ALGEMEEN OVERZICHT. Kroonprinselijk slot in vlammen DE DUSSELDORFSCHE MOORDEN De actie der Fransche post beambten Het Matschek-proces DONDERDAG 22 MEI 1930 DE DADER GEVAT? DE ZEPPELIN NAAR AMERIKA WEER VRIJ! WAT DE POLITIE NIET KAN, KAN DE BRANDWEER UITVINDER-FANTAST de ontruiming van den palts nog EEN NIEUW PROCES TEGEN EEN DUITSCHER DE ZUIGELINGENSTERFTE LUBECK TE TOT DEN GROND TOE AFGEBRAND DE MEESTE KUNSTVOORWERPEN GERED DE HAVEN VAN DANZIG KOLEN NAAR DUITSCHLAND HET SCHOOLGEBED TE THURINGEN NAAR DE ALGEMEENE STAKING? DRIE KINDEREN VERBRAND Knagen aan het Britsche Rijk Op de Antwerpsche wereldtentoonstelling, een stad van parken en paleizen, staat fantastisch op een geïmproviseerd eiland liet Britsche Paviljoen, majestueus, pompeus, in gevarieerden niet bepaald modernen bouwtrant. Toch is het imposant, het doet je wat en het belooft meer, dan de binnenkant geven kan. In een der groote hallen coquetteert het groote Imperium met zijn macht. Heel de aarde is vlak in kaart gebracht, kleurig en duidelijk op glas geschilderd. De electro-techniek doet «r het hare aan toe om de aandacht erop te ▼estigen. „Hoe het Britsche rijk in 1830 er ■it zag"; in duidelijk Nederlandsch (België is immers een tweetalig land) verschijnt dit op schrift op een der lichtbakken. Dan gaat de electriciën aan zijn knoppen draaien en alleen Engeland, Schotland en Ierland, plus een enkel klein stukje van andere streken wordt belicht; de rest blijft in 't donker. Een eeuw geleden beteekende het Britsch. rijk nog niet zoo veel. Dan veranderen de letters: we krijgen den toestand op den dag van heden, 1930. Weer draait de electriciën aan zijn knoppen en op alle werelddeelen zien we groote vakken hel verlicht: de uitgestrektheid van het Britsche rijk is in een eeuw tijds minstens vertien voudigd. Wat Brittannië ais reclame bedoelt, is het dit, voor den nuchteren Hollander althans, allerminst. Men had evengoed op de lichtbak kunnen annonoeeren: „hoeveel gebied met in- en opdringerigheid, het eene oog op de porte- monnaie, het andere op den sabel gericht, bin nen honderd jaar Ingepikt is." Nu stond iets dergelijks er niet, maar menigeen dacht het erbij. De groote vraag is evenwel, of, wanneer in het jaar 2030 een nieuwe wereldtentoonstelling wordt georganiseerd, geuren met de enorme uit gestrektheid van het Britsche rijk nog wel zin zou hebben Men weet, dat er danig aan geknaagd wordt. Een nieuwe knagerij valt nu te constateeren in Zuid-Afrika. Naar uit Kaapstad wordt gemeld, heeft in den volksraad, bij de debatten over een voor stel tot goedkeuring van de aanbevelingen der jongste rijksconferentie inzake de wetgeving in de dominions, o.a. generaal Smuts het woord gevoerd en de verklaring afgelegd, dat het ab soluut onmogelijk was, dat Zuid-Afrika zich af scheidde van het Britsche Gemeenebest zon der de volledige en eenparige toestemming van alle andere dominions en van het Britsche par lement. De nationalisten verzetten zich heftig tegen deze meeming. Als dat waar is, zeiden ze, s alle gepraat over vrije vereeniging binnen e„ gemeenebest zuiver huichelarij. Generaal Hertzog noemde de verklaring Smuts een opzettelijke uitdaging. Hij zo echter aanvaarden! Onder luid gejuich van de nationa ls volgde hij, dat hij bereid was een te aanvaarden, waarin duidelijk kwam dat ieder lid van het Engelsche ge meenebest het recht had, zich af te scheiden a Mi ad het geen neiging het uit te oefenen, en dat hij het naar de volgende rijksconferentie zou meenemen, met „de deur nog steeds open voor afscheiding De kinderen van John Buil gaan hoe langer hoe meer praats krijgen en vertikken het lang zamerhand om precies te doen wat vadertje wil. Van alle zijden is neiging merkbaar om het ouderhuls te verlaten en op eigen verant woordelijkheid een nestje te bouwen, 't Is 's werelds beloop, beginnend bij de kleine maatschappij die huisgezin heet: Groot Brit- tanië zal er vermoedelijk ook niet aan kunnen ontkomen. Britsch Indië Het knagen in Britsch-Indië wordt met den dag heviger. Patel, de afgetreden voorzitter vy wet gevende vergadering, is te Dharair^,<i aan ge komen, ten einde het bevel op zich te nemen over de vrijwilligers, die aanvallen doen op het zout-depot en wier