WOENSDAG 28 MEI Ï930
.a v,
I Énl
KARDINAAL LUCON f.
IN MEMORIAM CHRISTINA
POOLMAN
EEN RIJK PRIESTERLEVEN
GESLOTEN.
HET VEREENIGINGSRECHT IN DE
VEREEN. STATEN
MOTOR ONTPLOFT
VONDSTEN OP DEN BODEM DER ZEE
HET
CONCERTGEBOUWORKEST
TE LUIK.
Een groot succes voor Mengelberg
en de zijnen.
Een treffende plechtigheid
Algemeene deelneming te Reims bij
dit sterven.
Onze Parijsche correspondent seint ons d.d.
heden;
Hedenochtend te kwart voor acht is Zijne
Eminentie kardinaal Lugon, aartsbisschop van
Reims, in den ouderdom van 87 jaar ont
slapen.
De nacht was zeer slecht geweest. Bij zeer
korte tusschenpoozen deden zich benauwdhe
den voor.
Om zeven uur begon de pols zwak te slaan
en waarschuwden de geneesheeren de omge
ving, dat het einde naderde.
De kardinaal behield geheel zijn helderheid
van geest en bij momenten sprak hij nog en
kele woorden.
Te 7.35 gaf Zijne Eminentie den geest. Hij
was omringd door zijn familie en het kapittel.
Ondanks het vroege ochtenduur zag het
rondom het bisschoppelijk paleis zwart van de
menschen, die door een groote ontroering wer
den aangegrepen, toen de klok van de kathe
draal haar 87 slagen deed hooren.
Kardinaal Lugon werd geboren te Maulé-
vrier in het diocees van Angers op 28 Octo
ber 1842.
Hy deed zijn eerste studies in dit diocees.
In 1873, na 7 jaar kapelaan te zijn geweest,
vertrok hy naar Rome als kapelaan der St.
Louis des Frangais en haalde daar den doc
torstitel in theologie en canonniek recht.
Hij keerde naar Frankrijk terug als pastoor
van La Juboudière in 1875 en werd in 1883
aartspriester van Notre Dame ie Cholet.
In het consistorie van 25 November 1887
werd hy benoemd tot bjsschop van Bellei op
aandringen van mgr. Treppel. Hij ontving de
bisschopelijke wijding in 1888.
Bij den dood van Kardinaal Langenieux
volgde hij dezen op op den zetel van Reims op
16 December 1907.
Den 26sten Maart 1913 vierde men met
grooten luister zijn zilveren bisscbopsfeest.
Z. H. de Paus droeg hem op de nieuwe ver
deeling van de bisdommen in het Noorden
van Frankrijk ea de oprichting van het bis
dom Rijssel.
Gedurende den oorlog bleef hij, ondanks
voortdurende bombardementen, steeds op zyn
post, totdat tot zijn groote droefheid het gou
vernement in het begin van 1918 hem nood
zaakte, Reims te verlaten.
Hü keerde er aan het einde van het jaar
terug en droeg de Kerstnachtmis op van 1919
in 'n crypte van de zoo gehavende kathedraal.
Kardinaal Lugon was sinds den dood van
mgr. Faucault de ouderdoms-deken van het
Fransche episcopaat en op een na het oudste
lid van het heilig college van kardinalen.
Z.Em. stierf in zijn eenvoudige kamer, die
meer op een cel dan op een bisschoppelijk ver-
blyf lijkt. Twee zusters hielden de laatste da
gen bij hem de wake; het zijn zusters, die met
hem uit Chollet waren gekomen, nu 42 jaren
geleden, bij zijn benoeming tot bisschop.
Geheel Reims is in consternatie. Het over
groots deel der bevolking heeft Reims nimmer
zonder Z.Em. gekend en dichte drommen
menschen verdrongen zich de laatste dagen
om het bisschoppelijk paleis.
DE KATHOLIEKE VROUWEN KOMEN BIJEEN. De openingszitting van
naast kard. Ceretti, mevr. Steenberghe, die de openingsrede uitsprak. Links van
het Internationale Congres der Katholieke Vrouwenbonden te Rome. Staande
haar mej. Romme, de secretaresse van de Unie der Vrouwenbonden.
Nog zeer kort geleden zag men den hoog
bejaarden grijsaard zijn dagelyksche bezighe
den vervullen met een opgewektheid en vlug
heid, die jonge krachten hem konden be-
nyden.
