijgen practisch onderricht in de varkensfokkerij EN Hoofdbestuursvergadering ACTIE TEGEN DE SOVJET Bovengenoemde boud hield eene Hoofd bestuursvergadering te Tilburg. Aan het kort erslag van deze vergadering ontleenen wij het volgende. Besloten werd om op Woensdag 14 Mei a.s. te Utrecht een buitengewone algemeene vergade ring van den Katholieken Nederlandschen Boe ren- en Tuindersbond te houden ter bespreking van de moeilijkheden in den land- en tuinbouw en van de middelen, die kunnen dienen om de uitbreiding der moeilijkbeden tegen te gaan en de gevolgen ervan te verzachten. Er worden algemeene en 3 sectievergaderingen gehouden. Als sprekers zullen optreden de heeren J. Th. Verheggen, Jac. Vos Antz., H. Trienekens, J. J. C. Ament, A. N. Fleskens en mr. H. v. Haastert. Tot deze buitengewone algemeene vergadering worden, naast andere genoodigden, alle afdee- lingen der gewestelijke Boeren- en Tuindersbon den uitgenoodigd. Het bestuur had kennis genomen van het zich uitbreidende streven, om geen landbouw producten w.o. vooral voedermiddelen te koo- pen, welke de Sovjet-Regeering van Rusland hier te lande aanvoert. Het blijkt inderdaad, dat deze producten door de Sovjet-Regeering op de meest weerzinwekkende wijze van de Rus- sischo boeren worden afgeperst en de hierdoor verkregen gelden aanwendt tot voorbereiding der wereldrevolutie: Onder deze omstandigheden achtte het Hoofdbestuur het in de hoogste mate gewenscht, da. alle aaukoopoi'ganisaues weige ren als koopsters op te treden van Russische producten. Met voldoening kon het Bestuur constateeren, dat reeds verschillende centrale aankoopcoöperaties van de Katholieke boeren- en tuindersbonden zich bij dezen boycot hebben aangesloten en het vertrouwde, dat deze ge dragslijn door allen zal worden gevolgd. Naar aanleiding van de „Conferentie inzake eene geconcentreerde economische actie", gehou den te Genève, Februari-Maart 1930, sprak bet Hoofdbestuur zijne vrees uit, dat ratificatie dei- gesloten handelsconventie door Nederland ons land zal beletten over te gaan tot het voeren eener meer actieve handelspolitiek. Besloten werd deze aangelegenheid op de buitengewone algemeene vergadering te doen behandelen. De berichten omtrent de oneenigheid tusscheu eenige Departementen over de vraag, bij welk Departement het beheer van den reeds gedeel telijk droog gevallen Wieringermeerpolder zal komen te berusten, hebben het Bestuur doen besluiten, om in overleg met de beide andere centrale landbouworganisaties met de meeste kracht aan te dringen hij de Regeeriug, dat er onverwijld een afdoende oplossing worde geno men, waarbij vooral ook de landbouwbelangen veilig gesteld worden. INTERLOCAAL TELEFOONTARIEF MOORD OP ZIJN ECHTGENOOTE 20 jaar gevangenisstraf geëischt. Het O. M. bij de Rechtbank te Leeuwarden eischte "Woensdag tegen den 46-jarigen koopman H. N., terzake van moord op zijn echtgeuoote, Anneglen F., die bij door revolverschoten om het leven had gebracht, omdat zij niet langer met hem wilde samenwonen, een gevangenis straf van twintig jaar. Voorloopig geen uitbreiding van de laagste tariefszone Op de vraag van den heer Ebels in zake ver laging van het interlocals telefoontarief deelt minister Reymer het volgende méde: De ondergeteekende heeft in de vergade ring der Tweede Kamer van 12 December j.l. den steller van de vraag nadere overweging toegezegd van de mogelijkheid van