DE VERDEELING VAN DEN RADIO-ZENDTIJD
WOENSDAG 28 MEI 1980
V ZELFS ZIJ!
DR. J. TH. DE VISSER
Het hooghartige libera isme
R. K. VACANT1EHU1S
„DE LIEBAARD"
MENSCHEN EN MEENINGEN
DE NEDFRLAKDSCHE BANK
TOETREDING TOT HET PROTOCOL INZAKE DEN
CHEMISCHEN EN BACTERIOLOGISCHE!! OORLOG?
LANDELIJK CONGRES DER
ROOMSCHE BEDIENDEN!
DE EERBIEDW. CONRAD VON PARZHAM
OP SCHOOL
Eenheid bij onze Communisten?
DE TUINBOUW IN MOEILIJKE
OMSTANDIGHEDEN
Groote mcnschen kunnen doen als kleine
kinderen.
Ook groote kranten hebben de gelegenheid
zich op die manier belachelijk ie maken.
Wij meenen, dat de N. R. C. eindelijk op
dat station is aangeland.
Het blad gaat tekeer tegen de beslissing
van minister Reijmer i.z. de radio, op een
wijze, die men niet zou kunnen verwach
ten uit dien kring. Opvoeding, stand, ontwik
keling, en die drie dingen bezitten toch
vooral de kringen van de N. R. C. bren
gen den plicht van nette manieren mee.
Alleen vloeken en moppen tappen, respec
tievelijk tegen ondergeschikten en gelijken,
telt schijnbaar niet mee.
In haar ijver voor de A.V.R.O. bereikt het
Wad het toppunt van lachwekkendheid door
het volgend berichtje:
„Ruim dertig leerlingen van de hoogste
klassen van het tweede gymnasium te 's-Gra-
venhage, hebben den minister van Water
staat verzocht, terug te komen op zijn be
sluit inzake de verdeeling van den zend
tijd en de algemecno vereeniging Radio-
Ornroep in de gelegenheid te stellen een
eigen zender te bouwen met een volle week
zendtijd."
Zelfs zij, niet waar? Zelfs die roemruch
tige 30 uit Den Haag, gaan met de A.V.R.O.
mee. Dertig 18 of 19-jarigen, uit de hoog
ste klas!
Ze hebben de lange broek aan. Ze gaan
op een openbaar gymnasium. Ze wonen in
Den Haag.
Dat kan toch al niet indrukwekkender.
Een ding missen we in dat verzoek: n.L:
„en gaan over tot de orde van den dag"!
Zouden die jonge broekjes niet beter
doen, door hun lessen te leeren, al wonen
ze in Den Haag?
Tot zulke dwaaslieidjes neemt een groot
blad zijn toevlucht in zijn blinde bewonde
ring voor den geestverwanten zender!
HET GOUDEN JUBILE ZIJNEK
PROMOTIE
Gisteren heeft oud-minister dr. J. Tb- be
Visser den dag herdacht, waarop hij 50 jaar ge
leden promoveerde tot doctor in de theologie
aan de Utrechtsche Universiteit.
Zooals te verwachten was, hebben de tee
vereerders en vrienden van dr. de Vissei t eze
gelegenheid aangegrepen om den beminden
staatsman een hartelijke hulde te beieideu.
Aan zijn woning in de Jan Pieterszoon Coen.
straat te 's Gravenhage werden den geheelen
dag brieven en telegrammen afgegeven met
gelukwenschen.
Reeds in den ochtend was een gelukwensch
ingekomen van den minister-president, jhr. mr.
ituys de Beerenbrouck, van de ministers Don.
ner en Deckers, van den oud-vice-president van
den Raad der State, mr. dr. van Leeuwen,
van oud-minister Kan, van prof. Cramer nit
Utrecht, van dr. Weyland uit Veere, presi.
dent van de Algemeene Synode van de Neder
landsche Hervormde Kerk, van den Senaat der
cironingsche Universiteit, van vele leden der
heide kamers der Staten-Generaal en van tal-
looze corporaties en schoolbesturen uit ons ge-
lieele land.
Ten huize van dr. de Visser werden ook
tallooze bloemstukken bezorgd.
Des middags heeft de huldiging van dr. de
Visser plaats gehad, tijdens eene thee, hem
aangeboden in restaurant Anjema aan den
langen Vijverberg.
PROF. DR- -I- DROSTE
Opvolger van prof. Kluyvcr te Leiden
Dr. J. Droste, lector in de wiskunde voor
chemici en in de functieleer aan de Leidsche
universiteit is benoemd tot hoogleeraar aan
deze universiteit als opvolger van prof. dr. J.
C. Kluyver om onderwijs te geven in de hoo-
gere stelkunde, de differentiaal- en integraal
rekening, de theorie der functiën en de waar
schijnlijkheidsrekening.