Bij het jongste bezoek van do „Amis des
C'athédrales" leidde kardinaal Lugon zelf nog
de bezoekers rond, om ze op de hoogte te stel
len van de vorderingen der restauratie.
De Kardinaal heeft echter geen rekening ge
houden met de zeer ongunstige weersgesteld
heid van den laatsten tijd en kou gevat. Een
tiental dagen nam hij zich wel een weinig in
acht, doch gaf zich nog geen rekenschap van
zyn toestand.
Zaterdag bleken de longen aanget'ast en ver
ergerde de toestand zoodanig, dat Z.Em. Maan
dagochtend zelf verzocht bediend te worden.
Door het Hooggerechtshof voor
spoorweg-employé's erkend
Door het Hooggerechtshof te Washington is
uitspraak gedaan in een zaak, waarvoor zoo
wel in werkgevers- als in arbeiderskringen
groote belangstelling bestond.
De beambten en ambtenaren van de Southern
Railroad hadden een organisatie opgericht,
waarin zij het spoorwegpersoneel organiseer
den, terwijl de maatschappij eischte, dat het
personeel zich zou organiseeren in een door
de maatschappij opgerichte trade-union en dat
de organisatie der employé's zelf ontbonden
zou worden.
Het Hooggerechtshof heeft dezen laatsten
eisch afgewezen en uitgesproken, dat de spoor
weg-employé's recht hebben, zich in hun eigen
vakbonden te organiseeren.
Een geheel jacht in brand
VROUW EN KIND LEVEND VERBRAND
HELSINGFORS, 26 Mei (V.D.) Op het La-
doga-meer heeft in de nabijheid van Sordeville
een ernstig ongeluk plaats gehad. Toen een
bankdirecteur zijn jacht in beweging bracht,
ontplofte d# motor kort na den start, tenge
volge waarvan ook de groote voorraad benzine
in brand geraakte, zoodat binnen enkele oogen-
blikken het geheele jacht in vlammen stond.
Zijn echtgenoote en haar 16-jarig dochtertje
verbrandden levend in de kajuit. De bankier
kon zich zelf en zijn óverige drie kinderen in
veiligheid brengen. Alle geredden hadden
brandwonden bekomen, zoodat zij in het zie
kenhuis moesten worden opgenomen.
DE BRAND IN HET KROONPRINSELIJK
SLOT
Geen beschadiging van de kostbaarheden
der prinses
Naar uit Oslo gemeld wordt, is Maandag
morgen de kluis in het bij Oslo gelegen slot
van kroonprins Olaf, dat dezer dagen geheel
afbrandde, geopend. Alle daarin bewaarde kost
baarheden van de kroonprinses werden onbe
schadigd teruggevonden.
DIEPZEE-ONDERZOEK
Volgens draadloos telegram van den leider
der oceanograpbische expeditie, welke aan
boord van Hr. Ms. opnemingsvaartuig „Wil-
lebrord Sneliius" thans werkzaam is in den
Nederlandsch-Indischen Archipel, is in het
Mindanas-diep, beoosten de Philippijnen, met
het echolood een diepte van 10170 meter aan
getroffen en uit ruim 10.000 meter een bodem
monster, lang 54 c.M., roode diepzeeklei opge
haald, terwijl een bodemtemperatuur van 2.74
gr. is geobserveerd, gepaard met een minimum
temperatuur van 1.56 gr. op 3500 meter diepte.
De Duitsche kruiser „Emden" heeft in dit
diep in 1927 reeds een echodiepte van 10800
meter waargenomen, maar de herleiding van
den toen geobserveerden echotijd tot echo-
diepte zal aanmerkelijk nauwkeuriger worden
door de nu verkregen temperaturen en zout
gehalten. Nog nooit is echter uit een derge
lijke diepte een bodemmonster en zeer ver
moedelijk ook een watermonster, naar boven
gebracht en zijn daarin temperaturen gemeten.
Met het oog op de sterkte-grens van den stalen
lordingdraad vormen de waarnemingen van
de Sneliius een zeer merkwaardige prestatie.
Ook zijn zij voor de wetenschap van groot
belang.
Door een drietal visschers uit Breskeus zijn
opgevischt en aan den wal gebracht verschil
lende geraamteonderdeelen van voorhistorische
dieren en wel een schedel met gewei van den
bison proscus, den buffel, die in het tertiaire
tijdperk in Zeeland voorkwam, een tweede sche
del van een zelfde dier met volledige zware ho
rens en hersenkas, en een schedel met boven
kaak en half gewei van het reuzenhert (cer-
vus eurycerus).