verruiming der eerste tariefzone in het interlocaal tele foonverkeer van 10 tot 15 K.M. Reeds vóór het ontvangen van de vraag had de ondergeteekende de aangelegenheid nader overwogen. Het is hem aangenaam, thans in de gelegen heid te zijn, ook cp deze wijze ter zake een mededeeling te doen. Wanneer men de aangelegenheid beziet als een van practischen aard. zijn er vooral twee punten, die de aandacht vragen. Vooreerst het groote bedrag naar raming 375.000, dat, gelijk de ondergeteekende in de boven bedoelde vergadering reeds mededeelde, aan inkomsten zou worden gederfd en de offers, die het P.T.T.-bedrijf zich reeds ter zake van de jongste herziening der telefoontarieven heeft getroost. Hiernaast staat het vraagstuk van den kostprijs van het interlocale tele foonverkeer. Een onderzoek daarnaar heeft uitgewezen, dat de hoogte der zelfkosten, die uiteraard stijgen naarmate de afstand, waar over de gesprekken worden afgewikkeld, groo ter is, een ernstig bezwaar tegen de bedoelde verruiming zoude worden. In verband met de bovenvermelde omstan digheden meent de ondergeteekende, hoezeer bij het aantrekkelijke in het denkbeeld vau den steller der vraag volkomen erkent, hij de tegenwoordige bedrijfsverhoudingen, zooals hij die thans ziet., de ontwikkeling der gevolgen van de jongste tariefswijziging nog be moe ten afwachten, alvorens hij zich gerechtigd zou achten, een beslissing in den zin van bet in overweging gegeven denkbeeld te neimen. WIJKVERPLEEGSTERS MET BUITENLANDSCHE DIPLOMA'S. De voorkeur voor eigen krachten gewettigd Op de vragen van mevrouw de Vries-Bruins betreffende de aanstelling van verpleegsters mot buitenlandsche diploma's bij de wijkver pleging hier te lande, heeft minister Ver schuur het volgende geantwoord; Het is den ondergeteekende bekend, dat in ens land zusters met buitenlandsche diploma's bij de wijkverpleging zijn aangesteld. Dat het aantal van deze zusters toeneemt, is hem niet bekend. De onbekendheid met de taak en gewoonten der gezinnen, waarin de wijkverpleegsters als regel zullen verplegen, alsmede de onzeker heid, of deze buitenlandsche verpleegsters voldoen aan de in Nederland gestelde eischen voor het verkrijgen van diploma A en de aan- teekeuing voor wijkverpleging, wettigen de conclusie, dat in het algemeen Nederlan.dsche gediplomeerde verpleegsters, in de toekomst met aan-teekening voor wijkverpleging, de voorkeur verdienen. De bestaande wettelijke bepalingen geven den ondergeteekende niet de bevoegdheid maat regelen op dit gebied te nemen, omdat de wet van 2 Mei 1921 (Staatsblad no. 702), zooals deze laatstelijk is gewijzigd, wel den titel van verpleegster beschermt, maar het uitoefenen van het beroep van verpleegster overigens niet aan voorwaarden bindt. EEN MINISTERIEELE BESCHIKKING De Minister van Blnnenlandsche Zaken en Landbouw heeft met ingang van 1 November 1930 Ingetrokken de ministerieele beschikking van 16 Augustus 1920, zooals deze is gewijzigd bij beschikking van 19 Juni 1922 en vastgesteld de navolgende voorwaarden, waaraan contróle- stations voor niet-volvette kaas (kaas bereid uit gedeeltelijk afgeroomde koemelk) moeten vol doen om onder Rijkstoezicht te kunnen worden gesteld; De contrólestations voor niet-volvette kaas, welke onder Rijkstoezicht wenschen te worden gesteld: 1. mogen als aangeslotenen slechts aannemen natuurlijke en rechtspersonen, die te goeder naam en