leiders gearresteerd zijn. Naar uit Moskou wordt gemeld, publiceert de komintern een proclamatie aan de Britsche communistische paitij in ver band met de voorvallen in Britsch Indië, waar in verklaard wordt, dat de Britsche communis ten en de Britsche arbeidersklasse alles moe ten doen, ter verhindering van verdere troepen zendingen naar Indië. De proclamatie besluit met de woorden: Geen handgranaten, geen geweer, geen machine, tegen de nationalistische beweging in Indië. In de overtuiging, dat thans het geheele programma van de congres- partij absoluut revolutionnair is en de regee ring en de economische en sociale structuur van de maatschappij tracht te ontwrichten, overwegen de autoriteiten de vraag, of de be weging nog langer behandeld moet ais geweld loos verzet en niet veel eerder met alle moge lijke middelen bestreden moet worden, voor de toestand geheel chaotisch is. Honderden rekeninghouders te Bombay be stormden gisteren het Indische kantoor van de Bank of India, om hun gelden op te vor deren, in verband met het bericht, dat de directeur deel nam aan de maatregelen tegen de plegers van burgerlijke ongehoorzaamheid, wat door den directeur echter met nadruk ont kend werd. De Indische delegatie, die verleden jaar deel nam aan de volkenbondvergadering, pu bliceert, naar uit Simla gemeld wordt, een •verklaring, bevattende eenige resoluties, die ten doel hebben, de positie van Indië in den volkenbond te versterken. Teneinde dit te bereiken, worden de volgende maatregelen noodzakelijk geacht: 1. De Indische vertegenwoordigers in den volkenbond moeten gesteund worden door de publieke opinie in Indië, die ter zake goed op de hoogte en goed ingelicht dient te zijn; 2. Het regeeringsapparaat moet worden aangepast aan de behoefte aan een grootere activiteit in den volkenbond en moet voorzien in de bevrediging van de behoeften, die uit een dergelijke grootere Indische belangstelling In het volkenbondswerk voortvloeien. 3. De Indische vertegenwoordigers, die naar Genève gezonden worden, moeten over voldoende ervaring beschikken om hun ver plichtingen aldaar op de juiste wijze te kun nen nakomen. 4. De Indische politiek ten opzichte van den volkenhond moet op zoodanige wijze worden vastgelegd, dat er geen twijfel over mogelijk blijft, dat Indië in den volkenbond de rol wenscht te spelen, welke het op grond van «ijn beteekenis onder de naties toekomt. Inmiddels is de toestand te Bom bay aanzienlijk verscherpt. Een uit het zout- depót van Wadala teruggekeerde vrijwilliger •werd te Bombay door een tram overreden en gedood. Spoedig deden geruchten de ronde dat de po litie hem gedood had en weldra werden op verschillende plaatsen in de stad groote betoo gingen gehouden en werden winkels en de beurs gesloten. In de omgeving van Madras moest de politie by bet verspreiden van een betooging van de vuurwapens gebruik maken, waarbij verschil lende personen werden gewond. De „Daily Telegraph" weet thans te melden, dat, in overeenstemming met de sedert eenigen tijd loopende geruchten, de Brit sche regeering in Indië een laatste poging zal doen om de medewerking van Gandhi en zijn aanhangers te verkrijgen hij de te houden En- gelsch-Indische conferentie. Men schijnt in Britsche kringen te gelooven, dat Gandhi's eigen leiders druk op hem zullen uitoefenen, omdat men niet aanneemt, dat ve len hunner, hoewel bereid tot het brengen van groote offers voor de beweging, één of twee jaren nutteloos in de gevangenis zonden wil len doorbrengen. Wanneer Gandhi zich bereid zou verklaren aan de te Londen te houden conferentie deel te nemen, zou daardoor de voorwaarde zijn ge schapen om alle politieke gevangenen, die zich niet direct aan daden van geweld hebben schul dig gemaakt, in vrijheid te stellen. Van Engelsche zijde zegt men er van over tuigd te zijn, dat Gandhi zeer wel inziet, dat een verder opwekken van de hartstochten van de menigte nooit zal leiden tot zijn politiek doel. Drie honderd en vijftig politiemannen omsingelden gisterenmorgen het hoofdkwar tier van het Indische nationale congres. Zij drongen het gebouw binnen en arresteerden het geheele congresbestuur met den president Na- ri m rt li Bij een razzia der politie te Dharatsana