Deze vondsten zullen worden overgenomen
door het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen te Middelburg omdat 't reeds een kop
van den mammoet (elepjaas primigenius) in
zijn collectie heeft, waaraan de slagtanden en
kiezen nog aanwezig zijn en welke destijds ook
door een visscher uit Breskens werd opgehaald.
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN
LONDEN, 27 Mel (H.N.). Volgens een bericht
uit Ottowa is bij Coburg in de Canadeesclie
provincie Ontario een auto door een trein ge
grepen. De inzittenden, 6 leden van een gezin,
werden gedood.
OEFENINGEN VAN DE ENGELSCHE VLOOT. De Engelsche Jantjes zijn druk in de weer, om zich bij
de aanstaande wedstrijden, in Olympia (Londen) te houden, zoo goed mogelijk voor den dag te komen.
Men meldt ons uit Luik d.d. 27 Mei.
De Hollanders kunnen van de Belgen leeren,
welke plaats aan de muziek in een feestviering
moet worden toegekend.
Daar zijn iii deze aloude muziekstad een vijf
en twintigtal dirigenten uit heel Europa geën
gageerd om het stedelijk orkest te leiden. Ook
de belangrijkste orkesten uit verschillende lan
den zullen zich achtereenvolgens doen hooren.
Zaterdag j.l. hield men een festival, Vincent
d'Indy ter eere; vanochtend arriveerden hier
uit Parijs omvangrijke transporten van décors
en costumes der Russische opera. Men deed
veertig Japansclie tooneeiartisten den Oceaan
oversteken. Men herstelde een eeuwen oud ca
rillon dat na honderd jaren zwijgzaamheid
eerstdaags weer zijn klanken over het Walen
land zal uitzenden. Men organiseert een musi
cologisch congres; men bereidt de muziek van
heden een reeks van uitvoeringen.
Voor eigen muziek wordt alles ten koste ge
legd. Men beëindigt zoo juist een serie van drie
opera-avonden, gewijd aan werken van den
roemrijken componist Grétry, die eens te Luik
het levenslicht aanschouwde. De Belgische
componisten der XlVe en XVe eeuw worden
bijzonder herdacht, waarbij het Mechelsche St.
Romboutskoor en liet Luiksche a cappella-koor
een belangrijk aandeel zullen hebben.
Dit nu te zamen is een wijze van*le muziek
dienen, welke merkwaardig contrasteert met
de Hollandsche ernstige feestvieringen. Men
redeneert bij ons wat te veel, men redekavelt,
men hekelt en men critiseert; men heeft bij
ons een hardnekkige neiging om altijd op te
merken wat iemand niet heeft; den negatieven
kant der dingen te bezien. Met alle respect
spreekt men ten opzichte van Mengelberg bij
voorkeur over niet gecontinueerde contracten;
over werken welke hij b.v. niet uitvoert; hoe
hij b.v. niet dirigeert, etc. Ware Mengelberg
in Italië geboren, dan richtte men marmeren
zuilen voor hem op; was hij een Duitscher dan
stond zijn beeld op de Sieges Allée; was hij
een Amerikaan dan benoemde men hem lot
eereburger; was hij Franschman dan behoorde
hij tot de „onsterflijken".
Van dezen kant bekeken is het geen voordeel
in Utrecht geboren te zijnIn den vreemde
echter leert men het heat zijn eigen krachten
naar waarde schatten. De appreciatie van het
buitenland voor onze productie is de strengste
critiek op de critiek van eigen landgenooten.
Hen concert dat ons Amsterdamsck orkest
ter gelegenheid van de Belgische feestviering
te Luik gaf, schijnt tot de historische bewijzen
van deze waarheid te zullen gaan belmoren. De
verschijning van ons orkest en zijn klankopen
baring was wederom een zeldzaam gebeuren.
De drommen die gisterenavond de groote zaal
van het Conservatoire tot den nok vulden
waren getuigen van de ongeëvenaarde bezieling
en muziekkracht, welke van dezen dirigent uit
straalt. Geen dwingender gebaar is mogelijk en
geen titauischer wil, dan waarmede bij Beet
hoven's Heldensymphonie dirigeert.