PROF. DR. J. HUIZINGA.
Prof. dr. J. Huizinga, hoogleeraar in de
algemeene geschiedenis aan de Leidsche
Universiteit, is door den Bond van Nec!.-
Indische Kunstkringen uitgenoodigd om tus-
schen de Kerst- en Paaschvacantie op verschil
lende plaatsen in Nederl.-Indië voordrachten
te houden over geschiedkundige onderwerpen.
Prof. Huizinga heeft deze uitnoodiging aan
genomen.
MGR. REY f
Mgr. Joh. Petrus Rey, van het genootschap
voor de vreemde missies te Parijs, oud-aarts
bisschop van Tokio, is aldaar op 71-jarigen
leeftijd overleden.
MGR. FOUCAULT f
Een B. T. A. telegram meldt het overlijden
van mgr. Foucault, bisschop van Saint-Dié, op
87 jarigen leeftijd.
ZUSTER M. DOMINIQUE f
In den ouderdom van 76 jaar is in het Pen.
sionaat te Woerden overleden de Eerw. Zuster
M. Dominique (mej. J. A. van Dieren Bijvoet).
VEERTIG JAAR IN DE MISSIE
Op 1 Juni a.s. zal het veertig jaar geleden
zyn, dat de eerw. broeder Adrianus Streng uit
Woerden, van de Orde van Kardinaal Lavi-
gerie, naar de missie In Afrika vertrok.
Broeder Adrianus verblijft thans te Mariënberg
la voormalig Duitsch Oost-Afrika,
BEDEVAART NAAR LISIEUX
Het Bureau der Vereen, tot Samenstelling
van Ned. Bedevaarten verzoekt ons mede te
deelen, dat de gelegenheid tot inschrijving voor
de 37ste Nationale Bedevaart naar Lisieux
en Lourdes wordt gesloten op 1 Juni a.s.
Voor prospecti en inschrijvingsbiljetten wen
de mem zich dus onverwijld tot genoemd bureau,
Juliana van Stolberglaan 209, 's Gravenhage,
ÏPL 72275.
TWEEDE KAMER
MINISTER REYMER MOTIVEERT ZIJN
BESLISSING
Hoe en in welke mate in oorlogstijd
chemische strijdmiddelen kunnen
gebruikt worden
ER ZIJN GEEN VERKREGEN RECHTEN
EN ER BESTAAT GEEN MONOPOLIE
VAN EéN VEREENIGING
Er was veel belangstelling op bet binnen
hof en de tribunes zaten overvol. Niet alleer
de leiders der meeste radio-vereemginger
waren' er - pastoor Perquin hebben we ge-
WCUtJU vi f A \7rscr+.
mist - maar ook oud-minister v. d. Vegte
had plaats genomen naast ir. Damme, den
directeur-generaal der posterijen, in een der
loges Want de VrijUeidsbondsehe mr. Boon
zou zijn interpellatie houden naar aanleiding
de zendtijd-verdeeling, waartoe de minis-
ic nvprp-ppnnn
ter van
Maar de vele nieuwsgierigen hebben nogal
wat geduld moeten oefenen. Er was eerst
eindstemming over de Gemeentewet: minister
Uuijs de Beerenbrouck zag haar aanvaard mot
64 tegen 17 stemmen. De Anti-rev. fractie en
ds. Kersten c.s. stemden tegen, omdat de be
noembaarheid der vrouw tot burgemeester in
deze wet is opgenomen. De anti-papistische
dominee Lingbeek en de communistische heel
de Visser vielen elkaar weer in de armen om
dezelfde reden: zij achten toelating van geeste
lijken in den raad uit den booze. Dominee Ling
beek huivert bij de gedachte, dat de burge
meesterlijks ambtsketen zou kunnen worden
getooid met een kruis.
Bijna twee uur is daarna gedebatteerd over
het wetsontwerpje, waarbij het te Genève op
17 Juni '25 onderteckende protocol nopens
den chemisclien en bacteriologisclien oorlog
werd goedgekeurd. „Bij de bekrachtiging zal
voorbehoud worden gemaakt, dat dit protocol
voorzoover betreft den chemischen oorlog van
rechtswege zal ophouden verplichtend te zijn
voor de Ned. Regeering tegenover lederen
vijandelijken Staat, wiens strijdmacht of
wiens .bondgenooten de in liet protocol neer
gelegde verbodsbepaling niet zouden eer
biedigen".