wer den 100 vrijwilligers gearresteerd. Een nieuwe aanval op het zoutdepot van Dharasana, heeft tot de ernstigste botsing ge- leid tot nu toe tijdens de campagne van fJaniflhi is voorgekomen. Het aantal vrijwilligers, bij dezen aanval be trokken moet ongeveer 2000 hebben bedragen. Zii hadden van den krijgsraad van het natio nalistische congres opdracht ontvangen, om het programma onvoorwaardelijk uit te voeren, zonder acht te slaan op de gevolgen. Voorzien van scharen, om het prikkeldraad door te knippen, deden zij steeds opnieuw aan vallen op de door de politie versperde toegan gen naar het zoutdepot en de omgeving. Zij werden door de politie met knuppels terugge slagen. Volgens een bericht van gistermiddag be droeg het aantal gewonden 330 en dat der ge arresteerden ruim 200, doch waarschijnlijk is dit aantal sedert nog toegenomen. Ook de tweede zoon van Gandhi, Manilal, die zich eveneens onder de gearresteerden bevindt, werd gewond. Een colonne van het nationale Indische Roode Kruis verleende de eerste hulp. Vierhonderd man Indische troepen zijn met den meest mogelijken spoed uit Bombay naar Dharasana gezonden en verdere versterkingen zullen volgen. In Wadala zijn hij den aanval op het zout depot 100 personen gearresteerd. Engeland en Egypte De Egyptische minister-president lieeft Dinsdag in hVt Egyptische parlement een verklaring afgelegd over de Engelsch-Egypti- sche onderhandelingen. Hij deelde mede, dat ten opzichte van Egyp te overeenstemming was bereikt, behoudens op enkele punten van ondergeschikt belang. Ten opzichte van den Soedan was echter een overeenstemming onmogelijk gebleken. De Egyptische delegatie is echter van opvatting, dat in de naaste toekomst ook ten opzichte van den Soedan een overeenstemming mogelijk zal blijken. Voorts wees hij er met nadruk op, dat de on derhandelingen in een zeer vriendschappelijken toon zijn gevoerd. Mussolini's sabelgerinkel De „Times" wijdt een artikel aan de redevoe ring van-Mussolini en richt een ernstige waar schuwing tot den Italiaanschen Minister-Pre sident, om de tegenstelling met Frankrijk niet door dergelijke openbare demonstraties te ver scherpen. De taal van den grooten leider van een mo dernen staat, aldus schrijft het blad, behoort in werkelijkheid niet meer in dezen tijd thuis. Zijn uitdrukkingen stammen uit een andere eeuw, en de gedachte, dat andere mogendheden trachten Italië te isoleeren, stemt niet over een met de politieke werkelijkheid. Tenslotte wijst de „Times" er op, dat sa menwerking tusschen Italië en Frankrijk voor het herstel van Europa noodzakelijk is, en zegt, dat op den grondslag van de onlangs in de kamer door den Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken, Grandi, gehouden rede een oplossing van de moeilijkheden tusschen Italië en Frankrijk gevonden zou k.unnen wor den. Italië heeft door zijn daden een nieuwe positie in Europa veroverd, eindigt het blad. Maar nieuwe daden, opdat deze positie erkend zal worden, zijn niet minder noodzakelijk. De Duitsche Rijksweer In den Duitschen rijksdag heeft de mi nister van rijksweer, Gröner bij de tweede lezing van de begrooting van zijn departement erop gewezen, dat in de buitenlandsche en ook zelfs in de Duitsche pers geruchten gecolpor teerd worden over de aanvalsaspiraties van Duitschland. iDuitschland, zoo verklaarde de minister, heeft echter een weermacht, die geen aan valswapen is. Dit bewijst reeds een vergelij king van ons leger van 100.000 man met het Fransche leger dat een vredessterkte heeft van 1 millloen en een mobilisatiesterkte van 9.050.000 man. De nieuwe chef van den Fran- schen generalen staf aldus vervolgde spre ker dien' wij in 1918 als een sterken, doch ridderlijken tegenstander hebben leeren ken nen, zal naar wij hopen, zijn autoriteit aan wenden, om dergelijke onwaardige en hypocri tische verklaringen over het Duitsehe „gevaar" te doen ophouden. Ondanks onze weerloosheid moet hij ons alles in het werk worden gesteld, ter voorkoming van iedere schending der neutraliteit en lede ren gabiedsroof (Applaus). Wij moeten zoo ging spreker voort onze weerkracht behouden. Men spreekt van geheime Duitsche bewape ningen doch ieder deskundige weet dat een geheime bewapening