't Is moeilijk te schatten met welke compo
nist Mengelberg's muzikaliteit het meest paral
lel gaat; maar wel geloof ik dat zijn natuur
met die van Beethoven talrijke affiniteiten
bezit: de onverzettelijkheid namelijk, de lichte
ontvlambaarheid, de lyrische bewogenheid,
maar voornamelijk; de heheersching. De be-
heersching is de kracht van Beethoven's mu
ziek tegelijk van -Mengelberg's dirigeergave.
Hij beheerschte ook nu weer bet orkest van
de pianissimi-fluisteringen der houtblazers tot
in de fortissimi-ontbrandingen van het koper;
van de subtielste stokvoering der strijkers tot
de meest elementaire rhythmiseho slagen van
den paukeuist. Hij compenseerde de groepen;
dempte de eene af; deed de ander avanceeren;
vermenigvuldigde en decimeerde de geluids-
krackt; remde de beweging en deed ze accele-
reeren met denzelfden beheerschten wil, en
het werd een ieder duidelijk dat nergens ter
wereld wellicht een orkestklank zóó op één
opvatting schijnt afgestemd, zóó de wil van
tachtig spelers aan één wil onderworpen is
als in dit Nederlandsch orkest.
Dit verklaart het feit dat in enkele weken
tijds de Belgen ons orkest tweemaal te gast
vroegen.
Er werd geluisterd, men was ontroerd, men
juichte.
AI wat liefde had voor de muziek en pi wat
toon aangaf in deze milieux was samenge
stroomd om hun eigen meesters door het con
certgebouworkest te hooren verklanken.
"Want in Beethoven's muziek zitten méér
Zuid-Nederlandscbe rhythmen en melodieën dan
de meeste menschen over den Rijn vermoeden.
César Franck werd als Luikenaar van ge
boorte mót diens liefdevol poëem; Psyche, her
dacht.
Voor de Fransch-gezlnde Walen en voor allen
die met de stroomingen van dit tijdsgewricht
meeleven was het een vreugde Ravel's Boléro
zóó daverend te hooren spelen.
Plet was ook goed de Nederlandsche muziek
zalf te doen vertegenwoordigen door Joh. Wa-
genaar's CyraBó-ouverture, waarvoor de aan
wezige componist cc-n spo.itane ovatie in ont
vangst had te nemen.
Mengelberg had de Brabangonne en het Wil
helmus vöoraf doen gaan en toen aan het slot
van den avond aan de toejuichingen schier
geen einde kwam, bezwoer hij den storm door
nog eenmaal de Belgische hymne te doen weer
klinken.
De wederzijdsche gezanten, gouverneur en
burgemeester, Belgische componisten en diri
genten en de a-rtisten van liet Japansche thea
ter in Japansche kleedij, woonden het concert
bij.
NEDERL. SCHEEPVAART UNIE
Dividend 11.3 (v.j. 12.7) pet)
Naar wij vernemen zal door de directie van
de N.V. Nederlandsche Scheepvaart Unie in
de Algemeene Vergadering van Aandeelhou
ders worden voorgesteld een dividend over
1929 van 11.3 pet. (v.j. 12.7) uit te keeren.
ALGEMEENE VEREENIGING VOOR
BLOEMBOLLENCULTUUR
De Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur hield Maandag in hot Krelagehuis te
Haarlem haar 164e algemeene vergadering on
der voorzitterschap van den heer E. H. Krelage
De voorzitter sprak een kort woord van wel
kom. Het bleek, dat 3S afdeelingen vertegen,
woordigd waren.
Aau de orde kwam een nader voorstel van
het hoofdbestuur om liet handeisreglement voot
den Bloemenhandel aan te vullen en te wijzi
gen. De voorzitter deelde naar aanleiding van
een vraag uit de vergadering mede, dat binnen
afzienbaren tijd het handelsreglement in zijn
geheel zal worden herzien om beter te voldoeD
aan den eisch des tijcis.
Alle aanvullingen en wijzigingen voorgesteld
door het hoofdbestuur werden door de alge-
meeue vergadering overgenomen.
Niets meer aan de orde zijnde werd de ver
gadering door den heer Krelage gesloten.
NIEUWE POSTWISSELFORMULIEREN.
Binnenkort zullen nieuwe formulieren voor
binuenlandsche postwissels worden uitgegeven,
door den druk voorzien van een ondergrond, een
z.g. pantogram, dat bij wijziging van de invul
ling van den wissel, b.v. in naam of bedrag,
beschadigd wordt en de wijziging dus zichtbaar
maakt.