De gecursiveerde woorden voegde de minis
ter van Buitenlandsche Zaken in, nadat hem
gebleken was, dat een meerderheid in de
Kamer niet van een verdedigingsmiddel nis
cholera- of pestbaccillen gediend is, zelfs niet
tegen een aanvallenden Staat. Maar verder
gaan kon de minister niet. Het beste middel
om ook chemische strijdmiddelen te voor
komen is, buiten een oorlog te blijven. Maar
als men oorlog voert en de aanvallende vijand
gebruikt gifgassen, kan men zich niet voorif
hinden, dit zelfde strijdmiddel niet toe te
passen. Niet alle staten aldus minister
Deckers, die ook in het krijt trad zijn toe
getreden tot het Geneefsch protocol; dit
protocol kent ook geen sancties tegen over
treders; de e.v. aanvaller moet beseffen dat,
als hij gifgassen gebruikt, dit wapen ook
tegen hem kan worden aangewend. Trouwens,
het loopt in Nederland niet zoo'n vaart. De
voorbereidende maatregelen beperken zich tot
studie over de vraag lioe en in welke mate
in oorlogstijd chemische strijdmiddelen ge
bruikt kunnen worden. Het ware te wenschen,
verzuchtte de minister van Defensie, dat alle
staten, Rusland ingesloten, eenzelfde ver
klaring konden afleggen.
Dit laatste rekende de heer de Visser
die ook van leer trok tegen Vrijz.-democraten
en socialisten tot zich gezegd. En onze
communist viel uit tegen de huichelachtige
diplomaten en het barbaarsche strijdmiddel.
Waarop dr. Deckers gevat repliceerde: sovjet-
Rusland blijkt er heelemaal niet afkeerig van
in dit huichelachtig diplomatendom 'n ruime
plaats in te nemen en de heer de Visser, dl<*
hier zooveel als een loco-diplomaat is, moe1'
wel eens in Moskou vragen, of men daar oo
zulk een verklaring inzake de chemische krijg
toerusting kon afleggen als de Nederlandse!;
minister.
Na welke opmerking de communist, di
anders voor geen klein geruchtje vervaard is
sip keek en zweeg.
De wet werd aangenomen met 54 tegen 23
stemmen.
De radio-interpellatie was toen aan de orde.
En hierbij is de heer Boon, die als advocaat
van de A.V.R.O. optrad, ons bar tegengevallen.
Na de protestvergaderingen met „taal der
achterbuurten" de kwalificatie is van „De
Standaard" moesten de heeren in de Kamer
met argumenten komen. Maar de liberale afge
vaardigde heeft wat insinuaties, exclamaties
en hallucinaties gedebiteerd.
Zoo verzekerde hij, dat de minister vrij was
in het verdeelen van d i zendtijd, een be
wering, die vlakweg in strijd is met de letter
der wet. Hij beweerde, dat de huidige ver
deeling alleen ten voordeele is van de N.C.R.V.,
de V.A.R.A. en den K.R.O. en ten nadeele van
de A.V.R.O., een bewering, die volstrekt on
juist is. Wij hoorden de V.P.R.O. noemen een
„zuiver-godsdienstige" vereeniging, maar men
vergat ons er bij te zeggen, dat deze vrij
zinnige omroep dingen verkondigt, die voor
geen enkel geloovige aanvaardbaar zijn. De
liberale afgevaardigde verzekerde heel houd,
dat b.v. in Engeland politiek uit den mono-
polistiscken omroep wordt geweerd, een be
wering, die in regelrechten strijd is met hot
feit, dat er nog onlangs door de „Universe"
tegen geprotesteerd werd, dat te Daventry wél
een pro-sovjettische rede over de godsdienst
vervolging in Rusland mocht worden uitge
sproken, maar geen betoog werd toegestaan
vanwege de Christian Protest Movement.
En dan hoorden wij: de groote zaak schijnt
voor den minister geweest te zijn, als ik maar
een meerderheid in de Kamer heb. Had de
minister misschien met een voorstel moeten
komen, waarvan hij zeker was. dat het geen
meerderheid zou krijgen?
„De redenen, die zijn opgegeven voor de ver
deeling zijn onjuist en moeten onjuist zijn',
decreteerde mr. Boon. Met zulke apodictische
verzekeringen komt men echter in de Kamer
niet klaar. Voor het intellectueel gehoor op :1e
A.V.R.0.-protestvergaderingen mag men een
hooge borst opzetten over de „zelfstandige"
menschen, die zelL' willen beluisteren wat hun
belieft; men mag daar ook nog schermen met
ouderwetsche exclamaties als: heeft iedere
groep eigen muziek en eigen taalles? Die klan
ken kennen we uit den schoolstrijd. Toen werd
ook beweerd, dat die neutrale school beslist
geen kwaad kon. Even stellig als de heer Boon
ons nu komt vertellen, dat elk kind rustig
naar de A.V.R.O. kan luisteren. De Katholieke
kinderen zijn dan zeker vergeten. Want die
zullen niet vrijelijk naar de A.V.R.O.-lezingen
kunnen luisteren.