onder de tegenwoordige omstandigheden onmogelijk is. Dergelijke aan vallen, zooals ook Poincaré ze heeft onder nomen, moeten dus onzinnig genoemd worden. De uitgaven voor de weermacht bedragen bij ons 4 pCt. van het eindbedrag der geheele begrooting, in Frankrijk echter 27 pCt. en in Polen zelfs 29.3 pCt. (Geroep: Hoort! Hoort!) Per hoofd van de bevolking wordt hij ons 11 Mark voor de weermacht betaald, in Frank rijk 57,5 Mark. Wat de begrooting betreft, verklaarde de minister, dat hij voor de volgende jaren een stijging verwacht. Bezuiniging op wapens en munitie zou zeeT onverstandig zijn. Tenslotte verzocht de minister den rijksdag hem bij zijn streven om de weermacht en haar begrooting vrij van politiek te miaken, te steunen. HET INDIVIDU, DAT EEN ACHTJARIG KIND MEELOKTE BERLIJN, 21 Mei (W.B.) Volgens mededee- ling van de „Berl. Ztg." heeft de politie te Düsseldorf een veertigjarigen man gearresteerd' dien zij ernstig verdenkt, den dader te zijn van de bekende Düsseldorfsche moorden. Dit individu sprak gisteren een achtjarig meisje op straat aan en overreedde het kind met hem bloemen te gaan plukken op het na bijgelegen kerkhof. De vader van het meisje, ongerust over haar lang uitblijven, ging op zoek en vond het kind- huilend, bij den ingang van het kerkhof. De man, die het meisje meegelokt had, nam ijlings de vlucht. Een paar uur later ontmoette de vader hem echter toevallig in de stad en wees hem aan een paar agenten, die hem onmiddellijk ar resteerden. Zooals gezegd, acht de politie het niet uit gesloten, dat ze in dezen arrestant eindelijk den lang gezoehten massamoordenaar gevonden heeft. In een ander telegram heet het intusschen, dat men nog geen enkele aanwijzing bezit, om te concludeeren, dat men hier met den Düssel- dorfsohen moordenaar te doen heeft. Mag over Fransch en Engelsch territoir BERLIJN, 21 Mei (V.D.) Nadat de Britsche regeering reeds eenige dagen geleden toestem ming heeft gegeven aan de „Graf Zeppelin" om over de Britsche eilanden in de Caraïbische Zee te vliegen, heeft thans het rijksministerie van buitenlandsche zaken radio-telegrafisch den commandant van de „Graf Zeppelin'» ervan in kennis gesteld, dat ook de Fransche regeering toestemming heeft gegeven, om over de Fran sche bezittingen in de West-Indische wateren te vliegen. Een uitzondering is gemaakt voor Fort de France op het eiland Martinique, waar overheen het luchtschip niet mag vliegen. Naar men weet bestaat er een internationale regeling van het luchtverkeer, waardoor vreem de vliegtuigen zonder bizondere vergunning over het moederland mogen vliegen, doch voor de koloniën bizondere vergunningen noodig heb ben. Boven de Kaap Verdische eilanden. FRIEDRICHSHAFEN, 21 Mei. (H.N.) De „Graf Zeppelin" is vanmiddag om kwart over zes M.E.T. boven de Kaap Verdische eilanden gesignaleerd. Van verschillende zijden werd een desbetreffend bericht ontvangen. Een na- der© positieopgaaf is nog niet binnengekomen. NEW YORK, 21 Mei (N.T.A.) Volgens een bericht van de „Associated Press" uit Pernam_ buco heeft dr. Eckener aan het vliegveld aldaar geseind, dat hij van plan was in die plaats te landen om er voor de verdere vlucht naar Rio de Janeiro water op te doen. Tengevolge van de groote hitte krijgt de „Graf Zeppelin" gebrek aan water. Voor aanvulling van de watervoorraden zoo te Pernambuco een oponthoud van minstens 3 uur noodig zijn. Steeds weer roode vechtpartijen. OSNABRüCK, 21 Mei. (V.D.) Tijdens een ver gadering van nationaal-socialisten te Osnabriick in een lokaal huiten de oude stadspoort ver scheen een troep communisten, die alle ruiten van het vergaderlokaal insloegen. Er ontstond een bloedige vechtpartij. Zeven veldwachters, Schupo's en een gealarmeerd üherfall-commando konden de vechtenden niet meester worden. De brandweer moest er ten slotte aan te pas komen. Zeven zwaar gewonden werden naar het marine-hospitaal vervoerd. Volgens andere berichten zouden ook com munisten door nationaal-socialisten zijn aange vallen en ernstig zijn gewond. De politie weigert hieromtrent eenige inlich tingen aan de pers te verstrekken. Wist hooge bedragen los te krijgen De politie te' Düsseldorf heeft een vro®eren knecht van een ververij gearresteerd, de