faam bekend staan; 2. moeten waarborgen: dat de door hunne aangeslotenen vervaardig de kaas is bereid uit koemelk, zonder eenige toevoeging van bot er vet,-, boter, caseïne, melk poeder, gecondenseerde melk, vreemde vetten of oliën; dat die kaas in de droge stof een minimum vetgehalte van 40 pet., 30 pet. of 20 pet. bezit, overeenkomstig de aanduiding, voorkomende op het daarop aangebrachte Rijksmerk en dat het watergehalte er van binnen normale grenzen blijft. Voorts heeft de Minister met ingang van den zelfden datum ingetrokken de ministerieele be schikking van 19 Juli 1913, gewijzigd bij be schikking van 4 December 1926, en vastgesteld de navolgende voorwaarden, waaraan contróle stations voor volvette kaas moeten voldoen om onder Rijkstoezicht te kunnen worden gesteld: De contrólestations voor volvette kaas, welke onder Rijkstoezicht wenschen te worden ge steld: 1. mogen als aangeslotenen slechts aannemen natuurlijke en rechtspersonen, die te goeder naam en faam bekend staan; 2. moeten waarborgen, dat de kaas, door hunne aangeslotenen vervaardigd, is bereid uit volle koemelk, zonder eenige toevoeging van vreemde vetten of oliën; dat die kaas in de droge stof een vetgehalte van ten minste 46 pet. bezit en dat het watergehalte er van binnen normale grenzen blijft. De contrólestations, voornoemd, moeten aan hunne aangeslotenen de verplichting opleggen tot nakoming van de voorschriften, opgenomen in Staatscrt. No. 76, welke tevens van toepas sing zijn op firmanten, directeuren, procuratie houders en assistenten van de bedrijven der aangeslotenen, en in het algemeen op allen, die met het beheer dier bedrijven zijn belast of bij het beheer behulpzaam zijn. Het contrólestation beslist of een persoon, bétrokken bij het bedrijf van een aangeslotene, behoort tot de hier aan geduide personen. De contrólestations doen daartoe hunne aan geslotenen vóór de toelating tot de contröie eene op zegel gestelde verklaring teekenen, waarbij laatstgenoemden zich uitdrukkelijk en zonder eenig voorbehoud tegenover het bestuur van het betrokken contrólestation tot nakoming der bovenbedoelde voorschriften verbinden. Ombouw van het geheele systeem HET DOEL IS REORGANISATIE. BATAVIA, 16 April (ANETA). Wij vernemeu dat het departement van Onderwijs en Eere- dienst aanleiding heeft gevonden om de con clusies van de Hollaudsch-Inlandsche onder wijscommissie als voorstellen in te dienen bij de regeering, teneinde langs dien weg ombouw te verkrijgen van het geheele systeem van het Westersch onderwijs aan inlanders. Wanneer de regeering hiermede accoord gaat, zal de in voering geschieden op 1 Juli 1931. De voorstellen komen hierop neer, dat de bestaande Hollandsch-Inlandsche school geleidelijk zal uit sterven. Ret doel van de reorganisatie is om een grooter rendement te verkrijgen dan de Hollandsch-Inlandsche school momenteel ople vert. Het nieuwe plan schept bovendien de mogelijkheid tot uitbouw van de standaard- scholen tot inrichtingen met zes klassen waar door het in de landstaal gegeven onderwijs op de hoogte komt van het Volksonderwijs in West- Europa. Het nieuwe plan schept ook de gelegenheid om het Nederlaudsche onderwijs op breedere basis dan nu het geval is te ontvangen. DE DIRECTEUR VRIJGESPROKEN De Haagsche rechtbank heeft gister uitspraak gedaan in hooger beroep in de zaak tegen den heer H. D. H. uit den Haag, directeur van de