Politiek handig probeerde de liberale afge
vaardigde eerst de katholieken tegen de
socialisten, daarna de protestanten tegen de
katholieken op te zetten. En hij jammerde
over de verdeeling bij links; hij miste nu de
„hm-e Néerlandaise" Alsof die Nederlandsclie
eenheid niet vier eeuwen geleden grondig ge
spleten is
Wat ons trof in deze rede was liet oude,
hooghartige liberalisme, dat, onttakeld en
politiek vernietigd, in de „algemeenheid"
vlucht. „Elie ne dit plus: écoutez mes preuves,
mais: Je ne veux point écouter des vótres".
Het wil een algemeenheid van die soort, welke
Schaepman zoo moorddadig teekende in da
schitterende schets, waarin hij het „Nut van
't algemeen" te kijk zette.
Wij hebben van den heer Boon niet gehoord,
hoe hij het wel zou hebben aangelegd een rede
lijke, allen bevredigende oplossing te geven;
wij hebbeii evenmin vernomen over welke
wettelijke argumenten hij beschikte om zijn
ideaal van verdeeling te verwerkelijken.
I Ddar heeft minister Reymer over gesproken.
Deze beriep zich op den tekst van art. 3 ter,
zesde lid van de Radio wet (12 Mei '28), dat
luidt: „Bij het verleenen eener machtiging tot
het doen van uitzendingen wordt, den Radio-
raad gehoord, de beschikbare zendtijd naar
billijkheid verdeeld over de omroeporga
nisaties
Dit artikel is door de Kamer indertijd z. h. st.
aanvaard: en het was dit artikel, dat de
minister had uit te voeren. Hij deed dit met
handhaving van de hoofdbeginselen van het
advies van den Radio-raad. In afwijking van
dit advies verdeelde de minister den, na aftrek
van de 15 pet. voor het algemeen programma,
resteerenden zendtijd onder de vier groote
omroepvereenigingen, die alle vier een geestes-
strooming van ons volk vertegenwoordigen,
en, krachtens de wet, gelijke rechten hebben.
De H.D.O. ontstond in 1923: hij werd pas een
stichting in 1926; deze werd weer opgeheven
in '27. Toen werd de A.N.R.O. gevormd en
met de N.O.V. zag Nederland op 28 December
'27 de A.V.It.O. verrijzen, die in werking trad
op 1 Januari '28. Maar intusschen was er al
de Ned. Chr. Radio Ver. (24 Dec. '24); de
K.R.O. (24 Nov. '25), de V.A.R.A. (7 Nov.' '25).
Waar blijft de anciënniteit?
De A.V.R.O. heeft 100.000 leden. Maar de
K.R.O. heeft er ook 100.000, de N.C.R.V. heeft
er 80.000, de V.A.R.A. heeft er 85.000. Waar
blijft de algemeenheid?
Alle oude regelingen waren voorloopiger
zijn geen verkregen rechten en er bestaat geen
monopolie van één vereeniging.
De rede van den minister was zakelijk en
formeel-sterk. Wij hoorden een liberaal afge
vaardigde zeggen: „er zat maar één zwa<
punt in". Deze bedoelde daarmee natuurlijK
do vraag: welke geestesstrooming de A.V.R.O.
vertegenwoordigt. Begrijpen de heeren dit nu
nog niet? Zijn zij om met wijlen professor
Holwerda te spreken nog altijd „op zoo
droevige wijze erfelijk belasU', dat zij „van da
dingen dezer wereld niets meev gewaar wor
den"? Hebben zij er nóg geen flauw begrip
van, wat het nu alweer een inspanning lieeit
gekost aan do bijzondere omroepen, zich staan
de te houden niet alleen, maar ook te groeien
ondanks een déloyale concurrentie van een
omroep, die anderen probeerde te blokkeeren
door medewerkers contractueel aan zich te
binden?
Minister Reymer heeft zijn beslissing kranig
verdedigd: hij heett
geen woord gezegd
over de onwaardige
wijze, waarop men
hem heeft bejegend
in den „beschaafden"
kring van zoogenaam
de „nationalen". Hij
heeft zelfs mr. Boon
niet bedanktdie
aarzelend protesteerde
tegen de onbehoor
lijkheden welke op
een A.V.R.O.-vsrgade-
ring, waar mevrouw
Boon werd gehul
digd, zijn uitgeslagen,
dit blijkbaar infra
Opening van de Eerste Katholieke
Jeugdherberg te Apeldoorn
EEN GEZELLIGE SFEER
Met eenige plechtigheid en feestelijk ver.
toon is Maandag het R. K. Vacantiehuis „De
Liebaard" te Apeldoorn gesticht door het cen
traal verbond der St. JosephgszeUenvereeni-
gingen in Nederland, in gebruik genomen.