be weerde, dat hij „door vernietiging van atomen goud en radiummetaal uit zand kon maken" Het was hem gelukt van een vrij groot aan tal personen, van wie er vele tot de ge;oede en beschaafde klasse behooren, hooge voor schotten voor de toepassing van zijn meliode te verkrijgen. LANDAU, 21 Mei (W.B.) De Fransche bezet ting te Landau maakt zich,,voor de ontruiming gereed. De Fransche generaal Blanchard, de plaats vervangende chef der bezettingstroepen, die in het begin van deze maand opdracht kreeg den terugkeer van het Fransche leger te regelen, is in de Palts aangekomen en bezoekt de Fran sche garnizoenen. Zijn aanwezigheid staat natuurlijk in ver band met de ontruiming. Uit de kazernes in Landau en andere plaats- sen in de omgeving vertrekken reeds talrijke transport-colonnes. Do troepen rukken niet meer uit voor oefe ningen, doch zijn bezig met pakken. Een aantal officiers-families is reeds naar Frankrijk vertrokken. Bind deze week zullen de achtergebleven gezinnen met een extra- trein naar het vaderland worden teruggebracht. In Landau krijgen de Duitsche autoriteiten dagelijks verschillende, door de bezetting ge- requireerde, gebouwen terug. De overdracht geschiedt in tegenwoordig heid van een commissie van de autoriteiten, belast met het vaststellen van eventueele schade, door de bezetting ontstaan, zoodat eventueele kwesties terstond kunnen geregeld worden. De militaire rechtbank heeft de werkzaam heden intusschen nog niet gestaakt: juist is een nieuw proces tegen een Duitscher aan hangig gemaakt. Heidelberg viert de bevryding van den Palts De bevrijding van den Palts zal te Heidel- berg op 29 Juni a.s. worden gevierd met de opvoering van een voor de gelegenheid door een dichter van den Palts vervaardigd werk, waarin de stad Heidelberg zal worden bedankt voor de in de moeilijke jaren aan de bevolking van den Palts verleende gastvrijheid. De opvoering vindt plaats op de binnen plaats van het vermaarde slot der stad. Uit den Palts zullen veertig wagens vol belangstel lenden in nationale kleederdracht voor de ge legenheid naar Heidelberg komen. Belangrijke verklaring van minister Wirth LOUCHEUR, DE VOORMALIGE MINIS TER VAN FINANCIEN IN FRANKRIJK voert het woord tijdens de Pan-Europeesche conferentie STAKING DER BEHANDELING VERZOCHT. De Duitsche rijksminister van binnenland- sche zaken, Winth, heeft Dinsdag in de be- grootingscommissie van den rijksdag meege deeld, dat een uitgebreid onderzoek over het gebeurde te Lübeck nog in gang is. Het zal langen tijd duren, eer dit onderzoek afgeloo- pen is. Wanneer er tekortkomingen zijn voorgeko men, zullen de verantwoordelijke personen volledig rekenschap moeten geven. De minister verklaarde voorts, dat hij, dade lijk na het bekend worden deT gebeurtenissen te Lübeck aan alle Duitsche landsregeeringen een schrijven heeft gericht, met het verzoek, de behandeling met het Calmette-middel alge meen te staken, tot er volledige opheldering heeft plaats gehad van het voorgevallene te Lübeck. Reeds bij een vroegere gelegenheid in Mei 1927 zeide de minister, heeft het rijks- ministerie van binnenlandsShe zaken, in over eenstemming met de besluiten van den rijks gezondheidsraad, in de heele aangelegenheid terughoudendheid aanbevolen. De rijksgezondheidsraad had zich reeds toen op het standpunt gesteld, dat er vooreerst nog verdere proefnemingen van alle nieuwere voor prophylactische behandeling tegen tuberculose aanbevolen middelen noodzakelijk waren, voor dat vooral die behandelingen, waarbij levende tuberkelbacillen gebruikt worden, bij menschen in grooteren omvang beproefd kunnen wor den". BERLIJN, 21 Mei. (W.B.) Volgens bericht van het „Berl. Tagebl." zijn thans 19 kinderen, na de CalmeSte-behandeling, bezweken. Van de 61 kinderen, die tot dusver geen na deel van de behandeling hadden ondervonden, zijn er heden drie ziek geworden, één ervan zóó ernstig, dat het ergste te vreezen staat. Er verkeeren nog 10 kindeTen in levensge vaar. PARIJS, 21 Mei. (H.N.) Prof. Calmette ver klaart in de Matin" dat noch hij, noch het in stituut-Pasteur de geringste verantwoordelijk heid dragen voor de noodlottige gebeurtenissen te Lübeck. De professor bevestigde nog eens, dat naar het buitenland