N.V. Verzekeringsmaatschappij Haagsche Ver- zekeringssociteit (H.V.S.) beschuldigd van overtreding van de loterijwet 1905. Evenals in eerste instantie de Haagsche kantonrechter heeft gedaan, heeft de recht, bank hoewel op andere gronden, den heer H. vrijgesproken van het hem ten laste gelegde. Zoowel het O.M. bij het kantongerecht als bij de rechtbank hadden veroordeeling van den verdachte gevraagd tot een geldboete van 500 gulden. Raadsman van verdachte was mr. Dekker. UIT HET RAAM GESTAPT Man onder dé tram geraakt en dood opgenomen Gisterenavond omstreeks half negen heeft op het Damrak te Amsterdam een ernstig ongeluk plaats gehad. De ongeveer 50-jarige nachtportier van het Victoria hotel begaf zich, staande op het achter- haleon van een motorwagen van lijn 25, naar dit hotel om daar zijn werkzaamheden te be ginnen. Voor dat de tram bij de Nieuwe Brug stopte sprong de man van den wagen en geraakte daarbij ongelukkigerwijs onder het voorbaleon van den bijwagen. De tram stopte onmiddellijk. Het bleek ecliter noodzakelijk den wagen op te vijzelen teneinde het slachtoffer te kunnen bevrijden. Toen djt na ongeveer 20 minuten gelukt was, bleek de óugelukkige reeds te zijn overleden. Zijn lijk werd door den G G. en G. D. naar het Binnengasthuis vervoerd. De man was gehuwd eu laat een vrouw met vier kinderen achter. Een jachtopziener die in zijn droom hoorde schieten De jachtopziener E., wonende te 't Goy (ge meente Houten), droomde 's nachts, dat hij twee stroopers hoorde schieten, aldus het „U. D.". Hij stapte uit bed, begaf zich in den slaap naar het raam, stapte hieruit en viel naar beneden. Te ODgeveer 12 uur werd hij door eenige voorbijgangers in bowusteloossen toe stand met een gebroken been op straat gevon den. De geneesheer adviseerde terstond over brenging naar het ziekenhuis te Utrecht. Zijn vrouw had van het ongeval niets gemerkt. HET BRANDJE BIJ DE ENKA Kwaadwilligheid in 't spel? Naar men beweert, moet het brandje dat lit de celluloid afdeeling van de Enka te Arnhem eergisteren is ontstaan, toegeschreven worden aan kwaadwilligheid. Er zijn van ontslagen arbeiders verschillende dreigbrieven ontvangen waarin met brandstichting gedreigd werd. De geheele fabriek staat onder politie-toe- r.icht. F.EN DRIEVOUDIGE BOTSING AUTO-ONGEVAL. Door duisternis misleid Gisternacht is 'n auto, toebehoorende aan den heer O. L. van Aerschot, te Rotterdam, ko mende uit de richting Haarlem, tegen een boom gereden, ter hoogte van de Postbrug, op de grens van de gemeenten Oegstgeest en bassenheim. De bestuurder werd door de duis ternis misleid. De auto werd zwaar beschadigd en een der inzittenden gewond. De auto is door eén kraanwagen weggesleept. Geen persoonlijke ongelukken Gisterennacht heeft op de Bredasehe baan tusschen Rucp-hen en Zegge een merkwaardig ongeval plaats geliad. Toen de beschuitfabrikant v. D„ uit Rooson- tbial, daar met zijn auto reed, geraakte hij vermoedelijk het stuur kwijt, waarbij de auto op deu gladden weg slipte en tegen een boom werd gesmakt, waarbij de boom tot midden in den auto drong. De heer v. D. be kwam echter geen letsel. Kort na het ongeval kwam een veevracht auto van deu heer Sch„ uit Tholen uit de richting Etten aau. Op verzoek van v. D. zou de heer S. hem behulpzaam zijn den gehaven de auto mee te sleepen naar Roosendaal. De heer S. zette zijn vrachtauto ter zijde van deu weg. Er naderde toen een luxe