Het lijkt ons gewenscht er aan te herinneren
dat 't initiatief tot de stichting van „De Lie
baard" weliswaar van St. Josephgezellenvereen.
is uitgegaan, maar dat deze jeugdherberg haar
deuren openstelt voor iederen katholieken
jongeman, die er wil komen logeeren. De Kol-
pingsvlag was Maandagmorgen geheschen aan
dan vlaggestok, die voor „de Liebaard" staat
opgesteld.
Binnen was reeds een klein maar illuster
gezelschap van menschen die allen in tamelijk
nauw verband staan met het gezellenwerk, bij
eengekomen. Daar waren o.a. de leden van
den Centralen Raad met den Centraal-PraeseS,
den zeereerw. heer J. Th. van Galen aan het
hoofd, de leden van de commissie van beheer,
bestaande uit den zeereerw. Pater P. Biesta
O.P. en de heeren C. Koot, directeur van het
instituut voor uitgebreid nijverheidsonderwijs
en J. Houzer, administrateur van het. sanato
rium' „Berg en Bosch", voorts de zeereerw.
heer van Beurden, deken van Apeldoorn, de
heer Jac. Verzuu, bedrijfsleider der A.D.O.-
werkplaatsen te Apeldoorn, die de ontwerpen
maakte voor de meubeleu van „de Liebaard"
welke op de A.D.O.-werkplaatsen werden uit
gevoerd en de weleerw. Zuster Hildegardis, die
de leiding heeft over de eerw. Zusters, die
voor ds bediening in het vacantiehuis zorg
dragen.
Het gemeentebestuur van Apeldoorn was ver.
tegenwoordigd door de wethouders van Wijk»
en Gosker.
Op verzoek van den centraal-praeses ver.
richtte de zeereerw. deken v. Beurden, de in
wijding van het vacantiehuis.
Toen deze aan dit verzoek had voldaan, nam
de zeereerw. heer J. Th. van Galen het woord.
Het jeugdwerk, aldus spreker, heeft de be
langstelling van ieder weldenkend mensch. Het
spreekt vanzelf dat het vacantie-vraagstuk op
dit gebied van buitengewoon belang is, want
het is de taak der jeugdleiders om den jonge
mannen, ook in hun vacantietijd, te laten zien,
wat er in hun eigen vaderland en daarbuiten
te genieten valt van cultuur en natuurlijk
schoon.
JACK UYLTON EN IGOR STRAWINSKY
ontmoeten elkander te Amsterdam, waar de
laatste vertoeft voor 't Strawinsky-festival
EEN BEWOGEN JAAK
Voortgang van liet herstel van den
gouden standaard
achtte
De minister
dignitatem
Maar de Kamer riep „bravo" na zijn rede,
en de liberale prof. v. d. Bilt drukte den be
windsman de hand. Wij zullen eens zien, wat
er zakelijks zal worden te berde gebracht
tegen de redeneering van den minister.
Onderwerpen, die de bijzondere aandacht
verdienen
Naar wij vernemen wordt door den Ned. R. K.
Bond van Handels-, Kantoor- en Winkelbe
dienden „St. Franciseus van Assisië'' op Zondag
13 Juli in liet Gebouw der sociëteit „Amicitia"
te Amersfoort een demonstratief congres be
legd.
Een drietal sprekers zullen er het woord
voeren over verschillende onderwerpen, welke
in verband met hun huidige positie de bijzon
dere aandacht der Nederlandsche bedienden
vragen.
DE NOORDERSLUIS TE IJMUIDEN.
Naar we vernemen, bestaat het plan om Za
terdags, op welken dag de scheepvaart vooral
van uitgaande schepen het drukst is, de No-or-
dersluis te IJmuiden gedurende een aantal
uren in gebruik te nemen. De datum, waavop
dezo sluis doorloopend voor de scheepvaart
zal worden gebezigd, is nog niet bekend.
DE LIEBAARD TE APELDOORN
Men heeft dit reeds vrij algemeen ingezien,
wat bewezen wordt door het bestaan van zeer
veel jeugdherbergen in Duitsohland en van
een drie en twintigtal soortgelijke instellingen
in Nederland.
Bij de stichting van „de Liebaard" is de St.
JosephgezeilenvereenigiDg van de gedachte uit
gegaan, dat deze stichting zoowel vacantiehuis
als jeugdherberg zou moeten zijn. Daarnaast
beeft men begrepen, dat de katholieke vacan.
tiebuizen de sfeer moeten bezitten van een eigen
„liome". De gezinsgedachte ligt ten grondslag
aan de St. Josephgezellenvereeniging, en deze
■gezinsgedachte moest ook doorwerken in „de
Liebaard".
Daarom heeft de eerste katholieke jeugdher
berg innerlijk meer kleur en meer sfeer ge
kregen dan men in andere jeugdherbergen op
merkt.