geen serum verzonden wordt, er werden slechts culturen van bac teriën aan buitenlandsche ziekenhuizen gele verd, ten einde daar ter plaatse verder te wor den gekweekt. Het ziekenhuis in kwestie heeft in Juli 1929 een dergelijke culture uit Parijs betrokken en in Maart j.l. had dr. Alstadt me degedeeld, dat 50 pet. van alle te Lübeck ge boren zuigelingen met het serum ingeënt wa ren. Bij het kweeken der cultures moet te Lübeck een of andere vergissing zijn begaan, meent Calmette. Het serum wordt in bijna alle lan den van de wereld toegepast en nergens hebben zich ziektegevallen voorgedaan. BERLIJN, 21 Mei (V.D.) De Justitie te Lü beck heeft, naar de „Vossische Ztng" verneemt, een onderzoek geopend naar de zuigelingen sterfte tengevolge van behandeling met het procédé-Calmette tegen tuberculose. Het wach ten is tevens nog op de definitieve adviezen van de ambtenaren van het rijksbureau voor Gezondheid. OOK IN HONGARIJE ZES STERFGEVALLEN BOEDAPEST, 21 Mei. (W.B.) Volgens de „Az Est" zouden in Ujbest zes zuigelingen, die met het Calmette-middel zijn ingeënt, gestor ven zijn Het blad heeft zich tot de betrokken doktoren gewend om inlichtingen. Deze verklaarden echter, volgens de „Az Est" dat deze vraag niet voor een leekenpubliek behandeld kon worden Met Pinksteren zal in Sziget een artsen congres plaats vinden, daar zullen zij verslag uitbrengen over hun ervaringen met het Cal- ïnette-praeparaat. TREIN VERNIELT EEN AUTO. WEENEN, 20 Mei. (W.B.) De D.-trein Praag- Berlijn heeft hij Schrems bij een onbewaakten overweg een particulieren auto overreden. Een echtpaar werd gedood, één heer ernstig gewond. De ohauffeur werd licht gewond. De auto is verbrand. ANDERHALF MILLIOEN KRONEN SCHADE Het verblijf van het kroonprinselijk paar te Skaugum bij Oslo is Dinsdag door een brand voor het grootste gedeelte vernield. Het hoofdgebouw, dat voor het grootste ge deelte uit hout was opgetrokken, ging in de vlammen op, voordat de spulten uit Oslo en de omgeving ter plaatse waren. Kroonprins Olaf en kroonprinses Haertha na men ijverig aan het blusschingswerk deel. Nader wordt nog gemeld, dat het ls ge lukt het grootste gedeelte van het meubilair, waaronder zich kostbare gobelins en schilde rijen bevonden, te redden. Het gebouw zelf is geheel verwoest en inge stort. De schade wordt op 600.000 kronen ge raamd, voor welk bedrag ook de verzekering liep. Omtrent den-brand in het slot Skaugum van kroonprins Olaf wordt nog gemeld, dat het huis tot den grond toe is afgebrand. Het ge bouw was vroeger eigendom van den Noor- schen gezant te Parijs, Wedel Jarlsberg, die het zooals men weet, den kroonprins ter ge legenheid van diens huwelijk ten geschenke gaf. De oorzaak van den brand was een schoor steenbrandje. In korten tijd stond het slot, dat 40 kamers bevat, voor het grootste deel in vlammen. De bewoners van de in de omgeving gelegen boerderijen verleenden de eerste hulp, terwijl spoedig de brandweer uit Oslo arriveerde en uit verschillende dorpen uit de omgeving. Het blusschingswerk leverde echter groote moeilijk heden op, omdat het water, dat de spuiten moesten voeden, over een afstand van drie kilometer moest worden opgepompt. Men slaagde erin, ondanks het snel om zich heen grijpen van het vuur, de meeste kunst voorwerpen, de kostbare meubelen en de kost baarste stukken uit de schilderijenverzameling te redden. Ook de huwelijksgeschenken van het kroonprinselijk paar konden in veiligheid worden gebracht. De juweeien van de kroon prinses waren opgeborgen in een brandvrije safe, die eerst kort geleden is gebouwd. Het is nog niet bekend, of het metselwerk weer stand aan het vuur heeft kunnen bieden. De schade wordt geschat op ongeveer ander half millioen kronen en wordt nog vergroot door de omstandigheid, dat het tijdens het blusschingswerk vrij hard geregend heeft, waar door de geredde en in de open lucht neerge zette meubelen zeer geleden hebben. En de concurrentie Gdingen Naar uit Danzig wordt gemeld, heeft presi dent Sa hm gisteren in het parlement meege deeld, dat den hoogen commissaris van den volkenbond een beslissing is gevraagd, inzake het verzoek, dat de haven van Danzig ten volle voor den Poolschen uitvoerhandel zal worden gebruikt