anto van den heer ir. v. L. uit Steenbergen. Op het zien van de autolichten van den verongeluk ten auto, wilde de heer v. L. behoorlijk naar rechts uitwijken, waardoor hij in botsing kwam met den vrachtauto waarvan hij het roo.de achterlicht eerst op het laatste oogen- biik te laat om een botsing te voorkomen ontdekte. Deze beide vihikela bekwamen ernstige schade en moesten naar Roosendaal worden gesleept. Naar het Engelscb van Fergus Hume Vertaling van Jac. J. Schoon 32) Zooals de kleinen daar naast elkaar lagen, kon geen sterveling eenig onderscheid, hoe ge ring ook, tusschen beiden bespeuren; maar de dame greep zonder aarzelen over het voor de hand liggende heen, waarschijnlijk omdat zij dacht, dat men het eerste voor haar had be stemd. Den kleinen ongewonen last, tegen zich druk kend, verliet zij ijlings de kamer; slechts het kleine kuiltje in het kuksen bleef als eenig spoor van het verdwenen meisje achter. Kameron onderbrak het verhaal door oen diepen zucht. Alle teederheirl en liefde voor zijn vrouw, wier kinderlijk hoofdje daar ginds op het kussen gerust had, scheen naar zijn hart te stroomen; bijna vergat hij er de treurige werkelijkheid om. Zoo werden de zusters van elkander ge scheiden, vervolgde Gryce. Reeds den volgenden morgen verliét het echtpaar met de dienstbode, die zij bij zich hadden, en het kindje, de kleine stad. Vrouw Farley, door haar armoede in het Westen teruggehouden, vernam in tien jaren niets van haar dochtertje, dat zij weggegeven had. Maar toen werd door oen onbedachtzaam woord van die verwante de sluimerende moe derliefde opnieuw in haar opgewekt. Zonder ©ver de gevolgen na te d«niow», en alleen toege vend aan den drang haars harten, verhuisde zij met haar kleine Mildred naar New-York. Zij huurde een paar kamers in de Bleekeretraat, zeitte den ouden strijd om het bestaan voort, uoch tlians onder veel ongunstiger voorwaar den. In haar vorige woonplaats genoot zij zekere achting, men beklaagde haar wegens haren rampspoed; hier was zij allen meiiscpen vreemd Alleen het bewustzijn, dat zij ln de nabijheid van haar kind woonde, waarvan zij zich eens gescheiden had, hielp haar over alle otitberin gen heen komen. Het werd haar ook gemakke lijker voor de opvoeding der kleine Mildred te zorgen, die reeds vroeg goede, verstandelijke vermogeu3 b eek te bezitten en beloofde met tertijd haar steun en troost te zuilen worden. Wanneer vrouw Farley haar kind voor den eer sten keer terug zag, heb ik niet kunnen te weten komen. Over het algemeen zijn mijn berichten in dit opzicht slechts gebrekkig. Uit haar brieven aan de reeds meer genoemde bloed verwante blijkt, dat zij niet tevreden was en van verlangen naar haar dochter kwijnde. Zij scheen haar herhaaldelijk te hebben ontmoet, somtijds ook, al3 zij alleen was; de bekoring, om haar dan aan te spreken, is ongetwij feld groot geweest, doch er bestaat geen bewijs, dat zij destijds haar eed gebroken heeft. Dikwijls ondernam zij den mijlenlange weg naar het huis van G-retorex, alleen om naar de vensters omhoog te kijken, waarachter zij ver moedde. dat haar kind zou zijn; eens had zij het. vlak voor de deur in het rijtuig zien stappen. Die aanblik overweldigde haar dermate dat zij kreunend en han^jwringend daar stond totdat de voorbijgang ;.g er erg in kregen en nieuwsgierig naar naar omkeken. Toen werd zij beangst en ging ijlings naar huis. Jntusschen had