Van belang was ook het vraagstuk der lei
ding. Ook hiervoor heeft men een oplossing
gevonden. Zooals de gezellenvader steeds in
het hart der vereeniging heeft gestaan, zoo
staat hij thans ook aan het hoofd van „De
Liebaard".
Bijgestaan door de eerw. Zusters van de con
gregatie van den Heiligen Franciseus Xave-
rius uit Noorwegen zal de vader van dit tehuis
de weleerw. Pater Biesta O.P. zeker er in sla
gen in dit huis een katholieke sfeer te kwee
ken, waarin onze jongemannen zich aanstonds
thuis zullen gevoelen.
De zeereerw. heer van Beurden, deken van
Apeldoorn, deze rede beantwoordende sprak on
geveer als volgt:
Van harte begroet ik in Apeldoorn de eerste
Nederlandscho katholieke jeugdherberg. Ik
doe dit niet alleen namens katholiek Apeldoorn
maar namens geheel katholiek Nederland. De
St. Josephgezellenvereeniging heeft reeds zeer
veel gedaan voor het geestelijk en maatschap
pelijk heil van de katholieke jongemannen. Er
ontbrak eigenlijk maar één ding aan, want in
den vacantietijd ontsnapten de jongelingen dik
wijls aan de veilige hoede hunner vereenigingen
In deze leemte is thans voorzien. De jonge,
mannen vinden in „De Liebaard" tijdens hun
vacantie een uitstekend tehuis,, waar ook
hun geestelijke belangen niet worden vergeten.
Spreker besloot met den wensch, dat er spoe
dig nog meer katholieke jeugdherbergen in
Nederland zouden mogen worden opgericht.
Nadat de zeereerw. heer van Galen aan den
heer Houzer en zijn echt.genoote eenige sou
venirs had aangeboden uit erkentelijkheid voor
het vele door hen gepresteerde werk, sprak de
heer van Wijke, die de hartelijke gelukwen-
schen van het gemeentebestuur van Apeldoorn
overbracht.
Hierna was er gelegenheid het huis te be
zichtigen, en het spreekt vanzelf dat hiervan
een druk gebruik werd gemaakt.
De feestelijkheid werd besloten met een
lunch.
Verschillende aanwezigen voerden aan tafel
nog het woord en lieten heilwenschen klinken
op „de Liebaard'.'.
Dezer dagen had in net Vaticaan in tegen
woordigheid van Z. H. den Paus een algemeene
vergadering van de II. Congregatie der Riten
plaats, waarbij beraadslaagd werd over twee
wonderen, die worden toegeschreven aan de
voorspraak van den eerbiedwaardigen Dienaar
Gods Conrad von Parzham, leekebroeder van
da orde der Capucijnen.
DE WINST IETS GESTEGEN
Ook iu het Nederlandsche bedrijfsleven be
staat de laatste jaren de gelukkige tendenz
naar een snellere berichtgeving. Met name komt
dit tot uiting in den datum, waarop vele jaar
verslagen verschijnen. De termijn tusscben het
einde van het verslagjaar en het publiceeren
van liet jaarverslag wordt steeds korter, hoe
wel wij op dat gebied bij Engeland, Duitsoh
land en Amerika nog een stuk achter zijn.
Intusschen stemt het tot verheugenis, dat de
Nederlandsche Bank ten deze het goede voor
beeld geeft. Placht zij tot het vorige jaar toe
pas eind Juni met verslag per ol Maait jl.
te komen, thans publiceert zij het reeds bin
nen twee maanden na het einde van het boek
jaar, hetgeen de actualiteit uiteraard ten zeer
ste bevordert.
Hoewel het afgeloopen jaar in overeenstem
ming met de gebeurtenissen op de internatio
nale geldmarkten nogal bewogen is geweest,
kunnen de directie zoowel als de Staat en aan
deelhouders er ook dit jaar weer met bevre
diging op terugzien wat de privaat-economische
zijde betreft, terwijl ook, wat van veel meer
belang is, het geheele Nederlandsche volk de
waarde van zijn ruilmiddel onder de gevolgde
beginselen veilig weet.
Het zal wel niemand verwonderen, dat Mr.
Vissering het een en ander over oorzaken en
gevolgen van de daling van den zilverprijs
schrijft. Reeds sedert tientallen van jaren toch
Is de schrijver van „On Chinese currency" een
erkend autoriteit op dit gebied. Voor het munt
wezen en voor den handel en de Industrie zoo
wel in ons vaderland als in de koloniën is zij
een groot belang en zij dient dus dagelijks met
aandacht door regeering, handel en industrie
gevolgd.