Tevens is op liet middengedeelte der formu
lieren ruimte gelaten vor het invullen van
naam en adres van den afzender.
De nieuwe modellen zijn gedrukt op papier
van grijze kleur met bruinen bovendruk.
PAKKETPOSTVERVOER NAAR CEYLON
Voortaan zullen langs den rechtstreekschen
zeeweg postpakketten naar Ceylon worden ver
zonden met de schepen van de maatschappij
Nederland en van den Rotterdamsche Lloyd.
De eerste verzending heeft plaats met het
s.s „P. C. Hoofd" dat op 3 Juni a.s. uit Amster
dam vertrekt.
De nieuwe verzendingsweg beteekent, behal
ve bespoediging in de overkomst der pakket
ten, tevens een tariefverlaging waaromtrent
de postkantoren nadere inlichtingen verstrek
ken.
In den foyer van den Amsterdamschen
Stadsschouwburg heeft Maandagmiddag een
eenvoudige doch treffende plechtigheid plaats
gehad. De gevierde kunstenares, Christine
Poolman, die eenige weken geleden overleden
is, zou dien dag tachtig jaar zijn geworden. Op
initiatief van mevrouw Emma Morel hebben
eenige collega's en vrienden dit feit herdacht
door een krans te hechten aan het portret van
de beminde actrice in den Stadsschouwburg.
Een groot aantal collega's van de overledene
en jongere acteurs en artrices waren aanwezig,
o.a. mevr. Mann-Bouwmeester, mevr. De Boer-
Van Ruk, mevr. Rika Hopper, mevr. Emma
More!, mevr. Van Westerhoven, verder Theo
Fraenkel, .Tan C. de Vos Jr., Willem Hunsche,
Louis de Vries, Hein Harms, Louis Gimberg,
Jacqueê Reule en vele anderen.
Louis Gimberg trad naar voren en schetste
de beminnelijke persoonlijkheid van de overle
dene, die eenvoudig en bescheiden als zü was
als kunstenares, zonder ruchtbaarheid ook is
gestorven. Bij allen die haar gekend hebben
aldus Gimberg zal zij een herinnering achter
iaten van vriendschap, hartelijkheid, liefde en
eenvoud, met een groot gevoel voor humor.
Wij weten te handelen naar haar geest wan
neer wij in eerbiedige stilte eenige oogenblik-
ken bij haar verwijlen.
Hierna trad Jan C. de Vos Jr. naar voren
en hechtte een krans van immortellen met een
lint met opdracht van de collega's en vrienden
aan het portret van mevr. Poolman, zijn groot
moeder. Vervolgens schetste mevr. Rika Hop
per de gevoelens, die de vrienden van Christi
ne Poolman voor haar hebben gekoesterd.
Bij dit sterven kon men biy zijn, dat deze iief-
deryke vrouw in haar leven zooveel goeds
heeft mogen ondervinden en nog veertien jaar
van haar rust heeft mogen genieten.
Ik ben zoo blij, dat ik haar gekend heb,
zei Jacques Reule. Met een enkel woord wist
zij ons jongeren te bemoedigen en steun te ge
ven. Ik heb zoo veel aan haar gehad.
Met een ontroerend woord dankte mevrouw
Emma Morel.
Ook Jan C. de Vos Jr. sprak een dankwoord
namens zyn vader en moeder. Mevr. Holtrop
en mevr. Mann-Bouwmeester legden bloemen
onder de schilderij van Christine Poolman.
Hiermede was de korte plechtigheid ten einde.
BRIEVEN MET AAN DOUANERECHTEN
ONDERWORPEN GOEDEREN.
Naar liet tarief der brieven gefrankeerde
zendingen met aan douanerechten onderworpen
goeden en voorzien van het etiket „Douane" zijn
voortaan toegelaten in het verkeer met Marokko
(Spaansche zone), Niger en Peru.
In het verkeer met Marokko (Spaansche
zone) kunnen zoodanige goederen ook worden
verzonden in waardebrieven. Naar Peru is de
verzending alleen toegelaten in aangeteekende
brieven.
DE ZAANDAMSCHE SCHATGRAVERS. Gisteren meenden ze resul
taat te hebben, doch de gevonden kist bleek leeg. Langhirt bij de yondafc