en aan de concurrentie van de Pool- sche haven Gdingen een einde zal worden ge maakt. Danzig beroept zich daarbij op het verdrag van Versailles en beklaagt zich, dat Polen het vroegere risschersdoTp Gdingen met alle mid delen tot een moderne haven ontwikkelt, waar door de belangen van breede kringen der be volking worden bedreigd. Geen verhooging van den Nederl. invoer Men seint ons uit Berlijn d.d. 21 dezer: De Handelscommissie van den Pruisiscken Landdag nam een voorstel van het Centrum aan, volgens hetwelk een verhooging van het Nederlandsehe Invoercontingent voor kolen niet zal doorgaan. Besloten werd tot verhooging van de concurrentiemogelijkheid van den Duit sche mijnbouw door een verlaging van de kust- tarieven en door uitbreiding van de vaargeul. Ook een voorste! van de Volkspartij dat zich eveneens tegen verhooging van den Nederland- schen koieninvoer richt werd aangenomen. Verklaringen van minister Wirth BERLIJN, 20 Mei. (V.D.) Met betrekking tot het conflict met Thüringen heeft de rijks minister van binnenlandsche zaken dr. Wirth, in de begrootingscommissie van den rijksdag medegedeeld, dat een ernstig verschilpunt ge vormd wordt door de kwestie van de door minister Friok aanbevolen schoolgebeden. Onderzocht moet worden, of deze gebeden in overeenstemming zijn met de grondwet van Weimar. Spreker bestrijdt echter, dat dit het geval zou zijn. In eenige van die gebeden worden zoo wel de letter als de geest van de Weimarsclie grondwet beslist grovelijk geschonden. Aan het Tküringsche ministerie is de ge legenheid gegeven, zich hierover uit te spreken. Indien zulks noodzakelijk mocht blijken, zal spr, niet aarzelen, dit geval voor het rijks- gerechtshof te brengen. LIJK GEVONDEN. Uit Breslau wordt gemeld dat bij Buckels- bach het lijk is gevonden van de 54-jarlge weduwe Wolt'ssohn uit Berlijn, die tijdelijk in een pension te Wölfelsgrund vertoefde. Zij was Zondag uitgegaan om een wandeling te maken en werd sedert vermist. Het lijk toonde verscheiden steken in het achterhoofd, terwijl ook boven het rechteroog steken waren toegebracht. MIJNBRAND FRANKFORT a/d ODER, 21 Mei (W.B.) In de Margarethen-schacht van de bruinkoolmijn Finkenheerd is heden voormiddag brand uit gebroken. De arbeiders konden tijdig in veilig heid worden gebracht. Drie hunner moesten wegens rookvergiftiging naar het ziekenhuis worden overgebracht. Het blusschingswerk duurde gistermiddag nog voort. DE ONRUST VERHOOGD. Onze correspondent te Parijs meldt ons nog: Ondaniks het groot aantal ontslagen en an dere straffen, die nog eiken dag worden uitge deeld onder het personeel van de P. T. T. wegens de twee-uursstaking van de vorige week, blij ven de communisten onder de ambtenaren hun actie voor een algemeens staking in 't geheele post- telegraaf- en telefoonbedrijf voortzetten. Het congres van alle agenten en beambten van de P. T. T. waarvoor aan de afgevaardig den altijd verlof werd verleend, is gisteren ge opend, niettegenstaande de weigering van de regeering, om het gebruikelijk verlof te ver- leenen. Aan de afgevaardigden, die dienst heb ben, worden de dagen van afwezigheid van hun vacant ie afgetrokken. De onrust in de syndicaten wordt niet wei nig verhoogd door het feit, dat de wet van 1928 dienstsabotage een voldoende reden acht voor onmiddellijk ontslag. Thans verluidt, dat de re geering een wet heeft ingediend, waarbij een voudige dienstweigering en provocatie daartoe op dezelfde wijze zullen worden gestraft. De agitatie der communisten duurt voort GOUD GEVONDEN Volgens bericht uit Tokio is op Formosa bij graafwerk in alluviale aardlagen een groote hoeveelheid goud gevonden, naar schatting voor een waarde van 400 millloen pond. STRENGE MAATREGELEN DER REGEERING Zoo in de personeelen der P.T.T. de agitatie groot is, ook de regeering blijft niet bepaald een afwachtende houding aannemen. Zij laat zich niet intimideeren dooT het dreigement der algemeene staking. Niet alleen zijn gsteren opnieuw 8 nieuwe ontslagen uitgesproken, waarvan sommige ver gezeld gaan van de bepaling, dat de getroffene nimmer meer tot de diensten van posterijen, telefoon of telegrafie kunnen worden toegela ten, maar ook heeft de regeering heden in het staatsblad