Langer wordt uiteraard stilgestaan bij de
„geschiedenis" van den gouden standaard in liet
afgeloopen tijdperk. Uit 't verslag blijkt, dat de
schrijver de gelukkikge idee heeft gehad in korte
trekken uiteen te zetten, in hoever de gouden
standaard thans in de verschillende landen her
steld is. Het vrije internationale goudverkeer
blijkt nog geenszins hersteld in de mate, waar
in men het vóór den oorlog kende. Naast voor
uitgang valt zelfs hier en daar ouder den drang
der ^onomische gebeurtenissen men denke
aan de agrarische crisis in Argentinië, Aus
tralië en Canada ook achteruitgang te con-
stateereu. Hier staat echter weeT tegenover,
dat de gold exchange standaard steeds ruimer
toepassing vindt, hetgeen tot aanzienlijke ver
gemakkelijking bij de handhaving van de pari
teit van de geldeenheid leidt.
Voorloopig blijven de verschillende circulatie
banken nog op economische wijze groote hoe
veelheden goud van het eene land naar het
andere zenden, vaak zelfs heen en weer 1
Een interessant hoofdstuk uit het verslag ls
dit jaar de geschiedenis der geldmarkt. Het feit,
dat de particuliere discontotarieven in de
tweede helft van het verslagjaar aanmerkelijk
lager zijn geweest dan de Londensclie en zelfs
meestal lager dan de New-Yorksche is volgens
mr. V. ongetwijfeld ten goede gekomen aan 't
A'damsche acceptfcedrijf, dat zich verder in
gunstigen zin bleef ontwikkelen.
De motiveering der vele discontowijzigingen
ten onzent worden naar onzen smaak erg be
knopt behandeld door te wijzen op aanvanke
lijke spanning op de geldmarkt, op 25 Maart
1929 door een zser effectieve discontoverlioo-
ging gevolgd en daarna telkens en telkens weer
ruimer geld. Slechts op één min of meer prin-
cipieele wijziging wenschen wij nog de aandacht
to vestigen.
Op 16 November 1929 en op 16 Januari 1930
toch werden 't officieele disconto en de belee-
ningsrente telkens met pet., doch de rente
voor voorschotten in rek.-courant met eon vol
procent verlaagd. Ter motiveering hiervan
wordt terecht aangevoerd, dat men de beleenin
gen op den duur wil doeu plaats maken voor
de meer soepelen en zich meer aan de behoeften
van het verkeer aanpassenden vorm van voor
schotten in rekening courant.
De toekomst achtte de directie blijkbaar te
onzeker om zich er met een enkei woord over
uit to laten.
Wie weet nog, wat hij op school geleerd,
heeft? Ook een „zij" mag aan dit raadseltje
meedoen.
Jammer, dat we die dingen vergeten zijn!
Jammer, dat we daaraan niet meer eens
denken! Wat een bron van gezonde lach-
buien laten we daardooronaangeboord!
Dat zegt men immers van een bron.
We zijn weer eens een keer in de gelegen
heid geweest, om die herinneringen aan de
lagere school op te frisschen.
lVe woonden een les in dg geschiedenis bij.
Hel ging over de stadhouders! Neen, niet
(■ver stalhouders, maar over de oude heeren,
die ze vroeger en ook nu in de boeken slad-
i,ouders noemen. Daartusschen in hebt ge
ook nog stadhouderlooze tijdperken; „Loos"
beleekendc hier: zonder, een heel andere be-
teekenis dan in hel liedje van het looze
visscherlje dat ging visschen in het riet, en
dat het blonde en zeer parmantige en lang
niet verlegen molenarinneljc in de deur zag
slaan.
Weet u nog iels van die stadhouders? Mis
schien, dat ze Willem heetten; sommige
stamhouders en ook stalhouders heet.en ook
Willem.
Weet u ook nog van hoelang lol hoelang
die heeren de stad aan 'f houden waren?
En want u weet het niet, evenmin als
wij hel wisten hebt u ooit in uw leven
daar eenig voor- of nadeel van ondervonden?
Wij hebben een genoeglijk kwartiertje be
leefd, toen wc die gedresseerde aapjes, par
don, kinderen de vcreischle sprongen voor
en achteruit zagen en hoorden maken, om
terecht te komen bij 'n jaar te weinig of
twee te veel. We hebben lekker gelachen om
al die dolle school fratsen, waar Jan en al
leman rnec lacht en die ieder toch maar weer
er in pompt, want je moet van die heeren
den geboorte- en sterfdatum weten, anders
ben je niet. bij! Anders is die school achter!
Dat beweren dan zelfs ook de ouders, die
ze dan naar een andere school doen!
Laten we lachen!
UIT DE DRAADNAGELINDUSTRIE
Het conflict te Helmond
MEN ZAL DEN LOOP VAN ZAKEN
AFWACHTEN
Zooals reeds bericht," werd den werklieden
werkzaam bij do N.V. Gebroeders yan Tiel's
Draadnagel-, Klinknagel- en Moerboutenfabrie-
ken ontslag aangezegd per 31 Mei a.s.