Mildred Farley zich al meer en meer lichamelijk en geestelijk op het voordeeligst ontwikkeld, maar dat was de moe der niet voldoende. Zij had haar weliswaar lief aanvaardde haar hulp en dankte ook later haar onderhoud geheel aan haar, doch haar innigste denken en voelen gold voornamelijk de rijke Genoveva, die zij siteeds onverschillig en trots voorbij zag gaan. Om haar in hare nabijheid te hebben, van haar lippen het zoete „mooier' te vernemen, o, daarvoor zou zij gewillig haar bloed opgeofferd hebben.. Toen beide meisjes groot geworden waren, en de eene liefdevol zonder te morren eiken dag met moeitevollen arbeid in elke behoefte harer moeder voorzag, ondernam deze, ondanks haar zwakheid en ge schokte gezondheid nog maar altijd den langen tocht naar de stad, alléén om haar andere dochter in den vollen glans van pracht en rijkdom, weike dé arme vrouw ais het ware verblind had, te aanschouwen. De buitengewone gelijkenis der zusters schijnt de reden geweest te zijn, waarom zij zich op deze tochten nooit door Mildred vergezellen liet, zelfs niet toen haar schreden begonnen te wankelen en zij dikwijls op de stoeptreden moest uitrusten, om nieuwe krachten te verzamelen. Of Mildred iets ge weten heeft van het geheim harer moeder? zult u vragen. Hoogst waarschijnlijk. Er komen in de brieven toespelingen voor, dat het minder begunstigde kind somtijds er tegen in verzet kwam, dat haar zuster niet alleen alle goe deren, welke in de wereld het geluk uitmaken, ten deel vielen, maar ook schatten van liefde; nochthans schijnt zij in haren vlijt en in de verpleging barer moeder nooit te kort te zijn geschoten. Zoo brak dan eindelijk de dag aan, welke 'n volkomen ommekeer in haar leven zou brengen, om ten slotte op een tot heden nog onverklaarbare wijze tot het treurspel te voeren, dat wij beleefd hebben. Vrouw Farley brak haar jaren lang gehouden eed en maakte zich aan Genoveva als haar eigen moeder bekend. Mildred t.ra<l daarbij als tusschenpersoon op; zij bezocht haar zuster onder voorwendsel, haar klandizie te verzoeken. Over de verdere ge beurtenissen kan ik met weinig zekerheid zeg gen. Er bestaat enkel nog maar één brief van vrouw Farley, kort voor haren dood geschreven, welke, in afgebroken zinnen, een buitensporige blijdschap uitdrukt, dat het haar eindelijk ver gund was geworden, haar beminde Genoveva te omhelzen. Bij de aankomst met de jonge naai. ster, waarover mevrouw Kameron ons gespro ken heeft, zal niemand haar het verbazing wekkend nieuws hebben medegedeeld, hetwelk de voorname dame spoedig daarop naar het bed van de arme zieke voerde. Ten huize van juf frouw Olney herinnert men zich nog, dat. er op zekeren dag een deftig gekleede, dicht gesluier de dame in een rijtuig voor de deur stil hield en zich rechtstreeks naar de kamer van juffrouw Farley begaf, onder voorwendsel, zich een japon te willen laten aanmeten. Zij bleef daar ettelijke uren, zoodat baar bezoek groote verwondering baarde. Nog eenige keeren ge durende de ziekte van vrouw Farley en eens na haar dood. kwam het rijtuig voor het huis, maar altijd slechts voor korten tijd. De onnoo- dige praatjes daarover verstomden allengs omdat de nieuwsgierigheid niet bevredigd werd. De geheime politieagent zweeg; blijkbaar was hij teneinde met zijn verslag. Kameron herstelde zich met moeite, keek den spreker aau, en vroeg met zonderlingen nadruk: Weet ge ook, of zij