de hij decreet vastgestelde nieuwe lezing van het befaamde artikel 13 afgekondigd Daardoor is het niet meer mogelijk, haar schaakmat te zetten door middel van de disci pline-commissie. Dit nieuwe artikel luidt: In geval van col lectief of in groepen afgesproken weigeren van dienst, of in geval van vermindering van de normale arbeidsprestatie, als gevolg van een collectieve of in groepen beraamde actie, zul len de straffen van den tweeden en derden graad (dus schorsing en ontslag) onmiddellijk uitgesproken kunnen worden door den Mi nister of door den president der republiek, overeenkomstig de bepalingen vastgesteld bij artikel 4. „Dezelfde straffen kunnen onder de zelfde voorwaarden worden uitgesproken ten opzichte van beambten die blijken in de gebouwen der administratie, op het oogenblik van arbeid, het ophouden der werkzaamheden of de ver mindering van de normale arbeidsverrichting te hebben veroorzaakt".. Natuurlijk is de consternatie over deze ver scherping der strafmogelijkheid hij het P.T.T. personeel zeer groot. De communistische ele menten dringen dan ook des te feller op de vier en twintig-uur-staking aan, doch de Minister heeft de drie secretarissen der postbonden, die tot de federatie behooren, hij zich laten komen om zich te verantwoorden over hun agitatie en in de federatie heerscht er dan ook weinig lust om de communisten te vol gen. Het brandpunt van de actie ligt op het oogen blik bij het telefoon-personeel, doch de regee ring houdt alle centrales militair bezet en alle „luistertafels" zijn in werking om de telefonis ten te beletten zich tijdens diensttijd ©ver d» staking te onderhouden. Bovendien moeten de beambten die hun dienstpost betrekken, langs aanzienlijke politieposten passeeren. Het postcongres wordt voortgezet met onge veer 3000 afgevaardigden, doch heeft de sta king nog niet behandeld. De socialistische pers en gedeeltelijk ook de radicaal-socialistische en natuurlijk de groote C. G. T. protesteeren hevig tegen de straffen en beweren, dat het publiek van de staking geen hinder heeft ge. had. Blijkbaar wil men bij links van het ener giek optreden gebruik maken, om een manoeu vre tegen bet kabinet te beproeven. EEN STORMACHTIGE ZITTING. BELGRADO, 20 Mei. (VJ>.) In de heden ge houden zitting van het Matschek-proces, ls hef tijdens het verhoor van den politieagent Andjl- nowitsch tot stormachtige tooneelen gekomen. Getuige verklaarde, dat hij op den verdach te dreigbrieven aan allerlei hooggeplaatste per sonen had gevonden. Verdachte beweert, dat deze brieven niet in zijn bezit zijn geweest en dati hij met 'n geladen revolver gedwongen was tot onderteekening van het politleproees-ver- baal. De voornaamste verdediger, de gewezen mi nister Trumbitsch, wilde van den agent weten, wat er precies gebeurd is hij de inbeslagne ming van de papieren. De agent meende hierop ontwijkend te moe ten antwoorden. Door deze zonderlinge repliek ontstond onder de verdediging een geweldig tumult, waardoor hooren en zien verging. Van alle kanten werd geschreeuwd, dat deze getuige het beste bewijs is voor de opvattingen, welke door de politie ge huldigd worden. Tijdens de pauze liet de rechter van instruc tie den verslaggevers van het agentschap „Ste- fani" en de „Corriera della Serra" mededeelen, dat zij zich niet meer mogen ophouden in het vertrek der verdedigers. Toen de verdediging tegei>,deze aanzegging protest aanteekende, lief de voorzitter van het hof haar herhalen en breidde het verbod uit tot alle buitenlandsche persvertegenwoor digers. Tijdens afwezigheid der moeds»r, MILAAN, 21 Mei. (V.D.) Doordat kinderen tijdens afwezigheid van de moeder te Paraziazo met lucifers speelden, vloog een hoeveelheid stroo in brand en weldra stond de woning in lichte laaie. De 5-jarige Francesco Radoiini, zijn 3-jarig broertje en zijn 5-jarig vriendje kwamen in d* vlammen om. Een ander kameraadje werd ernstig gewond, terwijl de moeder bij thuiskomst nog juist Mt vijfde vriendje, dat tot dan toe ongedeerd wan gebleven, kon redden. AARDBEVING IN PERZT1 TEHERAN, 21 Mei (R.O.) In het onlang» door aardbevingen geteisterd gebied zijn reed» 2000 lijken gevonden,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1930 | | pagina 9