Maandagavond vergaderden ds werklieden
om hun houding te bepalen. Ofschoon de meer
derheid er voor was om direct te staken, werd
besloten den loop van zaken at te wachten en
zich bij het reeds genomen besluit der directie
neer te leggen.
Vrijdagavond zal er in den Haag een confe
rentie plaats hebben tusschen den rijksbemid
delaar oud-Minister Aalbersa, de werkgevers en
den R.K. Ned. Metaalbewerkersbond.
Ook bij de firma Everts en v. d. Weyden
werd ontslag aangezegd aan 25 werklieden,
werkzaam in de draadnagelindustrie. Dit ont
slag gaat eveneens Zaterdag a.s. in.
Voorloopig zal hier met een dagploeg worden
doorgewerkt van ongeveer 50 arbeiders.
TERUGKEER DER WIJNKOOPIANEN
„Voor het front der geheele
arbeidersklasse"
In een te Amsterdam gehouden vergadering
van het Centraal Comité der C.P.H. (de Wijn-
koopsgroep) is, naar de „Communistische Gids
meldt, besproken het herstel van de eenheid in
de communistische partij hier te lande.^ Een
verklaring werd opgesteld, die ter kennis zal
worden gebracht van de Executieve der com
munistische Internationale en de C.P.H. (de
Visser) en waarin de Wijnkoop-groep zich be
reid verklaart tot ontbinding van (1e partij
over te gaan en zich geheel bij de sectie Holland
van de Comintern aan te sluiten.
Deze verklaring moet echter eerst worden
goedgekeurd door de federaties en afdeellngen
der Wijnkoop-groep; door de afdeeling Am
sterdam is zulks alreeds geschied.
De „Tliibune", die o.m onder het hoofd „Het
bankroet der Wijnkoop-groep" deze kwestie
bespreekt, formuleert intusschen reeds een aan
tal vragen, waarop zij vau de leiders der at-
gedwaalden een openlijk antwoord „voor bet
front der geheele arbeidersklasse" eiseht en
die een zeer nederige bekentenis van hun af
dwalen inhouden.
Het blad besluit aldus:
„De partij zal en moet alles doen om de ro-
voluüonnaire arbeiders van iedere richting tot
leden van de C.P.H. te maken en in haar strijd
te betrekken, maar voor de leiders, die een
bedriegelijke en reformistische politiek onder
„communistische" vlag hebben gevoerd, die de
Partij en de Comintern jarenlang op de scherp
ste wijze hebben bestreden en die thans onder
den druk der arbeiders, tot de partij willen
terugkeeren, verklaren, dat zij voor de eenheid
zijn. is in onze rijen geen plaats, zoolang zij
niet door hun verklaringen en hun daden on
dubbelzinnig hebben getoond, dat zij inzien,
een verkeerde opportunistische politiek te heb
ben gevoerd en dat zij met deze politiek niet
met woorden, maar metterdaad hebben gebro
ken."
Wat het Centraal Bureau van de Veilingen
in Nederland zal doen
In deze tijden, nu de land. en tuinbouw in
zulke moeilijke omstandigheden verkeeren,
meent de Nederlandsche Tuinbouw niets te mo
gen nalaten ten einde door eigen kracht deze
moeilijkheden zooveel mogelijk te bestrijden.
Eén der voornaamste middelen daartoe
vormt ongetwijfeld het zoeken naar en het vin
den van nieuw afzetgebied.
Het Centraal Bureau der Tuinbouwveilingen,
v, aarbij alle kweekers van groenten en fruit ia
Nederland zijn aangesloten, zal daartoe deel
nemen aan een internationale tentoonstelling,
welke gedurende de maand Juni te Zurich in
Zwitserland zal worden gehouden.
Voor den Nederlandschen tuinbouw is deze
tentoonstelling in bet bijzonder van groot be
lang.
UIT DE SIGARENINDUSTRIE
Tot uitsluiting besloten
INDIEN DE STAKING WORDT
AANGEKONDIGD
Men bericht aan de „Volkskr." uit Eind
hoven, dac de werkgevers in de sigarenindus
trie thans definitief hebben besloten tot alge-
heele uitsluiting in de sigarenindustrie over
te gaan, indien de werknemersorganisaties
e,gens de staking zouden aankondigen.
„NEDERLAND EXPRESS".
Het Agentschap der N. V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland", de Firma Kuyper, win Dam
Smeer te Rotterdam, meldt, dat üe boottrein
aansluiting gevend op het s.s. „Johan de Witt",
hetwelk 30 Mei a.s. van Genua zal afvaren.
Donderdagmorgen, 29 dezer, zal vertrekken
van Rotterdam (Maas) te S.16 uur. Vertrek van
's Gravenhage (S.S.) te S.47, uur.