bij de bezoeken, welke zij aan haar moeder bracht, ook dokter Mo'es worth heeft aangetroffen? Dat was een heel nieuw gezichtspunt voor Gryce en deze keek verwonderd op. Wij zijn nog niet ten einde met ons onderzoek, zeide hij behoedzaam. Dus zelfs de ontdekking, dat mijn vrouw de zuster van het. meisje was, hetwelk in haar kamer stierf, is u nog geen voldoende bewijs, dat zij aan haar dood onschuldig is? vro.g Kameron hartstochtelijk. Haar zelfmoord schijnt daardoor ietwat onwaarschijnlijk, hernam Gryce; de zuster kan eerder met deu inhoud van het juweelenkistje van juffrouw Gretorex bekend zijn, dan de arme naaister. Maar Volkomen bevredigd zijt ge toch niet, viel de dokter in, hoe gemakkelijk zich ook zelf moord laat verklaren en hoe moeilijk het is, een beweegreden voor den moord te vinden. Ik zou allemachtig blij zijn, indien alle twijfels van mij werden weggenomen, alleen opdat ik ti uit dezen pijnlijken toestand zou kunnen verlossen Om u dit te bewijzen, ben ik bereid, het geval in alle l ij/onderbeden met n te bespreken. Acht gij, bijvoorbeeld, den angst welke het haar uwer echtgenoote in éénen nacht verbleekt heeft en haar bij het verhoor bewusteloos op deu grond deed neerzinken, vol doende verklaard door de vrees, dat gij haar ware familiebetrekking zoudt kunnen te weten komen? De dokter zweeg; Gryce daarentegen ver volgde op bijna vaderlijken toon: ik heb bij liet, vervuilen van mijn beroepsplichten de vrouwen in de meest uiteenloopcndo toestanden van het leven leeren kennen; ik heb ze in elke gemoedsaandoening, in liefde, in haat, in uit gelaten blijdschap en in wanhoop gezien. Zij kunnen bij haar lickt-Ontvankelijke na tuur lang veinzen, veel geheim bonden, veel verdragen. Zij bezwijken echter eerst dan, wanneer 'zij geen middel meer zien, om een verschrikkelijk gemoedsgeheim nog langer in liaar hart op te sluiten. Dat uw echtgenoote zulk een geheim ver bergt, daarvan ben ik ten eenenmale over tuigd. Voor en aleer ik niet weert, hoe het daar mede gesteid is, kan ik niet anders dau aan nemen, dat zij met of zonder opzet Mil dred Farley het leven benomen heeft. Mogelijk, dat Gryce met deze woorden alleen (ie bedoeling had, te weten te komen, wat Kameron in zijn ziel dacht. Wanneer dat wer kelijk zoo was, had hij zijn oogmerk volkomen bereikt. De dokter kromp onwillekeurig ineen, en riep heftig uit: Dan moge gij het vernemen, al zou ik daarmede ook het laatste greintje trots, dat mij nog overgebleven is, moeten opofferen. Ik zou haar willen redden, als moest het ook mijn leven kosten. Om haar te redden, zal ik haar geheim openbaren. Spreek, hernam de agent, en wees ervan overtuigd, dat buiten mij niemand dan de inspecteur er iets van zal te weten komen, wanneer wij niet aan onzen plicht te kort doen, door het geheim te houden. Kameron keek hem een lange poos aan en zei toen met nadruk: Weet ge, waarom het meisje, dat wij door de gordijnen in het hotel Cgadesloegen, zoo sprekend op mijn vrouw geleek, dat wij een vergissing totaal onmogelijk achtten Gryce glimlachte: Ik heb het Immers juist verteld. Het was Mildred Farley, de twee lingzuster uwer vrouw, die zoozeer op haar geleek, dat.... Gij vergiet u, onderbrak Kameron hem. Het was niét Mildred Farley, die wij zagen, het was Genoveva zelf mijn verloofde, thans mijn echtgenoote. (Wordt vvolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1930 | | pagina 6